Het Atlantisch pact
Militaire verplichtingen nog
niet aangegeven
aanvaard
m
mi
Gaat een regeringsdelegatie
naar Pregny?
Haigh ter dood veroordeeld
begonnen
"V* eerbericht
IIILU VV dagblad Voor schiedam en omstreken
PROCES TEGEN WILLY LAGES
Aanvang Ronde-Tafelconferentie naar
later datum verschoven
Taak in Indonesië gaat voor
alles
LAGEN
De absolute meerderheid der CVP in senaat
Vergiftiging door vlees
Spoorwegdiefstallen te
Vlissingen
Psychose-studie benut
simuleren
om te
Officieel communiqué over bezoek van
dr. Van Royen aan Djogja
SfvKJSÏÏ^sSS? i&ESS&i
„Als Duits soldaat moest ik mijn
plicht vervullen
tl
Laatste waarschuwing
De reliquieën van
St. Odilia
Vliegtuigen boven liet
strand
71ste JAARGANG
WOENSDAG 20 JULI 1949
No. 20983
M
Ongeveer 40.000 Duitsers luisterden Zondag in het Sportstadion van
9 z h. de Paus. Een overzicht van de enorme mensenzee tijdens de uitzen g
H. M- de Koningin en Prins Bernhard ontvingen gisteravond in het
Gouvernementsgebouw te Haarlem Ged. Staten van Noord-Holland.
Door een erehaag Van viaQpen beqaf het Koninklijk Paar, vergezeld
Ao n"~J baron de Vos van
o.a.
van de Commissaris der Koningin, mr.
Steenwijk en echtgenote, zich naar de receptie.
VOOR HET VADERLAND
GEVALLEN
Reeds één slachtoffer overleden
BROOD EN ROZEN VOOR
ALLEN
VLIEGTUIG BRAK IN
TWEEëN
28 opvarenden aan boord
LATER warmer weer
Si,enVT„ "t 1.^,
weer in het bezit der Kruisheren
wlTdopU^nda7'rJuirheeft de munster
.1 nLirvo en Marine geantwoord, dat
de KANTOREN zijn tijdelp gevestigd in het
Gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven 71,
Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 909o ten
name van de „N.V. De Courant De Maasbode
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt t 3-90 per kwartaal,
i 1.30 per maand, f 0.32 per week.
Directeur: J- KU1JPEKS
Hoofdredactie: Prof.
Algemeen redacteur: H. A PAALVAST
nieuwe SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden D--^der woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
Buiten wat schermutselingen, waar
toe de communisten alle aanleiding
gaven, heeft de behandeling van het
Noord-Atlantisch verdrag de tweede
dag niet zo heel veel meer opgeleverd.
Het werd aangenomen met 65 tegen
stemmen. Behalve de heer Hermans
was de gehele communistische fractie
in het geweer gekomen om de sterk-
making van West-Europa met lu,d 8e"
schreeuw te betitelen als het ontkete
nen van een derde wereldoorlog. Het
baatte niets.
De heer De Groot (C.P.N.), die als
laatste spreker van het lijstje begon, deed
in een lang betoog krampachtige pogin
gen om de aanvalsoorlogen van Sovjet-
Rusland tegen Finland en Polen in^
het karakter van agressie te ontnemen
Het kon de Kamer slechts een bedaarde
glimlach ontlokken. Overigens was dat
Noord-Atlantisch verdrag een „onheilige
alliantie" en behoorde het tot de politiek
van 12 pacten—13 ongelukken.
Oorzaak van het pa'ct: het veto
Minister Stikkej- hield daarna nog eens
opnieuw een algemener beschouwing,
waarin hij betoogde, dat het krachteloos
worden van het handvest der Verenigde
Naties, van de „Volkenbond met tan
den", als hoedanig de V.N. in de aan
vang was gezien, geleid had tot dit pact.
De oorzaak hiervan moest worden ge
zocht in de veto-politiek van Sovjet-
Rusland. waardoor alle pogingen tot
bemiddeling en handhaving van de vrede
Tsjecho
de VN.
onze verplichtingen ten aanzien van het
Atlantisch pact en ^do"eSmini"ter da"t
rirukkeliik verklaarde de minister, dat
onze verantwoordelijkheid tegenover
onze veraiii. zwaarst moest
Indonesië V conclusie kan
wegen, waaruit menu
wegen, - voorlopig niet
trekken, dat de regen financiëlc
verzwakking ten nadele
hij noemde de Balkan,
Slowakije en Korea door
waren mislukt. De V.N. blijken nu geen
bescherming te kunnen bieden en alleen
hebben wij niet voldoende kracht om de
democratie te handhaven, die wij wen
sen Daarom was er een overeenkomst
nodig binnen het kader van de V.N.,
maar zonder het veto.
Over de militaire verplichtingen kon
de minister nog geen concrete
verschaffen, daar deze nog niet waren
vastgesteld. Hij zegde echtetoe dab«
rfp uitvoering ervan de Ned. industrie
zou worden ingeschakeld. Hij verwees
s voorbeeld naar de belangrijke op
dracht voor de Fokkerfabrieken. Van een
afstel van de bouw van zes torpedoboot-
iagers wist de minister nog niets, mis
schien zouden de geallieerden ons deze
ter beschikking stellen, maar zo niet,
dan verwachtte hij, dat de bouw ervan
nog dit jaar zou worden aanbesteed. De
financiële verplichtingen, uit het Atlan
tisch verdrag voortvloeiend, zullen straks
bij de begrotingen der verschillende
departementen duidelijk worden. Het
hoogste Atlantisch orgaan zal een civiel
karakter dragen de raad van defensie
zal ondergeschikt zijn aan de Raad van
Ministers van Buitenlandse Zaken.
Belangrijk was het antwoord van de
minister op de opmerking, dat van
Nederland wel het meest werd gevergd
Minister Stikker gaf dit toe. En hij
zeide: de practijk zal leren of onze
krachten toereikend zullen zijn voor
en militaire "verweging te nemen
van Indonesië in J»,.»,. Rii
van ,nao,ncs'e'"" Atlantisch pact. Bij
ten gunste van heta» verdrag dus
deze keuze prevaleert dit
deze keuze pi
niet.
Het Kapen-embargo
In zijn antwoord op barg0> liet de
betreffende- het wape"bliiken Hij noem-
minister zii V "^w^ardig overblijf-
de dit een b?treurensW„tthtvaardige in-
sel uit een tijd van °a lanflse aange-
menging in onze j_bl_nnc,atpn Ue minis
legenheden door andere, statem üe mm»
ter hoopte, dat deze tijd
zou worden afgesloten en S
integrale aanvaarding van u
wetsontwerp de zekerheid
de
nieuwe samenleving in w°5d'ng,og enige
Bij de replieken kwamen rmg enige
vragen naar voren, wa" p '(K y p
woord was. Zo had mej. Klompé ^K-V.P.)
sevraaffd. waarom de Rep
federalisten nTet in het overleg waren
bCDe°^imster wees eenvoudig op het ge-
brek aan tijd Ten slotte achtte de heer j
SÜkker Spinje nog met rijp voor toe-
treding noPch achtte hij redenen aanwezig
om te menen, dat dit pact zou leiden tot
achterstelling van de Nederlandse vloot.
Toen ten slotte de heer De Kadi
(PvdA) bij de replieken nog eens hel
spreekgestoelte beklom, was het zeker,
dat er nog een schoon nummer tegen de
communisten zou worden weggegeven.
De spreker herinnerde eraan, dat een
vooraanstaand communistisch partijlid in
Hongarije, die maar even was belast met
de kadervorming en de zuivering, in on
genade was gevallen en nu ineens als
imperialist en Trotzkist werd bestempeld.
Nu praten wij, zeide hij, hier met deze
communisten, maar misschien zullen zij
- in de naaste toekomst Trotzkist, imperia
list en politiespion blijken te zijn. Zo
leek het er wel op, dat men alleen met
Stalin zou moeten redeneren.
Ook de heer Bruins Slot (A.K.) gal
ten slotte Paul de Groot er nog eens
van langs en stelde diens houding tegen
over Duitsland vóór de inval in Rusland
duidelijk in het licht.
Maar het Atlantisch Pact werd met
alleen de stemmen der communisten
tegen, d.w.z. met 65 tegen 7 stemmen,
aanvaard.
Brusselse
(Telefonisch van onze
corresponded*'
F dag van
Het meest markante feit v eerjngscrisis
gisteren in de Belgische tUSsen
was minder een nieuwe ontmoetu |eruchfc
Spaak en van Cauwelaert drie li-
volgens hetwelk drie katho isters van
berale en drie socialistisch Kamer of
staat, alle negen leden van a y een
van de Senaat, binnenkort t zouden
conferentie met koning Leopold zo
hebben. Kamervoorzitter van CaUW
en minister president Spaak zouden
delegatie presideren.
In de linkse pers laat men het voorko
men, dat de liberale en socialistische gede
legeerden te Pregny de koning óver de
ware toestand van de Belgische openbare
opinie" zullen inlichten, 't Is niet te ge
loven Dan zouden immers die heren rond
uit moeten zeggen: „Sire, de overgrote
wiorheid van het Belgische volk roept
Uwspoedig mogelijk terug op de troon!"
ten hier overigens aan toe-
U dat uit Pregny zelf nog geen
voegen, dat Jfs aanduidillg
enkele bevestiging eyentuele con_
omtrent een dergei j
ferentie is gekomen.
Een feit van betekenis^^2^,
^initiev^Snenstelling vani de
door de benoeming van gecoopteex
na toren. De CVP heeft thansnog
terrein gewonnen dan aanvanxeuj
verwacht.
De definitieve verdeling der 175 zetels
is nu als volgt: CVP 92, socialisten
hberalen 24 en communisten 6 zetels.
De CVP ,leeft hier dus een absolute
Meerderheid van 9 stemmen. Dit zou
Cen Meerderheid var 7 stem
de" ';kenen in een vergadering van
spreektev Sde ;amer en senaat. Het
anzelf, dat dit van de grootste
UeW 7e 1S VOOr de verdere ontwik-
de sim' regeringscrisis en wat daar-
mede samengaat.
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen de volgende
verliezen in Indonesië zijn gerap
porteerd:
Kon. Landmacht:
Gesneuveld tussen 12 April en
27 Mei, na vermissing: sold. S. van
Thiel, Pijnacker.
Gesneuveld 12 Juni: sold. G.
Verweij, Zwammerdam.
Gesneuveld 18 Juni: sold. G-
Groeneveld, Epe.
Gesneuveld 19 Juni: sold. A. van
der Vorm, Pijnacker.
Gesneuveld tussen 3 en 7 Juli, na
vermissing: serg.-maj. adm. F.
Looij, Rotterdam; serg. J. Wenders,
Vaals.
Gesneuveld 6 Juli: wachtmeester
G. van Gorkom, Deventer.
Gesneuveld 7 Juli: sold P. Bex,
Maastricht; sold. H. Bouman, Waal
wijk; majoor-veldprediker C. van
Breugel, Zuidland.
Gesneuveld 8 Juli: korp. J. Boot,
Kerkwerve (Z.); sold. G. Meppe-
link, Zwartsluis; vaandrig A. van
Polaanen, Rotterdam.
Gesneuveld 10 Juli: sold. Ie kl
S. Bergakker, Herwijnen (Gld.);
korp. G. Ruiter, Rotterdam.
Gesneuveld 11 Juli; serg. J.
Beekman, 's-Gravenhage.
Gesneuveld 12 Juli: sold. A. Kan
selaar, Apeldoorn.
Kon. Ned.-Ind. leger:
Gesneuveld 26 Juni: mil. sold. 2e
kl. Sadan.
Gesneuveld 27 Juni: Men korp.
H. Tular; sold. Ie kl. inf. H. Varke-
visser.
Gesneuveld 29 Juni: korp. inf.
E. Soeffner.
Gesneuveld 30 Juni: Mad. sold.
2e kl. inf. Sarkawi; Mad. sold. 2e
kl. inf. Mohrimin.
Gesneuveld 1 Juli: Men. sold. 2e
kl. inf. J. Kirojan.
Gesneuveld 2 Juli: Amb. sold. 2e
kl inf. Isilawanebessij. Allen af
komstig uit Indonesië.
Xe Wateringen is vergiftiging_ door vlees
geconstateerd, waarvan de 64-jarige bak
ker j. A. van der W. reeds het slacht
offer is geworden.
Het was Zaterdagmiddag na het mid
dagmaal dat de heer v. d. W. en diens
echtgenote zich onwel begonnen te voe
len Later moest de hulp van dr. Breed-
velt—Boer uit Kwintsheul worden inge
roepen. Hoewel de dokter vergiftiging
constateerde, wist deze de oorzaak hier
van niet te achterhalen.
De toestand van de heer v. d. W. werd
's avonds zo ernstig, dat overbrenging
naar het St. Hippolytus-ziekenhuis te
Delft noodzakelijk bleek. Zijn echtgenote
werd Zondagmorgen eveneens naar au
ziekenhuis vervoerd. w
Ingrijpen mocht voor de heer v a. w.
niet meer baten, hij is Maandagavond
overleden. De toestand van zijn echtge
note is nog zeer zorgwekkend.
Bij onderzoek is komen vast te staa
dat de vergiftiging is ont.staan,^?°rPp(is
gebruik van gebraden vlees, dat reeds
een week oud was. De dienstbode, die
eveneens aan het middagmaal had aan
gieten heeft niet van dit vlees gegeten
en kwam er goed af.
In verband met diefstallen van klein?
hoeveelheden textiel, rookartikelen en
sieraden uit pakketten die naar Vl ssm
gen waren gezonden, zijn daar drie eaen
van het spoorwegpersoneel aangehoude
Zij hebben een gedeeltelijke bekentenis
afgelegd De diefstallen werden sinds ge-
ruimend gepleegd. Een Hmkehoeveel-
heid goederen kon nog in beslag worden
genomen.
De 39-jarige moordenaar John Haigh,
die volgens zijn eigen verklaring 5
vrouwen en 4 mannen heeft vermoord,
en hun lijken in een zuurbad vernietigd
heeft, is gisteren te Lewes (Engeland)
door een uit 12 leden bestaande jury
schuldig verklaard en door de Xl-jange
rechter Humphries ter dood vero»r"
deeld terzake van één enkele hem
laste gelegde moord.
De Britse procureur-generaal, Sir Hart
ley Shawcross, die als officier van justi
tie optrad, noemde Haigh's misdrijf „een
in koelen bloede begane moord, met het
oogmerk voordeel uit de dood van zijn
slachtoffer te trekken".
Sir Hartley Shawcross hield staande,
dat Haigh op het tijdstip, dat hij zijn mis
daad beging, volkomen bij zinnen was en
dat hij in staat was onderscheid te maken
tussen goed en kwaad.
Toen de rechter hem de vraag stelde,
of hij iets'had te zeggen, dat er toe zou
kunnen leiden, dat hij niet tot de dood
straf zou worden veroordeeld, wendde
Haigh het hoofd enigszins opzij en ant
woordde licht glimlachend, terwijl hij ae
handen op de rug vouwde: ..Niets iij-
dens het uitspreken door de rechter van
de doodstraf werd Haigh's glim ach
rechter verklaarde verder nog dat
de verdediging de ongebruikelijke weg
had gevolgd slechts van eer. medisch ge
tuigenis gebruik te maken, om tot ,fan
beoordeling van Haigh's geestesgesteld
heid te komen. Ook had zij ervan atge-
zien de getuigen a charge te ondervragen
teninde van hen te weten te komen, of
zij eigenaardigheden aan de persoon van
de beklaagde hadden opgemerkt d,e de
indruk hadden kunnen wekken, dat Haigh
niet een volkomen normaal man zou zijn.
Het bleek, dat Haigh door een bekend
Londens psychiater, dr. Henry \ellow-
lees, voor krankzinnig was verklaard Hij
zou, naar diens mening, lijden aan een
bepaalde vorm van psychose, n.l. paranoia.
Uit de verklaringen van genoemde des-
kundige bleek echter, dat diens conclusies
voor een groot deel steunden op mede-
delingen van Haigh zelf.
De openbare aanklager bleek echter
weinig geloof te hechten aan deze mede
delingen van de beklaagde, die o.a. be
trekking hadden op zogenaamde droom
beelden van de „bloedende Christus en
andere vreemde dingen en scheen meer
naar de mening over te hellen, dat Haigh
een nauwkeurige studie gemaakt had van
bepaalde psychose-verschijnselen en die
bij zijn ondervraging door de psychiater
als zogenaamde eigen ervaringen had
voorgelogen.
Tenslotte gaf de deskundige toe, dat
hij door Haigh wel bedrogen zou kunnen
zijn wat bepaalde paranoia-symptonen
betreft, doch in zijn totaal-diagnose meen
de hij niet gefaald te hebben daar para
noia. naar zijn mening, van alle geestes
ziekten het moeilijkste te simuleren is.
Het Pauselijk decreet inzake de ver
oordeling van het communisme, waarbij
de aanhangers van die leer nog eens ex
tra worden gewaarschuwd voor het ge
vaar van buiten de kerkelijke gemeen
schap te word gesloten, blijft alle groe
peringen, in het bijzonder dan de krin
gen der Moskoviten, in heftige beroe
ring houden.
Eigenlijk bevat het jongste decreet
geen scherpere strafrechterlijke maatre
gelen dan die in het algemeen recht
reeds waren opgenomen. Maar vandaag
zijn die maatregelen meer dan ooit ac
tueel.
De Katholieke Kerk, in haar bezorgd
heid voor de zielen, is de doodsvijandin
van het communisme, want, afgezien van
alle andere vraagstukken, gaat het aller
eerst om een wereld met of zonder God.
En we zien, dat overal, waar de com
munisten de leiding nemen, de bevei
liging van hun dictatuur op de eerste
piaats wordt gezocht in afbraak en ver
nietiging van onze Kerk en haar posities.
Terwijl de Kerk echter geen maatre
gelen mag nemen, die overigens alleen op
dc ziel betrekking hebben moet het
de rode leiders vrij staan behalve ziele-
bederf te kweken, ook de lichamen te
martelen door gevangenisstraffen, depor
taties, broodroof, mishandelingen en te
rechtstellingen. Al deze kwellingen zijn
dagelijks schering en inslag.
Doch ondanks deze waarneembare fei
ten in de orde van het communistisch
regiem, krijgt een verbolgen „Waarheid"
bij het lezen van het Pauselijk decreet
onweerstaanbaar gedachten aan de „in
quisitie, het oprichten van brandstapels
en het hanteren van het worgkoord".
't Is weer de oude geschiedenis van
precies weer de zaken om draaien.
Overigens heeft „De Waarheid" een
kolom nodig om haar gal uit te spuwen.
We zullen enkele proeven van deze ver-
giftspuiterij voorleggen. Ziehier:
Het (decreet) is een nieuwe poging
om de godsdienst te gebruiken om
het leven te rekken van een oud en
verrot (kapitalistisch) systeem".
„Het Vaticaan het optreden van
een Mindszenty in Hongarije en een
Beran in Tsjechoslowakije bewijst het
staat in de eerste rijen van de ver
dedigers der privileges van de rijken".
Het Vaticaan verdedigt, in weerwil
van haar opgeschroefde verklaringen
over de „gebreken" van het kapita
lisme de roofzuchtige praktijken van
ditzelfde kapitalisme.
Hoe zou het anders kunnen? Het
Vaticaan hoort zelf tot het kamp van
de machtige monopolies, het leeft zelf
van de winsten, die geperst worden ui*,
de arbeid. Door middel van vele tus
senpersonen, met of zonder soutane,
beheerst het Vaticaan taMjke Italiaan
se monopolies en banken'.
„Het worgkoord is weer uit de rom
melkamer der Inquisitie te voorschijn
gehaald".
Zouden in een sfeer, waar dergelijke
taal wordt geschreven en gesproken, zou
den in zulk een geestelijk pestiiente
haat-omgeving katholieken toch gezond
kunnen ademhalen?
..De Waarheid" beweert verder, dat de
communisten streven naar een wereld,
waarin naar het woord van Marx „brood
voor allen aanwezig zullen
In het officile communiqué, dat van Ne
derlandse zijde over het bezoek van dr.
Van Royen aan Djogja is uitgegeven,
wordt o.a. meegedeeld, dat de reis g
heel aan haar doel heeft beantwoord.
Kort na aankomst heeft het Nederlandse
gezelschap een bezoek gebracht aarpre
sident Sukarno en vice-president Hatta,
waarna de lunch gebruikt werd met leden
van de republikeinse delegatie, s Avonds
heeft Sukarno een maaltijd aangeboden,
waar het voltallige republikeinse kabinet
en de voorzitter van de republikeinse de
legatie mede aanzaten.
Het Nederlandse gezelschap heeft ken
nis genomen van het feit, dat het mte -
Indonesische overleg tussen de republiek
en de BFO in eerste aanleg zal plaats neb-
ben te Djogja van 20 tot 23 Juli en vervol
gens na de Puasatijd 29 Juli te Batavia zal
worden hervat.
Men merkte op, dat dit definitief be
tekent een verschuiven van de 2
datum van de Ronde Tafel-co j'
welke immers zou worden ffeop
Augustus aanstaande. Desand.ankH. tjid-
beide delegaties dat het bestaande t J
schema, dat uitgaat van de duur van twee
maanden voor de conferentie
gens een termijn van zes weken voor ra
wcirdeif overeengeïmnenf zal kunmm wor-
voor het einde van het jaar.
Bij Seattle, in de Ver. Staten, is een
tweemotorig vliegtuig kort rr het op
stijgen neergestort, doordat een der mo
toren weigerde. Het toestel kwam in aan
raking met draden van het electriciteits-
net en vloog in brand. Het aantal slacht
offers is nog niet bekend. Er zijn over
levenden.
Vermoedelijk bevonden zich 26 pas
sagiers en een bemanning van twee in
het vliegtuig. Het was opgestegen met
bestemming Chicago.
De machine kwam terecht op een hui
zencomplex, dat nog gedeeltelijk in aan
bouw was. Vijf huizen staan ir brand.
De plaats van het ongeluk werd in het
duister gehuld, doordat de stroom werd
afgesneden. Doordait het vliegtuig da
delijk in tweeën brak, kon een aantal
passagiers aan de vuurdood ontsnappen.
Minstens acht personen zijn om het
leven gekomen. Drie huizen werden ver
woest. De meesten van de 28 inzittenden
van het vliegtuig, een transporttoestel
van het type C-46, waren militairen, die
met verlof gingen.
De verwachting van heden tot
morgenavond luidt:
Tamelijk heldere en koele nacht
met plaatselijk mist en weinig
wind. Morgen overdag^ Toenemen-
de bewolking met oynkeleNPolaat_
regen Zwakke tot matige wind tus
sen West en Zuid en hogere tempe
raturen dan vandaag.
Donderdag 21 Juli: Zon op. 4. f4
uur; zon onder: 20.47 uur. ^aa
op: 0.18 uur; maan onder, n.zn
uur.
Ruim vier jaar na de bevrijding
brak gistermorgen het mom ent aan,
waarop de beruchte Kriminalrat Willy
Lages, de 48-jarige voormalige chet van
de Sicherheitspolizei te Amsterdam,
als verdachte een rechtszaal betrad. Na
gedurende die afgelopen vier jaar bijna
wekelijks, soms zelfs dagelijks, als
getuige te zijn gehoord in talloze zaken
tegen zijn ondergeschikten en tegen
verraders van allerlei allooi, werd La-
ges gistermorgen voor het Amster
damse bijz. hof geleid, nu om verant
woording van zijn eigen daden af
leggen.
Mr. C. v.
te
■a Rii de advocaat-fiscaal las
- 9 meter lange dagvaarding voor
de bijna 2 meter nten beschuldigc
waarin "ag I.^iiacles,
wordt va" *bting razzia's, mishanaeun
gen, brandstichting, plunderinger, en
gen, Silbertannem lagnemingen. In
wederrechtelijke m harge opgeroe-
totaal zijn 97 Setplgl het openbaar mi-
pen. Bovendien heeft toet op het
nisterie voor de laatste g verdediging
proces op verzoek van pe gedag-
een aantal getuigen a dech g
vaard. Hoeveel dat er zij», deelae
van Rij niet mede.
President: „Wat is in het algern
nu U daar op terugziet. Uw opvatting
over wat U ten laste wordt gelegd? Voelt
U zich schuldig of niet? U behoeft daar
op nog geen antwoord te geven. Over
legt goed wat U zegt".
I Lages: „Jawel, daar kan ik wel op ant-
Jodenvervolgin-
mishandelin
en
woorden. Ik huldig de opvatting, dat ik
als Duits soldaat mijn phcht moest ver-
vullen. Ik moest alleen politiediensten
verrichten. Mijn plicht was gebüseerd op
gesetzliche Verordnungen, op bevelen
enz. Ik zou willen zeggen, dat mijn opga
ve zeer zwaar was, omdat z'-1 ingreep
in het leven van een bezet land. y.0®1
°ns was het uitvoeren van onze plichi
niet licht. Ik voel me mede schuldig aan
het grote leed. dat Duitsland tenslotte
over de wereld heeft gebracht. Collectief
zijn wij schuldig. Ik wil ook de lasten
dragen, die millioenen Duitsers na de
capitulatie hebben moeten dragen. Maai
indien u mij vraagt: Voelt u zich schul
dig, als mens, als particulier, als soldaat
nis officier, aan misdaden tegen de mens-
selijkheid, tegen het volkenrecht, tegen
internationale bepalingen, dan zeg ik:
„Neen, ik ben daaraan onschuldig".
Prof. Van Hamel hamerde daarop een
vraag van de advocaat-fiscaal af met de
opmerking. dat dit antwoord duidelijk
was en hij er thans niet op door wenste
te gaan.
Lages gaf de meeste onderdelen van de
tenlastelegging toe. Hij achtte zich niet
persoonlijk verantwoordelijk voor de
Jodendeportaties.
Er zijn, God betere het, 70.000 Jo
den weggevoerd" merkte de president op
Het aantal is mij niet bekend", ant
woordde Lages, „maar het geschiedde in
opdracht van Den Haag
soort heethoofdigheid, hoe een Duits ge
neraal tegen hem had gezegd: „Lieber
Herr Lages, in de Festung IJmuiden is
vanmorgln een politie-agent doodge
schoten die zeer nauw met ons samen
werkte' Ik verlang nu van u, dat u vóór
morgenmiddag 2 uur 25 Beverwijkers uil
hun huizen sleept en executeert, als u
dat niet doet, dan zal ik er voor zorgen
dat morgenmiddag de oorlogsschepen, die
bij mij in de vesting IJmuiden liggen,
met hun kanonnen Beverwijk plat schie
ten".
Lages had in antwoord daarop de ge
neraal aangeraden de kanonnen alleen te
richten op vijandelijke schepen, maar had
zich des avonds toch genoodzaakt gezien
een zijner ondergeschikten naar de drif
tige generaal te sturen.
„Een zekere Hitier
„Opdrachten van Wehrmachts-
kommandanten
Na het horen van enkele getuigen kwa
men ter zitting ter sprake de „opdrach
ten" die Lages van driftig geworden
Wehrmai htskommandanten ontving om
represailles uit te voeren.
Lages vertelde als illustratie van dit
De gehele middag werd besteed aan
net behandelen van de fusillades Het Hof
en de procureur-fiscaal wilden trachten
vast te stellen, wie de dood te schieten
mensen uitzocht wie daarbij het mi ia
tief nam. Zo werden begin SePjemb<:
1944 drie mannen gearresteerd,
spijkers hadden gestrooid Een van hen
werd op de plaats van zijn arrestaL®
neergeschoten. Er ontstond nu een heel
debat tussen de procureur-fiscaal en
Lages over de vraag of men een voor
schrift had om saboteurs en illegalen
niederzumachen"-
Mr Van Rij kende een bevel van
Hitier daarin wordt echter gesproken
van ,'niederkampfen" Maar plotseling
onderbrak prof van Hamel fel dit ge
sprek: „Ik kan hier voor dit Hof geen
debat toelaten over een moordenaarsvoor
schrift van een zekere Hitier." Lages
kreeg echter toch gelegenheid nader
zijn mening uiteen te ze'ten. hij deelde
mee dat er voor het Hitlerbevel. een veel
scherper gesteld bevel van Kaltenbrun-
ner geweest was en daaraan moest de
politie zich houden.
Het „potiet'' Todeskandidaten
In Zaandijk werden enige Amerikaanse
piloten verborgen gehouden. Er werden
twintig gijzelaars genomen, vier van
hen werden geëxecuteerd. De Duitser
Viermann, een ondergeschikte van Lages
getuigde hierover.
Had een van deze mensen wat met
die piloten te maken?", vroeg mr. Hout-
hoff Ja" antwoordde Viermann. een
van' hek had de Amerikanen begroet
,Ben je dan des doods schuldig?
Ja natuurlijk
Uitvoerig werd gesproken over de
fusillering van 29 mensen in de Apollo-
laan in Amsterdam. De president wi
weten hoe men aan deze mensen kwam.
De mening van rechercheur De Jong is
dat ze door Lages werden uitgezocht
,Uit dat potje „Todeskandidaten^ dat
mén altijd in voorraad hield zeker", zei
prof. Van Hamel.
Lages gaf de volgende uitleg
teurs en illegalen werden door
tei dood veroordeeld. De terechtstelling
vond echter nia plaats. Maar gebeurde
er iets ernstigs dan liet Den Haag weten
wie en hoeveel mensen neergeschoten
moesten worden.
,Hoe kwam men dan aan dat gekke
getal 29?"
„Er waren er niet meer. Er was wel
een dertigste, mr. de Pont. maar zijn
zaak was nog niet rond en daarom heer
Lages zich tegen zijn terechtstelling ver-
Uit alles blijkt, dat Lages slaafs zijn
superieuren volgde, ook al bad hij er
zelf bezwaren *egen. .,Op ^lk een wijze
is men geen politieman meer
Drof van Hamel hem toe „OP ZU1K
een manier is men een beul" Mutir Lages
verdedigt zich Ieder leger moet zkih
in de rug be-chermen, zegt hij en
kan niet met zachte maatregelen...
en rozen
zijn".
Brood en rozen, 't Is schoon gezegd.
Maar wat baat het. al zouden we naast
brood en rozen de hele wereld winnen,
wanneer we schade lijden aan onze zie-
len?
Echter die uitspraak en de diepste
zin van de evangelische wijsheid kunnen
de echte roden en zelfs velen onzer
niet vatten. Het gaat niet alleen en op
dc eerste plaats om een zwaarder beleg
de boterham.
Brood en rozen, suggereert Marx, doen
een wereld zonder God is een folter ka
mer.
HENK VAN DER MAZE.
Van Praag aan Kath. priesters
De Tsjechoslowaakse regering heeft
Dinsdag alle Katholieke priesters nog
eens gewaarschuwd, dat vergeldings
maatregelen op grote schaal tegen hen
en hun volgelingen zouden worden ge
nomen, indien enigerlei poging werd ge
daan om de bedreiging van het Vaticaan
met excommunicatie t.a.v. Katholieke le
den van de communistische partij ten
uitvoer te leggen. ,it
Volgens een zegsman te Praag was dit
„een laatste waarschuwing".
Sabo-
Rauter
Naar wij vernemen zal op 24 Juli
plechtige overbrr tging plaats vldden
de reliquieën der H. Odilia van de p
chiekerk te Kerniel naar hei Kruisne
renklooster in Diest. De Kruisheren ko
men daarmee weer m het bezlt van °-
overblijfselen van de Patrones van hun
°rine'l292 werden de relieken m ^n
prachtige schrijn neergelegd. Tot aai
Franse revolutie bleef oet sehrij:0 ban_
moederklooster te Hoei. Bij d
ning van de kloosterlingen inIWI nam
de Kruisheer Hayweghen ®ee_ Lat,sr
in 1828 schonk hij de reliqmeeri a
parochiekerk van Kerniel, odilia
een levendige devotie tot
b8Hetnreliekschrijn, een ^^„"sckild'e-
met doek °vertriikken, bllJ£t in
ringen van een Luikse
Kerniel.
agen van het lid der Tweede
ie leer Vermeer betreffende het
op ze
Op via„
j «iinidler
dat op' die dag in de
van Oorlog en Marine
het niet juist is, dat op --- ---
middaguren twee Nederlandse Jachtvheg
tuigen op zeer geringe hoogte over het
strand hebben gevlogen. Engelse
Bedoelde vliegtuigen warenEng
tweemotorige schroefjagers, type öea
hMneett'de Engelse militaire
attaché is overleg gepleegd, teneinde her
haling te vermijden.