Bezinning op eigendomsrecht
Inslag van het aards paradijs
Tram reet een touringcar open
PARLEMENTAIRE JAAR
TEN EINDE
GoNGg
Vuur woedde in Amsterdams
Van Cauwelaert naar de koning
Weerbericht
NIEUWS UT INDONESIË
Dwangarbeid in
Sovjet-unie
SS. de
Historisch gebouw -totaal verwoest
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Noodzakelijkheid van
bezitsspreiding
Het Pauselijk ban-
decreet
Veertien inzittenden gewond
fS rïerL?^Ve VerWfrd'
Pater A. Bosch O.P. bi
auto-ongeval gedood
De Ronde-Tafel
conferentie
De liuren worden
1 Januari 1950 verhoogd
Amerika's wapen-
program voor Europa
Ontploffing in
Roosendaal
Interimregeling Suriname met algemene
stemmen aanvaard
LAGEN
Auto door trein geramd
Anti-Katholicisme van
mrs. Roosevelt
Haigh's executie
Zijn taak als in formateur geëindigd
Moeilijkheden ter
inter-Indonesische
Conferentie
Ilsy in feestgewaad
ontvangt eerste
bezoekers
71ste JAARGANG
ZATERDAG 23 JULI 1949
No. 20##
Draagwijdte toegelicht door
Mgr. Ottaviani
Een onderzoek gevraagd
Niet voor 1 September bijeen?
Huurbelasting van de baan
Drie arbeiders gewond
Om 6 uur 25 gistermiddag werd het wetsontwerp Interimrege
ling voor Suriname met algemene stemmen door de Kamer aan
genomen. De voorzitter achtte een hoofdelijke stemming nood
zakelijk, niet omdat er twijfel bestond aan de uitslag, maar om
voor Suriname te demonstreren de bereidheid van Nederland om
dit volk autonomie te geven en het toekomstig lot in eigen han
den te stellen. De stemming had tot resultaat, dat het wetsont
werp met alle aanwezige stemmen werd aangenomen. Zeventig
voor en niemand tegen.
Het kan ook zijn, dat deze hoofdelijke stemming verband hield
met de uitzending van deze zitting over de nieuwe zender Lopik
naar Suriname, maar dan heeft men daar kunnen horen hoe het
Nederlandse volk bereid is, het volk der Surinamers te helpen
en te steunen in de opbouw van zijn eigen toekomst.
VOOR HET VADERLAND
GEVALLEN
Door hard. Spellman openlijk
gelaakt
DE „F" IS SYMBOOL
Brand, op het Prinseneiland te Amsterdam. Wederom werd een der
pakhuizen der Oost-Indische Compagnie prooi van het vuur. Op de
voorgrond het waterkanon van de „Jan van der Heijden" in actie.
AANVANKELIJK TAMELIJK
ZONNIG
Over kabinet en senaat
Luchtvaartshow geopend
DE KANTOREN zijn tijdelijk gevestigd in het
Gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven 71,
Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 9095 ten
name van de „N.V. De Courant De Maasbode
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt T 3-99 per kwartaal,
1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur: J KUIJPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST^TESSER O.P.
LEO J- M- HAZELZEf
Algemeen redacteur: H- A- PAALVAST,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende ad verten tie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
(Van onze verslaggever).
Binnen de machtige eeuwenoude muren
van het roemruchte Rolduc heeft de K
V" P' I eerste Vaderdagen na
de oorlog geopend.
Ui* ^.tidele^ Van het land waren een
250 functionarissen naar het Zuid-Lim
'3Ur/»e 4n om het herstel van deze
traditie mee te maken.
Helaas waren de leden der Tweede
kamerfractie door hun werkzaamheden
in het parlement verhinderd reeds op
de openingsavond tegenwoordig te zijn
eerste zitting werd geopend door de
vice-voorzitter van de partij, de heer
Matser, die de gedachtenwisseling
in groter of -kleiner kring op de kader-
.§en van het hocgste gewicht achtte,
jdus de gevoelens en gedachten, die
in de breedste groepen in het land le
ye5'.z hunnen uiten en doordringen
„?Lr,leidende kringen van de partij,
want de problemen, welke in de moderne
'Uct aan de orde zijn, eisen dat zo breed
mogelijk belangstelling wordt gewekt
v°or de arbeid, welke de K.V.P. in he:
oeiang Van land en volk verricht en wil
ve£ïlchten in Katholieke geest.
Woorden van dankbare herinnering
wijdde spr. aan de nagedachtenis van mgr
ur- Poels, die in ditzelfde gebouw zo vaak
s°ciale voorlichting heeft gegeven.
Na deze inleiding kwam de eerste spre
k,er van deze kaderdagen prof. dr. St.
Tesser O P aan net woord met het on
derwerp „Wijsgerige en morele aspecten
Van het eigendomsrecht
Dr. Tesser wees in zijn mleidmg op
dat wonderlijke mengsel van kracht en
behoefte die in de mens leven. Er is een
tijd geweest in de zgn. eeuw van de oor-
Uitgang, waarin meenam mbe
heerst optimisme, dat door
ontwikkeling een aards paradus kon wor-
dDebKefk-kende de mens beten .Zij
wist, dat hij onzelfstandig is p
te van hogere maar ook te P
van meer menselijke waarden.^
hoeftigheid is m zekere
streven. Uit die behoeftigheid, welke de
mens van nature eigen is, volgt ook, dei
hij meesterschap over de stoffelijke goe
deren moet bezitten, een meesterschap,
dat hij door drie specifiek menselijke da
den n.l. het gebruiken, het beheren en
het wegschenken van de stoffelijke goe
deren uitoefent.
Naast deze algemene thesis staat de
tweede, dat alle mensen evenzeer van
nature recht hebben op - het gebruiken
van de stoffelijke goederen, welke nodig
zijn tot het bereiken van hun mense
lijke volmaaktheid.
Is dit een recht, dan staat daarnaast de
wenselijkheid, dat ook alle mensen in
de gelegenheid worden gesteld de twee
andere specifiek-menselijke daden, n.l.
het beheren en het wegschenken uit te
oefenen.
Is ter verwerkelijking van het recht
op gebruik de privaateigendom nood
zakelijk, ter verwezenlijking van de wen
selijkheid van het beheren en het geven
is de bezitsspreiding nodig. Uit het voor
gaande volgt, dat de privaat-eigendom
zowel een individueel als een sociaal ka
rakter heeft.
Tenslotte besprak prof. Tesser de mo
rele aspecten van het vraagstuk, waarin
hij de standpunten van de meer conser
vatieve en de meer progressieve sociolo
gen uiteenzette.
Het verdere deel van de avond werd
aan de bespreking van partij-organisato
rische vraagstukken gewijd.
Reuter meldt uit Vaticaanstad:
In een persinterview verklaarde mgr.
Alfredo Ottaviani, assessor van het H.
Office, Vrijdagavond, dat het excommu
nicatiedecreet van 13 Juli niet gold voor
socialisten, tenzij zij communistische
theorieën toegedaan waren.
In een uiteenzetting van de draagwijd
te van het Pauselijk decreet zeide mgr.
Ottaviani, dat de excommunicatie direct
betrekking had op „diegenen, die we
tens en willens de atheïstische en mate
rialistische leerstellingen van het com
munisme aanhangen, m. a. w. volbloed
Marxisten".
De communisten in het algemeen wa
ren niet geëxcommuniceerd, omdat een
groot percentage „tot het communisme
verleid werd om economische redenen"
De excommunicatie was hoofdzakelijk
gericht tegen de voornaamste propagan
disten. philosophen en theoretici van het
communisme. „Zij, die communisische
publicaties lezen ter informatie, beroeps
halve of uit nieuwsgierigheid zijn nte
geëxcommuniceerd. Maar zij zoad gen
wanneer zij zich blootstellen aan het ge
vaar, hun geloof te verliezen", aldus mgr.
Ottaviani.
zin s mensen
adel. Zij schept een>^ goe^e^d:
naar waarheid, schoonneru
het goddelijk ^hoefuS'
Helaas schijnt de k het grootst te
stoffelijke middelen vaak
zijn, maar toch stórm ai„ QO„
helpen als middel om het persoonlijk en
maatschappelijk doel van ons leven na te
Corley Smith, hoofd van de Britse dele-
8!7..'de Economische en sociale raad
Vorslaggevers1^de Naties. heeft tegenover
de verzoek™ e orSanlsatie der V.
ipt-Unie te Zpnaen commissie naar de
S0?dTte S^ orn aldaar een on-
^erZ kampen voor rinaar vóórkomen
van beschreef iders.
al® -do
grnfder twintigste eeuw"geSC£i.edschrii-
ving der uw Hy voegde
hieraan 7 SoYlet-Russische
waarnemers vrij stond een onderzoek
te stellen naar de m Engeland heersend
arbeidersomstandigheden. ersende
Het gesprek tussen Smith en de ioirr
nalisten vond plaats kort nadat dl
aUto met drie
Gisteravond laat is een au Arnhem te-
inzittenden op de Rijnbrug, te ongeval
gen de leuning gebotst, bij wei ]aan
een van hen, Pater A. Bosch O.P-. TT+recht,
van de St. Antoniusparochie te „ervoer
zwaar werd gewond. Tijdens het vei
naar het St. Ehsabethsziekenhuis te
hem is hij overleden. ori
Pater Bosch was op terugreis uit "wen-
waar hijadressen had gezocht oin
deren uit zijn parocljjp tijdens de vacantie
onder te brengen.
Pater Bosch stond in Utrecht bekend als
een ijverig en bemind priester. Hij werd
geboren 12 April 1917 te Nijmegen, stu
deerde aan het St. Dominicuscollege al
daar en werd in 1941 tot priester gewijd.
Na enkele jaren met het geven van confe-
llaltsln6! predlc®tiea in verschillende
plaatsen van ons land aan de zielzorg te
1947 tot k!WTkt' +W6tt? hLj in September
1941 tot kapelaan te Utrecht benoemd Bii-
d°e StreAVmdi?nSten huGft hij zich daar m
dl Kain+t t0niuspa-LocLhle verworven voor
,,tn w! ïs terwijl het Kath. Thuisfront
zun bijzondere liefde had.
Op de Bentveldsewcg te Zandvoorl
is gistermiddag een zeer ernstig ver
keersongeluk gebeurd. Een touringcar
werd er door een tram gegrepen en
veertien van de inzittenden werden
gewond.
Een gezelschap Rotterdammers was
met een autobus van de Rotterdamse
Reiscentrale een daagje naar Schipho,
geweest. Op de terugweg zou men ovei
Bioemendaal rijden om daar op het strand
de „C. A. Banck" te gaan bekijken, die
nog altijd een geweldige attractie vormt
voor het vacantiepubliek.
De chauffeur, D. J., was blijkbaar niet
goed op de hoogte met de plaatselijke
situatie in Zandvoort en besteedde daar
om geen aandacht aan het z.g. slingersein,
dat staat opgesteld bij de overweg aan
de Bentveldseweg, noch aan het bellen,
dat dit sein doet bij nadering van een
tram. Eerst pp het allerlaatste ogenblik
zag hij de tram naderen. Door vol gas
te geven trachtte hij nog een botsing te
voorkomen, maar dit mocht niet meer
gelukken. De eerste wagen van de tram
greep de bus aan de rechter zijkant en
drukte de wagen van de weg. De wand
van de bus werd opengescheurd en zes
zitplaatsen werden een verwrongen mas
sa. En uit de wagen klonk geschrei en
gekerm van gewonde mensen.
Van alle kanten kwam terstond hulp
toegesneld en al spoedig bleek, dat de
meesten van de 25 inzittenden gekwetst
waren Slechts elf waren met de schrik
vrijgekomen. Van de overigen waren er
drie zeer ernstig, drie zwaar en de ove
rige acht-lichter gewond.
Onder leiding van de chef der Zanct-
voortse politie, de heer Vreeman, die
juist kwam aanrijden, werden terstond
de slachtoffers uit de wagen bevrijd an
vier ziekenauto's uit Haarlem en Zand
voort brachten de zwaar gewonden naar
ziekenhuizen. Aan de andere gekwetsten
werd ter plaatse hulp verleend.
In het Diaconessenhuis te Haarlem
bleek dat mevr. J. van S.D. er hel
ergst aan toe was. Zij had een schedel-
basisfractuur opgelopen. Bij haar echtge
noot, die in hetzelfde ziekenhuis was op
genomen, werd een nierbloeding gecon
stateerd. Hun 24-jarige dochter en schoon
zoon, die ook in de bus zaten, konden
zich naar huis begeven.
Een derde gewonde, die naar het Dia
conessenhuis was vervoerd, de heer H.
N. had een sleutelbeen gebroken. De
andere drie slachtoffers, die naar de Ma.
riastichting waren overgebracht, bleker
er gelukkig minder ernstig aan toe te zijn
Aan de aanvankelijk voor de Ronde
Tafelconferentie gefixeerde datum van 1
Augustus zal, zoals bekend, niet kunnen
worden vastgehouden. Uit goed ingelichte
bron vernemen wij, dat het waarschijnlijk
wel 1 September zal worden, voordat de
R. T. C. bijeenkomt. Men vermoedt, da
,.e conferentie een paar maanden in beslag
zal nemen.
Ofschoon omtrent de delegatie van Ne
derland nog geen definitieve beslissing is
genomen, staat het wel vast, dat aan he;
oorspronkelijke plan om in de Nederlandse
delegatie alle leden van het Nederlandse
Kabinet op te nemen, geen gevolg zal wor
den gegeven.
Wat de U.N.C.I. betreft, deze zal de
zittingen van de R.T.C. bijwonen, doch
haar deelneming zal zich beperken tot hei
verlenen van bijstand, zodat haar ge
nerlei beslissende bevoegdheid toekomt
De voorbereiding van het reeds eerder
aangekondigde wetsontwerp inzake de
huurverhoging is thans zo ver gevor
derd, dat Je indiening ervan spoedig kan
worden tegemoet gezien. g
Het ligt in de bedoeling der regering
om de huurverhoging per 1 Januari 1950
te doen ingaan.
Naar verluidt zou volgens het voorlopig
ontwerp geen huurbelasting worden gehe
ven ter compensatie van de hogere kos
ten der nieuw te bouwen woningen.
Het al of niet heffen van de huurbelas
ting is echter nog niet in de ministerraad
of in ae raad voor economische aangele
genheden besproken.
Volgens de „New Vork Times" omvat
het plan der Amerikaanse regering voor
de herbewapening van niet-communis-
tische landen van Europa de volgende
punten:
1. Een relatief sterke steun aan die
Europese landen, die de zwaardere
militaire lasten van de vorige oor
log droegen. Dit waren landen zo
als Engeland, Frankrijk en de lage
landen.
2. De hulp zou hoofdzakelijk betrek
king hebben op conventionele wa
pens, bewapening der grondstrijd
krachten en de uitrustingen, nodig
voor de steun aan de grondstrijd
krachten,
3. Er zou een verdeling in de uitgaven
gemaakt worden: een gedeelte zou
besteed worden voor surplus-mate-
riaal, een ander deel voor oorlogs
materiaal uit reserve-voorraden en
een derde gedeelte voor geheel
nieuw materiaal.
Mogelijk zouden van de laatste gelden
toewijzingen beschikbaar worden gesteld
voor de stimulering van wapenproductie
in het buitenland.
Te Roosendaal had Vrijdag een ontplof
fing plaats in de Red Band Contection-
nery Works aan de Spoorstraat. Doordat
de automatische inrichting van een gas-
cylinder weigerde, sprong het stenen
gebouwtje, waarin de cylinder was ge
plaatst, met een grote klap uit elkaar
Drie arbeiders, die rond het gebouwtje,
dat in de fabriek staat, aan het werk
waren, werden hierbij gewond. Een van
hen, J. S. uit Nispen. die vrij ernstig aan
het hoofd gewond was. werd naar het
ziekenhuis „Charftós" te Roosbndaa) ver
voerd. Zijn - toestand is echtaf redelijk
wel.
Een dame die gisterenmiddag met een
auto uit het Amsterdamse bos de Nieu-
wemeerlaan te Amsterdam opreed be
merkte niet dat de overweg in de spoor
lijn naar Aalsmeer met een ketting was
afgesloten. Zij reed zodoende door de
ketting heen maar door de schok sloeg de
motor af en de wagen bleef nu even op
de rails staan,
De machinist van de naderende trein
slaagde er niet meer in te stoppen met
het gevolg, dat de locomotief op de auto
botste, waardoor deze laatste geheel in
elkaar werd gedrukt.
Met de bestuurster zaten nog drie kin
deren in de wagen. Hoe ongelofelijk het
moge klinken, allen bleven zij ongedeerd,
alleen kreeg een van de kinderen enkele
schaafwonden.
Financiële gelijkstelling
Voordat he' echter zover was, had een
aantal sprekers het hunne over de voor
gestelde Interimregeling gezegd. Er was
de nadruk gelegd op de samenwerking
en de onderlinge verbondenheid (Meye-
rink A.R.) en deze afgevaardigde had
ook gevraagd of er een morele verplich
ting bestond voor de potentieel sterkere
om de andere te helpen. Zo ja, of de
regering dan bereid was overleg te ope
nen over de verbetering van het onder
wijs in Suriname, van de volkshuisves
ting en van de volksgezondheid?
Hierop kwam de minister eerst terug
bij de behandeling van een der amende
menten en hij zeide toen nadat de
heer Meyerink duidelijker had geformu
leerd, dat hij een commissie wenste, die
het gehele onderwijsprobleem in Suri
name opnieuw zou bezien dat hjj nier-
tegen geen bezwaar had Hij zou dien
aangaande overleg plegen met zijn ambt
genoot Götzen.
Het zwaarste punt was wel de finan
ciële gelijkstelling van bijzonder en open
baar onderwijs. Minister Van Schaik had
de oorspronkelijke regeling veranderd
in die zin, dat de gelijkstelling nu niet
meer gold voor de opleiding van leer
krachten voor het bijzonder algemeen
vormend lager onderwijs De minister
zette uiteen, dat dat eigenlijk ook niet
geheel naar zijn bedoeling was geweest,
maar het was een soort compromis.
De Surinaamse delegatie had namelijk
bij het overleg hiertegen bezwaren aan
gevoerd, al waren die naar de mening
van de minister niet zeer overtuigend.
Hij had toen de financiële gelijkstelling
voor het kweekschoolonderwijs laten
vallen en daarmee bereikt, dat die op het
overige terrein van het onderwijs was
aanvaard. Hij verklaarde zich dan ook
tegen een amendement, dat de heer De
Kort (K.V.P.) indiende en waarin werd
voorgesteld de ongelijkheid t.a.v. het bij
zonder kweekschoolonderwijs ongedaan
te maken. Maar de heer De Kort hield
Stëvig vajj en de minister vond dat
eigenlijk toch ook wel prettig, al zei hij
het niet. Hij wenste slechts het overleg
en het resultaat, daarvan te verdedigen
en niets anders, maar het was wel dui
delijk. dat hij een correctie van de Kamer
helemaal niet erg zou vinden.
Intussen leverde dit amendement nog
een vinnig debat op tussen de heren
Meyerink en Wagenaar. van wie de laat
ste de minister een voortrekken van het
bijzonder onderwijs had verweten De
toestand der openbare scholen was abo
minabel te noemen, waarbij die der bij
zondere scholen wel zeer gunstig afstak.
Daartegen was de heer Meyerink m
het geweer gekomen, die vroeg waar
d heer Wagenaar zijn wetenschap van
daan had, zeker niet uit eigen aanschou
wing, zoals de heer Meyerink zelf. De
heer Wagenaar had blijkbaar niet ver
der gekeken dan Paramaribo en daar nog
niet eens goed. En toen bleek, dat de
heer Wagenaar het had uit een*boekje,
een rapport over de toestand van het
onderwijs aldaar. De heer Meyerink liet
het er maar bij. Het amendement De
Kort werd tenslotte aangenomen met 52
tegen 18 stemmen, (P v.d A. en C.P.N.).
Het wetsontwerp zelf werd tenslotte
een schone demonstratie van Nederlands
progressiviteit. Met algemene stemmen
werd het aangenomen.
Prettige vacantie
Aan het einde van deze zitting, tevens
het einde van het parlementaire jaar, me
moreerde de voorzitter de afwerking van
het parlementaire program. Hij wenste
de leden een welverdiend, geest en li
chaam sterkend reces en hij deed, zeide
hij, dat zonder ironie, hoewel hij wist,
dat voor heel wat leder, er geen reces
zou zijn, zoals voor de leden van de En
quêtecommissie, de rapporteurs van het
wetsontwerp materiële oorlogsschade, de
deelnemers aan de R.T.C. en anderen.
Het openbaar debat over Indonesië, dat
nog voor de R.T.C. zou worden gehouden,
zou niet vroeger dan op 11 Augustus plaats
hebben, misschien zelfs iets later.
F. S.
t Pe reSering maakt bekend, dat
haar leedwezen de volgende
verliezen in Indonesië zijn gerap
porteerd:
Kon. Landmacht:
r, TtSd®uveld 28 Juni: sold. P-
Dubbeldam, Uit Lage Zwaluwe.
Gesneuveld 9 jnu; Sold. G. Mut-
sers, uit Someren
Gesneuveld u Juli; soid. J. Fre-
deriks. uit Odoorn
Gesneuveld 12 Juii; sold. le kl.
S. Schaafstra, uit Barradeel (Fr.)
Gesneuveld 14 juli. 2e R- G.
Cobelens, uit Haarlem- 2e H. F.
Dercksen, uit Apeldoorn
Gesneuveld 15 juij. sold. F.
Lelieveld, uit Loosduinen; 2e lt.
R. Postuma, uit Brunssum
Gesneuveld 18 Juu soid. G. de
Ruyter, uit Nijmegen'
Kon. Ned.-Ind. Leger:
Gesneuveld 2 Juli: Chin. sold.
Kwee Sie ba.
Gesneuveld 7 Juli: Amb- k°rp
inf. A. Bastiaan; Amb .sold, le W
inf. J. Pattij: sold. 2e kl inf. E.
Struwer.
Gesneuveld 9 Juli: korp. inr'
Vesters.
Allen afkomstig uit Indonesië
en ladders naar achteren te slepen en
zichzelf in veiligheid te stellen. Per
soonlijke ongelukken deden zich dan
ook niet voor.
Een grote hoeveelheid meubelen, re-
quisieten voor Jaarbeurs-stands, lakver.'
en optische instrumenten, alsmede waar
devolle machines, gingen verloren. De
grootte van de schade is nog niet te
overzien, zij moet echter zeer aanzien
lijk zijn.
Hoe gevaarlijk het blijft met branders
in oude pakhuizen te werken, is ook nu
weer gebleken. Door de tocht, die ver
oorzaakt werd door het openen van een
deur, werd de steekvlam, waarmee een
schilder op de eerste verdieping een
andere deur afblakerde, plotseling uit
gerekt. Een paar oude autobanden en
wat cellulose, die in de nabijheid van
de schilder opgestapeld lagen, werden
door de vlam aangetast, en in een mi
nimum van tijd verspreidde het vuur
zich over de gehele etage. Hevig ont
steld rende de schilder naar beneden,
en wanden heengevreten. Arbeiders, die
boven op de vierde verdieping in een
lakspuiterij aan het werk waren, zagen
geen kans meer langs de trappen *-e
ontkomen. Zij moeten over het dak en
langs belendende percelen het vege lij'
redden.
Aanvankelijk gaf de brandweer he'
signaal „middelhrand"; zij veranderde
dit echter al spoedig in „grote brand"
te meer, daar er verscheidene zeer alar
merende telefoontjes binnenkwamen
Vijftig brandweerlieden, gerequireerd im
vier kazernes bonden de strijd met de
„rode haan" aan. Van alle kanten tracht
ten zij de vuurbaaierd te bedwingen
Het mocht echter niet lukken. Als vuur
rode slangen spoten de vlammen de
lucht in, toen zij eenmaal de lakspui
terij van de firma H. Wegter op een der
bovenste verdiepingen bereikt hadden
En nadat de topgevel naar omlaag was
gestort, was er helemaal geen houden
meer aan. Binnen het kwartier was né'
daarna met het oude. historische 25 M.
diepe pakhuis gedaan, volledig uitge
brand. Even moesten de spuitgasten nog
oppassen, want in een der belendende
percelen, die steeds nat gehouden wer
den hadden arbeiders een begin van een
De aartsbisschop van New York, kar
dinaal Spellman, heeft volgens Reuter
een brief gericht aan de weduwe van
president Franklin Roosevelt om zijn
afkeuring uit te spreken over haar ver
zet tegen het toekennen van overheids
subsidie aan bijzondere en particuliere
scholen.
In zijn schrijven beschuldigt hij haar
zonder omwegen van anti-katholicisme en
van discriminatie, „een Amerikaanse moe
der onwaardig".
De critiek van kardinaal Spellman is
gebaseerd op dagblad-artikelen, door
mevr. Roosevelt geschreven.
Kardinaal Spellman, die de tekst van
zijn brief gepubliceerd heeft, geeft in
dit schrijven te kennen, ervan overtuigd
te zijn, dat het in 't belang van alle
Amerikanen en van de zaak van recht
vaardigheid zelf is, dat mrs. Roosevelt's
ongelukkige verklaringen worden herroe
pen.
Mevr. Roosevelt had o.a. geschreven:
„De strijdvraag, opgeworpen door het ver
zoek van Francis kardinaal Spellman, dat
katholieke scholen zullen delen in finan
ciële overheidssteun, stelt de burgers van
het land voor een soort beslissing, welke
moeilijk te nemen is".
De kardinaal schrijft in zijn brief, dat
„Amerika's katholieke jeugd een lange en
bittere strijd hielp voeren om alle Ame
rikanen te redden van onderdrukking en
vervolging. Hun verminkte lichamen op
Bloeddoordrenkte oorlogsvelden in den
vreemde zijn een droevige en tragische
getuigenis van dit feit".
De weerberichten-onderneming in de
buurt van Utrecht zendt ons aankondi
gingen van .behoorlijke hitte. Dat portie
warmte is weer geschikt om een groot
deel van het volk tot loomheid te Bren
gen en dus tot rust en asjeblieft geen
In de Sovjet-Russische zóne schijnt
men zich echter van de zomerhitte weinig
aan te trekken. Integendeel. Er is daar
een actie aan de gang met de „F" van
Freiheit als symbool van het verzet. De
rode politie oefent als reactionnair
element alvast met vlammenwerpers. Ook
niet bepaald koelte-instrumenten.
Enfin, u heeft dat alles gisteravond
uitvoerig kunnen lezen.
Eén ding bevreemdt me ook weer bij
deze geschiedenis. In Rusland moet het
zo'n paradijs zijn, doch in elk land waar
de communisten de leiding nemen, hand
haven ze zich niet ingevolge toegenegen
heid van de bevolking over de gebrachte
sociale rust in liefde en rechtvaardigheid,
maar door middel van moord, terreur en
concentratiekamp Daar klopt iets niet.
Natuurlijk is van hun actie de „zwarte
reactie" de schuld, doch iemand die wei
daden ondervindt, stoort zich niet lang
aan roddelpraatjes. Totalitaire systemen
deugen nu eenmaal niet, omdat zij altijd
de menselijke waardigheid in het gedrang
brengen. Voor het opvoeren van de eer
bied voor die menselijke waarheid is vrij
heid een eerste eis.
Zo pas is zulks nog betoogd op de
indertijd aangekondigde sociale week
van Rijssel. Aldaar betoogde voorzitter
Charles Flory, dat het sociaai-katholi-
cisme vrijheid verkiest boven totalitaire
dwang-methoden.
Flry heeft in zijn openingswoord nog
meer schone dingen, gezegd, o.a. het
volgende:
„Het sociaal Katholicisme beroept
zich op hogere zedelijke beginselen,
daarom verzet het zich tegen het
liberalisme, dat zweert bij puur econo
mische wetten. Wel benadert 't sociaal
Katholicisme hierdoor enigszins het
socialisme, maar het keurt toch diens
beginselen en de middelen om deze
door te voeren, af".
De voorzitter heeft ook de sociale
vooruitgang besproken en haar gesteld
tegenover de materiële:
„Deze twee mogen niet verward
worden. De sociale vooruitgang staat
in nauw verband met de waardigheid
van de menselijke persoon. Dit streven
zien wij ook nog bij de ontproletanse-
ring van de arbeidersklasse. Het is
duidelijk, dat dit alles een bredere
cultuur en verdeling der verant
woordelijkheden veronderstelt.
Toch speelt de materiële vooruitgang
een grote rol in de sociale vooruitgang.
Voorwaarden voor sociale vooruitgang
zijn: een stijgende overvloed van
materiële goederen, het genot van die
goederen met daarbij een waarborg
tegen een algemene crisis en tegen
individuele risico's van ongeval, ziekte
of ouderdom en ten slotte een zo recht
vaardig mogelijke verdeling van die
goederen".
De ophanging van de ter dood veroor
deelde moordenaar van de bejaarde
weduwe Durand. John George Haigh, is
voorlopig vastgesteld op Woensdag 10
Augustus in de Wandsworthgevangenis
te Londen De veroordeelde krijgt op zijn
minst tien dagen tijd om beroep aan te
tekenen.
tóbcjiu icliue Uc öL-IllXUtn naai ucucut 11, 1
waarschuwde de brandweer, waarna hij nieuwe brand ontdekt, die waarschijn
zich naar het politiebureau in de Spaarn
dammerstraat begaf om melding te doen
van wat er geschied was. Ondertussen
stond het pakhuis al in lichter laaie.
De vlammen hadden zich ontzettend
snel door de oude houten zolderingen
lijk veroorzaakt was door overwaaiende
vonken. Maar met een slang op de wa
terleiding was dit gevaar spoedig bezwo
ren. Tegen kwart voor vijf was men de
brand wel meester. De nablussing duur
de nog tot in de late avonduren voort.
Van onze verslaggever).
Zware rookwolken trokken over de
nenstad van Amsterdam en grote ross g
vlammen laaiden naar de hemeJ öp, toen
Vrijdagmiddag om kwart over drie ae
hoofdstedelijke brandweer met groot ma
terieel uitrukte voor een vuurzee, die
woedde in een Jubbel pakhuis op hei
door grote branden al zo dikwijls ge
teisterde „Prinsen-eiland". Was het cp
5 Maart j.l. de bekende en onder dc
hoede van „Monumentenzorg" staande
pakhuizen-vierling „De Vrede", die aan
de allesverslindende vlammen ten prou;
viel, ditmaal werd een direct naastge
legen» uit vijf verdiepingen bestaand
17e eeuws pand, dat eveneens op de
Monumentenlijst voorkomt en waarin
vroeger in de rijke jaren de Oost-Indi
sche Compagnie haar Oosterse produc
ten opsloeg, volkomen door het vuur in
de as gelegd.
Nog geen kwartier was de brandweer
die met 13 stralen, 2 straalwaterkanon-
nen en 1 straalkanon van de drijvend*
motorspuit „Jan v. d. Heyden" de kol
kende vuurmassa's bestreed, bezig ton
nen water in de vlammen te werpen
of de dakgevel stortte onder donderend
geraas naar beneden Juist op tijd had
commandant Doets, die het gevaar zag.
zijn mannen bevel gegeven de wagen»
(Telefonisch van onze Brusselse
correspondent)
De persconferentie met de heer Van
Cauwelaert gisteravond was kort. De
president heeft de Katholieke staats
man op diens eigen verzoefc ontheven
van de taak, hem ongeveer drie weken
geleden opgedragen, om te informeren
naar de mogelijkheden tot samenstel
ling van een nieuwe regering.
Van Cauwelaert is van oordeel, dat
thans het ogenblik gekomen is. dat de
drie partijen, C. V. P., liberalen en
socialisten hun volle verantwoordelijk
heid moeten nemen en nu maar ver
der met elkaar moeten onderhandelen
Hij meent ook, dat zijn talrijke be
sprekingen met politieke personaliteiten
hier en daar opheldering hebben gebracht,
vooral in verband met de koningskwes-
tietie en dat nu het moment voor de re
gent kan aangebroken zijn om niet an
dermaal een informateur maar een for
mateur aan te wijzen. Tot. zover v. Can
welaerts korte meuedeling aan de pers
Men spreekt over de vorming ener
overgangsregering Deze zou dan aan
het bewind blijven tot October, de
maand, waarin het parlement 5ia het
zomerreces zijn werkzaamheden her
vat. Na een korte bijeenkomst der ka
mers voor het aanhoren der regerings
verklaring b.v. in de eerste helft van
Augustus zou het parlement mei va
cantie gaan.
Zo juist werd vernomen, dat mi
nister van staat en kamervoorzitter
Van Cauwelaert heden naar Pregnv
vertrekt, om koning Leopold van de
toestand op de hoogte te brengen en
hem verslag over zijn jongste bespre
kingen te geven. Anderzijds wordt ver
wacht. dat de prins-regent spoedig, wel
licht vandaag nog, een formateur zal
aanwijzen.
Daar zit wel wat inMen mag die
laatste alinea's gerust tweemaal lezen,
HENK VAN DER MAZE.
Vannacht plaatselijk nevel of mist.
Morgen overdag aanvankelijk droog
en over het algemeen zonnig weer,
maar later van het Noord-Westen
uit toenemende bewolking met hier
en daar enkele onweersbuien. In de
Noord-Westelijke helft van het land
in de middag binnendringen van
koelere lucht, elders ongeveer de-
zelfde temperatuur als vandaag.
Meest zwakke wind hoofdzakelijk
uit Noordelijke richtingen.
Zondag 24 Juli: Zon op: 4.49 uur;
zon onder: 20.43 uur; maan op: 2.21
uur; maan onder: 20.38 uur.
Maandag 25 Juli; Zon op: 4.50
I uur; zon onder: 20.42 uur; maan op:
3.35 uur; maan onder: 21.13 uur.
Na drie dagen discussie zijn de fede
ralisten en de republikeinen op de inter-
Indonesische conferentie het eens ge
worden over een groot aantal punten
van een voorlopige constitutie voor de
Ver. Staten «tón Indonesië. Een compro
mis over regering en senaat kon echter
niet bereikt worden, aldus de correspon
dent van A.P..
Van betrouwbare zijde werd vernomen,
dat men m de constitutionele commissie
niet tot een oplossing kon komen, of
schoon zowel republikeinen als federa-,
listen tijdens de besprekingen bereid
bleken van hun oorspronkelijk stand
punt af te wijken.
De federalisten nouden vast aan de
gedachte van een Klein kabinet; de re
publikeinen willen hen hierin tegemoet
komenv doch alleen wanneer dit kabi
net benoemd wordt uit 'n normaal geko
zen parlementair kabinet onder leiding
van een premier.
De republikeinen willen wel een
senaat accepteren, doch slechts met een
beperkte bevoegdheid, namelijk alleen
het Stemrecht over de betrekkingen tus
sen de federale staten en de Ver. Sta
ten. doch niet over buitenlandse aange
legenheden
De besprekingen ovei kabinet en se
naat zullen ip 30 Juli in Batavia her
vat worden. Daar zal tevens de unie
met Nederland en de machtsoverdracht
besproken worden.
Volgens inlichtingen van welingelichte
zijde zuilen de Ver. Staten van Indo
nesië een parlementair systeem krijgen
naar West-Europees model, wuarbij een
president aan het hoofd van de staat
zal staan, die zelf geen verantwoorde
lijkheid zal dragen.
Men is o.a tot overeenstemming ge
komen over de vlag, net volkslied en
de minderheden.
Van andere zijde werd gemeld, dat de
militaire commissie er zich mee accoord
verklaard heeft, dat de republiek er bij
de U.N.C.I. op zal aandringen de fede
ralisten uit te nodigen als toegevoegd
lid zitting te nemen in de gemeenschap
pelijke commssie voor het staken van
het vuren.
De eerste „Ilsy", de internationale
luchtvaartshow Ypenburg, is gistermiddag
officieel geopend. Op een met talloze
vlaggen en wimpels versierd vliegveld
knipte mr. Spitzen, minister van Verk
en Waterstaat, het rood, wit en bla; w
gekleurde lint door, dat het tentoonstel
lingsterrein afsloot. Te voren had de mi
nister gewezen op het belang, dat zoveel
mogelijk mensen over de luchtvaart zo
veel mogelijk weten. De ouderen, zo zei
hij. heeft de luchtvaart nodig als passa
giers, de jongeren om de gelederen in de
vliegerij aan te vullen en te versterken.
Er melden zich nog te weinig jonge Ne
derlanders voor de luchtvaart, aldus de
minister.
Na de officiële opening maakten de
genodigden een rondwandeling over het
terrein, waar vele buitenlandse en Ne
derlandse toestellen in de open lucht
stonden tentoongesteld. Daarna werd een
aantal stands bekeken, die in een grote
tent zijn ondergebracht.
Ondertussen heerste er op het vlieg
veld een en al bedrijvigheid. Uit alle
windstreken arriveerden sportvliegtuigen
dartele toestelletjes die in 't niet verzonken
onder de hoog opgestoken neuzen van
hun grotere broers, de Dakota's. Deze
sportvliegtuigen, in totaal worden er 37
verwacht, zijn hedenochtend van Ypen
burg gestart voor de eerste na-oorlogse
vliegtocht over Nederland, België en Lu
xemburg.
