Louis Bleriot vloog over
Het Kanaal
Insecten veroverden de wereld
De Barder Begoocheling
Strijd
om de Clinton
millioenen
rBENZO•t
RIJWIELEN
Thans vliegen we over het geluid
I FIG H I FIG m
Een machtig leger in slagorrle
„The Time of your Life" van William
Saroyan verfilmd
Schele hoofdpijn
AKKERTJE
Door Capt, A. OPollard
ZATERDAG 50 JULI 1949
PAGINA 4
=fc
MINISTER TH. WIJERS
neemt Binnenlandse Zaken téaar
MANNEN MOETEN HOEDEN
DRAGEN
IETS VOOR PUZZELAARS
ONDERHANDSE TABAK
VERKOPEN
HUISHOUD-
VANBOXTEL
ft
Douglas „Skystreak", een toestel, dat de geluidssnelheid benaderde.
ALLEEN i 108.—
A. S.
Bij Koninklijk besluit 'is bepaald, dat
het beheer van het ministerie van Bin
nenlandse Zaken in verband met het
verblijf in het buitenland van de minister
van Binnenlandse Zaken a.i. mr. J. E.
H. van Schaik van 24 Juli tot 15 Augus
tus zal worden waargenomen door de
minister van Justitie mr. Th. R. J. Wijers.
25 Juli 19U9. Nauwelijks een maand, nadat de eerste vlucht boven
Nederland plaats vond, doet de Fransman Louis Bleriot de gehele
wereld versteld staan met zijn gewaagde vliegtocht over het Kanaal
van Calais naar Dover. In .zijn Bleriot XI, een geheel met de hand
vervaardigde „vliegmachine" legde hij in zijn eentje de respectabele
afstand van 35 km. van Calais naar Dover af, in de tijd van
37 minuten. Een snelheid dus van nauwelijks 60 km. per uur. Een
snelheid die toendertijd toch wel tot de verbeelding sprak en het
nodig maakte dat de „vliegenier", zoals de luchtbestormers in die
tijd betiteld werden, zich danig inpakte in lederen kledij; pet
achterstevoren, enz.
Zo was het 40 jaar geleden; een for
mele verkleedpartij, waarin men iemand
nauwelijks herkende.
Nu is er zo wei het een en ander ver
anderd in de vliegerij. De hedendaagse
Vliegers zijn dikwijls nog onherkenbaar,
maar de snelheid, waarmede thans de
Meteors en Vampires door de lucht schie
ten steekt toch wel erg af tegen die van
40 jaar terug.
Vooral over de snelheid willen we
het nu eens hebben. Hoeveel maal al niet
hebben wij het woord geluidssnelheid ge
lezen of horen noemen en toch heeft men
hiervan nog maar weinig begrip. Wat
gebeurt er nu eigenlijk als een vliegtuig
door de lucht zoemt? Het brengt de om
ringende lucht in beweging en eigenlijk
gebeurt er niet veef meer dan wanneer U
«en steen in het water gooit. Ook het
Vliegtuig veroorzaakt golven, welke zich
kringvormig verspreiden. De snelheid,
waarmede deze kringen of golven zich
verspreiden is de geluidssnelheid; plm.
330 meter per seconde.
In tekening I, waar het vliegtuig door
een stip is voorgesteld, ziet U wat er
gebeurt als er gevlogen wordt met een
•nelheid, lager dan de geluidssnelheid. Na
tuurlijk' is dit schematisch voorgesteld,
maar we zien hier toch wel zonder meer
dat de geluidsgolven elkaar nooit inha
len of met elkaar in botsing komen.
Bij tekening II wordt precies de ge
luidssnelheid bereikt. Zonder Uw fantasie
geweld aan te doen, zult U begrijpen dat
de geluidsgolven elkaar nu raken. Juist
op het moment dat het toestel de geluids
snelheid bereikt, vindt het de reeds eer
der opgewekte golven verzameld tot één
kolossale golf tegenover zich. Dit is de
De hoed is uit de herenmode aan het
verdwijnen. Gold vroeger een groep
jongelieden, die hoedloos door het leven
ging, als een exceptioneel geval en werd
dan smalend gesproken van een blote,
bollenelub, thans is naast de blonde '-uif
ook het grijze en kale hoofd onbedekt op
straat verschenen.
De herenhoedenindustrie zit met de
handen in het haar en maakt zich zorgen.
Daarom is in een onlangs in Amsterdam
gehouden vergadering Van herenhoeden
fabrikanten, grossiers en importeurs be
sloten een commissie te vormen, die tot
taak heeft het dragen van hoeden door
mannen te stimuleren. Er wordt een
grootscheepse reclamecampagne in het
najaar op touw gezet Nu is het nog te
warm.
Bij de Oceanic Exchange Company t«
Hilversum verscheen de vijfde, vermeer
derde druk van het Nederlandse Spreek
woordenboek in twee delen, bevattende
ruim 15.000 spreekwoorden, uitdrukkin
gen en zegswijzen.
Er zijn meer spreekwoordenboeken,
maar zo volledig als deze, troffen wij
er nog geen aan. Het typische van deze
uitgave is, dat ze speciaal ten behoeve
van liefhebbers van puzzlen is samenge
steld, al is ze voor iedere taalliefhebber
een waardevol bezit. De spreekwoorden
enz. zijn gerangschikt naar letteraantal,
waarbij in iedere groep de alfabetische
volgorde is toegepast.
Het eerste deel bevat de groepen tot
en met 30 letters, het tweede de overige
tot 118 letters. De delen zijn afzonder
lijk verkrijgbaar.
2000 pakken tegcii zeer bevredigende
prijzen
Naar onze tabaksmedewerker ver
neemt, zijn In de laatste dagen ca. 2000
pakken Sumatratabak door de Dell M(J,
de Dell Bat. MU en de Senembah MU
uit de hand afgedaan aan de Nederland
se handel tot zeer bevredigende prUzen.
De partijen werden verkocht aan di
verse afnemers en brachten verschillende
prijzen op. Algemeen wordt verwacht, dat
het restant van de totale Sumatra-oogst
1948 eveneens buiten inschrijving zal
worden verkocht. In het belang van het
tabaksvak is het te wensen, dat deze res
tanten eveneens aan de handel zullen
worden afgedaan.
Beperkt uit voorraad leverbaar
Ook geschikt voor de tropen.
Engels import
N.V. Handelmaatschappij
Raadhuisstraat 1, Tilburg
Telefoon 4941 (4 lijnen)
zo gevreesde en moeilijk te overwinnen
schokgolf.
Het vliegtuig botst dan tegen een on
zichtbare muur op. De luehtsiroming
langs de vleugels wordt verstoord en er
treden grote belastingen en hevige schok
ken op, die, indien de vleugelvorm en
sterkte hierop niet berekend zijn, tot
breuk leiden. Is de muur eenmaal door
broken, dan krijgen wij het tegengestelde
van figuur I en merken wij dat de ge
luidsgolven elkaar inhalen. De ontstane
kegel wordt de kegel van Mach genoemd
De stroming langs de vleugel is dan we
liswaar anders dan normaal, maar toch
regelmatig, zodat het toestel zonder
schokken verder vliegt. We kunnen u
evenwel verzekeren, dat wat vlieger en
vliegtuig te verduren krijgen, als de ge
luidszone bereikt wordt, voorwaar geen
pretje is.
De Amerikaanse auteur William Sa
royan heeft zich na de bevrijding ook
bij ons in een grote belangstelling mo
gen verheugen. Zijn boeken als „The
Human Comedy" en „My Name is
Aram" werden vertaald en zijn toneel
spel „The Time of your Life" kwam
op het repertoire van Comedia. Maar
deze snelle populariteit had iets te veel
weg van een mode, om zich lang te
handhaven. In het algemeen had de
dweepzieke bewondering voor de
nieuwe Amerikaanse literatuur, vlak
na de oorlog, iets kunstmatigs en ook
op dit punt heeft de tijd een meer be
zonken oordeel en een meer critische
houding doen ontstaan.
Het werk van Saroyan vertoont vele
beminnelijke kwaliteiten van humane
levensvisie, verdraagzaamheid en berus
ting, die zijn verhalen maken tot moder
ne sprookjes vol goede en goedwillende
figuren met een enkele schurk ai con
trastwerking. Maar Saroyan's figuren blij'
ven als in de echte sprookjes vaag
Een tweetal insectenafdrukken in steen uit het steenkool-tijdperk.
en schematisch en zijn van 'n soms irri
terende passiviteit en zijn philosophia
biedt te weinig houvast om lang t»
boeien.
Al deze bezwaren worden nog eens ge
accentueerd in de verfilming van het
toneelstuk „The Time of your Life", die
onder de titel „De Bar der Begooche
ling" in ons land door het verhuurkan
toor Nederland zal worden uitgebracht.
Misschien herinnert men zich van de ver
toningen hier te lande nog de merkwaar
dige plaats van handeling van dit stuk:
de bar van Nick in het havenkwartier
van San Francisco met de weidse naam
Pacific Street Restaurant. De auteur be
paalt er zich toe deze plaats te bevolken
met typisch Saroyanniaanse figuren, die
opkomen en weer afgaan zonder elkaai
of de handeling voor zover er van een
dramatische ontwikkeling sprake is
noemenswaard te beïnvloeden.
Al deze bezoekers van de havenkroeg
'n revue-meisje, 'n danser, 'n pianist,
'n agent, 'n woudloper zijn op een of
andere wijze mislukt in dit bestaan, maar
zij erkennen die mislukking niet en leven
m een wereld van illusies en dromen, die
in Nick's Bar voor een korte tijd ïr ver
STAAN AAN DE KOP
In kwaliteit het hoogst, In
prijs het laagst.
Super de lux
BENZO RIJWIELFABRIEK
VLAARDINGEN TELEFOON 2474
vulling schijnen te gaan. De tragiek van
dit in wezen pessimistische spel ligt in
de overtuiging bij de toeschouwer, aai
buiten deze „Bar der begoocheling de
mislukking opnieuw dreigt.
Men moet de durf bewonderen van
producer William Cagney en van regis
seur H. C. Potter, om deze stof zonder
handeling en bevolkt met halfslachtige
wezens, die tussen droom en werkelijk
heid leven, te verfilmen. En men kan
hun nauwelijks verwijten, dat 't resultaat
ook aan een zekere halfslachtigheid is
gaan lijden. De bar in de film (de camera
verlaat deze plaats van handeling niet)
is zeer reëel, evenals de eigenaar Nick
en het heterogene gezelschap, dat in de
loop van de film door de klapdeurtjes
naar binnen komt. Maar de gesprekken
en de individuele overpeinzingen bewe
gen zich juist op de grens van de werke
lijkheid en hebben een andere en diepe
re betekenis dan op het eerste gehoor
wordt gesuggereerd Daarbij is de melan
cholieke, quasi-optimistische sfeer van
deze verzamelplaats der mislukten niet
volledig aangedurfd en krijgen enkele ko
mische en dramatische momenten een te
sterk accent met de kennelijke bedoeling
vuur een ogenblik de eentonigheid van
een uiterlijk weinig bewogen handeling
te vei breken.
Dit alles neemt niet weg, dat „De Bar
der Begoocheling" de moed heeft me*
n stereotiep fllmprocédé te breken én de
verdienste van het gewone bezit, waar
door men toch geboeid het gaan en ko
men der klanten en het tijdelijk samen
treffen van de uiteenlopende figuren in
een kortstondige droom van saamhorig
heid en welslagen volgt.
Voortreffelijk begrepen is de rol van
Nick, de barman, door William Bendix,
En hierbij sluiten aan een iets te dyna
mische philosoof van James Cagney, een
tragisch revuemeisje van Jeanne Cagney,
een danser - van Paul Draper, die alleen
te goed danst voor een mislukkeling en
een overdadig gespeelde leugenachtige
woudloper van James Barton.
„Dromen zijn échter dan statistieken'
zegt Joe de philosoof op een bepaald
ogenblik en met deze enkele zin is wel
het best het karakter van deze film aan
gegeven, dat zo geheel de geestesgesteld
Van William Saroyan dekt.
C. B.
Als met de zomer de insecten weer hun
intrede doen in onze streken, komen ze
niet als verspreide voorposten maar in
strijdvaardige bataljons en regimenten.
Ze zijn een onderdeel van een wereld-
bezettend leger, dat 750.000 thans be
kende soorten omvat, d. w.z. driekwa
vah al de bekende diersoorten. Het aan
tal individuen in die soorten is even ver
bluffend. Knappe rekenaars leren ons dat
het de mieren zijn die het meest voor
komen op deze wereld en dat er m Afri
ka geen vierkante meter grond is aan te
wijzen, waarop of waaronder ze niet
worden waargenomen.
Onderdelen van het insectenleger vindt
men overal. Op de gloeiende, door de
zomerzon gebakken bodem van Palestina
leven sommige insecten, terwijl andere
de temperatuur van het vriespunt ver
dragen Door droogte noch water worden
ze afgeschrikt. Er zijn roofsprinkhanen
die in de woestijn hun dierlijke prooi
vangen, terwijl kleine leden van de orde
der halfvleugeligen in tropische zeeen
voorkomen, kilometers ver buiten de kust.
De lucht heeft een insectenbevolking tot
een hoogte van 5000 meter. Dit „lucht-
plankton" wordt door de wind zwevend
gehouden. Misschien zijn eens ln de dui
zend jaren de omstandigheden gunstig
voor een intercontinentale reis.
Waterkevers blijven urenlang leven in
alcohol die verwarmd is tot vlak bij zijn
kookpunt. Sommige keverlarven kunnen
jarenlang in hout zitten en zich na hun
bevrijding weer ontwikkelen. Alleen harde
rotsen en metaal weerhouden zè, al komt
het voor, dat Sirex, de Houtwesp, zelfs
loden platen doorknaagt.
Zeker, hun dapper en uitgebreid leger
lijdt enorme verliezen: Vogels en Insec
tivoren doen bedenkelijk hun best, Aard-
varkens en Miereneters zijn grote dieren,
die zich voeden met massa's Insecten, de
mens bestrijdt vele soorten met vernuftig
gevonden gifstoffen, de wind werpt ze
bij milllarden ln zee. Maar geen nood!
Een termieten-koningin legt Iedere twee
seconde een el, een bijenkoningin 3000
per dag, één vliegenpaar zou in een jaar
80 milliard nakomelingen kunnen hebben!
De Tsé-Tsé-vlieg bevordert haar verme
nigvuldiging door geen eieren te leggen
maar larven; bij sommige Insecten vindt
men Paedogenesis, waarbij de larven zich
al kunnen voortplanten, en Parthenoge-
nesis-ontwikkeling van de eieren zonder
bevruchting, is nergens zo sterk ontwik
keld als in deze groep.
Zo blijft het leger strijdvaardig. Het
zet een traditie voort van 10-millioenen
jaren. Er zijn afdrukken van Insecten
vleugels gevonden uit oer-oude tijden.
Heel lang geleden droop in Samland de
hars van de bomen Die kleverige stof
sleepte Insecten mee, de hars stolde en
heden vinden de onderzoekers ze gaaf
terug als insluitsels in barnsteen. Aldus
heeft men zich een oordeel kunnen vor
men over de vroegere Insectenfauna.
Steeds is het leger bedacht op verove
ringen.
In het midden van de 19e eeuw trok
de kleine grijze Argentijnse mier zonder
angel uit haar vaderland op, veroverde
heel Amerika, stak over naar Madeira,
zette haar tocht voort door alle landen
van de Middelllandse Zee en bezette van
daaruit zowel Afrika als Azië. Haar suc
ces dankte zij aan haar sociale organisa
tie: niet één koningin die een grote kolo
nie sticht, maar talrijke koninginnen, die
kleine kolonies stichten.
Behalve natuurlijke vervoermiddelen,
zoals de wind, gebruiken ze ook die, wel
ke de mens hun ter beschikking stelt in
schepen, treinen en auto's. Ideaal zijn
vliegtuigen. Tussen 1930—1936 kwamen
aan de Oostkust van Brazilië epidemieën
voor van moeraskoorts, veroorzaakt door
Anopheles, uit Dakar daarheen getrans
porteerd per vliegtuig. De gele koorts
van West-Afrika werd aldus overgebracht
naar Oost-Afrika. Geen wonder, dat aan-
komende vliegtuigen vaak van binnen-
met insectendodende middelen bespoten
worden alvorens de reizigers mogen uit-
stappen!
Zo werkt dit leger aan zijn taak: bloe
men bestuiven ter bevruchting, opruimen
van dode dieren en planten, loswoelen
van de gron-d voor het indringen van
water en lucht. Een individu alleen telt
vóór niets, maar het Insectenleger in zijn
geheel is een onmisbaar onderdeel in de
reusachtige organisatie van de natuur.
Romanbijvoegsel
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOeOOQI
KORTE INHOUD VAN HET
VOORGAANDE.
Andrew Someil.on is getuige van een
verkeersongeval, waarbij het «Mjawl
fer van diens portefeuille wordt^be^
roofd. Op de plaats
van het ongeval
bevat, waarin om inlichtingen wordt
vindt hij een krant, die een advertent S
gevraagd omtrent Neil Clinton, kapitein
van het Amerikaanse luchtlager. Van
de politie verneemt Andrew, dat hei
slachtoffer in het ziekenhuis is ver
moord, kort nadat het daar aankwam.
De volgende morgen begroet hij Whir
ley Clinton, zuster van Neil en hij
maakt ook keilftls met Walter van Ges-
sel ecu rttcf van Shirley. Zij nodigt
hem uit met haar de lunch te gebrui
ken. Even later wordt Snirley op haar
kamer neergeslagen door een mdrnger
die zich een brief toeeigent, die zij
van een „vriend" van haar broar ze-
kere Dupont. ontvangen heeft. Andrew
is intussen in het pension van Dupont,
gearriveerd, doch loopt in een val, die
voor hem is opgezet. „„woia
Inmiddels Wordt Shirley opgebeld
door Dupont. die haar verzoekt nem
ergens te ontmoeten, aan welk verzoek
zij voldoet in de hoop iéts naders om
trent haar broer of zijn vrouw te zul
len vernemen. Van Gessel is in iissen
op zoek gegaan naar Vvette, die m
Louvain een hoedenwinkel heeft. Hij
tracht haar vertrouwen te winnen, maar
zij worden, gestoord door Shirley. He.
blijkt dat Yvette inderdaad een zoon
heeft en Shirley vraagt haar of zij
hem zien mag.
8).
Ze waren nauwelijks alleen, of Shirley
wendde zich tot haar neef.
Het spelletje is uit, Walter, zei Ze
koel Ik heb altijd wel geweten, da»
je eert schurk was, ipaar Ik heb nooit
kunnen denken, dat je zo intens gemeen
kon wezen, zo
In 's hemelsnaam Shirley, wees teen
eens redelijk! Ik weet bliksems goed, dat
alles tegen mij is. maar..,.
Een kind bestelen! viel Shirley hem
op haar beurt in de rede. En Neil s kiad
nog wel! Dat zal ik je nooit vergeven,
zo larag als ik leef!
In haar verbeelding zag ze het kind,
waarvan ze zo dikwijls- gedroomd had,
voor zich, terwijl Walter probeerde zich
van zijn bezittingen meester te maker,
«n Zi1 voelde haar moedér-instinct ont
waken. Maar dat zou niet gebeuren, als
zij dat maar enigszins zou kunnen var-
hinderen.
Van Gessel wa3 echter stellig van plan
haar van deze gedaahte te genezen en
zeker ml hij er van overtuigd was, dat
hét dé moeite waard zou zijn.
Dat is niet waar! riep hij kwaad uit.
Ik wist niet eens, dat ze een kind had.
En ik sta verbaasd, dat je me vèn zo iets
durft beschuldigen, Shirley.
Zijn gekwetste IJdelheid liet Shirley
echter vólk-omen koud.
Als je dan niet met het plan hier
bent gekomen, om Yvette ten huw»lijk
te vragen, waarom ben je dan hier heen
gegaan?
Va,n Gesspl deed zijn best een veronge
lijkt gezicht te zetten.
Ik wilde jé verrassen, mompelde hij.
Zijn poging, om haar te verrassen bad
werkelijk alle succes. Haar mond ging
tenminste open van verbazing
Je wilde me verrassen? kon ze ein
delijk uitbrengen. Wel, ik moet zeggeh,
dat ik die manier van dóen, töen je me
neersloeg een erg eigqpaardige vind
om dat ie tonen.
Van Gessel trok zijn wenkbrauwen
óp, om zijn verbazing kracht bi) te zetten.
Jé denkt toch zeker niet. dat ik dat
deed Shirley?
Opeens'zag Shirley weer kolonel Jac
ques voor zich met zijn keurig gestreken
broek en paarse sokken. Hij had geen
twijfel overgelaten, wat betreft de iden
titeit van haar aanvaller.
Ik wéét dat jij het waart, zei ze met
klem en een plotselinge woede maakte
zidh van haar meester. Ze strekte haar
arm Uit en Wees naar de deur. Er uit!
riep ze woedend, hoe langer je hier blijft
des te meer vergal je de atmosfeer.
Maar depk alsjeblieft niet. dat je hier
mede van me af bent. Zo gauw als ik
terug ben in Brussel zal ik mijn advo
caat raadplegen en dan zullen wij eens
zien, wat er gebeurt!
Even aarzelde van Gessel wat hij doen
zou. Hij kon niet helder denken op dit
ogenblik Was deze furie dezelfde kleine
Shirley, die hij heel zijn leven gekend
bad? Als ze werkelijk zo over de zaak
dacht, dan was het misschien maar beter,
dat hij weg ging Hij zou haar morgen in
haar hotel opzoeken, besloot hij, of haar
anders een brief schrijven.
Zonder haar aan te zien ging hij naar
de deur, maar het was misschien toch
niet goed. dat hij haar op deze manier
verliet; het leek wat al te veel er op
dat hij schuld bekende En toch wanneer
hij alsnog zou proberen haar te overtui
gen, dan werd ze misschien nog onrede
lijker Zou hij de politie in de zaak men
gen? Neen, dat zou niets uithalen. Er
moest een ahdere uitweg ztjn.
Terwijl hij de knop van de deur reeds
in de hand Had schoot hem iets te bin
nen. De aanval is de beste verdediging
dacht hij. Als hij bijvoorbeeld Yvette
eens probeerde zwart ie maken, mis
schien dat Shirley dan luisteren zou. Het
was jammer, dat hij de waarheid niet
kon vertellen, dat zou een beetje te ris
kant zijn.
Ik ga omdat jij het wenst zei hij
stug. Maar voordat ik vertrek wil ik je
toch wel even zeggen wat ik ontdekt heb.
Hij wachtte even om Shirley de ge
legenheid te geven hem te vragen ver
der te gaan. Maar deze scheen in het ge
heel niet verlangend te zijn nog verder
naar zijn praatjes te luisteren.
Ik wil er niets meer over horen zei
ze koel. Maak maar dat je weg komt!
Van Gessel balde woedend zijn vuis
ten. Hij wenste niet op deze manie: de
les té worden gelezen Hij zou gaan, best!
omdat hij er niets mee opschoot langer
te blijven, maar eerst zou hij nog zeggen,
wat hij te zeggen had.
Jij denkt dus nog altijd, dat die
Yvette de vrouw van Neil is hè? beet hij
haar toe. Laat Ik je dal! vertellen, dat
ze een doodgewone oplichtster is; eei) op
lichtster in optima forma!
Shirley knipperde even met haar ogen
maar verder gaf zc geen teken, dat ze
verstaan had wat hij zeide.
Verdwijn! herhaalde ze.
Een Ogenblik alsjeblieft!
Yvette verscheen in de deuropening. Ze
zag er hevig verontwaardigd uit, en ter
wijl ze sprak sloeg ze de deur met een
klap achter zich dicht.
Ik hoorde, wat hij zei! riep ze kwaad
uit. Ik heb jullie taal geleerd van Neil.
Oplichtster betekent bedriegster is 't niet?
Ze liep als een kat om van Gessel heen.
In welk opzicht ben ik een bédriegster,
monsieur van Gessel?
Het is O.K." Yvette, hij bedoelt het
zo ernstig niet. Hij zegt altijd dergelijke
dingen, als hij kwaad is. dat is alles. Ik
weet wel, dat jij geen oplichtster bent.
Verdwijn Walter! zei ze nogmaals.
Maar Yvette hield hem tegen.
Nog een ogenblik alsjeblieft, niet
voordat Ik gelegenheid heb gehad om jul
lie te bewijzen, ja jullie a-llebei of
ik een bedriegster ben ja of'nee.
Ze liep vlug de kamer door naar een
bereau dat in een hoek stond. Ze was
gejaagd en ojagewondeh en ze praatte zacht
in zichzelf, terwijl ze naarstig in het bu
reau naar iets zocht.
Shirley wierp van Gessel een verachte
lijke blik toe.
Wat bén je toch een misselijke vent!
zei ze uit de grond van haar hart.
Wacht eerst maar eens af, verzocht
hij haar kalm.
Ze zou zelf wel ontdekken, dat hij gelijk
had en dan zou ze zich herinneren, dat
hij haar gewaarschuwd had. Intussen
moest hij zich echter tevreden stellen met
zijdelingse opmerkingen.
Inplaats van dat je ronduit zegt wat
je op je hart hebt draai je maar steeds om
de zaak heen, gooide Shirley hem voor de
voeten. Wil je ons soms komen vertel
len. dat Yvette en Neil nooit getrouwd
zijn? Bedoel je dat soms?
Hier is het bewijs, dat ik getrouwd
ben en waar en wanneer, mengde Yvette
zich in hei gesprek.
Ze toonde een huwelijkscontract, dat ze
uit het bureau te voorschijn had gehaald
Het bevatte de gebruikelijke bijzonderhe
den van beide partijen. De plechtigheid
had plaats gehad in de parochiekerk van
Galede en het document was door twee
getuigen ondertekend.
Shirley glimlachte triomfantelijk, toen
ze het bekeek.
Het lijkt er wel op, dat dit papier
je beschuldigingen volkomen ontzenuwt is
Het lijkt wel alsof ze helemaal niet
I graag heeft, dat ik de kleine Reymond
een ogenblikje vast houd, zei Shirley een
beetje triest tegen Yvette, toen hij
vroeger, dan zij nodig oordeelde weer
naar zijn bedje werd gebracht. Doet ze
I altijd zo vreemd als er anderen zijn?
Yvette glimlachte geruststellend.
U lijkt sprekend op Neil, als U zich
teleurgesteld voelt, zei ze. Ook hij
mocht Annette niet graag.
Dan komt zc zeker ook uit Galéde.
vroeg Shirley belangstellend.
Om de een of andere onbekende reden
I bloosde Yvette, zodat het zelfs onder
I haar make-up te zien was.
Neen. ze komt niet uit Galede zelf.
I maar uit een plaatsje daar dicht in de
I buurt, zei Yvette en stapte van het
tniet mijnheer Knap? vroeg Shirley sma
lend.
Van Gessel schudde zijn hoofd.
Ik geloof niet. dat je hebt opgemerkt,
dat Neil's handtekening ontbreekt, zei hij
en wees naaf de plaats, waar in bloklet- onderwerp af.
ters de naam van de bruidegom gedrukt Ei- was zoveel te vertellen. Ze spraken
stond. Er stond een notitie bij, dat de cere- samen over de aankomst van Neil Op
monie had plaats gehad met een gevol- de boerderij, waar Yvette met haar
machtigde. Wanneer het document niet ouders woonde, de vreugde, die zich van
echt was, dan kon het als bewijsstuk die- haar had meester gemaakt, toen ze ver-
nen bij een eventueel onderzoek naar de nam dat hij een Amerikaanse piloot was,
dacht van Gessel tevre-1 de m0eilijkheden, die ze hadden gehad
handtekeningen
We moesten het wel op deze manier
doert, legde Yvette Uit, omdat Neil Zich
schuil diende te houden.
De geestelijke heeft trouwens later
nog eens in intieme kring de ceremonie
herhaald.
Van Gessel lachte sarcastisch
Ik dacht, dat het document wel eens
vervalst zou kunneii zijn, zei hij koeltjes.
Shirley's weerlegging van deze afschu
welijke beschuldiging was niet erg over
tuigend.
Niemand zou zo iets durven doen, Ver
klaarde ze.
Ze had trouwens meer aandacht voor de
baby, die zojuist door de nurse de kamer
was binnengebracht. Het was een fikse,
gezonde jonden van een jaar of twee, met
bruine ogen en donkerblond haar.
Shirley nam hem in haaf armen en
drukte hem vast tegen zich aan. Dit was
het mooiste Ogenblik van haar léven.
Ziet U werkelijk enige gelijkenis?
vroeg Yvette ietwat haperend.
om hem te eten te geven en hem ver^
borgen te houden voor de Duitsers en
daarna over de- dag, waarop de Duitsers
waren gekomen,om hem gevangen te
nemén
Ik dacht, dat ik dood ging, vef-
klaarde Yvette, nog bevend bij de ge
dachte aan dat vreselijke ogenblik.
We waren er niet op voorbereid begrijp
je en we werden dan ook volkomen
verrast.
Shirley keek haar onderzoekend aan.
Dat zou ze natuurlijk vergeten zijn.
Maar jé hebt toch wel gehoord van
D. Day? zei ze.
Yvette schudde haar hoofd.
Die kwam pas daarna. Wij hoopten
toen, dat hij spoedig vrij zou komen,
maarMon Dieu! Wat is dat?
Ze hoorden iemand hard gillen. Daar
-het geluid van de achterkant van het
huis kwam, moest het Annette zijn, die
er de oorzaak van was. Beide vrouwen
Dat doe ik zeker! bekende Shirley dachten direct ban Raymond en ze spron.
enthousiast. Hij is een echte Clinton! gen tegelijk overeind en renden de
gang in.
Van Gessel Was vertrokken, als een ge- Annette stond op het kamertje, waar
slagen hond met zijn staart tussen zijn de k[eine Raymond sliep en drukte het
benen. Volgens hem had het kind er met kjnd angstig tegen zich aan. Met een
anders uitgezien, als elk ander kind van h d fe naar het venster,
die leeftijd, maar Shirley Was zo zeker ?e*and „aar ze,
van zich zelf geweest, dat ze in de baby
zoveel punten van overeenkomst had aan-
ze met bevende stem.
Het
was een
gettoffenftdat hyheftftaaft beter'had^ie"-1 mannengezicht. Oh, wat moeten we
vonden zijn biezen te pakken. Hoewel hij ao®";
de nederlaag had geleden was hij toch Shirley had reeüs een beslissing ge
vast van plan een manier te vinden om nomen.
Shirley's vriendschap te herwinnen. De wagen, dig me hier heen bracht
Nog lange tijd, nadat Walter vertrokken staat nog steeds voor, zei ze vastbeslo-
was waren de beide vrouwen druk bezig ten. We zullen gezamenlijk naar Brus-
geweesit met de baby. Shirley kon maar sei rijden, waar ik mijn advocaat zal
niet genoeg van hem krijgen en ze vroeg
honderd uit, hoeveel hij woog, of hij goed
at, wat voor soort voedsel hij kreeg, of hij
al tandjes had enzovoort en het verbaasde
haar min of meer, dat Yvette al deze vra
gen slechts zo onvolledig wist te beant-1
woorden en steeds weer de nurse er naar
vroeg.
beef te doen wat
opdragen met mijn
hem goed duhkt,
HOOFDSTUK 8
monsieur papillon heeft
ERGENS SPIJT VAN
Alhoewel het Shirley verwonderd had,
Het komt allemaal door de winkel, dat hij nog niet naar het Hotel de Bouil-
verontschuldigde ze zich. Wanneer j« Ion was teruggekeerd voordat ze be-
je eigen kost moet verdienen, dan raken sloten had naar Louvain te gaan, had ze
de huiselijke beslommeringen meestal op er toch geen Idee van, dat Andrew So-
de achtergrond. Annette heeft sinds zijn j merton op dit ogenblik in grote moei-
geboorte altijd voor mijn kleine Ray- lijkheden verkeerde. Ze was ln gedach-
mond gezorgd en ik zou werkelijk niet ten steeds bezig geweest met het voor
weten, wat ik beginnen moest, als ik uitzicht Neil's vrouw te zullen ontmoeten
haar «iet had. en toen ze aan hem dacht, herinnerde
Het deed Shirley goed deze loftuiting ze zich vaag, dat hij er op uit gegaan
ie horen, want eerst had ze gedacht, dat was, om Walter op te sporen. Het zou
de verhouding tussen Yvette en de nurse een geweldige schok voor haar geweest
niet was zoals de2e wezen moest. Het zijn, als men haar op dat ogenblik ver
scheen Annette intussen maar matig te j teld zou hebben, dat zijn leven aan eèii
bevallen, dat een ander zich met de baby zijden draadje hing.
bemoeide en ze nam hem weer van Shir- Ook Andrew zelf dacht eerst niet aan
ley over zo gauw ze daartoe de gelegen- de moeilijke positie, waarin hij verkeer-
heid kreeg. I de. Hij was Pierre Dupont gevolgd in
Café de Bon Chance met het doel hem
te arresteren, en hoewel hij niet op de
tussenkomst van de kastelein en zijn
klanten gerekend had, was hij door hun
gedrag toch niet erg gerustgesteld. Het
ergste wat ze echter met hem zouden
kunnen doen, dacht hij spijtig, is me
vasthouden, totdat Dupont een goed heen
komen gezocht heeft.
Toen hij echter weer bijkwam ot}t"
dekte hij, d«t hij zich schromelijk vergist
had. Een vreselijk gesuis if ?ijn oren
en een gevoel van misselijkheid waren
er de oorzaak van, dat hü het beter vond
nog een tijdje te blijven liggen. Maar
alhoewel zijn lichaam deerlijk pjjn deed,
functionneerden zijn hersens weer uit
stekend
....Maar waarom niet Papa Gon-
tier? teemde ««n lijzige mannenstem.
Als ik mijn mes gebruik, dan bespa
ren we ons ®en hoop moeite. Voor dat
beetje bloed hoeven we niet bang te
zijn.
Zei ik dan dat ik daar bang van
was? vroeg de kastelein met een ge
vaarlijke schittering in zÜn donkere
ogen. Het gaat niet om die paar bloed-
epatjes Jules Gourdon en ook is het niet
de weekheid van mijn hart, die mij tot
dit besluit brengen. Alleen dit is er de
oorzaak van kameraden, dat ik die kleine
Pierre niet goed meer vertrouw. Hij
heeft ons tienduizend francs aangeboden
oh) dit „stuk verdriet" uit de weg te
ruimen, maar ik moet eerst dat geld ln
handen hebben.
De anderen lachten.
Daar heb je gelijk in Papa, zei een
van de kerels op hoge toon. Eerst de pe
gels en dan zullen we wel eens verder
zien.
Zo denk ik er ook over! was een an
der het met hem eens.
Pierre Dupont protesteerde heftig tegen
deze verdachtmaking.
Je hebt geen enkele reden om dat te
zeggen, Papa Gontier. Tienduizend francs
Is een hele schep geld; je gelooft toch
zeker niét, dat Ik een dergelijk sommetje
bij me draag. Heb nog even geduld als
je kunt; het zal niét lang meer duren,
voordat ik met het geld op de prop
pen kom. Alles hangt echter te veel at
van he feit, dat je die vent daar het
venslicht uitblaast!
Het moet wel de moeite waard zijn
als hij er tienduizend francs vooro ver
heeft, bracht Jules Gourdon naar voren.
Waarom neem je ons niet in vertrouwen
Dupont?
Ja, ja, stemden de anderen in. Als
Pierre een goed voorstel doet dan zijn wë
bereid hem te helpen.
Dat is me ten enemale onmogelijk!
barstte Dupont ongeduldig uit. Hij begon
zich ongerust af te vragen of het plan, om
Andrew Uit de weg te laten ruimen met
kostbaarder was, dan het hele zaakje op
zou brengen. Begrijp je dan niet mannen,
dat ik maar een ondergeschikte rol speel
in deze affaire? Je krijgt wat ik beloofd
heb, maar ik....
Leugenaar!
Vuile onderkruiper!
Wie is je opdrachtgever?
Andrew, die nog altijd met zijn hoofd
voorover op de grond lag luisterde ge
spannen toe. Dupont's vrienden hechtten
blijkbaar weinig geloof aan diens woor
den. Als ze hem het vuur nog even aan de
schenen legden zou hij wel eens wat
bijzonders kunnen loslaten.
Ik heb geen bepaalde opdrachtgever,
deelde hij mede. Het is een groep....
Breng ons daar dan mee in contact.
We zijn toch je vrienden nietwaar?
In de oorlog hebben we samenge
werkt, waarom nu dan niet?
Dupont probeerde de storm tot be
daren te brengen, die bezig was op te
•teken.
Dat ben ik niet vergeten, kameraden,
Ben ik soms niet naar jullie toegekomen,
toen ik hulp nodig had?
Als je naar ons toe gekomen bent om
je te helpen, waarom wil je ons dan niet
ln de zaak betrekken?
Zeg ons voor wie je werkt?
Laten wij hem dwingen, als hij het
niet zeggen wfl, stelde Gourdon brutaal
voor.
De kerels drongen om Dupont heen on
der het roepen van allerlei scheldwoorden
en het had er alle schijn van dat ze hem
wilden grijpen. Toen vond Papa Gontier 't
blijkbaar welletjes.
Houdt allemaal je bekken dicht en
laat hem met rust! schold hij kwaad.
We hebben met Pierre een overeenkomst
gesloten en we zullen ons daaraan hou
den, als hij dat tenminste ook van plan
is te doen. Later, als wij het geld in
handen krijgen en dit varken is geslacht
hij schopte Andrew hard tegen zijn rib
ben dan zullen we het nog wel eens
over dait zaakje hebben.
Hiermee scheen de zaak afgedaan. Een
paar mannen stonden nog wat te moppe
ren, maar het ging niet meer van harte en
tenslotte zweeg iedereen.
Dupont was de kastelein dankbaar voor
zijn tijdige tussenkomst en hij stak dit
niet onder stoelen of banken.
Ik dank U zeer Papa Gontier; ik zal
mijn uiterste best doen en ae gauw als ik
het geld in mijn bezit heb, zal ik probe
ren jullie in een grotere zaak te betrek-
kön
Hij ging achterwaarts naar d« deur, die
op een teken van Papa Gontier door een
der kerels werd geopend om Dupont door
te laten.
Waarom liet je hem gaan? gromde
Gourdon.
Papa had gelijk, zei een der mannen.
Eerst moeten we die tienduizend francs
te pakken hebben voordat we ergens an
ders aan kunnen beginnen.
Luister kameraden, zei Papa Gontier
op ernstige toon- ben niet gek; dat
heb ik trouwens dikwijls genoeg bewezen.
Wanneer we Pierre dwingen om te praten,
dan zal ons dat niet veel verder bren-
n; hij zou ons alleen maar een paar
:ens op de mouw spelden. Maar is er
niet iemand onder jullie, die hem wil
schaduwen om te zien, waar hij heen
gaat....?
De rest van de zin ging verloren in een
lachsalvo. Gontier hief zijn hand op om
stilte. Daarvoor hebben we later nog
tijd genoeg, zei hij. We hoeven hem
niet uit het oog, te verliezen. Jij Jules en
jij Raoul, ga hem achterna en probeer de
namen van zijn vrienden te weten te ko
men.
De deur gin-g opnieuw open en de twee
mannen stapten naar buiten om hun op
dracht oit te voeren. De anderen die
achterbleven zaten druk te praten en ze
bleken het volkomen met elkaar eens te
zijn.
Andrew vóelde een hand op zijn schou
der, die hem hardhandig omdraaide.
Wat zullen we met hem doen? vroeg
de man, die hem had aangeraakt.
Breng hem naar de binnenplaats en
sluit hem op in het bijgebouwtje, beval
Papa Gontier.
Toen de sleutel in het slot werd om
gedraaid ging Andrew overeind zitten en
keek eens om zich heen. Het bijgebouwtje
dat tot gevangenis was gedegradeerd
bleek slechts een kleine ruimte van drie
bij vier meter te zijn. Volgens de in
gebouwde koperen ketel en de leistenen
vloer deed het ln gewone omstandigheden
blijkbaar dienst als washuis, alhoewel de
bakstenen muren, de stenen vloer en een
klein venster hoog boven in een hoek
het uitermate geschikt maakten voor zijn
huidige doel. Een nauwkeurig onderzoek
bevestigde deze mening.
(Wordt vervolgd.»