Kamer staat achter regering
Leidraad, voor nog moeilijke weg
I
Of
Sukarno's voorwaarden voor
definitieve oplossing
Hatta over onafhankelijkheid
Exploitatie van goedgelovigen
Het gaat om beleven van
heilig geloof
Mgr. Beran protesteert tegen hem
aangedaan onrecht
Weerbericht
De Nederl. delegatie ter R.T.C.
Famine eiste het voorkomen van
nadelig saldo"
nieuw
Hij bemint de Nederlanders
Vrijheid
is
in de Volksdemocratie
wel aanlokkelijk
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
4
NDER DE
O U P E
Verjaardagrecepties hier en in t buitenland
Ondanks cease-fire
Pauselijk baken op de tweesprong van
waarheid en duisternis
Mgr. Huibers ontroerd over jij11 feest
van liefde en een
iheid
Dinsdag liegint de
R. T. C.
Voorzitter is mr. Van Maarseveen
minister van O. G.
Echtpaar Power in
ons land
71ste JAARGANG
DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1949
No. 21007
Alkmaarse kaasdragers, gekleed in de traditionele witte pakken,
bezochten gisteren Amsterdam. Per boot gingen zij naar het stadhuis,
waar de burgemeester hen heeft ontvangen. Op de achtergrond de
O. Z. Kolk, een der mooiste oude plekjes van de hoofdstad.
Dr. Adenauer, die genoemd wordt
als de toekomstige kanselier van
de West-Duitse republiek.
Bewapende troepen trokken op
naar Semarang
v>
Mgr. Beran, de aartsbisschop van Praag, heeft na twee maan
den zijn stilzwijgen verbroken door te protesteren tegen zijn
„huisarrest" in zijn paleis door de Tsjechoslowaakse regering.
Tevens protesteert mgr. Beran tegen de aanwezigheid van de
regeringsagent dr. Honska in zijn paleis en tegen de in beslag
neming van de fondsen en goederen van het aartsbisdom, zonder
dat hjj hiervan zelfs werd verwittigd.
Dit protest is vervat in een brief van de aartsbisschop aan de
staatsprocureur.
Zonder toestemming van de regering mag mgr. Beran geen
verklaringen doen publiceren, of in contact treden met zijn
geestelijkheid, zodat de aartsbisschop deze manier heeft aange
grepen als de enige, waarop hij zijn protest kan uiten.
VIT DE VORIGE EEUW"'
VERANDERLIJKE
BEWOLKING
Linda Christian, die vroeger
juffrouw Welter heette, gaat
haar vader bezoeken
DE KANTOREN zijn tijdelijk gevestigd in het
Gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven 71,
Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 9095 ten
name van de „N.V. De Courant De Maasbode",
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt i 3.90 per kwartaal,
1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur: J- KUIJPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P.
LEO J. M. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend by
vooruitbetaling.
In de vergadering der Tweede Kamer
zijn gistermiddag de beraadslagingen over
de nota betreffende de resultaten van de
preliminaire conferentie te Batavia en de
brief van de minister van Overzeese Ge
biedsdelen met betrekking tot de uitvoe
ring van de orders tot staking der vijan
delijkheden voortgezet.
De heer Romme (KVP) verklaart een
openbaar debat juist te achten, omdat
daardoor als volksvertegenwoordiging en
als delen daarvan rekenschap kan wor
den gegeven omtrent het standpunt ten
aanzien van de gebeurtenissen der .laatste
maanden en vervolgens omdat duidely -
heid geschapen kan worden omtrent de
houding tegenover de Ronde-Tafelconfe
rentie. Voor de „Negen Mannen geidt
het in het openbaartreden evengoed als
voor de andere leden der Kamer.
Met de regering is spr. het eens, dat
een zich voortijdig vastleggen op bijzon
derheden ten aanzien der RTC schadelijk
moet zijn voor de sfeer waarin de onder
handelingen gevoerd dienen te worden.
Hij hoopt, dat de verschillen in gevoelens
zullen vervagen en verdwijnen en er voor
in de plaats zal komen de weldaad van
de vrijheid.
Op 17 Mei hebben de heren Schouten
en Schermerhorn de toen ingeleide poli
tiek aangeduid als een waagstuk. Die
qualificatie komt spr. niet onjuist voor.
maar de vraag was en is of de regering
het bereiken van haar einddoel er niet
door heeft bemoeilijkt. Z.i. is het in con
fessie of behoort het dat te zijn, dat de
strijdkrachten in Indonesië alleen voor
het handhaven van rust en orde niet vol
doende zijn. Daartoe is nodig combinatie
met actieve medewerking der bevolking,
waartoe weer vertrouwen nodig is. De
vraag is of de gevoerde politiek geschikt
is dat vertrouwen te vergroten en spr.
meent, dat voor belangrijke delen der be
volking di® vraag in ontkennende zin
moet wórden beantwoord.
De regering heeft z.i. het bereiken van
haar einddoel moeilijker gemaakt Zy
heeft de nieuwe weg ingeslage:n
weet dat er geen mogelijkheid is daarin
wijziging te brengen.
Een onherroepelijke weg
Velen hebben de vraag gesteld of het
niet gewenst zou zijn het kabinet m de
gelegenheid te stellen andere wegen te
bewandelen. Wij geloven en zijn over
tuigd, dat anderen dat ook zullen doen,
dat men zich moet realiseren, dat de weg,
<Jie gekozen is onherroepelijk is met de
«evolgen, welke daaraan voor Indonesië
in eigen huis zijn verbonden Wij ston-
r'°n voor een nadelig saldo daarbij mag
tweede nadelig saldo gevoegd wor-
j„ zodat het internationale vertrouwen
0llze politiek geschokt zou worden
j,ejLaa*»vaarden geen verantwoordelijk-
veramï!lteraf' maar wij aanvaarden wel
delen va°ordeltfkhe,d voor het afwan"
ons con";1* opgegane weg. Wij willen
door de r„ bef inzetten, opdat het
Kering gestelde doel bereikt
wordt. Wij zijn in een positie gekomen,
dat wij moeten zeggen: „Right or wrong
these countries". De weg welke wy be
wandelen moge verkeerd zijn, maar er
is geen terug en wij moeten vooruit.
Daarby is ons doel een politiek duur
zaam samengaan tussen beide landen.
Wil de vrijheid voor Indonesië en voor
Nederland geen loutere leuze worden,
dan is noodzakelijk samenwerking van
de twee delen van het ryk om een zelf
standige gemeenschap te worden op de
basis van perfecte gelijkheid.
De tweede spreker van de middag was
prof. Schermerhorn, die een uitvoerig
overzicht gaf over de periode van vier
jaar sinds de capitulatie van Japan op 14
Augustus en de proclamatie van de repu
bliek op 17 Augustus 1945. We zijn nu zo
ver, dat de Indonesiërs bereid zijn gevon
den naar de R.T.C. te komen om de ginds
geschapen toestand in een wettelijke te
doen overgaan. Hand in hand met Neder
land moet en zal Indonesië nu werken
om zich een plaats in de volkerenwereld
te veroveren.
Spr. verklaarde, dat in de massa van
de republikeinen het bewustzijn leeft, dat
zij reeds onafhankelijk en zelfstandig zijn.
De psychologische betekenis van de afkon
diging der Indonesische souvereiniteif
door de Kroon kan inderdaad groot zijn,
doch wij moeten ons niet vergissen en
denken dat de Indonesiërs daarin een ge
schenk van de Nederlanders zullen zien.
Nieuw-Guinea
Vervolgens besprak' prof. Schermer
horn de kwestie Nieuw-Guinea. Hij was
van mening, dat veler standpunt eenvou
dig is: laten wij Nieuw-Guinea houden,
dan hebben we tenminste nog wat over.
In deze gedachtengang ligt echter een
minachting voor Indonesië en het grote
belang voor Nederland ligt niet op Nieuw-
Guinea, maar in de samenwerking met
de V.S. van Indonesië. Alles wat wij of
feren om Nieuw-Guinea te behouden is
waarschijnlijk zeer duur te duur betaald.
Alleen wanneer ginds geweldige kapita
len kunnen geïnvesteerd worden, zal er
enig resultaat te bereiken zijn. En daar
om lijkt het 't beste, dat beide partijen
bij het bewind over Nieuw-Guinea be
trokken worden.
Spr. deed tenslotte een beroep op de
verschillende kringen in Batavia om te
vergeten, dat er ooit een koloniale po
litiek is gevoerd en zich in te leven
in de gedachte van de nieuwe orde in
de rijkseenheid.
Ds. Zandt (S. G. P.) kwam daarna
aan het woord, die mededeelde, dat alles
uitgekomen was 'wat hij vier jaar gele
den had voorspeld. Wij hebben nu on
voorwaardelijk gecapituleerd en onze
eer, waardigheid en onze belangen ver
speeld.
De regering antwoordt
De avondzitting van de Kamer was
geheel gewijd aan de beantwoording
door de minister van Overzeese Gebieds
delen, van Maarseveen, van de vragen,
welke door de sprekers bij het vooraf
gaande debat over het Indonesische
vraagstuk waren gesteld.
In zekere zin had de minister geen al
te zwaar werk. Wel was het aantal
vragen, welke naar voren waren geko
men, zeer groot, .maar de afgevaardigden
van de verschillende fracties waren daar
bij zo vaak in weinig genuanceerde her
halingen vervallen, dat de antwoorden,
kort en, bondig, meerdere sprekers tege
lijk konden bevredigen Of wellicht ook:
niet bevredigen.
De minister begon met de verklaring,
dat de regering, in tegenstelling met de
vrees, welke aanvankelijk bij haar be
stond, dankbaar was voor de kiese wijze,
waarop het debat was gevoerd. Er waren
bovendien constructieve bijdragen gele
verd, welke voor de verdere gang van
zaken van groot belang kunnen zijn.
De minister legde er, tegenover e
heren Schouten, Gerbrandy en wener,
de volle nadruk op, dat de regering voor
nemens is zich strikt aan de
houden, maar dan aan de grondwet, de
regering kan echter geen rekening hou
den met iedere particuliere opvatting en
interpretatie. Zo staat met in de eJond-
wet dat vervroegde overdracht verboden
is- óf dat de overdracht aan een nog met
geheel georganiseerde Staat uitgesloten
is De overdracht van <je souvereiniteif
zal geschieden overeenkomstig het ac-
coord van Renville; dus op grond van
beginselen, in overeenstemming met de
bepalingen van de grondwet.
Spreker verklaarde, dat de negen man
nen als vertegenwoordigers van de eigen
regering kunnen optreden, echter met
een voldoende gewaarborgde onafhanke
lijkheid en vrijheid als kamerleden-
Wat Nieuw-Guinea betreft, behoudt de
regering zich alle rechten voor.
De Kamer zal op de hoogte worden be
houden van de naleving van de cease nre
order. In verband hiermede verklaarde
de minister, dat de gunstige sfeer voor
de Ronde Tafel Conferentie door een
stipte naleving van bedoelde order moet
worden geschapen De minister keerde
zich hier in merkbare verontwaardiging
tegen de heer Welter die gezegd had,
dat de regering de eerloosheid bevordert
met de scherpe opmerking, dat geen
politiek eerlozer en schandelijker is dan
die, welke een gegeven belofte breekt en
slechts door sentimentsoverwegingen
wordt geleid.
De regering is niet van mening, dat
de Unie een supërstaat is. De Unie be
staat uit twee zelfstandige, paritaire
delen: in een superstaat zouden zij geen
onafhankelijkheid bezitten.
De minister besloot zijn antwoord met
warme instemming te betuigen met de
visie van prof. Romme over de samen
werking tussen West en Oost Nederland
en Indonesië zullen tot een blijvend
samengaan en tot een duurzame samen
werking moeten komen, tot heil van bel
de volken.
Daar de Kamer niet tot replieken
wenste over te gaan, werden de nota en
de brief, welke onderwerp van het open
baar debat waren geweest, voor kennis
geving aangenomen.
Zo heeft deze tweedaagse gedachten-
wisseling tenslotte €r toe geleid, dat de
regering geruggesteund door de volks-
vertegenwoordiging, aan de R.T.C. kan
deelnemen. Er heerste de laatste dagen
enige spanning, njet dat het tot een
ministercrisis zou komen dat werd
onmogelijk geacht maar dat de Kamer
door een motie zeer moeilijk te volgen
richtlijnen zou vaststellen.
Daar dit laatste niet is geschied, staat
de regering vrij, zo lang zij zich aan de
grondwet houdt. Haar verzekering, dat
zij dit wil en zal doen, en dat zij tot dus
verre ook niets heeft gedaan wat een
afwijking van de constitutie betekende,
moge een leidraad blijven voor de Neder
landse delegatie in de moeilijke uren,
welke haar wachten.
Ter gelegenheid van de vierde ver
jaardag der republiek Indonesia heeft,
president Sukarno een radiorede gehou
den.
Nadat hij daarin dank had gebracht aan
de republikeinse strijdmacht verklaarde
hij o.a.
„De republiek staat niet meer alleen,
zij is gebonden door internationale v -
houdingen. De Indonesische kwestie is
geen interne Nederlandse zaak. lot nu
toe troffen de Nederlanders maatregelen,
die eigen prestige en moraal benadelen.
Door deze maatregelen is er in Indonesië
thans wanorde en is een bloedbad aange
richt. Het valt niet te verwonderen, dat
de strijdende jeugd van Nederland zich
nu afvraagt, wat eigenlijk de bedoeling
rs van de oorlog, die de Nederlanders
voeren".
Met stemverheffing verklaarde hij, dat
Hi' tl Nederlanders helemaal niet haat.
rtn h ern'n^ ben zelfs als zijn medemensen,
ffciien hGt geweer en het kanon
worden om vrede te scheppen,
zo^vfrTolgdtflp? onafhankelijkheid,
vorderd, nu er g'een ióTiJ .belanSrlJk S'e:
*jjn» s n mtenm-periode zal
Twee belangrijke punten v.-
vervolgens voer het welslagen ™an de
HaagSe besprekingen: „Ten eerrieï ondtt
goede resultaten zul en worden be?eikt
moeten alle potentiele politieke leiders
tot saamhorigheid zien te komen. Volgas
politieke fatsoensbegrippen mogen de
partijen niet overgaan tot militaire acties
en ook geen politieke troebelen veroor
zaken. Het cease fire kan alleen tot zijn
volle recht komen, indien o.a. rekening
gehouden wordt met de politieke en
psychische situaties. Ook zal het afhan
gen van de politieke status quo of het
cease fire een succes wordt.
Ten tweede: de kern van de oplossing
van het ge-hele probleem ligt in het zoe
ken van een algehele oplossing. Beide
partijen moeten volgens een vaste reso
lutie en volgens vaste lijnen te werk
gaan Men zou goed doen niet te veel aan
dacht te schenken aan bijkomstige secun
daire factoren. De souvereiniteitsover-
dracht moet wezenlijk volledig en on
voorwaardelijk zijn. Slechts onder deze
voorwaarden kunnen verder bloedvergie
ten en verdere haatgevoelens voorkomen
worden.
Gisteravond recipieerden in Den Haag
de republikeinse delegatie en de dele
gatie van de B.F.O. ter gelegenheid van
de geboortedag van de republiek. De
beide voorzitters der delegaties. Moham
med Hatta en de sultan van Pontianak,
namen een groot aantal gelukwensen in
ontvangst. Onder meer waren er: dr. Van
Royen, de oud-ministers Jonkman en
Logemann, enige leden van het centrale
secretariaat van de R.T.C. en vele
Kamerleden van de P. v. d. A.
In Londen gaf de tegenwoordigheid
van baron Bentinck op de receptie de
vertegenwoordiger van de republiek, de
heer Soebrandio, aanleiding tot de op
merking, dat deze herdenking blijkbaar
niet langer wordt beschouwd als een
subversieve actie.
„Ik hoop, dat met de voltooiing van
onze onafhankelijkheid de bitterheid,
haat en desillusies van de afgelopen vier
jaar voorbij zijn", aldus de heer Soe
brandio. Hy deed een beroep op de meer
fechnisch ontwikkelde landen om be
grip te tonen voor de noden van de
nieuw gevestigde naties in Zuid-Oost-
Azië. „Investering van kapitaal alleen is
niet voldoende om onze ex-kolonie te
veranderen in een waardig lid van de
familie der naties. Gelijktijdige investe
ring van technische kennis op grote
schaal is ook nodig".
In Canberra, de hoofdstad van Australië,
verscheen o m. de Australische minister
van buitenlandse zaken. dr. Evat, ter
receptie. Deze verklaarde, dat er „ge
noeg plaats was voor een oorlog in In
donesië tegen onwetendheid, armoede en
andere dingen, die zoveel moeilijkheden
in Zuid-Oost-Azië en de rest van de
wereld hebben veroorzaakt". Hij zeide.
dat Australië vrienden wil zijn met de
Indonesiërs zowel als met de Neder
landers.
Te Amsterdam
In de grote zaal van het Minerva-
paviljoen te Amsterdam werd gisteravond
eveneens de onafhankelijkheidsverkla
ring van de republiek Indonesia gevierd.
Ook Mohammed Hatta. met een geest
driftig applaus begroet, hield een korte
rede. „Reeds 20 jaar geleden, toen ik
ook in Nederland was en zelfs in Den
Haag veroordeeld ben wegens mijn strijd
lust, was ik er van overtuigd, dat de
verkrijging der onafhankelijkheid voor
Indonesië nog slechts een kwestie van
tijd was. Nu is het zelfs geen kwestie
meer- Wanneer de R T. C niet in enkele
weken tot een definitief resultaat zou
leiden en er geen overeenkomst wordt
bereikt zal dit nimmer meer gebeuren.
Wij móeten de overdracht der souvereini-
teit zo gauw mogelijk bereiken. Dit jaar
moet Indonesië een vrij land worden,
maar deze vrijheid heeft geen zin, wan
neer ze niet tevens sociale rechtvaardig
heid brengt. Het werk, dat ons nog wacht,
is misschien nog veel zwaarder, dan de
strijd, die wij hebben gestreden. Nu
moeten wij zorgen, dat ons ideaal: vrij
heid, welvaart en rechtvaardigheid, wer
kelijkheid wordt."
Naar Aneta verneemt, zijn op 16 Augus
tus twee sterk bewapende groepen naar
Semarang opgerukt. De eerste groep werd
voor het bereiken van de stad opgevangen
en verspreid. De tweede groep, die ver
scheidene malen groter was dan de eer
ste, bereikte in de ochtend van 17 Aug.
de stadsrand en beschoot het militaire
kampement met mortieren. Ook deze
groep werd met verliezen teruggeslagen.
In aanvulling aan hetgeen in de brief
van minister Van Maarseveen aan de
Tweede Kamer werd gemeld over de infil
traties te Modjokerto, verneemt Aneta,
dat de geïnfiltreerde groep, die op 2 km
ten Zuiden van de stad was doorgedron
gen, de aanzegging tot terugtrekken van
de militaire waarnemers niet wenste op
te volgen. Na ontvangst van dit weigerend
antwoord hebben Nederlandse troepen een
actie ingezet, tengevolge waarvan circa 50
personen werden gearresteerd en een aan
tal wapens, waaronder machinegeweren,
in beslag genomen werd.
By de ontvangst te Castel Gandolfo
van de nieuwe Peruviaanse ambassa
deur bij de H. Stoel, heeft Z. H de
Paus in een toespraak verklaard, dat
het onlangs door het Vaticaan uitge
geven excommunicatie-decreet tegen
de communisten „de noodzakelMke
scheiding tussen de scharen van
Christus en Z«n tegenstanders" heeft
teweeg gebracht.
Tot de ambassadeur, dr. Felipe Porto-
carrero, zeide de H. Vader in het Spaans:
„Uwe Excellentie komt tot Ons in een
tijd, waarin sommige landen der were.d
de tragedie doormaken, die voor de vol
ken opdoemt, wanneer de anti-gods
dienstige beginselen en doeleinden van
sommige moderne sociale stromingen er
in slagen de goedgelovigheid van som
mige klassen te exploiteren".
„Het geweten van de Katholieke ge
lovigen. dat dorst naar waarheid en
licht, hebben Wii nu gewezen waar de
waarheid en de zekere weg naar de ver
lossing is en waar de kronkelachtige en
duistere voetpaden, die naar dwaling
leiden", zo vervolgde de H. Vader.
Groter dan ooit was volgens de Paus
de gerustheid, welke de Kerk gevoelde,
nu Haar moederlijke stem door de
wereld heeft weerklonken en Haar zonen
te beslissen hebben, welk antwoord zij
in hun geest, hun hart en hun geweten
zullen geven op Haar woorden, die zijn
geuit als een waarschuwing, welke alleen
is ingegeven door de liefde en door het
verlangen naar hun behoud.
(Van onze speciale verslaggever)
„Nooit had ik kunnen denken zulk
een feest te zullen vieren. Daarom ben
ik dankbaar, dat het is geschied en dat
het zó is geschied. Hoe benauwd waren
we niet tijdens de bezetting, hoe dank
baar moeten we zijn nu we weer zo
feest kunnen vieren. Dit feest heeft veel
goed gedaan, het was uiterlijk zeer ver
zorgd. maar het was geestelijk goed
voorbereid, want wat is er niet gebeden
en geofferd. Dit feest was een uiting
van geloof er. liefde, van hechte een
heid met de Bisschop", aldus mgr. J. p.
Huibers in rijn dankwoord, na de hul
digingsavond in het Haarlemse concert
gebouw.
De jubilerende kerkvorst vervolgde:
ff J ujerbii n<et om de persoon,
„Het ga de Bisschop. Er is bij ons
het gaat om eenheid en wat zijn
wel degelijk ie» eenheid En a]s het
we gelukkig m feest is, dat de een-
de vrucht van [ng en de gelovigen
heid tussen de dan zou ik zeeT
er door gewonnen Jjnfllg,de met
gelukkig zijn. Mgr rede met een
ontroering uitgesp waarlijk te
oproep het H. Geloof tochJ
beleven, omdat het oaa
toch gaat.
n» hiWlaris was op het podium geklom-
De jubilaris-w^te tonen van Bruck_
men, nadat de k]onken waren. De
ners Te Deum met het prachtige
avond was ingezet dezelfde componift
Ecce Sacerdos van A Kuilman de
Daarna had deken J welkom ge-
Bisschop en de af *isschien niet groot,
heten. „Haarlem is gelukkige stad,
zo zei hy, „maar het is is b,
het is de Bisschopsstad e ;eke Haarlem_
menstad. De 60.000 katn hun Bissch
mers zijn er trots op.'Qa den feest niet
bij gelegenheid van zijn go niet-katho-
alleen katholieke, maar o M
lieke instellingen bedacht heeft .^Me^een
daverend applaus stemde mei Maria
Nadat het Prachtige „SanctaMaria
Mater Dei" van Mozart wa^_ f™*.
hield de heer H. W. M. van Os de feest
rede, waarbij hjj aan de hand
uitvoerige analyse van de g®scb
van het Haarlemse diocees tot de -
clusie kwam, dat deze tijd metff0/?
moeilijkheden voor de Kerk gebracht nad.
Tijdens zijn feestpredicatie heeft de Bis
schop gezegd, dat alle eer aan God toe-
il da^ kij alleen wierook rond het
altaar wenst te ruiken. Spr zal zich aan
we„?ens ,onderwerpen en eindigen met
het uitspreken van de overtuiging, dat de
vruchten. tijd zal weten te be"
ders opdracht hadden gekregen om zich
van hun fabrieken naar de kathedraal te
begeven. Mgr. Beran beklaagt zich erover,
dat geen der demonstranten gearresteerd
of in staat van beschuldiging gesteld was
en vraagt, of de wet, waarbij verstoring
van kerkdiensten verboden is, nog geldt.
Mgr. Beran deelt tenslotte in zijn schrij
ven nog mede, dat hij een verzoek aan
het ministerie van binnenlandse zaken ge
richt had om de zaak van de ongeregeld
heden in de St. Vituskathedraal te doen
onderzoeken. Hij had echter geen ant
woord ontvangen.
In de inleiding tot zijn eigenlijk protest
had de aartsbisschop geschreven, dat hij
vreesde, dat de vorm van dit protest niet
wettig was. Hij was echter niet in staat
zijn advocaat te raadplegen, immers: „nie
mand wordt bij mij toegelaten en boven
dien is iedereen bang, dat hij het recht
zal verliezen, om rechtskundige bijstand
te verlenen, wanneer hij mijn verdediging
op zich neemt", aldus mgr. Beran.
Zoals we hebben gemeld, zal van
daag de formele beslissing vallen over
de aanvangsdatum van de Ronde-Tafel
conferentie. Gisternamiddag is intussen
reeds bekend geworden, dat de voor
zitters der drie delegaties het erover
eens zijn, de RT.C. op 23 Augustus a.s.
te openen.
De vacantie, welke toch door het be
grip van het woord zelf inhoudt: een
zich onthouden van inspanning, geeft ons
door de ingezonden stukken, heel wat
werk. Sinds wij een brief behandelden van
iemand, die ons advies vroeg hoe hij
met weinig geld met zijn gezin de
vacantie kan besteden, kwamen verschil
lende pennen in beweging en voor een
deel werden de daarin gemaakte opmer
kingen gereleveerd en besproken.
In dit verband moeten wij echter nog
even terugkomen op de brief van de
eerste inzender. Een ander nam n.l in
een ons toegezonden schrijven het
opgegeven inkomen onder de loupe, Z.i.
kan dat niet kloppen, tenzij de betrok
kene niet in loondienst is. Trekt men er
n.l. de kinderbijslag af, dan houdt men
een loon over zo laag als nergens
momenteel betaald wordt. Is hij niet in
loondienst, dan kan hij beter in betrek
king gaan, daar hij er steeds beter van
zal worden.
Hierin heeft de tweede inzender onge
twijfeld gelijk; onzerzijds echter de vol
gende opmerking. Wij meenden uit een
en ander te kunnen opmaken, dat de
bewuste inzender wel in loondienst is, al
weten wij het niet zeker- Verder hebben
wij stilzwijgend aangenomen, dat de
kinderbijslag niet berekend was in het
opgegeven inkomen, ook al weer zonder
zekerheid te hebben. Doch evenals de
tweede briefschrijver achten wij een
dergelijk inkomen met de kinderbijslag
inbegrepen, niet bestaanbaar.
Wat er van zij, o.i. blijft het waar
en inzender wil ook geenszins het tegen
deel beweren dat met een inkomen
als opgegeven plus de kinderbijslag, een
vacantie voor een wat groter gezin niet
valt te financieren.
Een bewijs hiervoor levert ons een
derde inzender, die het volgende onder
onze aandacht wil brengen:
Dezer dagen vertrok een mijner
kennissen met zijn gezin (4 kinderen
resp 15, 13, II en 7 jaar), voor vacantie
naar Twenthe, (dus 6 personen.) Op een
zijner onderduik-adressen kon hij ge
durende een week zeer voordelig ge
huisvest worden. Nu echter de reis
kosten. Deze bedroegen 5 X ƒ6 -f ƒ3
ƒ33, en voor de terugreis natuurlijk
hetzelfde, dus totaal 66.
Ik vraag mij echter af, welke motie
ven aan de tarieven der Spoorwegen
ten grondslag liggen. WaaiKdhijnUjk
het gewicht In KG. van de passagiers.
Over het woord sociaal zal wel nooit
gedacht zijn.
In elk geval lijkt mij dit echter
een regeling, uit de vorige eeuw. Ik
meen te weten, dat b-v. in Frankrijk
daaromtrent geheel andere regelingen
bestaan, en dat gezinnen aanzienlijke
reducties op reiskosten genieten Dit
zal u echter wel beter bekend zijn dan
my.
Daar dit echter ook een punt is, dat
grote bezwaren oplevert, wilt u dit
misschien nog wel eens belichten.
Wij zouden zo zeggen dit geval be
hoort tot die zaken, welke geen commen
taar behoeven. Inderdaad zijn de reis
kosten niet gering en de betrokken
huisvader is dan nog bevoorrecht, door
dat hem een voordelige huisvesting wordt
aangeboden. Wat een verblijf in andere
gevallen kost, zullen wij maar niet eens
onder getallen brengen.
Wat de tarieven van de Spoorwegen
betreft, hierover is door de Katholieke
Bond voor het Gezin al verschillende
malen geadresseerd, echter zonder succes
Het gevoel voor moderne bedrijfsvoering
schynt daar groter te zyn dan het sociaal
besef, dat een dergelijk overheidsbedrijf
op dit terrein ook plichten heeft. Een be
roep op de moeilijke omstandigheden gaat
o i. hier niet op. De kinderen mogen als
regel toch niet zitten en worden letterlijk
in een hoek geduwd tijdens hun uitstapje
En dat dan veelal tegen de volle prijs,
want de reductie naar leeftijd is veel te
laag gesteld
Hopelijk zal de aandrang tot voorzie
ningen ten deze het tenslotte winnen,
zodat de Spoorwegen op dit sociaal terrein
hun sporen gaan verdienen. In navolging
inderdaad, zoals inzender opmerkt, van
andere landen.
ANALYST-
De tekst van de brief is door kerkelijke
kringen bekend gemaakt. Mgr. Beran ver
klaart in zijn brief, dat zijn eerder gezon
den protestbrieven aan het departement
van opvoeding onbeantwoord zyn geble
ven.
Hij beklaagt zich over zijn „huisarrest
en over het feit, dat geen bezoekers tot
hem worden toegelaten.
„Alle persoonlijke en officiële corres
pondentie voor de aartsbisschop en het
paleispersoneel wordt achtergehouden zo
schrijft dr. Beran.
Ik ben beroofd van alle persoonlijke
vrijheid en alle rechten, die ik als aarts
bisschop heb, en dit zonder enige vorm
van poütineel onderzoek en zonder enig
besluit van een gerechtshof of andere of
ficiële instantie".
De aartsbisschop protesteert tegen „de
liquidatie van de bezittingen van het
aartsbisdom, zonder dat de aartsbisschop
hiervan mededeling is gedaan", en hij
noemt met name verschillende landgoede
ren, die door de staat zijn genationali
seerd.
pelijk paleis heeft de banktegoeden van
het aartsbisdom geblokkeerd, aldus mgr.
Beran, die hieraan toevoegt, dat dr. Hous-
ka als regeringsagent in zijn consistorium
is benoemd krachtens artikel 60 van de
Habsburgse wet no. 50, die dateert van
1874.
Deze wet machtigt de regering om in
spectie, of toezicht uit te oefenen op het
werk van het consistorium, doch de aarts
bisschop ontkent, dat de regering erdoor
gemachtigd wordt om gebruik te maken
van het officiële zegel en postpapier van
de aartsbisschop, om zonder machtiging
hiertoe van de aartsbisschop het werk
van het consistorium over te nemen, om
fondsen te blokkeren, betalingen aan per
soneel stop te zetten, of het werk van het
bureau te belemmeren door de correspon
dentie achter te houden.
Mgr. Beran vraagt de mening van de
staatsprocureur hierover.
Tenslotte beschuldigt mgr. Beran de
communisten ervan, dat zij de tegen hem
gerichte demonstraties in de St. Vitus
kathedraal op 19 Juni georganiseerd heb
ben. Hij verklaart op 18 Juni te hebben
De regeringsagent in het aartsbisschop-vernomen, dat de communistische arbei-
De verwachting, geldig van
heden- tot morgenavond, luidt:
Half tot zwaar bewolkt met
slechts hier en daar enige lichte
regen. Zwakke wind. Temperatuur
ongeveer dezelfde als vandaag of
iets hoger.
Vrijdag 19 Augustus: Zon op 5.29
uur, onder 19.57 uur; maan op
middernacht, onder 17.34 uur.
Bij Kon. besluit van 16 Augustus is
de Ned. delegatie voor het te 's-Graven-
hage te plegen overleg overeenkomstig
artikel 208 van de Grondwet als volgt.
Lid en voorzitter: mr. J. H. van Maar
seveen, minister van O. G.; lid en eer
ste ondervoorzitter: mr. D. U. Stikker
minister van buitenl. zaken; lid en
tweede ondervoorzitter: dr. J. H. van
Royen, buitengewoon en gevolmachtigd
ambassadeur te Ottawa.
Leden: L. Götzen, min. zonder porte
feuille, mr. A. M. Joekes, min. van Soc.
Zaken, mr. W. H. Fockema Andreae,
staatssecretaris van oorlog, H. C. W. Moor
man, idem van marine, mr. J. H. de Pont,
adv. en proc. te Amsterdam, mr. N. S.
Blom, buitengew. gezant en gevolm. min.,
commandeur A. de Booij, plv. chef ma
rinestaf, mr. H. A. M. Van den Dries, plv.
thes.-gen. van het ministerie van finan
ciën, dr P. J. A. Idenburg, laatstelijk dir.-
gen. van alg. zaken te Batavia, L. Kort-
hals, hoofdambt, min. van Overz. Geb„
D. P. Spierenburg, dir.-gen. voor de bui
tenlandse econ. betrekkingen van het dep.
van econ zaken, A. A J J. Thomson, plv.
chef. v.d. gen. staf bij 't alg. hoofdkwar
tier te Batavia, de leden van de Commis
sie van Negen, nl. jhr. mr. M. van der
Goes van Naters, mr. Th. M. J. de Graaf,
mr. J. A. Jonkman, P. A. Kerstens, prof.
dr. J. H. A. Logemann. H. J. W. A. Meije-
rink, prof. mr. C. P. M. Romme, N. W.
Tilanus en mr. G. Vonk.
Het echtpaar Power Tyrone Power
en Linda Darnell brengt op het ogen
blik een bezoek aan ons land. Een familie
bezoek kan men wel zeggen, want Linda
heette eens juffrouw Weiter en zy wil
met haar man haar vader nog een bezoek
brengen, vóór zij naar Amerika teruggaat.
In het Amsterdamse Amstelhotel heb
ben wij gisteren een heel gesprek met
het echtpaar gehad en daarbij kregen wij
een heel andere indruk dan wy door de
publiciteit rond het huwelyk in Januari
j.l. hadden. „Ja", zegt mevrouw Power,
„er is toen, tegen onze wil in, door de
filmmaatschappij een heel kabaal van ge
maakt. Er zyn duizenden foto's genomen
voor de kranten, maar wij hebben met
één foto van onze bruiloft. Een paar da
gen na het feest zijn wij door Z. H. de
Paus in particuliere audiëntie ontvangen
en dat onderhoud heeft veel goed ge
maakt. Wij waren beiden diep onder de
indruk.
Mevrouw Power is, zoals gezegd, Neder
landse van geboorte. Zy was in Amers
foort op de kostschool van O. L. Vrouw
ter Eem. „Gelukkig, dat ik een Neder
landse opvoeding heb gehad zegt zij,
„want het onderwys is .nergens zo goed
als hier" Zij spreekt vijf talen behalve
haar moedertaal en de basis daarvoor
werd op school gelegd.
Het echtpaar Power is nu ruim een jaar
in Europa geweest. Binnenkort gaat het,
na een vacantie in Zuid-Frankrijk, met
de .Nieuw Amsterdam" terug naar Ame
rika. Het echtpaar was liever in Europa
gebleven, maar ginds wachten nieuwe
contracten.
„Als je alleen bent", vervolgt Lmda,
„is Hollywood vreselijk, maar het land
is erg mooi. Wij zijn nu wel getrouwd,
maar de familie moet nog wat groter
worden en daar is alle hoop op". Tenslotte
vertelt zij nog, dat een oude dienstbode
van de familie de leiding over de Holly-
woodse huishouding op zich zal nemen.