Free Foresters op bezoek
Waardig slot van cricketseizoen
Zilveren Bal
Automatische piloot boven de
Atlantische Oceaan onklaar
PIONIERS VAN'T KATHOLIEK
AMATEURTONEEL
De Europese roeikampioenschappen
:®nnp©ratuti]ir stijgt weer
'J
Nationale Tenniskampioenschappen
Anton Sweers, de rusteloze, vertelt
ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1949
PAGINA J
NEDERLANDS JEUGDELFTAL
TEGEN BONDSELFTAL
pE AMAtEURSBËpALT^GEN
BIJ HET
Belgische tennisploeg
TEGEN NEDERLAND
SCHAAKTORNOOI TE ARNHEM
Om de regenboogtrui
Lakeman vervangt in de
weg-ploeg Van Beek
WEER NIEUW ZWEMRECORD
De acht en gestuurde vier van Njord trainen
te Amsterdam
HET 49ste TORNOOI
tan
n&r
De acht
NED. RUITERS TE OOSTENDE
De 102 jaar oude molen te IJsselmonde gaat verdwijnen. Reeds lang
waren de wieken er af en fungeerde hij nog slechts als een grote
reclamezuil. Nu zijn slopershanden begonnen de molen met de grond
gelijk te maken en verdwijnt een (ondanks alles) toch karakteristiek
stukje Oud-IJsselmonde.
STERK SPEL VAN VAN SWOL
De kampioenen mej. Couquer-
que-Wilton geslagen
BOEDAPEST VIERT WEER
STEFANUSDAG
Pontiaiiak*' had
moeilijkheden
De brandende bossen
in Frankrijk
Kwaadwilligheid in 't spel?
ZEILWEDSTRIJDEN VAN
„DE MAAS"
Het financieel gesprek
te Washington
Devaluatie-voornemens voor pond
sterling categorisch ontkend
Dr. Baruch verlaat
Nederland
Truman aanvaardde ontslag
aanvrage
W ereldprotestactie
K. A. B. steunt Henri de Greeve
Studietoelagen voor
gedemobiliseerden
GEHEIMZINNIGE TERUG
KEER NAAR PRAAG
De „ericketkoek" begin topte raken!
Want dat I* wel zeer duidelijk merk
baar aan het magere eerste klas com
petitie-programma voor morgen, waar
oorspronkelijk drie wedstrijden op het
programma prijkten, doch de ontmoe
ting tussen Kampong en Sparta (Inder
tijd Verregend) geen doorgang vinden
kan. daar Sparta verscheidene cricke
ters voor het voetballen opeist.
Een tijd geleden kon Kampong deze
wedstrijd niet spelen, omdat zijn beste
speler. H. C van der Bijl, in Engeland
verbleef en aan de toer van de Flamingo's
deelnam; morgen is Sparta niet genegen
met een zeer onvolledig team naar de
Domstad te trekken Een standpunt, dat
tóch niet geheel te billijken is. te meer
omdat Sparta, over ruim voldoende reser
ves beschikt. Verkeerd was het echter ook
weer van Kampong om uitstel te vragen,
omdat één speler afwezig zou zijn!
Excelsior trekt naar Den Haag om H.
B- S. op .Houtrust te.bekampen. Marsden,
Küneman en Van der Vegt zullen wel niet
van de partij zijn bij HBS, doch het twee
de elftal, vorige week kampioen gewor-
deh, zal voor ruim voldoende plaatsver
vangers kunnen zorgdragen. Het Schie-
damse Excelsior heeft zich van een slechte
start thans kranig hersteld cn reeds de
laatste plaats in de B-afdeling verlaten.
De overwinning van Excelsior op VVV
behaald (waarvan HBS verloor) moet
voor de club van Wunder een waarschu
wing zijn Excelsior niet als een „easy
run te beschouwen.
Quick uit Nijmegen trekt voor de
tweede maal naar Schiebroek om tegen
de club van Arie Terwiel in het veld
te treden. Ook dit is een opnieuw vast
gestelde wedstrijd voor de indertijd ver
regende ontmoeting. Toen had Quick juist
150 runs op het bord toen een onweer
boven Botterdam en Schiedam loshrak en
verder spelen onmogelijk maakte. Weet
Quick te Vinnen, dan eindigen de Nij-
megenaren vJak onder Kampong (1.21
1.25 gemiddelde). doch zelfs al zou een
nederlaag bet resultaat zijn. dan nog mag
Quick van. een zeer geslaagd seizoen sPr?'
ben. Het bowlen van Burki zal voor v®1
VOC-ers wel een te groot struikelblok
blijken. t'v;'
Aan de Spanjaardslaan te,,^!^het
vindt de jaarKlkse ontmoeting „V.ndself-
Nederlands Jeugdelftal en een »gn het
tal plaats De samenstelling voeten in
Jeugdelftai schijnt nogal wat heden
de aarde te hebben, tenth®** 'Bondselftal
ÏS dit nog niet bekend.
Het is h„i j aat dit seizoen wrijvin-
ÖOK Brabantse renners de dupe zijn
orden. jn djt verband vernemen wij,
dat w het najaar een delegatie van ae
jfed. Wielren Unle zich naar Belgie za]
begeven om besprekingen, te voeren met
de BelgiSChe Wieier Bond met de bedoe
ling de' bepalingen inzake de amateur-
status der renners zoveel mof>€^ met
elkaar in overeenstemming t® brengen.
Indien deze besprekingen een gunstig
verloop hebben, zouden de moeilijkheden
voor het volgend seizoen uit de weg zÜn
geruimd.
Oorspronkelijk heerste de opvatting, dat
de aangelegenheid in het t>cstuur Van de
u C.I, of zonodig op het c.ongr?j zou wor
den besproken, maar de beide bonden
hebben in beginsel reeds over dit punt
contact met elkaar gezocht met het bo
vengemelde resultaat. Bet spreekt van
zelf. dat de oplossing zal moeten worden
gevonden binnen de bepalingen over het
amateurstatuut, zoals zij door de U.C.I.
zijn .Voorgeschreven.
Üe Belgsche ploeg, welke op 27 en 28
AuSUstus te Spa tegen Nederland aan-
tr'eedt, is als volgt samengesteld-
Heren enkelspel: Brichant, ,penhr|'
Vfóe Van de Wiele, Van d'en Ey:nde,
Booman, Mezzi en Toussaint; reserve De
Dames enkelspel: mej .De Bi<M«.mevr.
Van Leer, mevr. Coessens en r. ra
^richant-Van den
Heren dubbelspe Borrnan; Delire
Par«mengd dubbelspel: mevr. Isaac—
Brichant, mevr. DuboisVan den Eynde;
mej De RidderDe Borman en mevr.
Van LeerDelire.
Het nationale schaaktournooi te Arn
hem is geëindigd. Voor het meespelen in
het candidaten-tournooi om het kam
pioenschap werden aangewezen de heren
M. C. Orbaan en J. T. Barendregt, beiden
uit Amsterdam, die in de hoofdgroep
resp. 5 en 4 punt behaalden. De uitslag
van de hoofdgroep luidt als volgt'. 1- C.
Orbaan, Amsterdam 5 pnt; 2. J. Baren
dregt, A'dam, 4% pnt: 3. H. Bunt, Gro-
nngen 4 pnt: 4. P. Seewald, Bergen 4 pnt:
5. Th. v.d. Pol, Leeuwarden 314 pnt; 6.
drS. J. Muilwijk, Den Haag 3 pnt; 7. dr.
E. Mülder, Roermond 2 pnt; 8. S. H. v.
Mindeno. A'dam 2 pnt.
In groep 2a werden de prijzen gedeeld
door Telleman, Amsterdam en van Oos-
terwijk-Bruin uit Utrecht, die beidqn vijf
punten behaalden. Als derde eindigde de
heer Crabbendam uit Amsterdam met
4% punt.
De uitslagen van groep 2b waren:
1. Jaeobson, Den Haag 5 pnt; 2. Dries,
Rotterdam 4 pnt; 3. de Jong, Amsterdam
4 pnt. l
Groep 3a: 1. Vreeken. Alkmaar 614 pnt
uit zeven partijen; 2. Donk, Amsterdam
onder aanvoering van W. H. Gallois (H
CC) telt tal van spelers, die voor vol
doende runs kunnen zorgen (Gallois,
Stolk, v. d, Ende. Harmsen, van Kranen
donk), doch de aanval komt ons vrij
zwak voor (Planten, Alders, Scheffer en
Harmsen). Een mooie gelegenheid voor
de jeugd om eens voor een verrassing te
zorgen, door het bondselftal een „lesje'
te geven! Iets dat enige jaren geleden in
Amsterdam ook al eens gebeurd is!
Als Sluitstuk van het seizoen komen de
Free Foresters a.s. week door ons land
toeren. Het 22e bezoek van deze Engelse
toercombinatie aan ons land.
Maandag en Dinsdag openen zij hun
rondreis te Amsterdam tegen efen NCB-
elftal op het terrein van VRA: Woensdag
en Donderdag treden de Flamingo's als
gastheren op (te Haarlem, terrein Rood
en Wit) :de Vrijdag mogen de F. F. dan
als rustdag beschouwen, want één dag
later is het alweer aantreden geblazen
voor hun zwaarste wedstrijd, n.l, die te
gen het Nederlands -elftal, die op 27 en
28 dezer op het terrein van HCC in Den
Haag plaatsvindt.
Captain Bnodhurst heeft voor een sterke
combinatie gezorgd en vooral van G. L.
Williat, de linkse County batsrnan en oud
aanvoerder van Cambridge, wordt veel
verwacht.
De sportcommissie van de Ned. Wicl-
ren Unie heeft Vrijdag een belangrijke
beslissing genomen. Niet Van Beek, die
oorspronkelijk met Jefke Janssen, Gerrit
Schulte, Gerrit Peters, Gerrit Voorting
en Wim van Est voor het wegkampioen-
schap der professionals was aangewezen,
zal Zondag op het circuit van Lyngby
starten, maar Henk Lakeman. De sport
commissie was namelijk van oordeel, dat
de Nederlandse ploeg zo sterk mogelijk
moest worden samengesteld en aangezien
Lakeman op het ogenblik in uitstekende
vorm is, heeft men gemeend de Amster
dammer, die als reservé naar Kopenhagen
was gekomen, alsnog in de ploeg te moe
ten opnemen. Niet. dat men in Van Beek
geen vertrouwen heeft, maar de vorm
van Lakeman achtte de commissie thans
beter dan die van Van Beek. Bovendien
moet Van Beek nog uitkomen in de ach
tervolging, zodat door deze beslissing Van
Beek zich volkomen kan concentreren op
dat zware nummer.
Op de wedstrijden om de Amerikaanse
zwemkavnpioenschappen heeft de Japan
ner Fürukasji zijn derde wereldrecord
verbeterd door de 800 meter borstcrawl
te winnen in 9 min. 39,5 sec. Op 26 Juni
1949 had mij het record te Tokio gebracht
op 9 min. 45,6 sec.
(Van onze roei-niedewerker).
j-je nationale kampioenschappen 194"
waren de kampioenschappen van Njord,
de Europese Kampioenschappen worden
de grootste en zwaarste krachtmeting,
die ™e«.te Leidsnaars ooit ge
had hebben, Zij staan voer de taak
Nederland te vertegenwoordigen in drie
van de vijf boten waarin dj> oranj •-
baadjes zullen starten Njord levert 16
van de 20 roeiers, twee van de drie
stuurlieden, het is een unicum in de ge
schiedenis van de Nederlandse roeisport.
uenaive de vertegenwoordiging van
stinuvl 'St,er zoaIs bekend een 8e-
stuurde twee van Triton en een dubbel
willem III. Dat zijn twee
hummers, de drie grote ploeg-
nummers neemt Njord voor haar reke-
mng.
m De gestuurde vier
We zagen dit uitstekende ploegje, dat
ais onbedreigde winnaar van de Varsity
zlJn naam vestigde, met voldoening in
aetie- Het is de inzinking, die op de
kampioenschappen waarneembaar was,
glad te boven. Het is nu een mooie
homogene, bovenal harde ploeg. Jeugd
en Wilskracht zijn de veelbelovende
kern-eigenschappen. Aan het waterwerk
hapert nog wel iets, kan nog bijgevijld
Punten.
T,'proep 3b: 1. Van Steenbergen, Den
Pnt; 2. mevr. Roodzand, Rotter-
dam 5 Pnt uit partijen.
Zondag begint op het Spartatcrrein
te Rotterdam voor de liegen en veer
tigste maa' het driedaags voctbalfecst
van de Zilveren Bal, dat sinds jaar en
dag beschouwd wordt als de officieusc
Inzet van het nieuwe seizoen.
Het Zilveren-Baltornooi is de kostbare
nalatenschap van een in nood en armoe
geboren initiatief. Immers, toen in 1900
gct Rotterdamse voetbal in het algemeen
van een inzinking te lijden had de
cnig-e eerste-klasser Sparta was gede
gradeerd hebben wijlen Jac. Musty,
wijlen Joh- J. Meijer en C. W- van Has
selt de hoofden bijeen gestoken en een
comité gevormd, dat de Maasstad gehol
pen heeft aan een wedstrijdserie ter in
leiding van het nieuwe seizoen, die zeer
geslaagd is en tot grote bloei is geko
men. De bedoeling was de clubs, die
voor 1900, geregeld in contact waren met
de Rotterdamse verenigingen en dus be
kend waren bij het publiek, gelegenheid
te geven toch nog in Rotterdam te spe
len. De initiatiefnemers stelden een wis-
selprijs beschikbaar, een zilveren voet
bal .waarbij bepaald werd dat de prijs
in blijvend bezit zou komen van de ver
eniging, die hem driemaal achtereen of
vijf keer in 't geheel won.
De bal, waarom nu gestreden wordt,
is de vierde- Met de eerste ging het al
heel vlot, want H.V-V. slaagde er in de
't eerst uitgeloofde prijs in de kortst
mogelijke tijd, in drie opeenvolgende
jaren'derhalve, in haar bezit te krijgen-
De strijd om de tweede bal heeft lan
ger geduurd en wel van 1904 tot 1924.
Eerst toen slaagde H.B.S. er in voor de
vijfde maal de bal mede naar Den Haag
te nemen. De derde bal was voor Feijen-
oord, dat daarvoor werkte van 1935 tot
1937. De vierde werd voor één jaar ge
wonnen door A.D.O-, Overmaas, NEC-,
Enschedé. R.F.C., D.F.C-, B.V.V-, H-V-V.
en Feijenoord (drie keer)
Het programma
Dit jaar zijn er slechts twee Rotter
damse clubs onder de deelnemers, n l
Sparta en Feijenoord. Het Westen is
voorts vertegenwoordigd door Emma.
Stormvogels. H.V.V-, 't Gooi, de lands
kampioen S.v.v en de nieuwe eerste
klasser R-C-H- Vender zijn van de partij
de Oostelijke clubs Wageningen Hera
cles en Enschedé,, terwijl het Zuiden uit
komt met Willem II, Eindhoven en V.V.V.
Het programma voor morgen luidt.
10 uur: SpartaEmma; 11-15 uur.
Stormvogels—Feijenoord; 12.30 uur: Wa
geningen— H.V.V.1.45 uur: Heracles—
't Gooi; 3 uur: S.V.V—Eindhoven; 4 15
uur: Enschedé—V-V.V. Vrijgeloot zijn
voor de eerste ronde R.C-H en Willem II.
in
Ook nu hj
(Van onze weerkundige medewerker)
opzicht gelijkt de luchtdrukverdeling op die van een werk
Se,ei5itse eiland eJfvindV 'het*centrum van het gebied van hoge druk zich boven
n -en
iouOv jng
in beWeS
de t» j"n -en ook n'uxodat de depressies op flinke afstand van ons land worden
gehoU07Lng gezet, dineer heeft zich om, die hoge druk heen de warme lucht
heeft veh
deze
Voor 5'steren de sedert "Woensdag hier aanwezige koude lucht
ve.rj*t.ussen de koS vacantiegangers was het helaas minder pleizierig, dat
,trua n h«t land, en de warme lucht op vele plaatsen, vooral in het
dreven
JJoorden f'11
T\Vi
ente v
tot vanmorge^t regen gepaard
Groningen resp. Uur zelfs 12 1
»ït v «M in hpt Ti,;
^oest gaan. (Op het vliegveld
mm. en op de vliegvelden van Leeu-
mm.: daarentegen viel in Vlissingen geen
Warden en ij-Hl in het Zuid a tm 6
°rUppel), t«'1 .„ak belette. B0J dP zwarc bewolking het doorbreken van de zon
j7a;r al te \.x koud voor de !M>en was het gisteren in de noordelijke pro-
bljzonó j,ts 13 graden van het 1aar. in Groningen was de hoogste
la til,latuur Sle\ugustus niet zo hï«,Twente 12 gr. Een zo lage maximumtempe-
beöenvltomt 'LVe Vaard® n9r™am ®ls vaak voor, hetgeen begrijpelijk is als men
Zuidely^ dat d ^cieS w€rd .5,lsterf.n' novoov de tweede helft van October. In de
provih1"'' ^e
was
- scheidingslijn ?«18 en 17 gr. bereikt.
Oostgrens^gelegen. as;vn de w®rme Cn de koude lucht nog
dat
die
deze
van-
De
ïrh«idin-Ht b« scnerp -n is echter te verwachten,
g^e1 bet Noorden van worden, zodat de regen.
^klarin»1"06# nog+neflerr!f hetgeen in viel, spoedig zal ophouden
£ote^ bullen t0(,. dJ"Ciet het'or^ h&ns aanwezige lucht, die tot op
ftiigon- Alp* warm 0ffien ziet het er v00t. "Ut. d;it de temperatuur zal gaan
'tU* böeenf' dus tamelijk gunstig uit.
worden. Er zal bij deze kampioenschap
pen zeker de allerbeste internationale
klasse komen: wij zouden niet durven
beweren, dat deze jonge ploeg een kans
maakt, wél weten we zeker, dat zi.i zich
geheel zal geven en aan een slecht
figuur geloven we thans geen moment
meer aan.
Behaalde de vier reeds zeven geen
moment bedreigde overwinningen, de
acht toonde zich ook gedecideerd supe
rieur, zij het slechts in 3 races waarin
zij startte Prachtig is de slag, een slag-
róeier die ons èn aan Huib Du Pon èn
aan Simon de Wit doet denken. De vier
is in staat beneden de zeven minuten
te blijven, de acht, die op de wedstrij
den van de Koninklijke de prachtige tijd
6.06 roeide, is bij harde strijd opnieuw
tot een dergelijke prestatie in staat. Ook
hier geldt: er komen achten van super
klasse. Wij kunnen de verwachtingen
niet al te hoog spannen. Maar ook hier
en hier vooral is een eervol figuur
gewaarborgd.
Het is waar het systeem, waarbij
Nederland niet tot gemengde ploegen
komt en dus niet boven de kracht van
de beste clubploegen uit kan komen
is aanvechtbaar. Doch op één punt is
stellig het hoogste bereikt en de duide
lijkste waarborg verkregen: de geest is
onverbeterlijk. Clubliefde en vriendschap
krijgen hier nog de stimulans van de
eer en het voorrecht Nederland te ver
tegenwoordigen.
Gisteren begon te Oostende het inter
nationaal concours hippique, Res. It. J.
Rijks werd met „Master" (eig. J. Dura.
Rotterdam) eerste in het springconcours.
Hij legde het parcours af met 0 fouten
in de tijd van 1 min 16.8 sec. Tweede
werd de Fransman kapt. Chevalier met
„Rillooo"jeveneens met 0 fouten in 1 min
17.4 sec. De Belgische amazone mej.
Jeanine Mahieu werd derde op „Presto
Monte". Ook zij had 0 fouten, maar legde
het parcours af in 1 min. 25.2 sec.
Op de intern, militaire zwemwedstrij
den te Kopenhagen won de Ned. water-
polo-ploeg met 23—0 van Denemarken.
Drie van de vier kwart-eindstrijden van
het heren-enkelspel van de tennis-kam-
pioenschappen te Scheveningen werden (we
zouden bijna zeggen: in de lijn van dit
tornooi) snel beslist, slechts één ervan gaf
spanning, die van Rinkel tegen Knotten
belt cn die ene miste sterk spel. Legio
dubbele fouten werden geserveerd! Rinkel
sloeg er in het geheel liefst dertien) de
rallies waren kort en vaak beslist door mis
slagen inplaats van door scorende slagen.
Na de eerste set werd het een baseline-duel,
waarin tenslotte Knottenbelt het minst
miste en ook won.
Sterk spel, het sterkste, dat totnutoe ver
toond is, heeft Van Swol gegeven in zijn
partij tegen Borren. In de eerste set had
hij, tegen de wisseling in vaart en tempo,
waarin Borren steeds gevaarlijk is, zijn
slagen nog niet geheel onder controle, doch
na 02 en 23 kon hij de vaart ook contro
leren. En daardoor kon hij na 3—3 de
service-game van Borren doorbreken, voor
namelijk door uitstekend netspel. Met 6—4
had hij een veilige basis gelegd en daarna
was hij veel te sterk voor Borren, die
machteloos was tegen de vaart en tégen
liet afmakende volleren. Met twéémaal 60
plaatste Van Swol zich in de laatste vier.
Waarin hij Linck zal ontmoeten, die, even
eens door aanval cn vaart, zoveel mogelijk
gericht oprde backhand van Wilton, welke
veei minder sterk is dan diens gevaarlijke
forehand, met 6—2 6—4 6- 4 won. Een goede
partij van Linck, gedurfd en ditmaal tot
het einde toe goed volgehouden.
Van Meegeren kon in het hoge tempo, dat
hij tegen Van Dalsum inzette, ook de
controle handhaven. Hij opereerde Heel en
al uit het achterveld en passeerde met
grote scherpte. Dit noopte Van Dalsum tot
een terugtrekken op de achterlijn en hier
was hij, in de drive-duels, niet tegen Van
Meegeren opgewassen. Het zal hem duide
lijk geworden zijn, dat hij een sterker
service en een sterker backhand zal moe
ten gaan ontwikkelen om in de topklasse
van ons land een plaats te krijgen. De
halve eindstrijd gaat dus tussen Knotten
belt en Van Meegeren. Een eindstrijd tus
sen Van Swol en Van Meegeren ligt in het
verschiet, evenals vorig jaar.
Gemengd dubbel
De grote verrassing kwam in het ge-
mengd dubbelspel. De kampioenen van
vorig jaar, mej. Couquerque en Wilton wer
den onttroond. En hoe Zij hadden de Wed
strijd, de halve eindstrijd nog wel, in han
den, toen zij, na een spannend en vaak
goed gevecht, op 7—5 53 gekomen waren
en matchpoint kregen. Na een spannende
rally kreeg Linck een volley-kans en reso
luut nam hij die waar. Het was het keer
punt Want mej. Couquerque—Wilton ver
loren de game, verloren de set met 5—7 en
in de derde verloor Wilton in de eerste
game zijn service, een verlies, dat niet
meer herwonnen werd, zodat het einde
kwam met 6—4 voor mej. Hermsen en
Linck, voornamelijk te danken aan de
laatste.
In de andere halve eindstrijd wonnen
mevr. Blaisse en Rinkel na een zeer mooie
en levendige partij van de heer en mevr.
Borren 57 63 63.
De uitslagen waren:
Heren-enkelspel, Kwart-eindstrijden: Van
Swol sl. Borren 6—4 6—0 6—0: Linck sl.
Wilton 6—2 6—4 6—4; Van Meegeren sl. Van
Dalsum 6—2 61 75; Knottenbelt sl. Rin
kel 4—6 6—2 2—6 6—1 6—3.
Heren-dubbelspel, kwart-eindstrijden: Van
Swol #n Rinkel w.o. (Stas en Akkersdijk
teruggetr.); Van Dalsum en Karsten el.
Holst en Volkmaars 46 108 63; Wilton
en Van Meegeren sl. Teschmacher en A.
Reidt 6—0 6—4: Borren en Knottenbelt sl.
Linck en Dehnert 3—6 6—3 6—4.
Dames-dubbelspelkwart-eindstrijden
mevr. Blaisse en mevr. Roos sl. mevr. Van
Haagen en mej. Piederiet 6—1 6—3; mevr.
Koopmaqs en mei. Eggersman sl. mevr.
Jonquière en mej. Kiek 61 60; mevr. Van
Berkel en mej. R. Couquei ue sl. mevr.
Borren en mevr. Hoyer 6—2 6—2; mevr.
Schmier en' mevr. Scholten sL mevr. Van
Diggele en mej. Waldthausen 11—9 6—3.
Gemengd dubbelspel, halve eindstrijden:
mevr. Blaisse en Rinkel sl. de heer en
mevr. Borren 5—7 6—3 6—3; mej. Hermsen
en Linck fl. mej. Couquerque en Wilton
57 7—5 6—4.
Volgens het daartoe vastgestelde pro
gram zou 20 Augustus de gebruikelijke
St Stephanusprocessie wederom worden
gehouden. Hef program hield voorts in:
Pontificale Hoogmis, opgedragen door
Mgi\ Joseph Grösz, aartsbisschop van
Kalócsa en feestpredikatie door de pro-
v' ciaal der Franciscanen, pater Dr.
Burka, Voor de deelnemers, die in de
Kroningskerk van Boeda geen plaats gou
den kunnen vinden, zouden buiten op
het Kapistranusplein en bij het ruiter
standbeeld van St. Stenhanus H.H. Mis
sen worden gecelebreerd.
Naar - wij eerst thans vernemen, heeft
zich enige dagen geleden in de K.L.M.-
constellation PH-TEP „Pontianak". die
van Gander naar Prestwick vloog, in de
automatische piloot een ernstige storing
voorgedaan, die, mede met het feit, dat
de noodlottige ramp van de „Roermond
bij Bari mogelijk evepeens te wijten zou
zijn aan een plotseling defect raken van
de automatische stuurinrichting, oorzaak
was dat de K.L.M., om het publiek gerust
te stellen, openbaarheid gaf aan haar
verbod van het gebruik van electrische
automatische piloten in haar toestellen.
Anderhalf uur vóór de landing op
Prestwick. begaf de automatische piloot
van de „Pontianak" het, doordat er plot
seling, om tot nu t.oe onverklaarbare re
denen, een kortsluiting optrad. Het vlieg
tuig begon ietwat te slingeren. De be
stuurder had echter de tegenwoordigheid
van geest de automatische piloot direct
uit te schakelen en voor de veiligheid en
met het oog op eventualiteiten, zijn toe
stel een stuk lager te brengen, hetgeen
uiteraard wat abrupt en niet zonder
schokken geschiedde. De „Pontianak"
De yranse politie heeft twee mannen
resteerd verdacht van brandstichting
in het departement Gironde, waar in ver
schillende gebieden nieuwe branden uit
braken.
Het ministerie van binnenlandse zaken
heeft een waarschuwing uitgegeven,
dat men voor het opzettelijk ln brand
steken van bossen en te velde staande
Bewassen zou kunnen worden gestraft
met levenslange dwangarbeid. Deze waar
schuwing werd uitgelokt door het ver
moeden. dat moedwil in het spel is, ten
minste bij enige branden, die de laatste
40 dagen 100.000 HA bos een waarde
vertegenwoordigend van 3.500 millioen
francs, in Zuid-West Frankrijk verwoest-
ten.
In het departement Landes, dat aan
Gironde grenst, verloren de laatste 5
dagen 60 gezinnen al hun bezittingen door
brand.
Een 20 KM lang front van vlammen,
die de plaats Gabarret bedreigden, is
vandaag door 20.000 man troepen, brand
weerlieden en burgers bedwongen.
Een andere grote brand bij La Rochelle
werd men Donderdagavond meester, na
dat hij ongeveer 3000 bommen van ruim
200 kilo, die daar sinds de oótlog waren
opgeslagen, tot ontploffing gebracht had.
Meer dan 250 door de lucht aangevoerde
troepen en 150 andere militairen hielpen
de brand bestrijden.-
Gisteren zijn echter opnieuw in ver
schillende gebieden bosbranden gemeld.
De zwaarste schijnen te woeden in het
gebied van Toulon en bij Perpignan in
de Oostelijke Pyreneeën.
Zaterdag 10 en Zondag 11 September
zal de Kon. Roei- en Zeilver. „De Maas"
internationale en nationale zeilwedstrij
den houden. Voor jachten, gemeten vol
gens de voorschriften van de Royal
Ocean Racing Club van de klassen 1, 2
en 3, zówej op Zaterdag als op Zondag
een zeewedstrijd. Zaterdag loopt de baan
van Hoek van HollandHK 13 (BB)
Vuurschip Goeree (BB)-HK 13 (SB)-Hoek
van Holland en Zondag van Rotterdam
(Veerhaven) naar Hoek van Holland-HK
13 (BB)Hoek van HollandRotterdam.
Voor de overige klassen loopt Zaterdag
de baan van Pernis naar Hoek van Hol
land en terug naar Rotterdam en Zon
dag van Rotterdam naar Hoek van Hol
land en terug, beide keren te zeilen in
twee gedeelten.
De nationale wedstrijden zijn open
gesteld voor de regenbogen en de Pam-
pusjaohten.
Wie met Anton Sweers over „Ons Lcekcnspel" wil praten, doet het
beste met hem in zijn auto te stappen en half Nederland rond te
reizen. Onderweg kan men dan zo veel vragen, als men wil cn soms,
terwijl je er heel niet op bedacht bent, komt hij ineens uit zich zelf
los en dan moet je hem maar rustig laten vertellen. Niettemin hebben
we hem toch maar opgezocht in het vriendelijke landhuis te Bussum,
van waar reeds zovele initiatieven zijn uitgegaan ten behoeve
van ons amateurtoneel dat zowel in de stad als op het platteland
aan bloedarmoede leed. Een oude gevelsteen met de liefelijke aan
sporing '„rust wat" rechtvaardigt overigens de verwachting dat men
de 'leider van „Olis Leekenspel" in een easy chair, zal aantreffen
wachtend op zijn bezoeker, cn uitblazend van de vermoeienissen,
die de afgelopen dag en nacht hem gebracht hebben.
maken en ook een feest moet ons rijker
maken.
De jeugdverenigingen hebben die be
hoefte aan behoorlijk werk het eerst
begrepen. De vele kluchten en draken,
waarmee zij 't in vroeger dagen moes
ten doen, pasten, kwalijk bij haar fris
idealisme. Veel jeugdleiders waren hel
er al lang over eens, dat er iets gedaan
moest worden. Het zijn Anton Sweers
en kapelaan Fr. Smit de tegenwoordige
pastoor van Rumpt geweest, die in 1934
de moed hadden een nieuw initiatief
te nemen. Zij werden gesecondeerd en
Zeker. Sweers is een goed gastheer
en er is inderdaad een gemakkelijke
stoel, waarin hij zijn bezoeker doet
neerploffen,terwijl een charmante as
sistente koffie scnenkt. Maar zelf
neemt hij op de punt van een doodge
wone stoel plaats, draait het hoofd naar
links en rechts, als een veldheer van
een strategisch punt de deuren in het
oog houdend, waardoor telkens zijn
medewerkers binnenkomen. De een
komt zijn goedkeuring vragen voor het
ontwerp van een décor, de ander legt
hem de lijst voor van inzendingen voor
de tentoonstelling „Jeugd van Neder
land"' een derde komt vertellen dat een
moedèr-overste om een stuk vraagt
over een heilig-verklaarde zuster van
haar congregatie. Over dit laatste be
hoeft de heer Sweers met lang na te
denken: straks zal hij doodeenvoudig
eon van de vele auteurs van naam, die
tot zijn medewerkers behoren, vragen
een toneelstuk over die brave zuster te
schrijven!
Via dit voorval raken wij vanzelf
aan 't praten over de uitgeverij, die
reeds heel wat toneelstukken, zowel
van buitenlandse als eigen schrijvers
verspreid heeft. In de 15 jaren, dat
„Ons Leekenspel" bestaat, is hierdoor
het repertoire voor het amateur-toneel
aanmerkelijk verbeterd. Toen wjj in de
monsterkamer een kijkje gingen ne
men. was een typiste juist bezig een
manuscript van Jan Engelman in ma- vreugde heeft iets met ons innerlijk te
ehine-schrift over te brengen: een van
de 35 nieuwe werken, waarmee het
amateur-toneel volgend seizoen voor de
dag komt.
„Ja, die uitgeverij, dat is een hele
zorg", verzucht de heer Sweers.
„Men verwijt mij dat ik een uit
geversbedrijf uitoefen en dat ik
me daarmee niet heb in te laten. Maar
heus, die uitgeverij is maar een détail
van ons werk Wij zijn er mee begon
nen, omdat de bestaande uitgevers dp
stukken, die wij wilden doen spelen,
niet accepteerden. Wij zijn geen uit
geverij, maar een beweging. Alleen om
de beweging op gang te houden, moeten
we tevens onze uitgeverij exploiteren.
Want „Ons Leekenspel" moet een in
stituut zijn, dat de werkstukken in
druk verschaft, dat de werkers de stuk
ken in handen geeft".
En hij wijst ons op werkmappen met
tal van belangrijke aanwijzingen voo'
leiders van toneelverenigingen, boeken
voor feesten in gezin en vereniging, met
een schat Van materiaal om aan een
„gezellige avond" meer stijl te geven.
Meer inhoud en stijl
Dat is immers heel de opzet van „Ons
Leekenspel" geweest, onze feestviering
waartoe het toneel, dat in wezen een
feest moet zijn,- op de eerste plaats
behoort, meer inhoud en stijl te geven.
Het mag geen „holle gein" zijn, eelrie
ANTON SWEERS
geadviseerd door mensen als Bernard
Verhoeven, Wim Snitker, Jan Beerends
er. dr. Jop Pollman.
Begonnen werd met het lezen van
stukken uit het buitenland, liefst 385
stuks en weldra zag de eerste bundel
lekenspelen, bevattende o.a. stukken
van Henri Broche! en Henri Ghéon het
licht. Maar ook uit eigen kring moest
i er iets los komen en er warden op
drachten aan Nederlandse auteurs ge
geven.
Anton Sweers, die van kind af aan
op de planken had gestaan, te begin
nen met patronaatstoneel en die later
het R. K. Amsterdamse toneelgezel
schap oprichtte, werd tegen wil en dank
ook de zakelijke leider van „Ons Lee
kenspel". In het begin werkte, men
practisch zonder geld, maar spoedig
bleek dat de zaak floreerde, omdat men
overal in den lande aan een centrale
steun, als „Ons Leekenspel" werd, be
hoefte had. Naturlijk werd ook tegen
werking ondervonden van hen die in
de oude duffe sfeer van vroeger ge
vangen bleven, maar velen, onder wie
priesters, van wie de grote stimulans
moest uitgaan, juichten het nieuwe in
zicht toe.
Die jeugd van vroeger is opgegroeid
tot de volwassenen van nu, die thans
hun plaats in de katholieke amateur
toneelclubs innemen, waar zij zorgen
voor beter begrip van wat onder goed
toneel verstaan moet worden.
Die verenigingen weten zodoende
ook de weg naar Bussum te vinden
voor costumering en décors, kortom
voor alles, wat zij nodig hebben.
Een geheel aparte opvoedende taak
verricht „Ons Leekenspel" met het
wakkere groepje „De Ghesellen van de
Spelewei", dat niet alleen speelt op af
gelegen dorpen, waar men anders nim
mer goed toneel aanschouwt, maar dat
ook amateurverenigingen bij grote
toneelevenementen zoals men on
langs in Arnhem en Oss organiseerde,
met openluchtvoorstellingen bijstaat.
Men moet de dankbaarheid van die
amateurs meemaken, om te beseffen.,
hoeveel die steun van „De Ghesellen"
betekent. En men moet de indruk van
hun spel in de arbeiderskampen ken
nen. om te weten wat een heilzame
invloed hiervan kan uitgaan.
Nu reeds zijn er aanvragen van ar
beiderskampen om herhaling van een
passiespel, zoals het dit jaar gegeven
werd.
„Ze weten niet wat ze doen", zei een
van de mannen in een kamp ergens in
Zeeland Christus na. toen zij op het
toneel hét gruwelijk bedrijf van de
Joden gevolgd hadden. „Wij willen net
kapitalismé weg en dat is goed", liet
er een ander op volgen, „maar dan
moeten wij eerst anders worden".
De zielzorger van het kamp zou er
meer over kunnen vertellen. Een klein
voorbeeld van het apostolaat, dat met
goed toneer kan uitgedragen wórden,
ook al behoeven 't niet altijd religieuze
stukken te zijn.
Wij hopen, dat „Ons Lefekenspel" en
het katholieke amateurtoneel in het al
gemeen, gesteund door deze instelling
en door het Werkverband Katholiek
Amateurtoneel, dat tegenwoordig de
krachten bundelt, ons volk nóg veel
goeds en schoons zal brengen.
kon haar reis zonder verdere stoornissen
vervolgen en precies op tijd landde zo
in Prestwick.
De passagiers, die op de hoogte waren
gebracht, waren in het geheel niet onder
de indruk van het gebeurde; een bewijs,
dat van paniek of ongerustheid geen
sprake geweest is. Het spreekt van zelf,
dat deze ernstige stoornis in een van
haar toestellen voor de K.L.M. een reden
temeer geweest is om mogelijke fouten in
de automatische piloot op te sporen en
zij doet dan ook .alles wat in haar ver
mogen ligt om de Lockheedfabrieken in
de V. S.. die momenteel de onderzoekin
gen ter hand genomen hebben, ter zijde
t.e staan.
Britse ambtenaren te Washington heb
ben categorisch het bericht in het „Jour
nal of Commerce" tegengesproken, dat
Engeland gedwongen zou zijn het pond
sterling ln de komende paar w-euen w
devalueren, zelfs nog voor de financiële
besprekingen te Washington over het
doliartekort, welke besprekingen op 6
September a.s. beginnen.
Te Washington werd medegedeeld, dat
de Amerikaanse minister van Financiën,
John Snyder, als voorzitter zal optreden
tijdens de EngelsCanadeesAmeri
kaanse financiële besprekingen.
In een officiële mededeling wordt ge
zegd, dat het doel van de conferentie is,
„de moeilijkheden betreffende de be
talingsbalans tussen de dollar- en sterling-
gebieden te bespreken, evenals de maat
regelen, die zouden kunnen worden
genomen om de bestaande onevenwichtig
heid te doen verdwijnen-"
Namens Engeland zullen aan de be
sprekingen deelnemen de Britse minister
van Financiën, Sir Stafford Cripps, en de
Britse minister van Buitenlandse Zaken,
Ernest Bevin. Verder zal worden deel
genomen door de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken, Dean Achescm
en diens Canadese collega, Lester Pear
son-
De besprekingen te Washington zullen
vermoedelijk geëindigd zijn vóór 13
September, -op welke dag de jaarver
gadering van het Intern. Monetaire
Fonds zal worden gehouden.
Men verwacht in Washington, dat de
Engelsen de volgende voorstellen zullen
doen:
1. Verlaging der Amerikaanse tarieven.
2. Beperking van de Amerikaanse sub
sidies voor de Amerikaanse scheepvaart.
3. Deelneming der V.S. aan het op
lange termijn garanderen van een ruime
afzetmarkt tegen hoge prijzen voor goe
deren, die veel dollars opbrengen, zoals
b.v. rubber, tin en cacao,
4. Een aanzienlijke prijsverhoging van
het goud.
Men verwacht algemeen, dat de Ameri
kanen zullen voorstellen om het pond te
devalueren.
Den Haag zal binnenkort een markante
figuur missen: de Amerikaanse ambassa
deur. dr. Herman B. Baruch, gaat heen.
Reeds enkele maanden liep het gerucht
van zijn aanstaand aftreden, de laatste
dagen nog werden namen genoemd van
eveDt. opvolgers, maar een bevestiging
van het feit, dat dr. Baruch van plan was
heen te gaan. kwam niet. Gisteren echter
is in Washington de ontslagaanvrage bin
nengekomen en Reuter voegt erbij „een
reden was niet opgegeven".
President Truman heeft het ontslag
„met oprechte spijt" aanvaard.
De datum van ingang zal worden vast
gesteld na Baruch's terugkeer in de V.S.
De ambassadeur is 77 jaar oud. Neder
land verliest in hem een toegewijde
vriend.
Pater H. de Greeve deelde ln zijn
Lichtbaken verleden week Zaterdag
reeds mede, dat de Kath. Arbeiders Be
weging haar volle medewerking had toe
gezegd aan de protest-actie tegen de
Kerkvervolging door de communisten.
Nader wordt thans bericht, dat 'de
K.A.B. een protest zal opstellen, dat al
leen door het hoofdbestuur zal worden
ondertekend namens alle leden. Voorts
zullen de leden worden aangespoord
het door het hoofdbestuur getekende pro
test nog eens persoonlijk te bekrachtigen
door tijdens de tweede phase van de
Uno-protest-actie (parochiële actie) het
algemeen protest te ondertekenen-
Het Uno-actie-comité verwacht, dat
andere vak- en standsorganisaties op de
zelfde wijze zullen handelen.
In Zwitserland
De oproep tot de wereldprotestactie
heeft ook instemming gevonden bij de
Sohweizerische Katholische Volksverein.
Deze zal er actief aan deelnemen. Tijdens
de Zwitserse Katholiekendag in begin
September zal men zich diepgaande
bezighouden met de wijze, waarop de
Zwitsers met deze actie kunnen meedoen.
In het besluit „Demobilisatievoorzie
ningen" 1948 is in artikel 11 bepaald, dat
aan gedemobiliseerde militairen, die naar
het oordeel van de minister van Oorlog,
dan wel van de minister van Marine,
hun dieast op goede wijze hebben ver
vuld en ten minste 6 maanden in wer
kelijke dienst zijn geweest, een studie
toelage of ee nrenteoos voorschot kan
worden toegekend.
Blijkens een mededeling van de mi
nister van Onderwijs is in 1948 voor deze
toelagen een bedrag van S 250.000 nood
zakelijk gebleken.
De Tsjechoslowaakse gezant in Zwit
serland,'"jaromir Lang Masaryk, is nam
Praag teruggeroepen. De gezant had er
de federale raad kennis van gegeven,
dat hij Vrijdag of Zaterdag zou vertrek
ken, doch zonder opgave van redenen.
De 'gezant overhandigde op 4 Juni van
het vorige jaar zijn geloofsbrieven. Tot
voor kort was hij bekend als Jaromir
Lang. De naam Masaryk nam hij aan
uit eerbetoon voor zijn oom, de "overle
den minister van buitenlandse zaken. Er
is sedert het n functie komen van Lang
geen melding gemaakt van enig diplo
matiek duspuut tussen Zwitserland en
Tsjechoslowakije. Op het ogenblik wor
den te Praag financiële besprekingen
tussen de twee landen gevoerd.
