LAATSTE BERICHTEN
Strijders tegen de rode haan
Reclame
VRIJE VAART OP DE RIJN?
De FOKVEEDAG te DELFT
Boycot op Nederl.
Rijnschepen
Maakt
45 NIEUWE v
TEXTIELPUNTEN
Djogjase persstemmen
over de R.T.C.
Hoofdstedelijk brandweercorps 75 jaar
De nieuwe motor
wagens van de
Rott. El. Tram
De Mintenta te Arnhem
voor Uw zaak
PAGINA S
WOENSDAG 31 AUGUSTUS 1949
Duitsers ivijzen beschuldi
gingen af
Rotterdam doktert aan zijn wegen. Een der toegangen tot de rijksweg
naar Den Haag is weer eens echt Rotterdams opengebroken. Zodat
'de auto's evengoed als de fietsers hun weg moeten zoeken over
het trottoir.
Paul Hoffman:
„NEDERLAND KOMT ER
BOVENOP"
MINISTER STIKKER NAAR
WASHINGTON
DODELIJK ONGEVAL IN
SPEELTUIN TE ARNHEM
NEDERLANDS MEISJE NIET
OMGEKOMEN IN BELG IE
Van moeders zijde een Vlaming
NEDERLAND MAAKT CAMERA'S
EN FILMPROJECTORS
Pauselijke Internuntius zal
haar bezoeken
HET FRUIT IN DE BETUWE
BLIJFT ONDER DE MAAT
Gevolgen van de droogte
CRICKETPLOEG UIT HULL
IA' EIGEN STRIKKEN VERWARD
Volgens een bericht van Ass. Press zou
er een plan bestaan tot het bijeenroepen
van een conferentie van vertegenwoordi
gers van de oeverlanden van de Rijn ter
bespreking van de huidige controversen
op het gebied van de Rijnscheepvaart.
Geallieerde functionarissen te Frank
furt hebben echter verklaard, dat zij niet
op de hoogte zijn van deze uit Den Haag
gemelde plannen. John Logan, zeide. al
dus een ander bericht van A.P., dat hem
overigens niets bekend was van de schen
dingen van de overeenkomst van 1948
met Nederland en België, waarvan de
Nederlandse pers de autoriteiten in Duits
land beschuldigt.
Geallieerde functionarissen in Frank
fort hebben ook de beweringen, als zou
op Nederlandse schepen een „geleidelijke
boycot" worden toegepast, tegengespro
ken. Zij gaven toe, dat het aandeel van
de Nederlandse Rijnaken en de Benelux-
havens in het verkeer op de Rijn voor de
oorlog groter was dan op het ogenblik.
Maar zij zeiden, dat de verlading van erts
via de Beneluxhavens toegenomen is en
dat ook een groter deel van de tarwe-
invoer naar Duitsland de laatste tijd over
Beneluxhavens geleid wordt.
Zij wezen erop, dat spoedig de nieu
we West Duitse federale regering meer
gezag over het Duitse scheepvaartver
keer zal hebben en dat „dan het gehele
beeld zich misschien zal wijzigen."
Het ministerie van Economische Zaken
deelt mede, dat met ingang van 1 Sep
tember 1949, van de texti^lkaart VA 905
geldig worden, de bonnen gemerkt „U
een punt", „V een punt", „U vijf pun
ten", „V vijf punten", „U reserve" ter
waarde van 10 punten en „V reserve"
ter waarde van 15 punten.
Naar aanleiding van de opening van de
R. T. C. in Den Haag, schreef het in
Djogja verschijende dagblad „Kedaulatan
Rakjat o.m. dat men nu veel meer
aandacht moet schenken aan de binnen
landse situatie. In de huidige besprekin
gen zullen niet alleen het lot en de
verplichtingen van de Republiek in de
vrijheidsstrijd vastgesteld worden, doch
ook het lot van het Indonesische volk in
al zijn pogigen om een menswaardig be
staan te leidenaldus het blad. Dat ver
der schreef dat de Republiek thans de
zware piicht heeft, aaun te dringen op
een oplossing, welke aan de wensen van
i het grootste deel van het volk tegemoet
komt. zoals zij zijn vastgelegd in da
grondwet. „Wij hebben vroeger ons zelf
respect gebaseerd op het oordeel van an
deren", aldus het blad, „laten wij nu ons
zelfrespect baseren op onze eigen arbeid,
en de waardering van de buitenwereld
afdwingen".
Het dagblad „Nasional" schreef in zijn
hoofdartikel, dat indien de R. T. C. mis
lukt, en geen volkomen vrijheid tot re
sultaat heeft binnen een kort tijdperk,
men nu reeds kan bedenken, wat er dan
zal gebeuren.
„Wij hopen thans, op het ogenblik van
de opening van de R. T. C., dat alle be
krompenheden van de Nederlanders zul
len verdwijnen, en dat zij hun karakter
eigenschap van te vèel vragen en te wei
nig geven niet verder zullen doordrijv :n.
Hs" te nu voor de Nederlanders de laat
ste kans om iets groots te verrichten, op
dat de smet van hun kolonisatie en hun
koloniale oorlog verlicht zal worden. In-
plaats van over allerlei soorten inciden
ten hard te schreeuwen, doet Nederland
beter de andere gebieden zo spoedig mo
gelijk terug te geven en de gevangenen
vrij te laten", aldus besluit het blad.
(Van onze verslaggever.)
Het oudste beroeps-brandweercorps
in Nederland is dat in de hoofdstad en
dit corps, dat thans een 350 manschap
pen telt, gaat in de week van 5 tot en
met 10 September op grootse wijze zijn
75-jarig bestaan herdenken. In die
dagen zullen de spuitgasten danig ge-
feteerd worden, terwijl de Amsterdamse
bevolking mee kan genieten. Er wordt
een brandweer-tentoonstelling georga
niseerd, er zal een fantastische fakkel
optocht met oud en nieuw brandweer-
materieel door de stad trekken en drie
avonden achtereen worden in de
Boerenwetering spuitdemonstraties ge
geven met verlichte waterstralen. Als
besluit van hel festijn is er een sport
middag op de Sintelbaan, waar o.a. een
interland voetbalwedstrijd gehouden zal
worden tussen de Antwerpse en de
Amsterdamse Brandweer Sportvereni
ging.
De hoofdstedelijke brandweer heeft een
goede naam, die zij niet ten onrechte
verdiend heeft. Die goede naam heeft ze
zich de laatste jaren meer dan eens
waardig getoond door haar manhaftig
optreden tegen vuurzeeën, die vnl. in de
Amsterdamse pakhuizen woedden, en
waardoor vernietiging van misschien wel
hele blokken van voor de hoofdstad zo
nodige opslagruimten werd voorkomen:
Blaauwhoedenveem, Prinsen-eiland en
Oude Schans!
Voordat de beroepsbrandweer op 15
Augustus 1874 in functie trad. geschiedde
de blussing van brandèn op vrij gebrek
kige wijze. Men had de beschikking over
67 wijkspuiten, 5 schouw-spuiten en 2
stoombrandspuiten, terwijl het vrijwillig
personeel uit 150 man bestond. Het op
treden van de brandweer bjj een gewel
dige brand in de nacht van 5 op 6 Aug.
1870 in de Utrechtsestraat, waarbij een
zestal huizen in de as werd gelegd, was
oorzaak, dat in beginsel werd besloten tot
de oprichting van de beroepsbrandweer,
die op militaire leest geschoeid zou
worden.
Enig in Europa
Heel wat veranderingen zijn er in de
loop der jaren gekomen. Door annexatie
van een groot deel van Nieuwer-Amstel,
in 1896 en later in 1921 van een groot
stuk benoorden het IJ werd het bewa
kingsgebied belangrijk uitgebreid. Eind
1901 werd de eerste bespannen mecha
nische ladder, waarmee een hoogte van
22 meter kon worden bereikt, in dienst
gesteld, terwijl een jaar later het. eerste
electrische motorvoertuig voor 5 personen
zijn intrede deed. De drijvende stoom
spuit „Jason", die momenteel nog bij
branden in de haven goede diensten
bewijst, werd in 1904 in gebruik genomen
In 1931 verschenen de rode melders aan
de openbare weg. De omvangrijke werk
zaamheden. die daarmee gemoeid waren,
namen bijna zes jaar in beslag. Maar
men kop toen en ook thans nog
bogen op een alarmstelsel. dat in elk
opzicht voldoet, en enig is in Europa.
Van de bij de oprichting in gebruik
genomen kazernes is nu alleen de hoofd
wacht op de Prinsengracht nog in dienst.
Uitbreiding van het aantal kazernes, dat
momenteel 10 beloopt, waaronder 4 hoofd
wachten, is wel nodig maar niet mogelijk.
Daarom is thans een aanvang gemaakt
met de modernisering van de bestaande
kazernes door de brandweerlieden zelf!
Gymnastieklessen, de z.g. „indoortraining"
behoort al sinds enige tijd tot de dage
lijkse plicht van de bestrijders van de
rode haan.
Tijdens de bezettingsjaren moesten veel
moeilijkheden overwonnen worden; ge
brek aan benzine stond altijd als een
dreigend spook voor ogen. Op het laatst
rukte men uit met een tweewielig
spuitje dat door de manschappen zelf
Werd getrokken.
Vanzelfsprekend streeft men naar een
perfectionnering van het materieel.
Momenteel zijn er in de hoofdstad 10
motorspuiten, die geregeld dienst doen
en 4 die in reserve worden gehouden. De
nieuwe spuiten, waarvan er al 6 in ge
bruik zijn, hebben een capaciteit van 2500
liter water per minuut. Op een van de
autoladderwagens waarvan er 5 zij.n is
onlangs nog een geheel stalen mechanische
ladder aangebracht met een uitschuif-
lengte van ruim 27 meter.
De Amsterdamse brandweer kan dus op
een rijke historie terugzien en de feest-
week zal haar de kracht geven om steeds
weer paraat te staan voor het heil der
bevolking.
Zoals reeds enige tijd geleden werd
vermeld, is de keuze voof het systeem
van de electrische installaties van de
S4 door de R. E. T. bestelde motorrijtui
gen gevallen op de electro-magnetische
schakelinrichting. Van de in 1948 in dienst
gestelde proefmotorrijtuigen 571 en 572
was het eerste uitgerust met een electro-
pneumatische schaikelinric-hting en het
tweede met een electromagnetische. Deze
benamingen worden verklaard door de
wijze van bediening van de schakelaars,
waarmede de weerstanden van de fractie-
motoren worden in- en uitgeschakeld.
Bij de electropneumatische bediening
worden de schakelaars gesloten door
druklucht toe te laten in een cylinder,
waardoor een zuiger verplaatst wordt; de
hiervan afgeleide beweging doet de
schakelaar sluiten De toe- en afvoer van
de lucht wordt beheerst door een elec-
trisch bediende klep.
De electromagnetische bediening heeft
plaats door 't bekrachtigen van 'n spoel
Tengevolge van 't daardoor ontstane
magnetische veld wordt een kern aan
getrokken, door welke beweging de scha
kelaar gesloten wordt.
De electrische bediening van de klep
pen bij de electropneumatische inrichting
of van de m\;neetspoelen bij de electro
magnetische inrichting geschiedt door de
bestuurder.
In de praktijk hebben beide systemen
even goed voldaan. Tengevolge van het
feit dat geen Zwitserse francs beschik
baar waren voor de aankoop van de door
de firma Sécberon in Genève vervaar
digde electropneumatische lnstalaties,
heeft de directie van de R. E. T. het
electomagnetische systeem gekozen. De
hiervoor benodigde installaties zullen ge
leverd worden door de firma Vickers in
Engeland.
Toen aan Paul Hoffman, administrateur
van de E.C.A. Maandag j.l. gevraagd werd
wat hij dacht van de toestand in Neder
land, antwoordde hij tegenover de pers:
„De Nederlanders werken hard. Zij heb
ben hun schouders er onder gezet. Het
verlies van Indonesië en van de Duitse
markten vormen problemen voor Neder
land. Niettemin ben ik van mening, dat
Nederland er bovenop zal komen".
Tegen het eind van deze week zal
minister Stikker per boot naar Amerika
vertrekken om te Washington besprekin
gen te voeren over het Atlandtisch Pact
(Van onze correspondent).
Een 13-jarig meisje is in de speeltuin
van het Burger Dierenpark te Arnhem
z ernstig gevallen uit een bakschomme'
dat zij met een hersenbloeding naar het
Gemeente Ziekenhuis moest worden
overgebracht, waar zij heden aan de ge
volgen is overleden.
Naar wij vernemen is mej. H. Rodri-
hetZ]pvei^vavda Uit Amsterdam n'et om
™i„v£ gekomen tijdens het auto-on
geluk m Bergen. Zoals bekend maakte
ZÏJ ,™et haar vriendin mej. M. de Groot
al liftende een reis door België waarbij
zij het slachtoffer werden van een onge
luk, waarbij mej. M. de Groot op slag
werd gedood en mej. Rodriguez de Mi
randa zwaar gewond. Zij is echter niet
aan de verwondingen bezweken.
Op 15 November 1592 trouwt te Delft
Willem Vermeer j(ong) g(ezel) met
Maddaleentje de Swart j. dr. Deze Wil
lem Vermeer is van beroep caffowerker
(zijdewerker) en afkomstig van Lier in
Brabant. Zijn vrouw is een Antwerpse
Een jaar daarvoor in 1591 was hoogst
waarschijnlijk te Delft geboren Reinier
Vermeer Jansz. Op twintigjarige leeftijd
is deze Reinier eveneens caffowerker
van beroep. Hij verlaat Delft en vestigt
zich in de Breedstraat te Amsterdam.
Daar verkeert hij in een kring van Zuid-
Nederlanders, want vier jaar later op
27 Juni 1615 trouwt hij er' Digna Baltha
zars in de Ververijen, oud twintig jaren
afkomstig van Antwerpen.
Deze Reinier Vermeer en Digna Bal
thazars zijn de vader en de moeder van
de Delftse schilder Jan Vermeer. Dat
er verwantschap bestaat tussen Dirk en
Reinier Vermeer is met deze gegevens
nog niet bewezen, doch de familienaam,
hetzelfde beroep, dat vroeger meer dan
thans door eenzelfde geslacht werd be
oefend en dat beide een Zuid-Nederland
se, een Antwerpse tot vrouw hebben,
wijzen in deze richting.
Daarbij komt, dat de Delftse families
zich uitsluitend „van der Meer" noemen
en nimmer Vermeer. En als in de latere
Het nieuwste bewijs van de groeiende
industrialisatie van Nederland zal op ie
Jaarbeurs te zien zijn e wel camera's en
projectoren voor het opnemen en ver
toen van 16 millimeter geluidsfilm, die
worden vervaardigd door J. Duiker en
Co's Fabriek van apparaten en werktui
gen N.V. in Den Haag.
Binnen een jaar heeft deze fabriek, in
overleg met de stichting „Nederlandse
Onderwijsfilm" een projector ontwor
pen. die volgens de deskundigen als een
nouveauté op 16 mM.-gebied kan wor
den beschouwd.
Bij het ontwikkelen van projectors en
camera's heeft de fabriek grote morele
steun gehad van diverse ministeries.
In een zitting,die gisteren tot laat in de
avond duurde, en waarin 40 getuigen
moesten worden gehoord, heeft de officier
van Justitie bij de bfjz. strafkamer van
de Leeuwarder rechtbank, tegen de 39
jarige V. Huiskes 14 jaar gevangenisstraf
geëist. H. die in Friesland zeer gevreesd i
was, heeft in samenwerking met zijn in
middels beruchte collega Van Leur, in de
bezettingsjaren jacht gemaakt op onde-
duikers, illegalen en Joden, van wie er
velen niet meer uit het concentratiekamp
zijn teruggekeerd.
(Van onze correspondent).
De grote missietentoonstelling Mitenta.
die van 24 September tot en met 3 Octa-
ber in „Musis Sacrum" te Arnhem zal
worden gehouden, nadert haar voltooiing.
Buiten de verschillende missiebisschop
pen, die ter gelegenheid van de Mitenta
op Zondag 25 September in de verschil
lende parochiekerken van Arnhem een
pontificale Hoogmis zullen opdragen,
heeft de Pauselijke Internutius, Z. H. Exc.
Mgr. Paolo Giobbe, meegedeeld een be
zoek aan de tentoonstelling te zullen
brengen. Z. H, Exc. zal, eveneens op
Zondag 25 September, in de O. L. Vrou-
wekerk een pontificale Hoogmis celebre
ren.
Op 13 October 1631 is Reinier Vermeer
in Delft weergekeerd, want op die da
tum laat hij zich als „meester constver-
coper" inschrijven in het Delftse St. Lu-
casgilde.
In die dagen blijkt hij algemeen be
kend te zijn onder de toenaam „Vos".
Hoe hij aan deze bijnaam is gekomen,
is onbekend. In het St. Lucasgildeboek
staat hij aangetekend als Reynier Vos
of van der Minne (Van der Minne is
een verschrijving voor van der Meer).
In een notariële 1) acte van 1651 wordt
hij genoemd: „Reynier van der Meer
anders genoemd Vos", en zelf onderte
kent hij een andere notariële acte 2) met
„Reynier Vos". Zo algemeen is hij onder
de bijnaam „Vos" bekend, dat een nota
risklerk ook zijn zoon Jan noemt: Sr.
Johannes Reynierszoon Vosch Mr. Schil
der, doch de' zoon laat „Vosch" doorha
len en verbeteren door „Vermeer".
Naast zijn metier van „constvercoper"
blijkt Reinier Vermeer ook herbergier
te zijn geweest. In 1648 leent „Reynier
Jans Vos herbergier wonende opt Markt
veld binnen deser stede 250 carolus gul
dens tot 20 stuvers 't -,;ck". Nog duidelij
ker blijkt zijn waardschap uit een ande
re acte, waarin hij een wanbetaler laat
'vervolgen. In deze acte machtigt hij
„Aernolt Sweers wonende in Sgraven-
hage, specialyck omme in den naam van
hem constituant van Reynier van Heuc-
kelom te innen, heffen, beuren ende te
ontvangen soodanige honderst ses en
twintig gulden ende seven stuyvers als
hem constituant volgens zijn Regt von-
dên selven Heuckelom dauchelyck zijn
competerende van teercosten ende an
ders".
Of het huwelijk van Re:nier Vermeer
en Digna Balthasars vroegtijdig met kin
deren is gezegend geweest of dat het
lang kinderloos bleef is onbekend. Wij
kennen met zekerheid slechts drie kin
deren, twee dochters Elisabeth en Geer
trui en een zoon Jan.
De zoon werd geboren in het jaar 1632,
toen zij reeds zeventien jaar waren ge
huwd.
A. VAN PEER
De aanhoudende droogte berokkent de
fruitteelt-, landbouw- en veeteeltbedrij
ven in de Metuwe grote schade. De fruit
bomen (nu nog appels en peren) hebben
zeer te lijden van de droogte. De boom
wortels kunnen niet voldoende vocht op
nemen om de vruchten tot algehele ont
wikkeling te brengen. Het grondwater
peil is namelijk ongekend laag. Het ge
volg is, dat veel fruit onrijp van de bo
men valt en dat de rest te klein blijft.
Het fruit „onder de maat" kan veelal de
minimum-prijs van 5 cent per kg. ter
veiling aangevoerd, niet opbrengen. Het
gevolg hiervan is, dat dit fruit door de
veilingen (speciaal Geldermalsen) in gro
te hoeveelheden aan de handel worde
onttrokken en „doorgedraaid" wordt. Het
komt op de vuilnisbelt terecht of dient
in het gunstigde geval als „bijvoeding"
voor de koeien in de droge weiden.
Had de droogte alleen al veel schade
berokkend aan de veestapel, de veldmui-
zenplaag vooral in West-Betuwe en
Bommelerwaard heeft de velden ver
anderd in een dorre, bruin-gele vinkte.
Zo zijn West-Betuwe, Bommelerwaard en
het land rond 's-Hetogenbosch tot aan
de Maas.
De meeste polders zijn bovendien nog
verstoken van drinkwater voor het vee
de sloten zijn reeds lang uitgedroogd
en de kikkers verdwenen omdat ae
boezem van dit gedeelte der lage landen
„De Lige" nog steeds niet voldoende in
conditie is om de hoger gelegen gronden
van water te kunnen voorzien. Door rijk,
provincie en wtf irschappen wordt ech
ter hard gewerkt aan de voorbereidende
plannen tot Linge-verbetering.
In de Boven-Betuwe is de toestand al
n:et veel beter. Daar hebben de veldmui
zen nog wel niet zo veel vat gekregen,
maar wel is de droogte en dorheid daar
eveneens groot. Dat gebied is nog hoger
gelegen.
der zal de landbouwbevolking zeer in
teresseren, temeer omdat vele inzendin
gen reeds op andere te. toonstellingen de
prijzen hebben weggehaald. Voorts zul
len op het terrein vele firma's hun arti
kelen exposeren, waarvoor de landbouw
veel belangstelling heeft. Zijn we goed
ingelicht, dan zal het machinale melken
in de praktijk te zien zijn; zullen er ver
schillende landbouwmachines worden ge
demonstreerd etc.
Ook voor de stedelijke bevolking van
Delft en omgeving, blijft een dergelijke
fokveedag toch altijd een spectaculair
schouwspel. Maar vooral het hippische
feest, dat aan deze dag verbonden is, zal
de meeste belangstelling trekken. De in
schrijving hiervoor is nog niet gesloten,
zodat nog geen getallen van deelnemers
en te rijden nummers kunnen worden
vermeld.
Wel belooft het iets moois te worden,
dat zowel stedeling als landbouwbevol
king zal voldoen.
Uiteraard zal door deze tentoonstelling,
die door de samenwerkende fok- en contro
leverenigingen, die de drie standsorgani
saties vertegenwoordigen, de bezoekers
vakkundig worden toegelicht.
Ook de leek zal zodoende iets meer
horen kunnen krijgen over de ver
schalende kwaliteiten van het fokvee
en aan welke eisen dit moet voldoen.
Een krachtige geluidsinstallatie zal hel
pen om een en ander te vergemakkelij-
1) Notaris, Andries Bogaert Delft, 12
Augustus 1651: 2) Notaris, Simon Mesch
Delft, 5 December 1648: 31 Notaris, Go-
vert Rota Delft, 14 December 1655.
Behalve de stedenwedstrijd tegen Rot
terdam (die zij won zoals gisteren ge
meld) heeft de cricketploeg van Huil
Vrijdag en Maandag nog gespeeld tegen
V.O.C. en Sparta. Van V.O.C. werd met
grote cijfers gewonnen; 210 voor 10 te
gen 120. Sparta echter is er in geslaagd
om de Engelsen te verslaan en wel met
203 tegen 154.
