Nieuws uit STAD OMTREK
ACHT GLAZEN WIJN
Bevestiging van een dichterschap
Vlieland, eiland van schoonheid
De stand van de Arbeidsmarkt
Noorwegen naar de stembus
Krachtproef tussen socialisten en
burgerlijke partijen
Going my waytweede bundel van
Michel van der Plas
Westerbork wordt
quarantainekamp
Minderwaardige verkiezingstechniek
DONDERDAG 1 SEPTEMBER 1949
PAGINA 2
OF: OVER HET PROGRAMMA
VAN HET K.C.G.
DE T.I.S.N.A.
„KUNST DOOR OEFENING
KA J OTTER-NIEUWS
BURGERLIJKE STAND
GEMEENTERAADS
VERKIEZINGEN
VAN DE RAADSLEDEN
GESLAAGD
STUDIEREIS DOOR DE V.S.
Van hoofdingenieur R'damse
havenwerken
NAT BEIAARD-WEDSTRIJD
TE ROTTERDAM
H.E. PATER H. MONDE
TERUG VAN VISITATIE-REIS
CALVE-DELFT
Winst 1948 973.602 (v.j. 979.040)
GRADUS SCHIEP ZICH OOK EEN BALCON
CUPIDO SPEELT ER GEEN
HARTENTROEF
WERKINRICHTING „DE SLIK-
KEN" WORDT OPGEHEVEN
LAATSTE BERICHTEN
HANDELSBESPREKINGEN
MET WEST DUITSLAND
Wending ten goede
NAKOMELINGEN VAN DE
HONDEN VAN BASKERSVILLE?
PATER G. VAN KALMTHOUT OP
NED. VRACHTENMARKT
VIER LIMBURGSE STATIONS
HEROPEND VOOR TREIN-
VERKEER
SCHOENFABRIEK IN AS
GELEGD
(Van onze Scandinavische correspondent)
OSLO, Augustus 1949
Op 10 October zullen in Noorwegen de verkiezingen voor het
Storting worden gehouden. Ofschoon de politieke ontwikkeling
in dit flegmatieke, ingetogen Scandinavische land zich goedschiks
aan de Europese belangstelling pleegt te onttrekken, zal de reeds
begonnen verkiezingscampagne toch niet soepel en ongemerkt
voorbijgaan.
In politieke kringen heerst een geladen stemming. Gedurende
de laatste maanden is het in het parlement enkele malen tot
hevige explosies gekomen. De sociaal-democratische party, tevens
meerderheids- en regeringspartij, heeft de burgerlijke formaties
op onbehaaglijke wijze herinnerd aan haar eigen machtspositie.
Ze heeft enkele verkiezing-technische maatregelen genomen, die
eigen kansen-aanzienlijk heeft vergroot.
Nee, van Drollem, voor jou schrijf ik
•dit artikel niet. Ik weet dat jij als je eens
een avond „uit" gaat, alleen maar „gein"
wil hebben.... dat je eens bulder-bas-
send lachen wil en in je bretelletjes ach
ter een grote pot bier helemaal jezelf
„vergeten" wil en de mensen luidkeels
toegalmen „datte me toffe jongens zijn.
Een paar cognacjes na, wat zure harin
gen om bij te komen.... man, het is je
van harte gegund en als je de andere dag
zónder hoofdpijn kunt opstaan, dés te
beter.... Maar over culturele genoot
schappen praat ik NIET met jou.
Ook voor de bleke jongeling, die, in
ongrijpbare verten starend, op te grote
schoenen door het Julianapark platvoet
met in zijn linkerhand „Mei" van Herman
Gonter en in zijn rechter „Koning Gom-
menikkes" van Sebastiaan tot zijn zacht-
lila kinderogen zich aarzelend weiden
over een rustiek houten bankje en hij
zich nederzet om in onzegbare dromen
weg te dromenook voor deze bleke
jongeling is dit verhaal niet bestemd.
ben ook ik in de diepste diepte van mijn
hart niet een beetje een dichter., ach..!
Vanavond schrijf ik voor de nuchtere,
kerngezonde middenstandervoor de
man, die zich geen cocosmatten voor lin
gerie-zij laat verkopen, voor de rustige,
evenwichtige burger, die zich niet anders
wil vóórdoen dan hij is en diedaar
komt het! en die dood-eerlijk en zonder
smoesjes zegt: „Ik igeloof best dat wat het
K.C.G. brengt heel erg mooi is, maar ik
snap er geen bliksme van.... mij gaat
het een meter boven mijn reeds-gedeel-
telijk-kale bol".
Zie, met zulke mensen is te praten.
„Van het paardenhoofdstel dat maar
aldoor aan die muur blijft hangen moet
ik niets hebben, dat is sentimentele non
sens. maar Vondel, Hamlet of een fuga
opus zoveel van Bach is me weer te
wijshebben jullie nou niet iets wat
daar tussen in ligt".heeft iemand mij ge
schreven.
Omdat ik geloof dat dit zinnetje de be
zwaren weergeeft van een groot deel van
onze Schiedammers wil ik proberen er
hier een afdoend antwoord voor te vin
den. Even een shagje rollen om inspi
ratie te krijgen, wgnt ik moet nu verder
verstandige praat gaan praten.
Welntu: als een jongetje van 12 jaar met
kloppend hart voor het eerst in zijn leven
de gang van een gymnasium inschuifelt.
een tikkie wit om zijn neus en met een
nattig gevoel in zijn handpalmendan
denkt hij: „Straks krijg ik Latijnse les.
Stel je voor Latijngeen woord Ne
derlands is er in die taalO, Sint Ja
cobus, sta uw dienaar bijmaar dat
leer ik nooitLatijn.zo maar La
tijn.... ontzettendhad ik maar de
M.U.L.O. gekozen.... of was Pa maar
iemand met een winkel waar ik loopjon
gen kon worden of.... nee, maar ik wil
toch een bolleboos worden.... O, kwam
de minister nou maar zeggen dat Latijn
van de rooster geschrapt werd
Enfin.... na een week zegt ie tot zijn
zusje van toen,Nou en toen kregen
we Latijn, hépoe.... niks an....
leer je zo
Dat gelooft U niet?
Latijn is helemaal niet zo griezelig
moeilijkGeorgette Hagendoorn trou
wens ook niet, hooren Bertina nog
minder.
„Jamaar, Geongette Hagendoorn zingt
Franse chansons
Doet ze ookmaar vóór ze die zingt
vertelt ze ons precies wat de inhoud van
het Franse ligd isen als ze aan het
zingen is kun je met de oren dicht zien
wat ze zingtze beeldt het met geba
ren precies uit.... en danEr was
ereens een kwezelke die naar de Hemel
wilde gaan"een knaapje van de vijf
de klas lagere school kan dat aardige
liedje snappenen het is een aardig
liedeke, als U het Georgette ziet voordra
gen
Na afloop van de avond zegt U: „Dat
was leuk zeg.heb ik daar nu zo tegen
op gezien?"
En Hofwijk vertelt over Romege
woon zoals ie dat zou doen bij U thuis,
's avonds met een sigaar en een bor
reltjeU kent Hofwijk van de krant..
wat hij daarin schreef over Indië, over
zijn tocihtje met een luchtballon, over zijn
belevenissen tijdens de sterrit naar Monte
Carlodat hebt U toch ook goed kun
nen volgen?
Bertina babbelt over film.hij brengt
ter illustratie een mooie film mee „Ach
ter de wolken".voor wie is een film
te geleerd?.
De dansen van Han Reinbeck zullen U
boeien, want zij worden U uitgelegd
Wouter Paap komt speciaal om de leken
dichter tot de muziek te brengen
Zo zou ik heel het programma van de
K.C.G. kunnen bedéren.
Vergeet U vooral niet dat het doel van
dit programma is om iedereen in de ge
legenheid te stellen kunst te genieten, dat
het bestuur opzettelijk ernaar gestreefd
heeft die kunstenaars naar Schiedam te
halen, die „Tekst en uitleg" geven, van
wie wij iets leren kunnen, die ons iets
méégeven
Uitgerekend voor de mensen, die ervan
doordrongen zijn dat Snip en Snap ten
slotte alleen maar Leutig zijn, dat het re
pertoire van de meeste liedjes-zangers
tenslotte leeg en banaal is, voor de men
sen dus, die zo graag eens iets goeds wil
len zien en horenjuist voor die men
sen worden straks: acht glazen vol wijn
geschonken.... lichte, gemakkelijk te
verdragen wijn, waar niemand hoofdpijn
van krijgt.... wijn, die „om meer" doet
vragen
Het Katholiek Cultureel Genootschap
is niet en wordt hooit een vereniging van
wenkbrauw-fronsende intellectuelen die
de allerhoogste toppen van kunst en
wetenschap nog maar nauwelijks het be
klimmen waard achten.... welnee...,
we zijn gemoedelijke luidjes, die zich niet
tevreden stellen met goedkope amuseer
avonden, maar die een beetje dieper wil
len spitteniets goeds" willen we
iets goed, dat zij het roet een kleine
inspanning nu en dan, maar dat is er nou
net de aardigheid, of liever de waarde
van, voor ieder te begrijpen is.
SEBASTIAAN
In tegenwoordigheid van tal van ge
nodigden zal de burgemeester op Woens
dag 7 September te 7 uur 's avonds in
het Stedelijk Museum de T.I.S.N.A.-ten-
toonstelling openen. In plaats van om
half acht, zal op die openingsavond de
tentoonstelling eerst om half negen voor
het publiek toegankelijk zijn.
Zaterdag 17 Sept. brengt bovenstaande
toneelvereniging in de R.K. Volksbond
een toneelspel „De houten Ham", klucht
in 3 bedrijven.
De ontspanningsavond van de Kajqt-
ters van de Singelparochie wordt deze
week niet op Vrijdagavond, doch op
Donderdagavond gehouden
GEBOREN: Sebastiaan J. z v J. "ol.
werk en C B Z van Hurck; Maria W J
d v L W M van Dijk en B C Schoenma
kers: Elisabeth W, d v W v Doorn en
M v Gerven; Margaretha A, d v J P
Becker en L Brökling; Woutera A A, d
v P C Becker en J E L v Vliet; Antol-
netta P, d v J Marges en J C Tettelaar;
Eauardus, z v A Th Westerholt en L L
M Brökling; Casperdina, d v M J Vuijk
en D J Jansma.
Na de gemeenteraadsvergadering van
a.s. Vrijdag, 2 September zal de raad we
derom bijeenkomen op Dinsdagavond 6
September te 8 uur.
De agenda van 2 Sept. bevat o.m. on
derzoek der geloofsbrieven van 't nieuw-
henoemde lid, de heer H. C. van Ruiven,
voorstel van B. en W. om een raadscom
Het gemeenteraadslid voor de P. v. d.
A.-fractie, de heer J. Scheffers heeft het
schrijven d.d. 26 Augustus bedankt als
lid van de gemeenteraad. In zijn plaat'
zal worden toegelaten de heer H. C. van
Ruiven, bestuurslid van de P. v. d. A.,
controleur bij de D.E.S.. bestuurslid van
een bakkersorganisatie. Hij is verder ad
ministrateur bij H.D.V.S.
Heden slaagde aan de Rijkskweek
school voor vroedvrouwen te Rotterdam
onze stadgenote Zr. H. C. van Dijke voor
de aantekening kraamverpleegster.
De heer J. G. Buitink, hoofdingenieur
aan de Rotterdamse havenwerken, zal
een studiereis van twee maanden door
de Ver. Staten maken. Hij zal de Ame
rikaanse hydraulische betonconstructie
methoden nagaan, teneinde deze te kun
nen toepassen bij de herstelwerkzaamhe
den aan de Rotterdamse haven.
De heer Buitink, die in het begin van
September in de Ver. Staten zal arri
veren, maakt deze tocht onder het E.C.A.-
programma voor technische hulpverle
ning.
Hij zal in het bijzonder nagaan, op
welke wijze werkkrachten en materialen
gespaard kunnen worden bij net uitvoe
ren van de bouwopdrachten. Bij het ver
zoek om goedkeuring van \:ze reis wera
van Nederlandse zijde de nadruk gelega
op het belang van deze studiereis met 't
oog op de schaarste aan werkkrachten
en materialen in ons iand.
De reis wordt gemaakt met medewer
king van het Nederlands instituut van
aannemers grootbedrijf (Nivag), waarbij
ongeveer 30 van de grote Nederlandse
aannemingsbearijven zijn aangesloten, en
van de Enci en Cemy, de twee cement
productie maatschappijen in ons land.
De heer Buitink heeft op dit terrein
reeds uitgebreide onderzoekingen in
Frankrijk en Engeland gedaan.
Zoals bekend is, heeft het gemeente
bestuur een „Prijs van Rotterdam" inge
steld voor beiaardspel.
Deze prijs, welke 300 bedraagt en
jaarlijks wordt beschikbaar gesteld, zal
voor het eerst worden uitgereikt aan de
winnaar van de Zevende Rationale Bei
aard-wedstrijd, welke onder auspiciën
van de Nederlandse Klokkenspel Ver
eniging in samenwerking met de Rotter
damse Carillon-commissie op Woensdag
21 September zal worden gehouden. De
wedstrijd staat open voor alle Neder
landse beiaardiers.
Per s.s. „Amstelkerk" arriveerde 28
Aug. j.l. de hoogeerw. pater H. Monde,
provinciaal van de Paters van Cadier en
Keer (S.M.A.) terug in ons land. Pater
Monde heeft gedtirende 9 maanden da
drie vicariaten van de Goudkust bezocht
en met de missie-autoriteiten aldaar
plannen uitgewerkt voor een betere aan
passing van het missiewerk aan de no
den van de tijd. Pater Mondé is zeer te
vreden over de bereikte resultaten in dit
veel belovende missiegebied aan de
Westkust van Afrika.
De drie vicariaten, toevertrouwd aan
de Nederlandse provincie, tellen momen
teel 210.000 katholieken. Achttien Inland
se priesters werken zij aan zij met hun
Nederlandse confraters en vooral het on
derwijs heeft de laatste tien jaren een
grote vlucht genomen.
De inkomstenrekening van 1948 van
de Ned. N.V. FranschHollandsche
Oliefubr. Nouveaux Etablissements
,,Calvé-Delft" geeft een saldo aan van
988.219 (v.j. 982.515). Nadat aan dit
bedrag het onverdeelde winstsaldo over
1947 ad 24.116 is toegevoegd, moet het
totaal ad j 1.012.335 verminderd worden
met de algemene kosten ad 38.734,
waarna een winstsaldo overblijft van
973.602 (v.j. 979.040).
Voorgesteld wordt, zoals bekend een
onveranderd dividend van 5 pet. uit te
keren op de gewone aandelen en van
6 pet. waarvan de uitkering reeds in Juni
j.l. heeft plaats ge.onden op de cum.
pref. aandelen.
Dat de nieuwe verzen van Michel van
der Plas het verrassend gave en eer
lijke en frisse van zUn debuut hebben
behouden en toch in enkele opzichten
een stap vooruit betekenen, is 't keur,
waaraan men de ware dichter kent. De
ware dichter, die enkel zijn innerlijke
drang volgt en geen andere dan de
eigen woorden gebruikt voor zijn dro
men en hunkeringen, zijn geluk en
verdriet, zijn gevoelens van angst,
schuld en verlossing. Die zich niet laat
afleiden, doch zijn eigen gang gaat.
De titel van zijn nieuwe bundel „Going
my way", duidt hier echter niet in de
eerste plaats op, doch werd gekozen naar
aanleiding van een der beide als motto
gekozen aanhalingen uit de Belijdenissen
van St. Augustinus: „Ga uw weg en God
zegene u, want het is niet mogelijk dai
het kind van deze tranen (nl. de tranen,
geschreid door een moeder) verloren zou
gaan".
Het moeder-motief krijgt, evenals In
„Dance for you", in deze bundel een
grote plaats. In de cyclus „Moeder"
In het huisje rechts op de foto woonde admiraal Tromp, ivanneer de vloot
der Staten op de ree van Vlieland voor anker lag.
missie voor volksgezondheid in te stellen, I
benoeming van de leden der diverse
GOUDEN JUBILE
N.V. W. Kester's Koek-, Banket
en Biscuitfabriek
Op 31 Aug. 1899 kwam de jubilaris van
vandaag, de heer W. Kester Sr., uit het
Westland naar Schiedam om de zaak van
de wed. Koks aan het Broersveld over te
nemen.
Deze oude brood-, koek- en banketbak
kerij gaf al direct grote zorgen. Het was
de tijd, dat vele branderijen in Schiedam
verdwenen, hetgeen grote armoede on
der de bevolking tengevolge had en deze
sloeg onherroepelijk terug op de mid-
d'enstandszaken.
Als goed zakenman verzette de heer
Kester onmiddellijk zijn bakens bij de
kentering van het getij. Minder brood!
Méér koekjes bakken! En het Westland
In! Zo ontstond de basis voor het tegen
woordige grootbedrijf. Reeds in 1905 kon
de bakkerij van 1899 de vraag niet meer
verwerken en werd de eerste hete lucht-
oven in Schiedam geplaatst van die tijd.
In 1913 werd het toenmalige pand van
öe comestibleshandel Van Zon erbij ge
kocht. In 1914 verscheen de tweede hete
lucht oven.
De wereldoorlog zette in en tegelijk
zat de heer Kester ,,in de put", zoals hij
zulks uitdrukte. Het personeel verdween
in militaire dienst, gebrek aan grond
stoffen, geen afzetgebied. Zelfs moest
toen veertien dagen de fabricage worden
stilgelegd.
„Met geduld komt alles in orde"
aldus de heer Kester.
In 1918 nog wel grondstoffenschaarste
maar er kwam meer en meer hitte in d»
ovens. Reeds in 1919 moest het pand van
„Reineveen" in een uitbreiding worden
betrokken. Dan 1928. Oude Schiedam
mers weten het nog. Er was een woon
gelegenheid in de vorm van een steeg
met de welluidende naam van „Het
paard zijn bek". Negen woningen wex-
den weer aan de sloper overgeleverd en
in 1933 verscheen de toenmaals hyper
moderne Duitse kettingoven, waarover
Amerikanen zich bij een bezoek ver
wonderden. 1904 bracht de tegenwoor
dige directeur In de directie, n.l. de heer
W. Kester Jr. Toen de tweede oorlog
zich begon aan te dienen, stond daar het
welbekende fabriekscomplex in gele te
gels; van binnen en van buiten hyper
modern ingericht met diverse bandovens
en een expeditie-afdeling met een
vrachtwagenpark, dat alleen reeds na
tionaal en internationaal de roem ver
kondigt van deze aan Schiedam ver
groeide onderneming; Kersters koek en
banketfabrieken.
De viering
Heden 1 Sept. viert dan de 75-jarige
oprichter, de heer W. Kester Sr., in Poel
dijk geboren, zijn 50-jarig zakenjubilé.
Te zijner intentie werd hedenochtend
In de Dekenale kerk een plechtige ge
zongen jubileum Mis opgedragen als
dank voor de verkregen zegen-
raadscommissies, benoeming van vier
leden voor de commissie van de gemeen
telijke dienst voor sociale zaken.
Op de agenda voor de vergadering van
6 Sept. komen o.m. voor beëdiging en
installatie van de leden der gemeente
raad, benoeming leden stembureau en
verkiezing van vier wethouders.
Verwacht wordt, dat de aftredende
wethouders alle zullen worden herkozen,
terwijl de openvallende zetel van de af
tredende wethouder mevr, v. Benfhem de
Wilde (PvdA) zal worden ingenomen
door de heer H. Sabel (PvdA).
i waarwordingen naast of tegenover zijn
gevoelens voor de moeder. Voor hem
geldt de moeder als eerste, omdat zij de
laatste mens is; want als allen mis
schien zelfs de geliefde van nu! hem
zouden hebben verlaten, is zij er nog....
de zwakke en toch zo sterke vrouw.
Ik geloof in u. en ik zal zingen
van uw rein bestaan zo lang ik leef.
Ook het gevoel van medeschuld aan
het wereldleed vinden we in deze bun
del terug. En bovenal treft de hunkering
naar zuiverheid, de koele kuisheid als
die van een rivier, geboren uit „de zui-
Aangeboden arbeidskrachten
Afd Bouwbedrijven: Mandenmakers,
meubelmakers, dakbedekker, uitvoerders
Afd. Metaalbedrijven: Chauffeurs,
halfwas, bankwerkers halfwas jjzerwer-
kers, automonteur.
Afd. Alg. Bedrijven: Boekhouders, i
kantoorbedienden, incasseerder, musici,
magazijnbediende, portiers, vertegen
woordigers, ongeschoolde arbeiders, ver-
bandmeester, transportarbeiders, bezor
ger, verkoper, schoenmaker vellenberei-
der molenaar, slager colporteur, kell-
ner, buffetbediende
Afd. Jeugd: LI. timmerman, U. electri
cians, aank. electrician, 11 meubelma
kers 11. instrumentmakers, 11. winkelbe
diende-etaleur, 11, decoratieschilder, 11
automonteur, 11. waterbouwk. tekenaar,
11. modelmaker, jongste bediende, U
handtassenmaker, 11. constructietekenaar.
Afd. Vrouwen: Verkoopsters, kantoor
personeel, naaisters
Gevraagde arbeidskrachten
Afd. Bouwbedrijven: Schilders;, tim
merlieden, stucadoors, metselaars, vloe-
renleggers.
Afd. Metaalbedrijven: Bankwerkers,
precisiebankwerkers, elec. lassers (NVL)
gereedschapmakers, constr monteurs, ko
perslagers, fitters, vormers, metaaldraai
ers, fraisers, schavers (geschoold), plaat
werkers, scheepsbikkers, pijpenmonteurs
scheepsljzerwerker, grofsmeden, halfwas
polijster, loodgieters, instrumentmakers,
framebouwers, nagelheters, aanhouders.
Afd. Algem. Bedrijven: Letterzetter,
boekdrukkers, fabrieksarbeiders, kleer
maker pompier, dropswerkers, veehou
dersknecht, kolensjouwers.
In de Limburgse mijnen kunnen flinke
ongehuwde arbeiders geplaatst worden.
Leeftijd 1830 jaar.
Afd. Jeugd: Borstelmakers; cartonna-
gewerkers; granietwerkers kunststeen;
aank. soldeerder; koperlagers; kopergie-
ters; vormers; slagersjongen; halfwas
slager; leerling voor glasindustrie; 11.
lakspuiter; constr werkers; 11. schilder»
11. bediende of bedienden voor kruide-
niersbedrijf leeftijd 1425 jaar; halfwas
rijwielhersteller; 11. lijstenmakers; 11.
bakker; 11. gereedschapslijper; 11 ass,
laborant; 11 distillateursknechts leeftijd
1416 jaar.
Afd. Vrouwen: Dagmeisjes; fabrieks.
meisjes; strijksters; kapster; 11. naaisters
confectie, werksters
Landbouwers en landarbeiders, die zijn
aangesloten bij een organisatie dienen
zich voor emigratie uitsluitend te wen
den tot hun organisatie tot 31 December.
1949. Nietgeorganiseerden wenden zich
uitsluitend tot het Arbeidsbureau, uiter
lijk tot 31 December 1949.
EMIGRATIE NAAR AUSTRALIË
EN NIEUW ZEELAND
Landbouwers en arbeiders In vrijwel
alle beroepen (kantoorpersoneel wordt
niet gevraagd) kunnen worden geplaatst.
Voor emigratie naar Canada, Zuid Afrika
Zuid Amerika bestaat nog steeds gele
genheid.
Poëtisch driemanschap, v. I. n. r.
Gabriel Smit, Anton van Duinkerken
en Michel van der Plas
vere oorsprong van licht en ijs". Het ont.
roerendst heeft Van der Plas deze hun
kering verwoordt in „Heer Jesus heeft
een hofken", zo schuldbewust naast het
lichte middeleeuwse liedeke.
Heer Jezus heeft een hofken, maar og
nooit
hoorde ik zijn trompetten en olaref.ten,
die veeikens al zo wel: stil en berooid
moest ik in d. r gewas mijn wonden betten
en luisteren naar de sombere motetten
van al mijn schulden, soms door wind
verstrooid,
maar steeds weerkerend, tot alle
coupletten
gezongen zijn en komt dat uur wel ooitf
Heer Jezus van het hofken, zie mij zoeken,
vooral de leliekens van zuiverheid,
de violetten van ootmoedigheid:
ik speur tussen mijn verzen en mijn
boeken,
droomgeuren stijgen uit vertrouwde
hoeken,
maar als ik plukken wil woekert de spijt,
In deze bundel ontplooit Van der Plas
reeds een groter veelzijdigheid. Ook hier
treft men meest sonnetten aan, maar
daarnaast vond de dichter nieuwe vor-
rhen in twee kleine, geconcentreerde ver.
zen van zeven regels en in de vier prach
tige gedichten „Een rivier zijn", waarin
hij in zinnen van enkele woorden een
toch zuiver en gaaf beeld gcf' van zijn
hunkering: te zijn als het symbool van
de reinheid: de rivier.
En dan is er het magistrale slotgedicht
„Een nieuw lied voor den Heer", dat als
het Zonnelied van St. Franciscus één lar
ge verrukking is voor alles wat God ge
schapen heeft: de vissen, de vogels, dt
bloemen, de zee, de liefsteVan der
Plas bezingt de heerlijkheden der aarde,
huiverend van eerbied als een psalmist,
huiverend ook van geluk om al het
schoons, waarvoor nauwelijks kleuren ei
namen genoeg zijn Een lofprijzing, die
juist indrukwekkend is door haar een
voud.
H. R.
(N.a.v. „Going my way" door Michel
van der Plas, uitg. A. A. Stols, 's Gra-
venhage)
/V
(Van onze correspondent)
Water, zo ver uw oog reikt, niets dan
water, want zo juist is de vuurtoren van
Texel, hoog op het witte duin, wegge
zonken in de zondoorzinderde ochtend
nevelen. Ge wendt uw blik, en eens
klaps gevoelt ge wat de dichter voelen
moet, wanneer hij de schoonheid aan
schouwt. Daar ligt een zandplaat van
het zuiverste geel in de azuren zee,
waarover de zon een ragfijn kleed van
flonkerende brillanten schijnt te heb
ben uitgespreid. En op die geweldige,
puur gele vlek op dat golvend blauw-
satijnen water, glijden duizend zilver
meeuwen neer. Eensklaps hebt ge er
geen oog meer voor, whnt tot uw ver
bazing ziet ge plotseling zwarte glan
zende koppen ver achter de boot. Trai
ners voor een kanaalovertocht tVel-
neen, het zijn de robben, die met hun
zwartglanzende Ijjven opdoemen en
onderdompelen in het wijde, wijde
water.
Welk een verrukking, een tocht van
Texel naar Vlieland
Op zee gezet
Uit deze verrukking ploft ge plots r eer
ir een nogal sensationele werkelijkheid.
„Dames en heren, kousen en schoenen
uittrekken I" wordt er geadviseerd.
Het moet een onbehaaglijk gevoel zijn
op straat te worden gezet. Maar wat er
van te zeggen, als de vlootvoogd van uw
scheepje zijn schuit gaat meren aan een
steiger, die als een verloren vlondertje
midden op het water drijft, en ge eenvou
dig op zee gezet wordt Ge trekt uw
kousen en schoenen uit, stroopt uw
broekspijpen op en stapt van het plankier
in zee. De zee ligt vóór u, 'n halve kilo
meter ver, en daar gaat de kleine pro
cessie te voet doorheen naar het strand
(hetgeen noodzakelijk is als gevolg van
de springvloed, die eenmaal in de veer
tien dagen optreedt). Een dame durft
niet en moet midden op zee op het vlon
dertje blijven zitten tot de eb intreedt.
„Liebchen, ich musz dich lassen", denk
ik en stap met leeuwenmoed in het gol
vende water.
De dichters moeten naar Vlieland I
Nog vóór het moment dat ge uit zee op
het witte strand stapt, is Vlieland een
openbaring en dat blijft het, tot ge na
een ganse lange dag, die een paar aren
schijnt te duren, nog eens weerkeert
naar zee, om in de donkere avond, waar
doorheen de vuurtoren zijn felle lichtflit
sen schiet, te luisteren naar het machtig
ruisen van de eindeloze zee Het hindert
niet, welke handen u binden op het vas
teland. Van Vlieland kunt ge slechts met
heimwee vertrekken. Heimwee naar dit
wonderlijk Godsgeschenk van Neder
land, naar dit eiland, waarbij vergeleken
de pracht van Zwitserland alleen maar
grootser is. Een autobus rijdt u naar het
enige dorpje, dat bestaat uit een enkele
straat; een tochtje van 13 K.M. van de
plaats van aankomst af, maar ge hebt
slechts twee ogen om de snelopeenvol-
gende taferelen van het landschap op te
nemen; om te zien, dat daar tussen de
blanke, in de zon schitterende duinen
plotseling de zee te voorschijn komt en
weer verdwijnt en uw aandacht gevraagd
wordt voor uitgestrekte dennebossen.
Van het dorp naar het strandpaviljoen
begeleiden u deze bossen. De weg klimt
en op een hoogtepunt ligt daar het ganse
eiland voor u open in al zijn onvergete
lijke schoonheid, en ge ziet neer op de
bossen, die als één geweldig dier rusten
in een diepe vallei; opnieuw klimt :1e
weg en voert midden door de duinen.
Dit is Vlieland, een van Neerlands
mooiste plekjes grond. Het is waarachtig
geen wonder, dat dit eiland een bezoek
cijfer heeft, dat procentueel hoger ligt
dan dat van Scheveningen en Noordwijk.
hoger dan Valkenburg en de Veluwe,
kortom, dat nummer één staat in de be
trokken statistiek. Het is geen wonder,
dat wie er geweest is, er het jaar daarop
terugkeert plus die vacamtiegangers, die
hij voor Vlieland warm heeft gemaakt.
En deze laatsten worden op hun beurt
propagandisten. Onder deze omstandig
heden is het duidelijk, dat Vlieland een
welvarend eiland is, waar practisch alle
640 inwoners direct of indirect van het
toerisme bestaan. Er is geen landbouw
en geen veeteelt. De eilanders, die niet
uitsluitend van het toerisme bestaan,
werken bij Staatsbosbeheer of bij de
Rijkswaterstaat.
Bezienswaardigheden Ik daag u uit,
mij bij wijze van spreken één vierkante
meter op Vlieland te noemen, welke niet
bezienswaardig is. Er is een fraaie Nea.
Herv. kerk met een gerestaureerde pas
torie, anno 1641, er is het witte huisje,
waar admiraal Maarten Tromp woonde,
wanneer de Hollandse vloot op de
ree van Vlieland voor anker lag. Er
is het oude Posthuis, waar Cupido woont.
Neen, dat is geen grapje, de goede man,
die deze naam draagt, is een respectabel
man op leeftijd, die tot voor 20 jaren te
paard door storm en ontij de post bracht
van Vlieland via het Hors naar Texel.
De naam Cupido komt overigens feel
voor op de Waddeneilanden. Vlieland
bezit een uitzonderlijke flora en fauna
in de totaal verwilderde Oude en Nieuwe
Kooi. Voorts liggen op dit eiland de
grootste stuifkuilen van Nederland en het
klimaat is er het droogst. Merkwaardig
is ten slotte dat op Vlieland tal van oude
munten worden opgegraven en vele daar
van zijn te zien in het museum het
huisje van Tromp dat tot voor kort
eigendom was van een Noorse schilderes.
Op de eilanden doet men niet aan iar-
tijpolitiek, om de eenvoudige reden, dat
men slechts het belang van het eiland en
niet de machtspositie van de partij be
oogt. De raadsvergaderingen zijn dan ook
zeer genoeglijk en de discussies die er
worden gevoerd staan uitsluitend in het
teken van meerdere of mindere progres
siviteit.
VlielandIndien één der Waddenei
landen de titel „Parel der Noordzee-
eilanden" verdient, dan is het dit stukje
herwonnen paradijs.
De rijkswerkinrichting „De Slikken"
te Westernieland, gemeente Eenrum zai
met ingang van 1 November a.s. worden
opgeheven.
Na de bevrijding diende het als inter
neringskamp van N.S.B.-ers, daarna werd
he', een rijkswerk.nrichting voor politieke
delinquenten.
Gerucht om dit kamp ontstond enige
tijd geleden toen verhalen de ronde de
den over strafmarsen, die in dit kamp
plaats vonden en welke geruchten leid-
j den tot schorsing van enig leidend per-
i soneel van dit kamp. Na onderzoek ech
ter bleken deze verhalen onjuist te zijn
en werden de geschorste personeelsleden
weer in hun functie hersteld.
(Van onze correspondent)
Het voormalige Jodenkamp Wester
bork. dat momenteel in gebruik is bij
het departement van Oorlog, zal inge
richt worden als quarantainekamp voor
uit Indonesië repatriërende militairen. 12
September a.s- moet het kamp volledig
ontruimd zijn om plaats te kunnen bieden
aan de ongeveer 1600 manschappen, die
momenteel onderweg zijn naar Nederland
met de „Waterman". Gezien de maatrege
len die bij deze ontruiming getroffen wor
den is de verwachting gewettigd, dat het
kamp voorlopig deze bestemming wel zal
blijven behouden.
Wezen de berichten uit. Frankfort er
aanvankelijk op, dat er zich nogal wat
moeilijkheden voordeden bij de onderhan
delingen tussen Nederland en West-Duits-
land om tot een nieuwe handelsovereen
komst te komen, thans ontvingen wij op
gewekter nieuws uit Duitsland.
De besprekingen schijnen de laatste da
gen een gunstiger wending te hebben ge
nomen.
De van Duitse zijde getoonde tegemoet
koming wat betreft de invoer van levens
middelen heeft voor de Duitse uitvoer
van eindfabrikaten, nieuwe mogelijkheden
geopend. Er moeten nog moeilijkheden uit
de weg worden geruimd met betrekking
tot de Duitse uitvoer van automobielen.
Ook bestaan er nog moeilijkheden voor
de Duitse uitvoer van machines.
In tegenstelling tot het onlangs tot stand
gekomen Dults-Zivitserse handelsverdrag,
zal het Duits-Nederlandse verdrag geba
seerd zijn op goederencontingenteringen.
De omvang van de overeenkomst zal
waarschijnlijk de verwachtingen overtref
fen. Naar vernomen wordt, zullen de we
derzijde leveranties wat de waarde betreft,
ongeveer even groot zijn.
Sedert enige tijd maakt een tweetal
wilde honden de omgeving van Ooster
hout onveilig. Deze honden hebben tot
nu toe vijf kalveren gedood.
De landbouwers beginnen zeer onge
rust te worden en houden 's nachts in
samenwerking met de politie de wacht
in de omgeving waar de beesten reeijs
enige malen gesignaleerd zijn. Vermoe
delijk betreft het hier een zwarte ver
basterde bouvier-groenendaler en een
geel-grljze herdershond.
Bij de nachtelijke patrouilletochten
kregen de jagers de bewuste honden wel
eens in het vizier, doch door de duister
nis hebben de op de honden geloste scho
ten geen doel getroffen. De politie heeft
een beroep op de bevolking gedaan om,
zodra de beesten gesignaleerd worden,
dit direct aan haar te melden.
Op 3 September a.s, zal pater G. van
Kalmthout O. P., pastoor van de St. Tho
mas-parochie te Amsterdam, per K.L.M.
naar de Verenigde Staten reizen. Als af
gevaardigde van de Nederlandse provin
cie zgl hij het Generaal Kapittel der Do
minicanen bijwonen, dat op 10 September
te Washington geopend wordt
715 en 666 ton copra zwijndrecht, 215 ton
copra liggen/varen, 490 ton,co ®e,,'
150 ton fosfaat Tholen, s
gensplaat, 100 ton loslaat Alkmaar, 2 x 186
ton rijst Zwijndrecht, 151 ton oud ijzer Dor
drecht, 350 ton Stukgoed Amsterdam, 125 ton
kolen Lelden, 150 ton kolen Dordrecht, 60 ton
rogge Roermond, 150 ton suiker Amsterdam,
80 ton gasaarde Beverwijk, 300 ton kunstmest
Breskens. 250 ton maïs Schiedam, 143 ton di
versen Groningen, 54 stand, hout Wagenin-
gen, 29 stand, hout Waddinxveen, 22 stand
hout Gouda. f
Met ingang van de a.s. winterdienstre-
geling zullen enkele stations in Limburg
voor het reizigerstrein verkeer worden
heropend. Het betreft hier de stations
Echt, Tegelen, Reuver en Swalmen. die
tot op heden uitsluitend door de N. S.-
autobusscn werden bediend.
In de geheel uit hout opgetrokken
schoenfabriek der firma P. van Wanrooy
aan de Berkdijk te Kaatsheuvel is brand
uitgebroken. Hoewel de brandweer het
vuur krachtig bestreed, kon niet voor
komen worden, dat het 30 meter lange
gebouw geheel uitbrandde. De aanwezige
voorradeif gingen in vlammen op, terwijl
de meeste machines zwaar beschadigd
werden. De schade wordt geschat op
80.000. Zij wordt slechts gedeeltelijk
door verzekering gedekt.
In Juni werd het kartelverbod uitge
vaardigd. Het was namelijk gebruikelijk,
dat twee partijen kartels konden vormen,
zodat ze elkaar met overschotstemmen
konden helpen. Weliswaar was dat
systeem met erg populair, maar de
regeringspartij wilde er geen billijker
voor m de plaats hebben. In 1945 ver
kregen ae socialisten 41 pet. van het
totale aantal uitgebrachte stemmen. Door
het verfijnd technische verkiezingssys "nn
bezetten deze toen 76 van de 150 S ..r-
tingzetels. Deze voor de socialisten gun
stige „basispolltlek" heeft in Noorse
oppositionele kringen kwaad bloed gezet.
De minister-president, Einar Gerhard-
sen, heeft reeds met aftreden van zijn
kabinet gedreig, ais de socialisten de
meerderheid zouden verliezen. Hij doelde
hier waarschijnlijk op een eventuele onge
wenste verstoring van de goede Scandina
vische orde, die op min of meer liberaal-
socialistische leest is geschoeid. Iets
duidelijker zijn andere regeringsfunctio
narissen geweest, die voorspeld hebben,
dat de vakorganisaties onder een burger
lijke regering arbeidsconflicten zullen
oproepen en elke afwijking van de
Ingeslagen „welvaartspolitlek" met protest
acties zullen begroeten. Dit klinkt
tamelijk radicaal voor een land als
Noorwegen.
Inmiddels kan worden geconstateerd,
dat genoemde welvaartspolitiek niet het
resultaat heeft gehad, dat ervan was
verwacht. De economische politiek van
de regering, met betrekking tot de be
lastingen, de lonen en prijzen, heeft veel
critlek ondervonden. In 1945 beloofde de
regering 100.000 nieuwe woningen te
bouwen. Na vier jaar is dit aantal ruim
80.000. de clandestien gebouwde huizen
inbegrepen. Het is niet verstandig geweest
van de regering om de zwarte woningen
bij het officieel houwprogram in te
lijven. De afwikkeling van het distributie
systeem heeft ook ontevredenheid ge
kweekt, Met lede ogen hebben de Noren
moeten toezien, hoe in buurlanden zoals
Denemarken en Finland het voedselvoor-
zieningsprobleem veel sneller werd opge
lost. Een andere regering zou het er
misschien niet beter hebben afgebracht,
maar onwillekeurig heeft het vierjarige
socialistische bewind ideologische tegen
stellingen veroorzaakt, die onmiddellijk
na de oorlog niet actueel schenen.
Er is neg een andere zaak, waarmee
de partijen elkaar het leven moeilijk
maken. Nog niet zo lang geleden kwamen
een paar bladen een soort complot op het
spoor. Een aantal prominente zakenlui
en bankiers hadden de hoofden bij elkaar
gestoken om een actie „ter bevordering
van een grotere economische vrijheid" te
beginnen. Deze mannen stichtten een
fonds,dat de propagandakas van die
partijen zou steunen, die dezelfde idealen
kis hun vereniging „Llbertas", hadden. Het
werd een pers-sensatie, met het gevolg,
dat het Storting zich erover ontfermde.
Besloten werd, op advies van de socia
listen, dat de financiering van de partijen
aan een grondig onpartijdig onderzoek
zou worden onderworpen.
De burgerlijke partijen kwamen toen
met het argument, dat de arbeiders
partij door het socialistische vakverbond
wordt gefinancierd, Na felle debatten is
toen maar besloten een commissie te
benoemen, die een toepasselijke wet op
de financiering van de politieke partijen
zou voorbereiden. Hiervan is niets terecht
gekomen, omdat de socialisten er tegen
waren. Kortgeleden is een dergelijk voor
stel met algemene stemmen aangenomen,
maar de eigenlijke kwestie is op de lange
baan geschoven. In de verkiezingscam
pagne zal nog wel het een en ander aan
het licht komen.
Over de buitenlandse politiek en het
provisorisch opgeloste veiligheidsprobleem
bestaat practisch geen verschil van
mening tussen de partijen. Alleen de
communisten zorgen hier voor afleiding.
De te volgen lijn is bekend, maar er zijn
heel wat kwesties aan verbonden. De
recente Noors-Deense conferentie over de
coördinatie van beide defensies en over
de mogelijkheden om elkaar materieel te
helpen, heeft goede resultaten opgeleverd
maar het belangrijkste vraagstuk, hoe
in de korst mogelijke tijd een effectief
verdedigingsapparaat te bezitten, ligt nog
steeds ter behandeling in Washington. De
internationale ontspanning, die is inge
treden, heeft de actualiteit van het defen
sieprobleem enigszins vervaagd Dit kan
echter elk ogenblik veranderen.
