Nederland overweegt
of soortgelijke
e
een zelfd
stap
Val van het pond en ons
land
Slechts weinig maatschappijen
zullen profiteren
Parijs verrast en teleurgesteld
Alle vas tgestelde wisselk°ersen
ingetrokken
Vreselijke scheepsramp
Tweehonderd mensen kwamen
om het leven
m
Canada
Vloeistofoven voor bakkerij
Vele sterling- en zwakke-valutalanden volgden reeds
Gevolgen van gulden-devaluatie voor
consument en economisch leven
Opbouw van markt in Amerika
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
de
Geen verhoging van
goudprijs
Matige devaluatie van franc verwacht
NDER DE
Nederlands motorschip
gezonken
Brandweer machteloos tegenover het vuur
Tragisch ongeval op
Haagse kermis
50 Procent besparing op brandstoffen
friste JAARGANG
MAANDAG 19 SEPTEMBER 1949
No. 21054
Eerder dan aanvankelijk aangekondigd, heeft Sir Stafford Cripps reeds Zondagavond ge
sproken en tegen veler verwachtingen in he eft hij daarbij bekend gemaakt, dat Engeland
zal devalueren°en wel met ruim 30Vz pCt, zodat de koers van het pond sterling tegenover
de dollar is verlaagd van 4.03 tot f 2.80 voor 1.
De Nederlandse regering heeft hierop bekend gemaakt, dat zij „zich hierdoor genoodzaakt
ziet een zelfde of soortgelijke stap te overwegen. De beslissing van de regering zal zo spoe
dig mogelijk worden medegedeeld", aldus het officiële communiqué.
Vele andere landen, w.o. vrijwel alle landen, die behoren tot het ,sterling-blok, of die tot
de zwakke-valutalanden gerekend moeten worden, zijn, als gevolg van de Engelse stap, even
eens reeds tot devaluatie overgegaan.
Minister Van Schaïk als waarnemend minister van Binnenlandse
Zaken betreedt langs een erewacht van de rijkspolitie, hetgebouw
van de Tweede Kamerwaar hij Zaterdagmiddag namens H. M. de
Koningin de zitting der Staten-Generaal sloot.
Vrachten luiden in ponden
ZELFS WALL STREET
ONDERVINDT EEN SHOCK
WEINIG VERANDERING
DE VIERKANTE CIRKEL?
Een opvarende vermist
DE KANTOREN zijn tijdelijk gevestigd ln het
Gebouw R.K. Volksbond. Lange Haven_ u,
Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 9095 ten
name van de „N.V. De Courant De Maasbode
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt f 3.90 per kwartaal,
1.30 per maand, f 0.32 per week.
Directeur: J KU1JPERf
Hoofdredactie: Prof. D^^ZELZET
Algemeen redacteur: H. A PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
F,n veland devalueert met ruim
30%
tegenover
de dollar
De Ver. Staten zullen niet toestemmen
in een verhoging van de goudprijs.
De Amerikaanse minister van financiën,
John Snyder, heeft het Internationale
Monetaire Fonds hiervan officieel in ken
nis gesteld.
Uit zijn verklaring is af te leiden, dat
de Ver. Staten zo nodig gebruik zullen
maken van him veto-recht om, indien
de Raad van Beheer van het Fonds een
algemene prijsverhoging zou voorstellen
dit voorstel te doen verwerpen.
Gisteravond hield Sir Stafford Cripps,
de Engelse minister van financiën, voor
verschillende Britse zenders een rede,
waarin hij verklaarde, dat door de En
gelse regering, reeds vóór het begin van
de conferentie te Washington het be
sluit genomen was tot devaluatie van het
pond ten opzichte van de dollar over te
gaan. Zij was hiertoe wel genoodzaak
omdat de dollarverdiensten van het ster-
linggebied de laatste tijd
waren achteruitgegaan en omdat vrywei
overal in de wereld de menL"f
eevat dat het pond zou moeten deva
lueren. Aankopen in het sterUnggebied
werden daarom opgeschort, hetgeen da
6iNfdienp0SbIraradrgwase'de Engelse nege
rin® tot de conclusie gekomen, dat aan de
deze toestand slechts het hoofd kon wor
den geboden door inderdaad tot deva
luatie over te gaan, temeer, daar een ver
dere uitputting van de goud- en dollar-
reserves van het sterlinggebied niet meer
kon worden geduld.
Cripps noemde deze maatregel de ern
stigste stap, die de Engelse regering
maar had kunnen nemen en zij heeft hem
genomen, omdat zij gelooft, dat anders
de huidige sterling-dollar-moeilijkheden
onoplosbaar zijn en omdat zij geen werk
loosheid op grote schaal wil riskeren.
Hij deed een beroep op fabrikanten en
exporteurs, hun inspanningen tot opvoe
ring van de export naar de dollarlanden
te verdubbelen en waarschuwde ieder
geen profijt te trekken ten nadele van
het gemeenschappelijk streven, het dol
larprobleem op te lossen.
De invloed op de kosten van levens
onderhoud zouden volgens Cripps ge
ring zijn. Cripps verwacht, dat zich
gedurende de eerst komende maanden
in dit opzicht alleen een styging van
de kosten van brood vpor zal doen. De
Engelse regering is niet voornemensde
voedselsubsidies te verhogen en de
prijs van brood zal binnen ongeveer
14 dagen worden verhoogd van 4.5 tot
6 pence. Hierdoor zal het indexcijfer
van de kosten van levensonderhoud
met ca. 1 punt stijgen.
Afgezien van de prijsstijging van brood
worden, volgens Cripps, geen andere
stijgingen van betekenis in kleinhandels
prijzen verwacht. Het kan zijn, dat zien
gedurende de eerstkomende maanden
een gerechtvaardigde reden voordoet toi
verhoging van de prijzen van een paar
andere artikelen, welke voornamelijk
vervaardigd zijn uit geïmporteerde dol
lar-grondstoffen, tenminste indien da
dollarprijzen niet zullen dalen.
Een oplossing voor het dollarprobleem
zou aldus Cripps, ook gevonden kunnen
worden door minder in het dollargebied
te kopen, maar hij noemde dit een wan-
hcopspolitlek, die het land zou beroven
van essentiële voedingsmiddelen en grond
stoffen en zodoende de levensstan
daard zou verlagen. Het streven moet er
op gericht zijn meer dollars te verdie
nen.
Maar eenmaal besloten tot devaluatie
ging het erom de omvang ervan vast te
stellen. De nieuwe koers zou er een moe
ten zijn, die ook gehandhaafd zou kun
nen worden. Daarom is tot een aanzien
lijke koersdaling besloten, want, aldus
Cripps, wij kunnen de koers altijd weer
doen stijgen, indien blijkt, dat wij iets
te ver zijn gegaan.
devaluatie van de gulden t.o.v. de dollar heeft ongetwijfeld
haar betekenis voor de beurs. Reeds geruime tijd heeft het koers-
ve*loop de invloed ondergaan van de wisselende golven van toe-
nemende en afnement|e devaluatievrees. Sinds, begin Augustus
vv ih vele fondsen een behoorlijke koersstijging achter de rug.
nee reacues de beurs thans voor de diverse categorieën fondsen
te zien zal geven, moet uiteraard worden afgewacht.
Wordt ''velke ter beurze op
de geruchten mzske de .e
treden Jhdefa id ge.mo;tlVeerd dpQr da
cons
e
Het benoeiL &lenülge„ Nederig en
dat meu '"r hillende soorten^f "laKen
tussen de verscu fondsen.
«n ;een betoog dat de koér«H
b6h0 foUarleniugen Nederig
ging van d®f gemotiveerd is. Hl„"
Philips ^fiepercentage van 255"
laat een devaiua verdere marge tot'
of meer zelfs nog soreekt vanzelf, dat
koersverbetermg. n® „ndere in dollars lui-
ook de koers van alie ïnvi0ed zal wor
dende stukken gunstig Den
den door de devaluatie.
io+ant door een
Op het ogenblik °n dit voor
devaluatie t. o. v. de o indus-
deel slechts voor heel export
Want onze industrie'
trieën.
naar de V. S. en Canada b®® be-
slechts weinig fabrikanten veei
tekenen.
Wel kan er op gewezen worden, dat er
mogelijk wat meer guldens worden 0
vangen uit hoofde van de Belgische o
drijven. De Belgische winst levert bij ee
achterwege blijven van een Belgische de
valuatie meer guldens op. Of de aan
België geleverde onderdelen meer guldens
opbrengen is nog een vraag, want het is
heel goed mogelijk dat in guldens geen
hogere prijs voor deze onderdelen wordt
ontvangen. Dit hangt af van de te voeren
concernpolitiek.
Alles bijeen genomen menen wy, dat onmiddellijk
Philips van een devaluatie slechts in speculatie tegen
onbetekenende mate zal profiteren, om
dat het zijn voornaamste afzetmarkt
vindt in landen met zwakke va uta,
welke thans ook tegelUkertyd met de
gulden devalueren.
voor
Voor Unilever N. V. valt te wijzen op
de hogere inkomsten in guldens uit de
Amerikaanse bedrijven. Maar nu weet
niemand welk aandeel de winsten van de
Amerikaanse bedrijven uitmaken van de
totale winst van de N. V. Daarnaast moet
hier bedacht worden, dat op de eerste
plaats de Nederlandse N. V. niet meer
kan uitkeren, zolang de poolsovereen-
komst met Unilever Ltd. en het gentle
men's agreement in Engeland t. a. v. de
dividendstop blijven gelden. Maar zelfs al
zou de Nederlandse N. V. meer kunnen
d'tkeren omdat hogere inkomsten en de
Engelse en Nederlandse dividendstop
'd'ks mogelijk maken, dan nog valt geen
ividendverhoging te verwachten, omdat
de raad van bestuur streeft naar een be
langrijke versterking van de reservepo
sitie, welke ook hard nodig is gezien de
grote prijsrisico's bij de voorraden.
Ten onrechte meent men o.i, dat
SCHEEPVAARTWAARDEN van de
devaluatie profiteren. Men moet nl.
niet vergeten, dat de vrachten vrywel
alle ln ponden sterling luiden. De
scheepvaartmaatschappyen ontvangen
dus in guldens uitgedrukt niet meer
voor haar diensten. Daar tegenover kan
zelfs staan, dat haar onkosten gedeel-
telijk in dollars worden betaald zodat
haar onkosten in guldens zelfs nog een
styging ondergaan.
Indien echter besloten zou worden de
Nederlandse gulden niet met hetzelfde
percentage t. o. v. de dollar te devalueren
als het pond sterling, dan zouden de in
komsten in guldens van de scheepvaart
maatschappijen zelfs gaan dalen. Slechts
veer die maatschappijen, welke in
hoofdzaak of veel vrachten in dollars
incasseren kan wellicht een voordeel
ontstaan. Mogelijk is het, dat de H.A.L
iets profiteert, doch wij zouden zulks met
gaarne als vaststaand aannemen. Voor
verreweg de meeste scheepvaartmaat
schappijen echter brengt de devaluatie
van de gulden t. o. v. de harde valutas
geen voordeel.
(Telefonisch van onze Parijse
correspondent)
Men mag zeggen, dat Frankrijk
het land 1S p-'et, meest op de devalu
atie va" N J?d-Sterling heeft p.an-
eedrongen. nu zy gekomen is, blijkt
roen volkomen v v Jast te zijn, zowel om
het plotseling® ®n de invoering, ais
em de omvang van de devaiuatie En
de verrassing is gevolgd door een ken-
neliike verbolgenheid. De regering heeft
J:jaoiiiik maatregelen genomen om
te gaan.
Intussen staat de regering voor een
Intussen m0eiiyk vraagstuk, »an-
buitengewoon deva)uatie siechts
gezien van ee verwachten, naar mate
de vrucht *s lc
Zoals boven reeds gemeld, ziet de Ne
derlandse regering zich naar aanleiding
van de Engelse maatregel genoodzaakt
een zelfde of soortgelijke stap te overwe-
De beslissing hieromtrent zal zo
spoedig mogelijk worden medegedeeld.
in aansluiting hierop heeft de Neder
landse Bank bekend gemaakt, dat zij alle
te v buitenlandse valuta vastgestelde
t.o.v. bu ingang van 19 Sept.
wisselkoerse Aan- en verkoop van
heeft ing®tr jpringen betaalmiddelen
buitenlandse v aD?eren (als omschre-
en geldswaardige P peviezenbesluit
ven in art. 5 van het
1945) is
dientengevolge tot nader
order
niet toegestaan. kan voor het
Voor dringende ge™U!gtaling van do-
reisverkeer en voor de beta J> keB
cumenten hiervan worden a f. in
waarbij de definitieve verrekening a
guldens pas mag plaats vinden.
nieuwe wisselkoersen zijn vastgesteiu.
uppft voorts
De minister van financien en
bepaald, dat de beurzen voor o Dins_
fondsenhandel op Maandag en
dag 20 September gesloten z"1'® .fd v
dat die dagen voor geldleningen
der Beursvoorschriften 1940)
werkdagen zullen worden beschou
Indonesië en de devaluatie
De staatssecretaris van "^inan®*®?
te Batavia, die ln de afgelopen
een onderhoud heeft gehad met Lo
en leden van de voorlopige federale
regering in Indonesië, heeft naar aan
leiding van de devaluatie van de ster
ling verklaard, dat, indien de Neder
landse regering tot devaluatie besluit,
de Indonesische gulden zal volgen. Alle
banken in Indonesië zullen vandaag
gesloten zyn. Maandagavond houdt drs.
Oudt een radiorede.
de binnenlandse prijsstijging kan wor
den tegengehouden of beperkt. In dit
opzicht zijn de vooruitzichten voor
Frankrijk bijzonder slecht, nu nog juist
gisteren de meest gematigde der vak
verenigingsfederaties, de C.F.T.C., de
eis voor een onmiddellijke algemene
naar de vrijheid van collectieve loon-
steld, in afwachting van de terugkeer
salarisverhoging van 15 pet. heeft ge-
overeenkomsten.
Het nieuws over dB devaluatie van En
geland heeft zelfs op Wall Street een
shock te weeg gebracht, niet wegen
het simpele feit van de devaluatie, maar
omdat deze veel verder gegaan is, aa
men verwacht had. De enige ud,e£-. d
men eraan kon geven, was, dat Enge
overtuigd raakt van de grimmige r
teit, dat in de toekomst hoogstwaar
schijnlijk slechts weinig leningen van
de V s. verkregen kunnen worden en
dat alle dollarhulp in 1952 zal worden
beëindigd.
Naar aanleiding van het besluit tot
devaluatie van het pond sterling met
circa 30 pet. heeft de Nederlandse re
gering bekend gemaakt, dat zij zich
hierdoor genoodzaakt ziet eenzelfde of
soortgelijke stap te overwegen. Men zal
deze mededeling van onze regering o.i.
moeten uitleggen, dat Nederland
zich genoodzaakt ziet eveneens tot de
valuatie over te gaan, doch dat zij thans
nog overweegt hoe grooi het percentage
zal zijn, waartoe zij wil besluiten. Men
wil klaarblijkelijk eerst eens zien wat
de andere landen doen. De beslissing
van Denemarken, welke inmiddels be
kend is, is van groot belang voor onze
landbouwproductenafzet. Ook de per
centages van de Bizone, Frankrijk ei"
alle Scandinavische landen en de defi
nitieve beslissing van België zal men
willen weten. Vermoedelijk zal men
heden of Dinsdagochtend uiterlijk wel
de nieuwe Nederlandse koers t.o.v. de
dollar en andere valuta's bekend ma
ken.
Indien Nederland zijn valutakoers
t.o.v. de dollar onveranderd zou laten,
zou de koers van de gulden t.o.v. het
pond sterling, gaan stijgen, maar niet
alleen t.o.v. het pond sterling, doch ook
t.o.v. de andere landen van het ster
linggebied, die Engeland hebben ge
volgd alsmede ook t.o.v. de valuta va.i
Denemarken en Noorwegen (die even
veel devalueren als Engeland) en an
dere landen welke tot een devaluatie
o.v. de dollar hebben besloten. Zou
Nederland niet devalueren dan zouden
de Nederlandse producten in al deze
landen duurder worden en onze export
naar die landen zou ongetwijfeld een
ernstige terugslag ondergaan. Maar ook
in andere landen, welke niet de
valueren zou Nederland in het nadeel
komen t.o.v. de landen die wel de
valueren. Nederland zou als concurrent
niet meer mee kunnen. Er zullen ver
moedelijk slechts weinig landen zijn die
niet tot een devaluatie t.o.v. de dollar
zullen besluiten. Op het ogenblik dat
wij dit schrijven worden als zodanig
genoemd België en Zwitserland.
Wat iedereen natuurlijk het meeste
interesseert, is, welke gevolgen een de
valuatie van de gulden t.o.v. de dollar
de Belgische en Zwitserse franc heeft
voor de kosten van levensonderhoud
Een blik op de statistiek van het C.B.S
leert dat, hoewel voor een enorm be
drag uit de V. S. werd ingevoerd, deze
import voor het grootste gedeelte be
staat uit grondstoffen, halffabrikaten
en fabrikaten. De hogere guldensprijzen
hiervan zullen eerst op een later tijd
stip doorwerken in ons niveau van de
kosten van levensonderhoud.
De consument zal er in het algemeen
voorlopig zeker heel weinig van
bespeuren. Wij noemen bijv. van de
grootste invoerposten uit de V. S. ma
chines en toestellen vervoermaterieel,
lood, nikkel, koper, chemische produc
ten, technische vetten, steenkolen. Van
de artikelen van belang voor de con
sument vallen slechts op: tarwe met
48 millioen in het jaar 1948, plant
aardige oliën en vetten met 9,4 mil
lioen, tabak in bladen etc. met 14.33
millioen. Daarnaast valt te wijzen op de
grote invoer van ruwe katoen ad 49,4
millioen. Ongetwijfeld kan zulks in
vloed hebben op de toekomstige prijzen
van katoenen textielen.
w eerbericht
De verwachting van heden- tot
morgenavond luidt:
Vannacht weinig wind en plaat
selijk mist, overigens veranderlij
ke bewolking en overwegend droog
weer.
Morgen overdag zwakke of ma
tige wind uit Noordelijke richtin
gen. Weinig verandering in tem
peratuur.
Dinsdag 20 September: Zon op
6 22 onder 18.45 uur; maan op
2 57] onder 18.20 uur.
Alles bij elkaar menen wij wel te
kunnen zeggen, dat de directe invloed
van de devaluatie t.o.v het dollar-
gebied op de kosten van levensonder
houd vermoedelijk slechts zeer gering
zal zijn. Want voorzover er levens
middelen door getroffen worden
staan hiernaast grote invoeren van
dezelfde producten uit niet dollar-
landen en de productie van eigen bo
dem, hetgeen de invloed van de de
valuatie op de prijzen miniseert. De
situatie verschilt hier aanmerkelijk
van die in 1936, toen wij t.o.v. van
practisch alle landen devalueerden.
Wat zal het effect zijn op het econo
misch leven? In 1936 hadden wij na de
aanpassingspolitiek van de voorafgaan
de crisisjaren een grote werkloosheid.
Toen werd door de devaluatie ons bin
nenlands kostenpeil, dat te hoog lag
t.o.v. het wereldmarktniveau, ineens
aangepast aan dat wereldmarktniveau
Het Nederlandse bedrijfsleven werd tot
concurreren op de wereldmarkt in staat
gesteld.
Op het ogenblik is er van werkloos
heid practisch geen sprake. De produc
tie beweegt zich op een gunstig niveau
hoewel nog te laag als gevolg van
de te geringe arbeidsproductiviteit
en men kan niet bepaald zeggen, dat
wij met onze prijzen op de wereldmarkt
niet mee kunnen. Alleen het dollarge
bied maakt hierop een uitzondering.
Een opleving van onze industrie moe
ten wij van de devaluatie niet verwach
ten, hiervoor is geen enkele reden. Het
gaat er slechts om of we, nu wij in
Canada en de Vei. Staten goedkoper
kunnen verkopen, aldaar ook meer zul
len afzetten. Het is moeilijk deze kan
sen te beoordelen. Wij zijn echter niet
bepaald optimistisch t.a.v. de mogelijk
heid dat deze devaluatie ons spoedig
een belangrijk groter bedrag aan dol
larinkomsten zal opleveren. Immers
onze uitvoer naar de V. S. is steeds
uiterst gering geweest. Wij zullen dus
eerst aldaar een markt moeten gaan
opbouwen. In 1948 voerden wij slechts
voor 73 millioen naar de V. S. uit
op een totale uitvoer van 2669 mil
lioen. Indien onze exporteurs vasthou
den aan dezelfde guldensopbrengst wel
ke zij voor hun goederen tot dusverre
bij verkoop in het dollargebied ontvin
gen, dan zal zulks betekenen dat wij
voor dezelfde goederenexport minder
dollars ontvangen dan tot dusverre het
geval was. Immers een product dat in
de V. S. verkocht werd voor 1000 en
2650 opbracht, zal, indien de huidige
guldenstegenwaarde maatstaf blijft
voor de prijs, bij devaluatie minder dol
lars opbrengen. De export zou, indien
de oude guldensopbrengst maatstaf
blijft voor de in Amerika te bedingen
dollarprijs, kwantitatief moeten toene
men met het devaluatiepercentage, om
ons land dezelfde hoeveelheid dollars
op te leveren als tot dusverre. Eerst
bij een stijging van de kwantitatieve
uitvoer boven genoemd percentage zou
den wij meer dollars ontvangen.
Niemand kan echter over de prijs
politiek van onze exporteurs en de im
porteurs Ln de V. S. thans iets met ze
kerheid zeggen. Ongetwijfeld wordt
onze concurrentiepositie in het dollat-
gebied echter gunstiger. Gezien het feit,
dat de invoer uit de V. S. grotendeels
bestaat uit goederen die wij niet kun
nen missen, mag worden betwijfeld of
onze invoer uit het dollargebied, welke
thans in guldens duurder wordt, wel
een vermindering van enige betekenis
zal ondergaan. Slechts indien vervan
ging door invoer elders mogelijk wordt
zal zulks het geval zijn.
Een nadeel, verbonden aan de deva
luatie is, dat onze buitenlandse schuld
in harde valuta's op onze begroting 'n
grotere guldenslast legt.
Onze buitenlandse dollarbeleggingen
zullen ons evenveel dollars opleveren
als tot dusverre. Slechts de particu
liere houders zullen van de devaluatie
profiteren en meer guldensinkomsten
uit hoofde van dividenden en interest
genieten.
Wat onze Beneluxpartners betreit
volstaan wij met een enkele opmerking.
België en Luxemburg beschikken over
een zo grote goud- en valutavoorraad,
dat zij ongetwijfeld van dit gezichts
punt uit niet behoeven te devalueren.
De Belgische franc is trouwens op het
ogenblik een harde valuta, die eigen
lijk niet veel onderdoet voor de Zwit
serse franc en de dollar. Maar deze
sterke technische positie is uiteindelijk
vermoedelijk niet beslissend. Van de
Belgische uitvoer is immers ongeveer
de helft bestemd voor de Europese
Marshallplan-landen. Zou België nie s
doen en zijn valuta onveranderd m
Als de kat van honk is
Terwijl minister Lieftinck hard zijn
best doet te Washington om de gulden
hard te maken, sloegen zijn collega's, die
met de Indonesische kwestie geoccupeerd
zijn, hun slag en namen een paar hand
les guldens uit de schatkist om die in
Namen kapot te slaan. Men mag toch
niet veronderstellen, dat zij, evenals vele
toeristen in de afgelopen zomer, wat
zwarte frankies in hun portefeuilles had
den.
Nu moet men ook weer niet te bene
pen over dit geval oordelen. De Indo
nesiërs, die aan ruimte gewend zijn,
willen er misschien wel eens echt uit zijn.
er, in Nederland ben je eigenlijk nooit
uit zonder ook een beetje thuis te zijn;
vooral als men naar de Radio luistert.
Bovendien, in de Veiligheidsraad was
België onze enige trouwe partner en af
gezien van de Benelux misschien gaat
men een volgende keer naar Luxemburg
is het niet meer dan redelijk, dat ook
onze Zuiderburen een pindaatje meepik
ken van het festijn rond de Ronde-Tafel
conferentie.
Het gaat blijkbaar anders niet slecht
met dat getafel. Het was reeds een goed
teken, dat men in Den Haag met een
ovaal, alias ei-ronde tafel begon. Dat
was het ei en in Namen nam men al aan
een, zij het wat langwerpige, vierkante
tafel plaats. Zou dat de koek zijn? (In
elk geval is het de bedoeling om de koek
te verdelen
Wel stond er in het betreffende pers
bericht uitdrukkelijk bij, dat de tafel
van eikenhout was (dus sterk). Hetgeen
o.i. niet hinderen mag. Thuis hebben de
meeste mensen toch eikenhouten tafels
Tenslotte, al is alles koek en ei, een ta
fel moet bestand zijn tegen een flinke
vuist, welke er eventueel eens op ha
mert. Komt in de beste families voor.
De Ronde Tafel zit nu aan een vier
kante tafel (het lijkt de vierkante cir
kel wel), naar wij hopen, degelijke
kostte eten en te verkopen. Ho
pelijk zal Namen echter niet te veel in
spireren tot louter nemen.
Men zal zich misschien afvragen, waar
om nu speciaal Namen werd uitgekozen
voor deze trip. Vanwege die vreemde
namen van de Indonesische gedelegeer
den?
Neen, dat geloven wij niet. Wanneer
wij het goed begrepen hebben, moet deze
weekend-retraite, waarop men o, con
tradictio in terminis wel mag, neen
juist veel dient te praten, een beslissen
de phase zijn. Zij moet dus naam maken
En waar kan men beter naam maken
dan in Namen?
En mislukt het, wel, dan kan men van
het fiasco altijd nog zeggen, dat „dit
Namen geen naam mag hebben".
ANALYST.
koers laten t.o.v. de dollar, dan zou zijn
export ernstig in gevaar komen.
Immers ook de concurrentiepositie
van België in andere landen wordt on
gunstiger t.o.v. de landen welke de
valueren.
Het behoeft geen betoog dat ook de
Belgische beslissing van invloed is op
ons prijspeil. België is een grote leve
rancier, maar het levert ons gelukkig
geen voedingsmiddelen, zodat de di
recte invloed op de kosten van levens
onderhoud niet groot is. Slechts bij tex
tiel zou zulks wel enigszins het geval
kunnen zijn, doch de vraag blijft dan
nog'altijd of België zijn prijzen niet zal
moeten verlagen.
Naar Lloyd's uit Londen meldt, is het
Nederlandse motorschip „Pinguin" (197
ton), dat op weg was van Antwerpen
naar Stockholm, bij het vuurschip Kiel
op een wrak gestoten en binnen tien
minuten gezonken. Alle leden der beman
ning op een matroos na werden gered.
Nadat Zaterdagmiddag de Haagse
kermis was geopend, heeft omstreeks
8 uur in de avond een ernstig ongeval
plaats gevonden, waarby de 32-jarige
D. Steins op slag werd gedood en de
15-jarige A. Steins zware verwondin
gen opliep.
Personeel van de kermis was bezig met
het laten inlopen van de schuitjes op de
z.g.n. „zig-zag wolkenkrabber", dit is een
ongeveer twintig meter hoge stellage,
waarlangs een spiraalvormige rails naar
beneden loopt. In een schuitje kan men
over deze spiraal rijden. Toen de kin
deren van de constructeur van het ge
vaarte een proefrit maakten op deze nog
niet in gebruik genomen inrichting, kan
telde het schuitje en viel van ongeveer
20 m. hoogte naar beneden, met het be
kende noodlottige gevolg.
De beide slachtoffers waren als bezoe
kers naar de kermis gekomen en wilden
graag eens een ritje maken in de schep
ping van hun vader.
In de haven van Toronto (Canada) is
in de vroege ochtenduren van Zaterdag
brand uitgebroken op het 6995 Ton me
tende stoomschip „Noronic", toebeho
rende aan de „Canada Steamship
Lines". Toen de brand ontdekt werd,
om 2.40 uur plaatselijke tijd, viel er aan
blussen reeds niet meer te denken Na
luttele minuten stond het schip van
voor tot achter ln vuur en vlam. On
geveer 200 mensen zijn bij de ramp om
het leven gekomen.
De „Noronic" was een luxe passagiers
schip voor de vaart op de grote meren.
Aan boord bevonden zich 690 personen,
met inbegrip van de bemaning. De pas
sagiers waren hoofdzakelijk Amerikaanse
vacantiegangers uit Detroit en Cleveland.
Het schip was Vrijdag uit Cleveland aan
gekomen en zou Zaterdag vertrekken voor
een pleziertocht op de St. Lawrence.
Onmiddellijk na het ontdekken van de
brand werd groot alarm gemaakt. Onder
de passagiers, Jie in hun slaap werden
verrast, ontstond een paniek. Mensen in
nachtgewaad liepen gillend over de dek
ken. Sommigen sprongen zo van net
schip op de kade, anderen te water. Van
de wal af werden touwen en ladders toe
geworpen, om het bezit waarvan vaa
werd gevochten. Ongeveer honderd pas
sagiers konden door de bemanning wor
den overgebracht naar een langszij lig
gend schip.
Kapitein William Taylor bleef zo lang
hem dit mogelijk was op het voorschip,
waar hij passagiers behulpzaam was bij
het verlaten van het brandende vaartuig.
De ladder, waarmee hij zelf aan land
werd gebracht, brak, en hij viel te water,
waaruit hij werd gered.
Tevoren had hij de deuren van een
aantal hutten ingetrapt en radeloze
vrouwen naar het dek gebracht.
Intussen hadden 18 brandweerauto's en
drijvende spuiten de hopeloze strijd met
het vuur aangebonden. Zo groot was de
hitte, dat de brandweermannen pas na
vijf uur aan boord konden gaan.
Volgens de laatste berichten zijn ten
minste 197 mensen omgekomen. Honderd
schip aangetroffen, 3 gewonden zijn in
het ziekenhuis overleden en 4 lijken zijn
uit het water opgehaald. De ziekenhuizen
en de eerste-hulpposten in twee hotels
tellen 169 gewonden, van wie 16 ernstig.
Het schip is geheel uitgebrand. De
brand ontstond in het achterschip. De
president-directeur van de „Canada
Steamship Lines", K. R. Marshall, heeft
verklaard, dat de brand schijnt te zijn
ontstaan in één van de statiehutten. Hij
achtte het niet onmogelijk, dat een bran
dende sigaret of sigaar de oorzaak is.
Het onderzoek was nog niet beëindigd.
Nalatigheid van de zijde der bemanning
achtte hij nagenoeg uitgesloten.
Dit is de ergste scheepsbrand in Canada
sinds 1847, toen de „Phoenix" op het
Michiganmeer door brand is verwoest,
waarbij 247 menslenvens verloren gm-
gen. Een zusterschip van de „Noronic
de „Hamonic" is in 1945 verbrand. Een
negentig lijken zijn aan boord van het persoon kwam toen om het leven.
In Jutphaas, gelegen nabij Utrecht, is
een industrie verrezen, die niet alleen
in het binnenland, doch ook in het bui
tenland de aandacht trekt. Het is aan
de heer C. K. Woudenberg, een inwoner
van Jutphaas, gelukt een uitvinding te
doen, die een ommekeer teweeg kan
brengen in vele bakkerijen.
Van deskundige zijde werd ons be
vestigd, dat de uitvinding van de heer
Woudenberg een uitkomst voor vele
bakkers kan betekenen, die bij gebruik
van de vloeistofoven een besparing van
meer dan 50 pCt. op hun brandstoffen-
rekening bereiken. De vuurhaard, die de
vloeistof verwarmt, is uitneembaar en
slechts 20 cm. lang en kan zonodig ver
vangen worden. Het is mogelijk de
vloeistof te verwarmen door gas, electri-
citeit of olie.
De vinding is heel eenvoudig. De
warmte, die ontstaat door verhitting
van een bepaalde vloeistof uit een re
servoir tot 400 a 500 graden Celsius,
wordt via spiralen met een temperatuur
van 275 graden in de oven afgegeven.
De toevoer van de vloeistof wordt ge
regeld door een afsluiter, die er ook
voor zorgt, dat de temperatuur in de
oven op peil blijft.
Bakker Van Leeuwen uit Jutphaas
had de primeur om het eerst in deze
oven te mogen bakken en hjj is enthou
siast. Hij heeft een geweldige besparing
aan brandstof met deze oven bereikt.
Met een hete luchtoven in zijn eigen
bakkerij betaalde hij per week bij een
omzet van 16 baaltjes meel ongeveer
f 18.aan brandstof en thans by ge
bruik van de vloeistofoven bij een zelfde
omzet zijn de kosten f 6.per week
aan brandstof.
