Devaluatie pijnlijke operatie
Kansen maar niet zonder offers
Minister Lieftinck vraagt steun
Jdjh
I
Tegen smokkelarij ter S.O.K.
Jubelend Den Haag begroette
Koningin en prinsesjes
Weerbericht
Op reis door de begrotingen
Actieve scheepvaartpolitiek
noodzakelijk
België gezwicht
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
LAGEN
71ste JAARGANG
WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1949
No. 21836
In luchtballon over
Ierse Zee
lii. JA lil
11 1#
Hogere productie der
mijnen
Merkwaardig stukgoed
100 BRITSE VLIEGTUIGEN
NAAR ORIENT
Ondanks de drastische devaluatie
van onze geldeenheid, blijft e
humeur van de Amsterdamse
aquariumhandelaar a pari. Zyn
goudvissen blijven te koop tegen
dezelfde prijs, ook al werden zij
geïmporteerd uit Amerika.
Kans op Leopolds
terugkeer
Onredelijke eis der socialisten
Brochure over
millioenennota
EXPORTPREMIE VAN 30 PCT
AANHOUDEND RUSTIG
WEER
Pensioenregeling voor zeevarendèn
spoedig te venvachten
Haven-politiek
Landbouw-E galisatie-
Fonds
Restauratie Kon. Paleis
te Amsterdam
Werken in sneller tempo
voortgezet
Aantal politieke
delinquenten
De exploitatie van de
N. O.-Polder
Burgerlijke verdediging
in oorlogstijd
Behoeftige Nederlan
ders in 't buitenland
Evacué's blijven nog in
ballingschap'
Normalisatie volks
woningbouw
Indijking Zuidelijke
polders IJselmeer
GEESTKRACHT MET DOLLAR
WAARDE
FRANC 12.34 pet
GEDEVALUEERD
Italië
dZJi
Na de opening van de gewone zitting der Staten-Generaal maakten
H. M. Koningin Juliana en de prinsesjes een rijtoer door 's Gravenhage
DE KAN 1 OREN zijn tijdelijk gevestigd in het
Gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven 71,
Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 9095 ten
name van de „N.V. De Courant De Maasbode",
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt 13 90 per kwartaal,
i 1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur: J. KUIJPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P.
LEO J- M. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie
bureaus verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
De minister van financiën, prof. dr. P.
Leftinck, heeft gisteravond, nadat hij
reeds 's middags in de Kamer gespróken
had, over beide radiozenders een rede ge
houden over de devaluatie van de gulden,
met 30% pet.
De minister zei hierin, dat het Neder
landse kabinet eerst Zaterdag j.l. door
de Britse regering over de aanstaande
devaluatie van het pond was ingelicht,
(de minister" had Vrijdagmiddag in
Washington reeds van het voornemen
gehoord).
Wanneer men de thans tot stand ge
brachte waardevermindering van de
gulden ten opzichte van de dollar met
30 pet. beziet, zo verklaarde minister
Lieftinck voorts o.m., dan zijn het ze
ker niet de binnenlandse economische
omstandigheden, die bij de vaststelling
van dit percentage de doorslag hebben
gegeven.
Over de vraag, of een zo ver gaande
devaluatie van het Eng. pond tegenover
de dollar raadzaam moest worden be
schouwd, kan men van mening verschil
len. Nadat echter Engeland en diverse
er.dere landen tot een koersverlaging te
genover de dollar met 30 pet. hadden be
sloten, meende de Nederlandse regering,
dat zij harerzijds geen andere weg kon
bewandelen. Het is vooral de positie van
de Nederlandse betalingsbalans, die in
dit verband de doorslag heeft gegeven.
Zou Nederland een lager devaluatie-
percentage hebben gekozen, dan zou daar
uit stellig een ernstige economische te
ruggang in het binnenland zijn voortge
vloeid. De regering heeft gemeerfd, de
Nederlandse volkshuishouding te moeten
behoeden voor de economische en sociale
gevolgen van een aanpassing van geld-
lonen en prijzen omlaag, die van een on
voldoende koersaanpassing het onvermij
delijke gevolg zou zijn geweest. De el
lende en werkloosheid uit de 30-er jaren
worden inyners door niemand onzer te-
ruggewenst.
Op grond van deze overwegingen heeft
de regering dan ook niet geaarzeld het
devaluatie-percentage van de gulden zo
danig vast te stellen, dat de Nederlandse
concurrentie-positie door de thans aller
wegen getroffen maatregelen niet wordt
geschaad.
De regering is er echter van over
tuigd, dat zü het voordeel, dat hieruit
voortvloeit, niet zonder opofferingen
verwerft.
De zwakke plekken in het economische
bestel van ons land worden als het ware
blootgelegd en vragen thans om een ge
neeskundige behandeling op korte ter
mijn. Het in acht nemen van de eisen der
economische doelmatigheid en der sociale
rechtvaardigheid vergt onder zulke om
standigheden een zeer zorgvuldig beleid.
Samenwerking, eensgezindheid
Dit beleid zou stellig worden bemoei
lijkt, indien op dit ogenblik sociale on
rust zou ontstaan. „Een van de grote
voordelen ik mag wel zeggen voor
rechten die Nederland heeft geno
ten gedurende de periode sedert de be
vrijding is wel geweest, dat het herstel
proces zich heeft kunnen voltrekken in
een sfeer van sociale vrede", aldus de
minister.
Het Is van het grootste belang, dat
op dit moment, nu een nieuwe koers
moet worden uitgezet, door algemene
samenwerking deze gunstige factoren
zo volledig mogelijk behouden blijven.
De regering is zich van de moeilijkhe
den, die zich kunnen voordoen, ten
zeerste bewust. Zij doet een beroep op
het Nederlandse volk om ook onder de
nieuwe omstandigheden het streven
naar herstel zo krachtig mogelijk en
eensgezind voort te zetten.
Eén ding is zeker, zo vervolgde hij,
nameljjk, dat de invloed van de deva
luatie op ons kosten- en prijsniveau
zeer aanzienlijk geringer zal zijn dan
het percentage van de waardevermin
dering van de gulden tegenover de dol
lar.
Door het algemene karakter van de de
valuatie zijn geen prijsveranderingen te
verwachten in het handelsverkeer met
Engeland en de overige landen, die hel
Britse voorbeeld hebben gevolgd. De
prijsstijging ten aanzien van de ingevoer
de goederen blijft derhalve beperkt tot
die enkele landen, die de buitenlandse
waarde van hun geld niet of minder wij
zigden dan Engeland en Nederland. Met
bijzondere belangstelling wachten wij
daarom het besluit met betrekking tot de
Belgische en Luxemburgse franc af. Laat
ons vurig hopen, dat dit besluit zodanig
zal zijn, dat de voorwaarden voor een
verwerkelijking van de Benelux daardoor
niet slechter maar beter worden.
Steun aan betalingsbalans
Een van de zwakste punten van de Ne
derlandse economie was tot dusverre
het voortdurende tekort op zijn dollar
balans. De hogere prijs van de dollar
zal er thans toe moeten leiden, dat de
Nederlandse invoer uit het dollargebied
inkrimpt, terwijl de afzetmogelijkheden
op de Amerikaanse markt zullen stijgen.
In dit licht gezien, vormt de devaluatie
dus een zeer belangrijke bijdrage tot
het herstel van het evenwicht in de Ne
derlandse betalingsbalans.
De verarming van West-Europa t. o. v
de Ver. Staten is van zodanige omvang ge
bleken, dat te eniger tijd een maatregel,
als degene die thans is genomen, onver
mijdelijk moest worden geacht.
De minister besloot zijn rede aldus:
„Een belangrijk onderdeel van de Ne
derlandse herstelperiode sedert de oorlog
wordt vandaag afgesloten. Te midder-
j nacht treedt een toestand in. die in ver
schillende opzichten zal afwijken van de
tot nu toe bestaande.
In diepste grond blijven de economi
sche en sociale problemen voor ons volk
echter dezelfde. En nog iets anders
blijft gelijk. Namelijk dit, dat slechts
bij inspanning en offerbereidheid van
allen, voor het Nederlandse volk de
hoop bestaat om in de komende periode
zijn economische kracht te herwinnen
en de zwakkeren onder ons datgene te
verschaffen, wat hun bestaan verzekert
en menswaardig maakt.
De regering doet een dringend be
roep op u allen om haar de medewer
king, die zij behoeft om dat te berei
ken, elk naar zijn kracht, te verlenen".
De Nederlandse balloncommandanten
de heer en mevrouw Boesman en de heer
De Vos hebben de uitnodiging aanvaard
in Blfast een opstijging te maken.
Met de vulling van de drie kwart mil-
lioen liter houdende luchtballon „Henri
Dunant" zal reeds Vrijdag begonnen wor
den en aterdagmiddag start dit Neder
landse „vlaggeschip" van de Balmoral
Showgrounds.
De bemanning hoopt bij gunstige weers
omstandigheden de Ierse Zee over te
varen. Vele pogingen zijn hiertoe reeds
100 jaar geleden ondernomen, enige daar
van met goed succes.
m
H.M. Koningin Juliana tijdens het uitspreken van de Troonrede in de Ridderzaal.
De aan de begroting 1949 der Staats
mijnen ten grondslag liggende steenko-
lenproductie was geraamd op netto
7.200.000 ton. Verwacht mag worden, dat
door toeneming van het aantal onder
grondse arbeiders en een iets hogere
prestatie voor het begrotingsjaar 1950
een productie van 7.500.000 ton, na af
trek van zeef- en wasverliezen, zal wor
den bereikt. Het voornemen bestaat de
productie van cokes en stikstof, in het
voorafgaande jaar begroot op respectie
velijk 2.056,000 ton en 82.500 ton, in 1950
cp te voeren tot 2.286.000 ton cokes en
103.500 ton stikstof in eindproducten.
Het Britse bevoorradingsschip „Uni
corn" is gisteren uit Devonport te Glas
gow aangekomen. De oorlogsbodem zal
hier 100 vliegtuigen aan boord nemen,
die een Britse luchtbasis in het Verre
Oosten als bestemming hebben. Er wordt
de grootste geheimzinnigheid betracht
omtrent nummers, typen en preciese be
stemming der vliegtuigen. Zelfs de boot
werkers, die met het laden van de „Uni
corn" zijn belast, weten niet, waarheen
de toestellen worden vervoerd.
De vliegtuigen werden door de „Uni
com" als „stukgoed", zoals op het con
nossement stond vermeld, ingenomen.
De senaatscommissies voor justitie en
binnenlandse zaken in België hebben gis
terochtend het wetsvoorstel van senator
Struye tot het houden van een volksraad
pleging over de terugkeer van koning
Leopold aangenomen met 23 (kath.) te
gen 14 stemmen (soc.) bij 6 onthoudm
gen (lib.)
Bij de discussie verklaarden de socialist
ten, dat zij in principe tegenstander blij
ven van een volksraadpleging, daar zij
deze in strijd achten met de grondwet.
Zij zouden evenwel bereid zijn aan het
organiseren van een dergelijke volks
raadpleging hun medewerking te verle
nen, indien van te voren werd bepaald,
dat de koning 66 procent van de stemmen
in het land op zich zou moeten verenigen
om naar België te kunnen terugkeren. De
liberalen verklaarden, dat zij zich van
stemming hebben onthouden, omdat zij
zich hun beslissing wensen voor te be
houden.
Een debat over het wetsvoorstel vormt
het eerste punt op de agenda van de
senaat, wanneer het parlement 18 Octo
ber weer bijeenkomt.
Het ministerie van financiën heeft
een brochure over de millioenennota
1950 uitgegeven. Daarin wordt een po
pulaire uiteenzetting gegeven over deze
nota van de minister van financien.
De brochure wordt verkrijgbaar ge
steld bij de postkantoren, de boekhandel
tn de kioskondernemingen.
Volgens een mededeling van het devie-
zeninstituut van Indonesië bestond het
handelsverkeer tussen een aantal klei
nere havens ter Sumatra's Oostkust en
de „overwal" (Malakka) voor het groot
ste deel uit smokkelhandel en kwam dien
tengevolge slechts een te verwaarlozen
bedrag aan deviezen in de algemene de
viezenpot. De handelaars in Singapore
verdienden een goede som straitsdollars
en de daar aangekochte goederen
meestal geen goederen, waaraan Indone
sië voor zijn wederopbouw de meeste
behoefte had werden in de thuishaven
met grote winsten verkocht. Het verlies
van de op zee aangehouden en in be
slaggenomen scheepsladingen kon daar
blijkbaar af.
Inmiddels heeft de overheid maatre
gelen getroffen, volgens welke een be
paald percentage van de verdiende de
viezen aan de exporteur blijft en de rest
bestemd is voor het Deviezeninstituut
dus voor het land. Het percentage, dat
met ingang van 1 September j.l. afge
staan moet worden bedraagt 70. Dit be
drag is zodanig.vastgesteld, dat het voor
de exporteur aantrekkelijker is, een per
centage aan deviezen af te staan dan het
risico van inbeslagneming telopen.
Vorenbedoelde regeling die uiter
aard aan enkele voorwaarden is gebonden
geldt uitsluitend voor de havens in
Oost-Sumatra waar geen banken zijn ge
vestigd.
Voor de exporthavens, waar wel ban
ken zijn gevestigd, geldt het normale dë-
viezenregiem, inhoudend dat in-een aan
tal havens de exporteur het recht ver
krijgt op invoer van bepaalde goederen
ter waarde van een bepaald percentage
van de door hem verdiende deviezen.
Dit recht kan de exporteur slechts aan
importeurs in zijn woonplaats overdragen
Aangezien de banken een belangrijke
controlerende taak hebben bij de z.g. in-
ducementregeling, kan in kleine havens
zonder bankinstellingen de algemene re
gel niet worden toegepast-
Gisterenmiddag maakte H.M. Koningin
Juliana met de prinsesjes Beatrix, Irene
en Margriet de op Prinsjesdag gebruike
lijke rijtoer door de residentie.
Voor het paleis aan het Noordeinde had
zich in de loop van de middag een grote
menigte verzameld, die met spanning het
ogenblik afwachtte dat de Landsvrouwe
de rijtoer zou beginnen. Tegen half vier
reed de rode calèche, a la daumont be
spannen, voor het paleis voor en klokke
half vier verscheen de vorstin met haar
kinderen op het bordes, hartelijk toege
juicht door de verzamelde mensenmenigte.
Nadat Hare Majesteit, die gekleed was
in een groen toiletje en een roodbruine
hoed met veren droeg, met de prinsesjes
in de calèche had plaats genomen, ging
het onder escorte van politieruiters via
het Noordeinde en de Zeestraat naar
de Scheveningseweg.
Deze werd afgereden tot de Stadhou
derslaan. Vooral op de hoek van de Sche
veningseweg en de Stadhouderslaan was
de belangstelling groot. Vriendelijk groe
tend reed Koningin Juliana langs de
onafzienbare rijen mensen, die haar op
deze dag hun blijken van aanhankelijk
heid en eer betoonden. Langs de Konin
gin Emmakade en de Noord-West-Bui
tensingel bereikte de stoet het Westeinde,
waar eveneens zeer velen waren samen
gekomen. Hartelijk werd de vostin m
deze straat toegejuicht door de zusters
van het R.K. ziekenhuis en door het
verplegend personeel en de verpleegden,
van het gemeentelijk verzorgingshuis.
Via de Groenmarkt, het Buitenhof, de
Kneuterdijk en de Heulstraat arriveerde
Hare Majesteit weer voor het paleis,
waar zij bij het verlaten der calèche een
ovatie in ontvangst had te nemen.
De verwachting der toeschouwers, dat
de Koningin op het balcon van het pa
leis zou komen, werd vervuld en toen
Koningin Juliana zich hierop even later
met haar kinderen vertoonde, kende het
enthousiasme van het publiek geen
grenzen meer. Men verbrak de politiecor-
dons om vlak voor het paleis de vorstin
een „Oranje boven" en een „lang zal zij
leven" toe te zingen. Vriendelijk lan-
kend voor de hulde trok de vorstin zich
daarna in het paleis terug.
De verwachting van heden- tot
morgenavond luidt:
In het binnenland een tamelijk
koude nacht en ochtend met weinig
wind en op vele plaatsen mist.
Overdag wisselende bewolking en
in het Zuiden van het land enkele
verspreide buien, maar elders droog
weer. Langs de Waddenkust wei
nig wind, overigens zwakke tot
matige Oostelijke wind. Ongeveer
dezelfde temperatuur als vandaag.
Donderdag 22 September: Zon
op: 6.25 uur; zon onder: 18.40 uur;
maan op: 6.02 uur; maan onder:
18.46 uur.
In zijn toelichting op de begroting van
Verkeer en Waterstaat zegt de minister
dat zijn beleid op het gebied van het in
tern. verkeer er in het algemeen op ge
richt is de positie van de Ned. verkeers
ondernemingen, welke diensten verrich
ten voor ®?-. buitenland en uit dien
hoofde van bijzondere betekenis zijn voor
de Ned. volkshuishouding, zoveel moge
lijk te versterken. Medewerking wordt
verleend aan alle constructieve pogingen
om door internationaal overleg het ver
keer te vergemakkelijken en tot grotere
°nWat°degzeescheepvaart betreft, wordt
krachtige 'steun verleend aan het herstel
«koopvaardijvloot welkeintonna
ge thans nagenoeg de omvang van het
faar 1939 heeft bereikt, doch waarvan de
verbetering van de huw
modernisering aanhoudende zorg blijft
vereisen. Met name zal het vraagstuk van
de verbindingen met Indonesiè, de rijks
gebieden in de Caraibische Zee en^NoOTd-
Amerika voor het vervoer van passagiers,
bijzondere aandacht vragen.
Het beleid ten aanzien der mternatio-
nale binnenvaart, veelal kortheidsnaive
zij het te beperkt als Rijnvaart aan
geduid, blijft zich bij voortduring rich
ten op het wegnemen van de voorname
lijk deviezen-technische belemmeringen,
welke een ongehinderde activiteit der
Ned. rivierscheepvaart in de weg staan.
Gevreesd moet worden, dat een be
vredigende oplossing van het vraagstuk
van de restitutie van tijdens de oorlog
weggevoerd spoorwegmateriaal niet zal
kunnen worden verkregen.
Met betrekking tot de nationale haven-
politiek kan worden opgemerkt, dat een
voortzetting van de huidige politiek van
internationale samenwerking in de be
doeling ]igt Dit geldt zowel voor samen
werking in Benelux- en Tripartite-ver-
band, als ten aanzien van het onlangs be
gonnen overleg met de Duitse rijnhavens
en de Duitse zeehavens, waarbij met na
me voor de Rotterdamse haven grote be
langen op het spel staan.
zijn werkzaamheden nog gedurende het
gehele jaar 1950 voortzetten.
Voor de voltooiïn0 van de bouw der
tweede verdieping van het paleis van
justitie te 's-Hertogenbosch is een bedrag
van f 60.000 uitgetrokken.
Een bedrag van 500.000 is opgenomen
voor verbetering van de haven van Bres-
kens. De totale kosten worden geraamd
op ruim 3.000.000.
Als de belangrijkste posten, welke voor
verbeteringswerken met betrekking tot
kanalen, bruggen enz., zijn bestemd, kun
nen worden genoemd: 350.000 voor de
sluizen te Hansweert en Wemeldinge;
1.000.000 voor de grote schutsluis in
het kanaal door Walcheren te Veere;
250.000 voor het Meppelerdiep.
Tn de begroting voor 1950 van hoofd
stuk I (Huis der Koningin) wordt voor de
voortzetting van de restauratie aan het
Kon. Paleis te Amsterdam f 50.000 meer
aangevraagd dan voor 1949. Deze verho
ging hangt samen met het voornemen
de voltooiing van de in uitvoering zijnde
werken in een iets sneller tempo te kun
nen voortzetten en de restauratiewerken
welke gedurende de laatste jaren wegens
gebrek aan natuursteen of anderszins
moesten worden stopgezet, weder voort
gang te kunnen doen vinden.
De minister van justitie heeft besloten
de totaal-sterkte van het corps rijkspo
litie te verminderen rret 500 man.
Het totaalaantal gedetineerde politieke
delinquenten wordt voor 1950 geschat op
10.000 (voor 1949 plm. 17.500). Het aantal
politieke delinquenten die in 1950 onder
toezicht staan, zal vermoedelijk plm. 15000
bedragen. De Stichting toezicht politieke
delinquenten zal per 1 Januari 1950 in
liquidatie gaan. De inschakeling van
pol. delinquenten in het arbeidsproces,
verloopt bevredigend.
De Bijzondere Raad van Cassatie zal
Indien het overleg tot de beslissing zou
leiden, dat de subsidiëring in de voe
Üingsmiddelensector zal worden beëin
digd of beperkt, zal zulks een zeer ster
ke weerslag hebben op de financiële uit
komsten van het landbouw-egaiisatie-
fonas.
Gerekend is met een gemiddelde melk
prijs voor veehouders van 17% cent per
kg. melk van 3,3 pet. vetgehalte en met
consumentenprijzen, die gelijk zijn aan
de in 1949 geldende prijzen, welke geba
seerd zijn op een grond-melkprijs van
13,7 ct„ zodat gerekend wordt met een
toeslag van gemiddeld 3,8 ct. per kg
melk van 3,3 pet. vetgehelate, uitkomend
op een toeslag van 1151,50 per ton
melkvet.
Aangenomen wordt, dat de hoeveelheid
melk, af te leveren aan zuivelfabrieken
en benodigd voor boerenkaasbereiding,
ca. 5.000.000 ton zal bedragen en het ge
middeld vetgehalte 3.65 pet. zal zijn. De
toeslag zal dan bedragen f 210.150.000.
Gerekend werd, dat het noodzakelijk
zal zijn ca. 35.000 ton boter uit de markt
te nemen, op welke boter een nadelig
saldo geraamd wordt van 29.700.000.
Op de begroting van het Zuiöerzee-
fonds worden geen gelden uitgetrokken
voor verdere inpolderingswerken, aan
gezien getracht zal worden in de finan
ciering daarvan op andere wijze te
voorzien.
In 1950 zullen in de N. O.-polder
44.000 ha. ontgonnen zijn, waarvan ech
ter nog ca. 2000 ha. te zout zullen zijn
om reeds dat jaar een gewas te dragen
Van de overblijvende 42.000 ha. zullen
ca. 12.000 ha. m pacht zijn uitgegeven,
zodat voor eigen exploitatie 30.000 ha
overblijven. Van deze oppervlakte zul
len 5000 ha. in grasland liggen, waarop
jong vee wordt ingeschaard; een even
grote oppervlakte zal zijn bezaaid met
rode klaver en lucerne, zodat nog
20.000 ha. overblijven om met diverse
akkerbouwgewassen te worden beteeld.
De jongste oorlog heeft de noodzaak
in net licht gesteld van een goed georga
niseerde burgerlijke verdediging. In het
kader van het Atlantisch Pact worden
ook hier te lande de vraagstukken bestu
deerd, welke op de burgerlijke verdedi
ging in oorlogstijd betrekking hebben.
Alvorens echter met wetsvoorstellen ter
zake te komen wil de regering haar
standpunt bepalen t.a.v. de noodzakelijke
technische en organisatorische voorberei
dingen.
Aangenomen wordt, dat in 1950 het
stadium van de interne voorbereiding
achter de rug zal zijn en dat dan voor
lichting aan de gemeentebesturen zal
worden gegeven, zowel schriftelijk als
aanschouwelijk.
Naar de minister van Binnenlandse Za
ken in de toelichting op de begroting
voor 1950 mededeelt ligt het in het voor
nemen de rijksdienst voor de ondersteu
ning van behoeftige Nederlanders in het
buitenland op te heffen en in te stellen
een zuiver departementaal bureau gehe
ten: „Bureau organisatie hulpverlening
Nederlanders in Duitsland",, hetwelk
voorlopig in Arnhem zal blijven geves
tigd.
Het ligt in de bedoeling het apparaat,
waarover deze rijksdienst tot nu toe in
België beschikte, na enige tijd van over
gang, te liquideren.
Het ligt in de bedoeling de in 1949
aangevangen normalisatie van de volks
woningbouw met kracht te vervolgen. Een
gedeelte der werkzaamheden tot het ont
werpen zal centraal moeten worden ver
richt. De montagebouw zal ook in het
komende jaar krachtig worden gestimu
leerd, aldus de memorie van toelichting
op de begroting van wederopbouw en
volkshuisvesting. Voor rijksbijdragen in
oorlogschade is 103.225.000 en voor aan
vullende herstelfinanciering 82.900.000
geraamd.
Eigen woningen
De in ontwerp zijnde nieuwe regeling
voor het verkrijgen van eigen woningen
is nog niet gereed. Wanneer zulks het
geval zal zijn, zal worden onderzocht of
zij dient te worden geïncorporeerd in de
woningwet, welker herziening momenteel
wordt voorbereid.
Blijkens de millioenennota ligt het in
het voornemen in 1950 een aanvang te
maken met het droogmaken van een der
Zuidelijke polders van het IJselmeer. In
genoemd jaar zal in verband hiermede
worden aanbesteed het maken van drie
dijkwerken, waarvan de uitvoering elk
twee jaren zal kosten. Gerekend is dat
in 1950 een bedrag van 20 millioen zal
worden verwerkt
„In tegenstelling met de bij het einde
van de oorlog gekoesterde verwachtingen
kent de wereld nóg geen wezenlijke
vrede".
Met deze „gongslag" ving Koningin Ju
liana gistermiddag de troonrede aan. En
Zij besloot met de bede van Gods onmis
bare zegen op de arbeid.
Hebben we Gods onmisbare zegen, dan
hebben we ook de vrede. Maar hier zit
juist de knoop in het maatschappelijk le
ven, de zieke plek in het lichaam der
wereld.
Millioenen en nog eens millioenen wen
sen de zaken voor elkaar te brengen zon
der Gods zegen, volgens eigen beperkt in
zicht en desnoods tegen God.
Natuurlijk, we hebben ons verstand en
een vrije wil. We hebben ook de plicht
om naar best vermogen mede te werken
aan de welvaart van gezin, land en totale
gemeenschap. En nu de devaluatie ook
hier een feit is geworden, onderzoeken we
de situatie, of en in hoever de belegging
van onze boterham geringer wordt of mis
schien helemaal verdwijnt.
Bezorgdheid voor de mog'iijke noden
der eerstvolgende maanden ligt alleszins
voor de hand. Doch laten we bij de zware
taak, die we op ons hebben te nemen, de
onmisbare zegen van God niet als „vroom
geleuter" van de hand wijzen.
Terwijl we met al onze geleerdheid ons
leven geen el kunnen verlengen, noch de
dood ontlopen, hebben we ook al bewezen,
dat we bij een beetje kwade wil en zui
ver menselijke berekeningen de zaken
onontwarbaar in elkaar draaien.
Het ware te wensen, dat de geestelijke
devaluatie die dieptreffende en diepzoe-
kende aandacht had als de muntdepreciatie
Men zal mij tegenwerpen: Moet die
Henk van der Maze vandaag, nu dreigin
gen van nieuwe offers op ons afkomen, ons
een „preekje" voor gaan houden, alsof met
een „Weesgegroetje" en „ogen dicht" de
wereld is te redden.
Massa, de wereld zal de eerstvolgende
weken daveren van strijdliederen, rede
voeringen en moties. Maar daarmee is de
wereld niet te veranderen.
Wij Nederlanders zitten midden in een
felle strijd, waarbij alle middelen worden
betrokken, al is er dan niet officieel oor
log met brandbommen.
Het gaat er om in die orkaan te blij
ven staan. Doch dat spelen we in geen
geval zonder sterkte klaar. Noch wij, noch
andere volken.
„Het kan niet worden ontkend, dat er
een tekort is in ons moreel en geestelijk
erfgoed". Aldus senator Cruz Ortiz zo pas
in de senaat van Porto-Rico.
„Drie vierden van de kinderen in de
industriegebieden van Frankrijk hebben
geen flauw begrip van godsdienst. Frank
rijk is niet bang voor een aanval van Rus
land, doch voor de onverschilligheid der
Katholieken zelf". Aldus de Fransman Gi-
rard, enige dagen geleden in een toespraak
voor de universiteit te Dublin.
Aan de slag vandaag. Geestkracht thans
heeft dollarwaarde.
De Koningin vraagt medewerking van
het gehele volk. We kunnen die steun ge
ven, moeten die steun geven. Maar dan
met offerzin en met uitsluiting van alleen
eigenbelang en zelfverhevenheid.
Praten en discussiëren over geestelijke
herbewapening met een volle maag. een
grote sigaar en desnoods een borreltje is
een aardig tijdverdrijf, maar zet geen zo
den aan Gods dijk.
Katholicisme nü! Met Gods onmisbare
zegen.
HENK VAN DER MAZE.
Na afloop van de Belgische Kabi
netsraad, die tot diep in de nacht
duurde, heeft de Belgische minister
van Financiën, Liebaert, verklaard,
dat van 22 September af de officiële
koers van de Belgische franc ten op
zichte van de dollar van 43.8275 op
50 francs wordt gebracht. De koers
van de Belgische franc ten opzichte
van het pond sterling zal van 176 tot
140 franc verlaagd worden.
W est-Duitsland
Volgens geruchten in Duitse zakenkrin-
gen wordt voor de Deutsche mark een
devaluatie met 20 pet. tot 24 dollarcent
verwacht.
Een woordvoerder van de Centrale
Bank, deelde mede, dat er „op zijn minst
nog enkele dagen" zouden verlopen, al
vorens een definitieve beslissing ten aan
zien van de koers van de Deutsche mark
zal worden genomen.
Op de vrije geldmarkt in Italië schom
melde vandaag de koers van de lire
heftig.
Het vertrouwen, dat premier de Gasperi
in de lire heeft uitgesproken vond ech:er
weerklank in de bankkringen van Rome.
Hier zag men de heftige koers-schom-
melingen op de eerste plaats als het ge
volg van speculatieve transacties.
Een bankier was van mening, dat de
Italiaanse lire waarschijnlijk zou deva-
luëren tot 650 per dollar. De koers op de
open markt zei hij, zou dan waarschijnlijk
700 per dollar worden.
9V
Een oud zeer. dat nog dateert uit de
bange oorlogsjaren, zal ook in 1950 nog
niet volledig worden geheeld: het woning-
probleem zal ook dan neg mei in die
mate zijn opgelost, dat alle geëvacueer-
den naar hun oorspronkelijke gemeenten
zullen kunnen terugkeren. Ernstig wordt
er echter naar gestreefd, zo lezen wij in
de begroting van Binnenlandse Zaken,
om zoveel mogelijk evacuees naar hun
gemeenten van herkomst te verplaatsen,
althans hen in zulke omstandigheden te
brengen, dat de status van evacué als
vervallen kan worden beschouwd.
Een belangrijke taak is nog de vast
stelling van de reëvacuatiekosten, betrek
king hebbende op ondernemingen en in
stellingen. Regelmatig komen nieuwe
aanvragen binnen. Thans zullen nog on
geveer 7500 gevallen moeten worden be
handeld.
vA» ry"