Moskou krijgt Vrijdag
nieuwe satelliet
Uitroeping van de „Duitse
volksrepubliek" aangekondigd
een
DE CONCENTRATIE BIJ HET
OVERHEIDSPERSONEEL
m
-
O
Frans kabinet kreeg genadestoot
MORGEN
Weerbericht
Devaluatie, lonen en prijzen
Dertig procent van invoer uit
België-Luxemburg wordt vrij
Sukarno over Nederl. troepen
DIT JAAR EEN DREIGEND
AARDAPPELTEKORT?
Beperking invoer-
belemmeringen
De nieuwe bonnen
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
S.E.D. wil samenwerkenmet nazVs
kapitalisten en officieren
Bestaanspositie matig bevredigend
NDER DE
Sterke druk der vakverenigingen
Voor-Unie der Benelux
Repatriëring vóór 1 Juli
LOUPE
Ruime vraag in het buitenland
I
71ste JAARGANG
DONDERDAG 6 OCTOBER 1949
No. 31049
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
Vooraanstaande politici uit de sovjet-zone zijn gisteren in het
vroegere gebouw van het nationaal-socialistische ministerie van
propaganda aan de Wilhelmsplatz in de sovjet-sector van Berlijn
bijeengekomen, ter opstelling van definitieve plannen voor de
proclamatie van een Oost-Duitse regering. De vergadering werd
bijgewoond door leden van het praesidium van de „volksraad"
en het „blok van democratische partijen". Een woordvoerder be
vestigde, dat de volksraad Vrijdag zal samenkomen om een
„constitutionele regering van de Duitse democratische republiek"
te vormen.
Nederland geeft 24 pet, invoer
uit Marshall-landen vrij
In het kader van de vrijmaking
van het handelsverkeer tussen de
Marshall-landen heeft Nederland bij
de Europese Organisatie voor Euro
pese Samenwerking 'n lijst ingediend
waarvan de goederen vrij uit de deel
nemende landen mogen worden inge
voerd. Deze lijst vermeldt goederen,
waarvan de invoer uit de aan het
Marshallplan deelnemende landen in
1948 een waarde vertegenwoordigde
van 1^7 millioen. Dit bedrag maakt
24 pet. uit van de totale waarde van
de invoer uit de deelnemende lan
den, welke in 1948 740 millioen
beliep.
Laaiende vlammen en kolkende rookwolken stijgen op uit de boven
verdiepingen van het gebouw, waarin de kleur- en staalkaartenfabriek
Multicolorte Deventer is gevestigd en welk gebouw gisteren geheel
uitbrandde.
De luchtbrug naar Berlijn is met ingang van 1 October j.l. opgeheven.
De laatste vlucht van Frankfort naar Berlijn ging met een korte
plechtigheid aevaard Generaal Alexander tijdens zijn toespraak voor
het vliegtuig, dat de laatste vlucht maakte.
Eerste Vrijdag f)
VRIENDSCHAP in doodsangst
WEINIG VERANDERING
'Telefonisch van onze Parijse correspondent)
De socialistische minister van arbeid, Daniel Mayer, heeft dez.
keer raak geslagen! Het ministerie ligt uiteen. In het Zaterdag
onder drang van de president van de republiek verkregen com
promis was vervat, dat «en verhoging der laagste Ionen zou wor
den toegestaan, maar altijd binnen de grenzen van wat mogelijk
was, zonder de franc in gevaar te brengen. De grens zou door
deskundige» worden uitgerekend en intussen verscherpte de re
gering haar politiek van prijsdrukking, zowel met behulp van
subsidies als mèt verruiming van de invoer van goedkope levens
middelen. Maar bij het redigeren van de voorstellen is Daniel
Mayer op zijn stuk blijven staan, zodat de radicale ministers en
ook in belangrijke mate de M.R.P.-ministers weer tegenover
de socialisten kwamen te staan.
INVOER-CONTINGENTEN
VOOR TEXTIEL BELANGRIJK
VERHOOGD
K. N. I. L. IN INDONESISCH
NATIONAAL LEGER
ter
ZUINIGHEID MET VLIJT
DE KANTOREN zijn tijdelijk gevestigd In het
Gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven VI,
Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 9095 ten
name van de „N.V. De Courant De Maasbode
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt t 3.90 per kwartaal,
i 1.30 per maand, 0 32 per week.
Directeur: J. KU1JPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P.
LEO J- M. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
In een na de zitting uitgegeven com
muniqué wordt o.m- gezegd: „Om de
nationale belangen van het Duitse volk
te beveiligen, wordt de derde Duitse
volksraad hierbij verzocht, zich uit te
roepen tot voorlopige kamer van afge
vaardigden en een constitutionele rege
ring van de Duitse democratische repu
bliek te vormen".
Het parlement zal bestaan uit een
„volkskamer" van 329 afgevaardigden, tot
stand gekomen door vrije en geheime
verkiezingen en een eerste kamer van
vertegenwoordigers van de staten, in de
verhouding van één afgevaardigde op
400.000 mensen.
De pers in de sovjet-zóne van Duitsland
bracht gisteren „spontane" resoluties en
oproepen van alle delen der Oostelijke
zone, waarin de vorming van een „re
gering voor heel Duitsland" op basis van
de door de „volksraad" ontworpen grond
wet wordt geëist.
De S. E. D. publiceerde een resolu
tie, waarin o.m. gezegd wordt: „Wü zij"
bereid samen te werken met alle Duit
se vaderlanders, inclusief voormalige
leden van de nazi-partij, voormalige
officieren en kleine en middelgrote ka
pitalisten. Bovendien achten wij het
noodzakelijk, voormalige leden van het
Duitse leger ook officieren en gene
raals volledige burgerrechten terug
te geven". Voorts worden een vredes
verdrag, terugtrekking van de bezet
tingstroepen, stopzetting van de demon
tage en nietigverklaring van het Roer
statuut geëist.
De West-Duitse communistische partij
(KP.D.) heeft in een lange verklaring
de eisen v-n de S.E.D. gesteund en de
oprichting an een regering voor geheel
Duitsland geëist. Zij deed een aanval op
opmaak deze eisen afgedrukt, onder ver
melding, dat zij gesteund worden door
„het gehele Duitse volk".
De provinciale verkiezingen in de
sovjet-zone van Duitsland, die deze
maand gehouden zouden worden, zijn
voor onbepaalde tijd uitgesteld in ver
band met de vorming van een Oost-
Duitse regering op Vrijdag a.s-, aldus
werd gisteravond meegedeeld d<Dor Otto
Nuschke, voorzittèr van de christen-de
mocratische partij in de sovjet-zone en
een der voorzitters van de volksraad.
Nuschke verklaarde volgens A.F.P.
verder: „De sovjet-Russische autoriteiten
hebben ons de verzekering gegeven, dat
de door de volksraad opgerichte Duitse
regering volledige onafhankelijkheid zal
genieten bij haar binnen- en buitenland
se politiek en slechts a3n een eenvoudige
controle van haar zijde zal worden onder
worpen".
De regering der V.S. heeft gisteren
verklaard, deelneming van de West-
Duitse regering aan verschillende inter
nationale organisaties voor te staan. Er
wordt aangaande deze kwestie contact
met Londen en Parijs onderhouden.
De Britse hoge commissaris in West-
Duitsland. Sir Brian Robertson, heeft me
degedeeld, (Jat „speciale maatregelen"
worden overwogen om Berlijn hulp te
verlenen, daar het met een groeiende
de West-Duitse regering en noemde deze financiële malaise te kampen heeft. Het
chauvinistisch en militairistisch. werkloosheidscijfer is er hoog en de m-
De Moskouse bladen hebben met grotedustriële activiteit gering.
(Van onze Utrechtse redacteur)
„Deze fusie is geslaagd, volledig ge
slaagd. Naast of beter gezegd tegen
over de enkele saboteurs staan er dui
zenden klaar om onze organisatie
wettigen, te consolideren en groot
m?^fn '„„ht de heer H. A. Vulink (Am
sterdam) gistermorgen getuigen, toen
hii als voorzitter van de Katn. Bona
van Overheidspersoneel m het Jaar-
beursgebouw het eerste congres opende,
na de fusie, die 1 Januari tussen de
Kath. Bond van PTT-personeel „St.
Petrus" en de R.K. Bond van Overheids
personeel „St Paulus" plaats had.
Spreker noemde de concentratie een
daad, die het katholieke overheidsper
soneel tot zegen zal zijn. Het hoofd
bestuur kan het verstaan, dat de gezond
denkende mensen in de afdelingen zich
afvragen, waarom er ii# het katholieke
TOSS?»
T° SÊÜLJ»
kamp nog steeds twee organisaties van
overheidspersoneel opereren.
Komende tot een bespreking van de
positie van het overheidspersoneel
merkte spreker op, dat er in zeker op
zicht reden is tot een matige tevreden
heid. doch dat men niet voldaan is. Dat
voor enkele groepen weekhmers en met
name de allerlaagst bezoldigden niets
kon worden bereikt en dat evenzo enkele
groepen ambtenaren min of meer tussen
de wal en het schip terecht kwamen,
moge aan de hand van de algemene
loon- en prijspolitiek en de technische
opbouw en samenstelling van het be
zoldigingsbesluit te verklaren zijn, maar
is er niet minder teleurstellend om. De
algemene loon- en prijspolitiek van de
regering noemde spreker een zegen voor
ons volk, wat niet wegneemt, dat men,
vooral gezien de aangekondigde -maat
regelen i.v.m. de huren, belastingen,
subsidie veria ging enz., op zijn hoede
moet zijn. De sapenwerkende eentrales
en binnen die samenwerking dus ook de
KABO, zijn volkomen actief met betrek
kin? tot dit vraagstuk.
Wat het georganiseerd overleg betreft,
typeerde spr. de salariscommissie ad
hoe als een surrogaat van het Rijksover-
leg Het gestelde ideaal van medezeg
genschap via de bonafide organisaties
van overheidspersoneel is inmiddels nog
niet verwezenlijkt, al zijn mooie resul
taten verkregen.
Positief wees de voorzitter de opvat
ting en een streven af. hetwelk in be
paalde kringen, ook departementaal,
leeft, om het overheidspersoneel voor
wat de sociale voorzieningen betreft,
gelijk te schakelen met Je werkers in
het particuliere bedrijf. Als een symp
toom van de goede geest en het idea
lisme in de KABO merkte spr. aan het
feit dat in Augustus, de slechtste maand
voor de propaganda, nog 400 nieuwe
leden werden geworven.
Voor het tijdvak van 9 t.m. 22 October
zijn de volgende bonnen aangewezen:
VOEOINGSMIDDELENK AARTEN 909.
341 Vlees (A, B, D) jgo gram vlees-
342 Vlees (A. B) 300
gram vlees.
343 Vlees (D) 100 gram vlees.
347 Algemeen (A, B) 125 gram koffie.
346 Algemeen (A, B) 200 gram kaas of
250 gram korstloze kaas.
354 Algemeen (D) joo gram kaas of
125 gram korstloze kaas
352 Algemeen (B) 200 gram kaas of
250 gram korstloze kaas.
Bonkaarten ZA, ZB, ZC. ZD. ZE. MD.
MH 911 (bijz. arbeid as. moeders en
zieken): geldig zijp de bonnen gemersl
met de letter B.
Bovenstaande bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 7 October worden gebruikt.
De niet-aangewezen bonnen 325 327.
328, 329. 330, 331, 332 333> 335 336 337
338 339 Algemeen kunnen worden ver
metigd.
Nóg schenkt October ons schone dagen,
maar gaat men het vrije veld in, dan is
het afstervingsproces duidelijk te bemer
ken. Het doodsuur der natuur nadert snel.
Doodsuur en doodsangst zijn voor de
altiid begrippen, waarvan men zich
Hefst zover mogelijk verwijderd houdt.
Toch - uit gesprekken en brieven valt
iocn U11 5 leven vele mensen
zulks op te maken „ermanent in
de laatste jaren eigenlij'P. ];ngen]jam_
een zekere doodsangst. yiuchtelinSenKam
pen bijv. leveren materiaal gen g,
ook onze eigen mensen hier levenin
sfeer hetzij om de toekomst, om nun
staan, hetzij om hun kinderen.
Er is ontzettend veel leed te dragen. Ais
we allen de broeder- en zusterliefde tot
in heldhaftige graad beoefenden, zou heel
wat zielepijn kunnen worden gestild. Maar
dan nóg zou veel alleen getorst moeten
worden.
Waarom herinneren zich in dit verband
zou weinigen het Goddelijk Hart. Is er iets
te vergelijken, met de doodsangst, die de
Christus doorstond? Als Eerhersteller
werd Hij verdronken in een oceaan van
zonden, werd Hij terneergedrukt onder een
niet te bepalen last van droefheid, angst
en verlatenheid. Wankelend was Zijn gang.
Hij ziet er uit als een spookverschijning.
Het lijden komt op Hem aangestormd en
doet Hem water en bloed zweten. In Zijn
doodsangst zoekt Hij vrienden. Maar zij
slapen en slapen opnieuw.
Bij Wien kan men beter terecht voor
vriendschap in doodsangst dan bij het
Goddelijk Hart, dat naast Zijn Onuitspreke
lijke liefde zo uitermate leed en angst
heeft doorgemaakt.
De mens moet zijn Gethsemam doorma-
ken om zijn Pasen te kunnen genieten. De
kruiswegperiode kan" echter zwaar zijn,
ondraaglijk zelfs voor de mens. Wanhoop
niet. Sluit U in het Goddelijk Hart op.
Het zal U, blijmoedig, getroost en ver
sterkt, over Golgotha heen helpen.
Vriendschap in doodsangst. Begin nog
morgen haar te vragen. Ge wordt reeds
verwacht.
AMATOR.
De verwachting van heden- tot
morgenavond luidt:
Vannacht en morgenochtend weer
op vele plaatsen mist en weinig
wind. Morgen overdag: Wolkenvel
den afgewisseld door enkele op
klaringen. Overwegend droog weer.
Zwakke wind uit Zuidelijke rich
tingen. Weinig verandering in
temperatuur.
Vrijdag 7 October: Zon op 6.50,
onder 18.05; maan op 18.09, onder
7.04.
Daniel Mayer schreef aan de minister
president een brief, die aan Queuille de
overtuiging schonk, dat er niet meer te
bemiddelen viel. Ondanks zijn jobsge
duld en zijn taaiheid als Auvergner, gaf
hij het op, trok 'naar Rambouillet, waar
de herstellende president Vincent Aurioi
wat rust genoot en overhandigde hem
zlin ontslagbrief.
De president van de republiek gaf
Op de Benelux-Ministerconferentie,
welke in Maart 1949 in Den Haag heeft
plaats gevonden, hebben de regeringen
van België, Nederland en Luxemburg be
sloten aan de Economische Unie een pe
riode van Voor-Unie vooraf te doen gaan.
Gisteren is in Den Haag een ontwerp
overeenkomst geparafeerd door de heer
Max Suetens, directeur-generaal voor de
Buitenlandse Handel namens de Bel
gisch-Luxemburgse Economische Unie en
door de heer D. P. Spierenburg namens
Nederland. Krachtens deze overeenkomst
zal de Voor-Unie met ingang van 1 Oct.
Sukarno heeft Dinsdagavond een radio-
het volgend©. iptfpr is duid©-
„Het standpunt van het leger te
lijk: de souvereiniteit dient v
zijn. aangezien wij onze strijdkracn e
beschouwen als het leger van een
ledig onafhankelijk land. Wij diene
kern. de grondslag en het wezen van
toekomstige leger van de R.I.S te vo -
men conform de beslissingen van de
inter-Indonesische conferentie. Wij wen
sen de oprichting van een nationaal
leger, dat zal bestaan uit leden van de
T.N.I., het K.N.I.L, de veiligheids
bataljons enz. Eén nationaal leger en
niet twee. Eén organisatie onder één
ministerie en onder één commando.
Indien de T.N.I. straks bij de over
dracht van de souvereiniteit in staat
is voor de orde en rust zorg te dragen
zonder de hulp van buitenlandse troe
pen, behoeven de Nederlanders gener-
lei gezag meer in militaire aangejegen-
heden uit te oefenen. Op dat tijdstip
moeten de Nederlandse troepen al ge
concentreerd zijn in de havenplaatsen
of in garnizoenen om binnen uiterlijk
6 maanden te repatriëren".
Sukarno verzekerde de strijdkrachten,
dat dit ook het standpunt van de rege
ring en de republikeinse delegatie in
Den Haag is.
De tweede politiële actie noemde hij
een strategische misgreep van de Neder
landers: „De Nederlanders verloren uit
het oog, dat wij weten, waarvoor wij
strijden. Wij wensen niet meer dan vrij
heid. Wij weten, wat het leven en iaten
leven is Wij wensen vriendschap met de
Nederlanders op basis van onafhanke
lijkheid. Thans onderhandelen beide
partijen weer en het leger gaat hiermede
eccoord
Inderdaad is de weg van vredé te ver
kiezen boven die van geweld en wij
wachten thans de resultaten van de
R.T.C. af".
1949 in werking" treden. De concept-over
eenkomst zal ter goedkeuring aan de re
geringen der drie landen worden voor
gelegd, Zodra bedoelde goedkeuringen
zullen zijn ontvangen zal de overeenkomst
van kracht worden.
Van de totale invoerwaarde van
Nederland uit België-Luxemburg zal
30 pet. worden vrij gegeven en niet
meer aan contingenten gebonden
zijn. Voor de goederen welke vrij
mogen worden geïmporteerd, zal de
z.g. versnelde declaratie-procedure
worden ingevoerd.
Voor de Belgisch-Luxemburgse pro
ducten welke niet op de vrije lijst voor
komen, zijn de contingenten in belang
rijke mate verhoogd. Men hoopt hier
door aan de moeilijkheden aanzien
lijk tegemoet te zijn gekomen
Voor textielproducten, die niet op de
vrjje lijst voorkomen (wij hebben zulks
reeds eerder in het vooruitzicht ge
steld in ons blad van 26 Sept.) zijn
de contingenten in belangrijke mate
verhoogd, ook wat de textiel-eindpro-
ducten betreft Er is rekening gehou
den met de mogelijkheid dat de vast
gestelde contingenten van de diverse
goederen op een later tijdstip worden
verruimd.
De contingenten voor de invoer van
Nederlandse landbouwproducten in Bel
gië zullen worden verhoogd t. o. v. de
huidige contingenten. Nederlandse in
dustriële producten mogen, op een en
kele uitzondering na, practisch vrij wor
den ingevoerd in België-Luxemburg.
Het zal geen verwondering wekken dat
het touristenverkeer van Nederland naar
België niet vrü is gegeven.
Het heeft steeds in de bedoeling gele
gen de goedereninvoer in Nederland uit
België-Luxemburg progressief vrij te ge
ven gedurende de periode van de Voor-;
Unie. Ook indien de financieringsmidde
len wel aanwezig zouden zijn geweest
dan nog zou slechts van een geleidelijk
vrijgeven van de invoer sprake hebben
kunnen zijn, aldus verklaarde de heer
Spierenburg,
geen onmiddellijk antwoord, vroeg 24
uur bedenktijd eu voelde zich in zijn
eigen strikken gevangen, die hïj jl.
Zaterdag had uitgezet door het ver
vroegd bijeenroepen van het parlement
tegen te houden en als gevolg daarvan
'n mimsterscrisis te voorkomen .De mi
nister-president wordt op voordracht
van de president van de republiek
door de volksvertegenwoordiging geko
zen en, zo zeide Aurioi, moet dus ook
van de volksvertegenwoordiging zijn
ontslag ontvangen.
Hoe het dan ook zij, het ministerie ligt
in stukken, heeft althans alle gezag
verloren. Waarschijnlijk zullen weldra
de Kamers bijeen worden geroepen,
niet op 18 October, zoals het plan was,
maar vermoedelijk reeds aan het eind
van deze week of in de eerste dagen
van de volgende. Schuman moet ech
ter eerst "it Lake Success komen en
Daladier uit Washington. De belang
rijke besprekingen in Luxemburg met
de Benelux-landen zullen wel vertraagd
worden.
Heel het raderwerk van de regering
staat stil, wanneer Daniel Mayer's mach
tige arm het wil!
Maar waarom wil hij dat? Om de al
gemene drang tot loonsverhoging, die een
ernstige sociale spanning dreigt te ver
oorzaken, te voorkomen? Om genoeg
doening te geven aan de laagste lonen?
De zaak zit heel wat dieper.
Er heerste reeds lang een uiterst ge
spannen toestand in het ministerie, om
dat de drie partijen, waartoe de ministers
behoren, elk grote offers voor die samen
werking moesten brengen. Daniel Mayer
en met hem de socialisten stond in
het bijzonder aan druk bloot, door de
vakverenigingen uitgeoefend. De eenheid
van het ministerie berustte echter op de
noodzakelijkheid van de verdediging van
de franc. Dat dwong er toe, de oplossing
van het loontekort te zoeken in een voor
de koopkracht gunstiger verhouding van
Jonen en prijzen en niet in een verhoging
van lonen, welke noodlottig zou zijn voor
de franc.
Men kan wel zeggen, dat zulks in de
vakverenigingen wordt begrepen Alleen
de politiek van prijsverlaging, door de re
gering wel wat schoorvoetend ingevoerd,
wordt niet vertrouwd. Wat de regering
in extremis afkondigde, was niet van
omverwerpende betekenis en trouwens,
tot dusver zijn alle pogingen tot prijs
drukking op niets uitgelopen. De actie
der vakbonden bleef dus toenemen. Maar
bij die actie doet zich het verschijnsel
voor, dat die der christelijke vakvereni
gingsfederatie ongeveer parallel loopt
met die der communistische CGT, terwijl
de socialistisch stemmende Force Ouvrière
een eigen standpunt inneemt, een stand
punt. dat de socialistische partij dus ook
had in te nemen, wil zij niet de toch
reeds schamele hoeveelheid leden die zij
heeft overgehouden, nog uitgedund zien.
Het is dan ook al sinds lang, dat de
socialisten in de oppositie willen gaan
om van een hinderlijke verantwoor
delijkheid af te komen en vooral: om
zich van de communistische critiek te
bevrijden, die bij hun aanhang een zo
welwillend gehoor vindt en een voort.
durend ledenverlies veroorzaakt. Het
is dan ook niet te verwonderen, aat
Daniel Mayer zich nu weer schrap
heeft gezet en daardoor de genade-
stoot aan het ministerie-Queuille heeft
gegeven.
Evenwel zal er toch binnenkort een
nieuwe regering moeten worden ge
vormd, tenzij men het landsbestuur maar
aan de vakverenigingen zou willen over
laten. Wij bedoelen daarmee te zeggen, dat
Frankrijk niet ver meer van de crisis var,
het regiem af is, als het niet spoedig een
stevig parlement weet te verkrijgen er
een gezaghebbende regering
Immers, zoals het nu is, zijn de grote
vakverenigingen en de grote economi
sche belangen heer en meester van par
tijen en regering, doordat de partijen
volkomen verstard zijn, haar vertegen
woordigers in het parlement ook en in
de parlementaire verhoudingen geen be
weging meer is te krijgen-
De Gaulle zal wel weer om Kamer
ontbinding roepen, maar wat zou dit
kunnen uitwerken nu het kiesstelsel nog
niet gewijzigd is?
Ja, Parijs zit danig in het moeras!
Intussen heeft de beslissing van minis
ter Queuille het vraagstuk der politieke
verhoudingen in heel zijn omvang aan
de orde gesteld. Zelfs als de president
van de republiek vandaag de ontslag
neming zou afwijzen, zou de minister
president zich daar niet bij neerleggen
en, zich eveneens op grondwettelijk
standpunt plaatseed, van art. 12 gebruik
maken, om tegen Zaterdag, of uiterlijk
Maandag het 'parlement bijeen te roe
pen Dit parlement zou dan de keuze
hebben tussen aanvaarding van Bet ont
slag of het in het gelijk stellen van
minister Mayer. In beide gevallen dus
de crisis.
Partijen en vakbewegingen vergade-
„Zuinigheid met vlijt bouwt huizen als
kastelen" werd ons in onze jeugd met
een zakgeld van een paar koperen cen
ten steeds voorgehouden. Maar wij zijn
blijkbaar noch zuinig, noch vlijtig ge
weest, want een kasteel hebben wij nog
steeds niet.
Nu moet men dit ook niet, zeker niet
in deze tijd, letterlijk nemen, doch in fi
guurlijke zin. Want kastelen zijn momen
teel wegens de hoge personele belasting
niet te bewonen- Dit zegt men tenminste;
zelf hebben wij, zoals gezegd, er geen
ervaring mee- Wie denkt trouwens in
deze tijd van zolderkamertjes aan kaste
len?
Laten wij dus de stenen kastelen op ons
sprookjesboek schrijven om ons te be
palen tot luchtkastelen. En daarvoor biedt
sparen wel bouwstof. Niet waar, als ik
rijk was, danJa, wat zou men al
niet? Van die kant maar gelukkig, dat
er slechts weinig rijke mensen zijn; an
ders kwamen wij bouwrijpe lucht te kort.
Maar enfin, de belangstelling voor de
spaarbanken en voor spaarduitjes in het
algemeen schijnt te groeien. Minister Lief-
tinck heeft dan ook niets minder dan
zijn hoofd beschikbaar gesteld om als
spaarpot dienst te doen, overtuigd hier
door dan zijn gehele persoon in te zetten
ter bevordering van 's lands welvaart,
een probleem, dat hem heel wat kopzorg
kost.
De spaarbanken stelden bovendien ze
geltjes beschikbaar voor kinderen, die
hun ouders een kwartje weten los te
branden en dan deze zegeltjes op een
mooie kaart plakken, zodat zij een hele
serie torens krijgen. Zeer paedagogisch,
want de jeugd droomt daardoor wellicht
van toren-hoge stapels kwartjes!
Men zou zich slechts kunnen verheugen
over deze spaarwoede, indien deze actie
tot sparen niet mede de belangstelling
had getrokken van andere liefhebbers van.
spaarduitjes. Neen, wij zijn niet hatelijk
en bedoelen niet de fiscus! Wij hebben
de roofovervallen van de laatste tijd op
het oog. Die wijzen er op, dat sommige
lieden er een verkeerde manier van spa
ren op na houden onder het motto: „spa
ren, waar gespaard wordt." Het kan toch
niet de bedoeling zijn, dat men een ander
voor zich laat sparen om dan deze spaar
centjes op hardhandige manier te verga
ren. Zelfs thuis zijn de contanten niet
meer veilig; plotseling komt er iemand
op een ongelegen tijd om oud en nieuw
papier van de Ned. Bank te halen. En.
als men weigert dan hoeft men niet meer
te sparen- Dus om je zelf te sparen, spaar
je dan maar niet je spaarduitjes!
Dit alles stelt intussen een mens voor
een moeilijk dilemma. Er wordt gezegd:
„Houdt geen geld in huis. dat is niet
veilig", doch de jongste overvallen op
banken hebben bewezen, dat buiten de
safes het Voor onze gedevalueerde guldens
ook op de banken niet safe is, al zal de
inlegger gelukkig wel niet de dupe wor
den van deze Wild-West-methode om gel
den op te nemen.
Doch voor deze voor de gemeenschap
onvoordelige zijde van het sparen kan
de waardering toch slechts spaarzaam
zijn.
Er wordt gezegd: „Elke dag een draadje
geeft een hemdsmouw in een jaar". Om
U te dienen, doch wij hopen, dat die
mensen, die in éér keer een geheel hemd
willen weghalen, spoedig eens door de
politie in hun hempie worden gezet.
ANALYST
ren druk en waren hedennacht nog laat
bijeen om de toestand te bespreken. Men
kan niet anders zeggen, dan dat in de
loop van de avond de verhoudingen nog
verscherpt zijn, want iedereen voelt, dat
het om de vraag gaat, of de Franse bin
nenlandse politiek, zoals overal, een
nieuwe opschuiving naar rechts zal on
dergaan of dat de vakbeweging, in
communistisch vaarwater komend, door
middel van een heftige sociale agitatie
het bewind van een sterk socialistisch
blok zal afdwingen.
De Amerikaanse regering is gisteren
tussen beide gekomen in de mijnwer
kersstaking en heeft de leider van de
vakbond, John L. Lewis en de mijn
eigenaars uitgenodigd, Vrijdag bijeen te
komen, teneinde te trachten een einde
te maken E^n de staking, die reeds drie
weken duurt
Het ziet er niet naar uit dat onze
boeren dit jaar met hun aardappelen
zullen blijven zitten, zoals zulks zeer tot
hun schade verleden jaar wel het geval
was. Integendeel, de vraag in het bui
tenland is thans reeds zó groot, dat
eerder voor een tekort moet worden
gevreesd. Alleen al naar consumptie
aardappelen is de vraag nu reeds twee
maal zo groot als verleden jaar. Wan
neer aan die vraag zou worden vol
daan, dan zal in de totale binnenlandse
behoefte niet voorzien kunnen worden.
Gelukkig is de export van aardappe
len niet vrij, zodat het van de zorg der
overheid zal afhangen, of het Neder
landse volk krap in zijn volksvoedscl
zal zitten of niet. Op het ogenblik staat
wel vast, dat 160.000 to kleiconsump-
tieaardappelen zullen worden geëxpor
teerd.
De Nederlandse aardappeloogst 1949 be
staat naar betrouwbare schatting
uit 1. „00.000 ton kleiaardappelen,
1.430.000 ton zandaardappelen en 1.350.000
ton fabrieksaardappelen. In totaal dus
4.280.000 ton.
Van de 1.500000 ton kleiaardappelen
blijft na aftrek van 20% kriel 1.200.000
ton voor menselijke consumptie over. De
totale binnenlandse behoefte aan con
sumptieaardappelen, aan pootgoed als
mede de behoefte voor export van poot-
aardappelen wordt geraamd op 1.040.000
ton. Er zou dus een hoeveelheid klei
aardappelen overschieten van 160.000 ton.
De behoefte aan zandaardappelen wordt
geschat op 485.000 ton. Met aftrek van
20 voor kriel zou er dus een hoeveel
heid van 645.000 ton overblijven.
Van de fabrieksaardappelen worden
1.000 000 ton gebruikt voor de verwer
king tot meel en vooi pootgoed, zodat
ook daarvan een hoeveelheid van 350.000
t^n overblijft.
In totaal zijn er dus na aftrek van wat
voor menselijk gebruik, voor pootgoed en
voor export nodig is, 1.741.000 ton aard-
gppplen beschikbaar. De Nederlandse
varkensstapel zal in het komende jaar hebben.
minstens 1.290.000 ton aardappelen nodig
hebben om zijn honger te stillen, zodat
slechts ruim 450.000 ton aardappelen aan
wezig zullen zijn om alle risico's op te
vangen. Althans, wanneer er geen con
sumptieaardappelen zouden worden uit
gevoerd. Maar zoals reeds opgemerkt zijn
reeds 160.000 ton voor de export vrijge
geven. Blijven dus in totaal over circa
290.00C ton zand- en fabrieksaardappelen.
I
De moraal uit al deze cijfers is aller
eerst bestemd voor de veeboeren. Er is
nog weinig vraag naar voeraardappelen,
ofschoon de prijs erg laag is. Gestoomd
en wel kan men ze voor 5,25 per 100
kg thuis krijgen. Iedere veehouder zou
derhalve zeer verstandig doen, indien hij
zich reeds thans volledig zou dekken.
Want, niet alleen zijn de gestoomde aard
appelen straks veel duurder, maar ook
bestaat de kans, dat men ze straks niet
in voldoende hoeveelheid zal kunnen krij
gen. De speling is zoals wij reeds zagen
toch niet bijzonder.
Bovendien is de vraag in het buiten
land buitengewoon groot; is het Dage
lijks Bestuur van de Stichting voor de
Landbouw van mening, dat deze ruimere
exportmogelijkheden in meerdere mate
zullen moeten worden benut door de hoe
veelheid, die voorlopig voor export is
vrijgegeven, te vergroten, indien de
vraag naar voeraardappelen niet zal toe
nemen; en brengt de export van con
sumptieaardappelen minstens 30 millioen
gulden op. Wanneer men dit alles over
denkt en weet dat minister Mansholt
gaarne de adviezen van de Stichting van
de Landbouw opvolgt en minister Lief-
tinck gaarne deviezen ziet, dan is het ge
vaar van een aardappeltekort niet denk
beeldig.
Voor de consument zit er het gevaar in,
dat nu niet de zandaardappelen geëxpor
teerd zullen worden, maar de kleiaard
appelen, zodat de stedeling aan het eind
van het consumptie jaar het nakijken zal
Th.P.
