Nederlandse boer heeft plichten
maar ook rechten
ABDüSIROOP
Nederlandse koopvaardijvloot
op vóór-oorlogs peil
R
De Tweede Kamer over het
regeringsbeleid
Bij explosie dodelijke zóne van
twee kilometer in doorsnee
arel
wiek
Derde man van de Euterpestraat
De naeht
24e October
IN IJLTEMPO DOOR DE LAATSTE
PROBLEMEN
Uit de sportwereld
Minister Mansholt over regeringsbeleid
inzake de landbouw
De zweepslag van het extremisme
ADIO
De politieke situatie in ons land
programma
Mr. P. W. J. H. Cort van
der Linden burgemees
ter van Den Haag
De kracht der atoombom
NIEUWE LOTGEVALLEN
iivniaw* -
Albers hoort levenslang tegen zich eisen
R.K. Amateurtoneel
houdt districtsdag
WOENSDAG 26 OCTOBER 194$
PAGINA 2
DE MOEILIJKHEDEN BIJ HET
ZUID-NED. TONEEL
(Van onze redacteur).
Het tempo, waarin de laatste dagen op de Ronde-Tafelconferentie
wordt gewerkt, is verbazing-, maar ook enigermate bezorgdheidwek-
kend. Zittingen tot diep in de nacht bewijzen, dat men in elk geval
op de streefdatum, 1 November, geheel en al met de conferentie
klaar wil zijn, zodat de Indonesische leiders reeds de volgende dag
naar hun land zouden kunnen terugkeren.
SAMENSTELLING ECHTER
MINDER GUNSTIG
NED. KATH BOND VOOR HET
BEROEPSGOERENVER V OER
OVER DE WEG OPGERICHT
SCHEERMESJES-MANIAK
OOK IN MAASTRICHT
van
ZWEEFVLIEG COMPETITIE
TENNISRANGLIJST
INTERN. WIELERRONDEN
NIEUW WERELDRECORD
KLEIN LIBRE
de
door MARIE-LOUISE C AU F AT
14)- -
(Van onze correspondent)
Hogere opbrengst, die nodig is om aan
de toenemende behoefte aan voeding
van het Nederlandse volk te kunnen
voldoen terwijl het aandeel in de ex
port .moet worden blijven geleverd,
stampt men niet zo maar uit de grond-
Hiervoor zijn grote vakkennis, grote toe.
wijding en harde arbeid een eerste ver
eiste. De Nederlandse boer is bereid
deze plichten op zich te nemen, mits
hem het recht op een behoorlijk be
staan wordt gegeven.
Met deze woorden gaf de minister
van Landbouw, de heer S. Mansholt
gisteren op de jaarvergadering van de
Aartsdiocesane Boeren, en Tuinders-
bond in ..Musis Sacrum" te Arnhem
het kernpunt weer van zijn rede „Rech
ten en plichten van de Nederlandse
landbouw". De rede kon men tevens
opvatten als een antwoord op enige
kwesties, die voorzitter A. de Goey des
ochtends aan de orde had gesteld.
Onzekere toekomst
In zijn openingsrede zeide deze laatste
o.m-: De resultaten van het land- en
tuinbouwbedrijf in 1948 waren zonder
twijfel beter dan die in 1947. Het jaar
1948 was in alle opzichten een buitenge
woon vruchtbaar jaar, dat sterk afstak
bijvoorgaande jaren. Maar wat de toe
komst betreft, leven wij in grote onze
kerheid- Want, wat gaat er gebeuren met
de Nederlandse landbouw m,et het
kleine bedrijf in het bijzonder bij
doorvoering van de Economische Unie,
waarvan België en Luxemburg, die van
maatregelen' op gebied van land. en tuin
bouw weinig willen weten, deel uitmaken.
Hoe zal de regeling zijn bij de afschaf
fing van de vleesdistributie en welke ge
volgen heeft de devaluatie voor de boe
renstand? Groter wordt het gevoel van
onzekerheid als men de maatregelen be
schouwt, wejke thans reeds zijn geno
men ten aanzien van de binnenlandse
voedergranen -Spr. wees voorts op de
moeilijkheden voor de landbouw ontslaan
door het afkondigen van de prijsstop na
de devaluatie. Ook de afzet van boter
is een groot zorgenkind. Dat men uitzie,
naar een andere bestemming van de melk
ligt voor de hand. Het is verheugend, dat
onze technische organisaties uitzien naar
vervaardiging van andere producten uit
melk, maar laat men dit niet op korte
termijn willen bewerkstelligen. Spr.
roemde de overheid voor de wijze, waar-
op zij werkte aan het herstel van de wel-
vaart van ons land.
Uitvoerig ging spr. hierna in op he--
probleem van de jeugd, dat- hij samen
vatte als volgt: Ligt de toekomst van
onze jongeren in de industrie, in het
vrije beroep of in emigratie? Wi. men
ondanks alle moeilijkheden boer of tuin
der blijven, dan zal voor velen de enige
weg hiertoe zijn: emigratie. Tot slot
schetste spreker het nut van de PBU
en de nauwe samenwerking tussen het
Landbouwschap en de standsorganisaties,
die daarvoor noodzakelijk is-
Minister Mansholt was van mening
dat de bestaanszekerheid van de land
bouwer niet door een enkele maatregel
is te verwezenlijken.
Stabiele prijzen noodzakelijk
Hiervoor is o-a. uitgebreide voorlich
ting nodig, alsmede een krachtige bevor
dering van de grondverbetering. Ook is
het noodzakelijk, dat de stabiliteit van
de prijzen wordt verzekerd. Er dien
voor te worden gewaakt, dat het vrije
spel" van prijsontwikkeling niet ont-
•wrichtend gaat werken.
Uitvoerig ging de minister in op ae
maatregelen, die in het belang van een
stabiele prijsontwikkeling worden ge-
nomen. De vleesprijs is vrijwel stabiel,
als gevolg van het export-contract, da
met Engeland ten aanzien van de leve
ring van bacon is gesloten.
Ten-aanzien van de melkprijs deelde oe
minister mede. dat het onlangs versche
nen melkrapport van het Landbouw
Econ. Instituut mede heeft gediend tot
het vaststellen van de basisprijs voor de
boerenmelk van Nov. 1949 tot Nov. 1950-
Vergeleken met het vorige geeft dit-rap-
port een verlaging te zien van ongeveer
een cent per liter, en wel als gevolg van
de grotere productie. Mede op grond
hiervan is de basisprijs voor de melk
thans met 1 cent verlaagd.
Wat de akkerbouwproducten betreft,
deelde spr. mede, dat, hoewel de prijzen
nog niet zijn vastgesteld, hier geen grote
veranderingen zijn te verwachten-
Minister Mansholt achtte het vraagstuk
van de veevoedervoorziening zeer be
langrijk. Naar zijn oordeel is de veevoe
derdistributie noodzakelijk in het belang
van de handhaving van de prijzen.
Tenslotte ging spr. uitvoerig in op de
ontwikkeling van de economische unie
met Begië en Luxemburg. Op de onlangs
gehouden ministerconferentie in Luxem
burg is men een belangrijke stap vooruit
gekomen. Was de Belgische regering tot
dusverre huiverig voor kunstmatig in
grijpen in de landbouw ter verzekering
van een redelijk prijspeil, thans heeft
spr. meer begrip voor deze opvatting ont
moet- Men heeft nu erkend, dat de po
sitie van de Belgische landbouw in het
kader van de Benelux volkomen zal ver
anderen. Te dien aanzien zal België van
importland exportland moeten worden.
Er zal worden nagegaan, in hoeverre
het Ned. systeem van beheersing van de
prijzen in Benelux-verband kan worden
aangepast. Het zelfde zal geschieden met
het in de Ned. landbouw toegepaste stel
sel van heffingen en toeslagen bij de in-
en uitvoer De Benelux-commissie voor
landbouw, visserij en voedselvoorziening
heeft opdracht gekregen, voorstellen te
doen omtrent de wijze waarop deze poli
tiek in de drie landen van de tol-unie
gezamenlijk kan worden toegepast. Hier
bij is aan de landbouw in Luxemburg
Bedenk, dat alt een onvol-
doend verzorgde kinder-
hot-st een zwakke borst en
asthmatische aanleg kunnen
overblijven. Neem geen risi
co, bestrijd klnderhoest on
middellijk met de heeriyk ver
zachtende, slymopïossende:
nog een speciaal beschermde plaats toe
gedacht.
Minister Mansholt achtte dit een grote
vooruitgang en zijn hoop is gevestigd op
een goed begrip, in brede Belgische krin#
gen, van deze zaak, welke van gezamen
lijke betekenis Is voor de Nederlandse en
Belgische boer.
Spr. eindigde met zijn waardering uit
te spreken voor het werk van de land
bouworganisaties-
Bij de bestuursverkiezing werd de af
tredende voorzitter van de A B.T.B. de
heer A. de Goey uit Montfoort met 217
van de 238 stemmen herkozen.
De heer Fr. Drion jr. directeur van het
Zuid-Hollands Toneel heeft medegedeeld,
dat de besprekingen over een mogelijke
fusie sinds Maart van dit jaar gevoerd
met de hee Balledux, directeur van het
Zuid-Nederland Toneel, niet hebben ge
leid tot enig resultaat en dat dit overleg
als afgesloten kan worden beschouwd-
Gistermorgen diende voor de Haagse
rechtbank, gepresideerd door mr- J. R.
Thorbecke, de van-waarde-verklaring van
het beslag op de bezittingen van het
Zuid Nederlands Toneel, vvelke aanvrage
verband houdt met een vordering, die
een aantal ontslagen artisten op het Zuid-
Nederlands Toneel meent te hebben. Op
verzoek van de eisende partij besloot de
rechtbank, de procedure van de van de
van-waardeverklaring van het beslag aan
te houden tot 18 April 1950.
Men zal er, zo mogelijk, eer een dag af
dan bij doen, want 1 November is nu een
maal psychologisch een magische en fatale
datum geworden, niet zozeer in Den Haag
als wel ginds rond de evenaar. En voor
de ontwikkeling op Java en Sumatra is
men zowel in Nederlandse als in Indone
sische kringen uiterst bezorgd, terwijl
men anderzijds meent, dat als op de vast
gestelde tijd het charter van de souve-
reiniteitsoverdracht in de vorm waar
in het is ontworpen kan worden ge
publiceerd, een algemene kalmering zal
Intreden.
Men hoopt, en men verwacht ook, dat
een voor Indonesië gunstig resultaat
van de Haagse conferentie drs Moh.
In een uitgebreid verslag over haar
werkzaamheden in 1948 heeft de Ne-
derlandsche Reedersvereeniging ook
nu weer, haar relaas tot een vraagbaak
gemaakt voor alles wat voor de beoor
deling van Nederlands scheepvaartpo-
sitle van enig belang mag heten.
In het algemeen overzicht (Hoofdstuk
II) waarbij natuurlijk het Marshall-plan
en de fifty-fifty-clausule alsmede de
Benelux de revue passeren, wordt o.a
geconstateerd dat, de gezamenlijke ton
nage van de Benelux per 1 Januari 1952
op 3,5 millioen B. R. T. geschat mag wor
den-
Op 1 Januari 1949 bedroeg de1 totale
omvang der Nederlandse koopvaardijvloo'
1029 schepen metende tezamen 2.741.577
B. R. T- Vergeleken met de stand op I
Januari 1948 betekende dit een toeneming
van 95 schepen met 231.577 B. R. T.
De totale bruto tonnage was hiermede
gekomen op 96 pet. van de overeenkom
stige tonnage per 1 September 1939. Ir
DONDERDAG, 27 OCTOBER.
HILVERSUM II (415 M.) 7.00 KRO., 10.00
NCRV 1100 KRO., 16.00-24.00 NCRV.: 7.00
n£v-71 S Gram.; 7.45 Morgengebed en Lltur-
kalender- 8.00 Nws.i 8.15 Gram.: 9.30
w^tcrctanrien 40 Schoolradio; 10.00 Gram.;
hi 15 Morsend'ienst10.45 Gram.; 11.00 V. d.
10.15 Morgena J2_0Q Angelu9; 12 33
Lunchconc f SSffi-I
vrouw^ló 454'Gram°mi6.00 Bijbellezing; 18.45
riïïï^-' wón V d jeugd; 17.30 Zigeunefkwin-
S^wsoRiik óver zeel 18.00 Gram.; 18.15 Voor
land- en Zinbouw: 18.30 Koor en piano; 19.00
Nws.; 19.15 Causerie over muM«. 2100
krant; 20.00 NWS.; 20.05 Gevar. progr;; 21.00
Familiecompetitie; 21.35 Gevar. p
Gram.; 22.15 Buitenl. overzicht, 22.35_ Grarm,
22.43 Avondoverdenking; 23.00 Nws.,
24.00 Kamerork.
HILVERSUM I (301.5 M.) 7.00 AVR -,
VPRO., 3.00—23.00 AVRO. 7.00 N
Ochtendgym.; 7.30 Ochtendblad, 8.00 nws,
8.15 Ochtendblad; 8.40 Gram., 9-5a
vrouw; 9.00 Gram.; 10.00 Morgenwijding, lo.ia
Populaire muziek; 10.50 V. d. kinderen,
Gram.: 11.45 Causerie over Indonesië, 12^
Dameskoor en orgel; 12.33 „In t spionne j
12.38 Hongaarse muziek; 13.00 Nws.,
Vraaggesprek;-13.25 Dansork.; 13.45 Gram.,
14 00 V. d. vrouw; 14.30 Pianoconc.; 15.00 v. a.
zieken; 16.00 Gevar. progr.; 17.00 Kaleidos-
coop; 18.00 Nws.; 18.15 Sportpraatje; 18.30
Ned. Strijdkr.; 19.00 V. d. kinderen19.05
Radio Volksmuziekschool; 19.35 Ronde Tafel
conferentie: 19.45 R. V .D.; 20.00 NWS.; 20.05
Actual 20.15 Radio Philh. Ork.; 21.15 „Plak
boek 1925"; 22.00 Populaire muziek; 22.20
Orkestconc.; 23.00 Nws.; 23.15 Klankbeeld
over werkstudenten; 23.35—24.00 Gram.
RADIODISTRIBUTIE III; 7.00 VI. Br.:
nws; 7.05 gram.; 7.30 kron.; 7.40 gym.; 7.50
gram.; 8.00 nws; 8.05 conc.; 9.00 nws; 9.05
gram.; 10.00 Eng. L.P.: Harold Smart
(org 10.30 Eng. H.S.: Roland Peachy en
Mayfair Orch.: 11.00 Eng. L.P.: Kneale
Kelley en strijkork.; 11.30 NWDR: gram.;
12.00 VI. Br.: koormuz.; 12.30 weerher.;
12.32 omr.ork.; 13.00 nws; 13.15 gram.; 14.00
gev. muz.; 14.45 schoolradio; 15.00 Eng.
L.P.; David Java en ork.; 15.30 Troise en
banjo ens.; 16.00 voordr.; 16.15 vocaal duo;
16.45 Eng. H.S.: gram.; 17.00 Kootwijk:
Batavia; 18.00 Fr. Br.: v. d. sold.; 18.30 VI.
Br v d. sold.: 19.00 nws; 19.30 gev. muz.;
19.45 filmmuz.; 20.15 filmrevue; 20.30 Omr
symph. ork.; 21.05 kunstkaleidoscoop; 21.20
Septet v. Beethoven; 22.00 nws; 22.15
gram.; 22.50 nws; 22.55 gram.; 23.00 div.
.RADIODISTRIBUTIE IV: 7.00 Eng. H.S.;
nws; 7.15 gram.; 7.50 „Lift up your hearts";
7.55 weerber.; 8.00 Fr. Br.: nws; 8.10 conc.;
9.00 Eng. L.P.: nws; 9.10 verz.pr.; 10.00
div.; 11.00 Eng. H.S.: schooluitz.; 12.00 Eng.
H.S.: Stanley Black en dansork.; 12.30 Eng
L.P.: BBC Welsh Orch.; 13.15 Paul Fenoul-
het en ork.; 14.00 causerie; 14.15 Poolse
muziek; 15.00 Eng. H.S.: BBC Midi. Light
Orch.; 15.45 NWDR: lichte muz.; 16.00
omr.ork. m. koor; 17.00 Fr. Br.: ber. en
interv.; 17.10 v. d. zieken; 17.40 Eng. L.P.:
Reggie Goff en de „Glee-girls"; 18.00 Reg.
Porter-Brown (org.); 18.15 Bill Savill en
ork.; 18.45 hoorsp.; 19.00 Fr. Br.: uitz. ter
ere v. M. Maeterlinck; 19.10 casinopr.; 19.30
Eng. L.P:: „Up the Pole"; 20.00 „Briga
doon"; 20.30 „Ignorance is bliss"; 21.00
„The plain man's guide to Music"; 22.00
nws: 22.15 „Topic for to-night"; 22.20 ,,Pa-
namania"; 23.00 voordr.; 23.15 bas en orgel;
23.56 nieuws.
De verhoudingen tussen de politieke
partfjen in ons land ziln scherper ge
worden. Het „nieuwe bestand", aldus
werd door de vorige minister-president
de samenwerking genoemd tussen de
twee grootste politieke partyen, is door
dc K- V. P. losgelaten en de partyen
zijn nu zeer los aan het kabinet-Drees
verbonden welk kabinet uitsluitend
zijn kracht vindt in de bekwaamheid
van zijn leden en de redelijkheid van
zijn voorstellen. Aldus „vele leden" der
Tweede Kamer in het voorlopig verslag
uitgebracht over de ryksbegroting voor
1950.
Ze wijzen o.a. op de politieke oriën
tatie van de staatssecretarissen bij hel
ministerie van Oorlog en van Marine
nadat aan de minister van Economische
Zaken reeds een geestverwant als zoda
nig was toegevoegd. De Partij van de
Arbeid, aldus deze leden en het is
meteen duidelijk wie er hier aan het
woord zijn werd by al deze politieke
benoemingen gepasseerd, hetgeen ook ge
schiedde bjj vele burgemeestersbenoe
mingen. Een ..uitzonderingstoestand"
wordt dit genoemd en niet bevorderlijk
geacht voor de politieke vrede.
Deze leden zouden ook graag een beves
tiging of ontkenning van de geruchten
ontvangen of ook in Nederland de groot
ste politieke partij, evenals dat in andere
landen het geval is, streeft naar een par
tijgroepering zonder de P.v.d-A., waarbij
men onder dit streven verstaat: het los
laten van de progressieve basis op econo
misch, sociaal en Indonesisch gebied. De
economische politiek vertoont, nog altijd
volgens deze leden, niet meer de nood
zakelijke eenheid.
Andere leden waren daarentegen weer
van mening, dat een kabinet op brede
basis gehandhaafd dient te blijven.
Nadere overweging wordt van verschil
lende zijden gevraagd van het probleem
betreffende het overleg tussen de regering
en de Sta ten-Generaal- Men 'meent, dat
verbetering bereikt zou kunnen worden
door het inschakelen dcor commissies uit
de Staten-Generaal bij te plegen inter
nationaal overleg. Ook zou kunnen wor
den overwogen of te dien aanzien ver
anderingen in de nationale grondwet be
horen te worden aangebracht. Het be
langrijkste problêem wordt wel geacht de
verhouding Nederland-Indonesië; de
meeste leden wilden daarop echter thans
niet ingaan in afwachting van de resul
taten van de Ronde Tafel.
Gezinspolitiek
Vele leden slaan met enige beduchtheid
de arbeid van het kabinet gade, voor
zover het de gezinspolitiek betreft. Ge
wezen werd op de uiterst trage gang van
zaken met betrekking tot de kinderbij
slag voor zelfstandigen.
Veie leden misten in de Millioenennota
enige mededeling over de te voeren loon-
en prijspolitiek. Ook de devaluatie en
haar gevolgen worden in het voorlopig
verslag besproken; vooral wenste men
nadere mededelingen over het tot stand-
komen van het percentage der deva
luatie. Is er overleg gepleegd met de an
dere Beneluxlanden?
De voorgestelde representatietoelagen
der ministers en de toekenning van een
dergelijke toelage aan de secretarissen
generaal ontmoetten bij vele leden cri-
tiek.
tegenstelling met 1947 waren de sche
pen die gedurende 1948 aan de vloot wer
den toegevoegd voornamelijk uit nieuw
bouw verkregen- Toch mag hieruit niet
de conclusie worden getrokken, dat de
Nederlandse koopvaardijvloot haar vóór
oorlogse waarde heeft bereikt, daar uit
de leeftijdsopbouw van de koopvaardij
vloot blijkt, dat ruim 600.000 B. R. X.
ouder is dan 20 jaar, terwijl ruim 300.000
B. R. T. uit „Liberty", „Empire" en
„Ocean"-schepen bestaat. In aanbouw wa
ren op 1 Januari 1949 in totaal 122 sche
pen met pl.m. 298.000 B. R. T., waarvan
113 schepen met pl.m. 235 000 B. R. T. op
Nederlandse werven.
In welke mate de Nederlandse koop
vaardijvloot in 1948 heeft bijgedragen in
het Nederlandse deviezeninkomen, moge
blijken uit het feit, dat de totale netto
opbrengst aan deviezen, door middel van
van het rederij-bedrijf in Nederland (ex
clusief de kustvaart en de tankervloot
van 't Shell-concern) verkregen, bedraagt
ƒ405 millioen (v. j- 320 mill.). Dit cijier
valt te splitsen in 210 millioen 165
millioen) aan deviezen-verdiensten en
195 millioen 155 mill.) aan devie-
zenbesparingen-
Scheepvaart-Luchtvaart
Wat betreft de scheepvaart-luchtvaart
combinatie vermeldt het verslag ten slot
te dat ofschoon de in 1947 door de Mi
nister van Verkeer en Waterstaat inge
stelde commissie, welke tot taak kreeg
een onderzoek te doen naar de mogelijk
heden tot samenwerking tussen de lucht
vaart en de scheepvaart, nog geen defi
nitief verslag heeft uitgebracht, binnen
kort echter een advies te verwachten is.
met name betreffende de participatie van
de scheepvaartmijen- in het passagiers
vervoer door de lucht tussen Nederland
en Indonesië.
Op initiatief van enige vooraanstaande
katholieke beroepsgoederenyervoerders is
thans opgericht een landelijke katholieke
vakorganisatie van beroepfegocderen ver
voerders over de weg. Overwegingen zo
wel van principiële als van vaktechnische
aard .hebben hierbij voorgestaan, waar
onder vooral de gewenste totstandkoming
van een publiekrechtelijk orgaan en het
openen van de mogelijkheid tot aansluiting
bij de katholieke centrales van onderne
mers-organisaties.
Hatta in staat zal stellen de teugels van
het bewind in handen te houden, en de
goed-willende, maar door hun nationa
lisme tot dwaasheden bereide jongeren
in bedwang te krijgen.
Dan zal Hatta het n0§ moeilijk genoeg
hebben, want er zijn ook extremisten, die
alleen op geweld en roof uit zijn. En men
is in terzake kundige Nederlandse krin
gen hier en ginds niet geheel zonder zorg,
dat deze laatste groepen veel sterker zul
len blijken te zijn dan de optimistische
Indonesiërs suggereren.
Toen enkele dagen na zijn aankomst in
Nederland de republikeinse minister van
voorlichting, mr Sjamsuddin, de Neder
landse journalisten voor een meer intiem
onderhoud ontving, verklaarde hij hun,
dat men, op het ogenblik, dat hij naar
Djogja zou terugkeren, zou kunnen zeg
gen, dat de conferentie geslaagd of vol
kom/ mislukt was. Maandagmiddag nu
heeft hij op Schiphol het vliegtuig in Oos
telijke richting genomen. Over een mis
lukking geen woord, wel was hij uitermate
opgewekt: „bij mijn aankomst was ik zeer
pessimistisch, bij mijn vertrek kan ik
niet anders dan optimistische geluiden
laten horen".
Maar acher de schermen bestaan nog
problemen, die dringend op een oplossing
wachten. Men ontkomt niet aan de in
druk, dat er in „informele besprekingen"
nog steeds hard wordt gevochten, vooral
om Nieuw-Guinea. En met de minder
heden gaat het heleniaal niet naar wens.
Maar men is in de hoogste tijdnood ge
raakt; en al zegt men, zelfs in Indonesi
sche kringen in Den Haag, dat het accoord
belangrijker is dan de tijd, in republikeinse
extremistische kringen in de Republiek
schijnt men er anders over te denken.
En onder die zweepslag wordt men voort
gedreven.
(Van onze correspondent).
Naar wy vernemen is te verwachten,
dat binnenkort aan H. M. de Koningin
zal worden voorgelegd de voordracht ter
benoeming tot burgemeester van 's Gra-
venhage van mr. P. w. J. H. Cort van
der Linden, thans burgemeester van
Groningen. De benoeming zou ingaan op
I December a.s.
Mr. Cort van der Linden werd op 19
Augustus 1893 geboren te Bussum. Hij
doorliep het gymnasium te 's Gravenhage
en studeerde hierna te Leiden in de rech
ten. Van zijn derde iaar tot #Un benoe
ming in October 1934 tot burgemeester
van Groningen woonde hij in Den Haag.
Men mag dus aannemen, dat hij de re
sidentie door en door kent.
Groningen verliest in mr. Cort van der
Linden een bekwaam magistraat; met een
onderbreking van 1942 tot 1945 is hij er
sedert 1934 burgemeester. In 1942 dook
hij onder in Maarn.
Voor zijn benoeming tot burgemeester
was mr. Cort van der Linden algemeen
secretaris van het Ned. Verbond van
Werkgevers te Den Haag. Ook is hij
vele jaren Nederlands vertegenwoordiger
geweest op Internationale Arbeidsconfe-
renties, waarvan hij in 1933 vice-presi-,
dent was. Hij was voorts lid van de Hoge
Raad van Arbeid en toegevoegd lid van
de Raad van Beheer van het Internatio
naal Arbeidsbureau. In 1935 werd hij
lid van het college van curatoren van de
Groningse Universiteit.
De heer Cort van der Linden behoort
tot de Volkspartij voor Vrijheid en De
mocratie. Zijn vader was van 1897 tot
1901 minister van Justitie en minister
president in het oorlogskabinet van 1913
1918, ook was hij enkele jaren hoog
leraar in Groningen.
Na Heerlen wordt nu ook Maastricht
geplaagd of beter gezegd geteisterd door
een persoon die als laffe vernieler er zijn
werk van maakt de kleren van zijn me
demensen met een scheermesje te ver
nielen. Of de Heerlense maniak een na
volger heeft gevonden of het terrein van
zijn werkzaamheden naar Maastricht
heeft verplaatst weet men nog niet.
„De kans om een atoombom-explosie
te overleven is groter, dan over het al
gemeen wordt aangenomen", verklaart
generaal-majoor Albert Bauer, die deel
uitmaakt van de geneeskundige dienst
van de Amerikaanse strijdkrachten, in een
rapport, dat hy uitbracht voor het 12e in
ternationale congres voor militaire me
dici en apothekers in Mexico City. Bauer
baseert deze conclusie op onderzoekingen
van de atoom-explosies in de Japanse ste
den Hlrosjima en Nagasaki cn op het
eiland Bikini.
In Bauer's exposé heet het: Wie zich
op een afstand van zes kilometer van het
centrum van de ontploffing bevindt is zo
goed als zeker, dat hij geen letsel zal op
lopen. Tussen 2% en één kilometer van
het centrum van de explosie zijn 'e kan
sen van leven en dood gelijk. Maar alles
wat zich minder dan één kilometer be
vindt van een ontploffende atoombom
wordt verwoest. De dodelijke zone heefi
dus een doorsnee van twee kilometer.
Mens noch dier kan hieruit levend ont
snappen.
Generaal-piajoor Bauer maakt verder
in zijn rapport nog onderscheid tussen
atoombommen, die boven de begane
grond exploderen en die onder water
K
"7
12- Maar voor ze in Amsterdam waren,
waar ze even wilden kijken, of Kitty daar
nog was, zouden ze nog veel moeten mee.
maken. Het is tegenwoodig niet meer zo
eenvoudig om zo maar op een bezemsteel
door de lucht te vliegen. Zoiets valt erg
op en er zijn altijd mensen, die zich mei
dergelijke dingen gaan bemoeien. Dat on
dervonden ook onze vrienden. Ze zullen
een goed uurtje onderweg geweest zijn,
toen een geronk van motoren hen voor
spelde, dat er onraad op komst was- Karei
Kwiek keek om en daar zag hij het al.
De Zuid-Amerikaansche politiedienst was
door burgers, die die ochtend toevallig
vroeg waren opgestaan, omdat ze het erg
druk hadden, gewaarschuwd, dat er drie
rare mannen op bezemstelen door de lucht
vlogen. Of dat zomaar mocht, vroegen die
burgers. De hoofdcommissaris beloofde,
dat hij de zaak persoonlijk zou gaan on
derzoeken. Hij was met pog twee mannen
en 'n piloot in 't vliegtuig!?, van de lucht
politie gestapt en nu was hij het vliegende
driemanschap vlak op de hielen gekomen.
Karei, die achteraan vloog, hadden ze het
eerst ingehaald. „Mijnheer," schreeuwde
de commissaris, „waar moet U naar toe?"
„Naar Kitty in Amsterdam," antwoordde
Karei naar waarheid. Dit antwoord scheen
de politiemannen enigszins te verbluffen.
Na rijp en langdurig beraad besloten zij
echter met de ondervraging verder ie gaan.
„Wat wilt U in Amsterdam gaan doen,
mijnheer? Blijft U liever hier; dat is toch
veel gezelliger." „Nee," zei Karei, „ik vlieg
verder. Ik moet in Bagdad een erfenis van
'n paar millioen op gaan halen. Hoeveel
precies weet ik niet, maar oom Henkie zat
er warmpjes by. Reken maar!"
tot ontploffing worden gebracht- Of
schoon de bovengrondse explosies het
gevaarlijkst zijn, zijn de onderzeese
ontploffingen niet minder te vrezen,
omdat zij radio-actief „besmette" wol
ken opspuiten ,die door de wind land
waarts gedreven, grote streken onbe
woonbaar kunnen maken.
In Hirosjima en Nagasaki is slechts
15 percent van de getroffenen bezweken
aan de geheimzinnige atoom-ziekten, die
door rad o-actieve uitstraling waren
veroorzaakt. De overgrote meerderheid
stierf aan b.randwonden en andere
kwetsuren, die werden veroorzaakt,
doordat huizen eri gebouwen Instortten.
De atoombom is zeker een verschrik
kelijk wapen, maar burgers en militairen
moeten er van overtuigd worden, dat
een atoom-explosie net voor allen de
dood betekent. De radio-actieve uitstra
ling en de kracht zijn beide beperkt",
aldus generaal-majoor Bauer.
Zondag was het de laatste dag, waar
op Nederlandse zweefvliegers de resul
taten van hun vluchten konden indienen-
voor de nationale zweefvlieg-competitie
van de Kon. Ned. Verënigingvoor
Luchtvaart. Meer dan 125 prestaties
werden sinds 5 Maart genoteerd; daar
bij waren 5 afstandsvluchten van meer
dan 100 K.M. en 9 duurvluchten van lan
ger dan 5 uur.
Twee wisselprijzen van de K.N.V.VL.
waren uitgeloofd, een voor de winnaar
van de eigenlijke competitie, waarvoor
alleen vluchten op Zaterdag en Zondag
geldig waren, en een voor de „absoluut
beste prestatie".
De competitie werd gewonnen door
C. R. M. Thijssens van de Eindhovense
Aero Club, die o.a. door zijn doelvlucht
ArnhemVenlo, van 82 K.M., een ge
middelde van 256,3 punten wist te be
halen. Tweede werd H. J. R. Selen van
de Venlose Zweefvliegclub met 242,1
punten; W. Kruithof van de Vliegclub
Teuge bezette de derde plaats met
240,6 punten.
De beste prestatie in een vlucht werd
geleverd door W. Kruithof van de Vlieg
club Teuge, die van het vliegveld Teuge
naar Wuust-Wezel bij Antfwerpen zweef
de, een afstand van 140 K.M. E. H. Se-
gers uit Venlo werd met een duur vlucht
van 6 uur 33 min. tweede, C. R. M.
Thijssens met een doelvlucht van 82 K.M.
derda. Laatstgenoemde vlieger heeft
tevens de langste zweefvlucht van het
afgelopen seizoen op zijn naam. met 7
uur 8 min. Deze viel echter buiten de
competitie.
Zoals elk jaar na het onoverdekte ten-
nisseizoen gebeurt, heeft de voorzitter
van de Franse Tenmsbond, Pierre Gillou,
zijn wereldranglijst voor amateurs samen
gesteld. Voor de heren ziet deze lijst er
als volgt uit:
1. Schroeder (Ver. St.), 2. Gonzales
(Ver. St.), 3. Parker (Ver. St.), 4. Talbert
(Ver. St.), 5. Sedgman (Austr.), 6. Drob-
ny (Tsj- Slow.), 7- Sturgess (Zuid-Afrika),
8. Mulloy, (Ver. ->-.), 9. Brottiwich (Aus-
tralie)
De dameslijst van Gillou is de volgen
de:
1. Margaret DupontOsborne (Ver.
St.), 2. Louise Brough (Ver. St.), 3- Doris
Hart (Ver. St 4. Patricia Todd (Ver. St.),
5. Betty Hilton (Gr. Br.), 6. Gertrude
Moran (Ver. St.), 7. mevr. Perez (Ver.
St.), 8. Shirley Fry (Ver. St.), 9. Betty
Baker (Ver. St.), 10 mevr. WalkerSmith
(Gr. Br.).
Op het congres van de Internationale
Wielerunie dat 27 November te Zurich
wordt gehouden, zullen de volgende data
van belangrijke ronden in het jaar 1950
ter goedkeuring worden voorgelegd:
Ronde van Frankrijk 13 Juli6 Augus
tus, Ronde van België 1621 Mei, Ron
de van Luxemburg 14 Juni, Ronde van
Italië 24 Mei12 Juni of tot 14 Juni. Ron
de van Zwitserland 24 Juni1 Juli.
De Engelsman Oliver heeft met zijn 596
cc Norton op het circuit van Montlhery
3 nieuwe wereldrecords gevestigd in de
600 cc zijspanklasse. Zijn gemiddelde snel
heid over 50 kilometer bedroeg 100.9 mijl
per uur, over 50 mijl 101.09 mijl per uur
en over 100 kilometer 101.04 mijl.
De records stonden op naam van een
Frans renner met resp. 97.32, 97.78 en 93.47
mijl per uur.
Uit de voorwedstrijd hebben zich voor
het nationaal kampioenschap hoofdklasse
klein biljart libre, dat van 24 tot en met
27 November te Apeldoorn zal worden
gespeeld geklasseerd: C. Boendermaker,
Alkmaar, F. Hanse, Zierikzee, J. v. Hin
thum, Oss, H. E. Seheffer. Oss, J. Smit,
Alkmaar, C. Sprenkeling, Schagen, F.
Wessels Amsterdam en T. Wuyts, Rdam.
zoals hij ter zitting op-
Was 1st denn elne Sllbertanne-
Aktlon?" had h« nieuwsgierig ge
vraagd. En Lages, de beul van de Am
sterdamse Euterpestraat, had eens
schamper gelachen en dan de kleine
bebrilde figuur, die voor hem stond,
toegevoegd: „Kij zelf maar mee, dan
ben je meteen goed op de hoogte".
Dat had hij gedaan, de kleine, die
„groot" zou worden daar, waar ge
moord moest worden.
Zijn naam was Walter Albers en hij
wist het tot derde man van de hoofd
stedelijke S. D. te brengen. Hy voerde
het bevel ais Lages of Blumenthal af
wezig waren. HU was de schrik van
vele goede Nederlanders.
Gisteren stond hy kleintjes voor het
Amsterdams bUzonder gerechtshof en
trachtte zUn wandaden netjes te ca
moufleren
„Albers was niet de kleine man bij
de Sipo", zei mr. Louet Feisser in zijn
requisitoir. Hij was niet zoals hij zich
thans heeft afgeschilderd. Hij heeft wel
degelijk een belangrijke bijdrage aan de
Silbertanne-acties geleverd. De proc.-
fiscaal wilde echter niet de hoogste s ra
eisen en requireerde levenslang.
Eerst in Maart '44 was de thans 44-ja-
rige Albers naar Nede:rlanid g
weffngs lnwijdde. Hoewel hij ze „ver-
van
Geef mij je koffer maar, die zai
ik weer naar boven brengen.
Louise keek hem woedend aan.
Moet je me nog méér bespionneren?
Hij schaamde zich een weinig.
Beroep is nu eenmaal beroep. Ik
heb je nergens toe gedwongen.
Ze keek hem van boven tot beneden
met een blik vol verachting aan.
Zo, zei ze snijdend: Noem je dat
een beroep!
De hiusdeur sloeg voor zijn neus dicht.
De volgende morgen beleefde madame
Ohabrier het grootste moment in haar
concierge-bestaan. De ochtendbladen die
zij altijd even inkeek, voor zij ze naar de
huurders bracht, brachten met vette kop
pen het bericht:
„De moord in de Rue Raynouard op
gehelderd. Sterke aanwijzingen tegen
een zekere madame Claire Roseray,
woonachtig in de Rue Desrenaudes".
Met trillende benen klom madame Cha-
brier de trappen naar de vierde étage op
Louise.Louise; Je mevrouw is ge.
arresteerd! Hoe is dat toch mogelijk!
O, heel handig, zei Louise ironisch-
Vertel toch, wat je ervan weet!
Louise had van de smartelijke ervaring
van de vorige dag wel iets geleerd.
Hot staat allemaal in de krant. Leest
U het zelf maar, antwoordde ze.
,c,?1cierge zaS het meisje verwonderd
aan. Wat zag ze eruit! Diepe kringen om
de ogen, doodsbleek.
Wat zie je eruit, kind. Nu, geen
wonder ook, wat je hebt meegemaakt-
Wanneer komt je meneer thuis?
Hij wordt vandaag verwacht.
Ook dat nog!, zuchtte de congierge.
Hebt u daar de kranten, madame
Chabrier?
Jahet staat overal in. Hier, kijk
maar, de „Matin", de „Petit Parisien"..
Louise was doodsbang, dat haar naam
ook in de krant zou staan. Haastig door
liep ze de kolommen, maar nergens kwam
ze haar naam tegen. Ze gaf de congierge
de kranten terug. Neem ze maar weer
mee. Het is beter, dat meneer ze met
onverwachts ziet.
Denk je dan. dat meneer op reis geen
krant gekocht zal hebben?, vroeg de an
der: Die weet al lang, wat er aan de
hand is, als hij hier aankomt-
Louise maakte een wanhopige bewe
ging. Ze kon er toch niets meer aan ver
anderen, Gisteren, in de eerste schrik,
wilde ze weglopen: nu vond zij het beter
te blijven. Wie weet kon zij meneer hel
pen, misschien kwam alles nog terecht.
Je bent helemaal in de war, Louise,
begon de congierge een nieuwe poging
om Louise uit te horen.
Ik heb hoofdpijn en uw gevraag
maakt me helemaal antwoordde 't
meisje ongeduldig. Maar de congierge
was niet uit haar goede humeur te bren
gen. De fooi moest wel, heel groot ge
weest zijn!
Geen wonder kind, na al die emotie.
Ik heb een prachtmiddel tegen hoofdpijn.
Ik zal je een paar tabletten brengen,
hoor!
Dank u wel, madame Chabrier.
De avondbladen kwaben met nog uit
voeriger berichten. Ook de naam Louise
Rabaud werd nu herhaaldelijk genoemd.
Louise was de wanhoop nabij- Kwam
meneer nu toch maar thuis!
Hij kwam pas de volgende dag, s mor
gens om acht uur.
Zodra ze hem zag, begreep .Louise, dat
hij alles wist. Hij zag er bleek en ver
moeid uit. Hij keek haar koud aan-
Ben je nog hier, in mijn huis?
Er klonk zoveel verachting uit zijn stem,
dat Louise in tranen uitbrak-
Laat mij toch alles verklaren, snikte
ze-
Wat heb je nog te verklaren? Ik heb
uit -de kranten al genoeg over je fraaie
rol gehoord!
Laat me vertellen, hoe alles gegaan
is, dan zult u mij beter begrijpen, smeekte
ze.
Ze vertelde hem alles, wat er in de
laatste weken gebeurd was- Het bezoek
van Anna Smilowska en haar broer; de
angst, die madame daarna getoond had;
de nacht van 24 op 25 October, toen
madame zo laat thuis gekomen was; haar
vriendschap met Jean en de manier
waarop deze misbruik gemaakt had van
haar vertrouwen-
Zo kon Pierre het gehele drama recon
strueren, daar hij bovendien nog enkele
feiten kende, waarvan Louise niets wist.
Hij wist maar al te goed, wat. Anna
Smilpwska was komen doen en hij be
greep de angst en verslagenheid van zyn
vrouw. Zou zij werkelijk?.---. Neen, he^
was niet mogelijk! Maar waar was ze die
nacht geweest? Wat was er in die uren
gebeurd? Waarom was zij zo Ia
gekomen, te voet, bemodderd en met ge
scheurde kleren? Wat zou Anna naai al
lemaal verteld hebben? Zijn g-we-en
knaagde, hij was per slot de oorzaak
van alle ellende.
Toen Louise zweeg, bemerkte Pierre,
dat zij weende- Hij probeerde haar met
zachte woorden te troosten.
Aangezien Pierre huiszoeking
vreesde, besteedde hij de gehele dag aan
het doorzoeken van alle kasten en la-
den opdat eventueel bezwarende ge
schriften tijdig vernietigd konden wor
den-
Pierre vond .echter niets van belang.
Rekeningen, kwitanties en dergeliike. Ten
slotte vond hij achter in het bureau twee
ongeopende brieven met het poststempel
van de Place Chopin, Dit herinnerde hem
aan Louises verklaringen. Hij sneed de
brieven open. Zij waren in het Duits ge-
schreven en luidden als volgt:
„Geachte mevrouw Roseray. U hebt
mijn verklaring bij ons bezoek schijnbaar
niet voor ernst opgenomen De cheque is
nog steeds niet uitbetaald. Wanneer ik
de 15e October het geld niet heb. zal ik
Uw man aanklagen. Anna Smilowska-"
Dus het was chantage! Nu begreep Pier
re het zwijgen van zijn vrouw, de laatste
weken, dat hü in Marokko geweest was.
Hij vergeleek de dataja, sedert begin
October had hij geen brieven meer ont
vangen. Claire had alles geweten. Zij was
niet de persoon om afdoende tegen de
brutale Anna Smilowska op te treden. Hij
had de cheque uitgeschreven, maar was-i
zo dom geweest niet na te gaan of er vol
doende geld op zijn saldo was- Van oplich
terij was geen sprake.
Weer overdacht hij de mogelijkheid yan
de moord, maar wederom kwam hij
de overtuiging, dat deze niet Claire's werk
kon zijn- Er waren natuurlijk de nodigb
beweegredenen; Vrees voor sch^ana^aa
angst, wraakgevoelensmaar Ui® je
zachte Claire en moord?N SÏi-J
De slag was met een stomp voo werp
toegebracht, heette het m de kranten.
Waar was dit werktuig gejdeven Wie
was Henryk Smilowski? Had Anna wer
kelijk een broer? Ze had hem er nooit
over verteld. Waar kwam de kerel opeens
vandaan?
Zou niemand in het volle pension Beau.
champs iets gehoord hebben. Hoe was dat
mogelijk? Het venster aan de tuinzqde
had opengestaan. Claire zou dus over een
muur van bijna twee meter geklommen
moeten zijn. om daarna door het raam
binnen te komen. Daar volgde uit, dat
ze dus volkomen van de situatie ter plaat
se op de hoogte geweest moest zijn. Wan
neer had ze echter gelegenheid gehad,
de omgeving op te nemen? Louise had
hem verzekerd, dat Claire sinds het be
zoek van Anna en haar broer niet meei
uit geweest was en vóór die tijd wist zij
niets van het bestaan van de Poolse af-
(Wordt vervolgd.)
alschuwde"
merkte.
Het waren vele misdaden, die tijdens
de behandeling van zijn zaak naar vo
ren kwamen en ze brachten nog eens de
beestachtigheid in herinnering, waartoe
de bezetters in staat waren. Daar was de
moord op de vier Amsterdammers, die
in een woning, waarin Albers vroeger
had gewoond, werden aangetroffen. Zij
hadden inbrekerswerktuigen by zich.
Wat moet ik met deze mannen doen,
vroeg Albers aan Den Haag. Waarom
zijn zij nog niet doodgeschoten? was het
antwoord. Verdachte, bevreesd zijn supe
rieuren onaangenaam te zijn, gaf snel het
bevel tot de moord. Viebahn en Ruehl
losten de schoten. Dat deden ze veel, het
hoorde zo'n beetje bij hen. Maar Albers
wilde ook dapper zijn en schoot ook en
kele malen. Elk van zijn schoten kostte
een Nederlander het leven. Zo viel tij
dens een inval in diens huis te Blaricum
ir H Hoekstra, een illegaal werker door
zijn hand. Zo vielen andere Nederlan
ders.
Minutieus werd ter zitting elk punt
van de tenlastelegging behandeld. Lages.
Rühl en consorten verschenen nog eens
als getuigen.
Viermann trachtte het hof met valse
verklaringen om de tuin te leiden, een
poging, waarvan hij, nadat de president
hem had terecht gezet, terug kwam. En
van de verdachtenbank klonk zo nu en
dan 'n zachte stem „Ja" of „Nem Herr
Praesident...."
Het Werkverband Katholiek Amateur
toneel (WKA) organiseert ter opening
van het seizoen op 27 November in de
zaien van de_ Burcht te Leiden een dio
cesane districtsuag. Voor deze bijeen
komst zijn alle Katholieke amateur-to
neelverenigingen uitgenodigd, ongeacht
of zij al d&n niet bij het W.K-A- zijn aan
gesloten.
De dag begint met een H. Mis- Tijdens
de bijeenkomst zal onder meer spreken
de zeereerw. heer G- van der Poel, le
raar aan het seminarie Hagevc.-ld en gees
telijk adviseur van het landelijk W-K.A,
Verder zal er een overzicht gegeven wor
den van hetgeen reeds gedaan werd en
zullen de voorgenomen plannen bespro
ken worden. Er zal tevens een belangrij
ke demonstratie worden gegleven van
de fluorescentie (het zogenaamde zwarte
licht) in verbaod met de toepassing daar
van op het toneel- Een der leden van
het W K A- zal een spel opvoeren. De
vergaderden zullen gelegenheid krijgen
tot het stellen van vragen, het doen van
voorstellen en het kenbaar maken van
wensen.
Het voornaamste doel van deze dag ia
echter alle Katholieke amateurtoneelge-
zeischappen in kennis te brengen met het
W-K-A- He Werkverband Katholiek Ama
teur-toneel werd opgericht op uitdrukke
lijke wens van het Nederlandse episco
paat, dat gaarne allé Katholieke ama
teurtoneelgezelschappen en lekenspelers
in een groot verband verenigd wilde
zien. In elk bisdom is een district v*n
het W K.A- gevestigd.
