Harde internationale realiteit
Voorstellen als p
De UNO is politiek machteloos
Rode Terugroepingseisen
Het „ijzeren sparen" van Hitier
door Pieck weer ingevoerd
W eer bericht I
EEN OPMARS NAAR BONN
Mislukte landing van Spitfire
Vliegongeval eiste vier doden
Lonen en prijzen
Invoer Metaal
sector uit België
Eindelijk verdrag
met Oostenrijk?
Rode Kruis sticht
79 posten
MINISTER IN 'T VELD OPENT
INSTRUMENTENFABRIEK
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
„La Passionaria"
in Moskou
Rusland en Joego-Slavië schoon schip
Nieuwe zegening in Oost-Duitsland
W.-Duitsland gaat
oceaanscliepen bouwen
LAGEN
Duizend mensen vluchten dagelijks uit
de Sovjet-zóne
MTSer-uitvinder
had pech
Winkels 's avonds open
B. 29's mogen niet
de lucht in
Was in Meidagen 1940 werkplaats
achter het front
Toestel drong in een
dienstgebouw
Ook derde slachtoffer
van botsing op overweg
overleden
Scheve toren van Pisa
nog schever
Hamer en sikkel
[71ste JAARGANG
ZATERDAG 19 NOVEMBER 1949
No. 21096
Vakbonden dienen voorstellen in
ZEER BINNENKORT VRIJ
I BEWOLKT weer
Consessies aan de Sovjets
De jeugdige sjah van Iran, die momenteel een goodwill bezoek aan de Verenigde Staten brengt, rijdt
met president Truman van het vliegveld naar Blair House. De tientallen motor-escortes en de enorme
stoet volgauto's, welke voor deze ontvangst werden verzameld, maakten grote indruk op het de laatste
tijd zo gastvrije Amerikaanse publiek.
met St. Nicolaas en Kerstmis
HULP VOOR BURGER
BEVOLKING BIJ RAMPEN
MOEDIG VOORWAARTS
VOOR HET VADERLAND
GEVALLEN
Het massief stenen gebouw te En
schede van de K.L.M. en de Rijks
luchtvaartdienst, waartegen gister
middag een Spitfire van het vlieg
veld Twente vloog. Vier doden
vielen bij dit ongeval te betreuren.
Ongeveer halve milimeter
per jaar
op Saksisch porcelein
DE KANTOREN zijn tijdelijk gevestigd ln het
Gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven 71,
Schiedam, teleloon 67387. - Gironummer 9095 ten
name van de „N.V. De Courant De Maasbode",
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt 3-90 per kwartaal,
1.30 per maand, f 0 32 per week.
Directeur: J K UI J PERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER OP.
LEO J- M. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
V
Toen in September j.l. <je Algemene
Vergadering van de Verenigde Naties in
Lake Success voor haar jaarlijkse zitting
bijeenkwam, overheerste éér? vraag alle
overwegingen: zal in deze periode blij
ken, dat Moskou's voortdurend herhaalde
„vredesoffensieven" enigermate ernstig
zijn gemeend: of zal integendeel een
nieuw bewijs worden geleverd, dat alles
slechts propaganda zonder diepere on
dergrond is en blijft?
De Algemene Vergadering is nu onge
veer twee maanden oud, en het karak
teristiekste kenmerk, dat we aantroffen,
was dezer dagen dat van de Belgische
oud-minister van buitenlandse zaken,
Spaak: machteloosheid.
Volkomen machteloosheid op
gebied. Daarmede is allerminst gezeg
dat bijv. op economisch, sociaal en hu
manitair terrein geen belangrijke resul
taten zijn bereikt, welke op zich het
bestaan van een organisatie als van de
Verenigde Naties zouden kunnen recht
vaardigen. Maar het doel van de huidige
Verenigde Naties gaat verder en ligt
dieper: het wil de wereld een waarlijk
georganiseerde vrede geven. En daarvoor
is, al kan men geen der andere aspec
ten verwaarlozen, overeenstemming in de
grote lijnen over de belangrijkste poli
tieke vraagstukken noodzakelijk.
Aan deze gedachte van de overeen
stemming is het zo misbruikte veto
recht in de Veiligheidsraad ontsproten.
Op zich is dit de natuurlijkste zaak van
de wereld. Zelfs de vurigste democraat
zal moeten inzien, dat men in onze ge
compliceerde wereld besluiten, welke in
het leven der volken ingrijpen, niet bij
meerderheid van stemmen kan opleggen.
Het is reeds moeilijk in de nationale par
lementen, waar het begTip souveremiteit
toch onbekend is; het is practisch onmo
gelijk tussen souvereine staten, wier De-
langen, vaak als levensbelangen d -
schouwd, het toelaten van een andere
visie dan de hunne, op de gang van de
wereldgebeurtenissen uitsluiten.
Daarom is het zaak naar overeenstem-
ming te streven, waarbij men heel vaa*
met de grootste gemene deler van de ex
ponenten der onderscheiden belangen ge
noegen zal moeten nemen. Het compro
mis is dan de enig mogelijke vorm
van overeenstemming; het compromis,
dat eigenlijk niemand bevredigt, maar
heel vaak een uiterst geschikt middel is
om geleidelijk aan de oplossing te vinden,
welke de weg naar een redelijke vrede
kan banen.
In de Algemene Vergadering, gelijk
overigens in de Veiligheidsraad, staan
twee partijen tegenover elkaar, wier ja
ja, wier neen neen is. En bij deze gees
tesgesteldheid is zelfs 't niet geheel be
vredigende compromis uitgesloten. In de
Algemene Vergadering kunnen dan nog
besluiten worden genomen, wijl daar een
eenvoudige of een tweederden meerder
heid voldoende is; in da Veiligheidsraad
echter wordt de eenstemmigheid der
Grote Vijf vereist, welke in aUe belang
rijke kwesties ontbreekt. Daar wordt de
eenstemmigheid bijna steeds door één
veto doorkruist, dat van Rusland, zodat
de machteloosheid van dit lichaam aldus
wel een hoogtepunt bereikt.
Het Westen en het Oosten bieden een
schouwspel van twee werelden, ieder
met een eigengeaarde gedachtencompléx,
dat slechts zeer weinig contactpunten
biedt. Als die twee werelden dan ook.
ieder natuurlijk op haar eigen wijze, vre
desvoorstellen doen, dan gaan zij van een
volkomen verschillende ideële basis uit,
en het is begrijpelijk, dat de tegenpartij
er niets van begrijpt. Een merkwaardig
voorbeeld daarvan beleefden we nog de
zer dagen, toen Visjinsky op een para-
communistische vergadering verklaarde,
dat Rusland en de Verenigde Staten eens
goede vrienden zullen zijn en samen
de wereldvrede zullen handhaven. Dat
klonk iet of wat optimistisch; maar toen
we later een wat bredere samenvatting
van de rede lazen, was alles ineens dui
delijk: Visjinsky bleek het eigenlijk
over de communistisch geworden Ver
enigde Staten te hebben gehad!....
Soortgelijke verwarring heerste ook
rond de reeds in de eerste dagen van
de Algemene Vergadering uitgesproken
Russische vredesvoorstellen: veroordeling
van de oorlogsvoorbereidingen van Ame
rika en Engeland: onvoorwaardelijk ver
bod van de atoombom; en een pact der
vijf grote mogendheden. Men heeft deze
worden beheerst en onschadelijk ge
maakt; en wat bet vijfmogendheden-pact
betreft (waarbij in het midden wordt
gelaten, welk China de erkende grote
m'ogendheid is), dit is slechts een ver
lengstuk van de positie van de Grote
Vijf in de Veiligheidsraad, waar toch
geen enkel groots resultaat te bereiken
.valt door de innerlijke tegenstellingen
in deze groep.
Bijzonder hoopvol zijn deze beschou
wingen niet; maar wij geven tenslotte
de harde internationale realiteit weer.
De Stichting van de' Arbeid deelt ons
mee, dat het overleg over het loon- en
prijsvraagstuk thans in 'n zodanig stadium
is gekomen, dat het N.V.V., de KAB. en
het C.N.V. concrete compensatie-voor
stellen bij de'Stichting hebben ingediend.
Naar Reuter meldt, bevindt ,,La Passio
naria". de Spaanse communiste, wier ar
restatie te Praag gemeld werd, zich niet
in deze stad, maar in Moskou. Zij sprak
Donderdagavond aldaar op een bijeen
komst van de internationale vrouwenfe
deratie waarbij zij, volgens een Tass-be-
drie „vredes"-voorstellen met nog en- rlcht> vaak met stormachtig applaus werd
kele andere van minder betekenis, een
voudig „propaganda-soep" genoemd. Maar
dan ene van minderwaardige kwaliteit.
De Amerikaans-Engelse oorlogsvoorbe
reidingen bestaan slechts in de fantasie
van het Kremlin (waarbij wij aannemen,
dat het politbureau zo vaak propaganda
ter zake heeft gemaakt, dat het zijn
eigen leugens als waarheid is gaan ge
loven); de atoombom kan slechts, en dan
nog alleen in vredestijd, door een waar
achtig effectieve internationale contr61e
onderbroken. Zij verklaarde, dat de V.S.
Spanje wilden gebruiken als basis voor
oorlogsdoeleinden. „Indien Spanje in een
oorlog zou worden gesleept zou het volk
tegen Franco pstaan en de misdadige oor
log veranderen in een nationale bevrij
dingsoorlog", aldus „La Passionaria".
wier eigenlijke naam Dolores Gomez
Ibaruri is.
Rusland heeft de Joegoslavische
zaakgelastigde in Moskou, Lazo Lati-
novic, beschuldigd van spionnage en
zUn terugroeping geëist.
Dagen geleden, heeft Belgrado de
terugroeping geëist van drie Russische
diplomaten, die inmiddels uit Moskou
opdracht kregen, terug te keren. Het zijn
de consul te Zagreb, een assistent-mili
taire attaché en de vertegenwoordiger
van de Russische voorlichtingsdienst te
Belgrado.
In de nota, waarin Rusland de Joego
slavische zaakgelastigde thans beschul
digt, wordt gezegd, dat de Jo®°?slaRv^e®
beschuldigingen tegen deze dne teen
(anti-Joegoslavische activiteit) van al e
grond ontbloot zijn'en een meuwbewi^
vormen voor de vijandige houding,
Joegoslavië ten aanzien van de sovje.-
Unie aan de dag legt. „De Joegoslavische
regering zal zelf de verantwoorden;) k-
heid moeten dragen voor deze nieuwe
anti-Russische daad", dreigt Moskou.
Naar te verwachten is zal zeer bin
nenkort de invoer in de metaalsector
uit België en Luxemburg vrij kunnen
geschieden.
Onder de communistische leiding wordt
het leven in de Sovjet-Duitse republiek
steeds meer aangepast aan het voorbeeld
van het vroegere nationaal-socialistisch
rijk van Hitier.
Als nieuwste snufje wordt het beruch-
*e »>Üzeren sparen" weer ingevoerd. In de
nazi-tijd betekende dit dat de werknemer
deelt^'U8" erin toestemde, dat een ge-
De zijn loon werd ingehouden.
ron erkgever moest dit op een z g iize-
mandPoouank-boekje" Zetten'
mana ooit weer aan kon komen. Het
geld verviel dus practisch aan de staat
Als beloning en bijzondere attractiePn
bovendien feitelijk meteen als een sym
bool! behoefde de werknemer dan
voor dit verloren geld ook geen inkom
stenbelasting te betalen. Na de „eindover
winning" aldus werd door Dr. Goebbels
plechtig beloofd, zou het geld dan met
rente op rente door de staat worden te
rugbetaald en zouden de „ijzeren spaar-
ders" overal de voorkeur genieten.
- Dit bij de Duitse arbeiders uiteraard
r geliefde" systeem is inmiddels in de
landen Saksen en Saksen-Anhalt wederom
ingevoerd en wel onder de schone naam
„Betriebs-spanm".
Propagandisten der SED zijn reeds
doende de arbeiders van de noodzakelijk-
l„ „a'snl,cJe van de vermeende voorde
systeem ?:tovmugfeheei
hedriiven» w gen' De „Volkseigen
ben inmiddels reeds voor
hun personeel een maandelijkse spaar-
norm („Spar-Soll") vastgelegd. De hier
door verkregen gelden moeten door de
werkgever op een speciale rekening bij
de „Allgemeine Kredit Anstalt" worden
gestort.
De verwachting van heden- tot
morgenavond luidt:
j Half tot zwaar bewolkt met
plaatselijk enige lichte regen-
Zwakke tot matige wind, aanvan- s
kelijk tussen Oost en Zuid, later i
uit uiteenlopende richtingen. Wei-
5 nig verandering van temperatuur.
Zondag 20 November: Zon op: j
8.08 uur, zon onder: 16.43 uur.
Maan op: 8-37 uur, maan onder: J
16-19 uur.
j Maandag 21 November: Zon op:
°-09 uur, zon onder: 16-42 uur j
Maan op: lo.io uur, maan onder
16-56 uur.
Van gezaghebbende zijde te Lake
Success wordt vernomen, dat een
definitieve overeenstemming over het
staatsverdrag met Oostenrijk, waarbij
dit land onafhankelijk zal worden
aanstaande is.
De plaatsvervangers van de ministers
van buitenlandse zaken hebben gisteren
?en .„grote mate van overeenstemming"
vÜr[i over art- 35 van het ontwerp-
dat tot dusver het grootste
hetrstiS5 is geweest. Dit artikel heeft
naSngN°P de "^gebieden en raffi"
R,. -i Haar gemeld wordt, is aan de
i lhfeten inzien van bepaal-
V o he.4 Westen tegemoet-
iLn,- had c, .?Ujsischa vertegenwoor-
dig'Cr had ^ezegd, dat zijn reEferim? ceen
overwegende bezwaren telen Indere
artikels zou maken, ais men over de
oliekwestie tot een accoord kwam.
In Westelijke kringen wordt er de na-
druk op gelegd, dat de voordelen, die
Oostenrijk en centraal-Europa in het al
gemeen zullen trekken uit de totstand
koming van een verdrag, opwegen tegen
concessies op bepaalde geschilpunten.
Dr. Hans Seebohm, de minister -voor het
transport van West-Duitsland, hee t -
degedeeld, dat West-Duitsland spoedig zal
beginnen met de bouw van schepen
voor de grote vaart. Hij verklaarde, dat
de recente overeenstemming tussen de
drie Westelijke mogendheden om het ver
bod op de bouw van dergelijke schepen
op te heffen, „de ijzeren ring rond de
Duitse scheepswerven heeft verbroken"-
Volgens de minister zou met ongeveer 40
schepen met een snelheid van minstens 16
knopen in de meest dringende behoeften
van West-Duitsland kunnen worden voor
zien.
Zoals men weet heeft Rusland de
vorige maand terugroeping geëist van de
Joegoslavische ambassadeur te Moskou,
Karlo Mrazovic. Als reden werd toen
anti-Russische .activiteit opgegeven.
Autobrandstof met te lage
kostenberekening
Enige weken geleden werd bekend, dat
een 18-iarige M.T.S.-er uit Leidschendam,
Bert M octrooi had aangevraagd op een
uitvinding, waardoor een auto op ammo
niak en water zou kunnen rijden. Deze
uitvinding plaatste de J0I|f.®r"arL de[
centrum van de belangstelling. Zelfs uit
het buitenland kwam men met hem pra
ten. Bert ondervond echter Spoedig, dat
het pad van een uitvinder met over rozen
gaat. Een onderzoek in een laboratorium
van de Staatsmijnen heeft uitgewezen, dat
zijn kostenberekening van de n'®ulYe aut°-
brandstof te laag was. Hij zelf had name
lijk gedacht, dat hij met zijn uitvinding
een zeer goedkope brandstof kon produ-
ceren.
De jeugdige uitvinder zal het in de toe
komst nog eens proberen, voorlopig kan
hij geen benzine, ammoniak enz. meer
zien
Op zijn octrooi-aanvrage is nog geen
beslissing afgekomen.
Nog altjjd stromen gemiddeld dui
zend mensen als vluchtelingen over
de grens van de Russische zone en
Bonn's regering staat voor de nood
zaak, een beslissing te nemen, wat
met deze mensen te doen.
De tot nu toe van kracht zijnde be
palingen voorzien in een vrij strenge
selectie der vluchtelingen, waaronder
alleen zfj, die kunnen bewijzen, dat zij
inderdaad het directe gevaar liepen,
in de Sovjetzöne te worden gearres
teerd, een verblijfsvergunning in het
Westen verkrijgen. Voor de rest zal er
niets anders opzitten, dan, na de over
winning van de gevaren van de over
tocht. weer tertv te gaan.
Duizenden heb:-er. n de laatste
maanden deze terugtocht geweigerd en
zij hebben de voorkeur gegeven aan 'n
verblijf in mensonwaardige sehuilplaat-
sen in de bossen aan de grens. In de
nabijheid van het kamp te Uelzen op
de Luneburgerheide, 't doorgangskamp
voor de vluchtelingen hebben schrik
wekkende toestanden bestaan, waarin
de charitas in de laatste weken einde
lijk heeft ingegrepen.
Van Celzen uit is nu sedert weken
een merkwaardige optocht onderweg
naar Bonn, om daar de eis van een
ruimere toelating van vluchtelingen
op levendige wijze kracht bij te
zetten.
Vijfendertig vluchtelingen, die geen
ondierdak konden verkrijgen, hebben
namelijk de 400 km lange tocht naar
de hoofdstad te voet ondernomen. De
stoet is onderweg tot 51 mensen aange
groeid. Daaronder bevinden zich man
nen met beenampu'aties. grijsaards en
kinderen vansf 2 jaar. Zij reizen op de
wijze, d e iedere Duitser uit de dagen
der grote volksverhuizing bekend is:
met kinderwagens, volgetast met zak
ken en koffers, 't Gezelschap marcheert
met een hardnekkigheid, die hier n
Bonn hoofdbrekens veroorzaakt. Zij
vorderen met een snelheid van 25 km
Per dag en zijn thans in Bielefeld, on
geveer halverwege. Ze kunnen begin
December tn Bonn worden verwacht.
Intussen wordt h-ier een ontwerp tot
opname van illegale grensgangers door
de parlementaire kanalen gestuurd- Gis
teren heeft de vluchtelingen-commissie
van de Bondsraad heftige debatten
h erover gevoerd, doch het ontwerp
moet nog door vele sluizen worden ge
loodst, voor de vluchtelingen-minister
handelend kan opt_r®den De leiding der
socialist sche partij heeft gisteren haar
fractie opgedragen, van de federale re
gering een spoedige opname Van alle
vluchtelingen te vragen.
De stroom naar West-Duitsland, die
vorig jaar de bevolking met 1,5 mill,
deed toenemen, zal nu ook nog ver
sterkt gaan worden door de terug
keer van 300.000 Duitsers, die zich
nog in Polen en Tsjechoslowakije be
vinden. De federale regering heeft
opname van deze categorie toege
zegd en zü zuilen voornamelijk naar
de minst bevolkte Franse Zóne gaan-
Volgens mededelingen van het Inter
nationale Rode Kruis zal hun trek
begin December aanvangen.
Teneinde het publiek in de gelegenheid
te stellen, gedurende de dagen, onmiddel
lijk voorafgaande aan Sint Nicolaas en
Kerstmis, ook in de avonduren zijn in
kopen te dóen, heeft de minister van Econ
Zaken evenals vorige jaren de colleges
van B. en W. van alle gemeenten gemach
tigd, ontheffing te verlenen van de wette
lijke voorschriften inzake de winkelslui
ting.
Een dergelijke ontheffing kan slechts
worden verleend tot uiterlijk 9 uur des
avonds op 1, 2, 3, 22 en 23 December a.s.
Het Nederlandse Rode Kruis is thans
doende een sedert 1942 bestaand plan om
uitgebreide voorzorgen te nemen ter ver
pleging en verzorging van getroffen bur
gers bij rampen uit te voeren.
Deze voorzorgen zullen bij elkaar twee
tot twee en een half millioen gulden kos
ten.
Het totale plan omvat de inrichting van
79 depots.
Deze depots zullen uit elf provinciale
magazijnen aanvulling kunnen betrekken.
Een centraal magazijn te Den Haag zal
de provinciale magazijnen voorzien.
Nog deze maaand zullen het centrale
magazijn te Den Haag en de depots te
Bergen op Zoom, Vlissingen, Gouda,
Utrecht, Amersfoort, Harderwijk en Haar
lem gereed komen. Eind Januari 1950
zullen de eerste 46 depots gereed komen.
Dan is het beschikbare geld zeven ton
op en zal het wachten zijn op nieuwe
bijdragen om de organisatie verder uit
te bouwen.
Na Nederland, België en Frankrijk
heeft ook Zuid-Duitsland in aansluiting
op de katholieken-dag van Bochum zi.in
sociale week gehad. Twee Jezuïeten, de
paters dr. Lotz en von Nell-Breuning le
verden op deze bijeenkomst krachtige be
togen over „de christen als persoon in de
gemeenschap" en „ordening volgens be
roepsstanden". Op de slotbijeenkomst
sprak o.a. ook nog prof. dr. v. d. Ven van
onze handelsschool te Tilburg.
Ook in Duitsland komen derhalve de
grote problemen, die met de maatschap
pij-vernieuwing ten nauwste verband hou
den aan de orde. We gaan de goede kant
op .al zal er in Nederland en Duitsland
nog wel veel water door de Rijn lopen,
eer de mentaliteit van samen opgaan tot
het altaar der gemeenschap de hele sa
menleving zal bezielen.
Want behalve het conservatisme wer
ken ook socialisme en communisme hun
plannen verder uit. We zien dat in Enge
land en in Rusland met zijn randgebieden.
We zien dat aan de nationalisatie, we be
merken dat aan een ander typisch feit in
Oost-Duitsland.
Zo worden na de viering van de Oc-
toberrevolutie de gemoederen der Duit
sers in de „Oost-staat" thans in beweging
gebracht voor de herdenking van de ze
ventigste verjaardag van vadertje Stalin
op 21 December. Voor dit doel werkt in
Oost-Duitsland op instigatie van het Po
litburo der S.E.D. bijzonder ijverig de
vereniging „Volks Solidaritat". In een.
circulaire wijst deze rode vereniging op
de wenselijkheid, de viering van het ko
mende Kerstfeest te vervangen door het
feest van Vadertje Stalin.
Zoals de rode kameraden schrijven, zijn
zij ervan overtuigd, dat het Duitse volk
deze gedachte met geestdrift zal aanvaar
den. Reeds is een grote inzameling op
touw gezet, teneinde de Rode Tsaar op
zijn zeventigste verjaardag „uit naam van
het gehele Duitse volk" een huldeblijk
aan te bieden.
Als de roden het zover zouden kunnen
krijgen, zou de alsnog christelijke ge
meenschap een der schoonste basisfeesten
zijn ontnomen.
Men ziet, alle krachten moeten volop
doordraaien, willen we terrein behouden
enveld winnen.
Kordaat is anderzijds een schrijven van
het katholieke arbeidersgilde van Salt
coats heeft aan kroonprinses Elisabeth
van Engeland een schrijven gericht. Daar
in spreekt zij haar erkentelijkheid uit
voor de rede, die prinses Elisabeth on
langs voor de Unie van Moeders hield.
„Het uitblinkende, gezonde mensenver
stand," aldus deze brief, „welke uit uw
rede spreekt, staat in levendige en wel
dadige tegenstelling tot de slappe en on
zekere houding van velen, die thans ver
antwoordelijke posten bekleden".
Waardering van een gezonde soort.
Actief blijven en moedig voorwaarts. Het
kruis moet bovenaan schitteren.
HENK v. d. MAZE
De Amerikaanse luchtmacht heeft een
startverbod uitgevaardigd voor alle toe
stellen van het type B-29, die nog geen
„modernisering" van de motor hebben
ondergaan.
Het verbod is uitgevaardigd naar aan
leiding van een reeks ongelukken met
B-29's. Het zal van kracht zijn, totdat alle
toestellen zijn geïnspecteerd.
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen de volgende
verliezen in Indonesië zijn gerap
porteerd:
Kon. Landmacht:
Gesneuveld 12 November sold.
D. Brouwer, uit Haskerland (Fr.);
korp. G. v. d. Eijnden, uit Valkens-
waard (N.Br.).
Gesneuveld 1 Augustus na ver
missing: sold, A. Hootsen, uit Vee-
nendaal.
Kon. Ned. Ind. leger:
Geen verliezen.
(Van onze Utrechtse redacteur).
Temidden van bos op een schitterend
gelegen open terrein in Zeist, aan de
Thorbeckelaan, is na vijftien maanden
arbeid een fraai gebouw verrezen, dat
onderdak verleent aan de' Nederlandse
Optiek- en Instrumentenfabriek dr. C. E.
Bleeker N.V. Hedenmorgen heeft de mi
nister van Wederopbouw en Volkshuis
vesting, mr. dr. J. In 't Veld, deze nieu
we fabriek geopend in tegenwoordigheid
van talrijke autoriteiten.
Gistermiddag om kwart over twaalf is een
Spitfire van het vliegveld Twente na een
mislukte landing tegen een massief stenen
gebouw gevlogen, waarin de K. L. M. en
de Rijksluchtvaartdienst zjjn gevestigd.
De piloot, de 1ste luitenant-vlieger J.
van Huisstee, de enige inzittende, kwam
hierbij om het leven.
Het toestel drong zich als gevolg van
de enorme snelheid in het gebouw, waar
door een van de leden van het personeel
van de Rijksluchtvaartdienst de heer
Schurer op slag werd gedood. Twee an
dere personen werden zwaar gewond.
In liet gebouw brak brand uit, die echter
spoedig met schuimblusapparaten kon
worden bedwongen
De twee zwaar gewonden zijn naar het
L. S. K.-hospitaal op het vliegveld over
gebracht.
De brand, die was uitgebroken in het
gebouw op het vliegveld, werd onmiddel
lijk door militairen bestreden. De blus-
singswerkzaamheden werden later door
de brandweer van Enschedé overgenomen.
Het toestel werd volkomen vernield. De
twee zwaargewonden, de heren Engbers
(uit Lonneker) en Scheygrond, zijn, na
eerst op het vliegveld te zijn behandeld,
naar het R. K. ziekenhuis te Enschedé
overgebracht.
De verongelukte Spitfire van de Jacht-
vliegschool van de Luchtmacht Neder
land, gestationneerd op de vliegbasis
Twenthe, was met een andere Spitfire
opgestegen voor het uitvoeren van enke
le duikaanvallen op het vliegveld. Deze
duikaanvallen worden regelmatig onder
nomen als onderdeel van het lesprogram
ma van de jachtvllegsehool. Het veronge
lukte toestel is van grote hoogte op het
doel gedoken en is daarbij te ver door
gegaan. Even voor de duik had de vlieger
verschillende malen de verkeerstoren op
geroepen, hetgeen ®en aanwijzing moge
zijn, aldus deelt de Luvo mede, voor het
feit. dat er iets niet in orde was met het
toestel. De vlieger heeft op het antwoord
van de toren niet gereageerd. Dichtbij de
grond gekomen heeft de vlieger uit alle
macht geprobeerd het toestel uit de duik
op te trekken, hetgeen hem echter niet
is mogen gelukken. De Spitfire heeft de
grond geraakt, met grote snelheid
doorgeschoten en daarna uit elkaar ge
sprongen.
Zxvaargewonde sprong uit
bovenverdieping
Dit alles greep plaats in enkele secon-
den.
De verongelukte vliegenier van het
toestel is afkomstig uit Gilze-Rijen. De
heer Scheygrond is, hoewel zwaar gewond
uit de bovenverdieping van het bescha
digde gebouw gesprongen en door ëen
tweetal aanwezigen opgevangen.
De weersomstandigheden waren giste
ren voor het verrichten van genoemde
duikaanvallen uitermate gunstig.
Drie militairen van de luchtstrijdkrach-
ten, die aanwezig waren in het bescha
digde gebouw, werden slechts licht ge
wond. Zij hehoren tot de meteo-dienst.
Gsister'avond zijn zowel de 28-jarige R,
Scheijgrond als de 29-jarige H Engbers
aan hun verwondingen bezweken.
In 1939 kreeg de nog jonge fabriek,
die toen in 'n eenvoudig pand te Utrecht
gevestigd was en aan welker hoofd mej.
dr. Bleeker stond, belangrijke orders
voor leger en vloot en in 1940 was zij
zelfs werkplaats achter het front van 't
Ned. leger. De bedoeling was, dat het
bedrijf na de capitulatie naar Engeland
zou gaan, doch de terugtocht ging zo
overijld, dat men de leger-auto's niet
meer op tijd kon bereiken. In Septem
ber 1944 werd de fabriek door de Duit
sers, totaal geplunderd. Eindelijk, in 1947
kon de zaak weer gaan draaien en wer
den d<e uitbreidingsplannen, die reeds in
1940 ontworpen waren, weer opgenomen,
waarvan wij vandaag de uitstekende re
sultaten aanschouwden.
Na de vele genodigden begroet te heb
ben, bood de president-commissaris ir.
M. J. Schoen, aan het directie-lid mej.
ar. Bleeker. het portret van H. M. de Ko-
mnign aan, ook een voorbeeld van een
i vrouw, die in de oorlogsjaren moeilijkhe
den wist te trotseren. Mej. Bleeker gaf
i een overzicht van het fabricage-program-
ma, dat electrische meetapparaten en op-
I tische instrumenten omvat.
Minister In 't Veld verklaarde, waar
om de regering bij de opening van een
isbriek als deze, gaarne aanwezig is. Dit
is wel een bijzonder bedrijf, dat bijzon
dere belangstelling verdient. Z.Exc. maak
te vervolgens enkele opmerkingen over
de industrialisatie, waarvan net tempo
j volgens de klachten van sommigen te
langzaam is. In de eerste jaren na de
bevrijding moest de rem wel sterk aan-
gezet worden, gezien ook het grote ge-
i brek aan woningen en boerderijen. Op
het ogenblik is het bouwvolume prac-
i tisch geen belemmering meer voor in
dustrialisatie. Wij hebben zelfs vrees, dat
j het bedrag van 300 millioen, dat voor
1950 voor bedrijfsbouw beschikbaar is
gesteld, niet eens gebruikt zal worden.
Tot nog toe zijn wij er in geslaagd, de
uitbreiding van de beroepsbevolking op
te vangen. Het zal er echter nu op aan
gaan komen; de concurrentie is zwaar
der geworden, zodat wij moeten gaan
streven naar verhoging van de arbeids
productiviteit, wat grotere investeringen
met zich brengt. Het vraagt ook meer
woningbouw. Wil er van onze grootse in
dustrialisatie-plannen iets terecht komen,
dan moeten wij ook voor voldoende
scholen zorgen, omdat wij anders in 1952.
wanneer de piek van de bevolkingsuit-
bréid'ng zich doet gevoelen, voor grote
moeilijkheden komen te staan. Dit geldt
zowel voor lager onderwijs, als nijver
heidsonderwijs en hoger onderwijs.
Z.Exc. is 't niet eens met prof. Posthu-
ma, dat wij, om onze betalingsbalans
sluitend te maken, ook op onze investe
ringen moeten bezuinigen.
De minister verklaarde tenslotte de
fabriek voor geopend en stelde daarna
de machines in gebruik.
Tijdens de rondgang werd o.a. een
nieuw model prismakijker gedemon
streerd, die in deze fabriek wordt ge
fabriceerd.
Gisterenavond ca. 11.30 uur is ook de
heer v. Reeuwijk, die slachtoffer werd
van het ongeval op de onbewaakte over
weg te Rotterdam, aan de gevolgen over
leden, Alle drie de inzittehden van de
gegrepen auto zijn bij dit ongeval dus
omgekomen.
De commissie, die in 1907 werd inge
steld en belast werd met de zorg voor de
scheve toren van Pisa, is wederom bij
eengeweest. De leden van de commissie
hebben vastgesteld, dat sedert hun laatste
vergadering van 1937 de toren wederom
7 milimeter is verzakt. Thans beraamt
de commissiemiddelen om dit uiterst
langzame maar aanhoudende overhellen
tegen te gaan, daar zij bevreesd is. dat
wanneer geen maatregelen worden geno
men, dit grote architectonische meester
werk op zekere dag zal omvallen.
Het Bolsjewistisch karakter van de
volksdemocratische „Vrije Duitse Repu
bliek" wordt door de Sovjet-Duitse rege
ring nog maar nauw verholen. Tekenend
hiervoor is, dat de beroemde Saksische
Porcelein Manufactuur te Meissen haar
kostelijke producten thans niet meer met
haar sedert de dagen van koning August
de Sterke wereldbekend geworden merk
der twee gekruiste keur-zwaarden mag
voorzien. Op bevel van de rode Saksische
regering is dit merk thans gewijzigd in
het bekende embleem van.... hamer en
sikkel! De gekruiste zwaarden blijven
voorlopig nog wel gehandhaafd voor de
export naar Westelijke landen.