MONOPOLIE van vooruit strevendheid Partijen slaan elkaar om de oren Weerbericht! Ol Veertig uren in 'n vliegtuigwrak Engels Lagerhuis interpelleert Schuld moet erkend worden Mgr. Béran: „Liever laat ik mij het hoofd afhakken" Koffie-rantsoen niet in gevaar Voorraad is nog groot genoeg Industriële productie groter dan voor de oorlog OPPASSEN VOOR SOCIALE ONRECHTVAARDIGHEID TocH een derde loonronde? DAGBLAD VQOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN 1 •it NDER DE O U P E Toestel vloog te laag Verdrag van Brussel blijft gehandhaafd 34 Koeien in vlammen omgekomen Ministerie in het nauw gedreven Nederlands priesteruit Ts jechosloivakije verbannenvertelt Alleen... wereldprijs is verdrievoudigd Europi ta's herstel door devaluatie bevorderd Oud-Kamerlid Dieters (NSB) veroordeeld Piloot vergat een kleinigheid Nog meer pokken in Friesland 77 ste JAARGANG DONDERDAG 24 NOVEMBER 1949 No. 21090 s NEVELIG WEER In Haarle werd gisteren een jachtrit gehouden achter de meute der Koninklijke Jachtvereniging. De prinsesjes Beatrix en Irene reden ieder een gedeelte der jachtrit medeH. M. de Koningin volgde de hele rit per auto. Foto: jagérmeester mr. Gïllesen geeft de honden hij de Kil hun beloning. Voor de defensie-plannen van West-Europa Productie sterk verlaagd IN ROOK OPGEGAAN „Vorige week is door de drie vakcentrales bij Stichting van de Arbeid een voorstel ingediend om de prijsstijging te compenseren door loonsverhoging". Deze mededeling deed gisteren middag de voorzitter van het N.V.V., de heer Oosterhuis, op het buitengewoon congres van de Alg. Bond van Ambtenaren, dat in de Haagse dierentuin werd gehouden. Boeren melken met gummi handschoenen aan De gevallen van koepókbesmetting, die zich voor kort op een boerderij in de gemeente Wonseradeel hebben voor gedaan na het melken van koeien, zyn niet op zich zelf biyven staan De laat ste dagen zijn dergelijke gevallen ook elders in Friesland voorgekomen o a. op boerderöen in Wouterswoude, Hit- zum, Herbayum en Oudega. DE KANTOREN zijn tijdelijk gevestigd In het Gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven 71, Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 9095 ten name van de „N.V. De Courant De Maasbode", Rotterdam. De abonnementsprijs bedraagt f 3 90 per kwartaal, f 1.30 per maand, f 0 32 per week. Directeur: J KUIJFERS Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P LEO J- M. HAZELZET Algemeen redacteur: H. A PAALVAST NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte. Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom breedte 30 cent per millimeter hoogte. Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de administratie of bij de erkende aivertentie- bureaux verkrijgbaar. KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij vooruitbetaling. Zolang in een onderneming, waarvan twee compagnons de leiding hebben, de ?9ken goed gaan, is de kans op ruzie tame- Jyk gering. De winst, die de zaak at- ^erpt, stemt hun gemoed mild en maakt t zij niet over kleinigheden behoeven valien, maar dat zij zich de luxe kun- ne.n Permitteren elkair het najagen van hhsschien wel eens niet helemaal econo misch te verantwoorden hobbies te gun- hen. Maar als de tijden veranderen en de zaken slechter gaan, dan komt aan deze Paradijselijke vredestoestand veelal spoe dig een einde. Het begint met kleine meningsverschillen, stille verwijten, on beduidende botsingen, maar daarop vo g al spoedig de openlijke ruzie. Wie ais buitenstaander ervan getuige is hoe daar bij planken van dik hout worden gezaagd, zou geneigd zijn te menen dat het ogenblik is aangebroken dat de compagnonschap ontbonden wordt. Maar dit gebeurt ge woonlijk niet, omdat beide collega's, zo als het heet, zo aan elkaar vastzitten, dat zulk een ontbinding voor hen een te groot verlies zou betekenen. En dus is de wereld ervan getuige hoe beiden, zo goed en zo kwaad als het gaat, elkander ontzien De hartelijke samenwerking is wel weg, en er worden misschien wel verliezen gele den, maar beiden zijn zakelijk genoeg om het nimmer tot een breuk te laten komen, die nog groter verliezen zou meebrengen. In schaarse gevallen echter loopt de fuzie zo hoog en heeft men elkaar zo hardhandig aangepakt, dat deze breuk on vermijdelijk wordt, welke verliezen daar van ook het gevolg zijn. Onder welke categorie van conflicten moet men de strijd tussen de K.V.P. en de P.v.d.A., die blijkens de Kamerverslagen uitgebroken is, rangschikken? ®he' een conflict dat op een breuk uit- aoort? lS het een conflict van de eerste vV>« Nederland" biedt In een soort verschmnde,rz0t k- dat ingesteld werd bjj verscftiiien(1 «iajïctPn en K.V.P.-ers, waag enkele aanwijzingen hoe die Or™ worden beantwoord. Opmerkelijk is dat de ondervraagde verzoenendalleh zonder uitz°ndering een ■Romme hf ^geluid doen horen. Prof. de man ÜS?" op de vraag om nu eens „op rooms rod„ te zeggen wat hij over de woord daf Samenwerking dacht, geant- neren ï?- zich slechts moest herin- Tweed Z J ,°P 8 November in de Kamer had gezegd Dat kwam erdii P' ,en wij Zoeken naar wat ver enigt meer dan naar datgene wat scheidt. ,e voorzitter van de K.V.P., W. Andries- sen, wil niet dat er gesproken wordt van een principiële of incidentele scheiding, maar alleen van een ietwat gespannen verhouding De leider van de K.A.B., A. de Bruijn, kan zich alleen maar verbazen en zijn spijt uitdrukken over de manier waarop een antithese tussen beide par tijen wordt gesteld. Het Tweede-Kamerlid Th. Koersen pleit voor méér contact om c? wanbegrippen die aan beide kanten strót?1' weg nemen. Dit was ook de rekking van hetgeen de secretaris van de aJ?" Middenstandsbond, mr. F. Bachg, «ntwoordde. Pater Stokman en de Eerste- amerleden Serrarens en Kerstens zijn gelijkgezind in hun afwijzing van iedere toespitsing van het conflict. De toon die klinkt uit de antwoorden door de P. v, d. A.-ers op de gestelde vraag gegeven, is over het algemeen veel feller. Met uitzondering van Koos Vor- rink, de voorzitter van de P. v. d. A., doen allen verwijten en stellen op ge prikkelde toon boze vragen aan de K.V.P. Deze komen hier op neer: Gij hebt de gedachte van sociale rechtvaardigheid en geleide economie los gelaten (M. van der Goes van Naters); Gij laat het op een scheiding aankomen door af te zakken naar een alleen-maar-sociale politiek (N.V.V.); zal bij u de liberale natuur sterker zijn dan de leer? (W. Schermer- horn); gij maakt van uw positie mis bruik door allerlei typisch rooms-katho- ueke. clericale wensen te verwezenlijken, waardoor zich zekere maatschappelijke verroomsingsverschijnselen openbaren, die ons verontrusten CA. Goedhart); zal de conservatieve druk in de K.V.P. mis schien worden tot een conservatief over wicht? (K. Voskuil). Deze samenvatting van het opinie- De verwachting van heden- tot morgenavond luidt: Zwaar bewolkt met hier en daar 5 enige lichte regen of motregen en plaatselijk nevel of mist. Zwakke tot i matige, maar langs de Waddenkust j af en toe vrij krachtige Oostelijke J wind. Ongeveer dezelfde tempera- tuur als vandaag. i Vrijdag 25. November: Zon op „„uur> onder 16-38 uur; maan op J.o.28 uur, onder 21-45 uur- onderzoek van „Vrij Nederland, laat eens te meer zien, dat de P. V. d. A., hard nekkig vasthoudt aan de opvatting, dat zij het monopolie van vooruitstrevend heid bezit. De representanten van deze partjj die hierbij aan het woord kwa men veroorzaken daardoor in. het poli tieke leven van ons land een toestand, die, enigszins overeenkomt met die van een onderneming..geleid door twee hard werkende directeuren, waarvande een de eer van alle goede uitkomsten op rekening vgji zijn' eigen durf en knap zakenmansbeleid schrijft,-terwijl hij aan zijn ..copipagnon voortdurend te kennen geeft' dat deze een nietsnut is. Deze zelfverzekerde houding bij vele kopstukken van de P v. d. A. is voor een partij als de K.V.P. iets onverdraaglijks, temeer daar deze laatste partij op naar haar mening deugdelijke gronden van opvatting is dat diehouding maar een weinig solied fundament in de werkelijk heid hdeft Dat fundament is de leuze dat een zeer vérgaande en alles omvat tende staatsleiding t.o.v het ^economische leven het- aangewezen, middel zou zijn om de sociale rechtvaardigheid te verwezen lijken. Het komt ons voor dat men langs deze weg het gevaar loopt op het terrein van de persoonlijke vrijheid en van het kost bare privaat-initiatief te verliezen, wat men misschien zou winnen, door een cor rectie in een mogelijk onjuiste verdeling van stoffelijke goederen en van de offers die voor de algemene welvaart vereist worden. Daar nu de persoonlijke vrijheid, een van de waarden is, waarop de sociale rechtvaardigheid allereerst gericht moet zijn en het privaat-initiatief een onmis bare conditie is voor een rechtvaardig te verdelen welvaart, loopt een weg die tot het verderf van deze twee zaken voert, onvermijdelijk op sociale onrechtvaar digheid uit. Mogelijk zou door een onderlinge toet sing van de begrippen „vooruitstrevend heid" en „sociale rechtvaardigheid" waar mede de partijen elkaar nu om de oren slaan, de basis kunnen worden gelegd voor een vreedzame samenwerking, die alleen maar tot heil van ons volk kan strekken. De ministers van defensie van de Westelijke Unie hebben gisteravond besloten, dat het gemeenschappelijke defensieorgaan op de eerste plaats een orgaan van de Westelijke unie zal Müven. 2iZ°als gemeld, had men van Britse siear, er °P aangedrongen, dat het defen- WorriSaraat van de Westelijke unie zou land or? gewijzigd in een orgaan van de n en van het Atlantisch pact. liitl continentale leden van de Weste rse unie zijn echter op hun standpunt w c staan, dat het defensieplan van net Brusselse verdrag gehandhaafd moet t„ V(2' omdat dit de vijf landen tot au- «miit'sehe militaire hulp gedurende 50 vonr 9nrPlictlt' terwijl het Atlantisch pact landen nIS is Sesl.°ten en de toegetreden hulp. 1 verplicht tot automatische Vermoedelijk dioor kortsluit,; stond gisteren brand in de landbouwer O. s te OxWei^ plaatsje nabij Noorddijk in Groningen De vlammen vonden gretig voedsel in het zeer brandbare materiaal, dat in de schuur was opgeslagen In een minimum van tijd brandde de k€le boerderij af. De brandweer slaagde et alleen in het woongedeelte le redden. Niet minder dan 34 kopje-, en 2 varkens kwamen in t dammen terwijl tevens veel lor en werktuigen en veevoeder ver- zekpr'glng!en- De schade wordt do gering gedekt vrifwM44 is de boerderij van S- eveneens et geheel afgebrand- De berichten over de kleine Isaac AUal, het 12-jarig ventje, dat als enige de ramp van de by Oslo verongelukte Dakota overleefde, blijven binnen stromen. En zij verhalen van de kranige houding van de jongen tydens en na zijn redding en van het medeleven, waarmee men hem, de enig overge blevene, omringt. Zelfs is reeds in Den Haag van particuliere zijde het initiatief genomen tot de oprichting van een comité, dat ten doel zal heb ben hem geldelijke hulp te verlenen. De jongen zelf intussen maakt het goed. Nog verbaast men zich erover, dat hij geen nadeliger gevolgen van het ongeluk heeft overgehouden;. Niet min der dan 40 uren toch heeft de knaap, met zijn gezicht tegen de grond gedrukt, in het wrak van de PH-TFA bekneld ge' lichaam", vertelde zijn redder Hilding Martinsen later. „Hij zei iets, dat ik niet begreep, maar wat ik wèl begreep was de lach op zijn gezicht". Het heeft anders grote moeite gekost de knaöp uit het wrak te halen. Toep Martinsen en zijn mede-redder. Thorolf Hagen, als eersten bij de plaats van de ramp waren, hoorden zij een geluid, dat zij aanvankelijk voor het gejank van een hond'hielden. Plotseling kwamen zij ech ter tot het besef, dat er in deze desolaat heid van dotid en verwoesting nog een menselijk Wezen moest zijn, dat leef de. Toen zij.de staart van het vliegtuig onderzochten, bemerkten zij Isaac, die onder 'n aluminiumplaat.met zijn gezicht tegen de grond gedrukt lag. Hagen rende onmiddellijk' weg om hulp te halen, ter wijl Martinsen probeerde in het staart stuk van het toestel te komen. Toen hij hier niet in slaagde, trachtte hij de knaap onder het stuk aluminium los te zeten. Toen men hem vond, was hij door werker.. De jongen hielp hem zoveel hij en door nat van de regen, die de bodem kon Eindelijk, na ruim twintig minuten daar ter plaatse volkomen had door- zwoegen, was het joch uit zijn netelige positie bevrijd. Toen er even later huip was gekomen, zei hij in het Frans: „Ik ben goed, alleen mijn arm doet een beetje pijh weekt. En kort nadat hij bevrijd was, wis't hij het al tot een glimlach re brengen. „De jongen beefde over zijn gehele In het Engelse Lagerhuis heeft men zich gisteren bezig gehouden met de con troverse, die is ontstaan tussen de Britse minister van Burgerluchtvaart, Lord Pa- kenham en de president van hél h°f van onderzoek naar de ramp van de Prest- wick omgekomen „Nijmegen", T. P, Mac- Donald. Zoals men weet heeft laatstgenoemde de Engelse minister er in een Dinsdag gepu bliceerde brief van beschuldigd, dat hij „de gehele verantwoordelijkheid voor de ramp met 'de „Nijmegen" trao'atte te leg gen op gezagvoerder Parmentier" George Lindgren, pari. secretaris van het ministerie van Burgerluchtvaart heeft nu in het Lagerhuis verklaard, dat Lord Pakenham „bijzonder bezorgd" was over deze beschuldiging. Lindgren zeide, dat Lord Pakenham in een telegram dat MacDonald ontving voordat zijn brief werd gepubliceerd, er op gewezen hSTd, deze beschuldiging geenszins te kunnen accepteren. De mi nister, zo zeide Lindgren, betreurde het, dat dit telegram aan MacDonald niet tegelijk met de brief was gepubliceerd. Lindgren zeide verder, dat Lord Paken ham ervan overtuigd was, dat geen lid van het personeel van de luchtverkeers- contróle of de meteorologische diensten enige verantwoordelijkheid voor het on geluk droeg. Hij. Lord Pakenham. ver langde vurig, dat geen van hen door het leven zou gaan met een dergelijk „odium" op zich geleden. Anthony Eden. de plaatsvervangende leider van de oppositie, zeide, dat het overbodig was een onderzoek te laten in stellen als de minister toch een tegen gesteld standpunt zou kunnen innemen. Hij vroeg Lindgren of het ooit wel eens .was voorgevallen, dat een minister, wan neer hij het niet eens was met het rap port van een door hem zelf Ingestelde commissie, hiervan in het parlement geen verklaring had gegeven. Lindgren bleef het antwoord schuldig, waarop Eden dezelfde vraag aan premier Attlee stelde, die echter ook Diet ant woordde. Eden vroeg vervolgens: „Moe ten wij hieruit opmaken, dat een minis ter een hof van onderzoek kan instellen waarvoor getuigen werden opgeroepen en dan wanneer dit hof rapport Uit brengt, op dezelfde getuigenissen een ander standpunt kan innemen?". Lindgren: „Ik zou zeggen dat het de -gewone gang van zaken is, dat er een onderzoek werd ingesteld en dat degeen, die het onderzoek gelastte, de bevindin gen accepteert of verwerpt". Het conservatieve lid Anthony Marlowe vroeg, op welke gronden Lord Paken ham die de getuigen niet gehoord had, zichzelf beter in staat achtte om over de getuigenissen te oordelen dan het hof van onderzoek. Het antwoord luidde: „De minister mag toch zeker een mening hebben". Air Commodore Arthur Harvey (con servatief) stelde de vraag,'of het niet wenselijk zou zyn, dat "Jk onderzoek naar vliegtuig-ongelukken volkomen werd losgemaakt van de minister van burgerluchtvaart, daar men rekening zou moeten houden met de mogelijk heid, dat zijn eigen staf er bij betrok ken was. Stelde, zo vroeg spreker ver der, de minister zich niet bloot aan moeilijkheden met buitenlandse mo gendheden, indien hy het oneens was met de bevindingen van de commissie? Lindgren: „Het was een hof van onder zoek, dat buiten de minister om werd samengesteld. Over bevindingen van dat hof van onderzoek heeft hij enkele op merkingen gemaakt". Alan Lennox Boyd, tydens de oor log parlementair secretaris van het ministerie van -diegtuigproductie, ver klaarde niet tevreden te zün over de antwoorden van Lindgren en zeide, de kwestie opnieuw te berde te zullen brengen. De laatste tijd heeft men herhaaldelijk geruchten kunnen vernemen over een op handen zijnde beperking van de invoer van koffie, hetgeen dan U'teindelijk zou resulteren in een nog straffere rantsoe nering dan tot dusverre voor huishoude lijk gebruik reeds het geval is. Ofschoon zowel uit de hieronder te vermelden cij fers nopens de invoer in Nederland als uit informaties elders blijkt, dat de kof- fie-positie er nog niet zo somber uitziet als vaak wel wordt aangenomen, is het. gezien de populariteit van het kopje kof fie. wellicht toch wel interessant de voor uitzichten zowel op korte als lange ter mijn onder de loupe te nemen. Daarbij interesseert ons allereerst de vraag, hoe geruchten als bovenstaand b ontstaan. Nu dient men bij de te h„Wj0rdin® wel allereerst in het oog nHtivet"'- dat de liefhebber van het NedeVlandUI^etV,OCht da* meert, dat «kW,prJ°dUCt TT deviezensituatie dK verveIende loopt in het bekende verdo^ekjf Te- Het verslag stelt anderzijds vast, dat Dest-Duitsland en Griekenland er gedu rende de jongste drie maanden net oes* in geslaagd zijn hun industriële produc ie in verhouding tot de overeenkomstige pe riode in 1948 op te voeren. De bekend gemaakte cijfers bewijzen, dat Duitsland zjjn productie met 40 en Griekenland de zijne met 30 pct heeft verhoogd, tefwijl de algemene stijging van de productie voor Europa slechts 11 pet bedraagt. In het verslag wordt er voorts de na druk op gelegd, dat de verkopen in de Ver. Staten sedert de devaluatie van de Europese valuta's aanmerkelijk zijn ge stegen. De recente devaluatie van de Europese y?luta's draagt bij tot het herstel der Marshall-landen, zo wordt gezegd in een Jr'hsdag verschenen verslag van de EC 4 J^'teffende de vorderingen, die door de fshali-landen zijn gemaakt. dit verslag wordt er nochtans aan evoegd, dat het nog te vroeg is om 0e door deze devaluatie geleverde bijdrage de juiste waarde te schatten. Voorts r^dt verklaard, dat de Europese indus- a. Ie Har» V001' 'die productie thans groter is dan Oorlog, terwij] gewag wordt gemaakt ,v®? de vrees, die in de Ver. Staten is ge- de T? in veriJand met de trage stijging van •Europese uitvoer naar de dollarzone. recht te komen. Koffie behoort immers althans voor de soorten,, die wij hier consumeren v- tot de producten, die met dollars of daarmede in feite gelijk staan de valuta moeten worden betaald. Bra zilië is namelijk de grote leverancier, welks valuta, de Cruzeiro, in feite even hard is als de Amerikaanse dollar, d.w.z. even moeilijk te verkrijgen en te ver dienen. Dit was bijv. dan ook al reeds de oorzaak, waarom bij de laatste grote distributie-schoonmaak koffie niet bonaf kon worden verklaard. Sedertdien is echter koffie nog in veel sterkere mate in de gevaarlijke zone be land, voornamelijk als gevolg van de enorme prijsstijging, welke in enkele we ken tijds hééft plaats gevonden. Men krygt hiervan enig idee als men de wereldmarktprijs van ongeveer twee maanden terug, d.w.z. van vóór de de valuatie-golf, vergelykt met die van thans. Op eerstgenoemde tydstip no teerde n.l. koffie per Eng. pond te New-York 19 dollarcent, terwyi de laatste weken daar zelfs een prijs van bijna 50 dollarcents werd bereikt. Veel meer dan een verdubbeling van de we reldmarktprijs dus Als men nu nog bedenkt, dat de dol lar inmiddels van 2.65 op 3.80 is beland als gevolg van de jongste de valuatie, waarby behalve de dollar ook de Braziliaanse Cruzeiro ongewyzigd bleef, dan Is er weinig fantasie voor nodig om In te zien op welk een groot bedrag aan harde valuta de koffie- >nvoer in de toekomst beslag zal gaan eggen. De prijs is Immers als gevolg van de devaluatie al automatisch met 30 pct. gestegen, terwyi daar nu nog eens de prijsstijging van het product zelf, van om en nabij 250 pct., bij komt. Nu zullen vermoedelijk de grote op waartse bewegingen van de wereldmarkt prijs wel in eerste instantie tot het ont staan van bovenvermelde geruchten aanleiding hebben gegeven. Als men ech ter de invoerpositie eens nader bekijkt, dan blijkt dat ons land alleen al in de eerste vier maanden van dit jaar, n.l. in de periode Januari—Mei 128.000 ba len uit Brazilië importeerde, tegenover in het gehele jaar 1948 108 duizend (ba len van 60 kg.) balen. De geruchten, "le herhaaldelijk in 1949 over devaluatie de ronde deden, zijn ermoedelijk de aanleiding geweest, dat cie importeurs op zo grote schaal in een betrekkelijk kort tijdsbestek tot koffie- aankopen zijn overgegaan. Niet alleen Nederlandse maar ook tal van andere -Europese importeurs blijken deze politiek te hebben gevolgd. Dit houdt echter in, dat er niet alleen een behoorlijke voorraad in Nederland aan wezig moet zijn, maar bovendien dat deze gekocht werd tegen de aanzienlijk lagere prijzen van voor de devaluatie. Eerst Voor wat dus de nieuwe aankopen na de devaluatie betreft, zal men met recht bemerken, d34 zowel vanwege de depreciatie van de gulden als in verband met de stijging der wereldmarktprijzen, het mes hier thans dubbel snijdt. Gesteld nu, dat ö»en de huidige prijzen voor het verrichten van nieuwe aankopen te hoog zou vinden, dan kan men niettemin uit het bo venstaande v'Cl concluderen dat, tenzij een deel van de geëffectueer de invoer weer voor heruitvoer be stemd zou zijn en tenzy de regering het voornemen z°u hebben deze voor raad te spreiden over een langere verbrulksperiode dan voorbeen het geval was, de bestaande positie voorshands het huidlge verbruik zou kunnen waarborgen. Voor wat de vooruitzichten op langere termijn betreft kan uit de statistische positie van bet product worden afgeleid, dat in de huidige voor de koffie-impor- terende landen bestaande ongunstige prijzensituatie voorshands geen verande ring zal komen. H^t is nl. met de statisti sche positie zo gesteld, dat het wereld- verbruik in feite de wereldproductie met bijna 8 pct overtreft, terwijl het voor heen normaal was, dat de productie 20 a 30 pct groter was dan het verbruik- Ieder van ons- herinnert zich nog wel de grote koffievernietigingspolitiek in de dertiger jaren toen de koffie als stook- middel voor de locomotieven en voor wegverharding fungeerde, terwijl er ten slotte millioenen balen als waardeloos product in zee werden gestort. Op deze wijze werden er tussen 1931 en 1948 78 millioen balen vernietigd. FSst gevolg hiervan is geweest, dat Brazilië, dat voorheen 70 pct van de wereldconsump tie kon bevredigen, nu nog maar voor 48 pct hiertoe in staat blijkt. (Van onze correspondent). Reeds de eerste ochtend na zyn aankomst in Nederland, mochten wy een onderhoud hebben met de H. E. Pater M. Punt, Provinciaal-Overste van de Paters Calasantjjnen In Tsje- cho-Slowakye, die de vorige week door de politieautoriteiten te ^ladno, waar hy werkzaam was, uit het land werd gezet. Het was midden van de vorige week, dat pater Punt, afkomstig uit Alkmaar, dit uitwyzingsbevel kreeg; binnen drie dagen moest hü Tsjecho- slowakije hebben verlaten, „omdat zijn aanwezigheid daar de openbare orde dreigde te verstoren". In Kladno, nabij Praag, oefende pa ter Punt de zielzorg uit, terwijl hij ook werkzaam was aan de pr; esteropleiding aan het college der paters Calasantij- nen; in Brünn opende hij 'n leerlingen- internaat van deze orde. Pater Punt vertelde ons bereidwillig over zijn ervaringen in het land achter het ijzeren gordijn. Hij gaf ons alleeerst een verklaring van het feit, dat in 'n nagenoeg katholiek land het commu nisme aan de macht kon komen- Het volk was er tè gemakkelijk katholiek en zag de noodizaak niet in van een eigen politieke organisatie Van de pau selijke encyclieken over het communis me van „Rerum Novarum" en van „Quadragesima Anno" werd weinig of geen notite genomen. Met dezelfde nonchalance waarmee het volk katho liek was, werd het communist. Materia listisch ingesteld, lieten zij zich al te gauw verle den door de communistische beloften. Nu voelt het volk zich bedro gen, maar het is te laat. Het Tsjechi- sohe volk leeft thans onder de voortdu rende angstige druk van terreur. Dit geldt ook voor de niet-katholieken. Meermalen had pater Punt contact met mgr. Béran; het laatst bezocht hij de prelaat drie dagen, nadat diens paleis onder politiebewaking was gesteld. Bij die gelegenheid zei mgr. Béran tot pater Punt: „Als er verteld wordt, dat ik een overeenkomst met de regering getekend heb, geloof het dan niet; liever laat ik mij het hoofd afhakken". Mgr. Béran, aldus pater Punt, is een heilig priester, die bidt en vast. Hij heeft geen andere ambities dan God. Kerk, vaderland en volk te dienen. Mgr. Béran is nog steeds de vrijwillige ge vangene in zijn eigen paleis, dat hij niet verlaten wil, zolang dit onder politiebewaking is gesteld. Een verzoek, om zich naar zijn zomerverblijf te be geven, heeft hij afgeslagen. Veertien dagen geleden heeft pater Punt het laatste contact gehad met iemand uit de onmiddellijke omgeving van de aartsbisschop; hy vernam toen, dat mgr. Béran zich nog in goede wel stand bevond. De vorige week Woensdag, aldus. P3t®r Punt, vervoegde zich een delegatie van zes Tsjechische bisschoppen namens de die dag gesloten bisschopsconferentie ten pa- leize van de aartsbisschop, teneinde een onderhoud te hebben met mgr. Béran; de delegatie werd echter niet toegelaten. De directe aanleiding tot het conflict tussen Kerk en Staat, dat onvermijdelijk nu gaat komen, zal volgens pater Punt zijn de kwestie van de benoemingen der priesters in de zielzorg en de priester opleiding. Sinds de pseudo-katholieke actie, Praags middel om scheuring in de katholieke gelederen te brengen, faalde, tracht het rode regime die scheuring te bereiken door de priesterbenoemingen en de priesteropleiding aan zich te trekken. Het is echter alleen de kerkelijke over heid, die deze jurisdictie kan geven en het ligt voor de hand, dat op de bisschops conferentie van de vorige week juist deze kwestie aan de orde is geweest en dat de bisschoppelijke delegatie, die niet tot mgr. Béran werd toegelaten, diens fiat op de aangenomen besluiten wilde erlan gen. Het Tsjechische episcopaat, dat het standpunt van mgr. Béran kent, staat als één man achter zijn aartsbisschop. Er wachten de Katholieke Kerk in Tsjechoslowakije nog moeilijke tijden, be sloot pater Punt, doch uiteindelijk zal zij ook hier triomferen. Een leuke tijd, vindt u niet, die voor bereiding op St. Nicolaas? Je hoort de ganse dag: „Zoet zijn Zwarte Piet f10®:u het". Natuurlijk helpt het even. maar de kinderen worden er tenslotte zo nerveus van dat zij lastiger zijn dan ooit en men des' nachts op „Zwarte Pieten"-jacht moet gaan, wil men de kinderen in slaap krijgen. Soms komt men in de ver zoeking om maar eerlijk te bekennen, dat Sinterklaas en zijn hele zwarte ben de slechts een verzinsel is. Doch daar zou men de volgende ochtend weer spijt van hebben. Het geval stelt een mens mede voor vraagstukken van de moraal. Een onzer kinderen, die thans achter set geheim is, gekomen en tot de bevinding kwam, dat er helemaal geen geheim is, vroeg, of jokken niet altijd zonde is. En op ons bevestigend antwoord, volgde de vraag, hoe het dan zit met al die leugentjes van grote mensen over St. Nicolaas. Nu ja.ons antwoord was niet denderend, doch het kind begreep toch wel. dat St. Petrus aan de hemelpoort de mensen daarvoor niet in de zak zou laten stoppen, door een Zwarte Piet zaliger. Een andere veel belovende spruit be weerde. dat hij goed kan zakkenlopen. Laat die zwarte mijnheer maar komen; hij lust 'm. Ja, de jeugd van tegenwoor dig Sinds tijdens de oorlog een zwarte piet zonder hoofdletter vaak uit komst bracht, is het afschrikwekkende van deze naam wat verbleekt. Het valt tegenwoordig niet mee voor de Sinter klazen en Zwarte Pieten om bij hun be zoeken er de roe onder te houden. Da voorzitter der Sinterklazen-vakorgani satie, die wjj dezer dagen spraken, klaag de daarover suikerbeest en pepernoot; hij had er een speculaas-hoofd van ge kregen. „En dan die concurrentie mijn heer", jammerde hij. „Voor de prijs per bezoek kan je gewoonweg geen knol van een schiücnwagen huren. Wij werken wel op daken, doch aan het plafond van ons loon komen Wij niet". Wij vroegen nog, of ook voor de Zwar te Pieten een loonstop was afgekondigd; daarvan was hem echter niets bekend- Alleen vond hij het sneu, dat Zwarte Pieten zc maar alleen op stap kunnen gaan en aldus de Sinterklazen een moor dende concurrentie aandoen. Waarom geen vestigingsvergunning met vak diploma voor Sinterklazen-affaires? in formeerde deze voorman uit de Sinter klazen-beweging. Wij stelden hem voor. dan maar te gaan staken, doch die „goed heilig man" had ons meteen door en repliceerde; „Dat zou je wel willen; geen St. Nico laas; dan kwam je er voor 'n koopje af". „Nou. loop dan maar naar je schoor steen", 'wezen wij hem de deur en gin gen weer rekenen; „zoveel voor die en zoveel voor die, maakt een tekort van zoveel. Dat tekort volgens advies van minister Lieftinck aan Kruimeltje op de bank gezet, geeft zoveel rente.... Och wat als minister Lieftinck voor Sinter klaas speelt, pas dan op de fiscus- Pieten". Dus overrekenem „Die zo weinig en zelf niets, maakt geen Sinterklaas en ben je de kwaje Piet". Reken er heus niet op, dat je met al dat gereken uit gerekend komt; daarvoor moet je al heel uitgerekend zijn. En wij kunnen blijk baar niet goed rekenen, want ministers, B. en W.'s enz. kunnen tekorten hebben en toch sluiten. Toen wij gebogen over grote vellen met St. Nicolaas-begrotingen zaten ge bukt vroeg onze trouwe hulpe op ons levenspad, wat wij wel voor onze St. Nicolaas wensten te hebben- Gezien de nood der tijden wilden wij bescheiden zijn en stelden voon een assortimentkist sigaren b.v. van 75, doch onze ver standige wederhelft stelde voor om met zo'n presentje te wachten tot wij 75 jaar getrouwd zijn. Een oninbare wissel op het tijdelijke, want dat halen wij nooit ondanks dat wij het bij onze zorgzame verzorgster zeer goed hebben. Nu wat dan? Wij stuitten weer op een tekort en riepen geërgerd uit: „Laat dia Sinterklaas naar d« bl.lopen"Dat was natuurlijk aeer onpaedagogisch en het kinderkoor huilde vol ontzetting, dat Papa nou natuurlijk niets zou krijgen. En toen des avonds de kleinen naar bed waren, merkte onze echtgenote mee warig op. dat zij tot haar spijt het aan het geloof van de kinderen aan St Nico laas wel verplicht was ons niets te geven. Zo ging het „gewone" kistje sigaren, waarop bij nader inzien juist onze keus was bepaald, in rook op zonder dat onze mond er aan te pas kwam. Dan hadden wij ook maar onze mond moeten houden. Waarmede men zondigt, daarin wordt men nu eenmaal gestraft. ANALYST. Hedenmorgen veroordeelde de Bijzon dere Strafkamer in Assen de 47-jarige G. Dieters uit Annerveenschekanaal tot 10 jaar gevangenisstraf met aftrek. D. werd in 1937 districtsleider van de N.S.B. in Drenthe en nam op verzoek van Mussert zitting in de Tweede Kamer en de Prov. Staten van Drenthe. Tijdens de bezetting was kij lid van de Waffen-S.S. en verbleef hij enige tijd aan hét Oostfront, terwijl hij voorts, o.a. in Duitse strafkampen, propaganda maakte voor die organisatie. De eis tegen hem was 10 jaar met aftrek en een geldboete van 5000 subs. 5 maan den hechtenis. Leerlingvliegers in Californië waren bezig zich te oefenen in opstijgen en lan den. Toen een van de vliegtuigen 80 meter hoog was, gleed het af en stortte in een bosie neer. „Wat is er gebeurd?", vroeg de piloot verbijsterd aan de mannen van de red dingsploeg. „Och, een kleinigheid maar", antwoord den zij, „u heeft alleen vergeten de vleu gels uit te schuiven". Ditmaal échter deed zich geen enkel geval met dodelijke afloop voor. Wel zijn verscheidene patiënten ernstig ziek geweest Als beschermingsmaatregel melken nu verschillende boeren met gummiband- schoenen aan.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1949 | | pagina 1