Silbertanne-moord
p A. M. de Jong voor 't gerecht
Interview-Adenauer verwekt
tumult in parlement
Ministerie van O.G. wordt MUOR
VAN M/ENTJE KWETTER
ADIO
Twee verdachtenv.m. S.S.-ers ontkennen
Loon- en prijspolitiek
Communist maakt zitting onmogelijk
VAGINA 5
ZATEDAG 17 DECEMBER 1949
Wel aan het Oostfront
Het bleef bij een plan.
CONTROLE ONTBRAK IN
HET BEGIN TOTAAL
Organisatorische problemen bij
souvereiniteitsoverdracht
BIOSCOPEN OP OUDEJAARS
AVOND
KLEIN MEUBILAIR
VRAAGT I"
ons 1 0™Gü&a
VERKEERD ADRES OF AFGEWEZEN?
Door C. B. Booth.
Advertentie.
wegen ruim met Dampo-verkoudheids-
balsem; verdrijft verkoudheden en maakt
U in grieptijden minder vatbaar.
Maar niet ten koste van de
landbouw
Voor het Amsterdams Bijzonder
Gertclishof werd gisteren een aanvang
gemaakt met de behandeling van een
der geruchtmakendste Silbertanne-
moorden van de Duitsers, n.l. het laf
hartig doodschieten in diens woning in
Blaricum van rle bekende Nederlandse
literator A. M- de Jong, de schrijver
o.a. van „ajerjjnije Gijzen". Verdacht
van dit misdrijf stonden terecht de
35-jarige D- Bernard en de 33-jarige
E. van Gog. beiden voormalige S.S.-ers
uit Amsterdam.
Tezamen met de chef van de Amster
damse Sicherheitspolizei Willy Lages,
diens plaatsvervanger Blumenthal en de
S.D.-er Oehlschiagel, zouden beide man
nen op 19 Octpber 1943 des avonds in een
auto naar Blaricum zijn gereden, waar
zij opzettelijk de schrijver in diens wo
ning met revolverschoten van het leven
zouden hebben beroofd. Voordat zij het
gruwelijk feit pleegden, waren ze de wo
ning binnengedrongen, door de echtge
note van De Jong en de dochter erop te
wijzen, dat de kamer niet goed verduisterd
was. Mevrouw De Jong had de Duitsers
nog sigaretten en thee aangeboden. Toen
haar man beneden kwam om te zien wat
er aan de hand was en de twee vrouwen
teruggegaan waren in de kamer, heeft een
van beide mannen het fatale schot gelost.
Zowel van Gog als Bernard erkenden
voor het hof aan het Oostelijk front ge
wond te zijn genaakt en daarop naar
Nederland Le zijn teruggekeerd. De
moord op A- M. de Jong ontkenden bei
den echter ten stelligste gepleegd te
hebben-
Van G- was wel op de bewuste
avond in die woning van de schrijver
geweest, maar hij voegde aan zijn ver
klaring toe, dat hij zelf geen schoten
nad gelost. B. ontkende alles, hij was
niet in de auto noch in de woning
van De Jong.
De president vroeg daarop aan v. G.
met wie hij deze eerste Silbertanne-actie
had uitgevoerd- Van G. antwoordde,
dat hij dit met een andere S-S—er had
gedaan.
„Was dat dan niet Bernard?", vroeg
de president.
„Nee het was beslist Bernard niet",
zei van Gpg-
Mevrouw J. d,c JongDefresne, de
echtgenote van de overleden schrijver,
vertelde uitvoerig het gruwzaam ge
beuren van die bewuste avond. Zij her
kende zowej van Gog ais Bernard per
tinent als de moordenaars.
Lages en Blumenthal, die eveneens
als getuigen wérden gehoord, zeiden zich
niet meer te kunnen herinneren of deze
beide verdachten inderdaad de Silber
tanne-actie hadden uitgevoerd. Lages
herinnerde zich nog wel de namen Ber
nard en Van Go®, maar Blumenthal ken
de geien van tweeën meer.
In de rniddagzittinig werd Bernard eerst
nog onder handen genomen over zijn
mislukte Silbertainnie-actie tegen de di
recteur van de Gemeentelijke dienst van
Sociale Zaken in Beverwijk, de heer L.
Spaan, die van de voorgenomen actie zelf
In een rede. die de heer H. Louw'es,
voorzitter van de Landelijke Stichting
voor de landb-ouw, gisteren te Amster
dam hield op do jaarvergadering van het
hoofdbestuur van de prov. Stichting voor
de landbouw in Noord-Holland met de
besturen der districtsorganen in deze
provincie, sprak hij over de plannen tot
verhoging der lonen, die thans door de
Stichting van de Arbeid aan de regering
zijn voorgelegd
Naar aanleiding van dit voornemen tot
loonsverhoging verklaarde hij uitdruk
kelijk, dat de land- en tuinbouw de ge
volgen van deze nieuwe loon- en prijs
politiek slechts dan kan aanvaarden,
indien de verhoogde lonen worden
doorberekend in de prijzen der land
bouwproducten.
De loon- en prijspolitiek mag niet wor
den gevormd ten koste van de land- en
tuinbouw. Deze krijgt nog slechts een be
scheiden d-eel van het nationale inkomen
Hij was niet bereid een vermindering
van dit deel te aanvaarden en hij zal zich
hiertoe ook niet laten dwingen.
beid. kwamen zij zelfs op vrij grot»
schaal voor. Wanneer men dit alles dan
beziet tegen de achtergrond van de be
narde toestanden, waarin het Nederland
se volk toen verkeerde, is de geuite cri-
tiek des te meer op haar plaats.
Uit de verklaringen van de heer Kruis
is onder meer gebleken, dat de regering
en de leiding van het Militair Gezag er
bij de voorbereiding en de opzei der
plannen van zijn uitgegaan, dat de be
vrijding van Nederland zou plaats vin
den op een wijze, die niet tot werkelijk
heid geworden is. Zij verwachtten nl.,
dat die bevrijding in enkele weken zou
geschieden, zij het misschien in en:ge
etappes. Het heeft de commissie verwon
derd, dat men zich uitsluitend heeft in
gesteld op een situatie, die onverbreke
lijk verbonden was aan het welslagen
van een operatieplan, waarvan men de
details overigens niet eens kende De
commissie meent, dat toch zeker reke
ning had moeten worden gehouden met
een minder gunstig verloop der krijgs
verrichtingen. Zij wil daarmede niet zeg
gen, dat men de ontwikkeling, zoals die
geworden is had moeten voorzien, maar
wanneer niet van zulk een optimistische
grondslag was uitgegaan, zou zeer waar
schijnlijk een organisatie tot stand zijn
gekomen, die beter en sneller aangepast
had kunnen worden aan de situatie, zo
als die zich in feite heeft voorgedaan.
Thans heeft het apparaat daaraan in on
voldoende mate het hoofd kunnen bie
den.
lingen van het personeel van het Mili
tair Gezag aan het licht, doch uiteraard
bleef het met betrekking tot het vele,
dat toen reeds geschied was, bij 'n con
trole achteraf, terwijl een preventieve
werking in vele gevallen een veel gun
stiger resultaat had kunnen hebben.
Uiteraard mag worden toegegeven, dat
de critiek van de Algemene Rekenka
mer zich uitsluitend heeft bezig gehou
den met datgene, wat op financieel ge
bied niet goed liep en dat gelukkig een
veel groter gedeèlte van het financiële
beheer van het Militair .Gezag aan rede
lijke eisen heeft voldaan.
Zelfs dient te worden erkend, dat
bedragen, die gemoeid zijn met de ge
beurtenissen, waarop critiek gerechtvaar
digd is, geen groot percentage hebben
uitgemaakt van de grote sommen, welke
door de handen van het Militair Gezag
lijn gegaan. Op zich zelf hadden deze ge
beurtenissen echter ongetwijfeld een zeer
ergerlijk karakter en bij sommige dien
sten. zoals het Bureau Nationale Veilig-
't Militair Gezag dat in de dagen on
middellijk na de bevrijding 't bestuur
van ons land in handen had, heeft zich
nimmer kunnen verheugen in een grote
populariteit. Het Nederlandse volk, dat
met zulk een critisch oog de bezetters
had bekeken, vond naar zijn zin in de
bestuurshandelingen van het M. G. zo
veel dat herinnerde aan het zware juk,
waaronder het zolang gezucht had, dat
het herhaaldelijk openlijk zijn afkeuring
daarover liet blijken. Vooral is het M. G.
in de dagen van zijn optreden beschul
digd van corruptie en financieel wanbe
heer.
De Enquête-Commissie heeft deze be
schuldigingen onderzocht en kwam tot
het volgende resultaat.
De commissie heeft zich voorgehouden,
dat het Militair Gezag onder zeer moei
lijke omstandigheden een zware taak had
te verrichten, waarvan omvang en aard
tevoren niet volledig waren te overzien
en dat het zich herhaaldelijk plotseling
geplaatst heeft gezien voor moeilijke
situaties, die op zeer korte termijn een
oplossing eisten.
Men had echter in Engeland, kunnen
bevroeden, dat men moeilijk deskundige
krachten zou kunnen krijgen, dat er on
geregelde toestanden in 't bevrijde Ne
derland zouden zijn en dat men er waar
schijnlijk 'n moeilijk te betreden terrein
zou vinden
In de instructies aan de militaire' com
missarissen had men maatregelen moe
ten voorzien om ongunstige gevolgen
voor het financiële beheer, welke daar
uit konden voortvloeien, zoveel mogelijk
te voorkomen. Weliswaar bevatten de in
structies voor de militaire commissaris
sen vrij uitvoerige voorschriften omtrent
de wijze, waarop zij de beschikking zou
den krijgen over de bedragen, welke zij
meenden nodig te hebben, maar daarbij
is hun een grote vrijheid gelaten, zon
der dat voorzien werd in een controle
op hun financiële gestie.
Wel is kort na de komst van het Mili
tair Gezag in Nederland en wel in No
vember 1944 aan de heer Kamsteeg de
vorming van een controle-apparaat op
gedragen, doch er waren enige maanden
mee gemoeid alvorens dit in werking
kon treden. Veel zou ongetwijfeld voor
komen zijn, indien men zich reeds in
Engeland van de behoefte aan zulk
een apparaat bewust was geweest en
daarvoor de nodige regelingen had op
gesteld.
Toen na enige tijd de provinciale
accountantscommissies en de eontróle-
regelingen van de heer Kamsteeg in
werking waren, kwamen er verschil
lende misstanden en onjuiste hande-
dat zjj gewag maakte van hermilita-
risatie.
Scherp was Ook de partijverklaring
door de socialistische leider, Erich Ollen-
hauer afgelegd en welke door het parle
ment in diep stilzwijgen werd aange
hoord. Zij hield o.a, het volgende in: „De
sociaal-democratische partij betreurt het,
dat dc kanselier zich veroorloofd heeft,
over Duitse hermilitarisatie te spreken
in een openbaar interview, voordat de
zaak voor het parlement was gebracht
De socialistische partij weigert zelfs
Duitse herbewapening in overweging te
nemen".
Voorts werd erin betoogd, dat
Adenauer's verklaring de nationalisten en
militaristen heeft aangemoedigd en twijfel
heeft gewekt aan de oprechte vredeswil
der West-Duitse regering.
Elke discussie over Duitse herbewa
pening kan volgens Ollenhauer slechts
de internationale spanning vermeerderen.
Toen de zitting hervat werd, kon Rei-
mann een communistische motie voor
lezen, waarin dr. Adenauer's verklaring
over remilitarisering onbevredigend ge
noemd wordt. Het parlement besloot ech
ter. de motie te laten vervallen, zonder
een bindende stemming.
De oommissie van orde heeft mede
gedeeld, geen strafmaatregelen tegen
Reimann te zullen nemen.
In officiële kringen in Den Haag
houdt men zich reeds geruime tijd
ernstig bezig met de oplossing van vele
dringende vraagstukken, welke een
uitvloeisel zijn van de snel naderende
overdracht der souvereiniteit aan In
donesië, indien en sodra tenminste dc
Eerste Kamer der Staten-Generaal het
desbetreffende wetsontwerp zal heb
ben aanvaard.
Zeer vele problemen van organisatori
sche, technische en administratieve aard
rijzen voor het kabinet nu de verhou
ding ten opzichte van Indonesië geheel
gaat veranderen.
Er is thans een kleine ambtelijke com
missie aan het werk om de reorganisa
tie-plannen uit te werken-
Het ministerie van Overzeese Ge
biedsdelen zal ?n de toekomst de naam
dragen van „Ministerie voor Unie-
aangelegenheden en Overzeese rijks
delen" (afgekort.- Muor). Onder dit
ministerie zullen dan ressorteren de
betrekkingen met Indonesië in Unie-
verband, de betrekkingen met Surina
me en de Nederlandse Antillen en het
bestuur over Nieuw-Guinea, dat in dc
toekomst vanuit Nederland zal wor
den gevoerd.
Over de personeelsbezetting van het
Hoge Commissariaat in Batavia wordt
eveneens druk overlegd. Dr. Hirsch-
feia, die 23 of 24 December naar In
donesië zal vertrekken, is een grote
mate van vrijheid gelaten in de keuze
van zitn naaste medewerkers- Wei
schijnt vast te staan, dat de directie
De Ned. Bioscoopbond heeft zijn leden
geadviseerd op Oudejaarsavond a.s. de
bioscopen ca. half tien te sluiten. Dus
oiwel alleen -de eerste avondvoorstelling
zodanig te verzorgen, dat deze voor half
tien eindigt.
Advertentie.
Advertentie.
WAT DE SFEER IN UW HUIS
VERHOOGT, VINDT UBIi ONS
Leuke fauteuiltjes. Tin- en ko-
peiwerk. Wollen wanddoeken.
Antieke dessins £29.-, f39.- enz.
Kelim-dressoir- en tafellopers.
Zeker ietvoor de komende Feettdagen.
v/h. TOORENBURG DAMME
Nieuwe Binnenweg 340 t/o. Plantsoen
Rotterdam - Telefoon 34136
PROS Prrniql
Wiskunde L.O. en K*- en Kv Boek
houden M.O. Staatsprakt.dipl.
signalement onbekend, die ze vermoe
delijk heeft. In dat geval zal hij zo
gauw mogelijk traden, Reynard te
ontmoeten. Misschien goed idee, At
lanta op te bellen en te vragen, of ze
dievngerige man kennen, die kort ge
leden ontslagen is en als dat zo is, of
hij dan misschien in relatie kan staan
met de Zwarte Vos. Bakerv 11e,
Hier, Tommy, haast je naar het
donp en verstuur dit telegram voor me;
Dienst en dringend- Met een uur kun
nen we antwoord hebben. Je moest er
maar op blijven wachten. De chef van
Atlanta opbellen in minder dan geen
tijd.... maar, jochie, was in vredes
naam eerst je gezicht. Je ziet er uit als
een kolensjouwer!
Tommy nam 't telegram grinnekend
aan.
U z et er ook niet al te schoon
meer uit, zei hij en liep lachend de
kamer uit.
Jasper Bakerville bleef enige mi
nuten in de stoel b ljhet raam zitten
en liet zijn gedachten van de ene ver
dachte naar de andere dwalen.... Jag-
gers, Dolliver, de drievingerige man
Hij dacht zelfs over Vera Kingslake en
nam z ch voor,, haar bij gelegenheid
wat meer van nabij te bestuderen.
Hadden haar gesmoorde snikken, die
toch door de zakdoek goed hoorbaar
bleven, iets meer betekend dan ver
driet over de man, die haar liefde n et
beantwoord had? Haar deur bevond
zich juist aan de overkant van d«
34 j
We moeten het toch wel als zeker
aannemen, dat die drievingerige man een
doorgefourneerde schurk is. Hij is óf
door die Zwarte Vos er op uitgestuurd,
óf hij heeft deze gedwongen te vertel
len, waar die pakjes hier in huis ver
stopt waren.
Bakerville knipte met zijn vingers en
sprong overeind,
Dat geeft me 'n idee, Tommy! stom,
dat ik daaraan niet eerder gedacht heb!
Ik zou er op durven wedden, dat de ge
vangenis in Atlanta ons een vrij goed
signalement van die kerel kan verschaf
fen. In de gevangenis zijn al heel wat
misdadige afspraakjes tot stand gekomen.
Reynard begreep heel goed, dat hij ng
zijn vrijlating in de gaten zou worden
gehouden; wat ligt dan meer voor de
hand, dan dat hij er een ander op uitge
stuurd heeft?
Hü haalde een notitieboekje te voor
schijn, schroefde zijn vulpen los en begon
haastig te schrijven. Het was een bood
schap aan zijn chef te New York van den
volgende inhoud:
Bij mijin komst John Strawn ver
moord gevonden. De clic-hé's verdwe
nen. Op zoek naar drievingerige man,
