Wederopbouw en Volkshuis
vesting goedgekeurd
Sultan Hamid Hoge Commissaris
in Den Haag?
Opnieuw stijging van UITVOER
Decreet inzake middernacht-Mis
bij jaarwisseling
R
De Zwarte Vos
Deserteur-af dank zij een goed gesprek
Sovjets verlaten
Raad voor Japan
Uit de sportwereld
Overzicht Tweede Kamer
Tien jaar voor verwoeste stadskernen
Invoer voor 88,3 pet. door uitvoer gedekt
ADIO
programma
Luthers bisschop dankt
Van Dam won door k.o.
van Degouve (5e ronde)
"WOENSDAG 21 DECEMBER 1949
PAGINA 3
MAAR ROTTERDAM IS
TE ERG
KATH- ORGANISATIE VOOR
HOTELIERS EN RESTAURA
TEURS
JONGENS STALEN GELD
UIT KERKEN
Maakten er een pleizierreisje van
OUD-ILLEGAAL BELEDIGDE
N.S.B.-ER
ANNA VAN GOGH—KAULBACH
TACHTIG JAAR
ZE WILDEN NAAR HET
VREEMDELINGENLEGIOEN
Maar kwamen niet verder
dan Antwerpen
TWEE DOODVONNISSEN
VOOR SPIONNEN
SJAHRIR ZOU GEPOLST
WORDEN VOOR PORTEFEUILLE
VAN BUITENLANDSE ZAKEN
VROUWEN EN KINDEREN
NAAR INDONESIË
„Johan van Oldenbarnevelt"
vertrekt 23 December
KINDJE IN WIEG GESTIKT
VOORWAARDEN VOOR
H. COMMUNIE
UITSPRAKEN TEGEN
MR. VISSER EN DRS. BOS
UITGESTELD
G. W. KAMPSCHOëR
VOORZITTER K.N.B.T.B.
Onderduikers voor Indonesië
draaiden bij
Voor hulp der katholieken
DE KLAP KWAM WEL AAN
374.041 Japanse gevangenen
in Rusland dood?
UIT ZEE GEBORGEN
Door C. B. Booth.
Hè?
(Wordt vervolgd).
TIMMERMANS WORDT
PROF IN FRANKRIJK
WEST-EUROPA BEKER
TilburgAntwerpen 57
ZUIDELIJK HOCKEY.
ELFTAL
ZWITSERLAND—NEDERLAND
Het wederopbouwbeleid van minis
ter In 't Veld heeft in de Tweede
"Kamer weinig critiek ontmoet. Als er
van critiek gesproken kan worden, dan
kwam die voornamelijk van de zijde
van de heer Gortzak (C.PN.), die
evenals het vorig jaar ook thans weer
zijn afgezaagde leuze deed horen: Meer
geld voor de volkshuisvesting en min
der voor militaire zaken. Waarop de
minister prompt weer antwoordde: Als
men in de Sovjet-Unie niet zo veel
geld zou uitgeven voor de bewapening,
zouden wij het ook niet behoeven te
doen.
De bewindsman ging de communisten,
die graag hoog opgeven over hetgeen op
het gebied van de volkshuisvesting in
Sovjet-Rusland is bereikt, echter nog
verder te lijf. Het rapport van de econo
mische commissie van de Ver. Naties had
hem officiële cijfers in handen gegeven
over hetgeen in Rusland 1S
Daaruit blijkt, dat van 1923 tot 1942 m
Rusland is gebouwd een aantal wonin
gen welke een gezamenlijk vloeropper
vlak hebben van 112 millioen M2, terwijl
de woningen welke in datzelfde tijdvak
in Nederland tot stand kwamen, een
gezamenlijk vloeroppervlak hebben van
64 millioen M2. Het in 1948 gebouwde
vloeroppervlak in Rusland bedroeg .jO
millioen M2, waarbij de herstelde wonin
gen zijn inbegrepen; in Nederland be
droeg het gebouwde vloeroppervlak :n
hetzelfde jaar 2,9 millioen M2 waarin
echter niet het oppervlak van de her
stelde woningen is vervat. Wanneer men
bedenkt, dat Rusland 15 maal zoveel in
woners heeft als Nederland, dan blijkt
hieruit toch wel, dat Nederland geen
slecht figuur maakt.
Ook andere Europese landen zijn w«
wat de woningbouw betreft, yoorui-.
met uitzondering van Zwitserland en a«
Scandinavische landen, die Biet
althans niet zo ernstig als ons land doo.
de oorlog hebben geleden
Wat zijn plannen met de womngbo
betreft, deelde de minister mede dat mi.
om de decentralisatie te bevor^ef®"; n
1 Januari a.s. aan de gemeentebesturen
meer bevoegdheden zal overdragen. Me.
ingang van die datum zal de bouw zon
der Rijkssteun vrij zijn en alleen
goedkeuring behoeven van het, gemeen-,
bestuur Ook de kleinere werkjes, tot
een bedrag var. 2000, worden dan vrij
fi0Voor de bouw van industriële projec
ten, waarvan vaststaat, dat ziji de
dustriële productie zullen ten goede
komen, zal zonder meer vergunmng w
deVoor°het bouwplan voor 1950 lsesn
bedrag van 1450 millioen uitgetrokken.
Thans wordt op 's ministers beP«rtemen
een schema opgezet voor de komenae
30 jaar. Een voorlopige conclusie uit dit
schema is een bouwprogram van 170O
dergelijk program zijn aanwezig, maar
daarnaast is ook nodig een verhoging van
de prestaties der bouwvakarbeiders.
De minister hoopte, dat bjj de a.s.
loonsverhoging ook zal komen een op
lossing van het vraagstuk van de
tarieven der bouwvakarbeiders, zodat
de daardoor bereikbare loonsverhoging
tot verhoging der arbeidsprestaties zal
leiden.
De montage-bouw li op het ogenblik
nog duurder dan de traditionele bouw,
maar geleidelijk zullen de prijzen van
montage-woningen moeten zakken en
eind 1950 zullen ze gelijk moeten zijn aan
die van de normale woningen. Het ge
volg hiervan zak zijn, dat verschillende
montage-systemen, zullen afvallen en a#.-
leen die, welke met de gewone bouw
kunnen concurreren, gehandhaafd zullen
bllOolf'de traditionele bouw zal goed
koper moeten worden door mechanisatie
(toepassing van de metsplmachine bij
voorbeeld). door normalisatie en door
standaardisatie.
Het tekort aan stucadoors wil de minis
ter ondervangen door toepassing van
bouw-methodes, waarbij geen stucadoors
meer nodig zijn.
De minister erkende de noodzakelijk
heid, dat er ook woningen voor gro'e
gezirfnen worden gebouwd, maar men zal
moeten oppassen, dat men daarmee niet
verder gaat dan de behoefte, hetgeen o a-
in Helmond schijnt te zijn voorgekomen,
waar van de 656 slaapkamers er 298
overbodig bleken.
De regering is volgens de bewindsman
bereid dé maximum grootte voor mid
denstandswoningen te verhogen tot 450
M3, althans voor gezinnen met meer dan
6 inwonende kinderen.
Op de bouwkosten legt het rijk reeds
350 k f 400 per jaar en per woning bij,
hetgeen 15 k 20 millioen per jaar be
tekent. De minister is dan ook niet van
plan de kostprijs van 31.50 per M3 te
verhogen, ook niét, wanneer de 5 pet
loonsverhoging wordt doorgevoerd, Men
moet met genoemde prijs maar zien toe
te komen door normalisatie en hoger
arbeidsprestatie. In verband met de
normalisatie in de woningbouw achtte
de minister met de heer Andriessen
unificatie van de bouwverordeningen
zeer gewenst.
Particuliere woningbouw
Wat de financiering van de particuliere
woningbouw betreft, erkende de be
windsman, dat de regeling van 1948 te
ingewikkeld is en te weinig aantrekke
lijk voor de geldbeleggers, 's Ministers
gedachten gaan thans in de richting van
vaste premiën. welke verschillend zul
len zijn naar het woningtype, dat ge
bouwd wordt. Daarbij zullen premies
worden vastgesteld voor 20 verschillende
types. De premies zullen in geen geval
100 pet. van de onrendabele top bedra
gen, misschien nog geen 90 pet. Maar
eventuele voordelen, zoals bijvoorbeeld
tengevolge van huurverhoging, komen
dan ook geheel ten bate van de eigenaars.
Het vraagstuk der premies moet echter
nog met de minister van Financiën be
sproken worden.
Voor gedemobiliseerden zal de minis
ter 300 woningen beschikbaar stellen;
maakt men er duplex-woningen yan,
dan zullen het er 600 zijn.
Voor de herbouw van verwoeste
stadskernen zal zoveel bouwvolume
worden beschikbaar gesteld, dat alle
verwoeste kernen in 10 jaar weer op
gebouwd kunnen worden, pit geldt
echter niet voor Rotterdam, waarvan
de verwoeste kern te groot is. Nu heeft
men voor Rotterdam een kleinere kern
ontworpen, die in 10 jaar herbouwd
kan worden. Voor dit meer bescheiden
plan zal de minister het benodigde
bouwvolume beschikbaar stellen.
Wat de scholenbouw betreft, hoopte de
bewindsman in 1952 de moeilijkheden de
baas te zijn en ten aanzien van de ker
kenbouw is met een deputatie van de
kerken over de verdeling van de beschik
baar gestelde 11 millioen overeenstem
ming bereikt.
Nadat de minister nog enige op het
D.U.W.-beleid geoefende critiek had
weerlegd, werd zijn begroting zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Op aandringen van het Hoogwaardig
Episcopaat zijn een aantal vooraanstaande
katholieke hoteliers en restaurateurs ertoe
overgegaan een katholieke vakorganisatie
voor het hotel- en restaurantbedrijf in het
leven te roepen.
Tezamen met de katholieke slijters en
de katholieke caféhouders, die ieder even
eens in een afzonderlijk verenigingsver
band zijn georganiseerd, vormen zij de
H.O.C.R.E.S.
In een beginselverklaring, waarmede het
hoofdbestuur van deze organisatie zich tot
de katholieke bedrijfsgenoten richt, wordt
erop gewezen, dat hoteliers en restaura
teurs een belangrijke rol ten goede kunnen
vervullen t.a.v. het zedelijk peil van ons
volk.
Alle katholieke bedrijfsgenoten worden
opgeroepen zich achter deze katholieke
vakorganisatie te scharen.
Het bestuur bestaat o.a. uit de heren
Mannes (Rotterdam), Van Gaaien ('s-Her-
togenbosch), Neelissen (Amsterdam),
Brinkman (Haarlem), Engels (Rotterdam),
Maas (Tilburg), V. d. Assem (Breda) en
Beaumont Maastricht. Het secretariaat is
gevestigd: Pieter de Hoochstraat 17b, Rot
terdam.
De Almelose politie heeft gisteren
twee 12-jarige jongens uit Enschedé,
aangehouden op het Stationsplein. Beid#
knaapjes waren met de bus gekomen en
hadden de chauffeur willen wijs maken,
dat zij op doorreis waren naar Zwolle.
Dit kwam de chauffeur vreemd voor, ge
zien de leeftijd van de twee, zodat hij de
politie waarschuwde.
Op het politiebureau bekenden beide
knaapjes de school verzuimd te hebben
en in Hengelo en Borne uit verschillen
de kerken geld te hebben gestolen. Van
het geld hadden zij kinderpistolen en
snoepgoed gekocht. De knaapjes zijn ter
beschikking van de kinderpolitie te En
schedé gesteld.
De heer H. O., lid van de Bond van
oud-illegale werkers is wegens beledi
ging van de ex-N.S.B.-er J. H. uit Haar
lem, wie hij in Februari j.l. in een garage
de woord had toegevoegd „ik wist niet,
dat hier ook vuile r.N.S.B.-ers waren",
door het Amsterdams Gerechtshof in ho
ger beroep conform de eis veroordeeld tot
25,boete, subs. 15 dagen gevangenis
straf.
Op de laatste dag van dit jaar hoopt
de romanschrijfster mevrouw Anna van
GoghKaulbach haar tachtigste verjaar
dag te vieren. In hotel Lion d'Or te Haar
lem zal Vrijdagmiddag 30 December te
harer ere een receptie worden gehouden.
Een 17-jarige en een 15-jarige jongen
uit Alkmaar, waar zij leerling zijn van
een plaatselijke vakschool, zijn Maandag
avond door de politie te Antwerpen op
gepakt, toen zij aanstalten maakten op
pen bank voor het centraal station aldaar
de nacht door te brengen. De jongens
verklaarden, dat zij de ouderlijke woning
hadden verlaten om bij het Franse vreem
delingenlegioen dienst te nemen. Zij had
den zich uit Alkmaar te voet op weg be
geven naar Utrecht. Hier namen zij twee
fietsen weg, die zij in 's Hertogenbosch
achterlieten in ruii voor een motorfiets.
De avontuurlijke knapen zijn ter beschik
king gesteld van de Procureur des Ko-
nings te Antwerpen, die hen, naar het
laat aanzien, wel spoedig naar huis terug
zal sturen.
Twee Nederlandse V-mannen, spion
nen van de vroegere Duitse „Abwehr-
stelle", de 41-jarige electricien P. Rot-
hert uit Heemstede en de Amsterdammer
G. van Bree, zijn gisteren door het Am
sterdamse B-G., conform de eis, ter dood
veroordeeld.
In het vonnis tegen R., die een „gesle
pen misdadiger" wordt genoemd, was
overwogen, dat verdachte in 1944 talloze
inlichtingen had ingewonnen over ille
gale activiteiten en verzetsstrijders fel
Jhad vervolgd.
Het hof was niet van mening, dat de
uiting van berouw van verdachte tijdens
de rechtszitting ernstig was gemeend.
Naar het zich thans laat aanzien, is
het waarschijnlijker, dat sultan Hamid
II tot Hoge Commissaris in Den Haag
zal worden benoemd, dan dat Moh.
Roem, die evenals sultan Hamid, mi
nister zonder portefeuille is in het
eerste kabinet van de R. I- S„ deze
hoge functie zal gaan bekleden. Ge
zaghebbende kringen in Djogja hebben
Aneta namelijk medegedeeld, dat zy
de benoeming van Hamid tot H. C.
ih Den Haag verwachten.
Anak Agung verklaarde aan Aneta, dat
hij tevreden was over de kabinetsforma
tie „De opdracht van de president om
een nationaal progressief zakenkabinet
te vormen met in achtneming van de
wensen der politieke partfjen kon met
succes worden uitgevoerd". „Wij moeten
zorgen, dat d® ter In,ter-Indonesische en
Ronde-Tafel-Co after en tjie bereikte een
heid behouden blijft, zij is van essentiële
waarde voor de nationale opbouw", aldus
Anak Agung.
Drie R.P.S.-delegaties bij souve-
reiniteitsoverdracht
Hij verklaarde, dat er drie delegaties
der R. 1. S. bij de souvereiniteitsover
dracht optreden, n.l. een te Amsterdam,
Volgens de door het Centraal Bureau
voor de Statistiek samengestelde voor
lopige cijfers was de waarde van de
uitvoer in November 1949 wederom
hoger: deze bedroeg n.l. f 399,1 mil
lioen tegen 377,5 mill, in October
1949. Het gewicht daalde daarentegen
van 1.218.000 ton tot 1.196.000 ton.
Ook de invoerwaarde was hoger en
«teeg van 435.0 mill, in October 1949
tot 452,0 mill, in November 1949
(het gewicht daalde van 1,743.009 ton
tot 1.616.000 ton).
Het dekkingspercentage dat de vori
ge maand reeds hoog was, kon nog
iets verbeteren en steeg van 86,8 pet.
tot 88.3 pet.
Sedert begin 1948 heeft onze buiten
landse handel zich als volgt ontwikkeld
(waarde in miüioenen guldens);
le halfjaar
3e kwartaal
October
November
December
Totaal 1948
Maandaem. ,'48
1949:
Januari
Februari
Maart
April
Mei
Juni
Juli
Augustus
September
October
November
Jan. t/m Nov.
Enkele belangrijke posten bij de in
voer waren (in mill.): minerale oliën
21
8 (Oct 1949: 25.5), hout 21.8 (24,6),
onbewerkte tabak 21,7 (8,8), ongesponnen
katoen 17,9 UM), steenkool 15,3 (17,7).
DONDERDAG, 22 DECEMBER,
HILVERSUM II (416 M.) 7.00 KRO„ 10.00
NCRV., 11.00 KRO., 14.00—24.00 NCRV. 7.00
Nws; 7.15 Morgengebed: 7.30 Sluiting; 8.30
Nws.; f.40 Gram.; 9.00 Weerberichten, 9.03
Gram.; 9.30 Waterst.; 9.35 Gram., 10.15
Morgendienst; 10.45 Orgel; 1100 V. d. zieken,
11.45 Gram.; 12.00 Angelus; 12.03 Lunchconc.,
12.30 Mededelingen; 12.33 Dansork.;
Zonnewijzer; 13.00 Nws. en Kath. nws., I3.zu
Zang en piano; 13.45 Gram.; 14.00 Promenade
ork. en soliste; 14.45 V. d. vrouw; 13.30 Kerst-
wijding; 16.30 Sluiting; 17.30 Muziek; 17.50
Regeringsuitz.; 18.00 Gram.; 18.15 Land- en
tuinmouwpraatje; 18.30 V. d. jeugd, 1900
Nws.; 19.15 Muziek v. d. jeugd; 19.40 Radio
krant; 20.00 Nws.; 20.05 Advents-meeting van
het Leger des Heils; 21.00 Famüiecomp.; 21.35
Kamerork.; 22.15 Bultenl. overz.; 22.35 Gram.;
22.45 Avondoverdenklng; 23.00 Nws.; 23.15—
24.00 Gram
HILVERSUM I (301.6 M.) 7.0O—24.00 AVRO.
T.OO Nws.; 7.15 Gram.; 7.30 Sluiting; 8.30 Nws.;
9.40 Radio ochtenblad; 9.00 Weerber.; 9.03
Gram.; 9.30 V. d. vrouw; 9.35 Gram.; 10.00
Morgenwijding; 1015 Populair conc.; 10.50 V.
d. kinderen; 11.00 Orgel; 11.30 Gram.; 11.45
„Dierenvervoer door de lucht", causerie;
12.00 Seml-klassieke muziek; 12.33 „In
spionnetje"; 12.39 plano; 13.00 Nws.; 13.15
Zuid-Amerik. ork.; 13.45 Gram.; 14.00 V. d.
vrouw; 1430 Pianoconc.: 15.00 V. d. zieken;
1600 Cabaret: 18.30 Sluiting; 17.30 Kaleidos-
coop; 18.00 Nws.; 18.15 Sportpraatje; 18.30 Ned.
«trijdkr.; 19.00 V. d. kinderen; 19.05 Radio
volksmuzlekschool19.35 Gram.; 19.45 Rege
ringsuitz.; 20.00 Nws.; 20.05 Actual.; 20.15
Radio-Phllh. ork en soliste; 21.15 „Paul
Vlaanderen en het Sulllvan-mysterie". hoor-
■pel; 21.50 Orkestconc.; 22.30 „Ik dacht zo
Causerie; 22.45 Zangdeclamatle; 23.00 Nws.;
23.15 Reportage; 23.30—24.00 Gram.
RADIODISTRIBUTIE III: 7 00 VI. Br.:
Nws. 7.05—7.30 gram. 8-30 VI. Br.; Radio
Rhythme rev. 9.00 Nws. 9-05 gram. 10 00
Eng. L. P-: Nws. 1010 Verz.pr. 11.00 Jack
Nathan en ork. 11-30 NWDR: gram. 12 00
Yl. Br.; Zangvaria. 1215 Ork. Maurice
Laeremans. 12-30 Weer- en landb.ber
12.40 Verv. ork. 13.00 Nws. 13.15 Orgel-
14 00 Muzgeschied. 15-00 Eng. H. S.: BBC
North. Orch 16.00—16.30 Stradivari ork
17.30 Kootw-: Batavia. 18-00 Béromünster:
Jodelliedjes. 18-25 gram. 18.30 VI. Br.; V
d. sold. 19.00 Nws. 19 30 VI. liederen. 19.50
Radiofeuilleton. 20.00 Verzpr. 21.00 „Be-
roemde» brieven" (klankb.)- 21-20 Sympn.
V- Schumann. 21.45 Act.. 22 00 Nws. 22.15
Fr. Br.: Operamuz- v. Verdi. 22.55 Nws
23.00 Eng. L. P.: Nws. 23-15 „Topic for
tonight". 23-20 Victor Silvester.
RADIODISTRIBUTIE IV- 7-00—"730
Div. 8.30 Fr. Br.: Conc. 9.00 Eng- H. S-:
Nws en pr-overz- 9.15 20th Century Se-
renaders- 10.00 Mary Maddoch sopr., m.
altviool. 10.30 Ian Stewart en ork. 11.00
Am. comment. 11.30 Troise en ens. 12.00
Eng- P.: Mil. ork. 12.30 Eng. H. S-:
Viool en tenor. 13 00 Eng L. P.: Hawaiian
Serenades. 1330 Kerstpr. v. kind. 14.00
BBC Midi. Light Orch. 15-00 Kalund-
borg: Amus. ork. Ove Peters. 15.30 gram.
15.4016.15 NWDR: omr. tango ork. 17 30
Fr Br-: Ens. Joe Heyne. 18.00 v. d. sold.
18.30 omr. ork. 18.45 Eng.. L P.: Harry
Roy en ork. 19.15 Bobby Howell or. 19.45
Hoorsp- 20.00 Div. 20-30 Eng. L. P..Stand
easy". 21-00 vera. pr. 21.30 Sottens; omr.
«rk. 22.30 div. i
Invoer-
nvoer
Uitvoer
saldo
2351,4
1177,9
1173 5
1265.1
651,8
613.3
479,4
301,9
171.5
399,8
263.7
136.1
428.3
268,1
160.2
4924,0
2669.4
2254.6
410,3
222,4
187,9
464.5
317,7
146.8
401,3
245.2
156.1
475,7
282,9
192.8
438,2
255.9
182.3
427.3
272.6
154,7
442,3
311,8
130,5
410.9
284.0
126.0
390.3
296.1
94,2
407,3
318.3
89.0
435,0
377.5
57 5
452,0
399.1
52.9
4743,9
3361,1
1382.8
ongesponnen wol 9,1 (8,7), copra 9.56,1).
plaatijzer en staal 8,4 (11,1), tarwe 7,2
G3.8), kunstmest 7,0 (6,8), schepen 6.6
(0,4), vis-oliën 6,0 (0,8), mais 5,9 (8,6)
cacaobonen 5,7 (11,6), houtslijp en cel
lulose 5,7 (4,2), staaf- en profielijzer 4.9
(5.5) palmolie 4,5 (8,9), ongebrande kof
fie 4,3 (4,6), auto's en autochassis 4.3
(4.6), cement 4,2 (3,6), suiker 3,0 (2,9).
Belangrijke exporten waren: aardappe
len 30,9 (14,0), schepen 17,9 (25,0), boter
17,8 (23,1), katoenen weefsels 14,8 (11,8),
appels en peren 14,4 (11,0), kaas 11,6
(13,9), gecondenseerde melk 11,5 (10.6),
suiker 10,8 (9,7), eieren 10,2 (5,8),, radio
artikelen 9,6 (8,8), aardappelmeel 9,0
(4,6), minerale oliën 8,4 (15,2), tin in
blokken 8,3 (10,5)1 verse groenten 7,5
(4,0), kunstzijden garens 5,7 (5,2), vers,
en bevroren vlees 5,6 (2,4), wollen weef
sels 4,9 (4,7), chocolade 4,8 (1,9), cokes
4,2 (4,4) electrische lampen 4,0 (4,2),
bloembollen 4,0 (17,2), cacaoboter 3,9
(2,5), vruchtenpulp 3,2 (12,0), pekel- en
steurharing 3,2 (2,4), ruw Ijzer 2,5 (3,7).
De „Johan van Oldenbarnevelt" van de
Stoomvaart Maatschappij Nederland" zal
Vrijdag 23 December met ongeveer 400
passagiers, hoofdzakelijk vrouwen en kin
deren, van Amsterdam naar Batavia ver
trekken.
De inscheping vindt plaats Vrijdagmor
gen tussen 9 en 11.30 uur. Na de embarka-
tie zal het schip zo spoedig mogelijk ver
trekken. De „Johan van Oldenbarnevelt"
wordt 18 Januari te Batavia verwacht.
In haar woning aan de Zwarte Hoop-
straat te Deventer deed de moeder van de
elf maanden oude H. een verschrikke
lijke ontdekking. Zij vond haar baby ge
flikt in de wieg. Het kind, dat enige da
gen geleden de handjes aan een kachel
had verbrand, heeft zich vermoedelijk in
de wieg omgedraaid en kon met het
hoofdje in het kussen geen lucht krijgen
temeer daar het de handjes niet kon ge
bruiken.
In aansluiting en tevens ter vervol
lediging en verduidelijking van ons des
betreffend vroeger bericht, laten wij
hier een vertaling van het decreet van
de H. Congregatie der Sacramenten
volgen betreffende de pauselijke be
schikking waarbij wordt toegestaan in
de nacht van 31 December 1949 op 1
Januari 1950 een middernacht-Mis te
celebreren. Het decreet luidt to ver
taling als volgt:
Om aan het begin van het verzoenings
jaar de welwillendheid van de barmhar
tige en almachtige God af te smeken over
de gehele Hem toevertrouwde kudde, en
om de meest gewenste overvloedige-
vruchten van waarachtige boetvaardig
heid, van levensvernieuwing en van groei
(Van onze Haagse redacteur)
De economische politie-rechter te
's-Grayenhage heeft de uitspraken in
de zaken van mr. Visser, oud-burge
meester van- de Residentie en diens se
cretaris dxs. Bos uitgesteld. De volgende
week zal deze zaak nader met geslopen
deuren wonden behandeld, omdat het
onderzoek omtrent de doeleinden, waar
toe de francs in Zwitserland werden ge
bruikt niet volledig wordt geacht. De
zaak Bos komt weer voor Donderdag
29 December, om elf uur, en de Taak
Visser op Vrijdag 30 December om half
tien.
De heer G. W. Kampschoër, voorzitter
van de L.T.B. in het bisdom Haarlem, die
tevens vice-voorzitter was van de Kath.
Ned. Boeren- en Tuinders-bond is in de
gisteren gehouden hoofdbestuursvergade
ring benoemd tot voorzitter van de
K.N.B.T.B.
In October j.l. werd door de chef van
de Generale Sta' in beginsel besloten
de Indië-deserteurs, voorzover hun bij
zondere omstandigheden verwijzing naar
de krijgsraad niet dringend nodig maak
te naar Indonesië te zenden. Dit besluit
kon worden genomen op grond van er
varingen met Indië-deserteurs, die had
den uitgewezen, dat het overgrote deel
van deze jongens zijn plicht wel zou
doen, als er met hen werd gepraat.
Tot deze slotsom was luit. kolonel mr.
J van Brakel gekomen. Overste Van
Brakel, die hoofd is van de militair-ju
ridische dienst en hoofdverwijzingsoffi-
cier van de chef van de Gen. Staf, kreeg
in Augustus van dit jaar bericht, dat er
bij het 432ste bataljon infanterie te Steen-
wijk een massale desertie dreigde te ont
staan. Dit bataljon stond op het punt
naar Indonesië te worden uitgezonden
en men verwachtte, dat zeer vele militai
ren niet van hun inschepingsverlof zou
den terugkeren. De vermoedens werden
bewaarheid, doch dankzij bij voorbaat
genomen maatregelen kon men direct tot
actie overgaan. Binnen 48 uur waren 100
onderduikers gearresteerd. Moesten zij
nu wegens opzettelijke ongeoorloofde af
wezigheid c.q. desertie voor de krijgs
raad worden gebracht? Overste Van Bra
kel dacht daar anders over. Hij was van
oordeel dat deze militairen de kans moes
ten hebben op hun misstap terug te ko
men. Men ging daarom eens rustig met
ieder van hen praten, hield hen voor,
dat zij door een veroordeling voor hun
leven lang gebrandmerkt zouden zijn en
wees hen op de aflossingsplicht,die zij
hadden ten aanzien van de soldaten in
Indonesië en hun familieleden, die reeds
zo lange tijd van elkaar waren geschei
den Het gevolg van deze gesprekken
was, dat alle honderd onderduikers op
handslag beloofden, met hun bataljon
naar Indonesië te vertrekken. Zij werden
daarop in vrijheid gesteld. Negen en ne
gentig hielden woord en gingen. Slechts
één dook onder.
Aangemoedigd door dit succesvol re
sultaat besloot men dus ook in Schoon
hoven, waar de Indië-deserteurs worden
gecentraliseerd, deze methode toe te pas
sen. Ook hier wees men de jongens op
hun plicht. Men vertelde hun, dat ze
niet vervolgd zouden worden als ze als
nog naar Indonesië zouden gaan. Dwang,
in die zin, dat de jongens door intimi
daties en bedreigingen murw werden ge
maakt, werd er beslist niet uitgevoerd,
zo verzekerde overste Van Brakel, toen
bij het een en ander over deze affaire
mededeelde. Wel hield men de onderdui
kers voor dat zij, indien zij bij hun wei
gering zouden blijven, zouden worden
vervolgd niet wegens desertie doch we
gens opzettelijke ongehoorzaamheid aan
een gegeven dienstbevel. Ook hier boek
te men succes. Een nauwgezet medisch-,
sociaal-, psychiatrisch- en geestelijk on
derzoek had tot resultaat, dat er van de
250 deserteurs 193 in aanmerking kwa
men voor uitzending. Van deze laatsten
kwamen velen terug van hun besluit. Ook
heeft deze nieuwe maatregel verschil
lende ondergedoken deserteurs doen be
sluiten zich aan te melden, zodat hun
aantal thans nog 115 is o.w. 40 zgn. prin
cipiële dienstweigeraars.
Als oorzaken van de deserties noemde
overste Van Brakel op: een sterke ouder
binding, een grote binding aan de streeK,
waar de soldaat geboren en getogen is,
en ook vrees voor wat hem in dat verre
Indonesië zou kunnen overkomen. Deze
gevoelens doen zich het sterkst voelen
bij soldaten uit de Noordelijke provm-
eies.
Het percentage deserteurs uit politieke
overwegingen is uitermate gering.
der christelijke deugden te verkrijgen
op grond waarvan plechtig is afgekondigd
het algemene en grote Jubileum van het
1950ste jaar onzer Verlossing, te vieren
in deze heilige stad heeft onze aller
heiligste Vader Pius XII, door Gods Voor
zienigheid Paus, tijdens een audiëntie op
12 December 1949 verleend aan onder
getekende, kardinaal pro-prefect van de
H. Congregatie van de Safcramenten, zich
gewaardigd aan alle plaatselijke ordi
narii de faculteit toe te staan:
dat in iedere kathedrale, collegiale en
conventuele kerk, evenals in.alle kerken
en openbare kapellen, die aan religieuzen
zijn toevertrouwd en die de gelovigen
herhaaldelijk plegen te bezoeken, uitge
zonderd echter de private huiskapeUen
te middernacht, van de nacht van het
einde van het jaar 1949 op het begin van
het Heilig Jaar 1950, één plechtige H.
Mis kan worden opgedragen, met daar
bij voor de gelovigen, die daartoe gedis
poneerd zijn, de faculteit om onder de
zelfde H. Mis, of terstond daarna, tot de
H. Tafel te naderen, indien zij althans
nuchter zijn van middernacht af.
Zulks op voorwaarde, dat gedurende
de tijd van minstens twee uren, waar
onder gerekend is de tijd, nodig om de
H. Mis op te dragen, gebeden tot God en
de Allerzaligste Maagd Maria verricht
worden volgens de wensen en verlangens
van Z. H. de Paus, alsmede op voorwaar
de dat ook overigens alles in acht ge
nomen wordt om ieder gevaar van on
eerbiedigheid en profanatie te voorko-
Gegeven te Home door de H. Congre
gatie der Sacramenten, 15 December 1949
B. Kardinaal ALOISI-MASELLA
bisschop van Praeneste,
pro-prefect
F. BRACCI, secretaris.
een te Batavié, bestaande uit de sultan
van Djogja,. Anak Agung en Moh. Roem,
en de derde delegatie te Djogja. Deze
laatste bestaat uit Hanifah, Mononutu,
Wilopo en Wahidhasjim en zal souve-
reiniteit van de republiek ontvangen.
Anak Agung zeide, dat bij op de dag van
de souvereiniteitsoverdracht zijn ambt
van minister-president van Oost-indone-
sië neerlegt, aangezien de functie van mi
nister van binnenlandse zaken in da
R. I. S- daarmede niet kan worden ver
enigd.
Ook het republikeinse kabinet worat
die dag demissionnair.
In politieke kringen te Batavia heeft
de politieke correspondent van Aneta
vernomen, dat Sjahrir waarschijnlijk ge
polst zal worden voor de portefeuille van
buitenlandse zaken. Leden van het kern
kabinet zjjn volgens de grondwet der R.
I. S- de minister-president, ook indien
hij geen portefeuille heeft, en voorts de
ministers van buitenlandse zaken, bin
nenlandse zaken, defensie, financiën en
economische zaken.
Op een persbijeenkomst beeft Sukarno
bekend gemaakt, <jat Ruslan Abdulgani
secretaris-generaal van de voorlichting
wordt. Hij bekleedt thans dezelfde func
tie bij de republikeinse voorlichting-
Nadat de katholieke overheid in Gcis-
lingen, een stad in het district Balingen
(Württcmberg), een gebouw ter beschik
king gesteld had aan protestantse ont
heemden, opdat deze er hun godsdienst
oefeningen zouden kunnen houden, heeft
de emeritus Lutherse bisschop van Würt-
temberg, D. Theophil Wurf, tijdens de
eerste protestantse kerkdienst aldaar, in
zjjn preek de katholieke autoriteiten ge
dankt en de hulp, welke de katholieken
boden, „een schitterend voorbeeld van
christelijke naasteilliefde" genoemd.
Terzelfder tijd drukte pater Siegfried
Schultheiisse zijn dank uit aan de bis
schop van de evangelische Kerk van Kur-
hessen-Waldeck, D. Wüstermann- Pater
Siegfried Schultheiss is door de bisschop
van Fulda, mgir J. B. Dietz, belast met
het organiseren van de zielzorg onder de
katholieke ontheemden in diens diocees.
Tijdens een interview t* Kassei verklaar
de pater Schultheiss, dat de evangelische
Kerk heel vaak het gebruik van de kerk
gebouwen voor H-H. Missen aan de ka
tholieken toestond. In het diocees Fulda
zijn 220-000 katholieke ontheemden, on
der wie 109 priesters. Een groot aantal
van deze ontheemden wonen op plaatsen,
waar geen katholieke kerken zijn. Tot
nu toe organiseerde pater Schultheiss 32
katholieke centra en ongeveer 300 missie
staties voor deae ontheemden. In zeer
vele gevallen maken deze missiesitaties
voor haar diensten, gebruik van evange
lische kerkgebouwen.
Tegen J. Nijs uit Apeldoorn, de voor
malige hoofdredacteur van het anu-
semietische blad „De Misthoorn' en
eigenaar van de drukkerij „De Vondel-
stad" waar om. drukwerk werd uitge
voerd voor nationaal-socialistische uit
geverijen heeft de officier van Justitie
bii de bijz. strafkamer der Zutphense
rechtbank 9 jaar gevangenisstraf geëist.
De Sovjet-Russische afgevaardigde to
de geallieerde raad voor Japan hebben
Dinsdag woedend de zitting verlaten,
na de Ver. Staten ervan te hebben -
schuldigd, de Japanners als
nenvlees" te gebruiken in hun -
Sovjet-Russische kapitalistische oor-
log".
De Russen hadden tevore" raads
lieden verweten, dat de door)i^°®K°'u ge"
eiste bespreking over de anti-communis-
tische acties d r Japanse regering niet
op de agenda was geplaatst. De Ameri
kaanse voorzitter had deze beschuldiging
echter als niet ter zake van de hand ga-
wezen..
Toen daarop bedoelde Amerikaanse
voorzitter een debat wilde beginnen over
de repatriëring der Japanse krijgsgevan
genen in de Sovjet-Unie. kwam de lei
der der Sovjet-delegatie daartegen in
verzet.
De voorzitter verklaarde, dat dan de
ontstellende conclusie zich opdrong, dat
„de 374.041 Japanners, die zich ecr.ijds
in Russische handen bevonden, dood
z«n".
Daarop gingen de Russen heen.
De loodsboot ,Markab" uit Vlissingen
heeft hedennacht voor Westkapelle een
stoffelijk overschot geborgen, dat in zee
dreef. Met een tender van het loodswe
zen werd het naar Vlissingen overge
bracht. Vermoedelijk betreft het het
lichaam van een der opvarenden van het
Nederlandse kustvaartuig „Toornvliet
dat enkele dagen geleden voor de Engel
se kust ten onder ging.
37)
Haar hoofd was totaal in de war. Ze
wist alleen heel duidelijk, dat ze P
dat terras een ruzie tussen Strawn en
Dolliver afgeluisterd had, dat ze gevocn-
ten hadden en dat het daarna stil was
geworden. Misschien vijf minuten later,
toen ze de trap opging, had dat schot
geklonken. En daarop had ze Bob naast
Strawn gevonden met hetpistool in de
hand. Bob had gezegd, dat hij onschul
dig was. Maar was een dergelijke ont
kenning van zulk een misdaad niet iets
heel natuurlijks? Zou hij die niet, zelfs
tegenover haar, zoveel mogelijk verbor
gen houden?
Ze was er zeker vars, dat Jaggers
geen tijd tot ontsnapping gehad kon
hebben; Bij kon nergens ongezien heen.
Neen naar haar mening was er nog
slechts één mogelijkheid voor Bobs
onschuld en dat was, dat de drievinge-
rige man het schot had gelost en door
de biblotheek ontsnapt was.
Polly!, riep mevrouw Eastman be
velend en 'vragend tegelijk.
Ja, moeder.
Wat heeft dit alles te beduiden?
Hoe bedoeld u dat?, vroeg het meis
je angstig en bevreesd voor ondervra-
I ging.
Alle» wat ar gebeurd ia, sei haar
moeder jammerend- Ik weet heel goed
dat er iets verschrikkelijks aan de
hand is- Ik kan het me niet voorstellen
en ik wil het zeker weten. Je hebt
er geen recht toe, me langer in span
ning te houden.
Polly verloor haar beheersing en zonk
op het gras neer, in snikken uitbarstend.
Ik kan het u niet vertellen, moe
der.. ik kan het niet vertellen! U be
grijpt het toch niet! Ik kan het u niet
aan 't verstand brengen. Het was he
lemaal verkeerd.... u had het verkeerd
enik had het verkeerd!
Mevrouw Eastman knielde naast- haar
neer en klopte haar op de schouders om
haar tot bedaren te brengen, hoewel
een ontzettende angst haar tegelijker
tijd bekroop-
Je moet het me vertellen, kindje;
ik ben je moeder toch? Ik heb toch het
recht om het te weten.
Ik kan het niet vertellen, fluister
de Polly, Bob1„
Zodra ze de naam van Dolliver hoorde,
kneep mevrouw Eastman haar lippen op
een en haar afkeer van de man vlam
de op tot iets als haat. Zo, dat was dus
het geval! Bob had Strawn vermoord en
haar zodoende van een rijke schoonzoon
beroofd. Polly nam hem in bescherming
Meen je dat, Polly, dat Bob Dolli"
ver de dader van.
Nee!, snikte het meisje heftig, ik
weet zeker, dat hij het niet gedaan
heeft.... dat weet ik zeker! En.... al
had hij het gedaan.... John Strawn was
in elk geval een.... een onmens! Ik had
het recht, te weten, wat hij voor man
was- Hij heelt een arm ballenjongetje z'n
pols stukgeslagen en een paard met een
hooivork doodgestoken, omdat het arme
beest hem uit het zadel gegooid had.
Lieve hemel, en dan te bedenken, dat ik
bijna met zoo'n monster getrouwd was!
Heeft Bob je dat verteld? Geloof je
dergelijke dingen van een man, die ja
loers is? vroeg mevrouw Eastman ver
ontwaardigd.
Nee, moeder, nee! Bob ls te fijn en
te nobel om met dergelijke verhaaltjes
bij me aan te komen. Ik hoorde zelf, hoe
hiJZe hield plotseling op in het besef, dat
ze op het punt stond, te veel te zeggen.
Maar het was al te veel- x,„ilv Hat
Wil je daarmee zeggen, Polly, dat
mijnheer Strawn en Bob ruzie hebben
gehad? vroeg mevrouw Eastman.
Nee! loog Polly met al te grote be
slistheid.
Mevrouw Eastman dacht snel na- Ze
had niet vermoed, -hoe innig Dolliver haar
dochter liefhad, voordat hij zich door de
aankondiging van haar verloving aan het
ontbijt zo duidelijk bloot gegeven had.
Nu meende ze, dat het besef, dat hij op
het punt stond. Polly voorgoed te ver
liezen Dolliver tot razernij had gebracht;
hij had zich meester gemaakt van het
pistool van Jaggers en daarmee Strawn
neergeschoten. Polly had genoeg gehoord,
om de waarheid te vermoeden. Misschien
was ze wel getuige geweest van de moord.
Ontzetting greep mevrouw Eastman aan,
Besef je wel goed, Polly, zei ze
liefjes, dat er een groot onrecht is ge
schied? Als Bob Dolliver zo fijn en nobel
was, als jij het van hem denkt, dan zou
hij zich niet stil houden en een ander
voor de gevolgen van zijn misdaad laten
opkomen.^ heb u toch #1 gezegd dat
Bob het niet gedaan heeft? riep Polly
handenwringend, ik zeg toch, dat hij on
schuldig is?
Als dat waar is, zei mevrouw East
man, dan heeft hij niets te vrezen, als hij
de waarheid vertelt. Geen enkel moedig
man zou eigen veiligheid trachten te vin
den door eens anders vrijheid., misschien
zelfs diens leven., in gevaar te brengen-
Er moet iets gedaan worden. Als Bob
Dolliver de waarheid niet verteld, dan
moet jij....
Moeder, u weet niet wat u zegt! ik
kan toch de man, dien ik liefheb, met
verraden?
XXI-
Mevrouw Klngslake doet een voorstel.
Nadat Polly en haar moeder naar ie
tuin waren afgetrokken, bleef mevrouw
Kingslake een poosje stilletjes m hun
zitten. Ze hield haar blikken gericht op
Bob Dolliver, die ongedurig door het
vertrek heen en weer liep, alsof hij een
zware inwendige strijd voerde
Paul Grimshaw haalde zijn sigaretten
koker te voorschijn en toen hij er een
lucifer bij hield, beefden zijn vingers een
weinig- Niettegenstaande de zon helder
scheen, lag de kamer toch in een somber
halfduister gehuld. Het vlammetje ver
lichtte zijn vingers en Vera Kingslake
zag, dat zijn middelvinger een beetje op
gezwollen en gekleurd was.
Je hebt je bezeerd, Paul, zei ze af
wezig.
Hè? O.... dét? Niets te betekenen.
Vanmorgen tussen de deur gekneld. Ik
dacht er helemaal niet hftnna 8
deze drukte. Nu en dan doet bet nog wel
een beetje pijn, maar het is heus met
srnstiS'
Bob Dolliver draaide zich met een ruk
om en liep, zonder een woord te zeggen,
naar de deur. Paul keek hem hoofdschud,
dend na.
Arme Bob! zei hij zachtjes, helemaal
overstuur. Te begrijpen.zijn vingraf-
drukken staan op dat pistool. Maar dat .is
belachelijk; die - vermiste cliché's tonen
meer dan duidelijk aan, wie de mporde
naar van oom John is.
Is het wel zo belachelijk, Paul7
Die cliché's kunnen toch best weg
genomen zijn, om ons op een dwaalspoor
te leiden?
Kom nou, Vera! protesteerde hij,
je denkt toch zeker met dat Bob..
Vera Kingslake kreeg een strakke trek
om haar mond. Dat., dat duwtje wat
jjj van plan was, hem te geven, kon wel
eens een beetje te hard zijn geweest. Wat
heb je eigenlijk tegen hem gezegd, Paul?
Paul haalde de rook diep in en Vera
stak haar hand uit-
Geef me een sigaret van je, zei ze, ik
heb de mijne boven laten liggen.
Ze kreeg een sigaret en stak die aan
Nu, wat heb je tegen hem gezegd?
hield ze aan.
Luc van Dam Heeft aiat^ravon^ U* d*
Haagse Dierentjiin de Franse middenge
wicht Gus Degouve in de vijfde ronde
knock out geslagen. Het was een gevecht
zoals Van Dam er al zo vele tegen on
getwijfeld zeer behoorlijke maar nu een
maal niet van zijn klasse zijnde midden
gewichten heeft gebokst: de Nederlan
der was in alle opzichten superieur en
een puntenzege was al gegarandeerd.
Maar ditmaal wilde Van Dam meer en
hij kreeg z.'n zin; in de vijfde ronde
ging Degouve knock out. Een nieuwe
stap voorwaarts voor Vap Dam op weg
naar de Europese titel, waarnaar hij nu
al ten derde male dingt.
Voorts won Jan Maas op punten van
de Engelsman Jack Swevels. En Jan
Remie behaalde een zeer dubieuze pun
tenzege op dg Marokkaan André Bena-
tar; Remie was de eerste, Benatar de
twyede helft van de partij in de meer
derheid, maar Benatar bleek toen effec
tiever; Remie's zege werd met luid pro
test ontvangen.
De A.D.O.-speler en linksbinnen van
het Ned. elftal Timmermans heeft een
contract getekend om uit te komen voor
de Franse tweede klasser Nimes. Hij zal
ir. het midden der volgende maand ver-
trekken.
Gisteravond-vond te Tilburg een wed
strijd plaats tussen Tilburg en Brabo
(Antwerpen), welke met 7—5 door da
gasten werd gewonnen, de tussenstanden
waren 1—0, 2—2. 4—3.
In de eerste speeltijd was het hoofd
zakelijk Tilburg, dat de toon aangaf. De
Antwerpenaren vvareri slechts met 8 ac
tieve spelers naar Tilburg gekomen. Dit
betekende een grote handicap en deze
werd nog groter toen Briels in de 2e
speelperiode wegens een oogblessure
moest uitvallen. Zijn plaats werd ingeno
men dyor scheidsrechter Malman.
Hoewel hun overwicht in de eerste pe
riode groot was, kwamen de Tilburgena-
ren i.let tot scoren en kon de Belg Sjef
Lekens zijn ploeg de leiding geven. In
de 2« periode vergrootte Verstrepen ne
voorsprong tot 2—0 doch kort daarna
wisten Lammerts en Cremers de stand
gelijk te maken. Een fout-in de achter
hoede van Tilburg bleef niet ongestraft:
Verstrepen maakte er dankbaar gebruik
van.
In een rumoerige laatste speeltijd kwa
men er nog doelpunten van Verstrepen
(2). .Groenteman, die 2 maal voor Tilburg
scoorde, Van Zalingen (Brabo), Lauran-
cen (Brabo) en De Laat (Tilburg) die
de eindstand tenslotte op 57 brachten.
Na een oefenwedstrijd, welke Zondag
middag te Eindhoven werd gespeeld,
werd de voorlopige opstelling bekend ge
maakt van het Zuidelijk hockey-team
heren, dat op nader te bepalen datum in
de distriets-wedstrijden zal uitkomen;
Doel: Kaanders (HTCC); achter: H.
Derks (Venlo) en R. Nefkens (Venlo);
midden: Collin (Venlo). Gerrits (Venlo)
en Van der Sommen (HTCC); voor: W.
Nefkens (Venlo), P. van Grimsbergon
(HTCC). J. Derks- (Venloi, Rijntjes
Venlo) én J. Brouwers (HTCC).
Reserves: Schnitzer (Breda). A. Brou
wers (HTCC). Beaumont (EMHC) en
Van Gastel (Venlo).
D# voetbalwedstrijd Zwitserland-Ne
derland ia, naar de „Sportkroniek" meldt,
vastgesteld op Zondag 1 October 1950,