Amerika commandeert Japan
Concurrentie-spook kri jgt vorm
W eerbericlit
Ongeoorloofde manipulaties van
een bankier
Bakkers bakken nog geen 5%
Nachtelijke aanvaring in Deense
wateren
Arme zwervers hebben aangepakt
1
Voor de ouden
van dagen
Hatta wil dollar
lening
m
Gezondheidszorg en sociaal werk
in Amerika
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Reeds belangrijke prestaties geleverd
Ongeregistveerde effreten in Oudewater
Premie ziekenfonds
=J
NDER DE
Morgen praten met ministe Mansliolt
O U P E
Ned. kustvaarder werd door Rus tweemaal
geramd
Piloot Lewis in een
klooster
P.T.T.-financiën niet
zo gunstig
72ste JAARGANG
DINSDAG 3 JANUARI 1950
No. 21123
Geen armlastig Japan
Amerikaanse maatregelen
VEEL BEWOLKING
Verhoging nooduitkering in
voorbereiding
t
DE NIEUWJAARSWENS
VAN, PRINSES BEATRIX
Op 3.6 pCt. gehandhaafd
In Mei - maakte mgr. dr. Joseph Beran, Aartsbisschop van
Praag, een vorm- en visitatiereis door zijn bisdom, waarbij mgr. ook
een bezoek bracht aan het dorp Lidice, dat destijds door de Duitsers
verwoest werd en thans in opbouw is Een meisje uit Lidice bood
mgr. Beran bloemen aan; men ziet hier het meisje en haar moeder
met mgr. Beran in het midden. De moeder, die bij de ramp van Lidice
haar man verloor, werd na de Februari-omwenteling geschorst als
onderwijzeres aan een Nijverheidsschool; zij is thans met haar tweede
man, haar dochtertje en een baby van 9 maanden uit Tsjechoslowakije
uitgeweken naar de Amerikaanse zone. Deze foto werd gemaakt kort
voor mgr. Beran de vrijwillige gevangene werd in zijn paleis. De
visitatiereis moest ontijdig onderbroken worden door de maatregelen
van de regering.
NAAR DE POMP!
Toen Prins Bernhard gisteren met de „Karei Doorman" naar de
West vertrok, waren de oudste drie Prinsesjes mee naar Rotterdam
gekomen om afscheid van haar vader te nemen. Irene, de kleine
Margriet en Beatrix gedrieëlijk op weg naar de sloep, die haar naar
het vliegtuigmoederschip zal brengen.
Boete voor zijn atoombom op
Hirosjima
De strijd tegen de bandieten van Guiliano op Sicilië gaat nog steeds
in onverminderde hevigheid voort. Op de bovenste foto neemt de
Italiaanse politie een aantal grotten op het rotsrijke Sicilië onder vuur.
Beneden: het resultaat van een aanhoudend spervuur: zeven bandie
ten geven zich over.
Prachtig werk, maar artsen tegen
wettelijke ziekteverzekering
Geen bezuiniging in oude stijl
DE KANTOREN zijn tijdelijk gevestigd in het
Gebouw R. K. Volksbond, Lange Haven 71,
Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 9095 ten
name van de „N.V. De Courant De Maasbode",
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt ƒ3.90 per kwartaal,
1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur: J. KUIJPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P.
LEO J. M. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A. PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bf de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bfl
vooruitbetaling.
Het is bekend, dat Japan in de 30er
jaren een geducht concurrent werd op de
wereldmarkt. Door een „dumpings" po
litiek kon het toen vrijwel elke marki,
veroveren. Nederland bemerkte dit in
Indonesië vooral op textielgebied, maar
speciaal Engeland ondervond de moeilijk
heden van een concurrent, die tegen veel
lagere prijzen kon aanbieden. De katoen
industrie was een van de voornaamste
export bedrijven zowel van Japan als
van Engeland. Een voorbeeld van de
krachtsverhoudingen voor de oorlog is
wel. dat Engeland in 1913 een uitvoer van
katoenen weefsels bereikte van 7 milliard
vierkante yard, terwijl het in 1931 nog
slechts een hoeveelheid van 1.7 milliard
vierkante yard kon uitvoeren. De Ja
panse uitvoer van katoenen weefseis
daarentegen beliep in 1933 2.1 milliard
vierkante yard, of vijf maal zoveel als in
1913- Hiermee verdrong Japan Engeland
van de eerste plaats met als gevolg een
aanzienlijke werkloosheid in de Engelse
katoenindustrie.
Engeland nam in die tijd uitgebreide af
weer maatregelen, maar kon hiermee het
opdringen van Japan toch niet tegenhou
den- De toenemende betekenis van Japan
wordt ook duidelijk, als men de stijging
van de waarde van de totale uitvoer van
het land beziet. Deze beliep in 1868 in
totaal 15.6 millioen yen, bereikte in 1913
de 632.4 millioen en in 1940 ca- 3.972 mil
lioen yen (d.i. 929 millioen).
Uiteraard heeft de capitulatie van
Japan aan dit alles een einde gemaakt
De uitvoer daalde tot nog niet eens 100
millioen in 1946 en in dit jaar beliep
het aantal spindels en weefgetouwen in
de katoenindustrie slechts resp. 2-78 mil
lioen en 120.000 tegen 13 millioen en
362.000 in 1939.
De V- S. hebben echter vooral de laat
ste tijd hun uiterste best gedaan om ver
betering te brengen in de positie van
Japan. Dit om verschillende redenen. Zo
willen zij van Japan een bolwerk tegen
Russische invloed in Azië en bovendien
de werkplaats van het Verre Oosten ma
ken. Daarnaast spelen de kosten ook een
woordje mee en de V. S- zijn niet van
zins een armlastig Japan nog veel langer
op de been te houden.
De,politiek, die hierbij gevoerd wordt
gaat in de richting van een zo groot mo
gelijke vrijheid voor het Japanse econo
mische leven. De stuwende kracht van
deze politiek is gedurende de laatste tijd
Joseph M. Dodge', de financiële adviseur
van generaal MacArthur, die thans bijna
'n jaar die functie bekleedt. Dodge streef',
voorts êen disinflatie na om het prijs
niveau zoveel mogelijk te drukken en
zodoende de concurrentie-mogelijkheid
van de Japanse producten op de wereld
markt te vergroten. Een zekere druk op
't prijsniveau is zeker noodzakelijk, want
het voordeel, dat Japan vroeger had ie
de vorm van uiterst lage arbeidskosten,
heeft het thans zeker niet meer in die
mate- Sociaal is daar immers ook wel het
een en ander veranderd. De arbeiders
kunnen er nu hun eisen stellen en men
heeft te rekenen met mogelijke stakin
gen. Bovendien heeft Japan ook hoge in
voerprijzen te betalen, terwijl de organi
satie van de exportindustrie een flinke
slag heeft gekregen door de ontbinding
van de grote kartels.
Van de zijde van de Amerikaanse be
zetting is nu toegestaan de onbeperkte
ontwikkeling van de vredesindustrie, de
ontmanteling is stopgezet, eind October
1949 zijn de minimumprijzen voor de
export opgeheven en vapaf 1 Januari
1950 heeft de gehele Japanse exporthan-
del volledige bewegingsvrijheid gekregen
ook die sectoren, die voorheen door de
staat gedreven werden, zoals de katoen-,
zijde- en theehandel.
Sedert Juli 1948 bestaat er een finan
cieringsplan van het Geallieerde hoofd
kwartier, dat voorziet in een financiële
steun van Amerikaanse zijde ten bedrage
van 1:570 millioen lopende over de
periode tot 1952 en er bestaat een vijf
jarenplan, volgens welk de export in
1952 een hoogte van 1-646 millioen moet
bereiken. (In 1947 beliep de export 173.6
en in 1948 258.6 millioen).
Van de 1.646 millioen zal 485 mi.
lioen voor rekening moeten komen var.
katoen, 213 millioen van rayon -e.d. 5 bal
millioen van zijde en 88 millioen van
WWat Japan inmiddels bereikt heeft is
niet gering De export van zijdenstoffen
steeg van 1946 tot 1948 van 776-000 M2.
tot 30 480.000 m2, die van wollenstoffen
van 377.000 m2 tot 3 millioen m2 en die
De verwachting, geldig van heden- j
tot morgenavond luidit:
Half tot zwaar bewolkt met aan-
vankelijk hier en daar mist en later
op de meeste plaatsen enige regen.
Vannacht weinig wind, morgen tot
matige of krachtig toenemende
t Zuid-Westelijke wind. Tegen de 2
ochtend voornamelijk in het Oosten
van het land temperatuur om het
vriespunt, overdag ongeveer de-
zelfde temperatuur als vandaag.
Woensdag 4 Januari: Zon op
8.48 uur. onder 16.42 uur; maan op
16.22 uur. onder 9-37 uur.
van katoenen weefsels van 0.82 tot 337.9
millioen m2. Daarbij zien wij de laatste
tijd een verschuiving optreden wat be
treft de belangrijkheid van de verschil
lende bedrijfstakken voor de export en
wel in die zin, dat de chemische en me
taal industrieën de voornaamste plaats
gaan innemen boven de textielindustrie-
Mogelijk is dit te wijten aan het feit, dat
dt textielindustrie nog een groot gedeelte
van de oorlogsachterstand moet inha
len. Feit is in ieder geval, dat de laatste
nog slechts een productie-omvang heeft
bereikt van 25 pet. van de jaren 1930 tot
1934. De concurrentie van Japan doet
zich momenteel het sterkste voelen t.a.v
machines, rijwielen en porselein en aar
dewerk.
De totale industriële productie stond
in 1947 op 50 pet. en in 1948 op ca. 75
pet. van de vooroorlogse-
Een verdere hinderpaal voor de Japan
se exportcampagne ligt in het feit, dat
het land nog steeds tot het dollargebied
behoort, omdat geeist wordt, dat even
tuele saldi in het handelsverkeer in dol
lars of goud worden verrekend. Boven
dien is China practisch geheel als afzet
gebied verloren gegaan.
Bovengenoemde ontwikkeling, die onder
Amerikaanse supervisie plaats vindt,
heeft aan Engeland en aan het particu
liere Amerikaanse bedrijfsleven aanlei
ding gegeven herhaaldelijk tegen de ge
nomen maatregelen te protesteren. He',
is echter niet te verwachten, dat deze
protesten veel uit zullen halen, ook ir>
de toekomst niet. In Engeland heeft men
zich dan ook al beraden op tegenmaat
regelen. Ten voordele van deze bedreigde
concurrenten strekt de omstandigheid,
dat de Japanse exportprijzen over het al
gemeen nog niet aantrekkelijk genoeg zijn
om grote orders aan te trekken. Dit laat
ste zou wel eens aanleiding kunnen zijn
dat de bevoegde autoriteiten een deva
luatie van de yen zullen gaan overwegen
Volgens sommige berichten zouden han
delskringen in het Verre Oosten reeds
de overtuiging zijn toegedaan, dat een
devaluatie onvermijdelijk is.
(Van onze verslaggever.)
Gistermiddag hadden wij een onder
houd met de officier van justitie, mr-
Grasso.
De bewering, dat hier deviezettfr,audi>.
in het spel zou zijn, sprak hij ons tegen.
Het onderzoek bevond zich echter nog
pas in het allereerste stadium, zodat er
nog maar weinig over kon worden me
degedeeld. Alles berust nog op vermoe
dens, maar in dit geval is het ingrijpen
van de justitie geschied in verband met
bepaalde verdenkingen van handel in
biet-geregistreerde effecten.
Mr. Grasso heeft in het belang vén het
onderzoek de gehele administratie van de
bank in beslag laten nemen- Met het ge
volg, dat de bank bij gebrek aan boeken
haar deuren wel gesloten moest houden
De bewering, dat deze sluiting zou zijn
geschied op last van de Officier van Justi
tie is dan ook niet juist.
Inmiddels is mr. V. voor de Officier
geleid en in verzekerde bewaring gesteld
Ook het overige personeel van de bank
staat nog ter beschikking van de Justitie
Het gaat hier vermoedelijk om zwar-
aangekochte effecten, die natuurlijk, al
dus mr. Grasso, heel goed uit Joods ver
mogen kunnen stammen Van effecten,
die niet geregistreerd zijn, is de herkoms
altijd moeilijk vast te stellen, maar oox
De heer G. de Bruin, secretaris van de
bond van ouden van dagen, deelt ons
mede, dat de bond van minister Joekes
de mededeling ontving dat een wettelij
ke maatregel tot verhoging van de nood-
uitkering voor ouden van dagen, in voor
bereiding is.
de Officier vermoedde, dat deze uit Joods
bezit zouden zijn gekomen.
Of overigens het geval een privé-aan-
gelegenheid van de directeur is geweest,
of dat het manipulaties van de bank als
zodanig betreft, valt ook nog niet direct
uit te maken. Want al is de bank een N.V
in feite is zij toch een éénmanszaak en
dan zijn privé en zakelijk eigendom moei
lijk te scheiden, aldus mr. Grasso-
Tragisch voorval
Opnieuw werd Oudewater opgeschrikt
door een gebeurtenis, die wel eens ver
band kon houden met het ingrijpen, op
last van de justitie, bij de Oudewaterscne
Bank.
Gisteravond trof een dochter van de
heer O., die ongeveer 60 jaar oud is en
die tot de gegoede ingezetenen der ge
meente behoort, haar vader dood aan
ir. een der slaapkamers. De heer O. is
gisteren door de officier van justitie ge
hoord in verband met de moeilijkheden
met de Oudewatersche Bank, Het bleek,
dat de heer O. zich door ophanging var.
het leven had beroofd.
Om 9 uur had men de heer O. nog
door de straten zien wandelen. Om on
geveer half tien had hij zich thuis naar
een der slaapkamers begeven en om
kwart voor tien deed de dochter haar
verschrikkelijke ontdekking.
Dit voorval heeft niet nagelaten tn
Oudewater opnieuw grote beroering ie
wekken.
De Indonesische delegatie, op thuis
reis, naar Djakarta, landde vanochtend
met de K.L-M.-Constellation in Singa
pore. Tijdens een kort oponthoud al
daar verklaarde Hatta dat één van de
eerste zaken, waarmee zijn kabinet be
last zou worden, het verkrijgen van
een dollarlening van Amerika zou zijn
„Indonesië heeft binnen het kader van
zijn economisch bestel buitenlands kapi
taal nodig", aldus de minister-president,
die er aan toevoegde, dat hij zeer tevre
den was met de souvereiniteitsover-
dracht. Het enige overgebleven pro
bleem was volgens hem, nog de souverei-
niteit over Nieuw-Guinea. Toen hij on
dervraagd werd over de waarschijnlijke
houding van Rusland tegenover het In
donesisch verzoek tot toelating als lid
der Verenigde Naties, repliceerde Hatta,
dat hij het niet wist ên dat alleen Rus
land deze vraag kon beantwoorden.
Gisteren moest 6e „Eindhoven we
gens slecht weer een tussenlanding in
Gaya (India) maken. In Calcutta ver
bleef het gezelschap ongeveer drie uur.
Toen H. M. de Koningin en
Prins Bernhard gisteren in Rotter
dam de erewacht van mariniers,
die gekleed wanen in hun oude,
traditionele uniformen, inspecteer
den, moesten de drie prinsesjes bij
de auto blijven. Er bleven ook
enkele der hoge functionarissen
achter, door wip het vorstelijke
echtpaar begroet was. Prinses
Beatrix nam ze. echt kinderlijk,
zo van terzijde op. Een er var.,
extra met strepen getooid, trok
haar bijzondere belangstelling.
Blijkbaar meende ze, dat deze
„hoge piet" wel bijzondere eer ver
diende. Of ze vond hem zo sym
pathiek, dat ze iets aardigs tegen
hem wilde zeggen. Ze stapte reso
luut naar hem toe met een: „Heb
ik u al Nieuwjaar gewenst?"
Wat de hoge functionaris ant
woordde. konden we niet verstaan.
Maar een g-ote en een kleine hand
werden geschud en prinses Beatrix
keek vergenoegd om zich heen,
blijkbaar ook, omdat ze tegenover
de grote mensen niet in gebreke
gebleven was
Blijkens een beschikking van de mi
nister van Sociale Zaken wordt de premie
voor ingevolge het ziekenfondsenbesluit
verplicht verzekerden gehandhaafd op
3,6 pet Zoals bekend moet de werkgever
de helft van deze premie van het loon
van de werknemer inhouden. Het werk
nemersaandeel in de ziekenfondspremie
blijft derhalve 1,8 pet. De maximum in
houding bedraagt voor 1950 resp. voor
maandlonen van 260 af, voor weeklo
nen van 60 af en voor daglonen van
10 af, 4.69, 108 en 0.18.
Of
Tot resultaat is men Vrijdag niet gekb- I brood. Men kwam dus aardig in de knel
men en nu zouden gisteravond de be
sprekingen worden voortgezet. Dit is
echter 'niet doorgegaan, maar uitgesteld
tot Woensdagavond.
Dit uitstel vindt zijn verklaring in hel
feit. dat minister Mansliolt aan de werk
gevers- en werknemers-organisaties in t
bakkersbedrijf een audiëntie heeft toe
gezegd, welke Woensdag in de loop van
de dag zal worden gehouden.
Het is met de bakkers een apart ge
val, zo verklaarde men ons van werkge
verszijde. Indertijd heeft het bedrijf zich
met de prijsvaststelling van het zgn
volksbrood en de handhaving daarvan
accoord verklaard. Het kon dat tenslotte
ook doen, omdat het witte kleinbrood 'n
behoorlijke uitwijkmogelijkheid bood ter
compensering van verliezen elders. De
omzet van het kleinbrood had toen een
dusdanige omvang (gemiddeld 12 procent
van het geheel), dat daardoor het ver
lies op het volksbroód kon worden op
gevangen.
Toen later echter het wittebrood vrij
kwam, is de consumptie van het kkpin-
orood voor een zeer groot gedeelte op
het wittebrood overgegaan; van de ge
noemde 12 pet. liep zij terug tot 4 pet.
Voor de bakkers had zulks echter dit
bezwaar ,dat de winstmarge op witte-
orood veel geringer is dan die op klein
te zitten, temeer omdat zaken als kolen,
gist en stroom duurder werden of wor
den. En uitwijkmogelijkheden elders zijn
niet te vinden.
Om die reden menen de werkgevers,
dat het niet mogelijk is zonder meer de
loonsverhoging toe te kennen. Een ver
hoging van de broodprijs met 2 cent zou
den zij daarom voorstaan.
Zie zo. de eerste dagen zitten er weer
op; vele handen geschud en beste wensen
uitgesproken en dus kunnen wij de zaak
weer op de oude voet voortzetten.
Neen, dat nu juist niet; wij hebben toch
allemaal het voornemen gemaakt om net
voor elkaar zo prettig en gunstig moge
lijk te maken; anders hadden wij onze
goede wensen wel in onze zak kunnen
houden; met mooie woorden toch komen
wij er niet. Wij zullen daden moeten
stellen.
En wat dienen die daden te zijn? Nog al
eenvoudig: een beetje meer denken aan
onze naasten dan aan ons zelf. Heus, dat
behoeft niet nader gedetailleerd.
Niet zo eenvoudig zal het zijn om altijd
dienovereenkomstig te handelen; wij vin
den nu eenmaal, dat het hemd nader is
dan de rok. En dat is wel waar, doch wij
zijn toch aan de andere kant een bee i. je
te gai w bang, dat wij in ons hemd komen
te staan, als wij aan de rok van een
ander denken. En het gevolg is, dat wfj
onze naaste maar al te spoedig in hun
genoemd onontbeerlijk kledingstuk laten
staan.
Enfin, 1900 zit er voor de helft weer op;
zij, die in 1900 geboren zijn, zoals schrij
ver dezes en derhalve „kinderen dezer
eeuw" zich mogen noemen voor zover
er van „kinderen" nog gesproken kan
worden bij grijze haren weten aas.
dat zij de meeste zakken meel verorberd
hebben. Nog een half eeuwtje er bij. zal
voor de meesten van hen wel niet zijn
weggelegd.
Moeten wij daarom treuren. Och, waar
om zouden wij treuren, de hemel is zo
groot. En het leven is verre van een lol
letje. Waarbij het beroerdste is, dat het
niet zo eenvoudig is om er een lollehe
van te maken, aangezien de omstandig
heden en de mensen er de lol niet aan
brengen. Maar laten wij niet pessimis
tisch zijn; hopelijk zal blijken, dat wij
het meest bevreesd zijn geweest voor
narigheden, welke toch niet kwamen.
Maken wij er zelf het beste van, wat
er van te maken valt en dan zal het
waarachtig wel weer gaan. Voor de
equipage van 1950 geldt in storm en ge
vaar hetzelfde als voor elk schip in nood:
pompen of
Dus laten wij allen, wanneer nodig,
naar de pomp lopen, om aldus het hoofd
boven water te houden
En dan kan 1950, wat ons betreft, ver
der naar de pomp lopen!
ANALYST
De 250 ton metende Nederlandse kust
vaarder „Limfjord" uit Delfzijl, die op
Oudejaarsdag op weg was van Gdynia
naar Denemarken, heeft in de Deense
wateren een onaangenaam-avontuur be
leefd.
Een minuut of tien voor middernacht
doemde tussen Kaap Arcona en Born-
holm plotseling in de nabijheid van de
„Limfjord" een Russisch schip op. Een
botsing bleek onvermijdelijk en de sche
pen kwamen in onzachte aanraking met
elkaar. De schade viel echter mee en de
vijf koppen tellende bemanning van de
„Limfjord" stelde door middel van seinen
en zoeklichten onmiddellijk alles^ in het
werk om de Rus en het eigen schip weer
in goede vaarpositie te helpen.
Maar toen gebeurde het vreemde, de
Rus scheen geen der gegeven seinen op
te merken en begon plotseling en onver
wacht de verkeerde kant uit te vaJen.
zodat de „Limfjord" voor de tweede keer
werd geramd. Ditmaal kwam de Neder
lander er minder goed vanaf. De wand
van de kustvaarder werd ingedrukt en
het roer beschadigd.
Het andere vaartuig voer - hierna zon
der meer met volle kracht verder en
verdween in het duister, de „Limfjord"
stuurloos achterlatend.
Meer dan zes uur heeft de kustvaarder
zo hulpeloos rondgedreven, terwijl hij
bovendien water maakte. Tenslotte kwam
een Duits schip in de nabijheid, dat
de „Limfjord", die met stukgoed was ge
laden, een Deense haven heeft binnen
gesleept.
De kapitein van het Nederlandse schip
vertelde, dat hij, noch de overige leden
van„ de bemanning dié er overigens
gelukkig zonder letsel waren afgekomen
de naam van de Rus hebben kunnen
vaststellen. Wel had de kapitein gezien,
dat de brug van het Russische schip ai
die tijd verlaten was geweest.
De Amerikaanse kapitein-vlieger
Robert Lewis de man, die de eers'e
atoombom op de Japanse stad Hirosji
ma wierp, waarvan driekwart vernield
werd, terwijl er 100 000 doden vielen
zou, nadat de verschrikkelijke gevol-
(Van onze Amsterdamse redacteur).
„Het Is een vaststaand, maar ver
heugend feit, dat onze Kruisverenigin
gen een, nog eigenlijk over de gehele
wereld uniek, werk verrichten. En toch
moet ik zeggen, dat wij in Amerika
zeer veel kunnen leren. Het „social
case" werk daar is namelijk zeer be
langrijk en het ligt dan ook in de be
doeling dit jaar vier cursisten van hier
naar de V. S. te zenden ter nadere
bestudering van die tak van sociale
zorg", aldus mr. J. de Vreeze, secretaris
van het Wit-Gele Kruis, die zo pas
terugkeerde van een studiereis van 70
dagen door de V. S„ waar hij acht
steden en ontelbare Instituten bezocht.
Amerika staat sedert de bevrijding in
het brandpunt van de belangstelling. En
dat land zou niet Amerika helen, ais
men zich niet volkomen op die belang
stelling had ingesteld. Men staat er open
voor en men bemiddelt graag en ge
makkelijk. „Maar", zegt mr. de Vreeze,
„het mooie is toch wel, dat Amerika
nen de mogelijkheden, die zij hebben,
niet alleen beseffen, maar dat zij ook
dc praktijk ingesteld. Men is er van
overtuigd, dat een goede wijkverpleeg
ster in zekere zin belangrijker werk
doet dan de super gespecialiseerde
specialist, maar men is er ook van
overtuigd, dat deze laatste voor het
eerste de basis moet leveren.
Men is dan ook niet alleen zeer gast
vrij en tot volledige instructie bereid,
men toont volledige interesse voor wat
wij bereikten, hoe verschillend opzet en
uitkomsten dan ook mogen zijn.
Het contact met katholieke instellin
gen was voor mr. De Vreeze uiteraard het
meest interessant. Het Episcopaat heeft
de beschikking over de Nationaal Catho
lic Welfare Conference, een centrale, die
activiteit op vrijwel ieder gebied ont
plooit.
Het is eenvoudig verbijsterend wat
de nazaten van die in lompen gehulde
katholieke landverhuizers nu weten op
te brengen. tVant alles betaalt men zeif
het onderwijs, de ziekenhuizen, de so
ciale zorg, de universiteiten, noem het
maar op. Die arme zwervers van des
tijds hebben het hem toch maar gele
verd, om alleen ai vijf katholieke medi
sche hogescholen op- en in te richten
en te laten voortbestaan.
Die medische hogescholen leveren 7yj
pet. van alle artsen af, een percentage
dat wij in Nederland met Nijmegen wel
eens zouden willen benaderen.
Een typische Amerikaanse vorm van
sociaal werk is het z-g- .social case work"
Amerika is zeer wetenschappelijk. Daar komen een heleboel psychiaters, psy
Maar dat wetenschappelijke is altijd op choiogen, priesters en sociale werkers aan
inzien, dat dit hun verplichtingen op
legt". Overigens schroomt men er niet
voor. ook de erbarmelijke toestanden op
het platteland te tonen, maar men zou
er onrecht aan doen Amerika, dat èn
sociaal, èn economisch zozeer, en zover
van onze begrippen afstaat, naar die
maatstaf te beoordelen.
De zaak is immers dat het gezegende
werk van de Kruisverenigingen hier van
onderaf is gegroeid. Maar Amerika is
niet alleen jong; de ontwikkeling van
het katholicisme daar beslaat maar enige
decennia. En gezien de geweldige uitge
breidheid van land en volk. van kapitaal
en mogelijkheden, ligt het voor de hand,
dat dit soort werk van boven af. dus
van af de uiterste mogelijkheid wordt
aangepakt. In Chicago bezocht mr. De
Vreeze b.v. een instituut voor uiterst
moeilijk opvoedbare kinderen. Daar wor
den 90 kinderen verpleegd, die door 45
specialisten behandeld worden; iedere
patiënt komt de stad op een kleine
,f 15.000. Dat lijkt belachelijk, maar men
weet door zo'n instituut dan ook precies
wat bereikbaar is.
Op de resultaten van al dat super
specialisme bouwt men de kleinere
mogelijkheden op. Het meeste werk in
te pas, het is een „team work" dat tol
doel heeft een ontspoord geval weer in
het, en liefst een heel goed gareel te
helpen. Ook daar kan men een beetje
om gaan lachen, de Amerikanen geven
trouwens toe, dat het systeem nog in
volle ontwikkeling is, maar het geheel is
zo belangrijk, dat men er hier alle be
langstelling voor heeft. Nu heeft dat werk
daar ook zo'n grote vlucht genomen, om
dat men geheel anders werkt dan hier,
een sociale werkster moet het in de V. S
bijv. niet in haar hoofd halen onaange
kondigd op bezoek te gaan. Dat betekent
een inbreuk op de vrijheid van het indi
vidu. Ook het gezag van de geestelijkheid
is, zacht gezegd, veel beperkter. De sa
menwerkende katholieke Nederlandse so
ciale organisaties hebben dit werk inmid
dels zo belangrijk gevonden, dat zij dit
jaar vier cursisten naar de V. S. zenden
om dit werk grondig te bestuderen-
Overigens is in de V. S. een felle strijd
gaande omtrent de ziekteverzekering,
(wij drukken ons maar zo eenvoudig mo
gelijk uit) Er is op dat gebied nog niets
en de artsen verzetten zich met kracht
tegen een eventuele invoering van een
verplicht stelsel. De artsenvereniging telt
145 duizend leden en beschikt over een
bureau met tegen de 900 man personeel
Kort geleden besloot men 25 dollar per
hoofd bijeen te leggen om een actie, tegen
de plannen van Truman in deze rich
ting, te financieren.
„Het zou Amerika niet zijn", aldus
besloot mr. De Vreeze zijn interessante,
behartigenswaardige en leerzame medede
lingen, „het zou Amerika niet zijn, als de
door de artsen gefinancierde anti-platen
niet overal hingen. Neen niet alleen in
rie trein, of in de spreekkamer, maar ook
in het departement van sociale zaken
onder het oog van de secretaris-generaal
die deze zaken regelen moet
gen van die bomaanval hem bekend
waren geworden, aan grote gewetens
angst ten prooi gevallen zijn en beslo
ten hebben vrijwillig voor zijn daad te
boeten.
Op 5 Augustus 1945 was hij opgeste
gen, zonder het doel van zijn tocht te
kennen, noch te weten, welke zijn op
dracht zou zijn. Toen hij tenslotte blinde
lings het bevel had uitgevoerd, hetwelk
hem op zeker ogenblik gegeven werd,
duurde het niet lang, of de vreselijke
waarheid drong tot hem door.
Een hevige onrust moet zich daarop
van hem hebben meester gemaakt. Hij
wilde boete doen voor het onheil, dat hij
zij het zonder persoonlijke voorken
nis onder de Japanse bevolking had
aangericht en dit schijnt één van de re
denen te zijn geweest, die hem er thans
toe gebracht hebben, zijn verdere leven
in een klooster door te brengen.
Zoals gebruikelijk heeft de directeur-
generaal der PTT., de heer L Neher,
gisteren voor vertegenwoordigers van
alle rangen van het personeel een Nieuw
jaarsrede uitgesproken. Hij noemde daar
in de financiële positie van het bedrijf
niet erg rooskleurig. Hij verwachtte voor
1950 veel moeilijkheden. In de eers e
plaats als gevolg van de devaluatie. Het
opvangen hiervan zal grote bedragen
eisen. Voorts zal zeker een regeling van
de lonen en salarissen tot stand moeten
komen. Of ook voor het P.T.T.-personeel
tot een loonsverhoging van 5 pet zal
worden overgegaan, is nog niet bekend.
De middelen, waaruit de hogere ui--
gaven (ook voor materialen) zu.len moe
ten worden bestreden, zullen, zo en.gs-
zins mogelijk, niet in verdere tariefs
verhogingen worden gevonden. Ook mei
in een bezuiniging in oude stijl, maar in
doelmatiger werken, waarbij alle in het
personeel aanwezige krachten op ie
juiste en meest efficiënte wijze zullen
worden gebruikt.
Wat de samenwerking met Indonesië
betreft, zeide spr., dat reeds een beroep
op de Ned. P.T.T is gedaan, voor het w*
stand brengen van het telecomir.ui: catie-
verkeer met N.-Guinea. D.t zal, aldus de
heer Neher. met alle kracht ter hand
worden genomen en tot elke prijs tot
een goed resultaat gebracht.
