Na de bergen viel een berg zorgen weg
De Rallye trok in, door en uit
ons land
Twee directeuren van A. D. M.
in hoger beroep
R
Het //onder
Uit de sportwereld
ADIO
De taak der Ned. Marine
in Indonesië
„Het ivas verduveld koud
Burgerlijke partijen
Joegoslavië
programma
der liefde
DINSDAG 24 JANUARI 1950
PAGINA 2
„Knutsel et Mustard"
Gas op de plank
„Bonne chance" door lieve
meisjesmond
Berg-opzieners
Wij waren niet de enigen, die tegen dit
(voorlopig) laatste Aipentraject opzagen
Een berg zorgen verdwenen
Zwitserland in en uit
Staatssecretaris Moorman gaat
besprekingen voeren
TROEPENSCHIP „CAME-
RONIA" KOMT DONDER
DAG IN AMSTERDAM
Door Rotterdam
EEN JAAR ONVOORWAAR
DELIJK GEEIST
mogelijk
TESTWEDSTRIJD ZUID-
AFRIKA-AUSTRALIE
Zuid-Afrika in tweede innings
all out voor 99
Derde dag
EUR. KAMPIOENSCHAP
CADRE 47/2
MEN KAN DE NATUUR NIET DWINGEN
SCHAAKRUBRIEK
Ottwell Binns
Voelt U 'n verkoudheid opkomen?
MAANDAGOCHTEND, langs het Meer van Genève.
Vraag me niet wat Monsieur Noghès gisteravond allemaal verteld heeft,
want ik was toen bezig m'n gammele hoofd, waarin zich een brandende
sigaret bevond, te wringen door een trui. Dit lukte niet al te best; niet
alleen vanwege de sigaret, maar ook omdat alsmaar weer hardnekkig
mijn hoofd naar het armsgat zocht. Vraag me evenmin, wat de Monegas
kische hoempa-muziek allemaal speelde, want ik heb ze niet gehoord.
Ik was minstens tien keer zo zenuwachtig als vorig jaar, toen wij bij
de eersten weg konden. Dit keer moesten we wachten tot op drie na
de laatste, stond ons equipe met andere woorden Zondagavond van
half negen tot vijf voor tien te wachten. Om elf minuten over acht
toen ik nog met mijn trui vocht duwde de eerste de plank neer en
schoot brullend weg. Wie het gewqest is, weet ik niet. Alleen weet ik
(uit ervaring en horen zeggen) dat Noghès weer z'n monocle in z'n oog
geklemd heeft, toen de chronometer in de hand iedereen heeft
uitgenodigd om deel te nemen aan de spannende ceremonie van „l'heure
exacte", nog „trente secondes", nog „vingt secondes", enfin tellen hebt
U zelf in 't Frans geleerd, waarna iedereen z'n horloge gelijk zette.
Daarna klonk de stem van de Rallye-president door de luidsprekers:
«Minuten, seconden, tikken zonder erbarmen voorbij op onze chrono
meters. Ik moet afscheid van U nemen, maar ik reken erop U Woensdag
terug te zien. Moge de victorie diegene gunstig zijn, die haar gunst het
meest verdient
De contróle-post te Venlo werd als eersten gepasseerd door het rallye-duo
v. d. KeulenVerkamman.
Daar stond ik dus Zondagavond bij het
vertrek der andere deelnemers te kijken
en het schoot maar niet op: met één-
minuut-schokjes brak de eindeloos lan
ge, onafzienbare file startklare auto's
telkens aan de voorkant af, kondigde de
zakelijke nasale stem van de omroeper
aan „Et sur la ligne de départ mainte-
nant. Ie numéro...." Vanuit de open
gedraaide autoramen bogen zich dan nog
voor het laatste de mensen van het bar
baarse weg-avontuur naar buiten, wer
den bedolven onder de goede wensen,
omhelsd in wolken Lanvin en voor zo
ver het Franse mannen onder elkaar be
trof ge-accoladeerd. Men zag weer Pool-
uitrustongen, schertspakken, een soort
wite slaapmuts met een kwast, keurige
Rallye-overalls en natuurlijk petten in
alle maten en stijlen.
Maar zelfs daar raakte je op uitgeke
ken en tenslotte bleef nog slechts het
éne surrogaat-vermaak: onbeleefd* grin
niken om de onmogelijke manier, waar
op de radio die Nederlandse namen ver
basterde. Alle records daarbij werden
glansrijk gebroken toen ,.1'Equipe eh..
eh Knutsèl et Mustard" werd afgeroe
pen, en waarmee de twee aardigste jon
gelieden uit heel de XXe Rallye, dè
hoofdpersonen voor een jongensboek
Wij in de Rallye", de Tilburgers Mut-
saers Jr. en Knegtel. bedoeld werden.
Een daverend applaus van de duizen
den toeschouwers en roef, weg waren ze,
de nacht in.
Daar kwamen wat sleeën naar de start
gereden, tevreden spinnend als glanzena
vreemde roofdieren. Sommige auto-neu
zen leken meer op een etalage van lam
pen en schijnwerpers dan op een nor
male autoneus. „Hoe meer rommel je op
je wagen hebt zitten, des te meer kan
eraan kapot gaan", zei een wijze vete
raan me, „en des te meer strafpunten
^Er^waren^zó ontzaglijk véél Neder
landers aan de start, dat de omroeper op
een gegeven moment na schijnbaar nooit
eindigende reeksen „un autre Hollan
dais", opmerkte: „en hier hebben we dan
eindelijk weer eens een Fransman..
,De groeten in Holland! De mazzel:
Sterkte onderweg!", al deze wensen van
tussen de toeschouwers bewezen dat er
ook nog andere Nederlanders dan Ral-
lye-isten mensen aan de Cöte d'Azur lo-
8eren.
Toen kwam in de verte de 104 in zicht;
telkens een meter vooruit, dan weer een
miiuut stilstaan, dan weer een meter
vooruit Ik sloeg het portier dicht en zat
andermaal boven op een mandje bana
nen Allemaal zenuwen. Ik moet toe
geven dat ik er nog behoorlijk vervelend
bii was ook. De volgende dialoog ont
spon zich tussen mij en Van der Wansem:
Bé doe dat stuk da'k nou dicht (we
warén nog vijftien plaatsen van de con-
tr°Houtje nou kalm joh! Je kén hier
bovendien geen strafpunten voor op
lopen, het is geen open kap....
„Doe dat ding nou dicht....
Jaar veel precieser dan vroeger met zue
dingen en als je maar éen strafpunt
kr'JHou je nou kalmIk al 't straks
wèl dichtschuiven, er zijn er nog zoveel
vóór ons....".
Doe het nou man, direct vergeet je
het in de haast en je bent de sigaar
.Bou-je nou kalm, joh...
Als er een noodrem in de wagen ge
zeten had, zou ik er toen al aan ge
trokken hebben, zó briesend van woede
werd ik om dat „Hou je nou kólm,
joh" waarmee-ie z'n eigen nervositeit
waarschijnlijk camoufleerde. Enfin, die
plankenkoorts vlak voor de start is bijna
e'k jaar oorzaak, dat een paar toffe
vrinden elkaar haast van achter het
dashboard timmeren. Hans de Rijk had,
vertelde-ie me. nog een paar uur ge
leden een nieuwe Rallye-partner opge
duikeld Dan loop je nog eens langs een
ander N-nummer en je ziet, rus.igjes in
z'n colbertje, geen show, klaar voor een
uit-je zo'n ouwe rot als Kouwenberg in
z'n wagen zitten. Die glimlacht maar
eens om al die zenuwachtigheid van de
Jongste generatie.
Vijf voor tien (od de chronometers
van het comité): Bé van der Wansem
trapt het gaspedaal op de plank. schiet
met een loeierd de bocht om: we zijn
begonnen. Nou moet er niks zo beroerd
zijn, als wanneer je als chauffeur weet,
dat er nóg een critische chauffeur naast
je zit, dievoortdurend denkt: „Laat-ie
toch opschieten, straks in de bergen
zal het zo moeilijk zijn, dat we nu be
hoorlijk aan moeten fietsen.... waar
om houdt-le nou weer in.... Gas...
gas, meer gas....".
En wij alle drie. even fel om te win
nen, geen strafpunten op te lopen, een
prima Rallye te rijden, zaten eigenlijk in
onze ijver voor de gemeenschappelijke
goede zaak, elkaar vervelend dwars.
Enfin, toen het eenmaal goed liep, we
Nice voorbij schoten (waar de eerste
Nederlander al een aanrijding had), de
donkere bergen inklommen en merkten
dat het inderdaad wel zou kunnen
zakte de electxische spanning binnen in
de nauwe ruimte. Het was een koude,
heldere nacht. Het vroor, er was geen
maan. maar de sterren stonden als
blauwige ruw geslepen diamanten, on-ge
woon groot in de koude bergnacht boven
de zwarte silhouetten der steeds hoger
wordende Alpen-uitlopers.
Opnieuw werd de atmosfeer iets ge
jaagder. toen de Citroen, die een minuut
achter ons gestart was, ons inhaalde en
snoerhard voorbij scheurde. Overal, ach
ter ons lager, vóór ons uit veel hoger,
zag men het licht van koplampen en
schijnwerpers wegspuiten, vooruitschie
ten, steeds verder door de nacht bezemen,
plotseling op de top van een steile helling
een ogenblik zonder houvast de hoogte
inzwaaien. Het werd een wilde cake
walk. onafgebroken hairpins door, boch
ten draaiend, nóg meer bochten, klim
men, dalen en er kwam geen eind aan:
soms wist je niet meer of je voor- of
achteruit reed.
We waren aardig op tijd in Grasse,
waar overigens alleen een meldings-
contróle was: de tijd werd niet genoteerd,
het was zaak om zo gauw mogelijk weer
weg te komen naar Digne, 119 K.M. ver'
der, alsmaar bochten, alsmaar klimmen
en dalen, hellingen ophuilen, zo snel
mogelijk weer dalen, dicht langs de bin
nenzijde van een hairpin.
Het lijkt me niet zonder gevaar om
agent te zijn tijdens de Rallye. In Frank
rijk staan ze tot in de kleinste dorpjes,
geen sterveling verder op straat, geen
raam meer verlicht. Ze zien plotseling
een auto op zich komen afjakkeren,
zwaaien met een vlaggetje of een rode
lantaarn en voor ze het zelf goed be
seffen is de haastige wagen alweer rake
lings langs hen heen de nacht in ge
knetterd. Dan komt Grasse: de afzwaai-
mensen wa-ren er nog zenuwachtiger en
drukker van gebaren dan vorig jaar,
liepen toch ook altijd een klein kansje
plotseling door zo'n wilde autoneus te
worden geschept, voor die helemaal tot
stilstand w-as gekomen. Carnet afteke
nen, handtekening van de drie passa
giers. de onontbeerlijke stempel en een
alleraardigst Bonne chance" van een
stel lieve meisjes, die overigens allang in
bed hadden moeten liggen.
Een eind buiten Grasse plotseling in
uiterste verwondering: „Héééé, 't is hier
glad, joh!". Een eind verderop jagen we
plotseling drie stilstaande auto's voorbij:
„Ooooh. wat zonde zeg.... dat Engelse
dames-team is geslipt".
Er wordt gekrikt, maar of ze 't zullen
halen om, zij 't met een hoop strafpun
ten, in de Rallye te blijven, is nog een
vraag. „Toch zuur.Zo'n klein boompje,
rang, d'r boven op". We zijn alweer ki
lometers verder.
Overal zijn wielsporen, die van kleine
slippartijen getuigen. We cakewalken
verder, kruipen nu zo snel mogelijk, vlak
langs de binnenberm, waar wat grind
misschien nog houvast geeft voor door
slippende banden.
„Voelde je 'm, zeg? Voelde je 'm gaan?"
Nieuwe glibber in een bocht, Van der
Wansem fluit even. „Wie floot daar?"
„Ikke, ik glèèd, joh...."
Voor Castellane staat Hans de Rijk.
naast z'n Hotchkiss. 't 'Is werkelijk niet
direct de tijd van het jaar om tegen mid
dernacht nog rustig een luchtje te gaan
scheppen, bovendien is het op dit uiterst
zware en betrekkelijk korte traject een
kwestie van seconden. Hans de Rijk heeft
pech en terwijl we een dorp vlakbij door
jakkeren, moeten we al uitwijken voor
een garage-jeep.
In Digne hebben we nèt even tijd om
ons te warmen bij een groot kolenvuur,
bij de ingang van het pare fermé. Carnet
wordt ingenomen, tegen startenstijd,
enige minuten later in het bijzijn van
de commissie door het hele team gete
kend, de oorspronkelijke volgorde is,
minus de uitvallers en telaatkomers
weer hersteld: we beginnen met een
blanco blad, waarboven staat Digne
Grenoble. „Heure imposée pour ie dér
part: le 23 Janvier 1950 a 5 h. 16 minutes".
We vertrekken uit Digne om kwart
over één Maandagochtend; de afstand
naar Grenoble bedraagt 190 km. met een
meldingscontrole in Gap. Iedereen weet
de verhalen over deze Alpenroute, die
tenslotte ergens voor Grenoble vrij steil
Noordwaarts daalt. We hebben er zelf
een glibber gemaakt toen we naar Monte
Carlo toereden en alleen aan een bermp-
je was het waarschijnlijk te danken, dat
we niet 't lot deelden van een minder
fortuinlijke landgenoot, die ook op weg
naar de Rallye een bergverdieping lager
terecht kwam.
als tegen eenberg. Hoe houden we
ons met zo'n glibberpartjj binnen onze
tijd? Zuilen we nog tijd verliezen met
het wisselen van onze achterbanden voor
sneeuwkettingbanden? Hoe is het zicht?
Is het gladder dan enkele dagen geleden?
Is er méér sneeuw gevallen? Men weet
het niet, men rijdt maar, men zal het wel
zien: en elke minuut wordt zo mogelijk
reeds in 55 seconden geknepen om maar
tijd te hamsteren voor de moeilijker stuk
ken, die nog zullen volgen.
„Let op de beijzelde wegen", bord na
bord, onderweg. We klimmen over de
route Napoléon naar de 1600 meter, stui
ven door flarden grauwe mist, waarin
soms plotseling de koplampen al het licht
terug de wagen insmijten. Binnen bevrie
zen de ruiten en we hebben een kopje
koffie verdiend. Gisteravond voor het
weggaan, heb ik beide thermosflessen la
ten vullen in het hotel. Ik heb dat niet
meer gecontroleerd en bovendien waren
de richtlijnen niet voor tweeërlei^ uitleg
vatbaar: „heet, niet al te zoet....
Het hogere personeel voorin, dat per
slot van rekening de zweep hanteert om
de haver te verdienen, krijgt eerst. „De
thermosfles is kapotzegt Hans van
der Made „en wat voor vuiligheid zit daar
in hemelsnaam in?" IJskoud en bitter als
gal. Dit is nou een klassiek voorbeeld van
een schooiersstreek. Die koffie is boven
dien niet koud; ze hebben er in Monte
Carlo tevoren proeven mee genomen hoe
ver dit soort zwart en giftig brouwsel nu
eigenlijk onderkoeld kan worden. De re
sultaten proeven wij zelf: een kwart
graad boven het absolute nulpunt. Als het
hotel ons die „koffie" in rekening brengt,
brengen wij het regelrecht voor de U.N.O
Overdreven?
Overigens heerst er binnen in de wagen
tóch al niet direct een hittegolf. Het
partje chocola; dat ik opat om de sme
rige smaak van de vorige gang te doen
verdwijnen, was in een minimum van tijd
finaal choco-ijs in mijn mond. Maar kwa
liteit, hé!
Sneeuw, oud, vuil en platgereden; dan
voel 'ik het achterste gedeelte van de
wagen opnieuw wegschuiven in een
bocht.
,Usl De hele ondergrond is ijs!"
Vergeet het uurtje slaap in een ver
warmde zaal in Grenoble maar! We
scharrelen voorzichtig de gladde helling
af, dalingen over honderden meters,
waarin telkens donkere stukken blinken.
„Kijk eens hier, joh!" „Daar! Daar heeft
er ook een 'n schuiver gemaakt!" Overal
zijn sporen te zien van wielen, die er
kennelijk naast zaten. Eindelijk glanzen
diép beneden ons in de klare koude vries-
nacht de eerste lichten van Grenoble:
EEN BERG VAN ZORGEN VALT VAN
ONS AF. Letterlijk en figuurlijk, maar
terwijl we inwendig zuchten: „Dat zit er
gelukkig zonder strafpunten op en mis
schien is 't wel 't zwaarste stuk ge
weestzien we Hans de Rijk binnen
komen; troubles met de achteras, nog in
de Rallye, maar door hopen strafpunten
al van het winnaarsklassement uitgescha
keld. En je durft niet eens hardop zeggen:
„Nou krijgen we 't makkelijker
We reden overigens die 190 moeilijke
km. in drie uur en vijfentwintig minuten.
Vijf uur zestien snurken we weer weg;
het gaat heel hard, richting Zwitserland.
Toen het daglichtwerd, ging prompt
„het kantoor open" zoals Van der Made
lachend opmerkte. Ik had helemaal geen
zin in het moeizaam, zin voor zin neer
tikken van onze nachtelijke avonturen:
Zaterdagnacht weinig geslapen, Zondag
nacht natuurlijk helemaal niet; boven
dien is het nog altijd wat anders of men
z'n verhaal rustig persklaar kan maken
achter een groot bureau bij een warme
kachel, dan dat men met veel kunst en
vliegwerk het geval op de knieën een
beetje omhoogvijzelt om er dan, zodra de
gelegenheid zich voordoet, met uiterst
stijve, kouwe vingers, telkens één letter
uit te plukken en deze op papier te
zetten.
Het is thans tien voor twee Maandag
middag en we zijn om half twee Zwitser
land alweer -uitgerost via Bazel; we zijn
in Bern gecontroleerd en hebben ons daai
in de openlucht, waar de controle gehou
den werd, een beetje warm kunnen staan
drentelen in snijdend-koude wind en
dunne sneeuwval. De Zwitsers gaven ons
alleen een uitnodiging om deze zomer aan
„alweer een andere Rallye" deel te ne
men. 't Is te hopen, dat 't dan in Bern
niet zo guur is.
Bazel was erg behulpzaam, de Fransen
ontvingen ons opnieuw met open armen
en elke agent jakkert ons verder met
driftige ongeduldige bewegingen: alle
kruispunten zijn afgezet.
Om vijf uur Maandagmiddag stoven we
Straatsburg voorbij en toen het begon t«
donkeren werden de Vogezen lauw en
helder van contouren in de koude avond
lucht.
In Mefaz was het al geheel donker en
de traditionele hartelijkheid hier, liep dit
jaar door het grote aantal deelnemers
inmiddels waren ook de Engeland-vaar-
ders uit Glasgow gearriveerd enigszins
in de war.
Even voor twee uur vroeg een Neder
landse douane ons, of we ook iets hadden
aan te geven: wij hadden alleen maar
slaap en ongelofelijk veel kou beschik
baar. Misschien dat een ijsbeer in onze
Austin zou zitten zweten, maar wanneer
men toen met een hamertje t'egen ons oor
lelletje geslagen hebben, dan zou het
„ping" gezegd hebben, net als in de na
tuurkundeles, weet U wel?
En het verwarmde ons werkelijk een
beetje, toen een lieftallige dame in Maas
tricht ons plechtig beloofde, dat ze voor
ons zou duimen. Daarna ging het verder
't Linfeurgse land in, op weg naar Venlo:
waar we om even over drie uur arriveer
den en met een slaperig oog ons thuisfront
aanschouwden. Maar niet lang; want weer
spoedig knorden de p.k's opnieuw voor
de ruk naar Amsterdam
J. W. HOFWIJK.
Uitgeleide gedaan door tal van fami
lieleden en vrienden is gisteravond de
staatssecretaris van Marine, schout bij
nacht H. C. W. Moorman, van Schiphol
naar Djakarta vertrokken.
,,Ik ga naar Indonesië om besprekingen
te voeren naar aanleiding van de beslui
ten van de R. T. C.", zo zeide hij. ,,De
overeenkomst, die voor een jaar geldt,
moet in dat verband worden uitgewerkt.
De regering van de R. I. S.", zo vertelde
de heer Moorman, heeft een verzoek tot
het voeren van deze besprekingen ge
daan".
De financiële en organisatorische con
sequenties vormen de hoofdschotel van
hetgeen op de agenda van de heer Moor
man staat. Zoals hij ons vertelde, is de
situatie op het ogenblik, dat de Neder
landse marine-strijdkrachten een taak
volbrengen, die eigenlijk door de strijd
krachten van de R. I. S. zou moeten wor
den uitgevoerd, maar omdat de R. I, s.
noch de schepen noch de manschappen
daartoe heeft, neemt de Nederlandse Ma
rine deze taak waar. Overdracht van
goederen en schepen staat derhalve ook
op de lijst van punten van bespreking.
De heer Moorman zei, dat z'ln bespre
kingen een inleiding zijn voor de aan
staande ministersconferentie, voorzover
deze althans de Marine betreft. Hi.) ver
wacht over twee a drie weken weer in
het vaderland terug te zijn.
BjJ de komende verkiezingen voor de
Skoepsjtina", het Joego-Slavisch parle
ment, mogen voor het eerst ook de bur-
geriyke partyen weer met eigen ïysten
uitkomen, aldus is te Belgrado bekend
gemaakt. Door deze maatregel zon Joe-
go-Slavië het enige communistisch gere
geerde land worden, waar ook aan niet-
communistische partyen wordt toege
staan,. zelfstandig aan verkiezingen deel
te nemen. Of deze maatregel echter veel
succes zal sorteren, dient te worden af
gewacht.
Het troepentransportschip „Cameronia"
wordt Donderdag 26 Januari a.s. in de
loop van de morgen in de haven van
Amsterdam verwacht. De ontscheping,
waarvan het tijdstip eerst' zal worden
vastgesteld, nadat het uur van aankomst
bekend zal zijn, zal zo mogelijk nog op
dezelfde dag worden uitgevoerd.
Te Rotterdam kwamen hedenmorgen
even over zeven de eerste wagens uit
Amsterdam door. Zij snelden langs de
Schie door de nog donkere stad, aan
welks buitenkant zij bleven. Op het Ael-
brechtsplein stond het benzinestation van
het garagebedrijf Broedelet reeds fel Ver
licht en geheel uitgerust om de nodige,
service te verlenen.
De meeste wagens stoven zó snel voor
bij, dat het nummer nauwelijks viel op
te nemen. Rotterdamse motoragenten be
geleidden zoveel mogelijk de rijders van
gemeentegrens tof grens, maar vaak
reden die zó snel, dat zij ze niet konden
bijhouden én dus eigenlijk meer als ver
keersagenten optraden.
Ook de Alg. Ned. Onderwijzers federatie
heeft een telegram aan de ministerraad
gezonden, waarin er met de meeste klem
op aangedrongen wordt, dat ten spoedigste
maatregelen worden getroffen opdat de
algemene 5 pet. devaluatietoeslag ook
worde toegekend aan allen, die hun pen
sioen uit het burgerlijk pensioenfonds
ontvangen.
Uitvoerig en met gloed pleitten gis
terochtend voor de Byzonidere Raad
van Cassatie verdedigers voor twee di
recteuren van de N. V. Amsterdamse
Droogdok Maatschappij, de 70-jarige F.
F. en de 61-jarige A, V., beiden uit
Amsterdam, die in beroep waren ge
komen tegen een sententie van het
Amsterdams Bijzonder Gerechtshof,
waarby zij ieder tot een jaar gevange
nisstraf, waarvan acht maanden voor-
waardeiyk met een proeftijd van drie
jaar, alsmede een geldboete van 15.000
gulden, subs, zes maanden gevangenis
straf, waren veroordeeld. Het had hen
schuimig bevonden aan collaboratie met
de Duitsers gedurende de periode Mei
1940 tot October 1944.
Zo zouden zy o.a. hebben meegewerkt
aan aankopen van Nederlandse schepen
voor de Duitsers en aan herstellingen
van Duitse marineschepen en scheeps
geschut.
Mr Giltay Veth de verdediger van F-,
vroeg voor zijn cliënt vermindering van
straf, speciaal wat betreft het onvoor
waardelijk gedeelte- daarvan. Hij schil
derde de directeur als een voortreffelijk
technicus, doch iemand met zekere be
perktheden, die hem wellicht als leider
van het bedrijf in oorlogstijd minder ge
schikt maakten. Hij is uit de laagste ran
gen opgeklommen en heeft in zijn optre
den altijd iets van een Amsterdamse
volksjongen behouden. Mr Giltay bestreed
de opvatting, dat de A. D. M. van het
begin af Duitse opdrachten met vaart en
gretigheid zou hebben aangepakt. De A.
D. M. zocht geen Duits werk. Men heeft
Nederlandse opdrachten uitgevoerd en
daarvoor materiaal, dat in Duitse handen
was, gebruikt. Duitse opdrachten werden
niet' met spoed uitgevoerd. Hoewel op
het werk ogenschijnlijk „gejaagd" werd,
werden de tariefionen zodanig verhoogd,
dat iedere prikkel tot hard werken weg
viel In 22 gevallen van soms ernstige
sabotage is F. bij de Sicherheitsdienst in
de Euterpestraat ter verantwoording ge
roepen. Dank zij zijn optreden is aan nie
mand ooit een haar gekrenkt. De verde
diger voerde voorts aan, als bewijsgrond
voor het feit, dat de A. D. M. noch de
toenmalige directie bijzonder profijt van
de oorlog hebben gehad, dat niemand, ook
het bedrijf niet, werd aangeslagen in de
vermogens-aanwas-belasting.
In September 1944, na het bekend wor
den van instructies van de Nederlandse
regering en van plannèn der Duitsers tot
vernietiging van de Amsterdamse havens
met behoud van dé Droogdokmaatschap
pij, besloot men het bedrijf te sluiten en
onder te duiken. Verschillende dokken
liet men zinken. Directie en staf ver
dwenen. Eerst werd veertien dagen loon
uitgekeerd met de toezegging, dat vol
doende geld liquide was om door te be
talen. Een lid van de staf nam later, on
der druk van de Duitsers, de directie
van het stilliggende bedrijf op zich. Vele
arbeiders gingen aan het werk, doch 200
man heeft steeds door loon ontvangen
zonder op het werk te verschijnen.
Zij maakten het fahren
Mr H. Stibbe zeide ln zijn pleidooi
voor de directeur A. V., dat men in 1940
voor de keus stond om weg te lopen, of
om te maken, wat er van te maken was
voor het bedrijf en de arbeiders. V. zorg
de voor de lonen en voor clandestien
voedsel voor de arbeiders, Voor dit laat
ste zijn, juist in de hongerwinter, tonnen
besteed. Ook gaf hij bij het begin van de
grote staking 25 pet loonsverhoging. In
de hongerwinter kwam hij als onderdui
ker op een gammele damesfiets van Loos-
drecht naar Amsterdam om de belangen
der arbeiders te behartigen.
„Is dit een houding voor een collabo
rateur?" zo vroeg mr Stibbe zich af. In
dien deze man, die niet in voorarrest is
gehouden, thans, vijf jaar na de bevrij
ding, nog gevangenisstraf moet onder
gaan, dan wordt een zware slag aan zijn
carrière en aanzien toegebracht, zo ook
aan zijn positie bij de Nederlandse Wal
visvaart, waarvan hij de initiatiefnemer
is.
Mr Stibbe concludeerde tot ontslag van
rechtsvervolging of althans tot sterke
vermindering van de opgelegde straf.
De procureur-fiscaal zeide in zijn con
clusie, dat beide directeuren schuldig
moeten worden geacht aan het aankopen
van schepen voor de Duitsers in 1940 om
bet „fahren gegen Engeland" mogelijk
te maken. Daardoor is medegewerkt aan
de oorlogvoering en verhoging van het
oorlogspotentieel. Beide directeuren ston
den goed aangeschreven bij hun Duitse
meesters vanwege hun prestaties. De
enige omstandigheid, die bij strafbepaling
ten voordele van deze requiranten kan
worden aangenomen, is hun leeftijd.
Hij achtte de te Amsterdam opgelegde
Straf onjuist, hoofdzakelijk omdat hij be
twijfelde of de requiranten boeten zullen
kunnen betalen Hij concludeerde tot een
jaar onvoorwaardelijke gevangenisstraf
tegen beide verdachten.
Zaterdag kat, gelijk gemeld, de Austra
lische testplocg met een totaal van 75
runs na de eerste innings aan de kant.
Wel is waar was het wicket zeer slecht
en vooral voor de Australiërs, die goede
wickets gewend zijn, uiterst moeilijk
maar toch komt alle eer toe aan de
Zuid-Afrikanen die dit staaltje hebben
geleverd en die het Australische test
team wisten uit te bowlen voor het
laatste totaal ooit tegen Zuid-Afrika
gescoord. Hassett heeft alles gedaan om
het débacle te ontlopen. Een protest te
gen het wicket deed hem 45 minuten
winnen, daarna bowlde hij zeer defen
sief om de Zuid-Afrikaners veel tijd te
doen verbruiken en toch weinig runs
bijeen te doen garen en ten slotte hield
hij een paar goede batsmen achter de
hand om op de derde dag te kunnen
openen, maar niets lukte- In de laatste
over van de tweede dag viel Australië's
laatste wicket.
Overweldigend was het enthousiasme
van het Zuid-Afrikaanse publiek, meer
dan 17.000 man sterk, en geweldig was
de ovatie welke de off-spinner Tay-
field. die 7 voor 22 nam, ten deel viel.
Bij de aanvang van de derde dag was
het wicket nog verre van betrouwbaar,
doch Nourse, de Zuid-Afrikaanse aan
voerder, wenste niets te riskeren, hij
wilde alleen zijn totaal nog maar wat
consolideren en daarom ging hij batten.
Lindwall-Miller, Johnston en Johnson
leken duivels, ze bowlden alsof huil le
ven er van afhing en hoewel dit soort
wicket de Afrikanen beter ligt dan de
Aussies, hadden op 99 allen hun beurt
gehad.
Battende tegen een totaal van 410 om
te winnen of de tijd uit te spelen, on
dervonden ook de Australiërs dubbel
het nadeel van het sticky-wicket, doch
zij vochten voor wat ze waard waren
en scoorden 80 voor 3- Zeven wickets en
255 runs! Het blijft een zware opgave,
doch geen Australisch team is geklopt
voor de laatste bal gebowld is. Een
spannende laatste dag is in zicht.
Aan het Europese kampioenschap biljarten
anker cadre 47/2, dat van 2 tot en met 5
Februari in St. Etienne wordt verspeeld,
zullen deelnemen voor Frankrijk Galmiche,
Dufetelle en Chassereau; voor België: Van
Hassel en Gabriels: voor Zwitserland: Nuss-
berger en voor Nederland: Piet v. a. Poi,
Kees de Ruyter en Jan Sweering.
K) fa9V
2. Tddl. 1Tb2: 2- Tbl:t enz. Zowel
1 Kb3, 1- Kc3 en 1. Thl falen alle door
j' Ta3:. Men lette op de patstelling.
EINDE VAN DE DERDE OPLOSSINGS
WEDSTRIJD.
Ditmaal heeft de heer Laurense het
hoogste aantal punten behaald. Al de op
gaven, die in deze periode verschenen,
wist hij op te lossen. Met dit mooie suc
ces wensen we hem geluk. Wie zal het m
de nieuwe wedstrijd worden?
Door de fouten, die de laatste weken
in deze rubriek gemaakt zijn, hopen wa
dat' de liefhebberij niet zaT 'afnemen. v,n
onze kant wordt het mogelijke gedaan,
om een herhaling hiervan te voorkomen.
De nos. 6590, 6591 en 6592 werden goed
opgelost door; ir A. Bergstein, Geleen
(91); J. Dickhaut, Nijmegen (95); C. de
Krom, Nijmegen (93): C. Laurense, Rot
terdam (93); C. v. d. Weide. Rotterdam
(93)- F U J H. Witte. Rotterdam (93).
De nos' 6590 en 6591 door: L. v. Nuys,
Maastricht (70); kap. J. de Nijs, Groes-
beek (71). En no. 6590 door: H. Th. v.
Goor. Voorburg (64); W. H. Haring,
Schipluiden; D. F .v. Enthoven, Hilver
sum (62).
(Schaakredacteur P. A. KOETSHEÏD,
Achterweg 86, Lisse.)
No. 6598.
KAP. J. DE NIJS, Groesbeek.
Eerste plaatsing. Mat in twee zetten.
Wit: Kfl, Dhl, Rh7. Pf2; c4, g3.
Zwart: Ke5, Pb4—g5; d4, d6, e6, f6, h5.
No. 6599.
M. WROBEL.
le e. v. Sah 1948.
Mat in twee zetten.
Wit: Ké2, Dg4, Th4, Pf4—h6; d3, d5.
Zwart: Ke5. Pc5—h8; d4, d6, e3, e6, f6.
Oplossingen over drie weken.
PROBLEEMOPLOSSINGEN.
No. 659(1. Mr P. ten Cate. 1. Re7—c5 enz.
No. 6591. J. van Dijk. 1. Rg5—e7 enz.
Indien 1. Td2: dan Td2: of 1. Rf6, dan
Td6d8:.
No. 6592. Jos. Opdenoordt. I. Kd4, Tad.
16).
Niet ieder, die van He Nou tracht te
ontsnappen, slaagt daarin monsieur. Som
migen slagen en sommigen vallen onder
de kogels Tan de bewakers, vóór ze bui
ten de grenzen van het gevangenisterrein
zijn. Anderen weinigen verdwalen
op het eiland. Ze komen van honger om
of sterven door de speren der inboor
lingen. Sterven doen zij. Is de zaak mon
sieur nu duidelijk?
ja antwoordde Carlos langzaam. Ja.
Ik begrijp het.
Hij zweeg een poosje en vroeg toen
hees:
Maar kunt u dit volbrengen?
Het is doodeenvoudig, antwoordde
de ander, met een wrede lach. De vriend
van de dame die monsieur van dienst is,
probeert te ontsnappen. Het ontsnap
pingsplan zit niet perfect in elkaar. Hij
sterft zoals zovelen, die van lie Nou
trachten te ontsnappen, zijn gestorven en
hij verkrijgt de vrijheid van de dood, die
naar monsieur geloven kan, beter is dan
de gevangenbhel hier. Ik weet het, want
tien jaar geleden, ofschoon het niet be
kend is, ben ik er zelf in geweest.
Cabados keek een ogenblik nadenkend
i voor zich uit en toen hij zich weer tot
de man wendde was er een gretige uit
drukking op zijn gelaat.
Het klink heel eenvoudig, zei h(j
en hg vroeg toen: En wilt u deze
ehontsnapping arrangeren?
Ik kan de schikkingen treffen,
antwoordde de ander zoetsappig, of
schoon het monsieur nog 1000 francs
meer zal kosten.
Carlos begreep volkomen, dat aan
deze eis niet zou worden vastgehou
den als hij er bezwaar tegen maakte,
maar hij maakte gèèn bezwaar.
Zeer goed, zei hij. Accoord.
Als monsieur dan met me mee
wil gaan, zullen we de schikkingen tref
fen. De 'man stond op, Carlos Cabados
eveneens en samen gingen ze de nacht
in terwijl de vrouw, die alleen aan het
tafeltje zat, hun vertrek met nieuws
gierige ogen gadesloeg.
HOOFDSTUK IX.
Op lie Nou-
Twee dagen na het gesprek met zijn
vriend werd Juan Cabados die tussen de
hutten wandelde, waar de politieke ge
vangenen verbleven, 's avonds aangespro
ken door een bewaker, die hem vreemd
was.
Monsieur Cabados?
Hij schrok. Sedert het ogenblik van zijn
arrestatie had hij het geheim van zijn
naam zorgvuldig bewaard.
Niemand, behalve zijn hutgenoot Henri
was er van op de hoogte en aan Henri
zou hij zijn leven hebben toevertrouwd-
Hij staarde de bewaker een ogenblik twij.
felend aan en toen, nieuwsgierig om te
weten hoe zijn geheim ontdekt was,
knikte hij hem toe.
Ja, zei hij. Mijn naam is Cabados:
maar hoe weet u..„
De naam werd mg medegedeeld.
onderbrak de bewaker hem. Is monsieur,
-de gevangene, bekend als de Onbekende
man?
Ja antwoord-de Juan opnieuw.
Dan is alles in orde; als het donker
is loopt u tot de grote palm aan het einde
van de hutten daar.
Waarom? vroeg Cabados.
Ik zal daar zijn- Ik moet monsieur
dingen zeggen, die enige tijd in beslag
nemen, ze kunnen nu niet gezegd worden,
hier waar we gezien en.gehoord kunilen
worden.
Jtian wierp een snelle, ondervragende
blik op hem en de bewaker knikte-
Ja, monsieur! Het is om de ont
snapping te beramen- Nu ga ik. Maar als
het donker is, zal ik in de schaduw van
de palm zijn.
De man keerde zich om en liep snel
weg, Juan achterlatend, die hem verbaasd
nastaarde. Toen drong de betekenis van
deze ontmoeting levendig tot hem door-
Ontsnappen! Toen hij snel naar zijn
eigen hut liep. duizelde hij van opwin
ding en zijn hart bonsde van vreugde. Er
werd gewerkt aan zijn ontsnapping van
lie Nou- Er was een vriend, die wist waar
hij was, iemand, die werkte aan zijn be
vrijding. Wie kon het zijn? Op hetzelfde
ogenblik dat hij zich deze vraag stelde,
gist* hij bet antwoord en was bij er zeker
van, dat het het meisje was, terwille van
wie hij de dood had geriskeerd en voor
wie hij in deze gevangenschap op lie Nou
zuchtte- En nu zou hij vrij worden
vrij om haar op te zoeken, vrij om het
mysterie op te helderen, waarop nog zo
onlangs een verschrikkelijk licht was ge
worpen. Hij werd verteeerd van ongeduld
om zijn vermoeden met betrekking tot de
identiteit van zijn bevrijder bewaarheid
té zien en hij was daarover zelfs meer
opgewonden dan over het gewichtige on
derhoud, dat de nacht zou brengen.
Toen hij de hut bereikte, was zijn
vriend Henri er al, bezig een brief ie
schrijven, maar bij het zien van Juans
gelaat hield hij op. T„.ni
Ah! zei hij. Is er wat gebeurd, Juan?
Juan Cabados lachte.
Zeg liever, dat er wat gaat gebeuren,
Henri!
En dat is?
Er wordt gewerkt aan mijn ont
vluchting!
Dat is goed nieuws. Heeft een vriend
je een boodschap gestuurd?
Vriend?Juan Cabados zweeg en
keek glimlachend naar de potloodschets
van Stella Duero aan de muur. Zijn
vriend zag die blik.
Ah! riep hij, het gelaat van de aange
bedene bedriegt niet. Ze denkt aan je!
Geeft ze zich moeite terwille van jou?
Zij moet het zijn! antwoordde Ca
bados met overtuiging. Er is niemand
anders op de wereld, jg alleen uitgezon
derd, die weet, dat ik, Juan Cabados op
lie Nou ben. Voor alle anderen ben ik
Iemand dl* vermoord werd op zijn atelier
Advertentie
Verkoudheid is lastig en vervelend
voor Uzelf en voor Uw omgeving.
Als U denkt dat U verkouden zult
worden, neemt dan direct Togal om
die verkoudheid in de kiem te smoren.
Verkoudheid kan tot alles leiden,
b.v. bronchitis. Togal is een probaat
middel tegen gevatte kou. Togal is on
schadelijk voor hart, nieren en maag.
Bij apoth. en drogist f 0.83, f 2.08, f 7.94.
en die nu al vele maanden begraven ligt-
Het kan niemand anders zijn dan juf
frouw Duero.
Ja, dat lijkt mij ook, Juan, hernam
zijn vriend, en om jou ben ik blij, dat de
schone mademoiselle aan je denkt. Wan
neer doe je de poging?
Dat weet ik nog niet. Ik moet één
van de bewakers ontmoeten tegen donker
dan zal ik het horen.
Zijn vriend knikte.
Ik hoop dat je succes zult nebbep.
Er schuilt, altijd gevaar, Juan, in zon
poging en niet iedereen, die het probeert,
ontsnapt van lie Nou. Als het je mis
lukt
Dan zal in ieder geval de, gedachte,
dat juffrouw Duero aan me denkt en dat
zij mij dankbaar is mij troosten.
De Fransman glimlachte begrijpend;
toe keek hij door de deur van de hut in
de richting van de Heuvel der Smarten,
waar de grote geVEtngenissemaphoor
stond. Hij voelde op dat ogenblik scherp
de leegheid en verlatenheid van het ge
vangen zijn in dit oord van de wereld en
in een vlaag van verlangen riep hij uit.
God gave, dat ik met je kon mee
gaan!
Dat kun je toch Henri! antwoordde
Cabados snel- We zullen de poging samen
ondernemen. Ik zal het zaakje op de een
of andree manier wel opknappen. Heb je
"eld?
'n Duizend francs. Ze zijn me door
m'n moeder gestuurd, maar de som is
onvoldoende.
(Wordt vervolgd).
Woensdag 25 Januari
HILVERSUM I (301.5 m.) 7.00-24.00 NCRVl
7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgym, 7.30 Gram.
7.45 Een woord v. d. dag, 8.00 Nieuws en
weerber., 8.15 Gewijde muziek, 8.45 Gram,
9 00 V. d. zieken, 9.30 Gram, 10.30 Morgen
dienst, 11.00 Gram, 11.15 „Het huls Lauer-
nesse", hoorspel, 12.00 Populair conc, 12.33
Orgel, 13 00 Nieuws, 13.15 Koor, 13.20 Orgel-
conc 14.00 Gram, 14-35 Groot omroepkoor
en soluien, 15.00 Strijkkwartet, 15.45 Zigeu
nerkwintet, 16.05 Gram, 16.15 V. d. kinderen,
4130 Accordeon-ens, 17.45 V. d. kinderen,
18.00 Kerkkoor, lJ-30 V. d. strijdkr, 19.00
Nieuws, 1915 Boekbespr, 19.30 Sportcomment,
en gram, 19-40 Radiokrant, 20.00 Nieuws, 20.05
Comment. famiUecomp, 20.15 Klein koor en
ork, met solisten, 20.55 Causerie, 21.25 Con
certgebouworkest, 22.45 Avondoverdenking,
23.00 Nieuws, 23.15-24.00 Gram.
HILVERSUM II (416 m.) 7.00 VARA, 10.00
VPRO. 10.20 VARA, 19.30 VPRO, 20.00-24.00
VARA.
7.00 Nieuws, 718 Gram, 8.00 Nieuws en
weerber, 8.18 Gram, 8.50 V. d. vrouw, 9.00,
Gram. (930-9.35 Watefrst.), 10.00 Causerie.
10.05 Morgenwijding, 10.20 V, d. vrouw, 11.00
Gram, 12.00 Orgel en zang, 12.33 V. h. plat
teland, 12.38 Pianoduo, 12.55 Kalender, 13.00
Nieuws, 13.15 Dansmuz, 13.45 Gram, 14.00
-.Gesproken portret", 14-15 Jeugdconc, 15.00
Kinderkoor, 15.20 V. d. jeugd 15.50 Viool en
piano 16.00 V. d. jeugd, 1630 V d zieken.
17 00 V. d Jeugd, 17.30 Kwartet, 17.45 Rege-
rin-gsuitz, 18.00 Nieuws, 18.20 Gram, 18,35
Promenadeork, 19.00 Parlement, overz, 19.15
Gram, 19.30 „Onze spelregels'causerie. 19.40
Weokkroniek. 19.45 „Op bezoek bij anderen
causerie, 20.00 Nieuws, 20.05 Actual, 20.15
Social. Nieuws, 20.00 Coneertgebouwork en
soliste, 21.20 „Verloren grenzen.» hoorspel,
22.20 Banjo-ens. 22.45 Pnpulair-wriensch.
causerie, 23.00 Nieuws, 23.15-24.00 Gram.
RADIODISTRIBUTIE III: 7.00 VI. Br.J
,05 gram., 7.30 kron.. 740 gym.,
7 50 gram 8.00 nws.. 8.05 conc., 9.00 nws
9 05 gram:. 10.00 Eng. L. P.: nws., 10.10
ra live 10-20 verzoekpr., 11.00 orgel, 11.30
Eng. 'HS: serenade ork.. 12.00 VL Br.:
volkslied.. 12.30 weer. 12.32 trio Deville,
13.00 nws., 13.15 symp-h. ork., 14.00 gram.,
14.45 Eng, H S: gev. pr., 15 00 Luxj Mé
nage en Musique (VI)15.30 Kalundborg:
omr.ork., 16.00 Eng. LP: Charles Ernesco
en sextet 16.30 ork. Wilson, 17.00 Koot
wijk: Djakarta; 18.00 FB; v. d. sold., 18.30
VI. Br.: v d sold, 19.00 nws., 19.30 koor,
19.50 feuilleton. 20.00 Fr. Brsymp-h.
ork 2115 gr.. 22.00 H.S.: nws.. 22.15 Fal-
staff, Verdi, 23.05 VI. Br.: verzoekpr.
RADIODISTRIBUTIE IV: 7.00 Lux.:
nws 7 15 Bonjour le Monde", 7.30 Eng.
HS: arb. ork.. 7.55 weerber., 8.00 Fr. B-r.:
nws' 8.10 conc.. 900 kookpr.. en kunst-
overz 9.10 3e Symph. Beethove;., 10.00
Lux.: Ménage en Musique (VI. en Fr.);
11 30 NWDR: Duitse muz„ 12.00 ork. Ha-
gestedt; 12.30 Fr. Br.: ens. „The Rain
bow", 13.00 Eng. L.P.; mrs. Dale's Diary,
13.15 BBC var ork., 13.45 Rallye, 14.00
BBC Midi. Light orch., 14.45 v. d. kind.,
15.00 v. d. vrouw, 15.40 NWDR: omr. ork.,
16.00 2 piano's, 16'.15 filmbesoh16.25
filmmuz., 16.45 nws.. ié 50 viool en piano,
17.15 Eng. L.P.: Victor Silvester, 18.00
North. Orch., 19.00 Fr. Br.: filmmuz.,
19.10 Ber-o munster: v-olksmuz., 19.25 Eng,
L.P.: v. d. jeugd, 19.45 hoorspel, 20.00
NWDR: d-ansmuz.. 20.30 Eng. L.P.: gram.,
20.45 rally. 21.00 VI. Br.:"act., 21.15 muz.
overz. 21.45 piano, 22.00 nws., 22.15 Fr.
Br.: Jazz., 22 45 p a no. 22.55 nws., 23.00
opere-ttemuz., 23.55 nws.