Westerling
Purwakarta
opnieuw m
tot gesloten
actie
stad
verklaard
gevechten in
Generaal Kruis wil uiterste
zuinigheid
Vijf pCt verhoging van ouderdoms-
en invaliditeitsuitkeringen
2 Nederlandse missionarissen
verdronken
Eerste Kamer aanvaardt PBO
met 30 tegen 11 stemmen
ALinister v. d. Brink hield nog pleidooi
voor positieve arbeid
Tijdschema van de rode vrede
r
Gen. Kruis: officier
moet leger zien als
eigen bedrijf
Dr. Hirschfeld: Nederland niet verant
woordelijk voor „Bandung-affaire"
DJAKARTA
Nieuwe koffiebon
Kinderbijslag wordt voor dezelfde
groepen eveneens verhoogd
r
Op de IRIBUNE
maar
blijft aanhouden
Dringend verzoek om medewerking
aan de werkgevers
Donderdag 26 Januari 1950
A
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
J
Het schijnt, dat Westerling opnieuw tot de aanval is overgegaan. De
berichten welke gisterenmiddag broksgewijze in Djakarta werden ont
vangen w ijzen er op, dat het APRA-leger van Westerling nieuwe aanvals-
operaties heeft ontketend ten Westen en ten N.-Westen van Bandung.
VAN DER WAALS
TERECHTGESTELD
Hoogste rendement voor minimum kosten
Amerik. auto-industrie
lamgelegd
J
Pasundan's premier
gearresteerd
Rusland erkent R.I.S.
J.
Organen zelfstandig doch niet onafhankelijk
Buiten-Mongolië onder Russisch beheer
Schenking van Z.H. de
Paus aan „Sanctus
Virgilius"
WEERBERICHT
9?
De stad Purwakarta, op 100 km. van Bandung werd om niet nader
genoemde redenen tot „gesloten stad" verklaard, aldus werd in over
het algemeen goed ingelichte kringen verzekerd. De spoorweg- en
telefoonverbindingen tussen Purwakarta en Bandung zijn verbro
ken. Volgens het nieuwsbureau Antara zouden eergisteren in de
streek van Purwakarta 200 soldaten van het leger van Westerling
zijn gearresteerd. Tevens wordt vernomen, dat de spoorwegverbin
dingen tussen Djogjakarta en Bandung sedert Dinsdag zijn verbro
ken. Een woordvoerder van het ministerie, wie om commentaar
werd gevraagd over dit bericht, evenals over de aanval door negen
legerauto's van de opstandelingen op een Indonesische post te
Padalarang, zeide, dat hij in dit verband geen enkele verklaring
kon afleggen.
LEDEN SPECIALE TROEPEN
IN POLITIEKAZERNE
OVERTOLLIG PERSONEEL
NAAR HUIS!
Bon 424 voor 125 gram
A.„
Bij de Tweede Kamer is nu
ingediend een wetsontwerp,
die een hiertoe strekkende
regeling behelst, met terug
werkende kracht van 1 Ja
nuari 1950 af. De kosten van
de voorgestelde regeling zul
len naar raming 9,5 mil-
lioen per jaar belopen, welke
kosten ten laste zullen komen
van het Rijk.
SCHAATSENDE SCHOOLKLAS
PATER N. HENDRIKS M.S.C.
EN BROEDER A. v. DAM M.S.C.
STAATSLOTERIJ
Economische politiek en P.B.O.
V oor restauratie sociëteitsgebouw
Droog weer met enkele overdrijvende
Wolkenvelden en hier en daar ochtendmist.
Zwakke tot matige wind hoofdzakelijk tus
sen Zuid en Oost. Vannacht en morgen
ochtend lichte tot matige vorst en morgen
overdag lichte vorst tot temperatuur om
het vriespunt.
Vrijdag 27 Januari: Zon op 8.29 uur,
onder 17.18 uur; maan op 11.26 uur, onder
\^JJ.57 uur.
KRANT
-1
Teneinde misverstanden in ver-^paalde groepen, die bovendien al dan
band met de gebeurtenissen te Ban
dung uit te sluiten, stellen de Hoge
Commissaris van Nederland in In
donesië en de Ned. legercommandant
er prys op, het volgende te verkla
ren, aldus een communiqué van de
Dienst voor Legercontacten dat
Woensdag te Djakarta werd uitge
geven.
„Op 10 Januari heeft de Hoge Com
missaris verklaard, dat de actie van
Westerling niet alleen door hem, doch
ook door de Ned. regering en door de
Ned. leger-autoriteiten volstrekt werd
afgekeurd. Tegenover de autoriteiten
Oer rus, met wie over dergelijke vraag
stukken geregeld contact wordt on
derhouden, heeft de Hoge Commissaris
voorts verklaard, dat er maatregelen
waren getroffen, op grond waarvan
kon worden verwacht, dat de onder
Ned. leiding staande troepen zich dis
ciplinair zouden gedragen.
De Hoge Commissaris betreurt het
derhalve, dat ondanks de getroffen
maatregelen, ongeveer 300 man zijn
gedeserteerd en zich hebben aangeslo
ten bij de APRA, die geheel en al ille
gaal optreedt. Hierbij dient te worden
geconstateerd dat, op enkele uitzon
deringen na, uitsluitend manschappen
van Indonesische landaard en onder Ne
derlands bevel staand, zijn gedeserteerd-
De Hoge Commissaris meent hier
op in het bijzonder de nadruk te moe
ten leggen, omdat uit sommige pu
blicaties zou kunnen worden afgeleid
dat er een groot aantal Nederlan
ders is gedeserteerd. Dit is absoluut
onjuist.
Eveneens onjuist is het, dat er ver
warring zou zijn ontstaan, doordat ille
gale troepen niet waren te onderschei
den van die, welke onder Nederlands
bevel staan. De deserteurs, die zich bij
de illegalen hadden gevoegd, hadden
hun distinctieven verwijderd.
De illegalen, die in Bandung zijn
binnengedrongen, hebben geen steun
verkregen van de aldaar onder Neder
lands bevel staande gelegerde troepen
en mede hierdoor is de actie doodgelo
pen.
De deserteurs hebben zich met him
wapens onvoorwaardelijk overgege
ven, met uitzondering van slechts
weinigen en zij zijn ontwapend en
uit Bandung weggevoerd. Daarmede
kwam een einde aan deze in alle op
zichten onverantwoordelijke actie en
is bloedvergieten verder voorkomen.
De Hoge Commissaris acht het niet
op zijn weg te liggen om alle facetten
van deze zaak te belichten, doch meent
wel, er op te moeten wijzen, dat men
bij het beoordelen van deze aangele
genheid niet uit het oog mag verliezen
dat het K.N.I.L., dat voor een over
wegend deel uit Indonesiërs bestaat,
nog steeds geen kennis draagt, van de
voorwaarden, waarop ztjn leden in het
leger der R.I.S. kunnen worden opge
nomen. Mede om deze reden zijn be
niet ten rechte meenden, dat zij toch
in het leger der R.I.S. zouden worden
opgenomen, gevoelig geworden voor de
agitatie van onverantwoordelijke elemen
ten, wier houding door de Ned. Rege
ring wordt? afgekeurd. Voor het op
treden van zulke elementen draagt de
Ned. Regering geen verantwoordelijk
heid en voorzover zich daaronder Ne
derlanders bevinden, weten deze Neder
landers, dat zij handelen in strijd met
de wensen en de opvattingen van de
Nederlandse Rergering. Het is de taak
van de R.I.S. om tegen deze personen
op te treden.
Aneta seint uit Batavia, dat leden
van de voormalige Speciale Troepen
de politiekazerne van Djakarta zijn
binnengedrongen.
Volgens de politie zijn de ongeregeld
heden op verschillende plaatsen in het
centrum van Djakarta omstreeks half
vier begonnen. Er wordt o.m. gevochten
in de buurt van Sawak Besar, waar zich
de politiekazerne Karang Anjer bevindt.
Verschillende straten in het stadscentrum
zijn afgezet, om de Pasar Baru, de groot
ste winkelstraat, enkele tientallen me
ters van het gebouw van het persbureau
Aneta.
Van de zijde van de politie werd aan
Aneta medegedeeld, dat de mobiele bri
gade, de Polisi Militer, troepen van het
basiscommando en een overvalspatrouilie
naar Sawah Besar zijn gedirigeerd.
Bij Kon. Besluit is afwijzend beschikt
op de ingediende gratieverzoeken ten
behoeve van Anton van der Waals, tot
de doodstraf veroordeeld bij sententie
van het Bijzonder Gerechtshof te 's-Gra-
venhage. Het vonnis is hedenochtend
voltrokken. Zoals bekend was Van der
Waals V-man van de SD-leider Schreie-
dér.
In een schrijven aan de commande
rende officieren van alle onderdelen
der Kon. Landmacht, heeft generaal
nr. H. J. Kruis, chef van de generale
staf, aangedrongen op de uiterste zui
nigheid in het gebruik van gelden, per
soneel en tijd bij de opbouw van het
leger.
Een voortdurend streven naar een zo
hoog mogelijk rendement met een mi
nimum aan kosten, ontslag of over
plaatsing van overtollig personeel en
opvoering van de individuele arbeids
prestaties zijn enkele van de maatrege
len, die worden aanbevolen.
De generaal zet in zijn brief uiteen,
dat de K.L. over een groot deel der be-
grotingsgelden moet beschikken om bin
nen een beperkt aantal jaren in het ka
der van de West-Europese verdediging
een minimum sterkte aan goed geoefende
troepen te velde te kunnen brengen. Deze
gelden zullen regering en volksvertegen
woordiging slechts dan beschikbaar stel
len, indien verwacht kan worden, dat de
K.L. het gestelde doel kan bereiken en
wel op een zuinige en effiënte wij
ze. De generaal dringt er daarom bij de
officieren op aan, het onderdeel van de
dienst, waarover zij zijn gesteld, te zien
als ware het hun eigen bedrijf. Overcom
pleet beroepspersoneel moet worden over
geplaatst, het overtollige personeel, dat
niet in vaste dienst is moet met groot
verlof naar huis worden gezonden.
-Wanneer de geldende bepalingen het
huiswaartszenden met groot verlof niet
toelaten, dan dient men voortaan te be
stemder plaatse voorstellen te doen om
de betrcikkenen toch uit de dienst te ont
slaan of anders elders te werk te stellen.
Generaal Kruis verlangt verder van
de officieren, dat zij nauwlettend toezien
dfenituren^if rimiKS Van de vastSestelde
men a i j burgermaatschappij kan
Wiff?c,hede? gebruiken, die er de
niet Milff -°Pen maar 00k in de Kx-
7iin t—, ren die op bureaux werkzaam
uren h ?fn v°ortaan niet meer in dienst-
moet ade.n- Hun geestelijke verzorging
diensttiid ®°gelijk buiten de
en hnicV.7, fikreden evenals inspecties
manderenljf i»? ^nsten. Van alle com-
dat zii bif ht öffl?leren wordt verwacht,
vakken r»f ?lgen onderdelen, dienst-
zuimgd kan worden.
nagaan,
verder be-
Het Bedrijfschap voor granen, zaden
en peulvruchten te 's-Gravenhage heeft
bon 424 algemeen aangewezen voor het
kopen van 125 gram koffie- Deze bon
kan met ingang van Vrijdag 27 Januari
a.s. worden gebruikt en bjijft geldig
voor het kopen bjj de detaillist tot uiter
lijk 12 Februari a-s. Het ransoen moet
dienen voor zes Weken, zodat op 9 Maart
een nieuwe koffiebon zal worden aan
gewezen-
Bonnen van ae „voedingsmiddelen-
kaarten 909" met een lager nummer dan
424 kunnen worden vernietigd. De rant-
soenwaarde van de in omloop zijnde
rantsoenbonnen HD en BD een rantsoen
blijft onveranderd 125 gram koffie per
bon.
Na zes maanden onderhandelen over
een pensioenregeling, zijn gisteren on
geveer 89 000 employé's van de Ameri
kaanse Ch-rysler-automobielfabrieken te
Detroit in staking gegaan. In 25 auto-
fabrieken over geheel Amerika ligt het
werk thans stil.
Ter gelegenheid van het lustrum der vrouwelijke studenten kwamen
gistermorgen de reünisten in de universiteitsstad aan en trokken te voet
door de straten. Ook H. M. de Koningin bevond zich onder hen.
Nu met de Stichting van den Arbeid overeenstemming is bereikt in zake
het toestaan van een loonsverhoging met ingang van 1 Januari 1950, is de
regering, naar zij reeds heeft doen blijken, van oordeel, dat er aanleiding
bestaat ook bepaalde-categorieën van niet-loontrekkenden tegemoet te ko
men in de verdere stijging van de kosten van levensonderhoud, met name
degenen, die een «uderdomsuitkering ontvangen ingevolge de Noodwet
ouderdomsvoorziening, en degenen, die in het genot zijn van een invalidi-
teits-wezenrente, van een weduwenrente ingevolge de invaliditeitswet of
van eeii wezenrente. Een tijdelijke verhoging van de ouderdomsuitkeringen,
van de invaliditeits- en weduwenrenten ingevolge de invaliditeitswet en
vart de toeslagen op die renten ingevolge de wet tot aanvulling van renten
krachtens de invaliditeitswet met een bijslag van 5% is hier, naar de mening
der regering, billijk te achten; evenzo een zelfde tijdelijke verhoging van
de kinderbijslag, welke ingevolge de kinderbijslagwet voor invaiiditeits-,
ouderdoms- en wezenrentetrekkers wordt verleend
Ingevolge "de wet. ><an 26 Maart 19-13
tot het verlenen van een tijdelijke bijslS g
op de uitkeringen ingevolge de noodwet
ouderdomsvoorziening wordt sedert 1
November 1948 reeds een bijslag op de
ouderdomsuitkeringen verleend ten be
drage van 2,50 per maand voor gehuw
den en 1,50 pei maand voor ongehuw-
den. Deze bijslagregeling vond haar grond
in de met ingang van dezelfde datum
toegekende tijdelijke loonbijslag aan loon-
trekkenden. Evenals deze tijdelijke loon
bijslag thans definitief in de loonrege
lingen zal worden verwerkt, zal, naar de
regering meent, ook voor de berekening
van de nieuwe bijslag; op de ouderdoms
uitkeringen de oude bijslag van 2,50
e 1,50 geacht moeten worden een deel
van de ouderdomsuitkering te vormen.
Het wetsontwerp voorziet verder in het
verlenen van een tijdelijke bijslag van
vijf procent op bepaalde renten ingevol
ge de invaliditeitswet. Deze maatregel
zal, naar de mening van de regering
slechts behoeven te gelden voor de inva-
lliditeitsrenten en de weduwenrenten.
Ingevolge de wet tot aanvulling van
renten, krachtens de invaliditeitswet (wet
van 15 Juli 1948) zijn de invaliditeitsren-
ten en de weduwenrenten ingevolge de
invaliditeitswet reeds met een toeslag
van 100% verhoogd .terwijl aan gehuw
de rentetrekkers en enige met dezen ge
lijkgestelde categorieën een gezinstoeslag
ten bediage van 35 per maand wordt
verleend. Deze toeslagen worden even
eens tijdelijk verhoogd met een bijslag
.van 5
De kinderbijslag ingevolge de kinder
bijslagwet voor invaliditeits-, ouderdoms-
en wezenrentetrekkers bedraagt, na de
wijziging, welke die wet heeft ondergaan
bij de wet van 26 Maart 1949, voor de
eerste drie kinderen 11 per maand en
te rekenen van het vierde kind 13,50
per kind en per iruand. Het ontwerp
strekt tot het tijdelijk verhogen van ge
noemde bedragen met een bijslag van
5
Het Indonesische dagblad „Indonesia
Raya" meldt, dat Tjokroaminoto, de
nieuwe premier van Pasundan, Dinsdag
avond is gearresteerd. Hij verbleef sinds
Zaterdag in Djakarta.
Het Oostenrijks ministerie van opvoe
ding heeft medegedeeld, dat voetbal zai
worden opgenomen in het programma
van de lichamelijke opvoeding op de
Oostenrijkse scholen. De leerlingen van.
de hoogste klassen zullen verplicht
worden, de wedstrijden te bezoeken.
En naar wij onlangs in een weekblad
lazen, is kortelings ook in Dyitsland
voetbal als verplicht leervak in het
rooster opgenomen.
Daaruit blijkt weer eens. welk een
grote waarde onderwijs-autoriteiten aan
de voetbalsport althans aan haar prac--
tische beoefening hechten. In het bui
tenland dan. Want ten onzent wordt de
lichamelijke opvoeding op de scholen al
tijd nog zeer stiefmoederlijk in een hoek
je gedrongen. Is het buitenland nu gek,
of....?
Reeds vele jaren wordt er in ons land
zwaar geboomd over onderwijs-vernieu-
wing, maar bereikt is er nog maar bit
ter weinig (en wellicht is dit nog te
zacht uitgedrukt)
Het is natuurlijk wel aardig, dat de
Duitse en Oostenrijkse jongens nu ver
plicht zijn om in schoolverband te voet
ballen, maar zoiets kan altijd nog maar
een supplementaire verplichting zijn.
Voetbal is een van de allermooiste tak
ken van sport, maar kan als leervak
slechts verplicht worden als de algemene
lichamelijke opvoeding perfect verzorgd
is. Want voetbal is nu eenmaal ook niet
alles- Het is een middel tot ontwikke
ling. Maar voor die ontwikkeling moet
eerst de algemene basis in orde zijn. En
zelfs daaraan ontbreekt het op onze
scholen.
Elders klassikaal voetballen- Zou het
zo vreemd zijn om in ons land in de
winter klassikaal te gaan schaatsen. Men
onderschatte het aantal niet-schaatsers
niet We komen op dit denkbeeld omdat
schaatsen nu actueel is. Maar in de zo
mer zouden we zeggen: waarom mec
klassikaal zwemmen- En er zouden nog
meer dingen klassikaal gedaan kunnen
worden-
Maar wij vrezen, dat men daar voor
lopig in ons land nog lang niet aan toe
is. Omdat zulke dingen pas zin hebben,
als de algemene basis goed is.
Maar al zou het dan weinig zin heb
ben. toch houden we in deze koude dagen
het denkbeeld van schaatsende school
klassen even vast. We vinden het een
prettig beeld. En wie weet....
SUPPORTER.
De 40-jarige missionaris Pater Nico-
laas Hendriks en de 57-jarige missie
broeder Adriaan van Dam, beiden van
de Orde der Missionarissen van het H.
Hart te Tilburg behoren, naar thans als
vrijwel vaststaand wordt aangenomen
tot de 12 slachtoffers van de boot, die
verleden week met ruim 60 passagiers
bij de Philippijnen verging. Men heeft
de hoop opgegeven hen nog levend
terug te vinden. Het schip kapseisde
tijdens een zware windvlaag.
Pater Hendriks, die op 30 Nov. 1909 te
Deurne in N. Br. geboren werd en zijn
priesterwijding in 1934 ontving, vertrok
twee jaar later als missionaris naar de
Philippijnen, waar hij onafgebroken tot
1949 arbeidde voor het heil der bevolking.
Tijdens de Japanse bezetting werd hij ge
ïnterneerd. Zijn verlof in Nederland het
vorig jaar duurde slechts kort door zijn
plotselinge benoeming tot Overste, waar
door hij in de Philippijnen, met Mindanao
als centrum, de kloosterlijke zorg kreeg
over ca 70 religieuzen, paters en broeders
Broeder van Dam werd in Ouderkerk
aan de Amstel geboren op 3 Febr. 1892.
Hij was reeds meer dan 25 jaar in de
Philippijnen werkzaam en kende taal en
volk uitstekend. Hij was een groot bouw-
broeder. Vele kerken en conventen in de
Philippijnen zijn door hem gebouwd.
In de eerste klasse van de Staats
loterij viel op nummer 6 6 17 de
prijs van 20.000.
Radio Moskou meldt, dat de Sovjet-Unie
besloten heeft de Verenigde Staten van
Indonesië als een souvereine staat te er
kennen en diplomatieke betrekkingen aan
te knopen.
(Van onze weerkundige medewerker).
De vorst heeft in de afgelopen 48
uur op vele plaatsen een hoogtepunt
•bereikt. Vanmorgen vroor het in
West-Brabant elf, in De Bilt en op
Ypenburg 10 graden. In het Oosten
echter werd de vorst gematigd door
bewolking zodat het in Beek maar
vijf graden en in Twenthe maar
vier graden vroor. Deze bewolking
ging samen met een storing in de
hogere luchtlagen, die van Franljcrij'ir
over ons land naar het Noorden
trekt In Zuid-Frankrijk veroorzaak-
1 1-1 atorin§ Woensdagmorgen
plaatselijk flinke sneeuwval Afge
zien van de Balkan, waar hier en
daar meer dan twmtig graden vorst
voorkwam, was West-Brabant van
morgen het koudste plekje van West-
Europa. In Berlijn vroor het zeven.
in Landen vijf en in Parijs twee gra
den. In Frankrijk is de vorst in het
algemeen afgenomen en aangezien de
luchtaanvoer over deze streken waar
schijnlijk weer iets krachtiger zal
worden uit het Zuid-Oosten, is te
verwachten, dat de vorst niet meer
zal toenemen, maar eerder iets ge
matigder zal worden. Het einde van
de vorstperiode is evenwel nog niet
in zicht. Een ten Westen van Ierland
liggende depressie trekt in de rich
ting van IJsland en doet de luchtdruk
in de omgeving van Schotland even
eens wat dalen Deze luchtdrukdalin
gen zullen echter van weinig invloed
zijn op het weer inons land, want
boven Scandinavië kwam een nieuw
hoge druk gebied tot ontwikkeling,
dat naar West-Rusland trekt en dai
de Oceaan-depressie verhindert West-
Europa binnen te dringen
Met dertig tegen elf stemmen heeft de Eerste Kamer gisteren liet wets-
on';worP op de Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie, of zoals de
ofliciële naam luidt: het ontwerp van wet: toepassing op het bedrijfs
leven van de artikelen 80 tot en met 154 van de Grondwet, aanvaard.
Het stond natuurlijk reeds bij voorbaat vast, dat ook in de Eerste Kamer
liet ontwerp de vereiste meerderheid zou halen. Na de verklaringen van
de heren Oosterhuis en de Brnijn, resp. namens de P.v.d.A. en de K.V.P.,
viel hieraan niet meer te twijfelen.
De enige verrassing, welke de stem
ming nog bracht, kwam van de heer
Schipper (AR), die de dag tevoren
reeds had verklaard, dat hij niet tegen
het ontwerp zou stemmen. Men nam
toen algemeen aan, dat hij het voor
beeld van de heer Stapelkamp in de
Tweede Kamer zou volgen en zich voor
de stemming zou verwijderen om niet
genoodzaakt te zijn tegen te stemmen.
Toen het gisteravond tegen half zeven
tot stemming kwam, ging de heer
Schipper echter niet heen. Hij stemde
voor. Tegen stemden de fracties van
de VVD, de CH, de CPN en AR, uit
gezonderd de heer Schipper. Vóór de
KVP en de PvdA. Van de beide laatste
partijen ontbrak dus slechts één lid,
van de overige partijen waren acht le
den afwezig.
Twee ministers en een staatssecre
taris hadden gistermiddag eerst nog
geantwoord op val* opmerkingen, wel
ke de dag te voren en ook nog gister
morgen en een gedeelte van de middag
door tal van sprekers waren gemaakt.
Minister van den Brink hield een voor
treffelijk college over het doel van de
economische politiek der regering in
verband met de P.B.O. Als doel gaf
hij aan het sluitend maken van de be
talingsbalans en het handhaven der
werkgelegenheid. Dit kon alleen wor
den bereikt door opvoering van de ef
ficiency in het beirijfslieven en het
voorkomen van verstarring door te veel
ingrijpen der regering. Daarmee had
de minister de kern der moeilijkheden
geraakt, namelijk het verzet in enkele
kringen van werkgevers. De minister
betoogde dan ook duidelijk, dat er om
de boven geschetste doelstellingen te
bereiken, vrijheid moest zijn in het in
ternationaal handelsverkeer. De be
drijfsorganisatie nu had niet de be
doeling t.p regelen wat er maar te re
gelen viel, maar alleen wat noodzake
lijk geregeld moest worden. Van de
andere kant had dé PBO een intensief
contact nodig tussen de nationale eco
nomie en het internationaal economisch
milieu. Zonder de PBO zou de bedrijfs
organisatie niet leven onder de bedrijfs-
genoten. Daarvoor was echter zelfstan
digheid dier organen nodig, maar die
zelfstandigheid betekent nog geen on
afhankelijkheid. En minister Van den
Brink gaf laarbij dit voorbeeld: mijn
vrouw en ik zijn beiden zelfstandig,
maar al voelen wij dat beiden zo, wij
voelen het ook zo, dat wij daardoor
toch niet onafhankelijk zijn van el
kaar. Dit als antwoord op de heer
Van Santen (CPN), die hier een te
genspraak meende te hebben ontdekt.
En mevrouw Van den Brink, die op de
tribune de rede van haar ministeriële
echtgenoot volgde, moest dit wel met
genoegen hebben aanhoord. Wellicht
zelfs inspireerde haar aanwezigheid
de minister tot dit charmante voor
beeld.
Op het bekende adres der veertien
hoogleraren antwoordde de minister,
dat hij niet de negatieve weg kon kie
zen van bestrijding der monopolievor
ming, maar liever de positieve weg
volgde van harmonie te brengen in „the
world of monopolies".
Nadat minister Joekes heel in het
kort enige sociale aspecten had belicht
hij had iets gezegd over de onder
nemingsraden, en de indeling in groe
pen kreeg de staatssecretaris mi.
Van der Grinten het woord ter verde
diging van het ontwerp en ter beant
woording van de gemaakte opmerkin
gen.
Hij hield een algemene inleiding over
de organische groei tot deze PBO. Het
lag in de ontwikkeling, dat aan het be
drijfsleven een publiekrechtelijke taak
werd gegeven. In deze PBO zou echter
het bedrijfsleven invloed hebben op de
vorming van nieuwe lichamen. Bij al
gemene maatregel van bestuur konden
geen bevoegdheden worden toegekend,
welke het bedrijfsleven niet wenst. De
representanten van de vrije organisaties
zouden de dienst uitmaken. Daarnaast
kwam dan te staan de deelneming van
de arbeiders in pariteit met de onderne
mers, gelijkgerechtigdheid dus en beiden
bedrijfsgenoot.
Wat minister' Van den Brink theore-
Het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft medegedeeld, dat
er twee geheime overeenkomsten zijn
gesloten tussen het communistische Chi
na en de Sovjet-Unie, waarbij de laat
ste „speciale rechten" worden verleend
op enkele gebieden langs de Chinees-
Russische grens.
De stand van zaken zou volgens Was
hington aldus zijn:
1. Buiten-Mongolië: volledige Sovjet-
Russische penetratie; er zijn onderhande
lingen gevoerd over het sluiten van een
verdrag, waarin de Sovjet-Unie het recht
wordt verleend troepen in Buiten-Mon
golië te legeren; de handel van dit ge
bied is gericht op en volledig gemonopo- I
iiseerd door de Sovjel-Un'ie.
2. Mandsjoerijë: Chinese communisten1
„erkennen openlijk en algemeen", dat de
Russen invloed hebben in de plaatselij
ke strijdkrachten; Russen hebben deel
aan het werk van de Mandsjoerijse ge
heime politie.
3. Sinkiang: minder ver gevorderde
politieke Sovjet-Russische penetratie.
4. Binnen-Mongolië: in dit gebied
wondt het „bewind" gevoerd door een
gedeeltelijke zelfbesturende marionetten
regering, die slechts losse verbindingen
onderhoudt met de Chinese communisti
sche autoriteiten, doch onder directe in
vloed van Moskou staat.
In zijn slotsom zegt het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken, dat
de Russen een tijdschema hebben op
gesteld voor het volledig binnen hun
invloedssfeer brengen van deze vier
gebieden.
tisch eenvoudig had weerlegd met de
stelling: wel zelfstandig maar niet onaf
hankelijk, daarmee de overheidsinvloed
op de juiste waarde schattend, lichtte de
staatssecretaris nog eens practisch toe. Da
regeringswaamemer was geen kinder
meisje. de regering was niet van plan die
in dienst te nemen. Het ging er slechts
om het algemeen belang niet te laten
doorkruisen door de politiek van lagere
lichamen. De regeringswaamemer zou
wel zo verstandig zijn niet altijd te ver
schijnen. Mr. van der Grinten zag daar
naast de taak van de voorzitter der be
drijfschappen als die van de burgemees
ter in een gemeente.
Met de heer De Bruijn, die gesteld had.
dat de bedrijfsgenoten aangesloten zou
den moeten zijn bij de centrale organisa
ties, was de staatssecretaris het op dit
punt oneens. Er waren ook bedrijven
hij noemde banken en vervoersbedrijven
georganiseerd in vrije organisaties en
het ging toch maar niet aan deze van de
PBO uit te sluiten.
De uitsluiting van de Stichting van de
Arbeid was geen onderwaardering voor
dit instituut. Het was onjuist om deze
van boven af in te schakelen. De Stich
ting zou in overleg met de Sociaal Eco
nomische Raad zelf tot een oplossing
moeten komen.
Tenslotte behandelde hij zeer uitvoe
rig de grondwettelijke vraag om tot de
conclusie te komen, dat er van strijd met
de grondwet natuurlijk geen sprake was.
Het belangrijkste van al deze betogen
was echter gericht geweest op het ver
zet in werkgeverskringen, omdat men
zeer wel inziet, dat ook van hun mede
werking het welslagen van de PBO voor
een groot deel zal afhangen. Op de hou
ding van de beide heren der VVD had
bet voorlopig in de Kamer nog geen ef
fect, evenmin als de uitvoerige weerleg
ging van de strijdigheid met de grondwet
op de beide fracties der protestantse
partijen. Hopelijk zal nu in de practijk,
nu de PBO eenmaal een werkelijkheid is,
door deze groepen worden verleend. De
de zo noodzakelijke medewerking ook
heer Schipper gaf tenminste bij de stem
ming het goede voorbeeld. F.S.
Door bemiddeling van de Internuntiu»,
mgr. Paolo Giobbe. heeft Z. H. de Paus
een gift van 5060 geschonken aan de
Katholieke Studenten Vereniging
„Sanctus Virgilius" voor de restauratie
van het nieuwe sociëteitsgebouw, het
voormalige St. Barbaraklooster te Delft.