Nieuws uit ONS GEWEST
Schiedam is een plaats om op
te schieten
G
Propaganda-avond „Herwonnen
;sr' - Levenskracht5'
KAJOTTERS ACHTER HET
IJZEREN
De Haffner-serenacle vermurwer
van Vader Mozart
Arend Hauer wil eerst reservoir
van krachten vormen
Hulp
CIJFER-PUZZLE
eheugen
Wz IT
a
Brand op de werf
Scherp daarom uiv oog en beheers uw camera
De Blauwe Lagune
W1
WALDO
Interessante causerie van Wouter Paap
Over Joneker Franssen Oorlog wordt
later pas gepraat
Bisschoppelijke
Hulpactie
een laatste ronde.
ZATERDAG 28 JANUABI1950
PAGINA 2
MEDISCHE ZONDAGSDIENST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
OVERSCHIE
DE SCHOOLMELK EN
VITAMINE A
BRüCKNER-SYMPIIONIE
IN GRÓTE KERK
BURGERLIJKE STAND
'xGxr-- ':-V
- fi X'.;
- ,v...rxVS
1IL
GERINGE OPKOMST EN
SOMBER JAARVERSLAG
HET ENIGE BESCHERMINGS
MIDDEL
VERWARMDE WAGENS
R. K. SCHAAKVERENIGING
S. B. O.
V oorbereiding
Dekenaat Schiedam
Om misverstanden te voorkomen moe
ten wij bij voorbaat zeggen, dait het foto
grafen-jargon is óm te praten over „een
plaatje schieten".
'Schiedam is een eldorado voor de man,
die met zijn camera, of dit nu een box
of een Rollei is.overweg kan. Er is in
de stad zo'n schat van aardige plekjes,
van karakteristieke mensen en van on
verwachte doorkijkjes al of niet riant,
maar altijd met zeggingskracht dat
wij- niet vóór niets reeds het vorige
jaar aandrongen op het organiseren van
een fotowedstrijd.
Daar zit 'echterheel wat aan vast
en ondanks de voortvarendheid, waarmee
de Schiedamst Gemeenschap in*v eigen
kring dit plan 'heeft uitigèwerBt, kon
eerst nu sprake zijn van een vermelding
van de wedstrijd-voorwaarden.
Alle fotografen, Schiedammers of niet
Schiedammers, amateurs of beroeps, kun.
men meedingen naar de prijzen. Als on
derwerp is gegeven een buiten-opname
in de geméeritè Schiedam.
De prijzen zijn ingedeeld naar de drie
groepen van 'deelnemers:
Voor vakfotografen zijn er prijzen van
rèsp. f 75 -,; 50.+, en 25.-; voor gevor-
derden van reep. '50, 50, en 20 gulden,
en voor' beginnelingen van 25. 15, en: 10
'■gulden.'
Het .minimum-formaat voor de beide
- laatste groepen is 18X24, voor de laat-
sten .6X9, het gewone afdruk-formaat
:voor de meeste boxen.
De tijd van .inzending is bijzonder ruim'
7 genomen, .rul. tot uiterlijk 15 Juli a.s.
- Dit is zeer belangrijk. Fotografie is naar
d'e woord-verklaring schrijven met licht-
Meer nog dan het onderwerp is vaak
•••de lichtval daarop en de hoek van waar
buit men heit neemt van belang. Wie als
-beginneling serieus wil meedingen, móet
daarbij bedenken, dat de waarde en het
i' karakter van het zonlicht verandert met
de dag en met deweersgesteldheid. Bo-
'vendien kan het uur van de dag belang-
rijk zijn. Het is zeer gunstig, dat de
- wedstrijd wordt uitgeschreven op een
tijdstip, dat van de voordelen van prac-
tisch alle zonnestanden en sferen, -winter,
lente en hoog-zOmer, geprofiteerd kan
wórden. Door een goede opname kan ook
het. uur. van de dag in verband met de
etand van de zon t.o.v. het onderwerp
van groot belang zijn. Allen, die aan
deze wedstrijd deelnemen krijgen dus de
kans zich ten volle te ontplooienin hun
fotografische talenten, die meer zijn, dan
het neerhalen van een sluiter en het op
goed geluk niet bewegen van het toestel.
Wij benadrukken dit nog eens extra, om.
- dat de Schiedamse Gemeenschap deze
wedstrijd niét alleen organiseert ter
- verhoging van de liefde voor onze stad
door de ontdekking van haar schoon-
-heid, maar ook ter verhoging van het
.technische en. artistieke peil-van de fo-
tögrafie bij de Schiedamse fotografen.
-. Het is bekend, hoe Martin Coppens bij
zijn vastlegging van de schoonheid van
de .Bossche katehedraal (Gedachen in
"Steen) maandenlang heeft moeten wach-
ten op gunstige omstandigheden voor een
- plaat, bijv. door een gunstige zonnestand
of een goede atmosferische gesteldheid.
Zijn wij geen van allen Coppensen, toch
kan zijn werkwijze ons tonen, wat voor
het maken Van een goede 'plaat komt
kijken.
De beoordeling van' de inzendingen
is in goede handen- Dé Jury bestaat
/uit de heren: Dick Boer, directeur Van
Focus in Bloemendaal, A. Carré, N.V.
v.h. van Staal en Co., Rotterdam, B.
Hesper, Vert. Importhuis ,,De Camera"
en Mr. Sanders, namens de Schiedamse
Gemeenschap-
De foto's zullen tentoongesteld worden
tijdens de vacantie-week in Augustus.
De bekroonde foto's blijven het eigendom
van de Schiedamse Gemeenschap, die
recht krijgt tot gratis reproductie in het
blad onder vermelding van de naam van
de inzender. Niet bekroonde foto's blij
ven het eigendom van de inzender en. kun.
nenworden afgehaald na sluiting van de
tentoonstelling op het bureau van de
Schiedamse Gemeenschap, Nieuwstraat 12,
waarheen zij ook gezonden moeten wor-
den. Bij insluiting van voldoende postze
gels, worden de foto's per post terugge
zonden.
Deze foto-wedstrijd zal de eerste wor-
den van een reeks welke ook rfog ge
specialiseerder) onderwerpen in Schiedam
zal bevatten.
Wij menen, dat de Schiedamse Gemeen
schap zal mogen rekenen op een grote
deelneming, omdat hierdoor bewezen
wordt, dat het zin heeft in Schiedam
dergelijke initiatieven te nemen.
Voor Schiedam zelf kan deze wedstrijd
een groot succes worden en wij hopen
'dat de Schiedamse Gemeenschap de we
gen zal kunnen vinden óm ook naar bui
ten voor dit initiatief reclame te maken,
opdat de camera de toeristen zal trekken
en doen genieten.
De documentaristen, die voor J. Arthur
Rank het maandelijkse film-bericht „Deze
moderne eeuw" maken, tonen nog steeds
de talenten, welke in Gr. Bri.ttannië op
dit gebied liggen opgehoopt. Dit verhaal
over de betekenis van de oiie, over de
ontdekking Van dè waarde ervan, over
de wereld-strategie, dié erdoor bepaald"
wordt, over de invloed, die de explo-
ratie op de inlandse bevolking van da
grote vindplaatsen uitoefent;, kortom over
alle interessante facetten aan dit bodem
product, is uitstekend gemonteerd' en door
een kundig gehanteerde camera en een-
pakkende montage ^>t een -gaaf geheel
gemaakt, waarin het gesproken com
mentaar zich niet minder goed voegt, als
het illustratieve geluid.
Des. te. wonderlijker is het, dat- deze
zelfde Rank een'van zijn regisseurs n.l.
Frank Launder, die met Sidney Gilliat
een aantal boven de povere middelmaat
uitstekende films - maakte, nu tot het
maken van deze „Blauwe Lagune" heeft
kunnen brengen, daarbij hef talent van
Jean Simmons, in ...Hamlet" ën -„Gróte
verwachtingen" duidelijk getoond, mis
bruikend. De epidemie van sarong-dra
gende juffrouwen, welke Dorothy La-
mour reeds enkele jarefn Voor de oorlog
ontlatende, schijnt hem oen veiliger
geldbelegging dan het maken van een
film, die de prachtige, maar korte staat
van dienst van de Britse na-oorlogse pro
ductie verlengt.
Een schip, op weg naar Australië wordt
door een ramp getroffen, Door een toe
val kunnen twee kinderen, een jongetjer
wiens vader aan boord" gestorven is en
een meisje, dat haar tante- in het gewoel
kwijt raakte tezamen met Paddy Button,
een matroos, in een sloep' een eiland be
reiken. De zeeman sterft spoedig na een
dronkenschap, waarin hij de misère over
het missen van een passerend schip poogt,
te verdrinken. De jongen en het meisje
blijven alleen achter en maken het zich"
zo knus mogelijk met een paar bloemetjes
op het klamboe-tafeltje en wat kleurige
vruchten (de film is in Kodachrome op
genomen) lief gearrangeerd aan de muur.
Met-het ontwaken van de belangstelling
voor het anders zijn van de ander ko
men er een paar lage individuen aan
land, die onmiddellijk- in de kluisgaten
hebben, dat het meisje een kapitaal aan
parels in het haar draagt.Is de een meer.
uit op de parels, de andere, heeft be
langstelling voor de menselijke parel,
die het meisje ondanks- het gekrek aan
Lux toiletzeep.. Zwartkop.-sihamDoing en
Elisabeth Arden, is geworden. De onbe-
'dorvën' jongeling is nietzp,.wereld
vreemd, of hij doorziet uiteindelijk de
■opzet van beiden-. Het kwaad /straft echter
zichzelf. De onverlaten richten hun
wraakpartij op elkaar zo in, dat met een
schot en - een worp van een dolk de
blauwe lagune weer tothet paradijs is
geworden, dat zij voordien was. Intussen
is er echter een klein adammetje geko
men en omdat de ouders nog maar kin
deren waren, toen zij in het paradijs aan
land spoelden, weten zij nu niet., dat het
een echt paradijs is vergeleken bij de
bewoonde, wereld: De erfelijke belasting
om te verlangen naar wat zij niet heb
ben, werkt in hen door en dus zeilen ze
op een dag met de inmiddels gerepa
reerde boot deze moderne eeuw tegemoet.
Het is bekend, dat op de film-verhuur-,
kantoren aan de employé's een premie
wordt gegeven, voor het verzinnen- van
een pakkende* titel, die niets met het pro
duct te maken behoeft te hebben als zij
maar pakkend is. Daar de vertaling^ van
„Blue Lagoon" in „Blauwe Lagune" het
niet deed, heeft met er ,,Het eiland der
verdoemden" van gemaakt. En dat mag
de press-sheet niet hinderen, die ver
klaart „Ze zetten koers naar een voor
hun (moet zijn „hen") onbekende we
reld, die zoveel moet verschillen van dit
paradijs. Stunt waar is uw overwinning?
Boven 14 jaar zegt KFC.
Citaat van de dag: Als de bioscoop de
bioscoop niet aan een einde heeft kun
nen helpen, zal het de televisie .ook niet
meer lukken. (Amerikaanse wijsheid).
Vandaag, Zaterdag 28 Januari: H.
Petrus Nolaseus.
Café Pleinzicht: Wedstrijden in het
kader van de Vierspelen-kamp.
Morgen, Zondag 29 Januari: Vierde
Zondag na Eiriekoningen.
Geen agenda.
Café Pleinzicht: Wedstrijden in het
kader van de Vierspelen-kamp.
Overmorgen, Maandag 30 Januari: St.
Martina.
Musis Sacrum. 8 uur: Demonstratie
Ca'tharina van Sienagroep.
Dagelijks: Passage: Eiland dér ver
doemden (14 jaar).
Monopoie: De duivels van het- Wilde
Westen (14 jaar)'.
Ijsbaan Tennispark Spieringhoek en
Terrein Schiedamse IJsclub Spiering-
hoek: Schaatsen.
A. D. de Leeuw. Westvest 12, tel. 67628.
W. H. F. Meyer, Swammerdamsingel 43,
tei. 69696. F. Jongerius, Vondellaan 2,
tel. 67355. P. J. Beukers, B.K. Laan 76,
tel. 68004.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM ER OMSTREKEN,
72ste Jaargang No. 21145
De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn tijdelijk gevestigd in het
gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven
71, Schiedam, telefoon 67387.
Giro-nummer 9095 ten name van de N.V.
De Courant De Maasbode, Rotterdam.
Abonnementsprijs 13,90. per kwartaal,
1,30 per maand, 0,32 per week.
Advertentie-prijs op gewone kolombreedte
0.15 per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte t 0.30 per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs
verkrijgbaar bij de administratie of bij de
erkende advertentie-bureaux.
Kampioenen (kleine advertentlën) tot 20
woorden 1.-. Elk woord meer 5 ets.
Maximum 50 woorden. Plaatsing uitsluitend
bij vooruitbetaling.
Alle actverJênUe-orcters worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regelen voor
het Advértêhtie-wezen.
Directeur: Knijpers. -.e r e.
Hoofdredactie:- Prof. Dr. St. Tesser O.P.
en Lèo" J. M. Hazeizet. -
Algemeen redacteur: H. A. Paalvast.'
GESLAAGD
Aan de rijksuniversiteit te Utrecht
slaagde voor het candideatsexamen vee
artsenijkunde, cum laude, de heer C.
Holzhauer, alhier.
-Sinds enige maanden wordt de marga
rine niet meer van vitamine A voorzien.
Dit. is een 'grote achteruitgang, .aange
zien een heel" groot deel van ons volk
gebruik moet maken 'vam margarine, om
dat de prijs van. natuurboter veel te hoog
is. Eerst werd de margarine voorzien
van vitamine A. omdat ons lichaam deze
grondstof heël hard nodig heeft. Onlangs
heeft men besloten dit voortaan achter
wege te laten, om-dat de voedingsmidde
len, die deze vitamine wel bevatten, weer
vrij te krijgen waren. Eén. van deze
voedingsmiddelen, is melk. Daarom advi
seert het Voorlichtingsbureau van de
Voedingsraad melk te drinken, zowel
do-qr volwassenen als dooi; kinderen Ook
groene groenten, rauwe wortelen en
levertraan is gewenst. Dok is het zo
nuttig, dat op alle scholen de gelegen
heid opengesteld is. elke. dag een flesie
verse melk te drinken. Laten daarom de
weinige ouders, die van deze gelegenheid
nog geen gebruik maakten, alsnog be
sluiten hun kinderen schoólimèl'k te. laten
drinken.
Dinsdag 31 Januari a.s. zal het Rotter
dams Philharmoni-sch Orkest onder lei
ding van Eduard Flipse in de Grote Kerk
een- belangrijk concert geven.-,Uitgevoerd
wordt de Vierde JJymfpnie van Brückner.
Welke reeds twee uitvoeringen in Rotter
dam-beleefde en daar,groot succes had.
Bovendien- zal Herman. Krebbers soleren
in- het vioolconcert van. Beethoven.
Het wil ons voorkomen, dat voor deze
stukken de Grote :Kerk een'dankbaarder
ruimte zal zijn, .dan voor de pianoconce.-
ten. welke wij tot nu toe hoorden, ter
wijl het orkest zelf meent voor genoem
de symfonie een ideale klankbodem te
hebben gevonden.
'X- .■'■U-X-XX: x-x:X :.G XX It
-V
De ballet-groep van Excelsior, zoals zij zich Donderdagavond voorstelde.
De Kethelse organist, de heer Lansbergen, achter het orgel, zooals hij nu
reeds zestig jaar zijn roeping vervult;
De difècfe zegging van de riaa<m ..„'Her
wonnen-'Levenskracht"; hetdeftige ad
jectief 'ëp "bet stoere zelfstandig naam
woord. ovêrrijk aan' betekenis, wijzèn on
middellijk'- aan-, dat- de vereniging door
•een oudere generatie- is övèiéind ge-
trokker.i. .Dergelijke sonore namen, even
ais „Credo. P.ugno'V-hebben ons. om moei
lijk te omschrijven redenen Steeds - be
koord, wellicht omdat zij uiting, geven
"aan eën misschien watrederijke
maar onomwonden, geestdrif t, hijde op-,
richters.
„Herwonnen Levenskracht" ontstond in
1913. De vereniging is prachtig uitge
groeid, het internationaal beroemde Sa
natorium „Berg- en. Bosch" te Bilthoven
GEBOREN: Liduina M., d. van B. W.
Wuister en J. H. M. Holierhoek; Jo-han- is er o.m. een vrucht -van
nes G., z. van J. B. F. Schaap en A. J.
Bernoster; Petronella J. M„ d. -van F. J.
v. d. Toorn en E. M. C. v. d. Knaap; Wil
lem, z. van W. P. K. J. Reijnhout én M.
Staub; Wilhelmi'na Jd. van G. H.
Vogelezang en A.' Vendelbosch; Cornelia
A., d. van A. B'oumart en C. G. Baste-,
rr.eijer.
OVERLEDEN: L. J. W. J. v. d. Liet
66 j,; J. P. de Loos 76 j., wéd. van P.,
Wijnties; M. de Braaf 62 M, v. d.
Valk 57 j. -
Maar ziet men het aantal donateurs in
Schiedam van de vereniging, luistert men
naar het zorgelijke verslag van de pen
ningmeester, dan moet er helaas een
hopeloze -onverschilligheid van .de Schie
damse arbeiders vo-or deze zegenrijke in
stelling geconstateerd worden.
Wij citeren, uit zijn verslag: Van de
2200 K-A.B.-leden zijn er 250 donateur
van „Herwonnen Levenskracht". Dit is
zeer weinig.
„Nog zijn er van die conservatieve
leden," (dit citeren wij letterlijk uit
In de Harmonie hebben de Ka jotters
van de Sih'gèlparóchié gisteravond ge
luisterd naar L- J. M- v. d. Berk, die als
medewerker aan „De Volkskrant" de ge
legenheid Had, om in September 1949 de
toestanden in Berlijn gade te slaan en
daaruit zijn conclusies te trekken. Uit
voerig schilderde hij de voorgeschiedenis,
zover deze nodig was voor een goed be
grip van de onwikkelingen rond de blok
kade en daarna- De communisten maak
ten van de na-oorlog-se chaos gebruik,
om zich aan de Russen voor te stellen
al® de plaatselijke burgemeesters, solied
voorzien van li-dmaatscha-ps-bewijs van de
Communistische Partij. Andere partijen
werden tegengewerkt op alle denkbare
manieren. Met geruchten- over vermin
dering van rantsoeneni werd gewerkt,
kortom alles werd gedaan, om de Com
munisten als Overwinnaars te laten, ko
men uit een strijd, 'waarvan de afloop
van tevoren was vastgesteld door de
Russen. Wie nu nog over Liberalen of
Chr. Democraten hoort, bedenke, dat dit
volkomen van de Communistische Partij
afhankelijke figuren, zijn. Meestal hand
langers-
De- meeste bedrijven worden genatio
naliseerd, Het zijn er een 360 met 600 000
arbeiders. Staatsgrossierderijen leggen de
middenstand geheel aan banden. De be
heersing van het gehele ingewikkelde
systeem van de modierne samenleving
kennen de Communisten door hun prac-
tijk van- zovele japen onderhand wel.
Voor de Kerk was de toestand al moei
lijk door de bombardementen, door de
duizenden verplaatste personen en het
gebrek aan pastorieën (er zijn maar 6
normale). De samenwerking met de Pro
testanten is uitstekend en lenigt veel
geeselijke nood, door de mogelijkheid, in
Protestantse kerken het H. Misoffer op
te dragen- Een bezwaar bleef, dat deze
gelegenheid werd aangegrepen om voor
het Protestantisme Katholieken te wer
ven, waarbij leniging van de materiële
nóód één der aantrekkelijke acties was-
Nu de K.a:hoi:ekën meer steun van an
deren krijigen, kunnen zij hier iets tegen
over stelten.- - -
Naast de Communistische vakbond is
er geen andere. Deze beheerst de distri
butie van textiel en schoenen-. Ongeorga
niseerde arbeiders--hebben geen kans,
deze producten te verkrijgen Om op am
bachtsscholen of andere onderwijsinstel
lingen te worden toegelaten.' moet men
een lidmaatsehapsbewijs van de „Vrije
Duitse Jeugd" kunnen tonen.
De Communisten -schrikken er niet voor
terug, behoorlijk geld in hun propagan
da te steken. De volledige werken van
Lenin (2200 bladzijden)in leer gebon-
dlen,, waren voor 3,50 te koop-
'Werkeloos blijven de Oost-Berlijners
hieronder niet- Zij richten illegale orga
nisaties op met het doel inlichtingen te
krijgen over d,e onmenselijke voorwaar
den, waaronder tienduizenden van hun
medestadgenoten naar de uranium-mijnen
werden vervoerd erf daar mishandeld.
Tot slot behandelde spr. de moeilijkhe
den met de- luchtbrug.
Het was voor dé Ka-jotters een zeer in
srtructieve avond, waarnaar zij met volle
belangstelling hebben geluisterd.
Zij begrepen, dat. niet. alleen en niet.óp
de eerste plaats de sociale verheffing van
de mens hem kon beschermen tegen dit
systeem, maar terugkeer naar Christus,
de .Redder der Mensen.
zijn geschrift, onidat wij menen,: dat
,hier misschien, één", van de hoofdoor
zaken van het .gebrek aan donateurs
ligt), „die zéggen ïk betaal er we
kelijks al aan bij mijn contributie.
Dit is echter, niet., juiqt- Voor de .oor
log was dit wel/ié. doch na de oorlog
is dit totaal veranderd- Hiervoor, is kn
de plaats gekomen' de donateurs-actie.
Ook zijn er nog wel leden, aldüs de
penningmeester, die zeggen, het hoofd
bestuur van onze Vakbond betaalt elk
jaar voor ons aan H-L. Zeker.' dat-is
waar, dit is dan 50 ct per jaar; 'n- drup
peltje op 'n gloeiende plaat. „Wij mo
gen' tóch Wét aaHnsmoii;" Zo sprak .'.de
strijdbare penningmeester gevat, „dat
Uw Christelijke naastenliefde groter
zal zijn dan die onbenullige 50 ct per
jaar."
Pator Roghmanis, algemeen adviseur
van de K-A-B. ging met kennelijke tegen
zin, maar zeer terecht op dit onverkwik
kelijke thema door.
„Deze avond is mislukt," zo zei hij,
/ondanks een goed pro,gramma doqr al
degenen,"die hier niet"zijn," doelend hier
bij op de slechte bezetting van de Vol.ks-
bondzaal. dié-nauwelijks* voor de helft
gevuld was.
Vergeten wij dit allés even na de'en
thousiaste woo'octerv van de heer Asch-
main. hoofdbestuurslid van H-L., om. de
gezelschappen, die deze- avond tot een
geslaagde gemaakt hebben, 't volte pond
te geven.
De R.K. Zangvereniging St Caecilia
o-l.v. de heer W. de Rooy, zong vier
liederen, rein .en klaar, mét iets daarbij-,
dat men onlogisch zou mootpn omschrij
ven als „begeesterde discipline". De sa
menklank van dit Schiedamse koor is
"voortreffelijk óm zijn hómOgeniteit. Dat
het koor zich niet bezondigt aan ..Liédo"-'
tafel" bewiist het repertoire. Nemen wij:
Orlando di Lasso, contrapunt, feillloos
tot een. goed 'einde geleid.-door: d.e diri
gent; Alter Baum vaö Arthur Honegger.
een koorstuk,, dat om zijn- ietwat bizarre
tonaliteit, zeer moeilijk uitvoerbaar is-
Z.o waren er nog enkele liederen,ge
tuigend van go-ede smaak en muzikale
belezenheid.
Het Harmonie Orkest v;St Ambr-osius"
o.l.v.de heer Heilker bewees;-dat Ka
tholiek Schiedam in he&r een muziek
gezelschap heeft, dat een opvallende
plaats inneemt tussen de tien andere
plaatselijke muziekgezelscbaopen- Als 'n
tamelijk zwak muzikaal geheugen ons
Advertentie.
GEHOOR
De spannende episode uit het leven
van Mozart, waarover Wouter Paap gis
terenavond voor het K. C. G. sprak, was
dezelfde, die ook het leven van menig
niet beroemd man spannend kan ma
ken.
Het betrof hier namelijk de moeilijkhe
den, die de 26 jarige Wolfgang onder
vond bij het verkrijgen van toestemming
van zijn vader Leopold voor een huwe
lijk met mejoffer Constanze Weber.
Het zal echter in weinig levens voor
komen. dat een zodanige crisis later te
reconstrueren is uit een briefwisseling
en uit kunstwerken, welke door de be
trokkene zijn nagelaten.
De briefwisseling, welke bewaard is
gebleven voor zover 't Wolfgang's cor
respondentie betreft, was een zeer inten
sieve, aangezien de verhouding tussen Va
der Leopold en zoon Wolfgang uitermate
ideaal was. Niet alleen had de Vader
gezorgd, dat het talent van de jonge
musicus ontwikkeld kon worden in de
breedte, doordat hij zijn zoon in aanra
king bracht met de belangrijkste muzi
kale uitingen van die tijd, in de knoop
punten van het culturele en muzikale
leven, zoals Londen. Parijs en Mannheim,
maar voor de zoon was de Vader een
deskundig luisteraar aan wie hij alles
over zijn werk kon vertellen in de ze
kerheid begrepen te worden.
En dit werk was de hele Mozart. Dach
ten zijn tijdgenoten, dat hi; de composi
ties uit zijn mouw schudde, wij weten,
dat hij voortdurend in zichzelf met mu
zikale vormgeving bezig was en dat hij.
als deze voldragen was, gemakkelijk zijn
geniale werk aan het papier toever
trouwde.
Zeker is het niet waar, dat hij 'n opp-
vlakkig 'man was, die irralles kind bic
behalve in de muziek. Zou de ongeëve
naarde psychologische diepte van zijn
opera's, zijn lievelingscomposities, niet
reeds hebben aangetoond, dat hier een
man met grote mensenkennis, fijne
er-
eef,
humor en een groot gevoelsleven aan het
wóórd was, dan zou zekér uit zijn brief
wisseling wel gebleken zijn, dat hij een
goede kijk had op de mensen en de din
gen, dat hij deze góed wist te typeren
en dat hij vol interesse was voor de din
gen om hen heen.
In alle opzichten was hij een groot
man. die in niets leek op de zoetige re
producties met bepruikt hoofd en rozige
wangen, die men later als portretten van
hem in grote massa heeft verspreid.
Wat de periode voor zijn huwelijk zo
spannend maakte was een veelvoud van
draden, die tot een intrigue moesten voe
ren. Allereerst was Vader Leopold wel
overtuigd van de gave van zijn zoon,
maar op een geheel andere manier, als
wij nu. Voor hem was er niets hogers
voor de jonge componiri denkbaar, dan
de opvolging van Wolfgang deze was
inmiddels een jaar of achttien gewor
den als kapelmeester van 't bisschop
pelijke hof in Salzburg. Maar Mozart
kon in deze lakeien-baan niet aarden, ter
wijl hier van hem geen opera-compo
sities gevraagd werden. Na er letterlijk
uitgetrapt te zijn. ging hij naar Wenen,
waar hij terecht kwam bij oude beken
den. n.l. de Weduwe Weber. Hij had deze
en haar dochters reeds leren kennen in
Mannheim, was op een1 ervar verliefd
geworden, maar door Vader's ingrijpen
gered en kreeg nu een gebroken hart
voor een andere dochter. Zeer tegen de
zin van zijn vader bij wie de familie in
niet al te beste reuk stond.
De knoop wordt nu als volgt gelegd:
Mozart smeekt zijn vader al lang om
toestemming tot het huwelijk. Omdkt die
uitblijft voert hij Constance, die thuis ge
sard wordt haar een adellijke kennis om
buiten schot te zijn. Daardoor is hij in
staaf ,J3ie Entführungaus detn Serail"
aan den: lijve te ondervinden,: zodat hij
korte tijd later de openings-opera voor
de pas opgerichte Keizerlijke Opera kan
schrijven en daaraan een op dramatisch-
i muzikaal gebied volkomen revolu-
tionnaire vorm kan geven door het spe
ciaal gebruik van het orkest.
Zijn vader vraagt hem een amuse
ments-serenade te schrijven voor de
bruiloft van Burgemeester Haffner van
Salzburg (onder Vqder's naam, zoals te
doen gebruikelijk was) en Mozart ziet
hierin een kans om zijn Vader aan zich
te verplichten en op die manier zijn toe
stemming te krijgen.
Omdat de toestemming echter maar
niet wil afkomen, krijgt het stuk een
zeer uitzonderlijk geladen en driftig ka
rakter en kan het1 nauwelijks nog een
amusements-serenade genoemd worden.
Deze compositie helpt hem niet. Zelfs
een poging om door achterhouding van
het laatste deel zijn vader in tijdnood te
brengen, mislukt. Mozart hakt de knoop
door en besluit zonder toestemming te
trouwen, maar op het moment, dat bruid
en bruidegom elkaar het ,.ja"-woord ge
ven, schrijft Leopold een brief met zijn
toestemming. Later kijkt Wolfgang zijn
serenade nog* eens door en ontdekt, dat
het eigenlijk een symfonie is. Daarom
laat hij enkele delen weg. De rest zal
voor altijd de titel „Haffner-symfonie"
blijven dragen.
In een lange en vlotte causerie ver
telde Wouter Paap deze bijzondere ge
beurtenissen met de voorname opzet ver
keerde denkbeelden over Mozart weg te
werken en belangstelling voor de figuur
te wekken. Hij illustreerde zijn causerie
met enkele passages uit de Haffner-
symfonie, die niet zozeer een adequate
vervanging van het orkest-werk wilden
zijn, als een poging een indruk te geven
van het karakter van 't werk. Zeker zou
deze avond een vervolg met voortgaande
analyse van de muziek best kunnen ge
bruiken.
De kennismaking met een goed spre
ker was alleszins aangenaam, terwijl
beantwoord word aan de hoge normen
die Pater A. Willems tijdens de opening
had gesteld. Hij noemde de kunst een
van de heerlijkste gavén, omdat zij in
staat is in ons innerlijk ontdekkingen te
doen van grote waarde. Muziek vraagt
stilte en in de stilte kunnen wij de diep
ste roerselen in onze ziel leren verstaan
De muziek is hiervoor eén der geschikt
ste .kunsten, maar :zi-1 ifioet weer verwe
ven w-orden met heel-ons leven.
Aan Het* slot van de avond dahkte Pater
Willems de spr. voor zijn mooie causerie
De matig bezette bovenzaal van Musis
Sacrum was dankbaar Voor het gebo-
dene.
In 'onderstaande eijftr-puzzle moet
het getal a vermenigvuldigd worden
met 9, de uitkomst is het getal b. A er.
b bestaan ui'; dézëTfdé''c;jfërs, échter in
omgekeerde volgorde. Het eerste cijfer
\an a is dus hét laatste cijfer van b en
het laatste van a is het eerste van b.
De volledige vermenigvuldiging wordt
gevraagd. -
Oplossingen kunnen worden ingezon
den tot Donderdagmiddag.
De oplossing van het Kruiswoord-raad-
se' van verleden week:
Horizontaal. 1 das, 4 parasol, 8 vla, 11
rapier, 13 maal, 14 aleer, 15 ven, 16
korst, 17 ter. 18 wan, 20 Let, 22 nat, 23
bar, 25 nes, 27 af, 28 pel 29 baker. 31
Ra, 33 leger, 35 mol, 37 Ares, 39 raket,
41 toga, 42 lak, 44 peter, 46 in 48 pater,
50 gas, 51 en 52 Eem, 54 tor, 55 dag, 57
kus, 59 vol, 60 puk, 62 at as, 63 hes, 64
Arras, 66 gaas, 68 ideaal, 69 art 70 Ame
rika, 71 Spa.
Verticaal: 1 dra, 2 aa'.q 3 speer, 4 per,
5 ar, 6 amen, 7 of, 8 varen, 9 laster, 10
alt, 12 Ier, 13 mol, 15 vpt 18 water, 19
pak, 21 kanarie, 22 nel, 23 baret, 24. rem,
26 savanne, 29 beker, 30 rot 32 wel, 34
gaper, 36 lor 38 sap, 4fl Tegal, 43 kat.
45 rag, 47 nektar, 49 tol, 53 mulat, 55
dos, 56 kuras, 58 sas, 59 veer, 60 pre, 61
kaap, 62 aga, 64 Ada, 65 sla 67 om, 68 ik.
De prijs is gewonnen door:
M. Eykenbroek, Schie 74b, Schiedam.
X
niet bedriegt, zit er een zekere frequen
tie in de nummers, die „Ambrosius in
het openbaar brengt; doch deze kritische
bemerking wordt op staande voet ont
zenuwd, als men hoort, hoe vlekkeloos
die nummers er nu uitkomen. Het slot
nummer met tamboers en. tambour-mai-
tre in ornaat aangetreden, bracht een
vlaag van opwinding in de zaal-
Tenslotte Brederode- Twee éénacters
bracht ze. De tweede komische sketch
was waariijk noodzakelijk, om die voel
bare spanning van de tóeschouwers na
het eerste stuk af te reageren.
Die -nerveuze aandacht was het gevolg
van het geconcentreerde spel van de ac
teurs. Elik van- de door een wezensge-
trouw-e rechter-commissaris te ondier-
vragen. dorpelingen, gaf een type weer.
Beter compliment kunnen we, dunkt ons.
niet geven, want is de typering niet het
hoofdbestanddeel van de toneelkunst?
Zo gauw er brand uitbreekt, worden
de verbindingen geblokkeerd om alles
vrij te hebben voor een soepele ga'ng van
zaken. Een onbetekenend begin kan
steeds ernstige gevolgen hebben als niet
snel kan worden opgetreden. De bewa
king wordt naar de uitgangen gedirigeerd
door de sirenes. Inkomende personen en
voertuigen worden strenger dan anders
gecontroleerd. De verantwoordelijkheid
voor de werfgemeenschap weegt zwaar.
Streng zijn de consignes van de directie.
Ook de journalisten dienen te wachten
op toestemming.
De uitslagen van de wedstrijden voor
de huishoudelijke competitie zijn als
'volgt:
Maagdenberg—de Jong1
Mulder—Kl-oos I—"
V d. Berg—Maagdenberg 0—1
Mulder—v. d. Berg J—0
Mulder—Maagdenberg 1—u
Erftecneyer—van Thienen -0—1
Noordegraaf—Broeren 1—0
Paap—Kempqr afg.
SchermerBroeren 10
Van Zijlde Jong V2-V2
V. d. BergMulder
Kl-oosMaagdenberg afg.
KloosBroeren 10
OsterholtSonnemans afg
SteenhouwerKemper 10
De wedstrijd SBO 1—Vlaardingen'2 is
geëindigd in een 73 overwinning van
SBO 1.
Donderdag a.s. wordt de wedstrijd
SBO 1—Kralingen 6 gespeeld in het I
Het is dezé keer een mastiek brandie
in de sectie van een dok.. D.e arbeiders
zijn al b-uitën gevaar. Voorkomen moet
worden, dat de olie op het water gaat
.branden.of de bul te heet wordt en gaat
werken. Dpor het tientallen meters lange
dok heeft de 'bedrijfsbrandweer spoedig
slangen naar de. vuurhaard gebracht. Van
de zijde van het water zorgen,drie sleep
boten voor afkoeling van de,lp geen an
dere wijze bereikbare buitg'nkant. Effi
cient en veilig wordt er Opgetreden te
midden van een vaak moeilijk begaan
baar werkterrein.
Arend Hauer heeft zich de Voorvech
ter genlaakt van een reveille in de
kringen van de toneel-wereld. HU wil
de duizenden in den lande, die voor hun
plezier acteren, mobiliseren voor een
groots doel, de veredeling van hun spel
door er behalve dé liefde voor de ont
spanning, de liefdé voor de kunst zelf
in te brengen.
Want hij weet, dat alleen liefde en
bezieling voor een ideaal de krachten
kunnen ontketenen, welke nodig zijn om
de moeilijke perioÈc van vernieuwing
en ernstige studie door te komen.
Deze jonge pionier was de aangewezen
man om die andere pionier in de Ne
derlandse toneel-\frereld, Eduard Verkade,
te vervangen, toen deze zich niet 4-n- staat
achtte de langdurige inspanning van de
regie van het stadsspel „Het spel van
Joneker Franssen Oorlogh" op zich te
nemen. Onmiddellijk wees de oude ide
alist op de vurige jonge kerel, die reeds
bezig is in de amateur - toneel - wereld
een beweging los "te maken.
Het had ër allé schijn van, dat hij er
Donderdagavond in geslaagd was ook On
der de Schiedamse amateurs bezieling
los te slaan, al gaf hij hun een niet ge
makkelijk, programma..
Of kwam het ook door de behoefte
om met de slechtetraditie van gemeen
schappelijke inspanningen in het ver
leden te breken?
De voorzitter-van de sectie toneel van
de Schiedamse gemeenschap, ir- Hoek,
had er bij: het begin van deze informa
tieve bijeenkomst in het Gereformeerde
Jeugdhuis reeds op gewezen.
„De stadsfeesten zijn reeds tot zeer
kleine omvang, vergeleken bij de oor
spronkelijke opzet, gereduceerd. De op
voering van dit spel is een van de weinige
dingen, weljte overbleef. Ik ben niet op
timistisch over de resultaten, welke be
reikt zouden kunnen worden en welke
bereikt kunnen worden De geschiedenis
van onze stad heeft steeds weer bewezen
dac grote plannen bleven steken in de
nog hoger rijzende moeilijkheden. Zal dit
stuk de gelegenheid tot'revanche op deze
reputatie bieden?
Wanneer de amateur-tonelisten zich
in gi»)té n »5sa seharen rond dit initia
tief* wanneer zij zich offers willen ge
troosten, kan er in Augustus iets ge
bracht worden, dat ook in den lande met
bewondering zal worden gevolgd.
Die offers zouden van velerlei aard
ztin. Dat bleek wel tijdens de woorden
van Arend Hauer- 't Werd geen .kwestie
van het kiezen van de bloem van de
Schiedamse toneelverenigingen. Nee, deze
regisseur wilde kénnis maken met al hét
materiaal; wilde aan de spelers de kans
geven om hem te leren" kennen- Daar
om stelde hij - voor een centrale werk
groep te vormen, welke gedurende drie
maanden alleen maar voorbereidend
werk zal doen. Deze werkgroep zou eens
in dé veertien dagen bijeen moeten ko
men om zich eens te bezinnen op de
•wezenlijke "kenmerken vfcn 't toneelspel.
Als dat gebeurd was en allen een helder
inzicht hadden in de plannen en in de
eisen, zou begonnenkunnen worden met
het verdelen van de rollen. Ongetwijfeld
zouden.' de deelnemers hierbij persoon
lijk zeer veel winnen.
Sprekende over het stuk zelf men
weet dat dit rederijkersspel onlangs
Poest' Clement is ontdekt en als oudste
door de stadsarchivaris, de heer v.d.
Nederlandse drama geldt meende spr.
er kleven bezwaren aan voor een op
voering in deze tijd. De taal is niet ge
makkelijk te verstaan en er komen wei
nig vrouwen in voor. Daarom zal het
stuk een belangrijke bewerking moeten
ondergaan. Een mogelijkheid hiertoe
wordt gevonden in de z g. „Zotskappen
figuren, die een brug zullen slaan tussen
de 14e eeüw en deze tijd. De indeling
van meer vrouwen en een zo groot mo
gelijk aantal personen wordt tegelijker
tijd beoogd.
Het verhaal vond de regisseur met be
langrijk. Wel achtte hü het van belang,
dat de figuren zouden gaan leven. Daar
om ook zal de aandacht en het accent
niet vallen op de costumering of rijke
enscenering.
Dit zou offers van de spelers
vragen. Zij zouden dag aan dag moeten
trachten zich In te leven in de figuren,
die zij kregen uit te beelden en tegen
het eind niet tegen drie of vier repeti
ties in de week móeten opzien-
Wordt de medewerking hiervoor niet
verkregen, dan zal het geen zin hebben
een poging te dóen het spel op te voe-
rcn.
Voorlopig scheen dit gevaar niet te
dréigen, want de 12 verenigingen, welke
met ruim 50 mensen vertegenwoordigd
waren, toonden zich zeer ingenomen met
de opzet en lieten hun vragen tijdens
de 'achtenwisseling blijken, dat zij er
alles voor voelden.
Alle verenigingen kunnen een lijst van
deelnemers inzenden voor eind Februari
de werkgroepen beginnen. Het spel wordt
in d-e week van 25 tot 31 Augustus op
gevoerd- Ook individuele Schiedammers,
die het histrionische bloed in zich voelen
gloeien kunnen zich melden bij het bure
au Culturele Zaken, Nieuwstraat 12.
Nogmaals worden de lezers er op attent
gemaakt, dat zij die gaarne een Duits
kind voor enige tijd zouden willen op
nemen (zoals bekend zijn het de kinde-;i
ren uit de z.g. diaspora-gebieden) zich
moeten haasten hiervan opgaaf te doen
Maandag a.s is de uiterste termijn voor
opgaaf aan een der bestuursleden: Rector
B. J. van Houten, St. Liduinnstraat 20.
tel. 68262 (Aalmoezenier): P. Schoof, Bos-
boomlaan 8 (penningmeester) en A. J C
van Oppen, Lange Haven 102 (secretaris',
tel. 68941.
Men geve zijn naam en adres op, als
mede de leeftijd van het uit .te nodigen
kind.
Hoogstwaarschijnlijk is .ditqhet. laatste
/transport kinderen, da', door de B H O.
•wordt verzorgd. Voör vérdere'.'bijzonder-
bedén wordt gaarne-, verwezen naar het
Dekenaal-n"euws 'in 'Sursüm Corda van
vorige week.
De stoom van de hete romp vermengt
zich met de koude mist, die over de werf
hangt. Tientallen liters water verstuiven
tot myriaden druppeltjes, die gelukkig
niet tot ijs verharden. Het werk op het
hoge dok zou daardoor nog gevaarlijker
worden.
Al is de vuurhaard zó heet, dat het
water als stoom wegslaat, de lassers en
klinkers, de mannen van de fabrieks-
brandweer, wier handen verkleumen
door het kille water, zijn blij, dat er een
cokes-vuurtjebrandt, waarboven ze de
stijve vingers weer wat soepeler kunnen
maken. Zelfs in de-handschoen dringt de
kou grimmig en verbeten, door.
Maar als de man van de vrijwillige
brandweer kan zeggen, dat het zaakje
geklaard is en er geen fatale ongelukken
met zijn maats zijn gebeurd, grijnst hij
.verlicht. Een brand op een -,verf blijft
een hachelijk gebeuren: Nog- leeft- de ge-
'daehte aan dé „Fetrakis" als een schrik
beeld voort.
