Wat schreef Churchill aan Mussolini?
Correspondentie-map is
Eigen bedrijf voor Nederlandse
boeren in Canada
ssseasr ""yssasré
Twaalf levensbeschrijvingen van
beroemde toondichters
II
obi lisanten worden niet aan
lot overgelaten
Herplaatsing in de maatschappij erezaak
hun
f
I
ROTTERDAM AAN DE SPITS
Vlucht uit Livorno
r
De Nederlandse confectie
op haar best
I
J
Maar niet veel regen
.J
Coöperatief-financieel plan wordt beproefd
Nog steeds (valse)
Marken van Odette
Derde pokken-
slachtoffer te Glasgow
Eerste helft van Componisten serievoltooid
Modelgroep voor het forum
De
Engels-Nederlandse
handel
Bloeidata van
appels en peren
"N
SATERDAG 8 APRIL 1950
PAGINA 3
Mijnhardt|es: de cachet,
EEN KOSTBARE MAP
GEHEIMEN
Twintig malen beefde de
bodem
Iandsenb!erenk?nler °M net aan Na
maken ''Canada mogelijk te
ZWITSERSE GRAFIEKPRIJS
s-/
1
-J
Binnenkort hervatting der
besprekingen?
(Advertentie)
die pijn verdrijft en kou afzet. 40 en 75 ct.
Het is bekend, dat de voormalige
duce uit Milaan met een Duitse co-onne
naar de Zwitserse grens probeerae te
vluchten, "ermomd als korporaal va*)
de „Luftwaffe maar in de buurt van
Como door partisanen uit de Duitse
colonne is gehaald, nadat één hunner
hem aan zijn fameuze kin herkend had.
Evenzeer is het bekend, dat de parti
sanen, die merendeels uit communisten
bestonden, een schat van enkele honder
den millioencn in beslag namen, die kor
te tijd later spoorloos verdween. Het, ver
dwijnen van deze „schat van Dongo", zo
genoemd naar het plaatsje in welks na
bijheid Mussolini doodgeschoten werd, is
nog steeds niet opgehelderd. Er vindt
binnenkort een proces plaats, waarin
getracht zal worden, meer licht in deze
zaak te verschaffen. Naar algemeen
aangenomen wordt, hebben de commu
nisten de schat voor eigen partijdoelein
den gebruikt en er o.a. de verkiez/ngs-
campagne van enkele jaren geleden me
de gefinancierd.
Maar in de koffers, waarin zich de
schat bevond, welke bestaat uit de
kasmiddelen van Mussolini's z.g. so
ciale republiek en diens eigen kost
baarheden en contanten, hoofdzake
lijk buitenlandse valuta's, moet zich
dan ook het persoonlijk archief van
de voormalige duce bevonden heb
ben. En in dit archief zat een map,
getiteld „Correspondentie met Chur
chill Mussolini moet heel veel
waarde aan deze map gehecht heb
ben.
Churchill en Mussolini hebben in de
jaren, dat ie conservatieven in Engeland
vrvj sympathiek tegenover het fascisme
stonden 'n groep zeer vooraanstaande
Engelsen, waartoe het parlementslid,
Lady Astor en de huidige hertog van
"Windsor benoorden, stak indertijd deze
sympathie allerminst onder stoelen of
banken een vry uitvoerige corres
pondentie gevoerd. En men veronder
stelt nu, dat toen Churchill betrekkelijk
iort na de oorlog een vacantia aan de
Italiaanse meren doorbracht, hij beslag op
bet dossier beeft weten te leggen. Want
ofi evenals de schat van Dongo spoor
loos verdwenen, terwijl als absoluut
zeker vast staat, dat er van de brieven
in de map fitocopieën zijn gemaakt. Kort
vóór Mussolini's arrestatie was er aan
de map nog een vermoedelijk heel be
langrijke brief toegevoegd. De broer van
de befaamdeClara Petacci, die eveneens
door de partisanen op.de weg Miaan-
Como ge vangen genomen was, had - oeze
brief naar Mussolini moeten brengen Er
wordt nu beweerd, dat Mussolini er in
de hulp van Churchill inriep, zich hier
bij baserend op de door deze vroeger
gedane beloften omtrent zijn persoonlij
ke veiligheid.
De berichten over een geheime correspondentie tussen Churchill en
Mussolini, hebben weer eens de aandacht gevestigd op dé bewogen periode
in Italië s recente geschiedenis, toen de dictator, na langdurige, maar ver
geefse onderhandelingen met de legerleiding der steeds meer oprukkende
geallieerde troepen, uit Milaan overhaast naar Zwitserland probeerde te
komen, zulks nadat hij kort tevoren nog een tegenstand tot de laatste man
had aangekondigd. Inderdaad had Mussolini hiertoe enige tijd in de bergen
bij de Zwitserse grens vertoefd, maar was weer naar Milaan teruggekeerd,
vermoedelijk ook, omdat de „laatste getrouwen" steeds in aantal minderden
en het ondergrondse verzet allengs in kracht toenam, zelfs dusdanig, dat de
verbindingswegen in het nog door Mussolini en de zijnen bezette gebied
ten zeerste gevaar liepen, afgesneden te worden.
De voormalige duce had reeds herhaal- [schilderij in de hotelkamer, waarin .hij
delijk aan Zwitserland verzocht, daar
heen te mogen komen, maar de Zwitserse
regering had hem dit geweigerd. Was
h.et nu zijn bedoeling geweest, de be
middeling van Churchi' in te roepen en
wat is hem geantwoord? Dit kan thans
nog slechts aan enkele personen bekend
zijn. In Italië meent men, dat hierover
slechts in Engeland lioht verschaft kan
worden, aangezien vrijwel alle persoon
lijkheden uit Mussolini's naaste omge
ving evenals hij door de Italiaanse par
tisanen zijn-neergeschoten, zonder vorm
van proces.
Verschillende partisanen hebben er-
k<fnd'd® m?'P ..Correspondentie met
Churchill gezien te hebben. Alleen de
brief die Marcello Petacci uit Zwitser
land voor Mussolini mee terugbracht,
f u z« "Eertijd niet kunnen vinden,
otschoon Petacci de plaats aanwees, waar
hij hem verstopt had, n.1. achter een
gevangen was gezet. Wie er zich meester
van gemaakt heeft, is weer een apart
geheim. En een ander geheim is de ge
welddadige dood van Eva Macciachini.
van wie bekend is, dat ze tot de partisa-
nengroep behoorde, in wier handen zich
de map het eerst bevonden heeft en
waarvan de leden thans verklaren niet
te weten waar ze gebleven is
Deze Eva werd dood in het meer
van Como gevonden en haar dood
moet het gevolg van misdrijf zijn
geweest. Evenals in talrijke andere
„hquidatiezaken" van tijdens en kort
na de bevryding is ook in deze zaak
nog steeds geen onderzoek ingesteld.
zich d^man 6^r 06 leder€n tes, waarin
&U1» hSSS. ^Correspondentie met Chur-
gezien op een tafel in een kamer van de
villa van de Zwitserse industrieel Hoff
mann, die een belangrijk aandeel heeft
gehad in Mussolini's onderhandelingen
met Zwitserland over de vraag, of hem
asylrecht zou woi-^n verleend. En het
staat tevens vast.' dat kort na de bevrij
ding bepaalde personen aan officieren
van de Engelse^ „Intelligence Service"' te
Como fotocopieen van verschillende brie
ven, door Cburchil] aan Mussolini, te
koop hebben aangeboden.
Er is rond diemap „Correspondentie
met Churchill reeds heel wat gefanta
seerd, speciaal van de kant van Chur-
ohills vijanden. Maar wat er precies in
stond en wanneer al die brieven geschre
ven zijn, dat is een gpoot raadsel, even
als wat m de brief stond, dieMarcello
Petacci m de dagen van de ineenstorting
van Mussolini s republiek uit Zwitser
land meebracht. Intussen gaat de Itali-
chill" bevond""vmuHnn mer c.nur- aanse politie volgens de laatste berichten
talriike e? e map bevatte thans een uitvoerig onderzoek instellen.
,n.__ls volgens verklarin-
De inwoners van de Italiaanse stad
Livorno zijn gisteren opnieuw opge
schrikt door aardschokken, de hevigste
van de ongeveer 20 lichte aardbevingen,
die in zes dagen tjjds in en rond de stad
zijn waargenomen. Hier en daar werd
schade aangericht, maar persoonlijke on
gevallen kwamen niet voor. Een ernstig
gevolg van de aardschokken is echter
de onrust, die onder de 128.000 inwoners
is uitgebroken. Velen hebben de stad in
allerijl verlaten. Anderen durven niet
binnenshuis blijven en brengen de nach
ten door op pleinen, of in het open veld.
De autoriteiten doen alles, om de bevol
king gerust te stellen, maar hebben ter-
zelfdertijd alle ambulance- en brand
weerdiensten gemobiliseerd, teneinde op
iedere mogelijkheid voorbereid te zijn
Volgens seismologische deskundigen
die de aardschokken toeschrijven aan de
verplaatsing van ondergrondse gassen,
waren er geen, of althans weinig, nieuwe
bevingen te verwachten.
In de omgeving van Livorfio is méér
schade aangericht,dan in de stad zelf.
In tien dorpen werden huizen door be
wegende aarde omhoog gedrukt. Vele
huizen zijn onbewoonbaar, geworden.
Ook in West-Frankrijk is een lichte
aardbeving waargenomen, nl. bij La
Rochejle. Er werd enige materiële schade
aangericht. De aardbeving duurde tien
seconden en ging gepaard aan onder
gronds gerommel.
(Van onze weerkundige medewerker.)
De koude polaire lucht die Zondag ons land was binnengestroomd, heeft
het weer in een groot deel van de afgelopen week bepaald, zodat. d«
temperatuur eest aan de lage kant bleef. Maar Donderdag werd het dan
toch beter, toen kwam de temperatuur 's middags voor het eerst weer boven
de tien graden uit. Gisteren was het nog beter, toen het kwik in Limburg
zelfs tot 17 graden steeg en ook in het noorden van het land 15 graden
bereikte, nadat het de nacht tevoren hier en daar nog had gevroren. Dit
fraaie weer was het gevolg van de ontwikkeling van een gebied van hoge
druk, dat ons land passeerde en dat gisteren over Scandinavië en Duitsland
gelegen was. Dit gebied van hoge druk vormde een geduchte barricade tegen
de opdringende depressies zodat alles er voor Pasen heel gunstig begon uit
te zien. Dit bleef evenwel helaas niet lang zo. De depressies begonnen
gisteren reeds terrein te winnen en tot in Engeland viel toen regen. Ook
vanmorgen wees alles er nog op, dat het zachte weer vandaag zijn hoogte
punt zal bereiken De toegangspoort naar Europa ging voor de depressies
nog steeds verder weg, maar het is een gelukkige omstandigheid, dat de
fronten van deze depressies vanmorgen bijna .geen regen meer veroorzaakten
Voor Pasen ziet hei ei dus niet slecht uit, wel zal er tijdelijk veel bewolking
zijn en is het niet helemaal uitgesloten, dat er ook nog wat regen valt, maar
veel zal dit niet kunnen zijn. Ernstiger is daarentegen de daling van de
temperatuur, die voor eerste Paasdag wordt verwacht en die op de Tweede
dag niet door een belangrijke stijging zal worden gevolgd.
Pasen zal dus wisselvallig en tamelijk fris weer opleveren, met weinis of
plaatselijk zelfs helemaal geen regen; het zal dan dus heel wat minder mooi
zijn dan verleden jaar op Pasen, maar toen waren het ook Paasdagen, als
wij in minstens honderd jaar niet meer hadden gezien.
gen van volgens verklarin
gen van verschillende getuigen het laatst
V uno/il'iol -AM.
In een speciaal interview met ir
Tuinman, landbouw- en immiera'tie'
de naaste toekomst een nteuw n.» .„I
rttds en.v «ff" boerderii te kopen. Dit
wit™ n S ud gekoesterde plan zal bü
Yf," Pr°ef voor het eerst in practyk
gebracht worden in Novo Scotia, een van
v-anada s belangr"kste kustprovincies,
«et is een „coöperatief financieel plan",
dat wordt uitgevoerd en mogelijk ge
maakt door samenwerking tussen de
provinciale autoriteiten en kerkorganisa
ties in Nova Scotia en de betrokken Ne
derlandse boeren.
Daar het plan zich nog pas in een
Reeds herhaaldelijk Is in die Italiaan
se pers aangedrongen op een onderzoek
5,?ar ma© „Correspondentie met
v-nurchill", omdat men aan de inhoud
er van grote historischewaarde toe
schrijft. De broer van Clara Petacci
was er in April in geslaagd, Zwitser
land binnen te kennen en daar met be
langrijke Engelse persoonlijkheden te
spreken, juist over Mussolini en diens
eventueel zich beschikbaar stellen aan
de geallieerden.
vlot en doelmatig verloopt. Dit is voor
een groot deel te danken aan de voort
durende bereidheid tot medewerking
van de federale regering te Ottawa.
Sinds in de zomer van verleden jaar
door de Venlose recherche de interna
tionale valse muntersbende, waarbij de
Blerickse Frangaise Odette B betrokken
was, werd opgerold, zijn hele pakken
valse Marken- en dollarbiljetten, afkom
stig uit Parijs, in handen van de justitie
gevallen. Echter zijn niet alle biljetten
i achterhaald kunne" worden. Dezer da-
proefstadium bevindt, zullen *om te be-i3en-heeft--de «^ofeerptte in Venlo en ont
ginnen slechts 25 gezinnen, die reeds |sevmg vijf personen gearresteerd, die
enige tijd in Canada wonen, de- gelegen-1YF1odette afkomstige bankjes van 100
heid krijgen dit voordeel te genteten In Mark te®en een PriJs van 60 tot 80 cent
enkele andere provincies wordt het nlan pei" Mal"k hadden verkocht. Vier van de
ook reeds bestudeerd.. Het welslagen I gearresteerden, zekere J. en L. uit
er van is van het grootste belang, niet j Y?nl°, H„ uit Arcen en D. uit Baarlo
alleen omdat het natuurlijk de grootste z«" overgebracht naar n»
wens van.alle naar GaS komeSe Ne- verdachte te weer Safên
derlandse boeren is. een eigen boerderij ,.?^n d«-r gearresteerden verklaarde dat
te bezitten, maar ook omdat hierdoorlèV.d? biljetten reeds fn
De Haagse grafiCUs j Prange beeft
een prijs van 750 Zwitserse francs ge
wonnen voor zijn inzending op de ten
toonstelling van zwart-wit-tekeningen in
de villa Ciam te Lugajio.
De grote Pvijs van deze expositie, groot
1200 Zwitse.se francs, is toegekend aan
de Franse kunstenaar Jacques Villon.
Vrijdagavond werd melding gemaakt
van het overlijden van een 17-jarige ver
pleegster, het derde slachtoffer van de
pokken, in Glasgow. Sedert zeven dagen
zijn geen nieuwe gevallen meer geconsta
teerd, Wanneer zich tot 16 April geen
nieuwe gevallen meer voordoen, zal de
stad weer als „vrij van besmetting" wor
den beschouwd.
Wij liehben reeds enkele malen gewezen op de voortreffelijke reeks boeken
over liet leven en werk van beroemde componisten, uitgegeven door de
firma Gottmer te Haarlem. Deze „Componisten serie" zal uit 24 delen
komen te bestaan. Zojuist is het twaalfde deel van de pers gekomen en bij
gelegenheid van de voltooiing van de eerste helft der serie willen we een
verlies- en winstrekening opmaken van wat de „Componisten-reeks" ons
tot op heden heeft gebracht.
reeds verleden zomer in
zullen- worden opgelosti- wa^meeMeta" tod uit-
had er (nadat
gezeten m"e ®n 2lis haar straf had ult"
durven P de zwarte markt was
opgesp^1? Venlo zijn vier biljet-
pooid, in Roermond drie.
migranten in het begin hebben te wor
stelen.
Verder deelde ir Tuinman mee, dat
men het aantal immigranten, dat in 1950
uit Nederland naar Canada zal komen,
op het ogenblik oj ongeveer 7.500 schat
hoewel men er aanvankelijk 10.000 ver
wachtte. Verreweg het grootste 'gedeelte
vaii hen zou uit boeren met. hun gezin
nen bestaan.
Het aantal verzoeken' van Nederlandse
boeren om emigratie naar Canada
schijnt kleiner te zijn dan in het begin
van hetjaar verwacht werd- Hét eerste
speciale immigrantenschip (de' „Volen-
dam") wordt eind volgende week te Ha
lifax verwacht.
Tenslotte verklaarde ir Tuinman, dat
de organisatie der immigratie in verge
lijking met het begin in Juni 1946 thans
v - s;-vC
•A y s/-
Huize Doorn te Doorn, de vroegere verblijfplaats van de Duitse keizer,
sal met ingang van heden voor het publiek ter bezichtiging worden
opengesteld. Er zijn 60.000 bloembollen geplant, die binnenkort bloeien.
De foto toont het exterieur met fraaie omgeving.
Wie, als wij, alle tot nu toe verschenen
delen gelezen heeft, moet vaststellen, dat
er hoofdzakelijk winst te boeken valt. De
boeken zijn geschreven door deskundigen,
die een degelijke studie van het leven en
werk van de meesters hebben gemaakt en
de vruchten daarvan in prettige, goed ge
schreven hoofdstukken aan de lezers me
dedelen. .Over het algemeen is het ge
halte van de boeken zeer hoog. Natuur
lijk verschillen de auteurs onderling van
opvatting; de een graaft dieper in de mu
ziek, de ander vraagt meer aandacht voor
de levensbijzonderheden en weet meer in
teressante en kenmerkende details te ver
tellen. In enige boeken wordt getracht
een levend mens te scheppen, in het an
dere probeert de schrijver het leven van
zijn held te laten zien via de muziek.
Het kan dan ook niet anders, of de ver
schillende lezers zullen voorkeuren heb
ben voor bepaalde delen van deze serie,
maar dat doet aan de waarde van de
andere boeken niets af.
Alle delen zijn degelijk gedocumenteerd
en rijk geïllustreerd, op één enkele uit
zondering na; het boek van Hans Schouw
man over Sibelius, dat slechts enkele il
lustraties telt, terwijl er juist van deze
componist gemakkelijk interessante af
beeldingen te bemachtigen moeten zijn,
daar hij nog leeft.
Van de hand van Cor van Berkel ver
schenen de boeken over Weber en Paga-
nini, twee uiteenlopende figuren, die bei
de een zeer romantisch leven hebben ge
leid. Van Berkel heeft deze kans tenvolle
aangegrepen en boeiende levensverhalen
geschreven, waarin hij een groot begrip
voor het wezen en de muziek van zijn
componisten toont. Zelfs de duivelskun
stenaar Paganini heeft iets menselijks ge
kregen. Ook Norbert Loeser heeft een
fijne neus voor wat belangrijk én inte
ressant is. Hij heeft zijn boeken knap op
gebouwd en degelijk uitgewerkt Zonder
zich te laten verleiden tot romantiseren,
heeft hij Wagner, Verdi en Beethoven als
levende figuren voor zijn lezers opgeroe
pen, daarbij terdege steunend op een rij
ke documentatie en een grondige kennis
van hun muziek, die hem tot menige per
soonlijke uitspraak brengt.
Aan het boek van Jules Cuypers over
(Van onze mode-
medewerkster)
De „Nederlandse Mo-
del groep voor Dames
kleding", de hoogste
klasse der Nederland
se confectie en vooral
ook voor onze export
interessant, vroeg in
het Vondelpark-pavil
joen te Amsterdam in
groepsverband voor
haar lente-prestaties
de aandacht. Confectie,
uit de beste Neder
landse en ook buiten
landse stoffen vervaar
digd en gemodelleerd
naar de in Parijs gang
bare nieuwe mode-
silhouetten.
Volmaakt in een
voud treedt in dit
genre steeds meer op
de voorgrond, hetgeen
de werkelijke élégance
zeker ten goede komt.
Deux-pièces en fan
tasie-ensembles in wol
en linnen openden de
show, een ouverture,
die reeds dadelijk de
aandacht boeide, want
deze creaties a la Paris
bleken ook voor
Nederland uitstekend
draagbaar, althans voor
de slanke figuurtjes.
Vele geslaagde mo
del-jassen van dunne
wollen weefsels en zelfs van linnen
en ottoman vervaardigd, werden ons
daarna getoond.
Bij deze model-confectie nu einde
lijk eens een mooie, modieuse schou
derlijn, zonder te sterke opvulsels,
die het silhouet vervormen.
Witte wollen stof met zwart tres
band afgebiesd en kleine pepita-
ruitjes bleken naast nieuwe tinten
van lila, rood en geel voor de man
tels favoriet.
Cocktailjurkjes en korte avond
toiletten, met fantasie gemodelleerd
maakten deze show tot een aantrek
kelijk modekijkspel, dat in een serie
Model-jas van witte wollen stof, décoratief omboord
met zwart tresband.
(Foto Louis van Beurden, A'dam).
weelderige avondtoiletten zijn b->og-
tepunt vond.
Deze créaties bekoorden in de
eerste plaats door een boeiende kleu-
renharmonie. Tule in oplopende
nuances grijs, staalblauwe atlaszijde,
gecombineei'd met zwart, fraai be
werkte organdie en organza, glan
zende satin duchesse en ijle mousse
line de soie in .lucide tinten werden
voor deze gala-fantasieën gebruikt.
Een lenteprélude, die tussen de
vele shows, waarvoor de Nederlandse
confectie dit seizoen onze aandacht
vraagt, een bijzondere plaats innam.
J )n 'f zai-en, die door de militairen, die thuisvaren niet met de nodige critiek overgoten worden. „Het
verbleven Late V°°r ('at 's we* de standaarduitdrukking voor allen, die kortere of langere tijd in de tropen
tegenover tie v"| za'teu objectief bekijken. Er was en er is nog vaak reden te over om critisch te staan
Ik *t '7 .IUaatrcëelen' die er allerwegen worden genomen. Maar ook bier zijn er uitzonderingen en
7X1 kk^'Vai erin§ vórmt de zorg, waarmede de overheid en talrijke particuliere instanties zich het lot aan-
ML".T'de^ur» re')atr'®rende militairen. Gelukkig is dc tijd voorbij, dat de deniobilisanteu met een dankwoord
alleen, e "rgermaatschappij weer worden ingezonden. He laatste jaren en vooral sinds de tijd, dat dienstplich-
tigen, oor nyziging van onze Grondwet, verplicht werden bun diensten ook in bet rijk buiten Europa te ver-
1fr ten' m,eU 'i" f'verhoidskringen er van doordrongen, dat er voor deze mensen, die zulk een onevenredig groot
ofier aan ie va erland moesten brengen in verhouding tot hen, die in het geheel niet of alleen in het moeder-
lan nu lenslp ïclit vervulden, zeer bijzondere voorz leningen getroffen moesten worden.
Die voorzieningen worden getroffen en
wel op een wijze die ook voor de belang
hebbende niets dan lof kan oogsten .In
een Notedop is de titel van een boekje,
dat aan alle repatnerenden wordt ter
hand gesteld, wanneer zij op de boot
stappen Daarin vinden wij alle mogelijk-
heden en onmogelijkheden voor de mili
tairen, die burgers zullen worden.
De eerste impressie bij de militairen
is er een van een voorzichtig afwachten,
of alles wat in dat boekje zo mooi be
schreven staat, ook m werkelijkheid ge
beuren zal. Voor dit laatste gevoel van
twijfel geheel en al verdwenen is, komt
er bij de thuisvarende schepen een offi
cier van sociale dienst aan boord in Port
Said, die tot taak heeft nog eens mon
deling de verschillende voorzieningen
voor te houden, die voor de demobilisan-
ten worden getroffen. Aan boord van het
machtige 28.000 ton metende Engelse pas-
sagiersschip „Georgic", waarmee wij de
thuisreis mochten aanvaarden, kwam als
officier van sociale dienst aan boord de
le Luit. J. v. d. Landen, zelf zijn dienst
plicht in Indonesië vervuld en een sociale
scholing opgedaan hebbend op het gewes
telijke arbeidsbureau in Rotterdam, de
stad waarvan met trots gezegd kan wor
den, dat ze bovenaan staat indien het er
om gaat repatriërenden weer in de bur
germaatschappij terug te brengen.
Strijd tegen de ongeschoolde
arbeider
De cijfers die geregeld gepubliceerd
worden over een aantal werklozen in
ons vaderland, gaan natuurlijk ook niet
kan maken, wordt de demobilisanten ge
wezen op het feit, dat het steeds moei
lijker wordt om als ongeschoolde arbei
der op behoorlijke wijze zijn brood te
verdienen.
Alles moet dan ook in het werk ge
steld worden om te voorkomen, dat de
terugkerenden zich zonder meer als
werkzoekenden laten inschrijven zonder
op behoorlijke wijze een vak geleerd te
hebben. De jaren in militaire dienst
doorgebracht hebben in veel gevallen
een scholing In de weg gestaan en de
overheid rekent het zich als een plicht
te zorgen, dat de demobilisant alsnog in
staat gesteld wordt in korte tijd een
vak te leren. In vele steden, n.l. 24, is
gevestigd een gewestelijk kantoor socia
le dienst en in bijna alle plaatsen van
ons land vinden wij de afdelingen van
de Nationale Demobilisatie Raad, waar
van niemand minder dan Z.K.H. prins
Bernhard voorzitter is.
Met deze plaatselijke demobilisatie-
raad heeft de terugkerende militair het
meeste te maken. Deze raad bestaat uit
4 afdelingen, beter gezegd commissies,
die zich onderscheidenlijk bezig houden
met de ontvangst, de huisvesting, de
werkgelegenheid en de sociale zorg.
Recht van herplaatsing bij
vroegere werkgever
ding van het rijk terwijiTan de eerlfng
het loon wordt uitbetaald da' g
geoefende arbeider uitbetaald
dr;n' ,Is z?Jn leertijd verstreden
moet het loon uitbetaald worden van
een geschoold arbeider. Verder wordt de
militair in staat gesteld renteloze voor
schotten op-te nemen voor het beginnen
studTes11te^Hrmtiddelbare ^"ere
stuaies, leiwiji er tevens de moEfeliik-
?pn odTp wm n renteloze voorfchot-
VORooien van o" VOOr het beginnen of
voltooien van een avondstudie.
Overbruggingstoelage
Volgens art. 5 van het Besluit Bijzon- Mocht de demobilisant er niet in sia-
dere Arbeidswetgeving heeft iedere werk- Sen efn passende werkkring te vinden,
gever de verplichting de terugkerende terwijl een scholing on Riikswerknlaats
militair op straff e van hechtenis c.q. boete te het bedr.if 0f studietoelagen niet ge
weer tn dienst te nemen. Velen willenwenst zijn, dan is het Kijk garant voor
echter niet meer naar hun oude wer/c-1 een toelage die zal worden uitbetaald
voorbij aan de ogen van de demobili- gever terug en zoeken nieuwe wegen. De i tot het moment waarop de gewezen mi-
santen en het is de koe bij de horens i kwestie van de beroepskeuze wordt htair in eigen onderhoud eh'of in dat
pakken, wanneer van de zijde van het I nauwkeurig onder ogen gezien in het Be- van zijn gezin kan volstaan Hii ont
Directoraat Demobilisatie, het toezicht-1 roepskeuze Advies-centrum in Ede, waar vangt als gehuwd man gedurende de op
houdend orgaan over alle instanties die tedere militair getest kan worden, voor node van een half jaar 80% van zijn
in Nederland geldende wedde en nog
een halfjaar 60% van liet hem toeko
mende inkomen. Voor ongehuwden zijn-
het dezelfde percentages evenwel resp.
voor 6 en 3 maanden. Deze overbrug-
gingstoelagen zijn zelfs noger dan in de
burgermaatschappij.
moeilijker een behoorlijke betrekking te
krijgen. Aan vele jongens met alleen
een Mulo-opleiding wordt b.v. geadvi
seerd op een technisch vak over te scha
kelen. De toenemende industrialisatie is
nog steeds garant voor een ruime vraag
naar handwerkslieden. De demobilisant
kan, bij gebleken geschiktheid tot^en
rijkswerkplaats worden toegelaten waar
hij in een periode, die varieert tussen
4 en 10 maanden een beroep kan leren
Deskundigen op verschillend gebied van
het ambacht hebben nauwkeurig een
leerplan opgesteld, hetwelk de mose-
lykheid in zich bergt in korte tijd dege
lijke vakmensen te kweken
Uiteraard kunnen niet allen j
rijkswerkplaatsen. Scholing of omscho
ling kan de militair verder ontweeft,
in het bedrijf zelf. Voof het opteken
vormen of scholen van een demobil sant
ontvangt de werkgever dan een veren»
ding van het rijk terwijl aan d
het loon wordt uitbetaald dat aan een
geoefende arbeider uitbetaald zoS wor-
h t v!n verstreken, dan
zich met de demobilisant bemoeien, er
op gewezen wordt, dat het hoofdzakelijk
ongeschoolde arbeiders zijn, die op de
lijst van de werkzoekenden worden
aangetroffen.
Met alle overtuigingskracht, file de;
officier van sociale dienst zich eigen
welke beroepen hij tenslotte het meest
geschikt is. Dat de demobilisant een be
roep kiest is immers een eerste eis.
Zo mogelijk moet de militair een
handwerkersberoep kiezen. Vakmensen
worden immers nog steeds gevraagd:
voor kantoorbedienden wordt het steeds
Mogelijkheden bij het onderwijs
Met nog meer aandacht luisterden
de meer ontwikkelden, toen de offi
cier van sociale dienst het onderwerp
aanroerde van het onderwijs. Wij
merkten hierboven reeds op dat het
vooral voor hen, die enig uitgebreid
lager- of middelbaar onderwijs heb
ben genoten zeer moeilijk zal zijn een
plaats in de maatschappij te vinden.
1 och heeft de overheid ook voor deze
tedaclft6 6 categorie een oplossing
De statistiek wijst uit, dat er in de
jaien 1945-1946 een zeer grote bevol
kingsaanwas is geconstateerd. In 1952
zullen, het is alweer de statistiek die
spreekt, in plaats van 200.000 kinderen
ruim 270.000 kinderen naar de lagere
school gaan. Bij liet toeli al krappe
aantal onderwijzers zal dit een extra
belasting geven. Wordt een klas door
gaans op 35 kinderen geschat, dan be
tekent de aanwas van 70.000 kinderen
een tekort van ongeveer 2000 onder
wijskrachten.
Voor hen, in het bezit van een
4-jarige Mulo, einddiploma HBS 5 j. of
Gymnasium bestaal nu de gelegenheid
alweer na een test ondergaan te heb
ben, een spoedcursus te volgen voor
onderwijzer op de onderwijzewschool,
die onlangs in Arnhem is gecreëerd.
De opleiding zal anderhalfjaar in be
slag nemen. Na deze opleiding wordt
de demobilisant plaatsing gegaran
deerd, terwijl de- jaren die hij als mili- s
tair in Indonesië doorbracht als dienst- f
jaren zullen worden aangemerkt. Een
oplossing, waarbij zowel de repatriant
als het onderwijs in hoge mate is ge
diend.
Gemiddeld na drie maanden alle
demobilisanten aan de slag
Aanvankelijk waren werkgevers wat
gereserveerd als het er om ging, uit In
donesië terugkerende militairen in het
bedrijf op te nemen. Al spoedig bleek
evenwel, dat van deze knapen veel meer
uitging dan van de doorsnee werknemer
die zich in de tropen niet heeft leren be
helpen. De practijk bewijst thans, dat
gemiddeld na 3 maanden alle demobili
santen aan de slag zijn, onverschillig of
zij nu teruggeplaatst zijn in hun vroe
gere werkkring of gebruik hebben ge
maakt van een van de vele mogelijkhe
den, die de overheid aan de terugkeren
de troepen aanbiedt.
Het is een verheugend feit, dat de aan
drang, die door de verschillende instan
ties, die met het welzijn van de repntri-
erenden belast zijn door zovelen wordt
begrepen.
De herplaatsing van de jongens, die 2 i
of 3 jaren hebben geleefd onder omstan- j
digheden, «aar wij hier in Holland geen I
flauw begrip \an hebben, die jongens
verdienen het een behoorlijk bestaan te I
vinden in een maatschappij, waarvoor
zij enkele jaren tan hun leven hebben I
opgeofferd. Het stemt zeker tot vreugde i
te mogen constateren, dat allerwegen
hard wordt gewerkt om de terugkeer te
vergemakkelijken, maar tenslotte is het
niets meer dan een plicht die gelukkig
niet vergeten wordt.
LEO PAGANO. n
Grieg hebben we enige maanden geleden
reeds een uitvoerige bespreking gewijd,
zodat we thans volstaan met het te noe
men. Het leven van Haydn werd boeiend
beschreven door W. H. Thysse; H. J. M.
Muller verzorgde het prachtige deel over
Brahms en nam ook Tschaikowski voor
zijn rekening. Deze laatste componist is
het voorwerp van heel wat boeken ge
weest, maar zo betrouwbaar en goed ge
documenteerd als dit laatste kennen we
er maar weinige. Dat Brahms, over wie
nimmer erg veel geschreven is, met een
zo voortreffelijk deel in deze serie ver
tegenwoordigd is, verdient een bijzonder
woord van lof.
Hetzelfde geldt het werk van W. van
Hengel over Bruckner. Wij overdrijven
allerminst als we beweren, dat dit boek
ons nader tot het werk van deze grote
componist heeft gebracht Na deze lec
tuur de lezer zal het zelf bemerken
begrijpt men de muziek van Bruckner
beter en ajdus dankt men de auteur, dat
hij ons de toegangspoort tot een rijk van
ongekende schoonheden ontsloot
Het laatste deel behandelt Schumann
en is van de hand van Henk Stam. Ook
Schumann is er bij zijn biografen niet
altijd even waarheidsgetrouw afgekomen.
Het is een grote verdienste van het werk
van Henk Stam, dat het ons de componist
■afschildert zoals hij werkelijk geweest is.
Als wij de eerste helft van de „Com
ponisten-serie" overzien, zijn onze ver
wachtingen voor de volgende helft zeer
hoog gespannen. Opvallend is, met hoe
veel liefde en toewijding de auteurs hun
werk hebben verricht. Zij hebben niet
enkel gegraven in feiten en jaartallen,
maar hebben zich vóór aües laten leiden
door hun liefde voor en begrip van de
muziek van de door hen behandelde
meesters. Door de muziek hebben zij het
leven van de meesters verstaan en door
hun werk laten zij ons weer de muziek
van de meesters beter begrijpen. En hier-
v°or kan men niet dankbaar genoeg zijn.
L Y?eks -Prachtig uitgegeven, in
zwart linnen banden. Enkele namen mis
sen wij node op de lijst van de nog te
verschijnen delen, bijv. die van Chopin.
Debussy, Richard Strauss en Franck.
Maar wie weet, zet de fa. Gottmer de
reeks nog wel voort. Het ware te wensen,
want van deze waardevolle boeken kan
zeer veel goeds uitgaan: het stimuleren
van de belangstelling voor de muziek en
het beter begrijpen van de componisten.
R.
De Engels—Nederlandse handelsbe
sprekingen, die drie maanden geleden
afgebroken werden, zullen, naar de
„Daily Telegraph" meent te weten, bin
nenkort worden hervat. Het blad voegt
daaraan toe, dat de onderhandelaars niet
tot overeenstemming konden komen over
de hoeveelheden zuivelproducten en de
prijzen daarvan, die door dë Nederlan
ders geleverd zouden moeten worden.
De Nederlanders weigeren hun export te
verminderen en contracten op lange ter
mijn aan te gaan voor de levering van
levensmiddelen tegen vaste prijzen.
De laatste zes maanden, aldus het blad,
zyn de sterlingtegoeden van Nederland,
die ongeveer 40 millioeri beliepen, bijna
uitgeput. De uitvoer van zuivelproduc
ten uit Nederland naar Groot-Brittannië
is op het ogenblik van weinig betekenis
en de Nederlandsche Bank we'gert voo>'
bepaalde Britse producten invoervergun
ningen af te geven.
(Van onze weerkundige
medewerker).
De bladontplooiing van de wilde
kastanje is een heel belangrijke
factor bij het voorspellen van de
data, waarop de bloei van de fruit
bomen begint. Hierop heeft de on
derafdeling Landbouw-Meteorologic
van het K.N.M.l. haar uitspraken
dan ook gebaseerd, dat het begin
van de bloei van de vroege peren
bomen, behoudens bijzondere
weet somstandigheden, op of tus
sen de volgende data zal begin
ton: m Limburg tussen 6 en 10
April, in Zeeland en de Betuwe
tussen 8 en 12, op de Zuid-Hol
landse eilanden tussen 9 en 13, in
de IJsselstreek. tussen 12 en 16, in
Aoord-Holland tussen 15 en 20 en
tn de Noordelijke provincies lus
sen 17 en 22 April.
Het begin van de bloeitijd van
de vroeg bloeiende appels wordt
als volgt verwacht: In Zuid-Lim
burg tussen 18 en 22 April, in
Zeeland en de Betuwe tussen 20
en 24, op de Zuid-Hollandse eilan
den en de IJsselstreek tussen 22
en 26, in Noord-Holland tussen 25
en 30 en in de Noordelijke provin
cies tussen 28 April en 2 Mei.
