I
WENNEKER
DE VERGISSING VAN
SUPERINTENDANT QUILD
1
CLAUDETTE COLBERT OVER
HAAR REGIEPLANNEN
Profiteert van kropsla in Mei
ft
<>ude Proever
lroor de filmcamera
f
De juiste wijze van
bereiden
Congregatie de Propaganda Fide over missiewerk
10.560 Inlandse priesters nog véél te weinig
GUY HAMILTON
Sn
ZATERDAG 20 MEI 1950
PAGINA 4
HOLLYWOOD-VERSIE VAN
„QUO VADIS"
1'an
KAPÉLAAN L. DE NIJS t
ZEER VASTE MARKT IN
CACAO
AMSTERDAMSE GRAANMARKT
NEDERLAND BIJ RAAD
VAN EUROPA
dTÜnigalïatbluw'laatste woord, Juffrouw
- 7:-»
«V
Ui
Enige tijd geleden hebben wij er op
gewezen, dat de regiestoel een onweer
staanbare aantrekkingskracht blijkt uit te
oefenen, niet alleen op scenarioschrijvers
en cameramannen, maar ook op acteurs
en zelfs actrices. Tot deze laatsten behoort
zoals we toen meldden, ook Claudette
Colbert, die drie films gaat regisseren,
waarvan de eerste „All Women are hu
man" (Vrouwen zijn ook mensen) zal he
ten.
Nu ontbreekt het Claudette Colbert niet
aan durf en zelfvertrouwen. Als het er
op aankomt, schrikt ze zelfs niet terug
voor een „leugentje om bestwil" om haar
doel te bereiken, zoals het geval was,
toen het er om ging, haar eerste enga
gement op Broadway te krijgen.
„Ik kan u nog niet zo heel veel vertel
len", verklaarde ze, toen men haar vroeg,
hoe het nu eigenlijk stond met haar re
gieplannen. „Ik weet nog niet eens pre
cies, wanneer ik zal beginnen. Maar één
ding is zeker: ik wil en ik zal de titel
van regisseur halen."
„Ik voel me nu net als in de eerste
dagen van mijn toneelcarrière op Broad
way, toen ik wist, dat ik mijn ervaring
en kunde als actrice, op z'n zachtst ge
zegd, sterk had overdreven om de rol te
krijgen. Plankenkoorts verlamde mijn
knieën en ik voelde me zo ellendig, dat
ik vergat bang te zijn, dat ik mijn rol
zou vergeten.
De moeilijkheid is, dat ik er al te lang
over heb gedacht en gepraat, zonder
eigenlijk iets te doen. Vijf jaar geleden
al heb ik beweerd, dat ik zelf een film
wilde maken.
Jack Skirball en Bruce Manning, de
schrijver en producent, hebben er ten
slotte voor gezorgd, dat mijn droom wer
kelijkheid zal gaan worden.
Ik herinner me, dat we jaren geleden
eens een discussie hebben gehad over de
vraag, wat belangrijker was: het scena
rio of de regie van de film. ZU waren
het eens met Shakespeare, dat het stuk
zelf het belangrijkste is. Maar ik kon dat,
wat de film betreft, niet inzien. Volgens
mij vormt de regisseur hart en inhoud
van de film. Hij kan ook een klassiek
stuk in handen krijgen en het, slécht af
gewerkt én zonder Inspiratie, aan een
teleurgesteld publiek voorzetten.
Midden in dit gesprek liet ik me ont
vallen: „Ik zou best zelf een film willen
regisseren". Niemand slóeg acht op mijn
woorden en ik zelf eigenlijk ook met.
Maar toen een jaar later iemand me
vroeg, wat mijn geheime ambities waren,
hoorde ik mezelf zeggen: „Een film regis
seren". Van dat ogenblik af heeft die
idee me als een obsessie vervolgd.
Men heeft mij verzekerd, dat er aan
regisseren alleen genoeg werk vastzit,
zonder dat men tegelijkertijd ook nog zelf
speelt en daarmee ben ik het volkomen
eens. Ik ben dan ook niet-xan plan, om
me als het ware ln tweeën té splitsen
en tegelijk vóór en achter de camera te
gaan opereren. Ik ben tevreden, als ik
één ding goed doe".
Daarmee zijn wij op onze beurt het
volkomen eens en we wachten dan ook
met veel belangstelling op het eerste
werkstuk van Miss Claudette Colbert, re
gisseuse. j
Weet u, wat er nodig is om de „Gróót
ste Film Ooit Gemaakt" tot stand te
brengen? Een Vrouw-mét-een-baard (die
op het ogenblik ergens in Duitsland rus
tig kousen zit te breien), drie ijsberen,
een degenslikker en een kunstjes maken
de zeeleeuw.
Déze belangwekkende bijdrage tot onze
filmkennis wordt ons geleverd door een
Deborah Kerr zal in de M. Gu-
filtn „Quo Vadis?" de rol spelen van
een christenmeisje.
Reutertelegram uit Rome, waarin bijzon
derheden worden gemeld over de pro
ductie van de film „Quo vadis?", waar
mee Metro Goldwyn Mayer eind van deze
maand in Rome begint.
„Quo vadis?" verscheen in 1895 als
boek, geschreven door de Pool Henryk
Sienkiewicz en is sindsdien al drie maal
verfilmd. In 1902 maakten de Fransen
er een film van met een vertoningsduur
van 20 minuten. De Italianen maakten er
nog twee, de eerste in 1912, de tweede
in 1925 en thans begint M.G.M: aan dc
vierde editie, die een geluidsfilm zal wor
den.
Daarvoor zal heel wat komen kijken.
Allereerst een kapitaaltje van om en na
bij acht millioen dollars. Verder zeven
complete Duitse circussen, uitsluitend
wegens de leeuwen (vandaar de vrouw-
me t-de-baard, enz.), duizenden figuran
ten en tienduizend costuums. Verder ko
men op het önkostenbriefje nog voor: de
huur van bijna de hele Cinecitta Studios
even buiten Rome, de bouw van oud-Ró-
meinse decors, waar-onder meer dan tien
meter hoge standbeelden en het trans
port van een serie stieren uit Spanje.
Mr. Mayej- van Metro-Goldw.vn Mayer,
die een fijne kijk heeft op de wereldhis
torie, heeft tegenover de pers verklaard:
„Nooit was de tijd meer geschikt om zulk
een film te maken, nu de wèreld op
nieuw wordt geconfronteerd met de wor
steling tussen materiële en geestelijke
waardén". Mr. Mayer zal dan ook kosten
noch moeite sparen, zoals dat heet, om
de juistheid van zijn uitspraak té staven.
„Quo vadis?" zal de grootste (wat de kos
ten betreft, voegt het bericht er voor
zichtigheidshalve aan toe) film worden,
die ooit is gemaakt.
Zuinigheid en verkwisting gaan bij
..Quo vadis?" hand aan hand. De cos
tuums zijn in Italië gemaakt voor een
kwart van de Californische prijzen, maar
daartegenover staat, dat enorme decors,
sommige in duplo, met de méést verfijn
de zorg zijn gebouwd door duizenden Ita
liaanse vaklieden.
Naar schatting zullen totaal 100.000 per
sonen bij de productie van deze film zijn
betrokken.
Robert Taylor krijgt in de film de rol
van een Romeinse krijgsman en Deborah
Kerr die van een christenmeisje. Ze zal
daarbij een gewaad dragen, dat is ver
vaardigd van een slof,, welke met echt
goud Is geïmpregneerd. Een triomf voor
de Filmkunst, want ieder zal onmiddellijk
inzien, dat het. succes van „Quo vadis?"
als Kunstwerk staat of valt met het goud
Robert Taylor heeft op doorreis naar
Rome twee dagen in Londen vertoefd,
waar hij niet uitgepraat kwam over
Wild Westfilms. Alvorens ongeveer een
jaar van zijn filmleven te gaan wijden
aan het rondlopen in een Romeins har
nas voor „Quo Vadis?", heeft Taylor na
melijk in twee „Westerns" gespeeld.
„Iedereen in Hollywood", aldus Taylor,
wil op het ogenblik Wild Westfilms ma
ken. Kijk maar naar John Wayne. Die is
de best betaalde ster in Hollywood. In
de loop van 20 jaar heeft hij door 150
films gegaloppeerd (hij sliep zo wat in
het zadel) en nu, op 42-jarige leeftijd
verdient hij elfduizend gulden per week
plus een percentage van de winst".
Robert Taylor wist precies te vertel
len, waar dat in zat. „Ja kan in een Wild
Westfilm minder steken, dan je er later
uithaalt, net als bij een verzekering. Je
hoeft je lang zo erg niet in te spannen
om succes te behalen als bij andere
films".
Zou M. G. M. toch maar liever niet een
Wil Westfilm gaan maken? Of wordt
Quo Vadis?" een soort Westerner"?
De waarheid van het spreekwoord: Elk
meent zijn uil een valk te zijn, wordt
weer eens bewezen door een artikel in
het tweede nummer van Cinemagia",
orgaan van de Beroepsvereniging van
Nederlandse Cineasten. In dit artikel
durft Marten Toonder, die „strips" en te
kenfilms maakt, „zonder gewetensbe
zwaar beweren, dat met het woord Film
eigenlijk tekenfilm wordt bedoeld en dat
men ter onderscheiding daarvan ook nog
een technisch uitvloeisel kent, dat ge
makshalve als Fotografische Film wordt
aangeduid".
Onder Fotografische Films verstaat
Marten Toonder, als we zijn artikel goed
hebben begrepen, alle films, welke geen
tekenfilms zijn.
Om tot deze verbazingwekkende con
clusie te komen, heeft Marten Toonder
eerst drie pagina's van „Cinemagia" met
drogredenen volgeschreven. „Ik geloof
niet", aldus betoogt hij ó.a., „dat er één
waar artist gevonden zal worden, die
het bestaan van fötografie-als-kunsl zal
onderschrijven. De schilder ziet de foto
grafie als iets mechanisch én bij kunst
komt geen mechaniek te pas". Marten
Toonder maakt wijselijk melding van de
techniek, die de kunstenaar zich met
hard Ütvoegen móet, eigen maken, alvo
rens h;j zijn inspiraties kan verwezenlij
ken. Onverstoorbaar gaat hij door: „Men
kan by hem (de kunstschilder) aan
boord komen mét het artistieke óóg, dat.
de fotograaf nodig heeft om zijn model
len en onderwerpen te rangschikken en
te belichten, want dit heeft de schilder
met hem gemeen. Dat artistieke oog zal
hij dan ook willen toegeven, maar verdCr
gaat. hij niet. „En dan? zal h\j vragen.
„Als die fotograaf heeft Opgesteld en be
licht? Wat dan?"
Daarop is maar één antwoord moge
lijk, namelijk: „Dan drukt hij af", en
daarmede is de zaak verloren. Want de
Inspiratie vBn de schilder vangt daar
pas aan. De Kunst begint voor hem pas,
als hjj zjjn palet en penselen grijpt en zijn
doek laat vibreren".
Marten Toonder schijnt niet te weten,
dat de Kunst voor de filmmaker pas
aanvangt, als hij zjin fotografisch mate
riaal begint te monteren.
Bepaald humoristisch wordt hü, als hij
voortgaat: „Trouwens, de fotografie is
niet geboren uit een innerlijke drang of
uit een behoefte, zoals iedere andere
kunst. Er heeft in de grijze oudheid geen
Egyptenaar of Griek, geen Chinees of
Assyriër bestaan, die dromend naar een
schone keek en mompelde: Als ik nu
maar een kiektoestel had!" Nee, hjj
greep naar zijn marmer en zijn beitels,
zijn verf en penselen, of zijn luit en gaf
zjjn aandoeningen weer met de midde
len, die hij tót zjjn beschikking had. De
fotografie daarentegen ontstond pas door
het voortschrijden der techniek. De ca
mera was er eerder dan dé kunstenaar.
(Dit lijkt veel op de beroemde kwestie
van de kip en het ei). Dat ding stond ér
Advertentie
- ',.'J
ZEER OU01 &ENIVTR.
van de stof van het gewaad van Miss Dé-1 en wachtte geduldig op degene, die ér
borah'Kerr. |mee wildé gaan knutsèlèn.
Welnu, wat voor de fotografie geldt,
geldt ook voor de film. Film immers is
slechts een uitgegroeide fotografie, die
het mogelijk maakt ook een beweging
te fotograferen".
Marten Toonder ziet blijkbaar over
het hoofd, dat hij zijn stelling met eigen
woorden omverwerpt, als hij schrijft, dat
de kunstenaar zijn aandoeningen weer
gaf „met de middelen, die hij tot beschik
king had". Waar immers haalt hit de
zekerheid vandaan, dat de Griek of Chi
nees in de grijze oudheid niet óók naar
de camera zou hebben gegrepen in plaats
van naar zijn penseel of zijn beitel, als
dat middel om zich uit te drukken toen
reeds had bestaan? Bovendien is film
niet een uitgegroeide fotografie, die het
mogelijk maakt een beweging te fotogra
feren. De fotografische weergave van
een beweging zonder meer is inderdaad
geen film in de artistieke zin van dit
begrip. Worden echter méér van deze
bewegingen door de ordenende geest van
een kunstenaar aaneengevoegd, dan ont
staat een nieuwe beweging, het rhythme,
welke de film tot film maakt.
Door de Métro-Goldwyn-Mayer wor
den voor vertoning over de gehele we
reld in circulaite gebracht de volgende
kleurenfilms: ..In Old Amsterdam", „Co
lorful Holland", „Land of the Zuyder
Zee" „Springtime in the Netherlands".
De opnamen voor deze films werden
vervaardigd door de „Fitzpatrick Filmu
nit", die in de zomer van 1947 op uitno
diging van dd Algemene Nederlandse
Vereniging voor Vreemdelingenverkeer
en met medewerking van de K.L.M. en
de HollandAmerikal\in gedurende een
zestal weken ln ons land heeft verblijf
gehouden.
Advertentie
De grootste hoeveelheid kropsla van
het gehele jaar komt aan de markt in de
maand Mei. Dit is dus wel de -beste tijd
Nu komt het er daarbij wel op aan,
zowel voor de smaak als voor de. voe
dingswaarde van deze groente, dat ze op
de goede manier wordt klaargemaakt.
Kropsla behoort fris -en knapperig op tafel
te komen, niet half verflenst of drijvend
in een overvloed van saus.
Sla bevat vitamine B en C en veel
caroteen, een stof, die i-n 'het lichaam
wordt omgezet in vitamine A. Bovendien
is ze rijk aan voedingszouten, zoals ijzer,
kalk en fosfor. Om deze beschermende
voedingsstoffen zo-veel mogelijk te be
houden, kunnen wij de sla het beste al®
volgt bereiden:
1. De sla kort voor het gebruik en
zo vers mogelijk kopen en vlak voor het
eten klaarmaken.
2. Zo weinig mogelijk van de kroppen
weggooien. De groene bladeren hebben
de meeste voedingswaarde! Zijn er veel
stugge en -harde groene 'bladeren, dan kan
men die desgewenst tot de volgende dag
bewaren om ze samen met stoofsla te
koken.
3- De bladeren van de stronk plukken
en snel maar voorzichtig wassen, waarbij
men let op luis en rupsen. Uren in water
staan maakt de sla slap en waterig en
geeft bovendien verlies aan kostbare
vitamines en voedingszouten.
Daarna moeten de blaadjes gedroogd
worden: sommigen gebruiken hiervoor een
doek of een sla-mandje, maar men kan
ook blad1 voor blad uitschudden. Uitknij
pen is beslist niet aan te raden; daardoor
worden de blaadjes te veel gekneusd.
4. Vervolgens in de slabak of schaal
een slasa-usje ma/ken. Dit sausje kan be
staan uit olie en azijn, peper, zout, mos
terd en een snufje suiker. Naar smaak
kunnen door dit mengsel nog wat fijnge
hakte ul of bislook, peterselie en andeTe
fijngesneden tuinkruiden geroerd worden.
Inplaats van hêt olie- en azijnmenigsel
kan men gekochte slasaus nemen of ma
yonnaise. Ook gebr-uiken sommigen, om
een smeuïg sausje te verkrijgen, graag
een fijngemaakte gekoo-kte aardappel met
olie, azijn en mosterd als slasaus, terwijl
vele fijnproevers citroensap inplaats van
azijn verkiezen. Ook yoghurt en karne
melk worden om hun fris-zure smaak
wel als slasaus gebruikt.
5. Om de slabladeren fijn te maken
liever geen mes gebruiken (dat komt de
smaak niet ten goede), maar ze voor het
aanmaken in stukken scheuren. Ook de
nerven gebruike men in de sla, zij ge-ven
er iets knapperigs en pittigs aan.
6. De sla desgewenst versieren met
plakjes hardgekookt ei of fijngehakt ei,
met komkommer, radijs, augurkjes-
Door deze zes regels te volgen, krijgt
U een salade, die oog en ton-g zal strelen
en daarbij een van de gezondste groenten
heten ma,2!
Na een langdurige ziekte is op 30-ja-
rige leeftijd Donderdagavond in het St.
Joannes de Deo-ziekenhuls te Den Haag
overleden de weleerw. heer L. de Nijs,
sedert December 194o kapelaan te Rijs-
bereen (N.B.). De thans overledene werd
26 Maart 1920 in Walsoorden geboren en
op 15 Augustus 1945 P"est" Sew'Jd. Se
dertdien was hij kapelaan ln Riisbergen.
Maandag om 10 uur heeft aldaar de
begrafenis plaats.
Claudette Colbert: Jk ben tevreden
als ik één ding goed doe
De markt was deze week zeer vast.
Verkopers op het continent en in de
oorsprongslanden hebben zich voor het
grootste gedeelte teruggetrokken of vra
gen bjj klein aanbod belangrijk hogere
prijzen.
De Marketing Boards zijn terughou
dend met verko-pen van Lagos en Accra,
omdat het onverkocht gedeelte van de
lopende oogst betrekkelijk gering is.
De Franse verkopers van Cameroen
hebben eveneens hun prijzen sterk ver
hoogd, terwijl Bahia tot stijgende prij
zen verhandeld werd.
De omzetten in cacaoboter en cacao
poeder zijn bevredigend.
(Medegedeeld door fa. C, W. Healen-
feld).
De graanmarkt' had de afgelopen week
een rustig verloop. Het aanbod van kip-
penmais en kippengerst was schaars en
voor het vrije aanbod ln deze artikelen
zijn de prijzen gestegen. In maalgerst en
maalmais kwamen verschillende zaken
tot stand. Ook voor inlandse granen
bleef de markt rustig. Rogge voor di
recte levering was te koop bij 25.25. In
nieuwe oogst op levering September wer
den reeds zaken -gedaan tot 21.75. Ha
ver zeer mooie kwaliteit werd al naar
gewicht geoffreerd voor 25.50 tot
26.50.
De uit de hand vervaardigde
gevlochten zilveren bloemenmand
met kroon en initialen, taelke
Koningin en Prins Bernhard aan het
Koninklijk Echtpaar van Engeland
ten geschenke gaven.
MET WATER VALT NIET TE
PRATEN!
Het is net of het meisje op de foto iets
tegen het water roept, vindt U niet? fiat
is natuurlijk niet zo. Als het plaatje iets
breder was, zou U twee boten zien waar
in de roeiers verwoed aan de riemen
trekken. En dat meisje moedigt haar club
genoten aan. Trouwens, zij lijkt ons ver
standig genoeg om te weten, dat schreeu
wen tegen water geen zin heeft. Ook niet
op wasdag, wanneer er kans bestaat op
schraalwatervlekken in het goed- Er is
maar één middel om dat gevaar te be
zweren: Super Radion.
Smetteloos wit wast Super Radion. ook ln
't schraalste water. Superfleurig wordt 't
bonte goed en 't gaat zo gemakkelijk:
boenen, wrijven en bleken is overbodig!
gij het secretariaat-generaal van da
Baad van Europa te Straatsburg is be
noemd in een belangrijke functie bij da
dienst van raadgevende vergadering de
Nederlander mr J- W. M- SchrMer te
Vught De heer Schröder. die te Eindho
ven Is geboren, studeerde aan de univer
siteiten van Amsterdam, Nijmegen en Pa
rijs. Na de oorlog was hl) o.m. werkzaam
ter directie Duitsland van het ministerie
van Buitenlandse Zaken; o.m. is hl) lid
van de Ned. raad van de Europese bewe
ging.
Er zijn nog slechts 10.560 Inlandse pries
ters in de uitgestrekte gebieden va-n
China, Japan, Mala'kka.. de Plhili-ppijnen,
India. Pakistan en Afrika, schrijft „Agen-
zia. Fides", het persagentschap van de H.
Congregatie de .Propaganda Fide. In een
oproep voor meer inheemse priesters ver
klaarde de Congregatie die Propaganda
Fide enige dagen geleden;
„De ontwikkeling van een inheemse
clerus in overeenstemming met de steeds
groeiende noden der volkeren in de mis
sielanden is een kwestie van uiterst groöt
belang".
„Agenzia Fides" geeft de volgende cij
fers over de stand va-n de clerus in de
verschillende -gebieden:
China: 3.260.000 Katholieken; 2.547 in
heemse priesters en 957 priesterstudenten.
Japan: 130-901 Katholieken; 181 inheemse
nri esters en 164 priesterstudenten. India
en Pakistan: 4.667.620. Katholieken, 3.139
inheemse priesters en 1.235 priesterstu-
Iiido-China: 1.534.000 Katholieken, 1.469
inheemse priesters en 516 priesterstuden
ten Ceylon, Birma, Siam, Malakka en
Korea: 1.004.000 Katholieken, 606 inheem
se priesters en 206 priesterstudenten.
Indonesië: 732.230 Katholieken, 74 in
heemse priesters en 76 priesterstudenten.
Afrika: 10.926-844 Katholieken 1.097 in
heemse priesters en 1.246 pnestei^tuden-
ten. De PhllippU-nen,: 14.000.000 Katholie
ken, 2.053 inheemse priesters en 328 pries
terstudent-en.
Ons Romanbijvoegsel
Guy Heward. een jonge notaris, gaat
naar het afgelegen landhuis van de
schatrijke mr. Bould, die op sterven
ligt. Hij wordt ontvangen door een
griezel van 'n butler, Paul Dyson, en
maakt daarna kennis met de zeer aan
trekkelijke secretaresse, miss Warr, en
dokter Forrester. Als Heward dé ka
mer van mr. Bould betreedt, blijkt de
millionnair te zijn vermoord. Even la
ter wordt op de stoep het lijk van een
man gevonden.
Superintendant Quild van Scotland
Yard herkent deze man als Jimmy
Burke een van de handigste juwelen-
dieven. die Engeland ooit gekend heeft.
Burke was pas uit de gevangenis ont
slagen en Quild was hem gevolgd ora
te weten te komen, wie de opdrachtgever
was geweest, die tien jaar geleden
door Burke het kostbare juweel hot
Hart van Shoherazade had laten ste-
1CQuild hoort van de buüer, dat mr.
Bould een schatkamer had ingericht.
De sleutel van deze kamer had de man
altijd aan een ketting om de hals- Als
de .superintendant echter °p de dode
Verbazend! Quild knipte met de
vingers: De heer Bould heeft zich vlak
voor zijn dood wel van nieuw personeel
voorzien! U bent hier bijna twee maan
den, de butler is er pas een week of
zes
Zij viel hem hooghartig in de rede: Ik
kan me hegrijpen, superintendant Quild,
dat het u verdriet ,voor een probleem
gesteld te zijn .waarvan de oplossing
uw krachten te boven gaat, maar dat
geeft u het recht nog niet, te insinueren.
Ik ben op volkomen regelmatige wijze
aan deze betrekking gekomen en ik kan
u dat bewijzen. Ze was trouwens van
tijdelijke aard. Na afloop van de cata
logisering zouden mijn diensten niet lan
ger nodig zl)n.
Ik ver-baasde mij meer over uw -ge
zegde, juffrouw Warr, zei de super op
verzoenende toon, dat u het volle ver
trouwen van de heer Bould bezat. Ver
trouwen van werkgevers in werknemers
heb ik altijd beschouwd als iets, dat
meer tlj-d vordert dan...., wel, laat ik
zeggen, -bijna twee maanden.
ae öuperviiiAfuutmu ki;;w ö6tili uijiia i^cc
naar deze sleutel gaat zoeken, mijat In mijn geval was het lang genoeg,
het kettinkje wei aanwezig, doch de
sleutel verdwenen.
4.)
IX - u
Guy Heward nam t kettinkje op en be
keek het met aandacht. Degene, die ae
sleutels gestolen had, was haastig w
te werk gegaan; de schakels,
vast hadden gezeten, waren letteriljK
opengerukt. Heward maakte er de super
attent op. Deze knikte.
Ja. De dief heeft blijkbaar veel
haast gehad. Ik moest naar 't kettinkje
zoeken ;het was weggegleden op de rug
van de dode. Daardoor hebben we er
niet eerder iets van kunnen merken.
Denkt u, dat Bould vermoord werd
door iemand ,die in 'het bezit van de
sleutels wilde komen?
Waarom anders? antwoordde de su
per prikkelbaar. Natuurlijk heeft de
moordenaar ze meegenomen. Hij wendde
zich tot de butler, die met een ondoor
grondelijke uitdrukking in de Ogen naar
de geschonden ketting keek: Waren dit
de enige sleutels van de schatkamer, Dy
son? Bezdt mijnheer Bould geen tweede
stel?
Het scheen de butler grote moeite te
kosten, zijn blik van de ketting los te
masen. Eindelijk drong de vraag van
de super tot hem door. Hij schudde het
hoofd: Ik zou het u niet kunnen zeggen,
mijnheer. Juffrouw Warr kan u daar be
ter over inlichten.
Quild gaf de butler order, juffrouw
Warr bij hem te zenden. Zij kwam na
een pa-ar minuten, bleek en nerveus.
Neen, er zijn geen andere sleutels,
zei ze, toen de super haar op de hoogte
gebracht had; Anders zou ik er zeker
van gehoord hebben. Ik bezat het volle
vertrouwen van mijnheer Bould.
Hoe lang was u bij hem in dienst,
juffrouw Warr?
Bijna twee maanden.
superintendant Quild. Jammer, dat de
heer Bould niet ln staat is, dc proef ook
ten aanzien van u te nemen. Ik ben er
niet zeker van, of hij even spoedig over
u zo gunstig geoordeeld zou hebben.
Timothy Quild kuchte: Er zal zich
heus nog wel een gunstiger gelegenheid
voordoen, juffrouw Warr, om ruzie te
maken ,dan nu. Laten we op de sleutels
terugkomen. Volgens u zijn de gestolene
de enige, die de heer Bould bezat?
Ja. Het was een hoge uitzondering,
als hij een vreemde zijn collecties toon
de; ln de tijd, dat ik bij hem in dienst
geweest ben, is het zelfs niet één keer
voorgevallen. Beide sleutels waren nodig
zowel voor 't openen als sluiten van de
schatkamer. Practisch gesproken was
ze een safe. Ik kan me mijnheer Bould's
voorzorgsmaatregelen volkomen begrij
pen. Zijn collecties zijn ongelooflijk kost-
'Bent u dikwijls in die kamer ge-
Maar nooit
weest, juffrouw Warr?
Verscheidene malen
zonder mijnheer Bould.
Quild knikte. Zijn ogen vernauwde
zich tot spleetje®. Waaruit bestaan
dle ïSleriei. Voor 't grootste deel
«^zeldzaam antiek porcetelm Dan een
gen betaald heeft, 't Is een heel werk
alles te catalogiseren, 'k Was er nioglang
niet mee klaar. Mijnheer Bould heeft
bepaald, dat bij zijn dood alles aan t
Brltsch Museum komt.
Nog één vraag, juffrouw Warr, voor
we van de schatkamer afstappen. Is ér
nog niet een aparte kleine kluis?" Toen
de secretaresse knikte, vervolgde de su
per: Weet u, wat de heer Bould daar-
Iper:
in b
bewaarde?
Met zekerheid zou ik 't u niet kun
nen zeggen. In mijn bijzijn is ze nooit
geopena. Afgaande op uitlatingen van
mijnbeer Bould, moest hij ook ln 't be
zit zijn van een kostbare verzameling
historische juwelen. Hij kon zich elke
uitgave permitteren, want hij was multi-
miÏÏionair, al leefde hij haast even sober
als een dagloner. Zijn juwelen heb ik
nooit gezien. De heer Bould sprak er
niet over, dat ook de kleine kluis geca
talogiseerd moest worden.
Juist. Quild zweeg even. Waar
schijnlijk kunt U zich niet herinneren,
juffrouw Warr, of de heer Bould 't ket
tinkje met de sleutels nog om de hals
had, toen u hem dood in bed vond?
Daar herinner ik me niets van,
antwoordde zij. 'k Was zó overstuur,
dat 'k alleen op de dode lette.
Begrijpelijk, mompelde Quild. Hij
trachtte een sympathiek accent in zijn
toon te leggen. Heel begrijpelijk. Eh
is er ook u niets van opgevallen,
mijnheer Heward?
Neen, antwoordde Guy. 'k Zie
trouwens niet in, hoe 'k er iets van be
merkt kon hebben, daar de moordenaar
toen de sleutels natuurlijk al had.
Dat spreekt, 'k Bedoel meer, of u
achteraf niet de een of andere bijzon
derheid te binnen geschoten is. En toen
Guy 't hoofd schudde: 't Blijft een
vreemd geval heel vreemd. Hij zweeg
een ogenblik. Dat is waar ook, juf
frouw Warr. U bent ln de namiddag op
gebeld door een onbekende, die de heer
Bould te spreken vroeg. Hoe laat was
dat?
Kwart over vijf.
Bent u daar zeker van?
O ja! Voor 't eerst glimlachte juf
frouw Warr weder. 'k Heb de gewoon
te, bij aanvragen van dat soort de tijd
aan te tekenen, waarop ze gedaan wor
den.
Bijzonder accuraat, prees de super.
Nu, juffrouw Warr, ik denk niet, dat
die meneer nog zal opbellen of persoon
lijk komen. Jimmy Burke Is daar, waar
noch getelefoneerd ,noch over kostbaar
heden gemarchandeerd wordt .Tja: Hij
streek met een vinger langs de rechter
neusvleugel: Wat is uw mening over de
ze zonderlinge historie, mijnheer He
ward?
De mijne? Guy trok de schouders
op: Ik denk niet ,dat ze u veel wijzer
maakt. Eén ding staat voor mij vast:
roof was het motief van de misdaad, Ip
die misdaad had Burke ongetwijfeld zijn
aandeel. Alleen kwam hij er erg onfor
tuinlijk af. U hebt zelf gezegd, dat hij
een inbreker was.
Neen: neen, mijnheer Heward, pro
testeerde Quild: Dat mag u niet zeggen
een inbreker! Jimmy was een artist.
Zijn specialiteit: juwelen. Hij behoefde
voor de grootste kenner niet opzij te
®aa"- Antiek porselein! Postzegels!
Quud lachte smalend: Niets voor Jimmy!
Hij draaide er de hand niet voor om!
Neen, hém heb ik uitgeschakeld. Hij
werd vermoord en hoe secuur ik zijn
zakken binnenstebuiten heb gekeerd
in het bezit van de sleutel-s was hij niet.
Dan blijft Dyson, de butler, over!
zei Guy: En, mijnheel Quild, als Ik een
man van de Yard was, had ik Dyson al
bij zijn kladden gepakt.
Op grond waarvan? Ik geef toe,
dat de butler een verdacht heerschap is.
Maar, mijnheer Heward, hij is bijna zes
weken hier in huis. Waarom, als hij daar
werkelijk óp uit was, sloeg hij niet veel
eerder zijn slag? Natuurlijk houd ik hem
in de gaten, maar ik mis het recht, hem
van de moord op Bould ln beschuldigen
tenzjj zich nadere aanwijzingen voor
doen.
Met dat al zijn we n«g,«cen stap
gevorderd! Het enig®, wa W«J (net ze
kerheid weten, is, dat iemand met alle
geweld de sleutels wilde hebben, om in
de schatkamer te komen. Roof móét dus
de drijfveer zij ngeweest.
Quild knikte en masseerde voor de
variatie zijn neusvleugel weer eens.
Uw redenering is logisch, mijnheer He
ward. Het zou mij niet verwonderen, als
u dicht bij de waarheid bleez te zijn.
Toch, van de andere kant....
Hij zweeg op de verschnictc kreet van
juffrouw Warr. Alle kleur was uit haar
gelaat verdwenen; zü staarde met wijd
open ogen naar iets achter hen. Quild en
Heward draaiden zich niet een ruk om.
Achter in de kamer was een smal raam
en toen Guy zich omgekeerd had, kreeg
hij nog een vluchtige indruk van een
gezicht stijf tegen het raam gedrukt,
Slechts -heel even z-ag hij het n vaag,
wit ovaal. Toen was het verdwenen.
X-
Zag u het? vroeg Katherina Warr
hem met bevende iipPen; u het
ook? Zij legde een hand tegen haar keel.
Het gezicht van een man! Hy gluur
de naar binnen!
Ja, 'k zag iets. antwoordde Guy.
Hij kwam Biet ver-der. Als een wervel-
wind stoof Quild laugs ^en ?n' J
was de deur uit vóór zij er zier. goed
en wel rekenschap van heddeft gegeven,
wat was voorgevallen. Zij hooi clen hem
in de hall een bevel brullen tegen de
agent uit Langport, terwijl hij deze voor
bij rende naar de voordeur. Toen Guy de
hall bereikte, was van de super mets
meer te bespeuren; de stikdonkere tuin
had hem verzwolgen.
•t Had geen zin, hem te volgen en Guy
bleef met de verbaasde a-gent op de stoep
staan. Duidelijk klonken nog een poosje
de zware voetstappen van Qmld na, ver
gezeld van een zuigend gel-iud, dat de
modder maakte, Maar ook dat hield
weldra op. De stilte werd alleen ver
broken door het neer-ruisen van de regen.
De dakgoot kon de stroom met verwen-
ken en opzij van het huis kletterde het
water op de terrastegels J)'6er'
Een zwak geluid achter hem deed
Heward haastig over z«n schouder heen
kijken. Hij bemerkte Dyson, de butler,
die zich bij hen voegde
Is de man ontvlucht, mijnheer?
fluisterde Dyson opgewonden.
'k Zou het je niet kunnen zeggen,
antwoordde Guy gemelijk. Hij voelde
ziich moe en verkeerde niet in een stem
ming om op de vragen van de butler in
te gaan.
De Lan-gportse politieman mompelde
iets, dat zij niet verstonden. Hij ver
duidelijkte zijn bedoeling door met een
vinger in de verte te wijzen. Een licht
stip was zichtbaar geworden in de strak
gespannen duisternis.
Dat zal de super wezen, denk ik,
zei hij. Eens kijken, of hij me nodig
heeft.
Het licht aan het einde van de laan
kwam nader en nader en weldra was
superintendant Quild terug, vermoeid-,
hijgend nog va-n het harde lopen.
Ik zag hem, zei hij, maar de vent
had een te grote voorsprong. Hij was de
tuin uit en de hei op, vóór ik hem kon
inhalen. Daarbij kon hij de weg in het
donker beter vinden dan ik.
Jammer, dat hij wist te ontkomen,
zei Guy.
Dat is het, stemde de super toe.
Maar laten we deze zondvloed -niet langer
trotseren en de ark weer opzoeken. J®1"-
wijl zij naar bónnen stapten, zei hij: Ja,
die kerel won de wedloop, maa-r veel
zal het hem niet helpen. Want ik weet,
wie hij is. Dat komt d-us terecht.
Heward. die elk antwoord had kunnen
verwachten, behalve dót, bleef stoUitiJf
b Weet u, wie het was? vroeg hij
stom verbaasd.
Een flauw glimlachje plooide de mond
van superintendant Quild-. Ja, U hoeft
helemaal niet te kijken, of ik een heksen
toer verricht heb, mijnheer Heward'.
Katharine Warr stond in de open deur
van haar kantoortje, bleek en blijkbaar
haar schrik nog niet te boven Zij was
merkbaar opgelucht, toen Quild en
Heward zich weer bij haar voegden
Hebt u hem te pakken gekregen.
De super schudde het hoofd. Neen,
iuffrouw Warr, tot mijn spijt niet. Hij
was me te vlug af. 'k Had andere graag
een babbeltje met hem gemaakt; k zou
me sterk vergissen, als hij me met een
paar belangrijke dingen in mijn oor had
kunnen fluisteren. Dat zal dus tot mor
gen moeten wachten.
Maar wie was 't dan? drong Guy
ongeduldig aan.
Ik overdrijf niet, als 'k hem een
ouwe vriend van me noem, antwoordde
Quild met. een glimlach. Ofschoon de ge-
negenheid altyd meer van één kant ge-
komen is, tja, maar dal. lag heus met
aan mij. In ieder geval, hij was een groot
vriend van wijlen Jimmy Burke. Die
twee waren dief en diefjesmaat. Jimmy
was evenwel verreweg de gewiekste. Zon
der hem zou Andy Hawkins een dure
kostganger voor de Britse Staat ge
W°-AndyHawkins, is dat ce naam van
do man, die door 't raam gluurdevroeg
juffrouw Warr.
Laten wjj aanemen, dat d t zijn
naam is, zei Quild voorzichtig. Hi) heeft
er nog een massa meer. 'k Geloof met,
dat. ik ooit een man ontmoet heb met
zóveel namen, maar Andy Hawkins is
toch de naam, waaronder Scotland \ard
hem 't best kent.
Het kleine gezelschap Ring spoedig
daarop uiteen. Juffrouw Warr, die er
weggetrokken uitzag, op van vermoeid
heid, was de eerste, die verdween. Super-
intendant Quild had hardnekkig een ka
mer geweigerd en zei, dat hij geen be
tere slaapgelegenheid kon verlangen dan
de divan. Dyson bracht Guy Heward
naar hoven en, na zich vergewist te heb
ben ot de gast; nog iets nodig had, wenste
hij hem wel te rusten en ging voor de
nacht sluiten.
De kamer, voor Heward in geieedhotd
gebracht, was niet bijzonder groot, maar
comfortabel. In de hoge, ouderwetse
schouw brandde een behaaglyk vuurtje.
De regen plaste nog altijd neer; de wind
was opnieuw aangewakkerd lot een
storm, die met zijn vlagen het eenzame
huis op de helde beukte. En woedend
over elke nutteloze aanval, striemde
hij de regen meedogenloos tegen de
ruiten.
Onder 't uitkleden rookte Guy nog een
sigaret.
Slaap had hi) niet; toch was hi) blij,
onder de wol te kunnen kruipen. In de
weldadige warmte van een uitstekend
bed wilde hi) zich de opwindende gebeur-
tennissen van die avond voor de geest
roepen; proberen, of hij de verschillende
stukken niet zó aan elkaar kon passen,
dat zjj tenslotte een gave legkaart vorm
den. De meest aannemelijke theorie leek
hem, dat de moorden op Marmariuke
Bould en Jimmy Burke door één en
dezelfde hand waren gepleegd. Andy
Hawkins? Het kwam hem hoogst on
waarschijnlijk voor. Andy had altijd met
Burke samengewerkt waarom zou hij
hem dan nu gedood hebben? Als 't Haw
kins er om te doen geweest was, de schat-
kamer van Marmaduke Bouid te plun
deren, zou 't, toch meer dan toevallig
zjjn, dat hul daarmee juist gewacht had
tot op de dag, dat Jinuny Burke van
Dartmoor terugkeerde, Neen, Andy Haw
kins kon de dader niet zijn. En dan
kwam er voor Guy Heward maar één
persoon in aanmerkoing Paul Dyson.
Toen ging Heward met een ruk over
eind zitten in zijn bed. Hij had stemmen
gehoord. Stemmen, heel dicht in de na
bijheid. En één daarvan herkende hii on
middellijk 't was die van Dyson, de
fluisterende butler.
XI.
Doe me een pleizier en laten we ons
nu niet druk maken over de kwestie,
wa-t pas geeft en wat niet, hoorde He
ward de butler zeggen. Het Is nu
tijd om te handelen ,niet om te praten
hoog tijd zelfs. Ik heb een afkeer van
geweld, maar daareven was ik er na aan
toe. En het zou uw schuld -geweest zijn.
Ik zou me wel om de oren kunnen
slaan, dat ik een ogenblik zo zwak was
om je dit onderhoud toe te staan. Maak
het kort, of Ik neem mijn woord terug.
In die tweede stem kon Guy Heward
zich evenmin vergissen. Zij was van een
vrouw Katherine Warr, het lelijke
eendjeHad de butler vues op haar?
Heward liet zich uit bed glijden. Zijn
eerste opwelling was ,de kamer uit te
snellen en de vrijpostige Dyson bij het
nekvel te pakken. Hij bezon zich echter.
De butler had juffrouw Warr voorgehou
den, dat het hoog tijd geworden was om
te handelen. Waarmee anders konden die
woorden ln venband staan dan met de
moord op Marmaduke Bould en de dief
stal van de sleutels der schatkamer?
Voorzichtig, voetje voor voetje, schui
felde Heward naar de deur, uit vrees,
zich ergens aan te stoten en ^odoencie
leven te maken. Om die zelfde TCCl®
durfde hij het licht niet aan to km PP
Tenslotte raakten zijn vooruitges
handen iets de deur.
Het -helpt u niet, jutfrouw Warr, zei
de butler nu weer, zo h°0«Ya"d
ren te blazen. U weet zelf heel goed, dat
vanavond alles veranderd 1* N alle®n
door de dood van mijnheel Bould en de
diefstal van dc sleutels, maar °ok door
de komst van de man van 9™ü>nd Yard.
U denkt heel slim te t lTf'
en ik geef direct toe, dat u niet tot de
domsten behoort, maar een man als su
perintendant Quild zal u gauw genoeg
dóór hebben.
Zoals hij jou d°or hééft, Paul Dy
son Ik heb geen lust, er mot jou over
te twisten, of ik de betrekking van. se
cretaresse bij mijnheer Bould alleen heb
aanvaard, om hem van Iets te beroven,
iets, dat ik hebben wil en hebben moet.
Maar zó stom ben je toch niet. om te
denken, dat ik mijn doel zou trachten
te bereiken door een moord? En. nam
Dyson ,van jou zou ik dat niet graag be
weren. Als jij niet ziende blind oen
moest je allang bemerkt hebben dat su
perintendant Quild je verdenkt en mijn
heer Heward niet minder. h
Onzin lentwoordde
Óf ikTen klap in het gezicht kreeg, toen
Oniiri terugkwam met het gouden ket-
Unkfe - zonder de sleutels. Iemand is
u vóór geweest, juffrouw Warr, en mij
Voor de laatste maal zeg, waar
om je dat onderhoud wilde en maak dan
dat je wegkomt!
Dat vyeet u. juffrouw Warr. U
vraagt naar de bekende weg. Ik kwam,
om u een voorstel te doen. Een voorstel
tot samenwerken. VJat is uw antwoord
er op?
Zij lachte 'honend. Paul Dyson, je
'bent gekStapelgekIk ga geen trans
acties aan met een dief
Win boter op zijn hoofd heeft, moet
niet in de zon gaan staan, jto ff rouw Warr,
antwoordde de butler brutaal. Ik ee
dief. Goed. Best. Ik ontken t met. Maar
u bent geen haar beter. Waaróm sluipt
u anders 's naöhts door t huis eh pro
beert in de schatkamer te komen?
Als jij dat hebt geconstateerd, Paul
Dyson, dan' is dat alleen 't bewijs, dat
ook jij niet lag, waar je verondersteld
werd, te liggen, 't Kan me trouwens niet
schelen, of je me gezien hebt en hoe dik-
wijls. Mijnheer Bould had iets in zijn be-
zit waar ik recht op heb. en als k dat
terug kan nemen, pleeg ik m mijn ogen
geen diefstal. Ziezo; nu weet Je t. Ver-
Warr?
Mijn allerlaatste.
Goed dan. De butler zuchtte. U
zult er spijt van hebben. Erg veel spijt.
Heward hoorde een deur sluiten; lichte
voetstappen schuifelen over de gang.
Even werd het stil in huis; toen vernam,
hij de bekende geluiden van iemand, dia
toebereidselen maakt om naar bed te
gaan. Een schakelaar werd omgedraaid,
een ledikant kraakte juffrouw Warr
had zich ter ruste begeven. Heward
wachtte nog een poosje, voordat hij licht
maakte. Hij had zich al afgevraagd, hoe
t mogelijk was, dat hij de stemmen zo
duidelijk had kunnen onderscheiden. Nu
vond hij do verklaring daarvan. Boven
zijn bed zag hij een niet afgesloten ven
tilator. 't Gesprek werd dus ln de kamer
naast de zijne gevoerd en die kamer
werd door Juffrouw Warr gebruikt, 't
Speet hem niet, dat hij geluisterd had;
hij wist nu, dat zowel Bould's secretares
se als zijn butler op Lonely Moor geko
men waren om te stelen. En een derde
was beiden te vlug af geweest!
Guy kroop weer in bed. Hij was *t er
nog niet met zichzelf over eens, of hij
superintendant Quild op de hoogte zou
brengen van 't afgeluisterde gesprek. Als
hij er alléén voor Dyson de zaak ongun-
tiger door kon maken, zon hij geen
ogenblik geaarzeld hebben. Maar hij kon
be butler niet belasten, zonder er ook
juffrouw Warr in te betrekken. Per
slot van rekening was er niets gebeurd.
Tussen een diefstal beramen en een dief
stal uitvoeren lag een hemelsbreed on
derscheid. Dan was er nög een reden om,
wat hij géhoord had. vóór zich te hou
den en die overweging gaf de doorslag
juffrouw Warr was en bleef een
vrouw Een onaantrekkelijke vrouw,
een beslist lelijke vrouw zelfs maar
toch altijd een vrouw. Wat Paul Dyson
betrof: zijn zondenregister was ook zon
der dat groot genoeg: Quild zou de but
ler niet tussen zijn vingers laten door
glippen!
Heward had een uur of wat geslajsen,
toen hij wakker schrok cn voor de twee
de maal rechtop in bed ging zitten. Hij
luisterde scherp. Juist was "hij voorne
mens, ae dekens opnieuw over zich heen
f* trekken, in de veronderstelling, dat
PM Sedroomd moest hebben, toen 't ge-
v 'lGTn 'n zijn slaap gestoord had,
z.ch herhaalde, 'f Was een kloppen aan
rtjn deur, een dringend kloppen.
Is daar iemand? vroeg hij-
Een zachte stem, die beefde van anest,
antwoordde: —Ut ben 't., mijnheer He
ward. 'k Ben zo bang. Er sluipt Iemand
In de tuin ronddaarnet was hij on
der mijn raam.
Terwijl juf/rouw Warr sprak, was
Guy 't bed al uit. HU schoot snel een
paar kledingstukken aan, onderwijl de
jonge vrouw geruststellend dat liij on-
middellUk hij haar zou zijn. Toen deed hU
de deur open.
Waar hebt u voetstappen gehoord,
juffrouw Warr?
Onder mijn raamdaar, op die
hoogte! Katherine wees naar zijn ven-
gter.
Guy schoof 't op en keek naar buiten,
't Regende nog altijd, maar de wind was
wat meer gaan liggen. Er was ook wat
schemer nu, waardoor de voorste paden
in de tuin flauw waren te onderschei
den. Doch hoe scherp Heward ook tuur
de, hU zag niets.
{Wordt vervolgd)
