Priesters en seminaristen in
het Joegoslavische leger
Onder permanente controle
De nationale koopvaardijvloot
Eerste dividend Autobanden
Vredestein
„Dit is Leven" op Drakenburgh
R
êP
De geheimzinnige
VIJAND
KOELER WEER
Groothandelsprijzen stegen in Mei
Kerkbezoek strafbaar
Militaire actie tegen
Ambon?
Vliegramp eist
20 doden
Negentiende Limburgse
Sociale Studieweek
BEDDENenL'
Na reservering en afschrijving 4 pCt
Socialisten gehalveerd
in Sleeswijk-Holstein
ADIO
programma
Heet gevecht op
Amsterdamse Zeedijk
$11i-
Mkïie van Zeggelen
gehuldigd
Grotere productie in de
industrie
Hongarije roept
gezanten terug
MAANDAG 10 JULI 1950
PAGINA 5
In Joegoslavië zijn noch de jeugdige priesters noch de seminaristen
vrijgesteld van de militaire dienstplicht. Een Kroatisch priester,
die eveneens een jaar in het leger heeft moeten dienen, is erin
geslaagd zijn vaderland te ontvluchten en in Oostenrijk onderdak
te vinden. Het Ivatholiek IN ederlands Pershureau heeft beslag
kunnen leggen op een artikel, dat deze priester heeft geschreven
over de omstandigheden, waarin de priesters en seminaristen hun
dienstplicht moeten vervullen.
KAPITALE BOERDERIJ
BRANDDE AF
Motorspuit was defect
R.I.S. concentreert land- en
zeestrijdkracliten
De grootste en de beste!
NETTO INKOMSTEN IN 1948 I in 1947. Vermeerderd met baten uit door-
SPREEUWEN EN REUEN
deden schade aan kersenoogst
OMZETTEN NOG IN
STIJGENDE LIJN
VOORAL VOEDINGSMIDDELEN I hout, ?hemische producten (zeen. Icnnc
VOEDINGSMIDDELEN
DUURDER GEWORDEN
Tussen Noorse zeelieden en
agenten
NOORD-BRABANT'S
BEVOLKING GROEIT
IS HET NOU EEN WALRUS OF EEN RUS VAN DE WAL
Door A. HRUSCHKA
Algemeen indexcijfer steeg in
Mei met zes procent
SCHAAKRUBRIEK
keur op Zondag en op de grote feest
dagen, zelfs op Kerstmis, de „dienst" het
kerkbezoek onmogelijk maakt. Het is
zelfs zo, dat een verzoek om de kerk te
mogen bezoeken zeer onaangename ge
volgen voor de betrokkene met zich
brengt.
De priesters en de seminaristen, die
in Joegoslavië voor hun militaire dienst
plicht worden opgeroepen, zo verklaart
deze priester, worden over het gehele
land verstrooid. Regel is, dat er nimmer
twee priesters in dezelfde militaire een
heid diengn. Dit is het gevolg van een
voorzichtigheidsmaatregel, die voort
spruit uit de overtuiging van de commu
nisten, dat de ondergrondse activiteit in
Joegoslavië onder leiding staat van de
Katholieke Kerk.
Daar alle Katholieke priesters de com
munistische autoriteiten verdacht voor
komen, worden zij ingedeeld op de ge
vaarlijkste plaatsen en wel bij eenheden,
die onder strenge discipline staan, name
lijk de infanterie en de artillerie. Daar zij
beschouwd worden als afgestudeerden
van de middelbare school (hun theologi
sche studies worden niet erkend), moeten
zij een jaar dienen. De politieke commis
sarissen der verschillende eenheden heb
ben opdracht bijzonder op hen te letten.
Priesters en seminaristen, alsmede an
dere academisch gevormde soldaten,
moeten behalve hun normale dienstplicht
ook in het leger cultureel en politiek
werk verrichten. Zij moeten b.v. mede
werken aan het blad, dat elke eenheid
bezit. Zij moeten zelf artikelen schrijven,
de artikelen van andere soldaten corri
geren, overtikken en klaarmaken voor de
eind-redactie. Zij moeten aan analphabe-
ten lesgeven en leesgroepen leiden Zii
moeten communistische lectuur, vooral
het pai tijblad „Borba' voorlezen. Deze
lectuur moeten zij bovendien in overeen
stemming met de communistische theo
rieën verklaren en van commentaar voor
zien. Door deze methode is het voor de
gewone soldaat onmogelijk om de pries
ter-soldaten van andere communistische
propagandisten te onderscheiden.
Zodra echter de Katholieke soldaten te
weten komen, dat een van hun collega's
priester is, krijgt deze direct hun volle
vertrouwen. Dit. geldt ook voor de Mo
hammedaanse soldaten.
De geest in het leger is over het alge
meen sterk anti-godsdienstig gericht.
Daarom moeten de priesters en het over
grote deel der militairen (vooral de Ka
tholieken onder hen) zeer voorzichtig
zijn, teneinde vervolging te ontgaan. Er
is niet veel voor nodig om als priester te
worden gearresteerd en zonder getuigen
te worden veroordeeld om in een straf-
bataljon dienst te doen of in een concen
tratiekamp terecht te komen.
Ik ken, aldus de vluchteling, een pries
ter en enige soldaten, die tot het straf-
bataljon werden veroordeeld, alleen om
dat zij heimelijk naar de kerk gingen.
Een andere priester werd tot dezelfde
straf veroordeeld, omdat hij in een dis
cussie, die was uitgelokt, Mgr. Stepinac
had verdedigd. Weer een andere priester
moest voor de soldaten verklaren, hoe
de wereld volgens de communistische
theorieën was ontstaan en hoe Dar
win de evolutie van de mens had
uitgedacht. Tijdens de daarop volgende
debatten oefende de priester critiek uit
op de theorieën van Darwin en prompt
werd hij enige dagen later gearresteerd
en tot 10 jaar dwangarbeid veroordeeld
Het ergste troffen het de priesters en
theologanten, die in 1945 gemobiliseerd
werden. Zy stonden aan mishandelingen
bloot, terwijl verscheidenen van hen ee
dood werden of tot jarenlange dwanear
beid werden veroordeeld. ëdr-
aLde hun opge-
Zondagmiddag omstreeks vier uur ont
dekte een van de tien kinderen van de
landbouwer van den Heuvel, die een
boerderij aan de Hoefseweg te Hoogland
(Utrecht) bewoont, dat in een van de
drie hooibergen brand was ontstaan.
Vrijwel onmiddellijk sloeg het vuur
a-r de tweede hooiberg en het
rfoüi 6 land of ook de kapitale boer
derij vatte vlam. Tenslotte tastte het
°u nog de derde hooiberg en de
bouwschuur aan. Buren en belangstel-
^IÜin/elukte het een bijgebouwtje, dat
hoeden wind lag> voor het vuur te be-
TY>B.v,A'irandweer van Hoogland moest
macnteloos toezien, omdat de motorspuit
aeiect was. Ook de brandweer van Hoog-
Yanderveen, inmiddels gealarmeerd, kon
ti\ ass'stentie verlenen, omdat de to
tale lengte van de slangen niet voldoende
was om het water, dat zich op een af
stand van 500 meter bevond, te bereiken.
JJe boerderij, de bouwschuur en de drie
hooibergen brandden geheel af. De scha
de wordt geraamd op circa 100.000.
Uit betrouwbare bron wordt vernomen,
dat de regering van Indonesië binnen een
paar weken met militaire operaties te
gen de afgescheiden republiek van de
Zuid-Molukken zal beginnen, aldus meldt
Ass. Press In fret Oostelijk deel van de
Archipel concentreert de R.I.S. troepen
en marine-strijdkrachten, kennelijk met
het doel een uitgebreide amphibische ac
tie te ondernemen tegen het eiland Am-
bon, het centrum van de republiek.
Onder de troepen, die van Java naar
het Oosten zijn gedirigeerd, bevinden zich
eenheden van de republikeinse Siliwan-
gi-divisie. Zaterdag is een schip met troe
pen van Djakarta met een bestemming in
Oost-Indonesië vertrokken.
In de afgelopen weken heeft de jonge
Indonesische marine met vier korvetten
die van de Nederlanders zijn overgeno
men, en een aantal kleinere boten Ambon
geblokkeerd. Het patrouilleren tegen
smokkelboten werd elders in Indonesië
vrijwel geheel aan de Nederlandse mari
ne overgelaten.
Er zijn 20 personen om het leven ge
komen, terwijl 9 ernstige brandwonden
opliepen, doordat een Frans vliegtuig
Zondag vroeg nabij Casablanca neer
stortte.
Het toestel dat van Parijs naar Dakar
bestemd was, was pas opgestegen van
het vliegveld nabij Casablanca, toen een
van zyn motoren in brand geraakte. Het
stortte neer in een steengroeve.
Advertentie
per rol
(Van onze weerkundige medewerker)
Een dag hitte schijnt ditmaal reeds vol
doende voor ons te zijn, maar omdat dit
hittegolfje juist op Zondag kwam, heeft
men er meer van kunnen genieten dan
op een door-de-weekse dag- De aanvoer
van warme lucht uit het Zuiden heeft tot
gevolg gehad, dat de temperatuur in Bra
bant, Limburg en ten Oosten van de
IJssel tot 29 graden steeg, terwijl het ook
aan de kust volop zomerweer was, hoe
wel daar natuurlijk iets minder hoge
temperaturen werden genoteerd. Het
werd gisteren in de loop van de dag ech
ter duidelijk, dat het voorlopig weer bij
slechts één dag zou blijven. Boven Frank
rijk had zich een warmtijstoring ont
wikkeld, die langs onze kust naar het
Noorden is getrokken, zodat de wind van
Zuid-Oost naar Zuid-West omliep en dus
koelere lucht in aantocht was. Dit front
is ons land vannacht gepasseerd met het
gevolg, dat de temperatuur in korte tijd
vier graden zakte, hetgeen overal met
regenbuien en bijna overal met onweer
gepaard ging. Ook in de koelere lucht
komen nog enkele regenibuien voor, maar
veel water valt er niet uit en de krach
tige zonnestralen zullen, de temperaturen
spoedig weer op een peil brengen dat
hoger ligt dan het nonmale niveau voor
deze tijd van het jaar hoewel een hitte
als van gisteren voorlopig niet meer tl
verwachten is. er te
Op de oceaan nadert een nieuwe de
pressie, die vanmorgen tot vlak voor dê
Ierse kust was doorgedrongen. Vermoe
delijk zullen wij morgen en overmorgen
wel meer van deze diepressie merken °De
kans op regen blijft dus in de komend:
dagen bestaan.
dragen werkzaamheden uitvoeren ook al
strijden deze werkzaamheden mét hun
godsdienstige overtuiging. Bij h™ vertes
vfandeenvaWn0Heent ^cisten^f a!s
nfte staat gebrandmerkt
Hef iff®® gen daaraan verbonden.
Rn net fere"?orps bestaat voor 70 tot
P a Serviers, in bepaalde eenheden
zelfs voor 98 pet., die bijzonder vijande-
ipk staan tegenover de Katholieke pries
ters. Officieel is het kerkbezoek toege
staan, doch in de practijk kunnen noch
de priesters noch de Katholieke soldaten
ooit een kerk bezoeken, daar by voor-
voer, overlading, binnenvaart, P. T. T.
Blijkens opgaven v-an de Nederlandse spoorwegen, scheepvaartreparaties en
eeerederijen heeft de nationale koop- j luchtvaart, en Verminderd met de bere-
vaardijvloot (excl. coasters) in 1948 in j kende vracht in guldens verdiend op in-
totaal van het buitenland voor vrach- voer en vracht en passagiers met Neder -
ten, passagegelden, verhuur van schepen, landse schepen, bliiken de totale ont-
CriVl niSfiWQT» cir\t->rl t r\ rrontnno /-.v-i t
Op 6, 7 en 8 Augustus zal in Rolduc
de 19e Limburgse Sociale Studieweek
worden gehouden. Het onderwerp is dit
keer „Rangorde der waarden in de he
dendaagse maatschappij".
Als sprekers zullen optreden dr. A. Ge-
rats M.S.C. uit Heerlen, die het onder
werp „Algemene karakteristiek van de
hedendaagse samenleving" zal behande
len; dr. A. Cornelissen uit Nijmegen, die
het woord zal voeren over de „Rang
orde der waarden, voorwaarde voor vry-
heid en vrede" en dr. N. Devolder O.F.M.
Leuven, die als onderwerp heeft gekozen:
„Bedrijfsorganisatie als verwerkelijking
van de rangorde der waarden op econo
misch gebied". Voorts: mr. Sassen, Vugbt,
onderwerp „Volksgemeenschap als verwer
kelijking van de rangorde der waardejn
op politiek gebied"; Jos. Gocklen, Dus-
seldorf, onderwerp: „Internationale sa
menwerking op sociaal-economisch en po
litiek gebied volgens de rangorde der
waarden" en Jos. Joos, Cullins (Frankr.)
onderwerp: „Katholieke sociale organi
saties in hun betekenis voor de interna
tionale samen werking".
De predicatie onder het Lof, bij de
opening der Sociale Week, zal werden
gehouden door de Zeereerw. heer J. Col-
sen S.M.
Advertentie
met garantie-certificaat
Ondanks het feit, dat de kersenoogst er
aanvankelijk best voor stond en men al
gemeen de indruk had dat het goed fou.
gaan, is het voor'vele pachters tilt jakr
een grote desillusie geworden. De spreeu-
Aan het jaarverslag over het boekjaar
3949 van de N. V. Nederlandsch-Ameri-
kaansche Autobandenfabriek Vredestein
|ontlenen wij het volgende.
In het afgelopen jaar slaagde men erin
het volume der zaken aanmerkelijk uit
•te breiden De productie werd vooral in
de tweede helft van 1949 belangrijk ver
groot
Ten aanzien van de export valt
eveneens 'n stijgende lijn waar te ne
men. Er moet echter aanzienlijke con
currentie het hoofd geboden worden.
Te Brussel werd in November 1949 'n
verkoopkantoor opgericht nl. de S. A.
Vredestein met een kapitaal van Bfrs.
1.000.000, waarvan alle aandelen het
eigendom zijn van de vennootschap.
Ter versteviging van de liquiditeits-
wen lieten zich tijdens de oogst gelden „osl.je 'n credietovereenkomst geslo-
znalc in iarpn w»c croLw^iirrl Vnl- ttv „11i- r« V.nt ofcrpln-
zoals het in geen jaren was gebeurd. Vol
gens insiders was er in verschillende bon
gerds geen keren aan. Ook de felle re
gens van de vorige week brachten grote
schade aan. Vooral de zg. harde variëtei
ten als zwarte kersen sprongen bijna alle.
De prijzen van deze kersen waren vrijwel
alle onder de 10 cent per kg op de vei
ling. Zij zijn dan ook alleen nóg maar
geschikt voor de industrie. Deze veiling-
prijs maakt de zeer hoge plukkosten en
de daarbij komende sociale lasten niet
goed, waardoor vele pachters besloten
hoe ongaarne ook deze kersen te
laten hangen.
t^n met de Herstelbank. In het afgelo
pen. boekjaar werd uit hoofde van deze
overeenkomst een bedrag groot 900 000
opgenomen. Deze langlopende lening
werd afzonderlijk op de balans vermeld.
in 1949 werd een bedrijfsoverschot
behaald yan 1.238.389 5?3-26^
Na afschrijving op vaste goederen, ma
chines en installatie, vormen inventaris,
auto's, woonhuizen, oprichtingskosten,
alsmede de kosten van iy bedrijfstelling
arf 758 520 476.239) er vorming van
een algemeene eserve ad 200.000 (v.j.
dotatie aan de reserve belastingen van
J 44.547).
Wat het thans lopende boekjaar be
treft wordt opgemerkt, dat de omzet
ten zich nog steeds In stijgende lijn be
wegen. Een verdere vergroting der
productie vond in 1950 plaats.
Omtrent de nog te verstrijken maan
den van 1950 acht de directie het niet
gewenst voorspellingen te doen. Val-
staan wordt met het volle vertrouwen
ui' te spreken voor de naaste toekomst.
Voorgesteld wordt uit de netto winst
een dividend uit te keren van 4 pet.
(nihil) en na aftrek van de statutaire
tantièmes van directie en commissaris
sen het saldo ad 30.692 naar nieuwe
rekening over te brengen.
Bij de Zondag in Sleeswijk-Holstein
gehouden parlementsverkiezingen ver
loren de socialisten 24 van de 43 zetels,
zodat zij thans met 19 zetels vertegen
woordigd zijn. De Christen-Democraten
behaalden 16 zetels (verlies 5). De voor
het eerst aan de verkiezingen deelne
mende Vluchtelingenpartij behaalde 15
zetels. De Vrije Democraten (Lib.) en de
„Duitse Partij", tot nog toe niet in de
Landdag vertegenwoordigd, verkregen
resp. 8 en 7 zetels. De pro-Deense
Zuid-Sleeswijkse Bond behaalde er 4
Communisten en Neo-Fascisten konden
geen zetel veroveren.
schadevergoedingen enz. ontvangen
859.1 millioen tegen 654.5 millioen in
1947. De nationale koopvaardijvloot heeft
in het buitenland uitgegeven 429.9 mil
lioen tegen 308.5 millioen in 1947.
Van de hieruit resulterende netto
inkomsten ad 429.2 millioen in 1948
ls 202 millioen verdiend In guldens,
zodat de deviezenopbrengst op 227,2
millioen becijferd kan worden. In
1947 waren de netto-inkomsten 346.0
millioen en bedroeg de deviezenop
brengst 202.5 millioen.
Het C. B. S. tekent hierbij aan, dat
deze cijfers niet betrekking hebben op
de winsten der rederijen. Zij stellen voor
de totale ontvangsten, wegens vrachten,
passagegeiden en andeire ontvangsten
voor aan het buitenland bewezen dien
sten en de in het buitenland gedane uit
gaven.
Volgens de specificatie van de post
vervoer der internationale betalings
balans van Nederland in 1948 bedroegen
de totale netto-inkomsten van de natio
nale koopvaardijvloot (incl. coasters»
DINSDAG 11 JULI.
HILVERSUM II (1296 M.) 7.00—24.00 KRO.
7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgymn. 7.30 Volks
liederen. 7.45 Morcgengebed en liturgische
liederen. 7.45 Morgengebed en liturgiscne
Gram. 9.35 „Lichtbaken" 10.00 V. d kinde
ren. 10.15 Orkest. 11.00 'V. d. vrouw. 11-30
inv 11.54 Godsdienstige causerie. 12.00
Angelus 12.03 Gram. 12.30 Mededelingen. 12.33
Dram. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en
Kath. nieuws. 13590 Lunchconc. 14.00 „Ja, zo
was t klankbeeld. 15.00 Kamerork en
soliste. 16.00 V. dl. zieken. 16.30 Ziekenlof.
17.00 V. d. jeugd,. 17.45 Regeringsuitz. 18.00
Lichte muziek. 1J;.20 Sportpraatje. 18.30 V. d.
strijdkrachten. ld.OO Nieuws. 19,15 Reportage.
19.25 .,Dit is leven", causerie. 19.40 Lichte
muziek. 20.00 Nteuws. 20.05 De gewone man.
20;12 Omroep ork. en solist. Ca. 20.42 Voor
dracht. 21.10 „Sterker dan het noodlot", hoor
spel. 22.40 Godsd ienstige causerie en Avond
gebed. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Gram.
„HILVERSUM I (402 M.) 7.00 AVRO. 7.50
VPRO. 8.00—24,00 AVRO.
n 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.40 Dagopening
M Nieuws en weerberichten. 8.15 Gram.
8.55 V. d. vrouw. 9.00 Gram. 9.30 Waterst. 9.35
Gram. 10.00 Morgenwijding. 10 15 Gram 10.50
V. d kinderen. 11.00 Pianorecital. 11.30 V.
19 in n?"- Dram. 12.33 V. h platteland,
zicht ia*9ï i?r'°° Nieuws. 13.15 Financ. over-
14 15 S ,J otropoll!'ork- 14.00 Reportage.
jeugd nai°n bruid" °Pera- i«-30 V-
Piano 18 30 wL?,a"sork- 18 00 Nieuws. 18.15
parie 19*, L°"a "Paris vous
-i19.35 Sopraan, klarinet
en piano. 20; 00 „p aan' klarinet
„Ein Walzeröraur?.,eo^rM2ao5,Actual. 20 15
looc teffen baar 21.15 „Hoe bij
Cow-
-ram
24.00 Gram.""" i,leuws- z3,5~
ïoog teïér marf^hoofs^V1!,
boyliedjes. 21U0 Buitenl. ove?z 22 25 Grfm
22.30 Muzikale causerie. 23.00 Nieuws 99
24 on Oram UWS. 23.
RADIODISTRIBUTIE Hi: 7,00 VI Rr
Nws. 7.05 Gr. 7.30 Kron. 7.40 Gym 7Tri
Gr. 8.00 Nws. 805 Conc. 9.00 Eng.'LP
Nws. 9.io AJ'erz. pr. 10.00 Org, 10.30 Ork
Twee6' Eng" H" S" Li" muz- H-30
Weff p'ar»Q'S. 12.00 VI. Br.: L. muz. 12.30
Gufdè ':23 °mr- ork. 13.00 Nws. 13.15
Gram ?S<éreeiidag- 13-30 Gram. 14.00
Vl m'„ Gev- mnz- 16 00 Orgel. 16.15
s°id 18 25 ii00r,NWS' 17'10 Fr- Br" v" d"
sold ïifnn lBr': Postd- kron- 1830 v. d.
"Spotvofl'.N^sêe19'30 Strijdlied. 19.50
Dalia- 6 20-00 Fr. Br.: „Samson en
Br.: Nws w>r?- Y; Saint Saëns. 22.00 VI.
23,00 Nwa vAPrk- de Cock. 22.45 Gram.
RADiotw Gram.
8.00 VI. ,STRIBUTIE IV: 7.55 Weer.
Nws. 9 05. "alws- 8-10 Conc. 9.00 VI. Br.:
muz. 10.W VI P?' 10 00 V.G.O.: Rubens
„11 Juli -pr."' i,nPken- 10-30 Gram. 10,45
Beiaard. 11.30 P. Symph. muz. 1120
Gram. ÏÜLBO Ene a£' 1200 EnS- H. S.:
13-00 BBiC Nortnrs p- Kursaal-ork.
14.00 v. ijl. vrouw 1343 v- d- kind.
ers". 16.Ï5 Fr. Br V. 9 „Entr'acte Play-
17.10 VI. Br.: Ba1Pansmuz. 17.00 Ber,
17.45 En(d,'. L. P.; Or-el?1112- 17-30 Gram.
18,30 Ork. Shad well mi3-00 Mllt- ork-
Conc. 10.30 Aro. ork. 20 f?n E"g' B-:
..Educatilng Archie". 20 3n T SL
ne d'un jour. 21.30 VI. 'p„aemb:; 8ei-
21.45 Adt. 22.00 Eng, L.
„Topic flor tonight". 22.20
•ie". 22.4 0 Ork. Stewart
23.15 Ocjtet. 23.56 Nws.
Het door het C. B. v. d. S berekende
«igemeen indexcijfer wan groothandels-
Prijzen over Mei 1950 geeft t.o.v. dat
>er Aprii een stijging weer van 2 pun-
j,, en wel van 313 tot 315 (Juli 1938—
auru 1939 100).
zich i-e voedinSsmiddelen-sector deden
voor f?.Verse Prijsstijgingen gelden o.a
len rogge haver, gerst, aardappe-
vieès ff' eieren en rund- en kalfs-
Imgen erte°enover stonden prijsda-
terwij] j" erwteR. bruine bonen en melk,
daling „a reeds in April gesignaleerde
kensvleg a de prijzen van boter en var-
Het ZIcb in Mei nog voortzette.
voeding££ff*i:ijfer voor de hoofdgroep
van een Lddelen steeg onder invloed
Bij de ander met 4 Punten-
eens enk^p°n<^stR^en deden zich even
voor grand„Prijsstijgingen gelden n.l.
naaldhout) ri? houtwaren (gezaagd
zuur), metVdh,6rnische Producten (zout-
papier (hout^1®" (koper en lood) en
deze prijsstiivi 'u ose)- De invloed van
voor de hoofdo>gen °P het indexcijfer
penseerd dDor%,2f-pw?rd echter gecom-
grondstoffen ledÜ 5lingen in de Sroep
door het in de* (kalfsvellen), waar
hulpstoffen t-o.v k .V00r de gr°nd- en
verandering onderst voor April geen
Het mdexcijfer g,Iag-
afgewerkte Producteé'1' d6. hoofdgroep
invloed van prijsd^ 6n vertoont onder
ungen in de groepen
vangsten in 1943 bedragen te hebben
446 millioen tegen f 310 millioen in
1947. De uitgaven in 1948 waren groot
258 millioen en in 1947 256 millioen.
Het C. B. S. merkt op. dat in het cijfer
vam de ontvangsten begrepen zijn de
netto deviezeninkamsVu van zesxede--
rijen.
Zaterdagavond zijn op de Amsterdamse
Zeedijk tien Noorse zeelieden en twee
agenten, die werden bijgestaan door het
personeel van een pafé, slaags geraakt
Er ontstond een hevige vechtpartij, waar
bij de beide politie-mannen rake klappen
kregen en daardoor lichte verwondingen
opliepen. Eén van de belhamels kon wor
den gearresteerd.
JHet personeel van een café op de Zee-
'453 millioen in 1948 en 366 millioen ?ijk wenste de zeelieden niet toe te la
ten, omdat zij zich buitenspong rumoerig
gedroegen. De bedienden vroegen twee
passerende agenten om assistentie. Toen
de zeelui uit het waren gewerkt,
verzamelden ze nog wat vrienden en
even later gingen zij met zijn allen de
twee agenten, die ook weer naar buiten
waren gekomen, te "jt Het personeel
,De katholieke visie op het leven gaat
uit van een feit", aldus patei S. Jelsna-a
M.S.C. op het jongerenweekend, dat dg
Volkshogeschool Drakenburgh tezamen-,
met de beweging „Dit is Leven" orga
niseerde. Dit feit is: de de Zoon van God
is mens geworden. In Christus is ean
levensverbondenheid tot stand gekomein
tussen God en de mensen en tussen dn?
chemische producten (zeep, kunst
meststoffen en lijm) en lederwaren,
waartegenover prijsstijgingen in de
groep textiel stonden, een stijging van
1 punt.
Het verloop van de indexcijfers van
groothandelsprijzen gedurende de afge
lopen maanden was als volgt
Groep
Voed.mid..
Grond- en
hulpstoffen
Afgew prod.
Alg. indexcijf.
Febr. Mirt. Apr. Mei
282 279 272 276
383
309
313
395
310
315
358
311
313
386
312
315
ir. zekere zin betreuren. Het is nu een
maal een feit, dat de jongeren van deze
tijd' met die schijncultuur te maken
hebben, er in leven moeten, en-zien des
ondanks een cultuur moeten bouwen.
Wim Herir.g, een jongere uit de kmng
'vbn „Dit is Leven", sprak over stands
bewustzijn en samenwerking tussen de
standen. Hij belichtte wel vele facetten
van het sociaal probleem, maar_ vertelde
mensen onderling. In deze Christocen- Iweinig nieuws. Dat was ook niet nodig
trische beweging krijgt alles zin. De om de discussie op gang te brengen,
christelijke visie op het leven is een hu—|Ofschoon er weinig maatschappelijke
manistische. Zij ziet al het geschapene variaties warén in deze kring van jonge-
als goed en waardevol. ten er was zo goed als niemand uit de
De ji,,,,..,-. j - 'arbeiderswereld bleken er toch twee
YY deze Weiding werd! 1 duidelijk tegenover elkaar staande
p gang gebracht door enkele vragen.! meningen te zijn: de minderheid zag
van pater Jelsma zelf betreffende dei „,stand" als een zekere onherroepelijk-
essentialia des levens, betreffende Godi bieid, die men niet straffeloos negeert, de
en de mensen, die elkaar vinden in het, rpeerderheid was van mening, dat ver-
geloof. Toen de zin van de „Dit is Le- Schil van maatschappelijke stand door
ven"-beweging ter sprake kwam, dief v'ele- daarvan onafhankelijke waarden,
men ziet in een verdieping van het ge- f '{ehivelleerd kon worden.
- - - - 5 1 Jan Beerends, die als leider
D-
mens wil helpen om God té ontmoetén |woord) toen hij de begrippen stand en
^persoonlijkheid tegenover elkaar plaatste
„De persoonlijkheid wordt niet door
Stand gedetermineerd, al is de stand niet
aoipder betekenis."
^.Is eindindruk zouden \»ij willen
gUfen, dat deze bijeenkomst ons eniger
mate heeft teleurgesteld. Is het menings-
•varschil betreffende de wezenlijke dingen
del» levens onder katholieken te gering
om een werkelijk vruchtbare discussie
moftelijk te maken? Hadden de inleiders
zie»' meer moeten verplaatsen in wat
actueel is onder de jongeren van van
daag:? Het gesprek, dat wij persoonlijk
met enkele deelnemers voerden over het
onderwerp lekenspiritualiteit, deed het
ons Vermoeden. Maar het kan ook zijn,
dat deze jeugd niet graag redeneert maar
om tfciden vraagt.
IN TE.
kwam nu de agenten te hulp en tenslotte alleen een Westerse civilisatie, die drijft
loofsbewustzijn, werd er de nadruk op In ,n ?eer£u- u
gelegd, dat deze beweging de jong'e"«Më
mens wil helpen om God te ontmoeten kvoorkeur was, spraK net verlossende
in Christus, in de historische Christus
en in de Christus zoals Hij Zich open
baart in de zichtbare ledematen van
Zijn mystiek lichaam, dus in mensen,
die met ons dit tranendal bewonen. Het
werd nog eens uitdrukkelijk gezegd, in
deze kring van jongeren in wier mid
den zien ook enkele ouderen, alsmede
een zeer vooraanstaande figuur uit de
jeugdorganisatie bevonden, dat „Dit is
Leven' geen organisatie tegenover of
naast de bestaande organisaties wil zijn.
maar een beweging, die zich slechts
bezig houdt met de christelijke geest
en de christelijke bezieling, die zowel in
de organisatie als er buiten haar vorm
kan vinden.
Gabrië! Smit hield een brillante cau
serie ovei moderne cultuurvormen en
levensstijl „Er bestaat geen moderne
Westerse cultuur", zegt Smit. Er bestaat
moesten de zeelui het slagveld ruimen.
De bevolking in Noord-Brabant bedroeg
op 31 December 1949 627098 mannen en I teren, ook niet als deze periode in het
615540 vrouwen, in totaal 1.242.638. Éi j Christendom haar inspiratie vond. Dat
werden 25.185 personen meer geboren geldt zo goed van neo-gothische kerk-
op resten van een oude cultuur. Deze
tijd schept geen eigen cultuurvormen.
Wij kennen alleen rationalisme, mecha
nisme en specialisatie.... Alleen het
christendom kan nog een cultuurschep
pende kracht zijn, maar wij moeten niet
de vormen van een voorbije periode ïmi-
dan er overleden. Op 31 December 1948
bedroeg Noord-Brabant's bevolking in to
taal 1.219.708.
gebouwen als van volksdansen
Smit besteedde geen aandacht aan de
uitingen onzer schijncultuur, hetgeen wij
1*49?
V] Luemb.: Rei-
e. 't i Symph. ork.
■j Nws. 22.15
,,Mayfair Mu-
23.00 Voord.
Intussen lag Holszmann onbewetceliit
en uitgeput op zlJn bed in het zieken
huis. De hoge koorts die plotseling
ingetreden, doorgloeide zyn deerlik ver
zwakt lichaam.
Men liet nu Lydia geredelijk bij hem
toe. want de dokter had Kartwig Henter
onder vier ogen gezegd, dat ex geen
hoop meer bestond, dat de ongelukkige
hoogstens nog enige dagen te ie -en ha°d
't Kon zelfs ieder ogenblik gedaan zijn
De longontsteking, die men van de be
ginne af gevreesd en bijna verwacht
had, was ingetreden, en in geen gevai
kon het door bloedverlies uitgeputte
lichaam aan die vreselijke aanval weer
staan.
Reeds twee dagen later melden de
bladen, dat ingenieur Holzmann, eigenaar
van de aardewerkfabriek in de Sta
tionsstraat, aan de gevolgen zijner ver
wonding bezweken was....
Intussen bleef de politie naar de da
der zoeken. Slechts met deze wijziging:
De schrijfster Marie van Zeggelen is
ZatertSag; tachtig jaar geworden. Ter ge-
legenheiiï hiervan werd zij Zaterdagmid
dag in ihet gebouw van dé Nederlandse
Vrouwe nclub te Amsterdam door een
groot a antal collega's en belangstellen
den gehuldigd. Prof. dr. J. Tielrooy, de
secretao: is van de Penelub, noemde haar
een kleine, pittige geestige vrouw, waar
van wSï niet zo gemakkelijk geloven, dat
zij varnSaag tachtig jaar is geworden, zon
der da/t zij ons een deugdelijk bewijs
daarvBii toont. Hij memoreerde, dat Ma
rie wan Zeggelen 46 boeken heeft geschre
ven, voor een deel historische romans,
die spijeker van grote waarde acht voor
ons land en volk. Tot slot zei hij: „Alles
wat n schrijft en alles wat u doet, wordt
gekardkteristeerd door uw distinctie en
charaae. Namens de Nederlandse vereni
ging vian letterkundigen sprak dr. Annie
RonasihVerschoor. Zij zei o.a., dat de
jarigia schrijfster is voor een groot en
danktrjaar publiek. Voorts spraken nog de
schrijfster Top Naeff. de schilderes Lizzy
Ansiugh. de toneelspeelster Rika Hopper
en du uitgever van de boeken van Marie
van JEeggelen, de heer Meulenhoff. De
presidente van de Nederlandse Vrouwen-
club, mevr. Cornelia BechtOotmar,
deejlde mede, dat Marie van Zeggelen be-
nogmd is tot erelid van de club. De
snr« eksters en sprekers lieten hun woor-
dern vergezeld gaan van stoffelijke blij
ken Van hulde. Dit alles had de jarige
zo ontroerd, dat zii slechts een zeer kort
dankwoord uitsprak voor de hulde, haar
geh nicht.
Het algemene productie-indexcijfer van
de industrie over Mei van dit jaar is
t.o.v. April gestegen met 6 punten tot
133 op basis van 1938 100, aldus
blijkt uit de cijfers van het C. B. S.
Mei had anderhalve werkdag meer dan
de voorgaande maand. De gemiddelde
dagproductie daalde echter met 3 pun
ten tot 136.
Jaarge-
Algemeen
Werkdagen
Dagproductie
Bouwmater.
Textiel
Voedings- en
genotmidd.
Openbare
nutsbedr.
Papier
Metaalprod.
Steenkolen
Leder, rubber,
schoenen
w.o. leder en
schoenen
w.o. rubber
middelde
1949
1950
1949
Mei
April
Mei
126
123
127
133
23,5
23
21,5
23
126
126
139
136
110
102
109
126
122
107
130
131
107
101
98
160
154
170
173
119
107
124
146
147
144
151
87
85
86
98
155
144
168
167
129
125
140
139
261
222
286
277
Gabriël Tolnai en Gyetvai, de Hon-
zaarse gezanten te Rome en te Ankara,
ziin naar Boedapest teruggeroepen, al
dus wordt officieel medegedeeld. In een
decreet wordt er op gewezen dat de be
trokken personen hun zending hebben
volbracht. Er wordt geen speciale reden
voor hun terugroeping opgegeven.
Schaakredacteur P. A. KOETSHEID,
Huize St. Bernardus, Sassenheim.
No. 6639.
W. HOEK, Delft
Eerste plaatsing. Mat in twee zetten.
bekeerd tot de zienswijze van de rechter
van instructie, dat het een drama be
trof waarin een vrouw de hoofdrol
speelde, óf Holzmann's eigen vrouw óf
een andere, zette nu commissaris Hei-
dinger in andere kringen zijn opspo
ringen voort.
Men woelde in het verleden van Holz
mann en in dat zijner vrouw en beider
relaties werden aan een scherp onder
zoek onderworpen, 't Was een moeilijk
werk, dat in ieder geval veel tijd zou
vorderen. Maar Heidinger zag daar niet
tegen op, want 't hoofd der politie had
hem zeer nadrukkelijk gezegd: Deze
zaak heeft zóveel stof doen opwarrelen
dat zij tot elke prijs moet opgehelderd
worden. Spaar geen moeite commissaris
want voor ons beiden zou 't een lelijke'
historie zyn, als de dader niet ontdekt
werd.
Dus spaarde Heidinger geen moeite.
Silas Hempei was de enige, die de
mening van de rechter van instructie nie;
deelde zelfs geen ogenblik had gedeeld
Hij was er integendeel van overtuigd
dat Holzmann's verklaring volkomen
strookte met de waarheid. Doch hij
wachtte zich, aan die overtuiging uit
drukking te geven.
Inmiddels gebruikte hij iedere gelegen
heid en byna al zijn vrije uren, om, van
zyn standpunt uit, het kluwen te ont
warren. Reeds de eerste dagen, toen
men nog op Holzmann's verklaring
waelitte, werkte hij msc koortsachtige
yver op het toneel van de misdaad.
Vele uren bracht hij door in de loods,
waarvan hij de sleutel altijd bij zich
had.
Met <fe uiterste nauwkeurigheid had
hij daar al de voetsporen gemeten en
uitgesneden in papier. Het ene spoor
was, zoals hy onmiddellijk vaststelde, dat
van Holzmann, terwijl het andere dat
van de dader moest zijn; want verdere
sporen waren er niet.
Dat van de moordenaar vond hij het
meest op de open ruimte vóór het linker
zijvenster. Hempei zag, dat hij ook door
dat venster de loods was binnengedrongen
want hij ontdekte voetsporen op de ven
sterbank en ook elders, buiten, op een
met planken omheinde ruimte.
Op deze ruimte, die door een gesloten
deurtje met de fabriek in verbinding
stond, scheen zelden iemand de voet te
zetten en zij werd doorgaans als berg
plaats voor rommel gebruikt,
Men zag er allerlei afval,' verroest
ijzer, gebroken aardewerk, uitgebrande
cokes, as. buiten gebruik gestelde voor
werpen.
Buiten de omheining Hep een stukje
weidegrond steil af naar een langwer
pig bekken, waarheen het vuile fabrieks
water afliep. Daaraan grensden de ach
tergevels van een groot aantal huizen
welker bewoners blijkbaar óók gebruik
maakten van het bekken, om er hun
afval en vuilnis in te werpen. Alles te
zamen: een niet bijster verkwikkelijk
schouwspel!
De detective had in de kleine, eflge-
heinde ruimte iedere duim oppervlakte
nauwkeurig onderzocht en ook daar de
voetsporen van de moordenaar ontdekt.
Verder gingen die sporen verloren in
het korte, verschroeide gras.
De moordenaar was dus achter over
het stukje weidegrond gekomen, was
over de heining geklauterd en de loods
binnengedrongen door het venster. In
de loods bleef hij vermoedelijk vlak bij
het venster staan, liep vervolgens een
wijle heen en weer telkens twee stap
pen naar rechts, twee naar links,
bleef wederom staan en rookte intussen
aldoor sigaretten, waarvan de stompjes
verspreid lagen over de vloer.
Uit een aantal van die eindjes kon de
jesi behoorden tot een soort welke bijna
niet in de handel is. Silas Tempel had er
een s een paar gekregen van een voor-
naaip Turk en daarbij vernomen, dat het
een zeer duur luxe-artikel was, zelfs in
het Oosten slechts moeilijk te bekomen.
'Hoe kwam de man aan die sigaretten?
Ooi1: daar vond de detective geen aanne-
melijlke verklaring voor.
ire:a slotte vatte hij alles, wat hij had
vautfesteld samen in een schriftelijk rap
port; maar tot zijn teleurstelling bemerk
te h'B aldra, dat de politle-overheid wei
nig waarde hechtte aan dat verslag.
Nle4 de zaak van de sigaretten, die
hemzelf zo belangrijk voorkwam, omdat
men er gevolgtrekkingen aangaande de
maatBchappelijke positie van de moor-
Nö. 6640.
J. J. P. A. SEILBERGER, Den Haag.
Eerste plaatsing. Mat in twee zetten.
Éi.
detective opmaken, dat de moordenaar deaa.ar uit op kon maken, werd eenvou-
ongeveer een half uur ter plaatse had dig «elachen.
vertoefd. Daarna had hij zich moeten j jvjiet de sigaretten van de moorde-
verwijderen, niet door het venster, dat naar zjjn voor ons van belang, maar de
hem toegang had verschaft, maar doori-er,i.'l zelf! Breng hem ons. of ook maar
de deur van de loods: dit maakte Silas ee,x stpoor dat lot zijn ontdekking kan
op uit een van het zijvenster naar de leiden: en het zal uw reputatie goed doen
deur leidend, lijnrecht spoor.
Hempei vroeg zich af, wat de man"
naar de loods kon hebben geleid en waar
om hij daar een half uur had gewacht.
Maar hoezeer hij zijn hersens ook inspan
de, het antwoord op die vragen vond hij
niet.
Doch hij meende met zekerheid te kun
nen aannemen dat de man niet tot de
lagere standen behoorde.
De sporen wezen op een weliswaar
grote, maar keurig en naar de laatste
mode geschoeide voet. De sigarenstomp-
M.uir zo....
Commissaris Heidinger haalde de
schentders op.
Vtoor Silas Hempel's eerzucht waren
die woorden een geselstriem. Hij vertrok
geen spier, maar nam zichzelf vast voor
niet te zullen rusten, vóórdat hij dé
moordenaar had gevonden.
(Wordt vervolgd)
Als afwisseling volgt hier 'n kort, doch
levendig partijtje, dat gespeeld werd om
de wisselbeker van Lisse, te Sassenheim,
9 Mei 1950.
No. 1230.
Grünfeldverdedïging.
Wit: N.N. Zwart: P. A. Koetsheid.
1. d2—d4 Pg8—f6
2. c2c4 g7g6
3. Pblc3 d7—d5
4. Rel—g5 Pf6e4
5. Pc3e4: d5e4:
6. aï—a3
Minder goed. Beter een ontwikkelings-
zet, b.v. Dd2.
6Rf8g7
7. e2e3 c7—c5
8. Pgl—e2 Pb8—e6
9. d4d5
Biedt zwart de gelegenheid tot een aar
dige combinatie, die van beslissende In
vloed is op het verdere verloop van de
partij.
9Rg7—b2:l
10. Tal—a2
10. Dc6: zou wit de kwaliteit kosten
Bijv. 10DaSt, 11. Dd2, Dd2:T 12
Rd2:, Ral: of 11. Pc3, De3;t waarbij nog
meer verloren gaat.
10....... Pc6e5
Indirecte dekking van Rb2.
Dd8a5t
Rc8—d7!
Pe5—d3
Rb2—g?
Da5—el!
Wit staat glad verloren.
16. DbS—bl Pd3—Mt
Wit geeft op.
11.
12.
13.
14.
15.
Ddlb3
Kei—dl
a3—a4
Kdl—c2
Ta2—a3