Documentaire film over de van Turijn H. Lijkwade DISNEY, tekenfilmer en .spec filmregisseur :P- HET PATROON VAN DE WEEK DE VERGISSING VAN SUPERINTENDANT QUILD r fVoor de filmcamera Sociale Zekerheid Uit zijn werk blijkt momenteel onzekerheid en gebrek aan overtuiging JV Hoe krijgt U patronen in Uw bezit? Mgr. A. van Miltenburg O. F. M. de zaak-bertha Feest op Castelgandolfo ned. gezantschap in GUY HAMILTON ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1950 PAGINA 4 - Azië INITIATIEF VAN PROF. DR. GEDDA Binnenkort vertoning in verschillende versies over de gehele wereld d Midden in de rug valt een plooi van boven af, welke van de taille tot de heup wordt vastgestjkt. C 502 is een afkledende vestblouse voor iets zwaardere figuren. In de rug zijn 2 coupenaadjes aangebracht. Van voren valt dit model met 2 puntjes op de rok, aardige kraag en rever en lange gladde mouw. Pasvorm verkrijgbaar in maat 42, 44, 46, 48, 50 a 0.-50. Benodigde stof van 90 cm. breed 2 tot 2.30 meter. Wegens vacantiè tot 21 Augustus gesloten. haal van een familie uit de Zuidelijke Staten van Noord-Amerika, die terug keert naar haar plantage in Georgia, waar het zoontje Johnny (Bobby Driscoll) Un cle Remus ontmoet, een oude neger, die zinrijke fabels weet te vertellen. Deze fa bels "worden in de oude Disney-stUl in beeld gebracht, terwül de overgangsscè nes de getekende dierenfijuren samen brengen met de acterende hoofdpersonen. Uncle Remus' verhalen over de vos, de beer en het slimme konijn zün verreweg de beste fragmenten in deze productie, vaak geestig, met vaart en vol vondsten benoemd tot Apostolisch Delegaat in Pakistan HERTOGH PRETORIA e«nt van de bezoekers uit lieden, voor aam gedacht, me te bedrinken! televisie en filnmieuws uit Amerika, en Europa. Het vijfde nummer van de „Revue In ternationale du Cinéma", de drietalige uit gave van het Office Catholique du Cinéma (O.C.I.C.), staat in het teken van het H. Jaar. Interne moeilijkheden zijn oorzaak geweest, dat dit nummer eerst thans is verschenen, doch nu ze eenmaal zijn overwonnen, blijken ze geen nadelige In vloed te hebben gehad op de omvang en inhoud van dit zeer interessante katho lieke filmtijdschrift. In een indrukwekkend voorwoord wijst de redactie er op, dat zij een poging wil doen om de tegenwoordige positie van de film te bepalen. Het feit, dat het H. Jaar samenvalt met het gouden bestaansfeest van de film maakt deze poging nog aan trekkelijker. De film, aldus de redactie, is geen filo sofie en nog veel minder een ethisch sy steem. Zij is op de allereerste plaats een industrie, hetgeen haar geschiedenis be wijst. Maar somstijds weet zij ook Kunst te zijn. Hoewel vol prijzenswaardige bedoelin gen, benaderen sommigen het vraagstuk van de film van een verkeerd standpunt uit. De besten onder hen pogen daarbij gebruik te maken van beproefde mid delen, welker zwakheid echter is, dat zij tot een geheel ander gebied behoren, zoals literatuur of toneel. Anderzijds zijn er, nu vijftig jaar. vele verlichte geesten, die de film nog steeds als een vorm van kunst negeren en haar uitsluitend be schouwen als een machine om bepaalde visuele schoonheden vast te leggen, wel ke de literatuur niet kan beschrijven of het toneel niet tot leven kan brengen. De filmkunst ls slechts machtig zo lang «y werkelijk Kunst is. Verdwijnt de Kunst, dan is de film niets anders dan een middel tot vermaak van laag allooi, een verdovingsmiddel voor oog en oor, dat een juist oordeel verzwakt, de ener gie verlamt en de samenleving ondcrmijnt. Moge ons tijdschrift, aldus besluit de redactie, er toe bijdragen om de geeste lijke elite ervan te overtuigen, dat de film niet langer kan worden genegeerd als een scheppend medium en als een mid del tot opvoeding en lering. Iedere cul tuur en heel in het bijzonder de kerke lijke cultuur die weigert gebruik te maken van dit middel om zovelen te be reiken, roept de grootste gevaren over zichzelf af. Een der meest belangwekkende artike len, welke het jongste nummer van de „Revue Internationale du Cinéma" bevat, is van de hand van de Italiaan Vitaliano Rovigatti, In dit met een tweetal foto's verluchte artikel deelt de schrijver mede, dat on langs in de Cinecitta-studio's te Rome een film is gereed gekomen, die tot titel draagt „Christus' Foto". Het is een docu mentaire film over de H. Lijkwade, die in de kathedraal van Turijn wordt be waard. Voor de eerste maal in de geschiedenis is deze eerbiedwaardige reliek door de filmcamera gefotograveerd. Professor dr. Luigi Gedda, vice-president van de Ka tholieke Actie in Italië, heeft het initia tief tot de vervaardiging van deze film genomen. Hij deed dit met een tweeledig doel: op de eerste plaats wilde hij weten schappelijk aantonen, dat de Lijkwade zonder enige twijfel rond het lichaam van Christus is gewikkeld geweest en op de tweede plaats wenste hij uit de reliek een verder gaande bevestiging af te leiden van de details van hot lijdensverhaal, uit de evangeliën. Da film beeldt de geschiedenis uit van de H. Lijkwade, beginnend met enige zeer oude documenten en eindigend in de te genwoordige tijd. De Lijkwade van Turijn bevat, zoals be kend. een dubbele afdruk van Christus' lichaam, welke na het verloop van eeuwen Bing Crosby gaat opnieuw een priesterrol spelen in „Kyoto Satur day Afternoon', een film over het missiewerk van pater L. Steinbach. en ondanks de vele omzwervingen, welke de reliek heeft gemaakt, nog duidelijk zichtbaar is. Voor het blote oog lijken de afdrukken echter heel weinig op een portret. De verbazing, toen men de eer ste fotografische plaat ontwikkelde, met behulp waarvan een reproductie van de wade weTd gemaakt, was groot. Men ver wachtte een negatief en in plaats daar van verscheen een positieve afbeelding. De Lijkwade kon derhalve niets anders zijn dan een ..fotografische negatief" van Christus, waarbij dient te worden aan- getekend, dat het principe van het nega tief onbekend was vóór de 19e eeuw. Na deze verbazingwekkende en onver wachte ontdekking stelden geleerden een uitgebreid onderzoek naar de aard en de betekenis van de details, welke op he" linnen stonden afgedrukt. Hun werk maakte het mogelijk de juistheid te be vestigen van de mededelingen over de geseling, de kroning met doornen en het doorboren van de polsen (niet de handen) met nagels. Het was zelfs mogelijk Chris tus' lengte te meten: de aard van het wa ter. dat uit Zijn zijde vloeide, te iden tificeren en de doodsoorzaak vast te stel len. In een film van langere vertoningsduur zou het mogelijk zijn geweest, deze onder zoekingen meer in details te tonen. Gedda heeft zich echter beperkt tot de essenilele feiten. Op deze wijze zullen millioenen van de geschiedenis der Lijkwade kunnen kennis nemen en krijgt de onderlegde toe schouwer gelegenheid tot een studie van onbetwistbare waarde. De film is vertoond tijdens het Inter nationale Congres van Katholieke Dok ters, dat in Rome is gehouden. Een lang durig applaus getuigde van de bewonde ring, welke deze geleerde vergadering voor het werk van professor Gedda had. Bijzondere lof komt volgens Rovigatti ook toe aan de jonge regisseur Marcel Baldi (Blasetti's assistent-regisseur voor de film „Fabiola"). die, ofschoon hij slechts weinige spectaculaire elementen tot zijn beschikking had niets anders dan documenten er in slaagde ze tot een buitengewoon evenwichtig geheel samen te voegen door middel van een commentaar dat uitmunt door beknoptheid en bondigheid. Deze korte documentaire film zal bin nenkort in verschillende versies over de gehele wereld worden vertoond. Voorts bevat het nummer van de Film revue een overzicht van de verschillende bijbelse films van Lumière tot Gance, een reeks artikelen over de meest uiteenlo pende onderwerpen zoals Da Invloed van de Film op het Geestelijk Leven, Film en Psychologie van Agosto Gemelli, een be schouwing van Don L. Kearny over da Op verzoek van het Vaticaan zal de titel van de film „Eerste Communie". waarmee Alessandro Blasetti onlangs is gereed gekomen, worden gewijzigd in ..Zijne Majesteit Meneer Dupont". Ludwig Berger, die vóór de oorlog ook in Nederland heeft gefilmd („Pygmalion" en „Ergens in Nederland") is voornemens „De Toverfluit" te verfilmen. De film zal in de Franse studio's worden vervaar digd. Na een ware triomftocht door Italië zijn Stan Laurel en Oliver Hardy aan de Cöte d'Azur begonnen aan hun nieuwe film „Atoll K", welke wordt geregiseerd door de Fransman Léo Joannon. Tijdens hun reis zijn de beide komieken tot de ontdekking gekomen, dat ze in Italië „Crick en Crock", of nog vaker „Stanlio en Olio" worden genoemd. In Spanje heten ze „Gordo en Flago", wat de dikke en de dunne betekent. En door hun bewonderaars in China worden ze „Fu-Fu en Tu-Tu" genoemd. Onder de titel „Kyoto Saturday After noon" is er in Hollywood een film uit gekomen over het missiewerk van patei L. Steinbach. De hoofdrol in deze film wordt vertolkt door. Bing Crosby, die, zoals men wéét („Going my way"!), al enige ervaring heeft op het punt van priesterrollen. Pater Steinbach kwam vier jaar gele den in Kyoto aan temidden van de uiterste armoede, hongersnood en ziekte. De communisten -/aren toen druk bezig om met optochten en demonstraties munt uit dieze toestand te slaan. Met twaalf jongemensen richtte pater Steinbach een Vincentius-conferentie op en samen trokken zij op bedeltocht, huis aan huis. Zij bedelen nog steeds en iedere Zaterdagavond komen 1200 mensen naar de Franciscuskerk, waar ze een mand voedsel krijgen en vaak nog schoenen of kleren voor de kinderen. Dit is de derde film van de World Ho- cisons Film, een organisatie onder leiding van de paters van Maryknoll, die ten doel heeft een reeks goede missiefilms te produceren. De beide eerste films: „The Miracle of Blue Cloud Country" en „The Kid down the Block" zijn door de helft van alle televisiezenders in de Verenig de Staten vertoond. „Ze geven me twee of drie filmsterren éh twee millioen gulden. Alles, wat ik heb te doen. is de sterren goed door el kaar schudden om weer twee millioen terug te verdienen". Definitie door een filmproducent van zijn beroep. Het vertoningsrecord voor films ip Broadway (22 maanden voor „The Big Parade") zal waarschijnlijk worden ge broken door de Engelse film „De Rode Schoentjes" met Moira Shearer in de hoofdrol. De Art. Cinema, die de film al 63 weken achtereen heeft vertoond, heeft onlangs ƒ300.000 betaald voor het. privi lege. de film zo lang mogelijk op het pro gramma te mogen houden. Hollywood wil dolgraag generaal Eisen hower in een film laten optreden. Men wil hem in één enkele scène laten mee doen: het uitreiken van onderscheidingen aan Amerikaanse soldaten. Het. Juli-Augustus-nummer van het. „Katholiek Staatkundig maandschrift" (uitg, K.V.P.) bevat een reeks artikelen over bovenstaand onderwerp. Prof. rar. J. J. M. van der Ven behan delt. morele aspecten der sociale zeker heid en vraagt in verband hiermede aan dacht voor bezitsvorming en vastheid van werkgelegenheid. Mr. J. J. M. Veraart bepaalt zich meer in concrete tot enkele vernieuwingen in de Nederlandse sociale verzekering en wel met betrekking tot de kring der ver zekerden en de omvang der voorzienin gen. HU besluit zUn artikel met opmer kingen over de organisatie van de uit voering. Aan bet uitvoeringsprobleem van de sociale verzekeringswetten is de verhan deling van de heer C. W. A. van Uden gewijd. HU beperkt zich tot de organi satorische en de administratief-techni- sche gezichtspunten. Tenslotte is in dit nummer een bUdrage opgenomen van dr. Th. H. Mulders over de financiering en economische gevolgen van de Sociale verzekering. De moeilijkheden, waarmee Walt Disney in zijn tekenfilniproduëtie te kampen heeft, worden nu ook voor de geïnteresseerde buitenwacht steeds duidelijker. Toen de hoge productiekosten van zijn korte' filmpjes de exploitatie ervan niet meer rendabel maakten, is de vader van Miokev Mouse overgestapt op avond-vullende werken, die hem voor niet minder ingewikkelde problemen plaatsten. Een tijdelijke oplossing werd gevonden in een combinatie van speel- en tekenfilm, maar toen ook daar bet nieuwtje en dus de grootste attractie af was, is Disney zich gaan bemoeien met de documentaire en de volledige speelfilm. Dit snel wisselen van werkobjecten pleitte ongetwijfeld voor Disney's onder- nemings- en experimenteerlust, maar het wees ook op een onzekerheid en een ge brek aan overtuiging, die In zUn werk duidelijk merkbaar werden. De meester had zijn greep op het materiaal, dat bij ais geen ander had beheerst, verloren. In fragmenten vond men de oude Disney nog wel terug, maar andere elementen, vooral het Kitsch-element, vermengden zich met de geslaagde passages en ver zwakten de eindindruk. Misschien Is deze gang van zaken wel het duidelijkst merkbaar in „Lied van het Zuiden" (Song of the South) de film van Disney, welke thans, in het Nederlands nagesynchroniseerd, in ons land wordt vertoond. „Song of the South" bevat zo wel zuivere speelfilm- als zuivere teken film-fragmenten, maar ook nog gemengde passages, waarin bewegende tekening en camerabeeld gecombineerd voorkomen, 'n echte stalenkaart dus van Disney's kun nen op het uitgebreide en gevarieerde filmgebied. De speelscènes bevatten eer» kort ver- Onze filmmedewerker Charles Boost is tijdens een bezoek aan Londen, in de gelegenheid geweest, kennis te nemen van ..Treasure Is land", Walt Disney's eerste volle dige speelfilm. Een vergelijking tussen dit nieuw ste werk en de gecombineerde speel- en tekenfilm Song of the South", welke thans In ons land wordt vertoond, heeft de heer Boost aanleiding gegeven tot een interes sante beschouwing over de moei lijkheden, waarmee Disney heeft te kampen en over de wijze, waarop hij deze tracht te overwinnen. Tegen betaling van het verschuldigds bedrag zün zU uitsluitend verkrijgbaar bij het Atelier Croon, BeatrUwtraat 4. Rotterdam, elke dag van 9-12 en van 2-5 behalve 's Zaterdags. Schriftelijke be stellingen gelieve men eveneens uitslui tend aan dit adres te richten. Het ver schuldigde bedrag kan dan per postwis sel of giro (onder no. 271291 Atelier Croon, Rotterdam) worden voldaan. Geen geld of postzegels in brieven slui ten! Geen brieven of briefkaarten aan het bureau van de courant! Nog enige weken en de zomer is voorbij, waarmee dan de tijd weer is aangebroken om de wintergarderoBé in orde te maken. Zo langzamerhand wordt er al iets bekend over de nieuwe mode. Wat de kleuren be treft zal naast vele pasteltinten, bruin wel de hoofdkleur worden. In zeer vele nuances wordt dit gebracht, zodat er voor elk wat wils bij is. C 532. Van dit japonnetje, te ma ken van dunne wollen stof of jersey is bet patroon verkrijgbaar in maat 38, 42, 44, 46, 48 a 0.85. Benodigde stof van 130 cm. breed van 2.25 tot 2.75 m. Dit model is geheel door- geknoopt van voren. Onder de op gestikte plooi opzij, is gelijk de zak vastgezet. Kraag en rever en korte mouw met omslag. Bijzonder aardig komt 't uit als men de kraag, revers, manchetten en de randjes van de zakken en de knopen van een af stekende tint neemt. en sterk contrasterend met de gebrekkig geacteerde spcol.-cén» die lansdradig *'1 j vervelend zijn. Waarbij komt d»! de synchronisatie technisch niet perfect is geslaagd, zoaat mondbewegingen niet cor responderen met bet gesproken voorn, hoewel de tekst zich in allerlei bochten [wringt om wél overeen: temming tussen beeld en geluid te bereiken. Dat de overgang van teken- maar speel film ook met eenvoudig is. bewijst dc eer ste volledige speelfilm, die Walt Disney in Engeland met behulp van bevroren credieten vervaardigde. Als onderwerp koos hij Robert Louis Stevenson's wereld beroemde avondturenroman „Treasure Is- i land", die vroeger al eens met Wallace 1 Beery en Jackie Cooper door ds Metro Goldwyn is verfilmd. Maar hoewel Dis ney's verfilming meer het origineel be nadert dan die oudere versie, laat zij nog altijd niet de spanning en de romantiek van dit. prachtige verhaal volledig tot baar recht komen. Zij brengt wel alle uiterlijke gebeurtenissen ervan in beeld, maar zü besteedt te weinig aandacht aan de sfeer en het opbouwen van de span ning, die integrerende elementen van het verhaal zijn. De technische beperkingen, die het filmen in Engeland stelde, waarbij een echt tropisch schatt.eneiland tot de onmogelijkheden behoorde, dwongen de regisseur tot een onevenredig lange in leiding tegenover de eigenlijke avonturen op het eiland, die daardoor te snel en te onvoorbereid verliepen. Maar erger dan deze evenwichtsfouten was het geringe overwicht van de regisseur op zijn spe lersmateriaal. De John Silver van de En gelse acteur Robert Newton büvoorbeeld was vol aanmatigende toneeltrucjes en hebbelükheidjes, en Ben Gunn, de zon derlinge bosneger op het eiland werd in de film 13611 baardige spookverschijning uit een derderangs revue. Weer 'n Bobby Driscoll, Disney's bijdrage tot Hollywood's wonderkinderen-kolonie, de hoofdrolspe ler in „Treasure Island", maar hU is ta jong voor de Jim Hawkins uit Stevenson's boek en daardoor is men geneigd zijn avonturen minder ernstig te nemen dan nodig is om geboeid te blijven. Zo is Disney ook in deze onderneming niet volledig geslaagd, al zal zijn film wel boeiend zijn voor hen, die het boek van Stevenson niet kennen. Maar het wachten blijft op «yen werk, in welk genre ook, dat. de oude glorie van deze film- pionier zal doen herleven. C. B. Het Provincial ast der Minderbroeders te Weert heeft uit Rome het bericht ontvangen, dat de H. Stoel het bisdom Karachi (West-Pakistan), dat aan de zorgen der Nederlandse Minderbroe dersprovincie is toevertrouwd, heeft verheven tot aartsbisdom.. Mgr. Alcui nus van Miltenburg O.F.M.. tot nu toe bisschop, is thans aartsbisschop van Karachi geworden. Tevens heeft de H. Stoel de nieuwe aartsbisschop van Karachi benoemd tot Apostolisch De- legaat voor Pakistan. Mgr. Van Miltenburg werd 14 Septem ber 1909 te Harmeien geboren. Na zUn priesterwijding in 1935 vertrok hij in het zelfde jaar naar de missie van Karachi. Na de dood van de eerste prelaat, mgr. Salesius Lemmens O.F.M, in 1942, werd pater Alcuinus tot zijn opvolger benoemd. In 1948 werd de missie van Karachi tot bisdom verheven en S October van dat jaar ontving mgr. Alcuinus van Mllten- burg de bisschopswijding. In zijn diocees werken momenteel 64 Franciscanen, van wie 16 inheemsen. Ver der telt het aartsbisdom een vijftiental, inheemse wereldgeestelüken. Het aantal katholieken bedraagt 20.000. Als Apostolisch Delegaat voor Pakistan is mgr. Van Miltenburg opvolger van een andere Nederlander, nl. mgr. L. P. Kier- kels C.P. Na de scheiding van India en Pakistan was deze benoemd tot Aposto lisch Nuntius voor India, met zetel te New-Delhi en tegelUk tot Apostolisch De legaat voor Pakistan. Het. Tweede Kamerlid de lmer Bruin Slot. (A.R.) hoeft zich tot. de minister van Buitenlandse Zaken gewend met de schriftelUke vraag of de minister bereid is bü de Britse regering de nodige stap pen te doen, opdat Bertha Hertogh on geacht het te Singapore geldende recht., onverwUld aan de ouders worde terug gegeven. We herinneren hierbU aan ons bericht van Donderdag, dat baron Gevers, de Ned. charge d'affaires in Londen, reeds enige bezoeken aan de Britse secretaris generaal van buitenlandse zaken in ver band met deze zaak heeft gebracht. Op Zondag 13 Augustus zullen de be woners van Castelgandolfo het feest van de vis vieren. Castelgandolfo ligt aan het meer van A'.bano, een kratermeer in de Albaanse heuvelen, dat zeer visrUk is. Het feestprogramma bevat behalve een alle gorische optocht van versierde wagens en éen groot vuurwerk ook een tentoonstel ling van de gevangen vissen. In de och tenduren van deze dorpsfeestdag gaat echter eerst een deputatie uit het- dorp naar de zomerresidentie van Z. H. de Paus om aan de H. Vader de mooiste eu grootste vis aan te bieden. Jhr. tnr. J, D. van Karnebeek, gezant- schapsraad van ons gezantschap te Pre toria, zal worden -vervangen door de ie gezantschapssecretaris mr. R. B. baron van Lynden, die thans met verlof hier te lande is. Ons Romanbijvoegsel KORTE INHOUD VAN HET VOORAFGAANDE Superintendant Quild van Scotland Yard heeft de diefstal van de beroemde en kostbare diamant „Het hart van Sheharazade" opgelost. Een zekere Boult had deze edelstenen laten stelen en er waren verschillende dieven op uit om zich op hun beurt bet „Hart" toe te eigenen. Ten slotte bleek, dat miss Do rothy Whitaker, terwijl de anderen om de diamant vochten, er mee vandoor was gegaan. Daar het „Hart" door de handlangers van Boult van haar broer gestolen was, scheen dus de zaak op gelost. Maar weldra daagden er nieuwe moei lijkheden op. Whitaker werd dood in zün kamer gevonden. Men neemt zelf moord aan, temeer daar er een getypte brief met de handtekening van Whita ker is gevonden, waarin deze bekent de diamant te hebben verkocht aan Fred Springham. Quild zowel als Dorothy ge loven met in de zelfmoordtheorie en evenmin in de echtheid van de brief. Een zekere Francis Graham maakt aanspraak op de diamant, maar Dorothy gaat de edelsteen eenvoudig uit het huis van Springham weghalen, waarbij ze heel toevallig geholpen wordt door O'Brien, die als Paul Dyson, butler bij mr. Boult was geweest. Springham weet echter, dat miss Dorothy de hand in de diefstal heeft gehad. Daar het meisje door Gra ham bedreigd wordt, roept zij de hulp van O'Brien in. Als er echter een nieuwe moord ge pleegd wordt en Guy Heward, een no taris. die ook het eerste avontuur heeft meegemaakt en zich daarna met Dorothy Whitaker heeft verloofd, klaarblijkelijk door boosaardige opzet in staat van verdenking wordt ge bracht, zijn er voor O'Brien redenen om wantrouwen te gaan koesteren te gen miss Whitaker. Volgens Heward zou zij zelf „Francis Graham, de man die niet vergeet" zijn, Heward wordt onder bewaking ge steld van de detective Peter Kelley. Daarna maakt O'Brien met miss Whi taker een afspraak voor een ontmoe ting in de bar van Jun Stebbins. Alvorens daarheen te gaan wordt O'Brien opgeheld door een onbekende, die „Het hart van Sheherazade" op eist. 16) Accoord, zei hij toen. Waar? Wan neer? Dineer vanavond zeven uur in het Regent's Palace, Piccadilly Circus. Er zal een tafel voor u gereserveerd zijn tafel vijftien. Alle kosten zijn natuur lijk voor mij. U bent iemand van -goede manieren en zult het dus niet te bont maken. Na uw koffie krijgt u alle ge wenste inlichtingen, 't Is van mijn kant fair play; 'k verwacht van u 't zelfde. Dat spreek. Nog een kleinigheid. Als we 't eens worden, dan geen chèque. Bankpapier, -niet te groot. Kan gebeuren, mijnheer O'Brien. Tot vanavond dan. 't Zal me een genoe- zij-n, u te ontvangen. Patrick legde de hoorn neer. 'k Denk. dat aan dat genoegen wel 't een en ander mankeren zal. mijnheer Springham. Gra ham, of wie je mag zijn, mompelde hij. HU beëindigde zijn toilet en ging naar de ontbytzaal. waar Andy Haw-kins met ongeduld wachtte. Dat nieuwe -beroep legt nogal be slag op je tijd, zei hij geërgerd. Van nacht schijn je weer aardig in actie te zUn geweest. En drie kwartier te laat aan 't ontbijt. 'k Ben goed opgeschoten, Andy. Als 'k het-niet glad mis 'heb. is de zaak minder ingewikkeld dan ze lijkt, 'k Moet nog een stuk of wat dingen nasnorren. om volle zekerheid te hebben. Vanavond valt 't scherm 't stuk is uit. Je spreekt als een orakel, spotte Hawkins. Kan je voor dr. Watson niet een tipje van de sluier oplichten? Nog even wachten, Andy: 'k Zal je in die tussentijd een paar opdrach ten laten uitvoeren. Misschien lijken ze je krankzinnig. Om te beginnen: je moet om kwart voor twaalf in Jim Steb bins' bar zyn. Hou je doppen goed open. Ik kom er ook 'k heb er een af spraakje met een dame. Zodra je mijn dame aanstalten ziet maken, om op te staan, kom je naar onze tafel en je geeft de meneer, die haar probeert lastig te vallen, een tik op zyn kop. Naar 't oude, beproefde Ierse recept, Andy. Tik hem dus zó, dat hU alleen maar voor een poosje van de sokken gaat. Die meneer heeft vandaag heel wat op zün program- j ma staan, zeker wel even veel als ik. en hü most dat kunnen afwerken. Na dien tik maak jij je uit de voeten. Staat mUn dame niet op, of staan we allebei ge lijk op, dan is mijn berekening mis ge weest en gebeurt er niets. Duidelijk is anders, gromde Haw kins, maar je kunt je zin krygen. Mooi. Dan verder. Hier heb Je twee telefoonnummers. Die bel je om beurten op telkens uit een ander publiek sta tion. en onder verschillende naam. Je kunt er direct mee gaan beginnen. Na tuurlijk snap je, dat je een keer of wat je stem moet veranderen., 't mag niet in de gaten lopen, dat éèjn en dezelfde altijd maar opbelt. Hawkins keek zyn vriend nUdig aan. 't Is best mogelyk, Pat, dat Jij 't van Jezelf denkt maar ik ben niet zo ver waand, me voor een duivelskunstenaar uit te geven. Je zult eens zien, Andy, hoe mak kelijk 't gaat. Zo nu en dan steek Je een steentje in je mond, net als Demosthe nes. Die vent is er een mirakel goed spreker door geworden. Neen, alle gek heid op een stokje, ouwe jongen; 't is ernst. Elk van die telefoonnummers bel je ook op als Lord Lu-kas Lewesha-m, drie maal, maar met behoorlijke tussen ruimte. Je verzint wel de een of andere smoes als boodschap. Denk er om, dat Je steeds dien naam laat herhalen, want dat is 't belangrykste vaan alles. Begre pen? 'k Zal een baard krijgen, als 'k er wat van snap. Staat al die poespas in verband met het „Hart van Shehera zade"? Je vader volgde een andere me thode, om te krügen, wat 'hij hebben wou. Ik geef daar nog altyd de voorkeur Rsn. Ga nu maar, Andy. Het is best weer; wat wandelen zal je figuur ten goede komen. Troost je, dat je n°®, !e mede-slachtoffers hebt. Maar jy hebt de erebaan; niemand anders mag voor Lord Lukas Lewesham spelen. En, o ja, Andy tussen drie en vier moet je in 't Imperial wezen. Het zou kunnen, dat ik je daar nodig heb. O'Brien's eerste gang was naar de ma nager van het hotel. Men had het lyk van Bill Evans de vorige avond ontdekt, toen hij niet reageerde op het kloppen van de kellner, die hem op het vastge stelde uur zijn diner bracht. Na een uur wachten forceerde men de deur en vond de bewoner van 692 vermoord. Scotland Yard werd gewaarschuwd: men had geen moeite, de gewaande Salomon Abendroth te indentificeren als een nog maar kort geleden ontslagen tuchthuis boef, Bill Evans. Terwille van de repu tatie van het hotel beloofde Scotland Yard, aan het gebeurde alleen dan ruchtbaarheid te zullen geven, als het door de omstandigheden onmogelijk an ders kon. Er was aan de dode niet veel verloren. Nog geen nader nieuws, mijnheer Davidson?, vroeg O'Brien. De manager schudde het hoofd. Niets Het onbegrijpelijke blyft, dat de man door het raam van zijn kamer zou zijn doodgeschoten, maar toevallig staan de twee vertrekken boven en beneden, waarlangs de brandtrap loopt, al een dag of wat leeg. Van de overige bewoners komt geen enkele voor het plegen van zo'n geraffineerde moord in aanmerking. De enige verklaring zou zün, dat iemand die met Evans een rekening te veref fenen had, het hotel is binnengeslopen, hoewel zoiets, met ons controle-systeem, haast ondoenlijk moet worden geacht. Ik liep even bij u binnen, myn heer Davidson, loog O'Brien met het on schuldigste gezicht van de wereld, om dat een vriend van me, die een detecti vebureau heeft, zich byzonder voor het geval interesseert. Ziet u, Evans werd voor verschillende delicten gezocht dat was de reden, waarom hij zich in het hotel zo achterbaks hield. Ik ken toevallig een aantal particuliere speur ders, die hem achterna zaten. Mogelijk is een van hen wel hier geweest. O'Brien noemde voor de vuist weg n serie namen, die hem te binnen scho ten, en hij verwonderde er zich niet over dat de manager telkens neen moest schudden. Hy ging naar de deur. fnaar keerde terug. Nog één vraag, mijnheer Davidson. Hij stelde een vraag dicht aan het oor van de manager. Ondanks de donker-dreigende wolk, die boven de reputatie van 't Imperial hing, schudde de heer Davidson van het lachen. U bent éen grapjas, mijnheer O' Brien! Die meneer is hier even welkom als de president-commissaris! Ja, hij was hier gisteren tegen de middag en eergisteren en de dag daarvoor ook. Neen maar, als u nog eens wat weet! Och, een mens kan zich vergissen, nietwaar, mijnheer Davidson?, zei O' Brien onverschillig. Alleen die niet na denken vergissen zich ook niet. Maar alle onverschiligheid was van zjjn gezicht verdwenen, toen hU hotel uit stapte. HU straalde van voldoening en floot een vrolük wüsje. Na in de buurt een paar boodschappen gedaan te heb ben, liep hij een publiek telefoonstation binnen, waar hij een drietal gesprekken voerde. Vooral in 't laatste scheen hü bü- zonder veel genoegen te hebben gevon den, want hU grinnikte zachtjes by 't verlaten van de cel. XXXV Zo oppervlakkig beschouwd, had de har van Jim Stebbins niets verdachts een bar, zoals men ze Mj bosjes in Londen aantreft. Geen boxen, waar bezoekers heimelük snode plannen konden smeden. Geen donkere hoeken, geen geheimzin nig deuren, 't Lokaal was licht en luch tig. Toch bestond vüf en zeventig pro- wie politie en justitie vyandige begrippen waren: 't nobele gilde der chantageple- gers had er zUn pied-è-terre. De keren, dat, Scotland Yard de bar van Jim Steb bins met een bezoek vereerde, was zü er nooit zonder gezelschap weer vandaan gegaan. Patrick O'Brien nam plaats aan een tafeltje bü een der ramen, met. den rug naar de straat, zodat hU 't hele lokaal kón overzien. Hy zat. nog geen vüf minu ten, toen Dorothy Whitaker binnentrad. Patrick begroette haar met een stralen- den glimlach, dien zü met een kort, koel knikje beantwoordde. - Ga over my zitten, zei hy. 't Kan zün nut hebben, dat u ziet, wie binnen komt. HU vroeg haar wat zü wenste te gebruiken; bestelde daarop den kellner twee vermouth. En, voegde hü den man nog toe, 't heb me laten wüs maken, dat dit een van de weinige gelegenheden zou zün, waar je de echte Ierse whisky krü gen kunt. Als dat Zo is, wil 'k er êen fles van hebben. Maar denk er om 'k ben een Ier. Jullie kunnen me dus niet bedot ten. Denkt u, een fles whisky leeg te kunnen drinken en dan nog in staat te zün, een behoorlük gesprek met, mü 16 voeren? vroeg Dorothy uit de hoogte. O ja! Waarom niet,? O'Brien keek haar lachend aan. U ziet er vanmorgen niet uit zoals ik wenste, dat, u deed. N iet al te best. geslapen? Om op de Ierse whisky terug te komen 't. is een vry onschuldig drankje, als je er eenmaal aan gewend bent. Een echte Ier Kan t van den vroegen morgen tot den mten avond drinken en dan nog net zo lekker zyn als kip. Daar moet ik u eens een mop van vertellen. Op een goeien dag. Dorothy viel hem bits in de rede. U stelt u aan, alsof u al dronken bent. Hoe durft u óp zo'n manier tegen my spre ken? 'k Ben niet naar deze obscure ge legenheid gekomen, om zogenaamde moppen van een aangeschoten. Tut tut! kalmeerde O Brien haar. Heeft u liever, dat Guy Heward opge- hangen wordt voor moord? Of weet u, wie Salomon Abendroth dan wèl een kogel door zyn body joeg Patrick had, terwijl hy sprak, 't meis je nauwlettend gadegeslagen; hü was zeer benieuwd naar de indruk, die zyn woorden op haar zouden maken. Hij ge voelde plotseling een weldadige warmte om zyn hals. Want de koude, minachten de uitdrukking in Dorothy's ogen was met één slag verdwenen; zij stonden wijd-open van angst. En die angst kon onmogelijk geveinsd zün. Dat was niet de houding van een meisje, dat voor haai- verloofde een zo geraffineerde val had opgezet! Dorothy opende de mond, maar sloot hem weer, toen de kellner hun tafeltje genaderd was. O'Brien re kende meteen af. Let eens op die fles, juffrouw Whi. taker. Zo ziet alleen de echte Ierse whisky er uit. Een lange, dunne, wat ge bogen hals, en naar onder breed uitlo pend. denkt, dat zo'n fles whisky uit sluitend gekocht wordt, om haar leeg te drinken? Mis! Een heel enkele weet maar, welk een pracht wapen ze in tüd van nood kan 2ijn, büvoorbeeld Andy Hawkins. Omdat hij een Ier is. net als ik. De kans is groot, dat het hier gauw tot een fideel knokpartijtje komt. Daar bij zal de fles dan een rol vervullen. Maak tl dus geen zorg "k heb er niet Dorothy had met een half oor geluis terd. Haar gedachten verwijlden elders. Guy Heward heeft Salomon Aben- droth niet vermoord, zei ze, haar ogen in de zijne. U weet, dat even goed als ik. Dat spreek ik niet tegen, juffrouw Whitaker. Maai- wat geeft het, alk we elkaar de namen gaan opnoemen van al le mensen, die 't niet gedaan hebben? Daar schieten we geen spaan mee op. We moeten uitvinden, wie 't wèl deed. Misschien kunt u me op weg helpen. Ik? Dorothy krulde de lippen. Hoe zou ik? O'Brien verkilde. Dat meisje wist iets, dat meisje wist waarschijnlijk heel veel. En ze vertikte het, om iets los te laten. Goed, dan zou hij haar anders aanpak ken! De fluwelen handschoenen moes ten nu maar uit! T Wilt u eens proberen, de toestand duidelijk in te zien, juffrouw Whitaker? Er niet omheen draaien? Guy Heward is aan de moord zo onschuldig als een pas geboren kind: daarom ben 'k bezig, zijn nek te redden. U hebt me verzocht, of 'k uw zijde wou kiezen, en 't gevolg van mijn bereidwilligheid was direct ai. dat ik gewaarschuwd werd, mij niet met uw zaken in te laten. Als 'k die raad volgde, zou me heel wat narigheid bespaard wor den. Toevallig ben 'k een koppige Ier; k doe precies, waar 'k zin in heb. Maar wil 'k u kunnen helpen, dan moet u open kaart spelen. Juffrouw Whitaker, wie is Francis Graham? Dorothy hield de ogen neergeslagen. Zij schoof haar glas. waaraan ze even ge nipt had, over tafel heen en weer. Patrick wachtte geduldig. Toen er geen antwoord kwam, vervolgde hij: -- 't Schijnt maar niet tot u te kunnen door. dringen, juffrouw Whitaker. hoe ernstig de toestand is. 'k Zal u nog eens 't een en ander in herinnering moeten bren gen. In de brief, door uw broer achter gelaten. is sprake van een Francis Gra ham, die hem onbarmhartig uitzoog. Iemand, die zich Noah Johnston noem de, maar in werkelijkheid Bill Evans was. de man, die gisteren in 't Imperial dood geschoten werd, kwam mü 't voorstel doen, het „Hart van Sheherazade" uit Springham's buitenverblüf te stelen: "V beweerde, in opdracht van Francis Graham te handelen. U zelf hebt een dreigbrief ontvangen, ook alweer van Francis Graham, van hem, die niet ver geet. In de portefeuille van de zogenaam de Sèlomon Abendroth vond ik een brief. En van wie, juffrouw Whitaker? Natuur- lük van Francis Graham! Onmiddellijk na de moord In 't Imperial had ik een onderhoud met uw verloofde. Hy was erg overstuur en miste de nodige zelfcontrole. Want toen 'k hem overrompelde met de vraag, wie Francis Graham kon zün, flapte hij uw naam er uit. Tot welke con clusie leidt dit alles u« Tot deze. Patrick O'Brien: dat u een dwaas bentl Een ongelooflijk grote dwaas! Wanneer ik, zoals u veronderstelt, Francis Graham zou zijn, waarom stuurde ik mü- zelf dan een dreigbrief op mijn dak? Nogal eenvoudig. Om de aandacht van uzelf af te leiden. Uw broer was het slachtoffer van chantage geweest en nu moest de schijn gewekt worden, dat de misdadiger zijn praktijken met u voort- ZU lachte onzeker. Niet kwaad be dacht! Maar welke reden kan ik volgens u dan hebben, om mijn verloofde naar het Imperial te lokken en hem voor de moord op Salomon Abendroth te laten opdraaien? Alweer heel eenvoudig. Om hem uit de weg te ruimen. Guy He-.vard weet, wie Francis Graham is, en die wetenschap zou u wel eens noodlottig kunnen worden. Al hebt u uw fameuze Ierse whisky nog niet aangesproken nuchter schijnt u toch allesbehalve te zijn. Zulke gedach ten kunnen alleen opkomen in het brein van gekken of dronken mensen. Willen we het hierbij laten?" Blijf nog even zitten, juffrouw Whitaker. Hebt u uw vulpen meege bracht? Dorothy knikte onwillig, O'Brien nam een velletje papier uit, zilt! portefeuille en overhandigde h«-t haar, Mijn onkostenberekenmg, zei hij droog. Dorothy las het geschrevene. Een min achtende trek krulde ban- mondhoeken. U hebt het bijzonder schappelijk ge maakt. Twee pond niet de moeite! Zij haalde twee biljetten van een pond uit haar tasje en legde ze oo tafel. Als 't u blieft. Js hiermee alles afgehandeld? Op uw handtekening na. Jk heb een compagnon Andy Hawkins. We doen altijd samen. Om zekerheid nebben, dat de één de ander niet bedot, vragen we steeds een gequiteerde afrekening van onze cliënten. Ik had niet ander.; in. uw Kringen ver wacht, zei ze verachtelijk en tekende. U vergat de vermouth op te schrijven. Hoeveel? O'Brien negeer<^6 de hatelijkheid Niet opstaan!, beval hij scherp, toen hij Dorothy daartoe aanstalten zag maken. Een paar minuten geleden is iemand binnengekomen: hij stond bij het buffet u onafgebroken op te nemen. HU B3?1*,.!1.11 hear de telefooncel waarscbunuik om z(|n baas uw aanwe zigheid te berichten, 't. Is overbodig, want ik neb er al voor 'gezorgd, dat die baas op de hoogte is. Dank u. vervolg de rati lek op anderen toon. Hi.l verge leek Dorothys handtekening nauwkeu rig' met die van Francis Graham onder een tweetal brieven en knikte. Juffrouw Whitaker, toog hy zo voortreffelük, alsof liegen zyn tweede natuur was. 'k heb den brief. dien u vol gens uw zeggen van Francis Graham ontving, superintendent Quild ter hand Sesteld. Hü zei me, dn' de handtekening ontegenzeggelijk door een vrouw gezet werd. Dit op zichzelf zou niet vee) te be tekenen hebben maar schriftexperts bevestigden zün mening! XXXVI Met Dorothy's bravoure was 't plot seling gedaan. Voor de twep^o maal ge durende hun onderhoud zag O'Brien, hoe zich dodelüke angst, in haar ogen weer spiegelde. Vertel mü toch alles, pleitte hü, een hand op de hare leggend. U kunt me vertrouwen, 't Is er mü om te doen, u er door Ie helpen, niet om u te beschuldi gen. U hebt vijanden, juffrouw Whitaker. VUnnden zonder genade, die uitstekend op de hoogte zijn van uw doen en laten. Maar ik geloot wel, dat ik hun opzet doorzie. Houd daarom niets voor mü ach ter. Guy Heward heeft mü 't een en an der van uw toneelstuk meegedeeld: dèar ligt de sleutel. Misschien zas: h!1 een paar bijzonderheden over 't hoofd. Daarom zou k graag alles ook nog eens van u verne men. (Wordt vervolgd)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1950 | | pagina 4