Nieuwsuit STAD en OMTREK
Grandioze inzet van week
vol beloften
Concert smaakte naar meer
Apsa
Toekomst van Nieuw-Guinea kan
wereldvrede in gevaar
I
Waar vaart en licht elkaar
ontmoeten
NIEUW PROCES IN DE ZAAK
BERTHA HERTOGH
Indonesische leden van Nieuw-Guinea-
commissie beschuldigen Nederland
De staking duurt
voort
Bus met 18 passagiers
te water
Na 27 Dec. bemiddeling
NIEUWE SCHIEMMSCHE COURANT
Wethouder Kramers spreekt over een
ereschuld
van de V. N.?
Verblijfplaats onbekend
Sukarno wil naar
Nederland komen
m
Terugkeer strandde op formele gronden
Ik
weinig
kreeg te
zakgeld"
Waterpolo-ploeg klopt
Oostenrijk met 11-1
>Het Mobilisatiekruis"
in het zilver
VRIJDAG 25 AUGUSTUS 1950
PAGINA 2
Uw tafeldrank
S C HI EO A M
UITSLAG FOTO-WEDSTRIJD
CONCERT PLANTAGE
HERMES-D.V.S. WEER NAAR
BELGIE
ZIJLICHTJES
BURGERLIJ KESTAND
NED. VRACHTENMARKT
SCHILDER VERDRONGEN
TE BEEKBERGEN
Maar eerst moet kwestie
Nieuw-Guinea zijn opgelost
Het gezin van de familie Hertogh te Bergen op Zoom, waar men het zusje
Bertha node mist.
Pleegzoon stichtte brand: meisje
verloor het leven
ZWEMPLOEG TE WENEN
De marinierskapel concerteert op het grote podium, dat, fel verlicht door
dB schijnwerpers, het punt is, waar de ogen van duizenden zich op richten
Tweedaags feestprogramma
Slechts honderd arbeiders boden
zich aan
19 VOORMALIGE OORLOGS
MISDADIGERS VRIJGELATEN
Advertentie
De lucht was rustig als een avondstilte en de witte wolkeilanden, die erin
gestrekt lagen, schenen nauwelijks de achterblijvers van torenende onweers
wolken, die nog geen half uur tevoren hun regengordijn over Schiedam
hadden dichtgetrokken. „Wat je gehad hebt, kun je niet meer krijgen" zei
de stoelenzetter, die nog een ogenblik gedacht had een vrije avond te zullen
hebben. Hij zal achteraf blij geweest zijn, dat donder en bliksem voorbij
getrokken waren eer het concert begon, anders had hij de Marinierskapel
de veel mooiere „Donner und Blitz" van Johann Strauss niet kunnen horen
spelen. En nog zoveel andere muziek, die gisterenavond een gehoor van
duizenden mensen van drie minuten over acht tot even voor elf in de ban
pan musische bekoring heeft gehouden.
Laten we het over die uitstekende or
ganisatie hebben. Het was in orde. Om
even over 8 marcheerde het Tamboer en
Pijpercorps „De Harmonie" de Broers-
vest-feestzaal binnen en de horenblazers
bliezen de openings-fanfare.
Maar heel kort waren de mannen, die
altijd klaar staan voor gemeenschappelij
ke feesten, in het licht van de belangstel
ling, maar zij hebben er de avond het
juiste cachet door gegeven.
De voorzitter van de Schiedamse Ge
meenschap, de heer M. Holl, kon gewag
maken van de goede buren uit Vlaardin-
gen, die met het voltallig bestuur van de
Vlaardingse Gemeenschap aan de uitnodi
ging om de officiële opening mee te ma
ken gehoor hadden gegeven.
De verre vrienden ontbraken evenmin,
want mevr. Avenarius van het Centraal
Vacantie Comité kwam in plaats van de
heer Pront eens kijken hoe Schiedam het
«su wel aanpakte.
Bovendien waren er de wethouders C.
Kramers, H. Sabel, H. v. d. Kraan en P.
v. Bochove en nog tal van andere genodig
den, die deze avond, omdat het een offi
ciële opening gold, op een afgezet deel
zaten.
Niet begroet, maar wel een vriend, was
de allernieuwste reportagewagen van de
Nederlandse Radio Unie, die voor de
NCRV een opname kwam maken, die van
avond in „De radiokrant voor Nederland"
tussen 19.40 en 20 uur zal worden uitge-
xonden. Een oud-Schiedammer kwam de
heer Peter Koen vervangen om het ver
ging te geven, Arie Kleiwegt.
Na de ultra-korte inleiding van de heer
Holl sprak de heer Sabel in een korte toe-
gpraak de gedachten van velen uit. De
Schiedamse gemeenschap, die zich ook op
andere terreinen reeds roem verworven
heeft, heeft een feestweek georganiseerd,
die er zijn mag. Daarom past nu reeds
dank en hulde voor het werk. Bijzonder
verheugend is het, dat juist in de Stille
maand Augustus leven in de brouwerij ge
bracht wordt.
Immers niet alleen als Vacantie-week is
de feestweek belangrijk. Zij biedt meer
dan alleen gelegenheid in eigen stad een
prettige tijd door te brengen. Het is van
groot belang, dat in de routine van vele
weken zonder bijzondere gebeurtenissen
een stad eens in het jaar bijzonder fees
telijk voor de dag komt. Dat brengt de
saamhorigheid en de levenslust erin.
Geen lol wel feest
De Schiedamse bevolking, aldus de heer
Sabel kan het vele werk niet beter be
lonen dan in grote getale de avonden mee
te maken. Aan zoveel mogelijk evenemen
ten meedoen en feestvieren. Het is niet de
bedoeling, dat de vacantieweek zal ont
aarden in een goedkope lolmakerij, maar
wel moge Schiedam tonen zich eens van
de andere kant te willen laten bekijken
als van de stijve. Men moet kunnen zeg
gen, dat ook hier geweten wordit wat
feestvieren is. Inspiratie is er voldoende.
De vreemdeling, die in de stad was, gaf
al Aanstonds ongeweten commentaar, toen
wij, verdwaald in de menigte de opmer
king hoorden: „Nou, hier weten ze wat
feesten is".
Dat was echter na het concert door de
Marinierskapel en Orpheus, dat het leeu
wendeel van het succesvolle resultaat van
de eerste avond voor zich opeiste. Het was
een genot de kapel onder de soepele en
prettige directie van Gijsbert Nieuwland
te horen muciseren.
Het begon met een „Marohe Triompha-
le" uit de opera ,,'Aïda" van Giuseppe
Verdi. Reeds onmiddellijk viel de eenheid
in het ensemble op, dat elke intentie van
de dirigent letterlijk spelenderwijs ver
wezenlijkte.
Dat het daarbij even zeker een breed
fortissimo als een ijl getrippeld pianissimo
deed klinken, mag van beroepsmusici een
plicht zijn; de bezieling, waarmee gecon
certeerd werd, maakte de vertolking tot
meer dan technisch goed gespeeld kapel-
werk. D^ar was de ouverture „Wilhelm
Teil" van onze onderhoudende vriend
Giacomo Rossini het bewijs van.
Koor en orkest deden zich gezamenlijk
het eerst horen in het Jagerskoor. De
diepte van het podium en het absorberen
de karakter van de achterwand verhin
derden, dat de volle luister van het mas
sale mannenkoor over de Broersvest klonk.
Wel kon men zich te goed doen aan deze
werken, waarin om een forse toets ge-
wneekt wordt, maar die forse mannelijk-
Advertentie
heid verloor iets aan waarde door ge
roofd volume. Wat niet wegneemt, dat
Carl Maria von Weber heus wel tevreden
zou zijn geweest over dit, zijn werk, uit
de Freisohütz.
Het Slavische element mocht dan node
de hartstochtelijke zang van de strijk
instrumenten missen, wat de Mariniers
kapel van de fragmenten uit „De ver
kochte bruid" van Smetana maakte, boei
de door de uitvoerige partituur heen en
ook het bruisende Slavische bloed werd
niet verkild tot een Hollandse klompen
dans passietje.
Tegen de roerganger werden zeer wel
luidend gezongen bevelen gegeven door
Orpheus, dat met meer dan honderd kop
pen op de schuit van Joost den Decker
„Der fliegende Hollander" had gemon
sterd, naar het contract door Richard
Wagner opgesteld.
De balletmuziek uit de „Faustf' van
Charles Gounod bevestigde nog eens" de
goede indruk, die het gehoor van de Ma
rinierskapel had gekregen.
Eon vurig gezongen soldatenlied uit de
zelfde opera besloot het optreden voor
de pauze.
Dank zij de aanwezigheid van een con
sumptie-tent en de nabijheid van enkele
café's kon deze rustpoze ten nutte ge
maakt worden.
De punctuele afwerking van het pro
gramma liet zich door de cola-rust niet
van de wijs brengen. Om half tien riep de
Marinierskapel alleen op met de mars van
Eric Coates „Calling all workers", die
twijfel bracht in menig toehoorder over de
vraag wat hij nu 't meest moest waarderen;
de concert-stukken of de marsen. Het werd
echter nog moeilijker toen Gijsbert van
Nieuwland later op de avond alle
„schwung" van zijn hart, dat een stukje
aan de Donau moet hebben liggen, op
stuwde in de werken van Johan Strauss.
Met koor werden de Perzische Mars en
„Bei uns zu Haus" gemaakt. Van het koor
moet gezegd worden, dat het met gretig
heid vertelde welke weergaloze schatten
Wien, Oesterreich en das Donaustrand
bergen. Colonel Bogey on Parade was
meer dan een grandioze finale; het was de
ouverture tot een daverende climax, die
de taptoe vormde.
De tap van de vele, goede zaken ma
kende, kasteleins ging wel niet toe. Dat
is waar. Maar verwijt het de imposante
tambour-maitre noch zijn tambours en
pijpers, die menig geroffelde syncope op
de naar meer verbazing zoekende menigte
afvuurden. Zeg ook niet, dat het lag aan
de niet model uitgevoerde taptoe, want
het was tip-top, alles volkomen naar de
traditie, waaraan in de goede zin, dat uit
kapel en korps opschoot onder de ver
lichting van Bengaals vuur, door de brand
weer vakkundig aangestoken. Om tien
voor elf was het concert achter de rug.
Voor de taptoe waren de hekken van de
Broersvest verwijderd, zodat dit laatste
stukje door alle toeschouwers van nabij
kon worden meegemaakt. De stoelen wa
ren allen bezet. Velen moesten met een
staanplaats genoegen nemen. Dit was ech
ter van te voren aangekondigd.
Ge organisatie was uitstekend verzorgd.
Moeilijkheden hebben zich niet voorge
daan, noch bij de contröle noch bij de
Politie. Alles liep op tijd en zonder stoor
nis, behalve van een luidsprekerswagen.
De tevredenheid was algemeen.
Zoete mos' san appelen
Goed, goedkoop, gezond
Dit is de uitslag van de fotowedstrijd,
welkf de Schiedamse Gemeenschap had
uitgeschreven met als onderwerp Schie
dam.
Afd. Vakfotografen: 1ste prils Steef
Zoetmulder, 2de prijs Bob Sneider, 3de
prijs J. Akkersdijk.
Afd. gevorderden: 1ste prijs Th. Jansen,
2de prijs J. Verburg, 3de prijs G. Baron.
Afd. beginnelingen: 1ste prijs E. F.
Buschmann, 2de prijs A. Meulstee, 3de
prijs H. v. Rossum, 4de prijs v. d. Windt.
Eervolle vermeldingen A: A. F. Wiegel.
B: L. Boekhout.
Programma van het door het Harmo
nie-Orkest „St. Ambrosius" te geven con
cert op Zondag 27 Augustus a.s. des n.m.
8 uur.
1 Jubelklanken, Mars, E. Uebel. arr.
Molenaar. 2 Selection „De" Vogelkoop
man", C. Zeiler, arr. S. P. v. Leeuwen. 3
Leve het Regiment Grenadiers, Mars, N.
A. Bouwman. 4 Potpourri Populaire, G.
Renaud. 5 Spirit of Youth, Mars, Carn J.
Gibbert, 6 Le Trésor, Wals, Joh. Strauss.
7 Steeds vooraan, Mars, S. P. v. Leeuwen.
8 Song Parade, arr. G. Vonk. 9 Pelikaan.
Mars, Adr. Maas. 10 Colonel Bogey en
Parade, J. Alford. 11 Through Georgia,
Mars, G. Miller.
De nummers 3, 7 en 11 worden uitge
voerd met medewerking van het tam
boercorps van St. Ambrosius.
Een' foto, die voor zich zelf spreekt.
Gistermiddag omstreeks vier uur Is
nabij de Keersluis in Helmond een auto
bus vaft de firma Martens met achttien
marktkooplieden, die van de markt te
Sittard kwamen en naar huis terugkeer
den, omgeslagen en in het kanaal terecht
gekomen. Er ontstond geen paniek. Met
behulp van voorbijgangers konden de
chauffeur en alle passagiers worden ge
red. Drie personen liepen slechts lichte
verwondingen op.
Vermoedelijk tengevolge van een de
fect aan de remmen kon de chauffeur de
bocht bij de brug niet nemen, waardoor
hij de wagen op een langs het kanaal
lopende zandweg tot stilstand wilde bren
gen. De bus kwam tijdens deze ma
noeuvre op de zachte berm van het ka
naal terecht, sloeg om en schoot het wa
ter in.
De drie gewonden werden in het zie
kenhuis te Helmond opgenomen. De in
de bus aanwezige marktgoederen, hoofd
zakelijk textiel, leden schade.
Voor de tweede maal vertrekt Hermes-
D.V.S. naar België, thans om de return
match tegen R. C. Mechelen te spelen.
Vers ligt de wedstrijd aan de Damlaan
nog in het geheugen, en van Buijtenen en
z'n mannen zullen het uiterste moeten
geven om wederom een gunstig resultaat
te bereiken. Zjj zullen dit zeker doen,
aangezien het spel van onze stadgenoten
een uitstekende indruk op de talrijke sup
porters van Mechelen heeft gemaakt.
Na nachtverblijf in Mechelen reist het
gezelschap Maandag naar Luxemburg,
alwaar het elftal drie dagen zal verblij
ven. Woensdag 30 Augustus des avonds 6
uur zal te Dudelange, gelegen op de
Frans-Luxemburgse grens) een wedstrijd
worden gespeeld tegen „Le Stade-Dude-
lange". Dit is een prominente Eere-divisie
club, die sinds 1945 onafgebroken kam
pioen van Luxemburg is. i
„Le Stade" speelde enige jaren gele
den in een sterk bezet Paastourliooi van
Ajax te Amsterdam en behaalde in dit
tournooi de eerste prijs.
Hit Hermes gezelschap hoopt Donder-
dagavondweer in onze stad terug te
keren.
DAGBIAD VOOR SCHlfDAM tM OMStefA/H
72ste Jaargang No. 21320
De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn tijdelijk gevestigd In bet
gebouw R.K. Volkshond. Lange Haven
71, Schiedam, telefoon 67387.
Glro-numhaer 9095 ten name van de N.V
De Courant De Maasbode, Rotterdam
Abonnementsprijs 4 30 per kwartaal.
1.45 pet maand. 0 35 per week.
Advertentie-pri.u op gewone Kolombreedte
f 0.15 pel millimeter hoogte
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte f 0 30 per millimeter hoogte.
Contract tarieven tegen gereduceerde prijs
verkrijgbaar bij de administratie of btj de
Tkende advertentie-bureaux
kampioenen (kietne advertentlën) tot ZO
worden 50 ct. Elk woord meer 3 ct.
Matmum 60 woorden. Plaatsing uitsluitend
bij ooruitbetallng
Alle dvertentle-orders worden afgesloten en
geplatst overeenkomstig de Regelen voor
het AvertenUe-wezen.
Directer: J. Kuijpers.
Hoofdrfcjcteur: Leo J. M. Hazetzet.
Voor de officiële opening van de Va
cantieweek werd de poort voor de Foto-
en Luchtvaarttentoonstelling in het Ste
delijk Museum opengezet. Dat kan met
luchtvaarttentoonstellingen gebeuren, om
dat die steeds vooruit zijn op de ontwik
keling van de aardse stervelingen.
Was om kwart voor 7 op de Hoogstraat
nog niet veel van belangstelling voor deze
opening te bemerken; ondanks de regen
bleken er toch tegen 7 uur verscheidene
Schiedammers te zijn, die de eersten wil
den zijn bij het bekijken van de resul
taten.
Wethouder C. Kramers de wethouder
van Culturele Zaken, hield zich aan een
nieuwe traditie en begon om 7 uur pre
cies zijn openingswoord. Hij prees vooral
het werk van de Schiedamse jeugd, die
de luchtvaarttentoonstelling tot iets zeer
bezienswaardigs had gemaakt en ook een
belangrijke bijdrage had geleverd tot het
slagen van de fototentoonstelling. Laat
deze fotowedstrijd een grotere liefde voor
de stad tot gevolg hebben; ons aanhan
kelijker maken aan deze plaats, waarin
tegelijk de liefde voor het vaderland
verankerd ligt.
De combinatie van foto- en luchtvaart
is zo vreemd niet, omdat de foto bij
uitstek het middel is om een beeld te ge
ven van deze vliegende moderne tijd.
Spr. 'hoopte, dat' de jeugd door de ex
positie de technisch vernuftige dingen
van deze eeuw zou leren zien en naar
juiste waarde schatten.
Een bijzonder woord richtte wethou
der Kramers over de hoofden der aan
wezigen heen tot de burgerij. Hij wenste
haar geluk met de Schiedamse Ge
meenschap, die in staat is geweest eve
nementen te organiseren, welke voor
andere verenigingen slechts illusies
konden blijven, omdat zij niet over de
gebundelde krachten beschikten. De
Schiedamse burgerij heeft een ereschuld
aan de Schiedamse Gemeenschap, die
alleen te delgen is door spontane en totale
morele steun.
Aan het eind van zijn korte toespraak
verwijderde de heer Kramers, bij wijze
van openingsdaiad, de driekleur van een
foto van het K. L- M.-toestel Schiedam,
dat als dank voor de organisatie en hulp
aan het bestuur van de Schiedamse
Gemeenschap werd aangeboden.
De heer Mi Holl, voorzitter van de S. G.
dankte de aanbieders voor deze blijk van
waardering en beloofde de foto een waar
dige plaats te zullen geven in het bu
reau van de S. G.
De luchtvaart-tentoonstelling
De luchtvaarttentoonstelling geeft een
duidelijk overzicht van de stand van za
ken in de luchtvaart op dit moment. Ook
wordt het modelbouwen in zijn huidige
stadium aantrekkelijk vertoond.
Omdat het bewegende altijd meer in
druk maakt dan het levenloze materiaal
demonstreert de Schiedamse luchtvaart
club met modellen, die door miniatuur-
motoren worden aangedreven.
De Nederlandse Luchtstrijdkrachten
hebben voor hun stand een model vlieg
veld meegebracht, aan de hand waarvan
zij de leergierige toeschouwers vertellen
hoe de vliegtuigen de startbanen ge
bruiken. Verscheidene modellen van de
modernste toestellen zijn hierbij ge
plaatst, terwijl foto's de opleiding tot
vlieger aantrekkelijk voorstellen.
De aula van het Museum is geheel
van doel veranderd, want terwijl hier
anders de Muze wordt gediend, zetelt
er nu een stand, die aangeeft welk
systeem er momenteel gebruikt wordt
voor het binnenloodsen van een vlieg
tuig op een vliegveld bij slechte weers
gesteldheid.
Dat er voor een vliegtuig nauwkeu
rige instrumênten nodig zijn, maakt het
werk van de Luchtvaart Technische
School duidelijk.
Luchtvaart-demonstraties
A.s. Woensdagavond zullen leden van
de Schiedamse Luchtvaartclub demon
straties geven met model zweefvliegtui
gen welke zullen worden gestart op het
Singeiplantsoen in aanleg. De toestellen
moigen door de vinder worden gehouden,
nadat zij zijn neergekomen.
Welfare-tverk in Aula
Het Nederlandse Rode Kruis 'heeft in
de Aula van het Museum tijdens deze
tentoonstelling een stand geplaatst, waar
de Schiedammers kennis kunnen maken
met het werk van de Welfare Dienst van
het Rode Kruis.'
Dit werk, oorspronkelijk begonnen voor
de gewonde militairen in de hospitalen,
'heeft onder de zieken van Schiedam
grote opgang gemaakt.
Men ziet speelgoed en kleding, ver
vaardigd door de zieken uit onze stad.
Dit werk is te koop ter bestrijding van
da materiaai-onkoataa.
Behalve de Broersvest kende Schiedam
gisterenavond nog twee centra, waar de
feestvreugde tot ondubbelzinnige ontla
dingen kwam. Getrokken door de bijzon
der gezellige verlichting flaneerden hon
derden door het Broersveld en spoedig
vormden zich onder de versters groepjes
dansende jongelui, die wel zin hadden in
een Samba.
Op de Kermis was bet zeer druk, voor
al voor 10 uur en men hoorde alom te
vredenheid over de belangstelling, ook al
gold deze wel heel bijzonder de spel-
attracties.
Indrukken van kermis en van andere
stadsdelen zal Sebastiaan ons morgen
geven.
GEHUWD: A. N. Glno 19 j. en J. Bar-
voets 19 j.; J. Bovenberg 25 j. en J. Swart
25 j.; J. van Surjlekom 19 j. en S. M. Ver
haar 21 j.; H. N. Th. Ewalds 46 j. en J.
C. Goddijn 36 j.; D. Huijssoon 32 j. en B.
Plate 2J j.; H. N. Huijzer 31 j. en J. C.
Verhoev 24 j.; A. Falandt 25 j. en H. M.
J. Shrumpf 22 j.; H. J. ten Cate 29 j. en
R. Haverkamp 21 j.; J. v. d. Touw 27 j.
en F. Sprong 23 j.
ONDERTROUWD: M. H. van Bragt 21
j. en J. M. van Gent 23 j.; A. L. Elgers
28 j. en W. C. J. Collignon 28 j.; D. J.
Gerritse 26 j. en W. H. van IJzendoorn 22
j.; W. C. A. M. Heeze 24 j. en J. A. Koogje
25 j.; C. F. W. Holmgren 23 j. en E. Ko
ning 21 J.; G. Jekel 25 j. en M. C. P. Kuljl
36 j.; H. Mout 27 j. en A. C. Kruines 23
j.; H. N. M. Nefkens 31 j. en J. E. M. Vin
cent 27 j.; H. J. Plant 24 j. en J. Vogelt)
22 j.; M. van Raalte 24 j. en M. Penning
22 j.; A. Smit 36 j. en J. E. Lansbergen
28 j.; A. Storm 25 j. en J. A. J. M. Kra
mer Freher 23 j.; F. P. A. Vromans 25
j. en C. Nieuwenhuizen 21 j.; P. de Wolf
20 j. en J. C. de Ruiter 18 j.; F. Zilver 35
j. en R. v. d. Ven 26 j.; J. F. Landesber-
gen 26 j. en A. E. Groeneweg 21 j.
.OVERLEDEN: H. J. Koole lj.; P. Bol
land 48 j.; A. M. Th. Kleinekoort 83 j.
weduwe van F. Neid.
GEBOREN: Hans P. R. z. v. P. Hen-
dichs en M. J. Swiers; Cafharina A. M.
d. v. N. A. v. Leeuwen en M. A. Udema;
Leender z. v. L. Witkamp en A. H.
Schalkwijk: Maartje d. v. J. v. Loon en J.
Serpeijn; Marinus W. z. v. W. H. Blom-
steel en L. Bergkotte; Christina N. d. v.
G. J, W. Brand en W. H. C. Wakkee.
175 ton granen Doesburg; 115 ton kali Nij-
kerk; 70 ton gerst Andel; 238 ton mais Leeu
warden; 81 ton haver Wormerveer; 300 ton
granen Zutphen; 01 ton granen Leeuwarden;
200 ton granen Knollendam; 165 ton cellulose
Arnhem; 152 ton vleesmeel Stein; ,70 ton zink
Amsterdam; 95 ton erwten Amersfoort; 80
ton zlnkafval Maastricht; 200 ton gerst Delft;
147 ton gerst Weesperkarspel; 112 ton kunst
mest stadskanaal.. 75 ton talkpoeder Apel
doorn; 100 ton reuzel Zwijndrecht: 274 ton
stukgoed Amsterdam; 17 stand, hout Wad-
dinxveen; 21 stand, hout Zaandam: 28 stand,
hout Lithoyen: 28 stand, hout Den Haag.
Vletreizen 19 stuks.
„De toekomst van Nederlands Nieuw-
Guinea zou te alien tijde de wereld
vrede en de internationale orde In ge
vaar kunnen brengen", zo heet het in
een rapport, dat Donderdagavond door
de Indonesische leden van de Nieuw-
Guinea-commissic is uitgegeven, aldus
meldt Reuter. Volgens het rapport zijn
de Indonesische leden van de- commissie
er echter van overtuigd, dat het vraag
stuk op vreedzame wijze kan worden
geregeld, net rapport oescnuiaigt de
Nederlanders er van een koloniale po
litiek gevoerd te hebben, welke slechts
de Nederlandse belangen diende en
voorts van verwaarlozing van hun plicht
om de bevolking van Nieuw-Guinea tot
ontwikkeling te brengen. De Indonesi
sche commissieleden verwerpen de ge
dachte om Nederlands Nieuw-Guinea on
der een condominium of een internatio
naal trustbeheer te stellen.
In het rapport wordt verklaard, dat
indien Indonesië en Nederland er niet
in slagen de kwestie binnen de in de
R. T. C. vastgestelde termijn tot een
oplossing te brengen zij bij de V. N.
aanhangig kan worden gemaakt. Indien,
aldus het rapport tegen 27 December
1950 geen vreedzame oplossing zou wor
den bereikt, zou Nederland niet langer
het recht hebben de status van Neder
lands Nieuw-Guinea te bepalen.
Indonesië voerde door zijn streven naar
opneming van Nederlands Nieuw-Gui
nea in de Indonesische repubmek een po
litiek welke beoogt het gebied van de
koloniale banden met Nederland te be
vrijden. Deze politiek „is in het hoogste
belang van de bevolking van Neder
lands Nieuw-Guinea".
Indonesië, zo gaat het rapport verder,
wil Nederlands Nieuw-Guinea autonomie
verlenen en het bevrijden van exploita
tie. De inlijving van het gebied bij In
donesië zou politiek gezien hetzelfde
betekenen als een vereniging van West
en Oost-Duitsiand of van Noord- en
Zuid-Korea, zo zegt het rapport Het
verklaart, dat de onafhankelijkheidsver
klaring van president Sukarno en pre
mier Hatta -in Augustus 1945 betrekkin»
had op het gehele gebied van Neder-
lands-Oost-Indië.
Geen derde partij
De Nederlandse regering had beloofd
het vraagstuk zonder inroeping van de
hulp van „welke derde partij ook" op
te lossen, zo wordt er aan toegevoegd.
Verder had Nederland beloofd, dat in
dien de souvereinitelt over Nederlands
Nieuw-Guinea ooit zou worden overge
dragen aan een andere party, deze party
alleen Indonesië zou zyn.
Het rapport besluit met de opmerking,
dat de Indonesische leden van de com
missie „openhartig en vriendschappe
lijk" met de Nederlandse leden hebben
samengewerkt.
De verblijfplaats van Westerling is
onbekend. Vermoed wordt, dat hij bij
vrienden buiten Brussel verblijf houdt.
Intussen hebben de autoriteiten te Brus
sel tegenover de pers de wens uitge
sproken niet te trachten Westerling i p
te sporen en hem thans met rust le
laten.
Gisteren heeft men in het Apeldoorng.
Dierens kanaal ter hoogte van de Scher-
penbergerbrug te Beekbergen het stoffe
lijk overschot opgehaald van de 31-jarige
schilder v. d. B uit Beekbergen, die
sinds Dinsdagavond werd vermist.
Men vermoedt dat de man, die aan het
stuur van zijn rijwiel een aantal verf
potten had gehangen, in de late avond
op de brug de macht over het stuur is
kwijtgeraakt en daarna in het kanaal is
gevallen.
„Ik hoop, wanneer het vraagstuk Irian
tussen Nederland en Indonesië zal zijn
opgelost, in de gelegenheid te zijn
Nederland te bezoeken. Een bezoek
van Koningin Juliana aan Indonesië zou
ik op hoge prQs stellen".
Aldus besloot president Sukarno een
onderhoud met de pers, waarin hij er
nogmaals op wees, „dat Irian bij Indonesië
behoort". De president verklaarde „een
groot voorstander te zijn van een goede
samenwerking tussen Nederland en Indo
nesië", een samenwerking, die, naar zijn
mening, alleen mogelijk is „als er geen
belangrijke conflict-punten meer be
staan". Sukarno hoopte dan ook, „dat het
gedeelte van het Nederlandse volk, dat
bereid is de Indonesische rechten over
Irian te erkennen, spoedig aan Invloed zal
winnen. Het is een internationaal belang,
dat de Indonesische eisen dit jaar worden
ingewilligd".
Maandag j.l. is de boerderij van de
landbouwer L. H. te Deldenerbroek
uitgebrand. Een 25-jarige, geestelijk niet
geheel normale, dochter van de boer
kwam hierb(É om het leven. Haar
moeder, die het bewustzijn verloor, kon
slechts met moeite worden gered. De
overige leden van het gezin, een zoon en
nog drie dochters, konden zich in veilig
heid stellen doordat een der meisjes
bijtijds ontwaakte en de andere waar
schuwde.
Thans is gebleken dat de pleegzoon
van H., de 17-jarige J. G. uit Wierden,
de brand heeft gesticht uit wraak, zoals
hij tegenover de politie verklaarde, omdat
hij naar zijn mening te weinig zakgeld
kreeg.
Op het moment dat de brand woedde
was G. met zijn pleegvader op een
afstand van ongeveer een kilometer bezig
met melken. Hij was -geheel rustig en er
was niets aan hem te merken. Toch had
hij met voorbedachten rade de brand
gesticht. Toen de boer het huis had
verlaten om te gaan melken, was G. nog
even achter gebleven. Hij heeft het hooi
in de schuur aangestoken en is toen zijn
pleegvader achterna gegaan.
De boerderij, die geheel verwoest werd,
was laag verzekerd.
De successen 'van de Nederlandse wa-
terpoloploeg zijn hedenmorgen voortge
zet met een 111 overwinning op Oos
tenrijk. De ruststand was 51.
Voor rust scoorden Van Feggelen C3),
Bijlsma en Smol; na rust werden de
doelpunten gemaakt door Van Faggelen
(4), Braasem en Smol.
Nederland moet nu nog een wedstrijd
spelen en wel tegen Italië. Een gelijk
spel zal reeds voldoende zijn voor de
Europese titel. Zuid-Slavië speelde he
denmorgen met 44 gelijk tegen Zweden.
(Van onze redacteur)
Op formele gronden vernietigde het Hof
te Singapore de uitspraak van de recht
bank aldaar, waarbij Bertha Hertogh aan
haar ouders werd toegewezen. Thans ech
ter wordt te Singapore een nieuw proces
aanhangig gemaakt (of het is momenteel
al lopende) ,nü echter niet met de consul-
generaal van Nederland te Singapore als
eiser, 'maar met als eisers de ouders van
Bertna,
Dit deelde ons mr. Bervoets, voorzitter
van het Bergen-op-Zoomse Bertha Her-
toghcomité, gisteren mede. En nog meer
interessante bijzonderheden verstrekte hij
ons. Zo verwijt de uitspraak van het Hof,
onzes inziens toch wel met reden aan de
Singapoorse rechtbank, dat de wet, bij
processen omtrent voogdij over kinderen,
bewijzen omtrent de leeftijd van het kind
eist en adressen van de bloedverwanten.
Dit nu is niet geschied. De enige motive
ring die de rechter van de rechtbank gaf
was dat er geen gronden warey, waarop
hij de ouders van het kind beroofd zou
houden". Het heeft er inderdaad alle
schijn van, dat de rechtszaak wel wat
haastig is geëntameerd.
Thans gaat men heel wat grondiger te
werk. Afschriften van doopbewijs, ter sta
ving van Bertha's godsdienst en van haar
geboortebewijs, gelegaliseerde verklarin
gen, die men formeel bl'j kt nodig te heb
ben, werden verzameld, terwijl het minis
terie van Buitenlandse Zaken en de con-
suUgeneraai Van der Gaag alles doen om
de zaak tot een goed einde te brengen.
Ook H.M. de Koningin blijkt voor het
tragische geval geïnteresseerd te zijn.
In de verweerschriften van Aminah's
partij blijkt telkens het motief voor de
dag te komen van de „puberty" die een
Moslem-meisje „juridisch" meerderjarig
zou maken. Dit zou, in verband met Ber
tha's huwelijk natuurlijk wel moeilijk
heden kunnen opleveren, ware het niet
dat Bertha, zoals uit de thans opgezonden
stukken blijkt, een 13-jarig en geen 14-
jarig Nederlands meisje en katholiek is.
In het nieuwe proces wordt er reeds
rekening mee gehouden dat de „echtge
noot van Bertha en Aminah, naar de oor
spronkelijke verblijfplaats van Aminah,
Trengganu in n o, Malakka, zullen terug
keren, want de advocaat van Bertha's
ouders, mr. Schearn, heeft de nodige
maatregelen reeds genomen om, ook in dit
verafgelegen gebied, de vervolging te
kunnen instellen of voortzetten.
Valse verklaring
Mr. Bervoets wees er nog op, dat de
kraamverpleegster mej. Van As moet wor
den opgespoord, omdat deze aanwezig was
toen drie dagen na de geboorte van het
zesde kind in de familie Hertogh, Ber
tha in December 1942 logeren ging.
Haar mededelingen kunnen van groot
belang zijn, in verband met een zgn. ver
klaring van een zekere Soewaldi, die
Aminah overlegde. In deze verklaring
wordt beweerd, dat 15 November 1942 het
(Van onze correspondent)
Dit weekeinde zal in Nijmegen het zil
veren bestaansfeest gevierd worden van
de Nationale Bond „Het Mobilisatie Kruis
Na een ontvangst van autoriteiten (o.w.
een vertegenwoordiger van H.M. de Ko
ningin, de ministers van Oorlog en O., K.
en W„ de staatssecretaris van Oorlog en
vele hoge militaire autoriteiten en ge
nodigden zoals deputaties van oud
strijders uit Amerika, Canada, Engeland,
Frankrijk, Luxemburg en België, vindt
een défilé plaats. Ook zal Zaterdag de ont
hulling geschieden van de maquette van
een groot oorlogsmonument voor de ge
vallen strijders uit het Rijk van Nijmegen
welk monument, vervaardigd door de
beeldhouwer Jac. Maris vermoedelijk zal
worden geplaatst op de Nijmeegse Grote
Markt. In de grote zaal van „De Vereni
ging" heeft des middags de plechtige her
denking plaats, terwijl des avonds een
opvoering van „De Regimentsdochter" zal
worden gegeven. Voor de Zondag staan
diverse uitstapjes op het programma.
Ter gelegenheid van dit zilveren ju
bileum verschijnt begin December een
herdenkingsboek.
kind, zonder enige voorwaarde aan Ma-
roef de echtgenoot toentertijd van Ami
nah werd afgestaan. Deze Soewaldi zou
volgens Aminah een familielid van mevr.
Hertogh zijn.
Maar mevr Hertogh kent geen familie
lid van die naam. Het is een valse ver
klaring.
De nazorg
Tenslotte verklaarde mr. Bervoets zich
heel wel bewust te zijn van de moei
lijkheden bij een terugkeer van Bertha
naar haar ouders. Het kind is vervreemd
van haar „thuis"; zij is in Indië geboren
en grootgebracht. Maar het Bergen-op-
Zoomse comité is vast van plan ook de
nazorg voor dit meisje op zich te nemen
een nazorg die dus bedoeld Bertha aan
het voor haar nieuwe milieu te wennen.
Overigens verzocht mr. Bervoets ons
onze lezers in herinnering te brengen, dat
geiden voor de werkzaamheden van het
pomite gestort kunnen worden op post
giro no. 20357 van Van Mierlo en Zonen
te Bergen op Zoom onder vermelding
Bertha Hertogh".
Ondanks de oproep van de Belgische
Transportarbeidersbond en de Katholieke
Transportarbeidersbond het werk te her
vatten, auurt ae staking m de Ant
werpse haven onverminderd voort. Vrij
dagmorgen boden zich op de wervings-
bureaux slechts 100 arbeiders aan.
De politie en de rijkswacht te Antwer
pen is versterkt. Leden van de com
munistische eenheidsvakbond hebben
pamfletten verspreid, waarin zy de so
cialistische en katholieke vakbonden er
van beschuldigden de havenarbeiders te
hebben verraden. De vroegere communis
tische volksveregen woordiger Van den
Branden heeft Donderdag tijdens een
vergadering der havenarbeiders erop aan
gedrongen het werk niet te hervatten,
aangezien de verkregen resultaten niet
bevredigend waren.
Intussen dreigt ook een staking uit
te breken onder het Antwerpse tramper
soneel. In een Donderdag door de so
cialistische bond van trampersoneel uit
gegeven communiqué wordt verklaard,
dat hel Ni ^Se Personeel zich met
1079 van de 1603 stemmen heeft uitgc-
APrt°^J»0C? 6en d€rgelijke staking; het
!"amper3°neel eist een her
ziening der loonschalen.
In stromende regen gingen Vrijdag
morgen om 7 uur plaatselijke tijd, de
zware deuren van de gevangenis te
Landsberg (Beieren) open en werden
overeenkomstig een elf dagen geleden ge
nomen besluit der Amerikaanse autori
teiten 19 voormalige Duitse oorlogsmis
dadigers vrijgelaten.
Friedrich Flick, de 67-jarige voor
malige Duitse staalkoning en leider van
het eens oppermachtige Flick-concern,
ging regelrecht af op een grote rode
Mercedes, die op hem wachtte, en riep
tot de verslaggevers: „Maak dat je weg
komt, ik wil niets met jullie te doe»
hebben'.
Otto Dietrich, de voormalige perschef
van Hitler, die in lP33 alle niet-nationaal-
socialistische blader uit de weg ruim de
en de haatcampagne tegen de joden or
ganiseerde, ontvluchtte de journal' en
fnnJn FritzatJr6M nabijgelegen Park te
'°p r J Weer, ex-directeur van
?f p""?!arken*akriek, wilde geen ver-
u!k"nuahafg^n' hi| zei alleen verachte
lijk, u had de waarheid, over ons, ge-
ifkrtivtAJ5 1 eerder kunnen vertellen.
U krijgt geen woord uit mij".
„„ree? 3er. andere vrijgelatenen, die
naar het station wandelden om op de
eerstvolgende trein te wachten, zei enig
woord tegen de journalisten, die hen
overstroomden met vragen.
ij. f
