Tsjechisch priester ontvluchtte zijn land
x.
Uitstel van huurverhoging niet
onwaarschijnlijk
Weer negen geestelijken voor
Praagse rechtbank
Nieuwe aanvallen der
Chinese troepen
Ontploffing in gloeilampen
fabriek te Rotterdam
Grote ravage bij de Y.I.R. aan
de Oudedijk
Stijging kosten levensonderhoud
r
Huidige tijd vraagt
evangelisch levende
mensen
Zestien clagen van spanning
en angst
J
Het noodweer in
Amerika
Dinsdag 28 November 1930
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Dagboek van ver
schrikking
Druk werk in de Kcimers
Kort Kerstreces
Beschuldigingen volgens het bekende
rode recept
De Maria-Iitanie
Geallieerden pogen gat te dichten
Nog geen fusie tussen
ziekenfondsen
Ook in Beieren wonnen
de socialisten
Twee gewonden en glas
schade in Kralingen
Wie betaalt de schulden
van „Damstadt"?
Katli. Volkspartij
Prins Bemhard op
Malta
1
WEERBERICHT
DE „MISDAAD"
„De politie zit achter mij nan"
■mP'
„Het wordt steeds bedenke
lijker
DODENLIJST TELT
226 NAMEN
REEDS
Tot 1 Februari?
„De roden weten wat mar
telen is"
De beslissende uren
Politiehonden
Eén organisatie per gebied
Gelukt
BOMBARDEMENTEN
ZONDER OPHOUDEN
'N SLEE VAN EEN WAGEN
DE MEESTE GROEPSCIJFERS
HOGER
Muur weggeslagen
Beraad der ^Middengroepen"
De ravage, gezien van de buitenkant van de fabriek .af,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De verwachting, geldig van heden- tot morgen
avond luidt:
Aanvankelijk zwaar bewolkt met regen en
krachtige tot harde Zuid-Westelijke wind. Mor
gen overdag wisselende bewolking met enkele
verspreid voorkomende buien. Krachtige tot
matige Westelijke wind en iets minder zacht.
Woensdag 29 November: Zon op 8.22 uur, onder
16.34 uur. Maan op 20.25 uur, onder 12.41 uur."
Ontsnapping aan rode klauw
„Ik ben een Tsjechisch priester. Na zestien dagen van angst en achter
volging door mijn vijanden ben ik er tenslotte in geslaagd Tsjechoslowakije
te ontvluchten. Wat hieronder volgt zijn niet anders dan notities uit mijn
dagboek, die al te dikwijls maar heel vluchtig (ik was immers op de vlucht)
werden neergekrabbeld. Hier volgt dan het verhaal, of, wanneer U wilt, de
„film" van deze zestien dagen
VRIJDAG: Ergens in Tsjechoslowakije.
Et heb thans een opdracht uitgevoerd,
die men hier een „misdaad tegen de
volksdemocratie" noemt Ik bracht aan
de Deken de laatste aanwijzingen over
van de bisschop voor de geestelijkheid
en de gelovigen. De censuur op de brie
ven maakt deze wijze van handelen
noodzakelijk. Des middags trof ik drie
mannen en een meisje, aan wie ik de
richtlijnen voor de andere bisdommen
overhandigde. Twee van hen waren
priester, al droegen zij natuurlijk niet
hun priesterkleding. Onze vermetelheid
is gevaarlijk; de laatste dagen heb ik
txonwens niet anders gedaan. Kriskras
doorkruiste ik het bisdom. Het was een
drijfjacht, met zo nu en dan een paar uur
slaap, ""teeds moesten andere straten en
wegen gekozen worden. In de meeste
bisdommen zijn de koeriers van de bis-
■ehop reeds gearresteerde
Thans is in een kleine stad de grond
•nder mijn voeten te heet geworden. Een
paar minuten voordat ik arriveerde,
was de politie in de pastorie een onder
zoek komen instellen. De huishoudster
was echter bijdehand en loodste mij naar
hoven. Ik speelde toen de rol van een
man, die moeilijkheden in zijn huwelijk
bad. Ondertussen verborg zij de instuc-
ties. die ik had meegebracht, in de bad
kamer. Ik wachtte. Mijn hart klopte. Ik
kreeg het warm. Ik bad voor de goede
afloop. De pastoor kwam naar mij toe.,
nerveus, maar lachend, want het gevaar
was weer voorbij, tenminste voor één of
twee weken....
ZATERDAG: Ik probeerde tevergeefs
mijn bureau op te bellen. Ik kreeg geen
gehoor. Ik dacht direct, dat is niet in
orde. Ik belde toen de heer G. op. Zijn
antwoord was: -.Ga, voordat U bij mij
komt, naar mevrouw K.". Ik begreep de
waarschuwing en ging.
„Goed, dat U komt", zei mevrouw K„
want Uw bureau is vannacht in beslag
genomen. Wanneer U er naar toegaat,
wordt U gearresteerd, Wacht U hier de
gebeurtenissen maar af."
ZONDAG: Met de trein naar de grens.
Hier kan ik in het geval dat de politie
mij zoekt proberen naar de Ameri
kaanse zóne van Duitsland te vluchten.
De komende dagen zijn beslissend.
MAANDAG; Weer terug bij mevrouw
K. Slecht nieuws. Mijn medewerkers zijn
op het bureau gearresteerd, 's Middags
ontmoet ik mijn vriend Paul, een arts.
Hij is verbaasd te zien. dat ik geen pries
terboord draag. Ik verklaar hem waarom.
Dan belooft hij mij, indien nodig, mij bij
mijn vlucht te helpen. Hij brengt mij
naar een woning, die zijn eigendom is,
maar die op het ogenblik leeg staat.
DINSDAG: De politie zit achter mij
aan. Een vreemd idee! Het komt mij
voor, alsof het woord „gezocht" op mijn
Het is een onopgesmukt relaas,
dat wij in handen kregen, het relaas
van een Tsjechisch priester, die er
deze zomer in geslaagd is zijn ge
marteld land te ontvluchten. Zes
tien dagen non ondraaglijke span
ning moesten voorbijgaan, voordat
hij eindelijk in. veiligheid was. Zes
tien dagen van verlammende angst,
waartegenover hij echter zijn ver
trouwen stelde op God en op de
mensen, die hun leven op het spel
zetten om hem te helpen. Hun na
men en ook al te duidelijke aanwij
zingen, die hen in gevaar zouden
kunnen brengen, heeft hij weggela
ten uit zijn verhaal, gevormd door
de haastig neergeklabbelde zinnen
in zijn dagboek. We meenden deze
aangrijpende notities, die de ver
schrikkingen in een land, waar men
God wil verbannen, in een duide
lijk licht stellen, onze lezers niet te
moeten onthouden.
voorhoofd staat en alsof iemand mij
volgt. Ik probeer mij te beheersen.
WOENSDAG: Ik ben nerveus. De hele
nacht niet geslapen, Bij het bidden en
bij de overweging echter ben ik rustig.
Ik wacht nog steeds in het huis van Paul.
Een pracht vent! Zijn moeder zorgt, dat
ik wat te eten heb en zijn broer voor
wat cigaretten. 's Middags komt een te
legram: „In Presov een jongen geboren
stop moeder en kind goed stop". Dat wil
zeggen: „Kom, alles is voorbereid voor
de vlucht!"
DONDERDAG. Morgen. Ik verlaat
Pauls huis. Het lijkt wel of ik uit een
ziekenhuis kom. De frisse lucht doet mij
goed. Evenzo (na de lange stilte) het
rumoer van de straat. Op weg. De chauf
feur (een vroegere zakenman, die zijn
hebben en houden verloren heeft onder
het communistisch bewind), is op de
hoogte. Het is trouwens voor hem niet
de eerste keer. Dat geeft een gerust ge
voel.
VRIJDAG: 's Ochtends. Vannacht wil
ik over de grens, Uit mijn raam zie ik
een stukje Duitsland. Nog een paar kilo
meter en ik ben vrij. Om 4 uur 's mid
dags zou er jen jongen komen, die mij
door de verboden zóne zal voeren. Daar
komt men alleen met een bijzondere ver
gunning. De jongen brengt mij naar het
huis vanzijn vader, waar ik eerst nog
zal slapen. Om middernacht zullen wij
dan op weg gaan. God moge ons bijstaan!
VRIJDAG: Nacht. De jongen is geko
men, maar even later ook twee mannen,
die zeggen tot morgen te wachten. Er
zullen nog twee andere „gezochten" bij
komen.
ZATERDAG: Nacht. Ik keer naar Paul
in de stad terug. Geen kans. Vannacht is
een politieagent gedood, zodat de hele
streek onder strenge politiebewaking
staat. Ik ben teleurgesteld. En hoe. Ik
draag arbeiderskleding.
ZONDAG: Ik heb vandaag geen H. Mis
opgedragen, wel gecommuniceerd. Ik ging
naar de broer van Paul. Hij herkende mij
eerst niet. Hij dacht, dat ik al lang en
breed weg was. Paul is gis eren op va-
cantie gegaan Het wordt steeds bedenke
lijker. Een week is al verloren. Een nieu
we kans: ik sluit mij bij een andere groep
aan, die op een andere plaats de grens wil
oversteken. Een onderwijzer vertelde mij
het. 's Middags per trein naar de grens,
's Avonds tref ik hem in een dorp. Zij
willen juist opbrekenmaar naar de
stad terug, waar ik vandaan kom. Van
nacht gaat het niet, onmogelijk. Wij moe
ten een telegram afwachten.
MAANDAG: Weer in de stad. Ik wen
er aan „gezocht" te worden.
DINSDAG: Ik ben bij de onderwijzer,
die ik drie dagen geleden heb leren ken
nen. Hij is zeer vriendelijk. Ik wacht op
het telegram.
WOENSDAG: Ik wacht op het tele
gram.
(Van onze parlementaire redacteur.)
Dc werkzaamheden der Tweede Kamer
zijn door de tijdrovende behandeling der
belastingontwerpen aanzienlijk ver
traagd. Ook dit jaar zullen de begrotin
gen der verschillende departementen niet
vóór Kerstmis worden afgehandeld. Het
ligt daarom in het voornemen om de Ka
mer op 16 Jan. opnieuw bijeen te roepen
om de nog overgebleven begrotingen,
naar men aanneemt de kleinere helft, af
te werken.
Ook de Eerste Kamer ziet zich in de
Mgr. Stanisiav Zela, suffragaan-bis
schop en vicaris-generaal van Olmütz
(Oloinoiic) en acht andere hoge katho
lieke geestelijken zijn gisteren (Maan
dag voor het siaatsgerechtshof te Praag
verschenen, onder beschuldiging van
hoogverraad, spionnage en andere ver
grijpen tegen de staat.
De andere beschuldigden zijn de pries
ters Jan Opasek, abt van het Beneddc-
liiner klooster van Brevnov (bij Praag):
Stanisiav Jarolimek, abt van een ander
Praags klooster; Josef Cihak, aartsdeken
van het kapittel van de St- Vituskathe-
dr.'vïi; Otokar Svec en Jaroslav Kulac,
den kanunniken; Antonin Ma-ndl, theo-
l.icg; Jan Boukal, eerste-secretaris van
hat aartsbisdom, en Vaclav Mrtvy van de
orde der Salesianen.
Het proces tegen deze 9 beschuldigden
zal. naar men verwacht, deze hele week
duren. Het zal het grootste proces zijn
tegen katholieke geestelijken sedert de
h rechting van negen monniken door het
staat sgerechtshof in April van dit jaar.
De zitting van het gerechtshof werd
impend met de voorlezing van de aan
klacht., welke aanving met een heftige
aanval op de katholieke hiërarchie, vol
gens welke deze „steeds gestaan had aan
<1 zi.ido van de onderdrukking en van de
uitbuitende klassen".
Zij beschuldigde het Vaticaan en de
De stormen en sneeuwval, die volgens
de laatste telling aan ten minste 226
personen in de Ver. Staten het leven
hebben gekost en voor mUlioenen schade
hebben aangericht, waren Maandag prac-
tiseh gaan liggen. De staten aan de noord
oost-kust worden echter thans door over
stromingen bedreigd, daar de hevige re
gens de rivieren hebben doen wassen
De regen heeft New York ean diénst
bewezen, daar de reservoirs van deze
waterarme stad 125 milliard liter water
hebben ontvangen.
kerkelijke hiërarchie ervan, dat zij „zich
geschaard hadden aan de zijde van het
meest reactionnaire deel der Tsjecho-
slowaakse bourgoisie en van de land
heren tegen de arbeidende klasse, die
vecht voor haar sociale bevrijding".
Dr. Zela, die als eerste aan een „ver
hoor" werd onderworpen, ontkende aan
vaar kelijk al het hem ten laste gelegde. Na
ongeveer twee uw te zijn ondervraagd,
zeide hij „staatsgevaarlijke activiteit" te
hebben ontplooid; maar direct daarop
kreeg de rechter weer last met zijn
slachtoffer, dat opnieuw enkele beschul
digingen resoluut van de hand wees; op
andere punten echter bekende dr. Zela
niet alleen schuld, maar hij ginig zelfs
zover zelfbeschuldigingen te uiten, bijv.
dat hij had samengewerkt met de Gestapo.
komende maanden nog voor drukke
werkzaamheden geplaatst. Behalve de be
groting van oorlog, 1949-1950, welke als
laatste deze week nu eindelijk zal wor
den afgedaan, wachten nog de belasting-
ontwerpen, welke twee weken geleden
door de Tweede Kamer werden aanvaard
en welke verband houden met de huur
verhoging van 15 procent die op 1 Januari
zou moeten ingaan.
De Eerste Kamer heeft deze belasting-
ontwerpen verleden week in de afdelin
gen onderzocht en indien het Voorlopig
Verslag en de Memorie van Antwoord
niet te lang op zich laten wachten, zouden
deze ontwerpen nog juist vóór 1 Januari
het Staatsblad kunnen bereiken.
Mocht de tfjd daartoe te kort blijken te
zijn, dan zou ook de huurverhoging tot
1 Febr. 1951 moeten worden uitgesteld.
De Eerste Kamer heeft intussen ook
nog te behandelen het wetsontwerp Huis
vesting Gerepatrieerden, dat ook reeds
door de Tweede Kamer is aanvaard en
dat ook nog vóór 1 Jan. zou moeten wor
den afgedaan.
Blijkens het jongste nummer van de
„Acta Apostolicae Sedis" is bij decreet
van de H. Congregatie der Riten bepaald,
dat in de Litanie van de H. Maagd na de
aanroeping: „Koningin zonder erfemet
ontvangen", een nieuwe aanroeping wordt
ingelast namelijk: „Koningin ten Hemel
opgenomen."
DONDERDAG: Wanneer komt toch dat
telegram?
VRIJDAG: Nog steeds geen telegram.
Mijn vrienden zeggen: „Afwachten!" Zij
menen, .dat alles zelfs „zeer goed" gaat
Ik kan echter niet langer meer wach
ten. Ik heb reeds veertien dagen ver
loren. Wanneer de politie mij te pakken
krijgt, dan zijn al die mensen, die mij
zo prachtig hebben geholpen, er bij. En
de roden weten wat martelen is. Daf
doet mij besluiten niet langer meer te
wachten. Ik riskeer hel, met nog twee
anderen. Een man en een vrouw. Weer
naar de grens. Ik weet een adres. Des
nachts kom ik in het dorp aan. Ik moe:
naar een huis, dat ik nog nooit van mijn
leven heb gezien. Ik bezit niets dan
mijn hoop en mijn vertrouwen, het
rotsvaste vertrouwen. Thans zal God mij
helpen.
Een jong echtpaar met drie kinderen
De man (hij heet Joban), die zich ervan
overtuigt, dat ik geen communist ben, zegt,
dat morgen de vlucht mogelijk is. Ik ben
er ook zeker van, dat hij geen spion van
de roden is. Later zegt hij mij, dat hij ter-
wille van zijn vrouw en kinderen zijn on
dergrondse activiteit heeft opgegeven.
Voor mij, een priester, wil hij een uitzon
dering maken. Hij kent hier de weg op
zijn duimpje. Hij weet, waar de politie op
de loer ligt.
ZATERDAG. Morgen. Ik wacht in een
kamer. Het vertrouwen krijgt weer de
overhand op de angst. God heeft mij de
laatste twee weken zo goed geholpen. Ik
bezweer Hem mij liever de dood aan de
grens te laten vinden dan in de handen
van de rode politie te laten vallen.
ZATERDAG: (van 13 tot 23 uur). Ik
verlaat met de jonge vrouw en de kinde
ren het huis. Mijn koffertje is in de kin
derwagen verstopt. Voor het oog lijkt het
of wij ergens zullen gaan zwemmen. Het
is warm. De akkers en de bossen bieden
een vriendelijke aanblik. De kinderen bab
belen er vrolijk op los. Wat weten zij van
gevaar. Wij naderen de bossen. Johan (de
man) zit onder een boom. Hij lacht. Ik
zal met hem gaan „wandelen". Ik neem
mijn koffertje. De dappere vrouw laat niet
de minste ontroering blijken. Wij gaan
De landweg. Politie-auto's. Ik moet stil
houden en op een teken wachten. Het hart
klopt in mijn keel.. Eindelijk het teken.
Johan zwaait met zijn hoed. De straat is
voor een ogenblik vrij. Tweemaal gaan wij
in dekking. Voor ons ligt een open stuk.
De posten van de grenspolitie hebben
machinegeweren. Johan geeft de laatste
aanwijzing en zegt: „Nu moet ik gaan,
pater. God behoede U!"
Daar is de Amerikaanse zóne. Nog on
geveer honderd meter.
Ik ben helemaal ajfeen. Moederziel al
leen. De gehele zwaarte va.n mijn gevaar
lijke situatie drukt op mij als een cen-
tenaarslast. Alleen aan de grens. Alleen,
vlak bij een post van de grenspolitie. Zij
kan mij doden of, wat nog erger is, ge
vangen nemen. Zes en een half uur lang
lig ik in het hoge gras. De politiepatrouil
les komen telkens langs. Acht uur: de
politiehonden worden losgelaten. Zij ren
nen overal heen. Zij blaffen. Ik heb rond
om mij heen peper gestrooid. In mijn
hand heb ik nog een portie voor het geval
dat een hond op mij af zal komen. Tien
meter van mij af blaft een der honden.
Zes uur! Zij duren mij zes dagen.
Vijf minuten voor half elf: nu wil in
gaan. Ik kruip een paar meter vooruit
en kijk of zich ergens iets beweegt. Niets.
Ik vlieg overeind en ren. Recht over het
grasveld. Ik val in een beek, die ik niet
had gezien. Gelukkig is die niet diep.
Een paar meter breed. Er door heen.
Weer verder rennen. Uitgeput bereik ik
het boswachtershuis. De grens, de grens
steen. Erover. Ik ben In Duitsland!
Advertentie.
Een Amsterdams echtpaar had genoeg van het thuiszitten. De wereld lokte,
dus wilden ze er op uit. De heer J. Hillebrand (51 jaar) vervaardigde zelf
een „trapauto" en knusjes naast elkaar ging het ondernemende tweetal,
waarvan het vrouwelijk deel 57 lentes telt, op „trap" voor een ivereldreis.
Vier maanden zijn ze nu reeds onderweg. Ze bezochten Frankrijk en op
doortocht naar Duitsland kwamen ze in Rotterdam aan. „Even de weg
vragen, moeder!"
Van gezaghebbende zijde deelde men
ons mede, dat de berichten als zou een
fusie tussen belangrijke groepen van zie
kenfondsen aanstaande zijn, uiterst voor-
harig moeten worden genoemd.
Wel heeft een bespreking plaats gehad
tussen drie landelijke ziekenfonds-organi
saties, die ook deze zomer gemeenschap-
jelijk het demonstratief congres in Den
Haag hebben belegd. Dit is in de lijn van
<ïe wensen der regering, die aandringt
op fusie en sanering van werkgebieden
van algemene ziekenfondsen. Op deze
bijeenkomst is besproken op welke wijze
een nauwere samenwerking en het volgen
van een gemeenschappelijke gedragslijn
mogelijk zou zijn. Overleg met organi
saties van ziekenfondsmedewerkers (art
sen, apothekers en tandartsen) is hieraan
voorafgegaan en zal ook worden voort
gezet.
Indien in de toekomst wanneer de
nu nog aanwezige bezwaren en moei
lijkheden zullen zijn overwonnen
hieruit een fusie zou kunnen groeien,
zot', dit alleen mogelijk zijn wanneer dit
zon betekenen een sta-p op de weg naar
het doel dat deze ziekenfondsorganisa
ties zich stellen, namelijk te komen tot
een ziekenfonds per gebied.
In Duitsland. Een droom? Is het waar?
Ik kijk nog eens naar de grenssteen. Het
is waar. Ik ben gered. Nu kunnen de vijf
tien mensen, die mij hebben geholpen, rus
tig slapen. Ik ben aan de overkant. Ik
kniel en wil bidden. Maar ik ben te opge
wonden, dat mij geen gebed over de lip
pen komt. Eindelijk stamel ik kortademig
en hijgend: „Magnificat"
De 65.000 inwoners van het Oost-Franse
stadje Besancon waren gisteren van de
buitenwereld afgesneden door de over
stroming van de rivier de Doubs, waar
van het peil in de laatste drie dagen van
14 tot 28 voet is gestegen tengevolge van
hevige regen- en sneeuwval in de Jura.
De stad zelf wordt ernstig door het water
bedreigd.
De Chinese troepen hebben hedenmor
gen vroeg drie nieuwe krachtige aanval
len ingezet tegen de divisies der verbon
den troepen, die zich ter verdediging her
groeperen op de oude linie aan de
Ts.jongts.ion.
Voor de derde nacht in successie gin
gen de Chinezen in de aanval, die zij met
hoorngeschal aankondigden.
De krachtige aanvallen der vijandelijke
troepen duren voort. De verbonden troe
pen zijn over de gehele frontbreedte drie
tot vijf kilometer teruggetrokken.
Ook de brigade van het Britse gemene
best is Maandag ingezet, om te helpen het
gat in de verbonden linies te dichten. Ge
meld wordt, dat de brigade een commu
nistische aanval in het gebied van Koe-
noeri wist af te slaan.
In de nacht van Maandag op Dinsdag
woedde de strijd op de bevroren, door het
maanlicht beschenen velden, voort.
Koejangdon, eerst het centrum van het
front/kwam door het uiteenvallen van het
2e Zuidkoreaanse corps, 30 km. oostelij
ker, op de flank te liggen. Delen van de
Amerikaanse 2e divisie vielen op de stad
terug. Vanmorgen bij het aanbreken van
de dag bezetten zij een linie, ongeveer
60 km benoorden de stad. Bericht wordt,
dat zij standhouden.
De 25ste Zuidkoreaanse divisie had vóór
Bij de verkiezingen voor het parle
ment van dc staat Beieren hebben, naar
bij de eindteliing bleek, dc socialisten de
meeste stemmen behaald. De voorsprong,
die zij op de christen-democraten hebben,
is echter in het overwegend katholieke
Beieren lang niet zo groot als die van de
verkiezingen van verleden week in de
staten Hessen en Wuerttemburg-Baden.
De socialisten behaalden in Beieren
2.586,689 stemmen, de chr.-dem., voorheen
dc sterkste party, 2.526.780.
Omrekening in percentages geeft het
volgende beeld (tussen haakjes dc per
centages van de federale algemene ver
kiezingen van Augustus 19491:
Soc.-dem. 28 (22.8);
Chr.-dem.: 27.4 (29.2);
Beierse partij 17.8 (20-9);
Vluchtelingenfolok 12.3
Vrije deun, (liberalen) 7.1 (8.5);
Econ. wederopbouw 2.8 (14.4);
Communisten 1.9 (4.2);
Andere partijen 2.7.
Tengevolge van het ingewikkelde
Beierse kiessysteem zullen de socialisten
niet de meeste zetels krijgen, al hebben
zij het hoogste aantal stemmen behaald.
Gelijktijdig met de Beierse parlements
verkiezingen is onder de stemgerechtig
den te Muejiehen een referendum gehou
den over de vorming van een Europese
Unie. Van de deelnemers stemde 80.2 pet.
voor, 41.8 pet. tegen de eenwording van
Europa.
men In de straat de toevoer kunnen af
sluiten. Na ongeveer drie kwartier was
de brandweer het vuur meester, De
ravage in de door de ontploffing getroffen
afdeling is zeer groot.
Het was even voor lialf negen gisteravond, toen vele bewoners van Rotter
dam werden opgeschrikt door de dreun van een zware ontploffing, die deed
denken aan bange oorlogsdagen. Reeds spoedig daarna lioorde men de
sirenes der brandweerwagens loeien en begaven de auto's van de Gemeen
telijke Geneeskundige Dienst zicli op weg. Het bleek, dat zicli een explosie
liad voorgedaan in de afdeling gloeilampenfabricage van de Verenigde
Industrie Rotterdam (V.I.R.) v.li. P. H. Verbagen Zoon aan de Oudedijk.
het aanbreken van de dag een zware aan
val het hoofd te bieden. Zij trok zich uit
Jongsandon terug.
De Chinezen stortten zich met alle
kracht in het door hen gemaakte gat in
de V.N.-linies bij Toktsjon. De Chinezen
zouden Maengsin hebben ingesloten.
Het „mét Kerstmis naar-huis-offensief"
staat er ernstig voor, zo werd door mili
taire zegslieden toegegeven. De lucht
macht doet wat zij kan. Het weer is hel
der, en er wordt zonder onderbreking ge
bombardeerd.
„Over de vandaag gehouden vergadering
van crediteuren der stichting „Vijf Eeuwen
Kalvcrstraat" („Damstadt") zullen zo
spoedig mogelijk nadere mededelingen vol
gen", met deze woorden besluit het com
munique dat gisteren verstrekt werd na
afloop van deze vergadering. Op wie uit
eindelijk de gevolgen er is een exploi
tatie-tekort van drie ton zullen drukken
is nog volkomen onzeker.
Indertijd is op.een vergadering van de
„Vereniging Comité Kalverstraat". onder
de nodige waarborgen, vrijwillig een be
drag van ongeveer 100.000 in het uitzicht
gesteld. Voor het verkrijgen van nieuwe of
hogere toezeggingen aldus het commu
niqué was het feit, dat niet vaststond
welk bedrag precies bereikt zou moeten
worden, nu de gehele drie ton niet bereik
baar was gebleken, een belemmering. Dit
was d.e reden om allereerst overleg met
de crediteuren te plegen.
Als de gerheente Amsterdam haar toe
zegging van een bijdrage van 20.000 in
een eventueel tekort gestand doet, dan
zo vervolgt het communiqué mag voor
de preferente crediteuren volledige beta
ling worden verwacht.
Wat thans als actief bij de stichting aan
wezig is, zal niet eens voldoende zijn om
de kosten van de surseance of een even
tueel faillissement der stichting te dekken.
Toen wij dezer dagen voor een Sinter
klaas-étalage aandachtig de uitgestalde
artikelen monsterden, merkte een kennis,
die zich naast ons geplaatst had, op: ,Nu
de boot is weer aan". Waarop wij repli
ceerden met de vraag: „Ja, waar zal het
schip stranden".
Onze kennis vond ons wederwoord on
logisch. Aangezien immers het schip aan
was gekomen, kon de boot niet meer
stranden. Dat moeten wij toegeven, doch
wezen hier op een misverstand; hij be
doelde letterlijk, dat de stoomboot met
St. Nicolaas veilig onze wateren binnen
was gestoomd; wij in figuurlijke zin, dat
onze financiën danig in de soep dreigden
te geraken vanwege de goed-geefheid van
de Sint. Die goed-heilig-man kan ge
makkelijk op andermans kosten zich
populair maken.
Nu bleek onze kennis een warm voor
stander van Sinterklaas, hetgeen wij in
de grond ook wel zijn; ja, wij willen zelfs
nog in hem geloven, als hij maar genoeg
geeft. Dies bestrafte onze kennis ons om
niet zo zuur over geld te praten, al wordt
dit nog zo zuur verdiend. Laten wij in
elk geval, zo monterde hij ons op, blij
zijn, dat wij het zoet kunnen uitgeven.
B v.' aan suikerbeestjes, letters en hartfen.
Eigenlijk had hij gelijk Want al zijn
wij over de tijd, dat wij harten weggaven
en kregen, zo iets mag nog geen aan
leiding geven om harteloos te zijn. Wij
kunnen altijd nog in de „letteren" gaan
en aldus tot de „geletterden" behoren.
Iemand, die „letters gegeten heeft", pleegt
immers niet voor dom aangezien te wor
den.
Tenslotte is Sinterklaas daarbij de tijd
van de kinderenen van de verloofde
paartjes; natuurlijk, zijn deze laatsten ook
niet net kinderen....?
Voor de ouders bepaalt zich de „ver
rassing" van de Sint vrijwel tot het ge
not van te mogen *>etalen, tenzij zij op
de leeftijd gekomen zijn waarop zij ge-,
vaar lopen, zo langzamerhand grootouders
te worden.
En daarom hebben wij tegen onze
vrouw gezegd, dat wij niet te veel eisend
zouden zijn en de auto opofferen voor
een televisie-toestel. Maar zij dacht toch
niet:, dat de schimmel van Sinterklaas dat
zou kunnen trekken.
Of wij misschien niet een speelgoed
autootje onder de loupe konden nemen,
dan zouden wij een slee van een wagen
hebben, werd er uit het gezelschap thuis
gevraagd.
Wij hebben toen gedreigd. Sinterklaas
onder de loupe te zullen nemen, van wie
dan niets zou overblijven, want, qp de
keper beschouwd; bestaat.
Maar neen. laten wij straks allemaal
onze cadeaux met een mild en waar
derend oog onder de loupe nemen. Dan
zullen het alle kolossale verrassingen
zijn1
ANALYST.
Het C.B.S. heeft thans voorlopige prijs
indexcijfers van het gezinsverbruik sa
mengesteld per 15 October 1950.
Het totaal-indexcijfer van reeks J.
Huishoudrekeningen April 1948-Maart
1949, steeg van 15 September-15 October
met 3 indexpunten, terwijl dat van ree*1®
2 huishoudrekeningen 1935- 36. met
punten opliep. Het verschil in stijging
tussen de indexcenfers van beide reeksen
wordt veroorzaakt door het verscml in
invloed, dat de sterk gestegen koffieprijs
heeft in beide berekeningen. Koffie nam
in het vooroorlogse gezinsbudget (reeks
2) een aanmerkelijk belangrijkere piaats
in dan in het na-oorlogse (reeks 1), waar
door het totaalcijfer van reeks 2 sterker
stijgt dan dat van reeks I
Uiteraard doet zich dit verschijnsel lp
sterkere mate voor bij de beide indices
voor de voedingsmiddelen. Dat van reeks
1 stijgt 4, dat van reeks 2 10 punten.
Behalve de koffieprys, stegen by de
voedingsmiddelen nog de prijzen van
witbrood van patentbloem, peulvruchten,
fruit, paardeviees en eieren. Prijsdalin
gen kwamen voor bij rund- en varkens
vlees en in geringe mate, bfj groenten.
De prijsstijging voor kleding en schoei
sel zette zich, zij het in geringere mate
dan de vorige maand, voort. De stijging
van het indexcijfer voor de groep reini
ging werd teweeg gebracht door een ver
hoging der zeeppryzen, terwül voorts bp
woninginrichting en huisraad een sta
ging optrad voor dekens en matrassen.
By de overige groepen kwamen geen
prijsveranderingen van betekenis voor.
Prysindexcijfer van het gezinsverbruik
(1938-'39 100). Reeks 1, volgens huis
houdrekeningen April 1948-Maart 1949,
gezinnen met inkomens van 40— f 50
per week (op de 15e van elke maand).
Juni
Totaal 217
Voed.midd269
Kleding 342
Schoeisel 377
Reiniging 325
Woningipr, en
huisraad S17
Over. groepen incl.
huur 162
Huur 100
Aug.
215
258
348
378
325
Sept Oct
218 221
253
360
405
329
262
368
411
332
322 336 340
164
100
167
100
167
100
Van alle kanten snelden hevig ontstelde
bewoners van Kralingen zich naar de
plaats van 't onheil. Het bleek, dat de ont
ploffing zich voorgedaan had in de af
deling van de fabriek, waar de wolfram
draden voor de lampen gegloeid worden
en men vermoedde gisteravond laat. dat
een van de onderdelen van het daarbij
gebruikte gasaggregaat, dat 't door de ge
meente geleverde gas tot «en hogere
druk opvoert, is ontploft.
De ontploffing, die door brand werd
gevolgd, was echter oorzaak, dat een
muur, gelegen aan de Eerste Jericho-
straat, waaraan deze afdeling der fabriek
grenst, werd weggeslagen. Verder spron
gen in deze straat van verschillende
huizen de ramen. HierbU werden twee
personen licht gewond. Een 70-jarige
man, die met longontsteking in bed lag.
vluchtte de straat op. Hy werd in het
noodziekenhuis aan de Mecklenburg-
laan opgenomen.
Intussen bleef uit de leiding, die het gas
leverde, nog steeds gas stromen, hetgeen i
tot ongeveer half tien duurde. Toen had'
Maandag j.l. kwam het College van Be
raad der KVP byeen in het Vormingsin
stituut te Baam, waarin met het dagelijks
bestuur en vertegenwoordiger der Kath.
Tweede-Kamerfractie aanwezig waren af
gevaardigden van talrijke organisaties der
.middengroepen" uit het katholieke volks
deel.
Behandeld werd d« financieel-eeono-
mische positie dezer „middengroepen",
nadat dr. Lucas deze besprekingen had
ingeleid. Bijzondere aandacht werd ge
vraagd voor de grote en grotere gezin
nen, voor de positie der ambtenaren en
gepensionneerden, voor de beoefenaars
van de vrije beroepen en hun grote zor
gen voor de oude-dag-voorziening, voor
diegenen, wier beroep In de intellectuele
en culturele sfeer ligt
Met nadruk werd gewezen op het pro
bleem der inkomensvorming, die met
name voor de middengroepen van pri
mair actuele betekenis is en zeer in het
bijzonder op de grote lijn, die moet wor
den getrokken ten opzichte van het fi-
nancieel-economisch beleid, met het oog
op de toekomst van ons volk.
Prins Bemhard is gisteren op Malta
aangekomen, waar hy de Ned. oorlogs
schepen, die in de Middellandse Zee va
ren, zal bezoeken. De Prins werd op het
vliegveld begroet door de gouverneur
van het eiland. Sir Gerald Creasy.
Z. K. H. bluft tot Donderdag. Woensdag
is hy de gast van de Hertog van Edin
burgh en Prinses Elizabeth.
