Minister van Oorlog wil van
architect aannemer worden
Pogingen tot redding uit de
organisatorische put
m
m
MORGEN
r
De hele wereld citert j
STOP BIJ LOBITH" NIET
ONRECHTMATIG
EEN NIEUWE REGELING IN
VOORBEREIDING
Bouwen in 1952 nog niet vrij
>aismtUd
Zal de ring dit houden
F
Ministerie van bevoorrading gevraagd
doorzichtig
Eerste Vrijdag J)
Acht gewonden bij
autobotsing
Rijk vrijwaart Arnhem
van koersverlies
Rijnschippers door rechter in
ongelijk
PRIMA WILTON
KARPETTEN
I
IMPORT-WILTON
Economische mededinging
DONDERDAG 30 NOVEMBER 1950
PAGINA 1
M
Niet alles op één kaart
Regering en industrie
DE WEDLOOP BEGINNEN
Generale Staf
Marine
Vloot in aanbouw
Economische en sociale
belangen
BEPERKING KOPERVER-
BRUIK IN V. S.
T>
Van morgen al ver
kópen wij e n par t ij
van 350 geïmporteerde
Oosterse dessins
P*Ü
Tijdelijke aanbieding
van zware, gegarandeer-
I de vooroorlogse kwaliteit
190x280, geenUW.-,maar
nu nog f 139. -
230x320, geen£245T-, maar
nu nog f 192.50
Franco levering
Mathenesserlaan 190
W e s t k rui ska de 4
P retor ialaan 47
VOORONTWERP AAN
S.E.R. VOORGELEGD
EMIGRATIE NAAR ZUID-
AFRIKA NEEMT TOE
Maand gemiddelde verdubbeld
MONTAGEBOUW KRIJGT
GEEN APARTE STEUN
MEER
Verlaging bouwkosten
Montagebouw
D. V. W.
TE HOGE KAMERHUREN
„TE" NOOIT GOED
analyst.
'ï-GRAVENHAGE, 29 November 1930
Een moeilijk vraagstuk zal bet zijn het personeel van bet departement.
De luchtmacht ontwikkelt zich behoor
lijk In Texas wordt een jong corps praoh-
tia op-eïeid. Aan nachtjagers wordt grote
aandacht besteed. De geoefendheid van de
Luchtmacht moet nog worden, opgevoerd.
Over de Landmacht was heel wat cri-
tick uitgestort- Do zaken bij de Land
macht zitten hier en daar nog lelijk in de
knoop.
Wij moeten een vast plan hebben -m
uit de organisatorische put te komen. Wij
moeten onze troepen uit Indonesië her
groeperen en met krach y. opleiding
aanvatten van de nieuwe iting.
De personeelsvoorziening is echter zeer
defensiebelangen wilden laten praevale-
ren moesten daarmee maar eens rekening
houden bij de behandeling van de be
grotingen va-n Sociale en Economische
Zaken en de belasting-ontwerpen. Wat de
heer Ruys wilde, was spelen met vuur.
De heer Kerstens (K.V.P.) wenste nog
oprichting van een apart ministerie van
bevoorrading, waarvoor het de hoogste
tijd was. Nu waren tal van instanties bezig
met de aankoop van materiaal, waardoor
deze aanlherkelyk werd vertraagd.
Tevens wenste hij een Raad van Advies
van mensen uit het bedrijfsleven om deze
minister van bevoorrading bij te staan.
De communisten Schalker en Van San
ten wilden natuurlijk vermindering der
bewapening. Hoe zwakker de West-Euro-
pese landen immers zijn, hoe beter voor
Rusland. E. S.
wvii-ot> zo sterk roofbouw is gepleegd, effeétief en efficient te doen werken, moeilijk, tien vei.oren jaren 111 Indonesië
VJd™r.. l i-, waf oefening betreft zijn niet zo ge-
Met een besluit zal ik thans moeten beginnen, namelijk van architect
aannemer te worden en geen nieuwe plannen te gaan uitwerken. Wij zullen
snelle besluiten moeten nemen en snel moeten werken. De snelheid is
echter nog niet voldoende tot alle militaire bureaux doorgedrongen.
De voornaamste taken zullen zijn herhalingsoefeningen voor militairen
uit lndië, opleiding van nieuwe lichtingen, het inrichten van magazijnen
en het mobiel maken der troepen.
Dit zei Minister, s'Jacob hedenmiddag
in antwoord op alle critiek, welke de
Senatoren op de opbouw van de land
macht hadden doen horen. Hij kon ook
moeilijk méér zeggen dan hy deed en
men kon ook niet verwachten, dat hy
zijn moeilijke taak in een handomdraai
zou kunnen klaren.
En al sprak hij bij zijn maidenspeech
vlot en. met gemak, hij meld zich toch
voorzichtig op de vlakte en het ei van
Cclumbus had hij die morgen bij zijn ont
bijt niet gehad.
Vaar dat bewees dan ook hoe zwaar
tip zelf zijn taak acht, het bewees ook
z;jn overtuiging, dat er hard gewerkt zal
moeten worden om uit de impasse te ge
raken.
Over het kabinetsbeleid, waarover was
gesproken, wilde hij het nu niet hebben-
Hij wilde dat liever uitstellen tot de alge
mene beschouwingen. De gedragslijn van
minister Schokkinginzake de geestelijke
verzorging wilde hij blijven volgen om
het beschavingspeil te kunnen handha
ven. Dit achtte hij hoogst noodzakelijk.
Onze kerkelijke roeping gaat overal
keen en kent geen grenzen.
Bij de opbouw van een weermacht mag
men niet uitgaan van de gedachte alles
op één kaart te moeten zetten. De uitga
ven zullen behoedzaam dienen te geschie
den om verspilling tegen te gaan.
Op zijn nieuwe verhouding tot minister
Lieftinck ingaande, zeide minister s Jacoo.
da;t hij aan het financiële probleem vol
doende aandacht zou schenken.
Wanneer men besluit tot, efn4Xt J
ging binnen het kader van het Atlantisch
na - dan ligt daarin een mogelijkheid. De
hulp van Amerika en Canada maakt het
ons mogelijk een defensie-apparaat °P
te bouwen.
Zo er gevaar zou bestaan van Amerika
een satellietstaat te worden, dan zouden
wij. moeten trachten dit gevaar te keren
door ons een persoonlijkheid te tonen.
Militair gesproken heeft Duitse
wapening voor ons een belangrijke bete
kenis, de gevaren daaraan verbonden
moet men trachten tot zo klein mogelijke
proporties terug te brengen. In het Attain-
tisch overleg moeten wij tot resultaat
komen, willen wij geen half werk doen.
Willen wij aan de borïogsbedreiging
ontkomen, zoals de heer Schalker vroeg,
dan zou deze afgevaardigde het ijzeren
gordijn moeten doen wegnemen, waarach
ter wij niet weten wat er gebeurt.
Als regeringscommissaris heeft minis
ter s'Jacob met bevoorrading en wat
daaraan vastzit reeds te maken gehad.
De Nederlandse industrie heeft het ge
voel, dat zij wordt achtergesteld. Dat
gevoel zal ik niet onmiddellijk kunnen
wegnemen, maar er wordt reeds veel
bij de Nederlandse industrie besteld.
Zolang wij echter niet weten wat wij
van Amerika zullen krijgen, kan ik geen
bepaalde toezeg-gingen doen aan de Ned.
industrie.
Motiveert dit alles een apart ministerie
voor de bevoorrading? Hierover zal hel
kabinet moeten beslissen, maar de coördi
natie van de verschillende diensten onder
dit ministerie zal niet gemakkelijk zijn.
Bovendien is deze taak naar 's ministers
mening nog niet omvangrijk genoeg.
Wat de marine betreft, is er geen ten-
denz bjj de regering om de marine maar
af te schaffen. Wat één Senator buiten de
Amerikaanse Senaat heeft gezegd, moet
men niet buiten zijn proporties brengen.
Het ligt niet in de bedoeling de mariniers
brigade op te heffen.
Als deze stevige handdruk niet alleen de vriendschap tussen de beide
delegatie-voorzitters van de afgelopen Unie-conferentie, de ministers Roem
(links) en Van Maarseveen (rechts), doch ook de hechte verbondenheid
tussen Indonesië en Nederland symboliseert, dan zijn we op de goede tveg
en zal de conferentie aan het slot waarvan dit hartelijk treffen plaats vond,
goede vruchten dragen.
De wereld gaat onder ontzettend leed
gebukt. Individueel treffen de mensen
pijnen en angsten, collectief moeten hele
volken onder het lijdensjv.k door.
Is God liefde?
Deze vraag wordt nog al eens vermetel
gesteld. Vermetel, omdat al begrijpen we
van vele omstandigheden niets, maar dan
ook niets, God Zijn Zoon voor ons offer
de en Die in Zijn liefde de Kruisdood
onderging en Zich telkendage ondanks
de Sacramenten als uiterste liefdesgaven,
laat tergen, beledigen €n outer en
Dat God straft komt overeen met ons
rechtvaardigheidsgevoel, maar dat Hij
vaak onschuldigen treft klopt niet met
onze visie op de zaken.
Inderdaad hoe dikwijls ook men de
gevallen beredeneert
we staan dikwijls
voor z.g. raadselachtige beslissingen der
Goddelijke Voorzienigheid.
Doch er is een groot verschil tussen
wat God vaak toelaat en wat Hij vaak
■wil. Terwijl gebeurtenissen en werkingen
te weinig1 worden bekeken van het stand
punt uit van zieuenheil. We doen en den
ken nog al eens te veel, alsof we eeuwig
hier op aarde blijven.
Er is veel leed, wat mensen elkaar aan
doen. Kwam aan die liefdeloosheid en
onrechtvaardigheid een einde, dan 20-u de
wereld er reeds stukken beter uitzien.
Kunnen de leerUngen overigens een
beter tot eisen dan de Meester, Die de
vreugde opgaf en het K-i uis aanvaardde?
De H. Margareta werd op haar eigen ver
zoek herhaaldelijk geslachtofferd voor
Zijn rijk en de uitbreiding, voor redding
van zielen harer medemensen.
Zij heeft de keus gehad tussen■..ver
troosting en bitterheid, zij koos het lijden.
De Heilige voldeed hiermede aan de
Hoogste Wil, omdat zo staat er ge
schreven de plannen Gods beter ver
wezenlijkt konden worden en zij meer
op het Heilig Hart geleek.
Er is lijden, er zal altijd lijden Zijn
De hemel moet verdiend worden. Doch
laten we eensdeels geen oorzaak van
lijden zijn en in het g-eval van eigen leed
dat offer aanvaarden voor ons zelf en
voor anderen- Dan lopen we de wedloop,
■waarover de Apostel spreekt op uitste
kende wijze.
Laat God maar voor de rest zorgen.
Die overgave kam pijnlijk zijn voor ons
versland en zelfs onze hoogmoed, doch
zij brengt ons het verst in alle opzichten
AMATOR.
Gistermorgen om haif negen is op de
Kumderweg bij Vollenhove een ongeluk
gebeurd, waarbij drie personen zwaar en
vijf personen licht werden gewond. De
aannemer S. was met een bestelwagen,
waarin zich 14 personen bevonden, op weg
naar Emmeioord, toen hij met volle vaart
inreed op een wagen, die door een tractor
werd getrokken. De tractor, die van een
erf was gekomen, reed om de richting
Kuinre in te slaan, dwars over de weg,
waardoor een botsing onvermijdelijk
werd.
Drie personen werden zwaar gewond
naar het ziekenhuis te Vollenhove over
gebracht. Het zijn: H. S. uit Blokzijl
mevrouw T. de J.-R. uit Kuinre en J. R
uit Bantega. Vijf andere personen konden,
na te zijn verbonden, op eigen gelegen
heid naar huis terugkeren. De bestelauto
was van acnteren totaal vernield.
Des avonds reed in de nabijheid van
Ens (N.O.-Polder) een auto u.it Emme-
leroord twee voetgangers, P. K. uit Em-
mercompaseum en P. K. uit Klazinaveen
aan. Beiden werden gewond en moesten
in het ziekenhuis te Vollenhove opgeno
men worden.
makkelijk in te halen. Wij zullen trach
ten hierin op zo kort mogelijke termijn
verbetering te brengen.
Het tekort aan lager kader is bok niet
zo maar op te lossen. Het enige soulaas
geven de KNIL-onderofficieren.
Het materieel moet op de juiste pleats
worden gedeponeerd Dit is een enorme
opgave voor het komende jaar, maar op
losbaar.
De bezwaren tegen de Generale Staf
besprekend, zei de minister, dat hij de ge
legenheid nog niet had gehad zich hierin
te verdiepen. Hij noemde het goed dat
de dienst van de kwartiermeester-gene
raal nu elders was ondergebracht.
Over nationale reserve en burgerlijke
verdediging zei minister s'Jacob, dat de
nationale reserve een absolute noodzaak
was en dat deze moest samenwerken met
de burgerlijke verdediging. Inschakeling
van lichte pantserwagens en dergelijk
materieel gaat de minister - voorhands te
ver. Wel zou men de nationale reserve
kunnen inschakelen in de luchtverdedi
ging.
Voor een nieuwe staatssecretaris acht
de minister het nog geen tijd. Daartoe zal
hy zich eerst dieper moeten inwerken.
Eerst dan ral hy daarover kunnen oor
delen-
Met de Indonesische regering zijn be
sprekingen gaande om de Ambonese mili
tairen naar ©en plaats te'brengen, waar
heen zij wel willen gaan.
Staatssecretaris Moorman was ver
heugd over de instemming met het Ma-
rinebeleid. Voor hem was slechts een zeer
klein gedeelte van het marinebeleid over
gebleven. Hij verzekerde nog eèns, dat
er van de vermindering der taken voor
de marme geen sprake zal zijn. Er zal zijn
een partnership en niet van de functie
van een satelliet. De sterkte van het
marinepersoneel, teruggelopen van 26.000
tot 22.000 man, is nu op de meer normale
vredessterkte door vermindering van de
omvang d-er taken. Sinds 1946 is het be-
roepspersoneel echter toegenomen van
8000 tot 14.000 man.
Het aanbouwprogramma wordt vol
ledig ten uitvoer gebracht. Tenzij on
verhoopt technische om-standigheden
zal er geen stagnering plaats hebben.
De opleveringsdatum is in verband
met de financiering niet verschoven.
Onverhoopte omstandigheden voorbe
houden sullen de twee kruisers in het
laatste kwartaal van 1952 worden opge
leverd.
Het corps mariniers is van oorlogs- op
vredessterkte gebracht n.L van 13-000 op
4200. Het corps kan echter, zo nodig, in
minimum van tijd pp 10.000 man worden
gebracht.
Het verleggen van de zwaartepunten m
het Atlantisch verdedigingsplan heeft ook
het wapen der duikboten in aantal ver
minderd. Volledige defensieve bewape
ning op korte termijn is technisch onmo
gelijk. Het probleem van de bescherming
der koopvaardij had sprekers grote aan
dacht.
Bij de replieken vroeg de.heer Algra
om wat meer élan bij de minister, terwijl
de heer1 Wendelaa-r 's ministers betoog
kwalificeerde als: Snaviter in modo met
de verwachting, dat dit zou worden ge
volgd door' fortiter in' re. Hij moge krach
tig zijn in de daad.
Zo werd er nog gerepliceerd en geant
woord, waarna de begroting met aanteke-
ning van tegenstemmen door de commu
nisten z. h. st. werd aangenomen.
Voordat minister s'Jacob aan zijn ant
woord toekwam, hebben nog eens vier
leden, onder wie twee communisten, het
woord gevoerd.
De heer Den Dreu (P.v-d.A.) viel de
heer Ruys de Beerenbrouok aan. Hij had
de economische en sociale belangen op
het oog die niet ondergeschikt mochten
wordengemaakt aan de defensie-belan
gen Deze beide belangen kan men alleen
naast elkaar zetten. Degenen, die de
De National Production Authority heeft
bekend gemaakt dat met ingang van 1
Januari a.s. het koperverbruik voor bur
gerlijke doeleinden niet 15 pet verminderd
zal moeten worden om voldoende koper
voor de defensie en stockpiling beschik
baar te hebben.
Door de gemeente Arnhem werd in
1947 bij een Belgische bankiersgroep een
geldlening aangegaan ten behoeve van
hulpverlening aan de bevolking. De duur
van de lening zou oorspronkelijk 2 jaa:
belopen. Aangezien deze looptijd, me:
het oog op de ten opzichte van het bui
tenland gevoerde credietpolitiek, te kori
werd geacht, werd van Rijkswege aan
gedrongen de termijn te verlengen. Over
eenstemming werd bereikt over een loop
tijd van 3 jaar, met de mogelijkheid van
vervroegde aflossing na 2 iaar Van deze
laatste faciliteit heeft de gemeente ge
bruik trachten te maken, doch de Neder-
landsche Bank verleende hiertoe in vet-
band met de moeilijke Belgische francs
positie geen vergunning. Het gevolg hier
van was, dat de gemeente door de deva
luatie haar schuldverplichting zag toe
nemen met 128.030.
Aangezien de gemeente Arnhem niet in
staat was zich aan het risico van koers
daling te onttrekken, wordt het redelijk
geacht deze gemeente voor dit verlies te
vrywaren en het bedrag van 128.0.3"
voor rekening van het Rijk te nemen, zo
biykt uit de memorie van toelichting op
het wetsontwerp tot wijziging der begro
ting van financiën voor 1950.
De Haagse rechtbank heeft na kort ge-!blad E 93 werd bekrachtigd, vergt de
ding de eisen van een comité van actie overheid dat iedere Nederlandse l»ni-
van particuliere Rijnvaartschippers inza- culiere schipper, die de ..natte grens dij
het onrechtmatig verklaren van de.Lobi'h naar Duitsland wil passeren is
ke
stop bij Lobith" afgewezen
De eisers stelden, dat deze „stop" in
strijd met de acte van Mannheim was
ingesteld. Deze acte zou volgens- hen on
beperkte vrije vaart op de Rijn waar
borgen. (Bij besluit van de secretaris
generaal van verkeer en waterstaat van
1941, welk besluit na de oorlog in Staats-
Advertentie
voorzien van documenten, waaruit blijkt,
dat hij lid is van de Ned. Part. Rijnvaart
centrale. Dit mede in verband met
vrachtenregelingen).
In uitvoerige overwegingen van het
vonnis heeft de rechtbank de eieen van
het actiecomité afgewezen. De recht
bank acht de onderhavige maatregelen
niet in strijd met het tractaat, zeggende,
dat de staat niet de overweging heeft
deze overeenkomst aan te tasten.
De rech'bank overwoog', dat het be
grip „vrijheid" uit 1868. toen het trac- i
taat gesloten werd, niet meer past in
deze tijd waarin het vrijheidsbegrip
door „vrijheid in gebondenheid" wordt
gekenschetst. Daaruit volgt weër, dat de
contractsvrijheid van de schippers niet
mag worden aangetast door het vérplicht
stellen van het aansluiten bij de Rijn
vaartcentrale, doch dat wel eisen mo
gen worden gesteld ten aanzien van
deelneming aan de internationale Rijn
vaart indien de economische omstandig
heden zulks vergen. Op deze gronden is
de rechtbank van mening, dat de „stop
bij Lobith" bepaald niet onrechtmatig is
ingesteld
In dit tijdsbestek immers met zijn in
vergelijking tot 1868 uitermate gewijzigde
economische omstandigheden dient de
betekenis van een oud tractaat aan de
hand van de practijk te worden uitgelegd
Ook in Frankrijk en Duitsland is zulks
geschied.
■karpetten
Stnds de Weense Citherspeler Anton
Karas met zijn citer voor „De Derde
Man" speelde en het publiek door deze
film nader kennis maakte met dit voor
velen zo niet onbekende, dan toch niet
vaak aanschouwde muziekinstrument, is
de verkoop van citers bijna onrustbarend
gestegen. Iedereen wil naar 'het schijnt,
het „Hary Lime"-motief spelen, of
schoon het heel wat mensen aardig op
hun zenuwen begint te werken.
En aldus is het dorpje Bubenreuth bij
Erlangen, waar sinds mensenheugenis
citers gemaakt wofden, tot beroemdheid
geraakt. Want uit alle delen van de we
reld komen bestellingen voor citers bin
nen. In de omgeving van het dorpje heb
ben zich gedurende de laatste jaren on
geveer 1500 vluchtelingen gevestigd. En
die zjjn allemaal bij *de' citermakers te
werk gesteld, tqrwijl die op hun beurt de
modernste arbeidsmetSioden toepassen,
om aan de nog steeds groeiende vraag
te voldoen. Overal, waar „De Derde
Man" vertoond wordt, krijgen de mu
ziekwinkels bestellingen voor citers. D»
Bubenreut-hers maken sinds geruime tijd
geen -cello's en violen meer, die vroeger
óók tot hup specialiteit behoorden. 2a
wijden zich geheel aan de citers. Nog in
de afgelopen weken zyn er uit de Ver
enigde Staten bestellingen voor in totaal
300.000 dollar binnengekomen en er is
voorts een Amerikaan verschenen, die be
sprekingen wil voeren over een soort
volksciter, die heel goedkoop moet rijn
en die -bespeeld kan worden door mensen,
die geen noten kennen, maar het „Har-
ry-Lirae"-motief moeten kunnen spelen
aan de hand van gedrukte aanwijzingen,
welke onder de snaren gelegd kunnen
worden.
Hier ziet men een nieuw, prachtig
exemplaar. De man, die het maakte, kan
er zonder noten op tokkelen. Maar hjj
vindt in het „Hary Lime"-motief een pro
fanatie voor zijn mooie instrument......
(hoek Nw Binnenweg)
ROTTERDAM
m
Aan de Sociaal-Economische Raad is
advies gevraagd in zake een voorontwerp
„Wet economische mededinging". Deze
wet zal in de plaats treden van het thans
geldende karteibesluit en van de onder-
nemersovereenkomstenwet 1935.
Het voorontwerp steunt op dezelfde be
ginselen als de ondernemersovereenkom-
stenwet 1935. Enerzijds beoogt dit voor
ontwerp de samenwerking van onder
nemingen te bevorderen, waar deze gun
stig wérkt; anderzijds die samenwerking
te doorbreken wanneer deze het algemeen
belang schaadt.
De wet van 1935 maakt regeringsop
treden slechts mogelijk, voor zover op
grond van een ondernemersovereenkomst
een te weinig of een teveel aan economi
sche binding bestond. Voor het eerste
geval diende de algemeen verbindend
verklaring (A.V.V.), voor het tweede de
onverbindendverklaring (O.V.V.)
Het nieuwe wetsvoorstel noemt naast
de mededingingsregeling zijnde een over-
De emigratie van Nederlanders naar de
Unie van Zuid-Afrika neemt toe. Bedroeg
het aantal Nederlandse emigranten het
vorige jaar 110 per maand, in de eerste
8 maanden van dit jaar was dit tot 223
gestegen. Verleden jaar emigreerden in
totaal 1320 Nederlanders naar de Unie;
in de eerste 8 maanden van dit jaar ver
trokken er reeds 1789.
De emigratie van Engelsen vermin
derde. Bedroeg hun aantal in 1949 350 per
maand, in 1950 verminderde dit tot 371.
pe emigratie van Duitsers begon dit jaar
jaar; er vertrekken er op het ogenblik
ongeveer 145 per maand.
Naar wij vernemen, worden er maat
regelen genomen om het vervoer van
emigranten te bespoedigen Dit geschiedt
met name door de ijzer- en staal-corpo-
raH?nin Zuid-Afrika Men heeft er na
melijk dringend behoefte aan ongeveer
3000 metaalarbeiders.
yan Nederlandse zijde vertrekken Za
terdag a.s. van Schiphol 11 metaalarbei
ders Hun gezinnen in totaal 22 vrou
wen en kinderen komen later per
schip. De kosten van het vervoer worden
door de ijzer- en staal-corporatie gedra
gen. Deze heeft er ook voor gezorgd, dat
er bij hun aankomst woningen -beschik
baar zijn.
In de memorie van antwoord betref
fende zijn begroting aan de Tweede
Kamer zegt minister In 't Veld o.m„ dat
de inhoud der woningen voor de ver
schillende gezinsgrootten niet verminderd
wordt. Bij de voorbereiding van nieuwe
bouwplannen dient echter meer aandacht
te worden geschonken aan het feit, dat
het aantal huishoudingen van gemiddelde
grootte en het aantal grote gezinnen
relatief kleiner wordt.
Omtrent de resultaten van de premie
regeling 1950 kunnen uiteraard twee
maanden na haar inwerkingtreding nog
weinig inlichtingen worden verstrekt.
Pas in de loop van het eerste halfjaar
van 1931 za' ten volle kunnen blijken, of
er veel animo is om op basis van de
premieregeling te bouwen. Het feit ech-
i ter, dat thans reeds enige honderden aan-
vragen om premie bij het ministerie zijn
binnengekomen, duidt er wel op, dat
deze animo aanwezig is,
Het ligt in beginsel met m de bedoeling
in 1951 extra bouwvolume toe te wijzen
voor allerlei doeleinden, behoudens een
aantal woningen, welke moeten dienen
voo- bijzondere ontwikkeling" (waarbij
in de eerste plaats gedacht is aan de
vestiging van nieuwe industrieën).
In antwoord op de vraag van vele
leden, waarop de verwachtingen van de 1
minister gebaseerd zijn, dat met een ver- j
dere verlaging 'van de bouwkosten kan
worden gerekend, merkt hij het volgen
de op:
Weliswaar zijn in de lo°P van beslaat
ste jaar «zowel de prijzen van verschil
lende materialen als de arbeidslonen ge
stegen, doch daar staat tegenover, dat
door eein verdergaande rationalisatie aan
zienlijke bezuinigingen zijn verkregen,
terwijl' op dit gebied het einde der moge
lijkheden nog niet in zicht is. Deze ratio
nalisatie kan haar invloed doen gelden
zowel ten aanzien van de kosten van de
onderdelen der woningen als ten aanzien
van het aanbrengen daarvan. Hij is zich
bewust, dab deze rationalisatiehier «n
daar verzet ontmoet en dat zij voor ge
meenten met een slecht beperkte aan
bouw van woningen soms bezwaarlijk
door te voeren is. Voor deze kleinere ge
meenten acht hij daarom een intense
samenwerking bij de aanbesteding en de
uitvoering van de woningbouw uiter
mate gewenst.
Ook ten aanzien van de arbeidsproduc
tiviteit is de minister van mening, dat
het optimum nog niet bereikt is.
De matenaalposdtie, die zich in het
begin van het jaar gunstig liet aanzien,
heeft juist in de laatste tijd enkele min
der gunstige aspecten gekregen. De voor
uitzichten voor de materiaalvoorziening
zijn onzeker, er moet niet op worden
gerekend, dat meer kan worden uitge
voerd dan het bouwplan aangeeft.
De ontwikkeling van de bouwsyste
men is thans zover gevorderd, dat ver
schillende dezer ondernemingen in staat
zijn woningen te leveren teg-en dezelfde
prijs als geldt voor de traditionele bouw
of zelfs tegen een lagere prijs. De minis
ter meent, dat het niet verantwoord is
thans nog door te gaan met financiële
steun, nu het vaststaat, dat deze indus
trie concurrerend kan optreden met de
traditionele bO"w.
Overig'ens stelt hij zich voor bij
voortduring de gemeenten, speciaal in
de grote bevolkingsasglomeraties, van
voorlichting te dienen over de montage-
bouw. Hij adit het echter in 't huidige
stadium niet gewenst de gemeentebe
sturen direct of indirect te dwingen in
de richting van deze bouw.
Dit lopende jaar zal. de particuliere
j bouw ongeveer 40 pet. zijn van de totale
bouw.
Het ligt in het voornemen van d*
minister na 31 December a.s. de beschik
king „verminderde bijdragen woningwet-
bouw 1950" niet langer toe te- passen.
Tot November 1950 bedroeg het. aantai
goedgekeurde woningen met verminderde
bijdrage en vrije woningen te zamen voor j
Noord-Holland (excl Amsterdam) Noord- i
Brabant en Limburg resp 2513. 2343 en
904. In .het algemeen zijn in de provin
cies. waar de vrije bouw gering was. de!
mogelijkheden voor woningbouw met|
verminderde bijdrage verboudingsgewys
belangrijk groter geweest dan in de pro
vincies, waar de vrije bouw groot was.
De geruchten, dat het bouwen in 1952
geheel vry zal worden gegeven, zyn vals.
Wel streeft de minister er naar meer
vryheid te geven, zoals o.a. kan blyken
uit instelling van de vrye sector en
het vrijgeven van de herbouw, doch an-
derzijds is hy van mening, dat een zekere
beheersing van de bouwactiviteit, althans
in grote ïynen, voorshands niet gemist
kan worden.
De minister zal zoveel mogelijk spoed
betrachten met de voorbereiding van de
ontwerpen voor een nieuwe Woningwet,
een ruimtewet en een herziening van de
Onteigeningswet.
De minister is, in overeenstemming
met zijn ambtgenoot van Sociale Zaken,
tot het besluit gekomen een gunstige
verandering te brengen in de arbeidsre
geling voor de D.U W -arbeiders, in die
zin, dat bij de z.g. wekelijkse kampen de
arbeiders gedurende ene week des Vrij-
dagsavonds en de andere week des Za
terdagsmiddags' naar huis kunnen gaan
oenkomst of burgerrechteiyk besluit,
welke de economische mededinging regelt
tussen eigenaren van ondernemingen,
de economische machtspositie, gedefi
nieerd als felteiyke Verhoudingen of
rechtsverhoudingen in het bedrijfsleven,
die een naar het oordeel van de, ministers
overwegende invloed op een markt voor
goederen of diensten medebrengen.
Ten aanzien van de mededingingsrege
lingen kent het voorontwerp drie maat
regelen: a) de A.V.V., volgens een in
vergelijking met de wet van 1935 enigs-
ziris vereenvoudigde procedure, b) de
O.V.V., die zowel geheel als gedeeltelijk
en al dan niet voorwaardelijk kan zijn en
e) de schorsing in afwachting van een
definitieve beslissing.
Economische machtspositie
Tegen de economische machtspositie
onverschillig of deze al dan niet haar
grond vindt in een mededingingsregeling
kan op tweeërlei wijze worden opge
treden: a) de bekendmaking van ge
gevens wanneer het algemeen belang dit
naar het oordeel van de ministers vordert
en b) het geven van voorschriften, wan
neer naar het oordeel van de ministers de
machtspositie leidt tot met het algemeen
belang strydig optreden.
In tegenstelling tot het karteibesluit,
dat een algemene bevoegdheid tot het
geven van aanwyzingen kent, zijn de vol
gens het voorontwerp te geven voor
schriften beperkt tot drie categorieën:
1) voorschriften met betrekking tot de
boycot van afnemers, 2) met betrekking
tot te berekenen prijzen en 3) met be
trekking tot leverings- en betalingscon
dities. Als tegenhanger van de schorsing
kunnen ook hier voorlopige voorschriften
worden gegeven. Ter wille van de
rechtszekerheid zal, voordat tot maatre
gelen wordt overgegaan, .steeds advies
moeten rijn uitgebracht door de com
missie economische mededinging, behal
ve in de gevallen van schorsing en het
uitvaardigen van voorlopige voorschrif
ten.
Met betrekking tot economische
machtsposities geldt een inlichtingen-
plicht. Wanneer de ministers het bestaan
vermoeden van een economische machts
positie, die leidt tot een met het algemeen
belang strydig optreden van ondernemin
gen, zijn zij bevoegd van een ieder de in
lichtingen te verlangen teneinde zich
van het al of niet gegrond zyn van hun
vermoeden te overtuigen.
Op vragen van het Eerste Kamarlid Van
Santen (CPN) met betrekking tof het
bedingen *an te hoge huurprijzendoor
verhuurders van kamers en gedeelten van
huizen, onder andere met behulp van een
z.g. „Horeca-vergunning", heeft de minis
ter van Economische Zaken geantwoord,
dat maatregelen ter bestrijding der be
doelde wantoestanden reeds bestaan- Da
huurders behoeven geen hogere prijzen
te betalen, ook niet wanneer dit is over
eengekomen.
Indien een verhuurder weigert een ka
mer of een gedeelte van een woning te
verhuren aan een gezin met kinderen,
betreft het een aangelegenheid, die ligt op
het terrein van de woonruimteverdeling,
welke onder de minister van Binnenland
se Zaken ressorteert en welke is over
gelaten aan de gemeentebesturen.
Voor éen algemeen onderzoek bestaat
naai- het oordeel van de minister, gezien
het bovenstaande, geen aanleiding! Alle
voldoend omschreven klachten worden
nauwkeurig onderzocht.
Een Utrechts cdelmefaalbedrijf is
er na langdurige onderzoeken in "ge
slaagd een goudlegering samen te
stellen, welker mechanische en che
mische. eigenschappen alles oven reft
wat Pp dit tefrefnV'ook in het buiten
land, tot op heden, is gepresteerd. De
trekvastheid en de hardheid van deze
goudlegering overtreffen bijna alle
staalsoorten, liet gevolg is grote
- resistentie \vat betreft -mechanische
en- chemische slijtage en het behoud
vati de glans bij net dragen.
De firma heeft hieraan in vakeri-
gen reeds bekendheid gegeven
wilde aanvankelijk hiermede v"t>!
staan Van verschillend? zijde; u
echte) verzocht m verhand met tv-'
streven naar industrialisatie, aan de
behaalde resultaten grotere bekend
heid te geven daarmee aantonend,
dat ook op dit terrein in Nederland
intensiefgewerkt wordt Daarom is
het ©daSmetaalbedrijf var olan een
tot ce verbeelding sprekende woef te
nemen. Zij bestaat toem" dat het
volle gewicht van een vierrl <n;.< Péu-
got-auto 1950 met Inzittende -n be
vestigingsmechaniek. totaal 'i' '"'di
1100 kilogram, komt te hanger aan
ent» gouden ring varf 5,4 gram Aan
genomen wordt dat de ring daarbij
Jet breken zal
r -i „da mde Vrijdagmorgen 10 ui»r
al .1' proef worden gedaan op he:
r-hnr-g te Utrecht in tegen-
'zo.> -dtgheid van een aantal deskun
digen.
„Alles met mate" schijnt ons een zen-
juist advies toe, hetwelk men onder alle
omstandigheden en voor alle zaken kan
doen gelden, want „te" is nooit goed,
juist omdat het te „te" is.
Wanneer wij ditmaal eens ernstig vil
len zijn/doen wjj zulks in de vaste over
tuiging niet tot het „te" te vervallen. Ook
onzerzijds is wel eens op humoristische
wijze betoogd, dat geestrijk vocht onder
de goede gaven van deze wereld gerekend
kan wonden en dus niet versmaad be
hoeft te .worden. Maar natuurlijk mag
hier zeker niet buiten de vereiste maat
gegaan worden, want alles, dus ook dit,
met mate!
Mer. moge dan zelf geen „afschaffer"
zijn, het moet toch een verontrustend
verschijnsel genoemd worden, dat het
drankmisbruik (een te veel aan gebruik)
weer onrustbarende afmetingen, gaat
aannemen. De politie-rapporten in de
verschillende dagbladen spreken daarom
trent de laatste tijd een duidelijke taal.
Overtuigender nog is ongetwijfeld de
mededeling, dat Kardinaal De Jong uit
het fonds voor bijzondere noden aan de
diocesane contaetraad van Sobriëtas in
het aartsbisdom een ruime subsidie heeft
geschonken ter financiering van de plan
nen van deze matigheidsorganisatie in
het werkseizoen 1950'51, Ook voor de
twee volgende jaren wordt subsidie uit
dit fonds'in het vooruitzicht gesteld.
In een begeleidend schrijven geelt de
Kardinaal als zjjn mening te kennen, dat
de strijd tegen liet drankmisbruik helaas
weer hard nodig is geworden. Het Ne
derlandse episcopaat is van oordeel dat
Sobriëtas, welke organisatie in het verle
den zo heilzaam en vruchtbaar heeft ge
werkt ook nu nog zeker indien haar
acties gericht blijven op meer tucht en
stjjl in het ontspannings- en genotslec tl
en op de bevordering van de kardinale
deugd van matigheid, hoogst nut: en
gewenst is. Als een zeer gewenste !:-«•■>-
'organisatie voor zielzorg en katholieke
I actie verdient deze vereniging alle steun
en sympathie.
Tot zover hot gezaghebbende woord
van Kardinaal De Jong. Bit aJies he«-;-
j niets te maken met de strydvrani.-t>f
ieder geheelonthouder dient te word- n ,-n
[ook niet met de kwestie, of de drarJ.be
strijding zich in haar ijver niet bezondigt
aan een „te". Het gaat hier om het mis-
i bruik van sterke drank te voorkomen,
i een misbruik, hetwelk de bona fide ho-
trokkeneri by de dankhandel zeker niet
j wensen te stimuleren.
O.i. behoeft men in het algemeen een
goede dronk niet te laten staan, noch
j deze een ander te onthouden, doch wel
dient alles nagelaten te worden, waar
door men zelf of anderen van Me juiste
jnaat in het te veel vervalt.
I Want drankmisbruik brengt veel ellen-
-j de. Gelukkig was dit jarenlang zeer ver
minderd Voorkomen moet worden, dat
hiér een lelijke misstap terug gezet gaat
worden.
