Brussel legt laatste hand aan
Atlant. defensie-organisatie
Dwight gaat bevel voeren
•ty'd eu $elcL
<i>
1
Engeland werkte voor export
Tekort aan grondstoffen brengt
productie in gevaar
A.K.U.-fabriek verrijst reed
in Emmen
Omdat emigratie een
zeer gewichtige zaak is
De onderhandelingen over het
staken van het vuren
Lloydboothad een moeilijke reis
bespavetv
/T\
Vergaat de wereld
ah de Langkoeas
deining en dreiging
11
Dinsdag 19 December 1950
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
r~
Eisenhower opperbevel
hebber van liet West-
Europese leger
ral
Toekomstig centrum van Nederlandse
nylon-industrie
S
■mmm
wensen standsorganisaties behoorlijke
inschakeling
Pekings antivoord nog niet ontvangen
Huizenhoge golven in
de Golf
WEERBERICHT
Overeenstemming der ministers
van defensie
Aanbevelingen aan Duitse
regering
TWEE GROTE JUBILEA
Bonn niet. voor voldongen
feil -
Investeringscontrole via bouw
vergunningen
De knelpunten
Een zware taak
Politieke commissie wacht, af
Pessimisme
DE WERKENDE VROUW
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Weerverwachting tot morgenavond luidt:
Overdrijvende wolkenvelden mét plaatselijk
mist, overigens droog weer. Overwegend zwakke
wind. Bijna overal lichte tot matige vorst.
Woensdag 20 December: Zon 8.45 uur, onder
16.30 uur; Maan op 13.42 uur, onder 5.01 uur.
EUROPA-BLOK met Duitsland
f Telefonisch van onze Brusselse correspondent)
Bijlui op liclzelfde ogenblik, dat bet Belgische bataljon voor Korea de
haven van Vntwerpen verliet, begon gisteren te Brussel de zesde vergade
ring van de Atlantische Kaad, die bier tluins besprekingen van bet hoogste
gewicht voor de wereldpolitiek voert. De communisten hadden bevel
gegeven om rond de conferentiezaal het Provinciaal Paleis te manifes
teren bij dc aankomst van de verschillende delegaties. Hiervan is in feite
zo goed als niets terecht gekomen. In de omgeving van het gebouw stonden
kleine afdelingen gendarmen met radio-wagens discreet opgesteld. Geen
mens, behalve de officiële delegaties, mocht bet paleis zonder een speciale
kaart binnen. A oor de journalisten en fotografen was zelfs de gewone pers
kaart niet voldoende, tik moest voorzien zijn van een bijzondere kaart, die
gisteren bij het ministerie van Buitenlandse Zaken moest worden afgehaald
en slechts na strenge controle werd afgegeven. Bovendien was voor de pers
mensen een ingang gereserveerd in een andere straat. Niet minder dan
tweehonderd persmensen en fotografen zijn present.
Zoals bekend, nemen politieke en mili
taire vertegenwoordigers van de twaalf
pactlanden benevens Canada aan de be
sprekingen deel. Toen de conferentie be
gon, ontbrak nog één gedelegeerde n-1.
Dean Acheson, wiens vliegtuig door het
«lechte weer te Parijs was opgehouden.
Hij arriveerde toen de zitting van het
comité van defensieministers reeds lang
aan de gang was. Deze zitting werd ge
opend door de Amerikaan Frank Pace,
die Europa in ernstige woorden tot uiter
ste spoed aanmaande.
Pace begon roet een groet over te bren
gen van Marshall, „die te Washington
moest blijven om ginds de zaak te dienen,
waarvoor men te Brussel vergadert".
In de ochtend vergaderden de defensie
ministers, terwjjl in de namiddag de mi
nisters van buitenlandse zaken zich bjj
hen voegden. De zittingen waren geheim.
Het na afloop uitgegeven communiqué
bevatte slechts de laconieke mededeling,
dat vooruitgang is gemaakt en dat men
hoopt, dat de agenda morgen afgewerkt
zal worden. Daarna zou een volledig com
muniqué uitgegeven worden.
.Maar de „officiële woordvoerders"
ontlinilcen ook ditinuai niet. Eén hunner
deelde mee. dat dc ministers van defensie
de benoeming van een Amerikaanse op
perbevelhebber voor de Atlantische strijd
krachten goedgekeurd hebben, evenals
het plan voor Duitse deelneming aan de
Atlantische strijdkrachten, het z.g. plan-
Spofford, dat onlangs te Londen de goed
keuring van de laatste opponent, Frank
rijk, verwierf. Dit geschiedde des mor
gens. Des middags evenwel, op de geza
menlijke vergadering van de ministers
van defensie en buitenlandse zaken, is
tnen nog niet tot een besluit gekomen,
zo werd te verslaan gegeven. De defini
tieve besluiten aangaande de Duitse
deelneming zullen op de gemeenschappe
lijke vergadering van heden genomen
worden.
Suggesties, die de ronde deden, als
zou de Russische waarschuwingsnqta
aan Groot-Brittannië en Frankrijk
eveneens aan de orde zijn gesteld, wer
den later gedementeerd.
Een woordvoerder deelde verder nog
mede, dat hedenmiddag en vermoedelijk
Dc mens leeft graag in het ver
leden. Hij viert verjaardagen,
lustra, decennia, en gaat dan over
tot koper, zilver, goud en diamant.
Maar de belangrijkste dagen wor
den licht vergeten, vooral als zij
in de geestelijke sfeer liggen.
Wie heeft er de 8ste Augustus
jj. aan gedacht, dat het toen veertig
jaar geleden was, dat het Moti*
propro „Quam singulari" uitkwam,
waarbij de vervroegde kindercom-
munie werd ingesteld!
En morgen, 20 December, zal het
vijf en veertig jaar geleden zijn. dat
Sacra Tridentina Synodus" werd
gepubliceerd, het decreet, waarin
de' veelvuldige, dagelijkse H. Com
munie voor alle leken zo warm en
dringend door Paus Pius X werd
aanbevolen.
Het herdenken van het verleden
heeft slechts betekenis, als er de
lessen voor het heden uit worden
getrokken. Het is morgen Gulden
Mis; moge deze dag voor velen de
gouden dag der innige Vereniging
zijn.
ook hedenavond, nog speciale conferen
ties zouden worden belegd tussen de mi
nisters van buitenlandse zaken der Grote
Drie, die in hun kwaliteit van bezetters
van West-Duitsland, zich te beraden heb
ben over de wijze waarop aan de West-
duitse regering thans aanbevelingen zul
len worden gedaan, voor de inlijving van
Duitse eenheden in de Atlantische
defensie-organisatie. Men verheelt zich
te Brussel niet, dat hier nog zeer lastige
klippen verborgen liggen, zoals men uit
de uitlatingen van Duitse regerings- en
oppositiepersonen kan afleiden, die zich
tegenover het zg. plan-Spofford niet zeer
welwillend hebben betoond. Er was geen
reden, aldus de woordvoerder, om aan te
nemen, dat de Brusselse conferentie zou
afwijken van deze met zoveel moeite in
het comité der plaatsvervangers aange
nomen grondslag voor de Westduitse
deelneming.
De delegaties streven er naar. de
Westduitse regering niet voor een vol
dongen feit te stellen en te vermijden,
dat het voortgeschreden stadium van
de ontwikkeling van het Atlantisch
leger verdere onderhandelingen met
de Sovjet-Unie nutteloos maakt.
De stérkste indruk, die de besprekin
gen van Maandag hebben achtergela
ten, is echter, dat de Atlantische landen
eensgezind zijn in hun besluit om de
uitvoering van hun defensieplannen om
generlei reden uit te stellen.
President Truman heeft heden
morgen officieel de benoeming van
generaal Dwight D. Eisenhower tot
opperbevelhebber der Westeuropese
strijdkrachten bekend gemaakt. „De
ondervinding en bekwaamheid van
Eisenhower", aldus de president,
„maken hem hij uitstek geschikt tot
het aanvaarden van de verantwoor
delijkheid, welke het bekleden van
deze post met zich brengt".
De benoeming van Eisenhower volgde
snel op de Maandag door de Atlantische
raad genomen beslissing tot het samenvoe
gen van de Westeuropese strijdkrachten
voor dc bescherming van Europa.
Men verwacht, dat Eisenhower die
in dc tweede wereldoorlog de opperbevel
hebber der strijdkrachten van dc Westers0
geallieerden was en nu president is van de
universiteit van Columbia te New York
spoedig naar Europa zal vliegen, om een
lijdelijk hoofdkwartier te Parijs in te rich
ten. Zijn permanente hoofdkwartier wordt
vermoedelijk Fontaiaebleau.
Zodra dc generaal mededeelt, dat hjj ge
reed is zijn functie te aanvaarden, zullen
alle strijdkrachten' der Noordatlantischc
mogendheden op het Europese vasteland
onder zijn opperbevel worden geplaatst.
Men vepwacht, dal Eisenhower tijdens
een inspectiereis door Europa de troepen
in Duitsland zal inspecteren. Ook zal hij
dan uit de eerste hand nagaan hoe de stana
van zaken bij de troepen is in Grooi-
Brittannië, Frankrijk. België. Nederland,
Noorwegen, Italië en Portugal, De Euro
pese opperbevelhebber zal daarbij speciaal
aandacht besteden aan het moreel van de
troep, de opleiding en de behoeften aan
uitrusting.
Advertentie
In een drukbewoond pension aan de Prins Hendrikkade te Amsterdam
ivoedde gisteren op de bovenste etage een felle brand. De brandweer aan
het werk op het naastgelegen dak.
De zitting van de Defensiecommissie der staten van het Atlantische Pact
gisteren te Brussel. Geheel rechts de Ned. afgevaardigden: minister
J. H. s'Jacob en generaal Kruis.
Er wordt op het ogenblik in Emmen
hard gewerkt aan de bouw van de Enka-
lonfabriek, welke dc A.K.U. daar gaat
stichten. Op het terrein, dat 70 ha. groot
is, zijn al verschillende gebouwen verre
zen, waaronder een kantoorgebouw en en
kele fabriekshallen. By de bouwplannen
heeft men al direct rekening gehouden met
dc mogelijkheid van uitbreiding, terwijl bij
de bouw op zichzelf speciale voorzienin
gen nodig zijn wegens de bijzondere eisen
t.a.v. het vochtigheidsgehalte van de lucht
bij het fabricatie-proces. Omstreeks Juli
van het volgende jaar wil men de eerste
gebouwen kunnen betrekken en in Januari
1952 houpt men met de productie te kun
nen beginnen.
Door Emmen als plaats van vestiging te
kiezen doet de A.K.U. in niet geringe mate
mede aan de bevordering van het streven
de Zuid-Oosthoek van Drenthe te indus
trialiseren. Daartegenover werden van
overheidszijde vérschillende toezeggingen
gedaan en aldus rekent men op verbete
ring van bet wegennet, uitvoerige kanaal-
werken, dieseltractie op de spoorlijn Zwal-
le Emmen en automatisering van de te
lefoon. Ook t.a.v. de woningbouw werden
bepaalde toezeggingen gedaan.
Het nieuwe spoorwegstation te Vlissingen is gisteren met een eenvoudige
plechtigheid door de president-directeur van de Ned. Spoorwegen, ir. F. Q.
den Hollander, in gebruik gesteld. Tijdens de openingsrede van ir. Den
Hollander. Tweede van rechts: de heer D. Wansinh, directeur der N'. S.,
derde van rechts de heer C. Philipse, lid van God. Staten en waarnemend
Commissaris der Koningin in Zeelandvierde van rechts de burgemeester
van Vliuingen, mr. B. Kolft
De beslissing werd mede gebaseerd op
de góede ervaringen, die men opdeed met
de arbeidende bevolking in deze streek.
Een bezwaar was, dat men er weinig vak.
lieden kon aanwerven. Daarom neemt de
A.K.U. thans zelf de opleiding van bank
werkers ter hand. Thans zijn er in Em
men gemiddeld een 2 tot 3000 werklozen
per jaar. Dit zal verbeteren door de vesti
ging van de Enkalonfabriek.
Door de bouw van een schouwburg
bioscoop en de totstandkoming van een
nieuw hotel zal Emmen aan aantrekke
lijkheid winnen. Voor directieleden en
stafpersoneel van nieuwe bedrijven of
zich uitbreidende reeds gevestigde in
dustrieën worden voortdurend nieuwe
woningen ter beschikking gesteld en wel
gemiddeld in een verhouding van één
woning op de tien binnen een jaar na de
inbedrijfstelling uit de gemeente Emmen
aan te stellen arbeidskrachten.
De technische staf van de Enkalon
fabriek komt in Emmen wonen. De sa
menstelling van het personeel wordt on
geveer als volgt: 10 ingenieurs en admi
nistratieve krachten voor de topleiding,
daaronder een veertigtal middelbare tech
nici, 150 vaklieden en voorts ongeschoold
personeel. Het is een continu-bedrijf.
Men breit en weeft er niet.
Enkalon is, zoals men weet, de naam
van de door de A.K.U. vervaardigde Ne
derlandse nylongarens.
De laboratoria van de A.K.U. hebben
reeds vele jaren aan de ontwikkeling van
dit product gewerkt, maar vooral om
octrooistrijd e. d. te vermijden, werd in
November 1949 een overeenkomst aan-
I gegaan met de grootste nylonproducente,
de Amerikaanse maatschappij Dupont.
Enkalon zal in twee vormen geprodu
ceerd worden, nl. enkalongarens en en-
kalonvezel. Het garen is niet alleen ge
schikt voor dameskousen, maar men ver
wacht ook, dat het zich een plaats zal
veroveren op het gebied van tricotages
(speciaal ondergoed en in de kleding
industrie: blouses, costumes, regenjassen
I 6- d.).
Verder verwacht men, dat enkalon ge
bruikt zal kunnen worden voor het ma
ken van scheepstrossen, voor visnetten en
verschillende soorten borstels. Enkalon-
vezel zal, naar men verwacht, vooral toe
passing vinden ter vervanging en ter ver
sterking van wollen garens (sokken, jon
genskousen, kamgaren stoffen e. d.).
Met de productie van een groot proef
bedrijf in Arnhem, dat thans in gebruik
is, hoopt men de a.s. afnemers in staat te
stellen met garen en vezel te experimen
teren. De fabriek te Emmen dient voor
de Beneluxmarkt en voor de export. In
de V. S. heeft men zo'n fabriek Dupont),
in Engeland is er een, in Frankrijk een
en in Duitland een paar.
Engeland stond na de tweede wereld
oorlog voor de noodzakelijkheid zijn pro
ductie in belangrijke mate op te voeren,
teneinde voldoende góederen te verkrij
gen om een export mogelijk te maken,
waarmeede dc noodzakelijke importen
konden worden betaald. De export moest
belangrijk worden vergroot in vergelij
king met vóór de oorlog. Verschillende
redenen zijn hiervoor aan te geven zo
als: een verslechtering voor Engeland van
de terms of trade, d.w.z. van de verhou
ding tussen diet algemene prijsniveau
waartegen de Britse exporten op de we
reldmarkt konden worden verkocht en
de prijzen welke voor de invoer moesten
worden betaald; een groot deel van de
buitenlandse beleggingen was opgesou
peerd en nieuwe grote schulden aan het
buitenland waren gedurende de oorlog
ontstaan; de helft vart de koopvaardij
vloot was verloren gegaan; de verplich
tingen in Duitsland en het Midden-Oosten
eisten ook het nodige.
Gaat men de ontwikkeling van de En
gelse industriële productie na, dan blijkt
deze In sterke mate te zijn gestegen. In
de eerste 10 maanden van 1950 lag de
productie circa 35 a 40 pet boven het
gemiddelde niveau van 1935-1938. Hoewel
de arbeidsproductiviteit moeilijk is te
meten, staat toch wel vast dat deze in de
industrieën, waar grote kapitaalsinves
teringen hebben plaats gevonden, d.w.z.
o.a. in het algemeen de ijzer- en staal
industrie, de auto-industrie en de machi
nenijverheid, is gestegen en ten dele zelfs
sterk.
Merkwaardig is echter, dat in de bouw
nijverheid, waar het in hoofdzaak op de
prestatie van de arbeider zelf aankomt,
de arbeidsproductiviteit sterk is terug
gelopen t. o. v. voor de oorlog, nl. met
20 pet.
Voor het verhogen van de productie
waren op grote schaal investeringen no
dig. In het jaar 1950 zullen de mvesterin-
gen ongeveer 2.200 millioen, ol circa
20 pet van het notionale inkomen bedra
gen. Nu moet men niet denken dat deze
2.200 millioen uitsluitend in de in
dustrie geïnvesteerd worden of werden.
Van genoemd bedrag heeft ongeveer een
vierde betrekking op huizen, scholen,
ziekenhuizen en andere sociale diensten.
Het voornaamste middel, waarmede op
het ogenblik de investeringen in Enge
land worden gecontroleerd en geleid, is
dat van de bouwvergunningen. In de
eerste jaren na de oorlog speelde ook de
toewijzing van staal een belangrijke rol.
Bij het verstrekken van de bouwvergun
ningen wordt prioriteit verleend voor die
industrieën, welke de productie van
basisproducten, als ijzer en staal, kolen,
electrische kracht en de productie van de
metaalnijverheid doen toenemen. Dit
wordt begrijpelijk, indien men bedenkt,
dat de export van kolen en van produc
ten van de metaalnijverheid in de meest
ruime zin genomen circa de helft van de
Britse uitvoer uitmaakt. Daarnaast heb
ben de industrieën, welke dollars of an
dere schaarse valuta verdienen, hetzij
door vergroting van de export, hetzij
door besparing op import prioriteit Ge
tracht wordt ook de bouwvergunningen
zoveel mogelijk te verstrekken voor die
gebieden, waar een arbeiderssurplus aan
wezig is, of waar vóór de oorlog een
grote werkloosheid heerste als gevolg van
de te eenzijdige structuur der aanwezige
industrieën.
Men weet dat het dikwijls wel énkele
jafen, soms zelfs wel 4 a 5 jaren, kan
duren voor men het effect van nieuwe
grote investeringen in een stijging van
de productie begint waar te nemen. In
sterke mate deed zich dit effect'in som
mige takken van industrie in 1950 gel
den.
Tot de sterke stijging van de productie
en productiviteit van de industrie heeft
naast de grote investering echter ook het
in ruimere .mate beschikbaar komen van
de grondstoffen in sterke mate bijgedra
gen. Het ziet er naar uit, dat thans aan
de productie-stijging in verschillende in
dustrieën een eind zal komen, omdat er
een ernstig tekort aan verschillende be
langrijke grondstoffen dreigt te ontstaan.
Daarnaast zal de productiviteit ongun
stig beinvloed worden door de noodzake
lijkheid een deel van de productiecapaci
teit voor bewapeningsorders beschikbaar
te stellen. Vooral in de auto-industrie,
die een zeer belangrijke productie- en
exportvergroting te zien heeft gegeven, is
er kans van een zeer nadelige invloed van
de bewapeningsorders.
Engeland is voor de meeste grondstof
fen van import afhankelijk. De dreigende
schaarste aan grondstoffen heeft vooral be
trekking op zink, zwavel, nikkel en katoen
en voorts op koper, aluminium, verpak
kingspapier, karton, cellulose en diverse
chemicaliën. Er worden thans in overleg
met de industrie plannen opgesteld in
zake beperking van het verbruik van ver
schillende schaarse producten, terwijl ook
de export van halffabrikaten zal worden
gereduceerd. Daarnaast zal er een verbod
komen van aanwending van deze schaarse
grondstoffen in niet essentiële artikelen.
In het eerste kwartaal van 1950 zal het
zinkverbruik wellicht tot 50 pet. van het
verbruik in de eerste 9 maanden van 1949
moeten worden gereduceerd. Voor koper
zal de reductie circa 10 pet. moeten be
dragen. Het tekort aan steenkolen en
electriciteit kan voorts zeer zeker in be
paalde industrieën tot beperking der
productie leiden.
Het grote probleem waarvoor de Engel
se regering zich thans gesteld ziet is dat
er productiecapaciteit moet worden vrij
gemaakt voor het bewapeningsprogramma
en een verdere opvoering van de export,
welke noodzakelijk is omdat de ruilver
houding t.o.v. het buitenland (de terms
of trade) na Korea weer ongunstiger is
geworden voor Engeland, een verschijnsel
dat trouwens ook voor ons land geldt.
Daarnaast zijn er de verplichtingen uit
hoofde van het z.g. Colombo-plan.
(Van onze speciale verslaggever)
„Met een zeker wantrouwen treden de
particuliere organisaties, welke zich reeds
sedert jaren met de emigratie hebben
bezig gehouden, de overheid tegemoet
bij de uitwerking en toepassing van het
rapport-Schilthuis". Dit was de duidelijke
ondertoon van de mededelingen, welke
de heer Cnossen, directeur van de Cen
trale Stichting Landbouw-Emigratie gis
teren op een persconferentie over deze
affaire aan de journalisten deed.
Insiders weten, dat de behartiging
van de zaken der emigratie door
drie verschillende instellingen aan
elkaar wordt betwist, nl de Stichting
Landverhuizing, het Rijksarbeidsbureau
en de Standsorganisaties- Vooral de laatst
genoemde. welke in tegenstelling tot het
Rijksarbeidsbureau in de emigratie iets
De „V. N.-commissie van drie" heeft
gisteren aan de politieke commissie
gemeld, dat zij nog geon antwoord van
de Chinese communistische autoritei
ten heeft ontvangen op haar verzoek
tot een bespreking over een staken
van het vuren in Korea.
Lester Pearson, het Canadese lid van
de commissie van drie, deelde daarhjj
mee, dat aan de regering te Peking Za
terdag een boodschap is gezonden, waar
in de commissie zich bereid verklaart
over een staken van het vuren te spre
ken, te Ned York of ergens anders.
Pearson legde er in dit verband de
nadruk op, dat het, met het oog op de
verbindingen, niet ongewoon is dat er
nog geen antwoord op gekomen is.
De commissie beeft, zo onthulde Pear
son verder „een interessante en nuttige
bespreking" met het verenigd opperbevel
gehad, over de voorwaarden voor een
staken van het vuren.
De Sovjet-afgevaardigde, Jacob Malik,
verlangde, dat, terwijl de „commissie van
drie" voort zou gaan met haar onderhan
delingen, de politieke commissie haar
debat zou voortzetten over de volgende
onderwerpen, die nog steeds op de agen
da staan; met name de Amerikaanse
agressie tegen China, de kwestie-Fur-
mosa, de nog niet afgehandelde resoiu
tics over Korea en tenslotte het bombar
deren van Chinees gebied door Ameri
kaanse vliegtuigen.
Hij beschuldigde de Amerikaanse dele
gatie er van, te trachten discussie van
deze punten te vermijden.
Naar aanleiding van het vertrek van
generaal Woe Hsioe Tsjoean zei Malik:
„Deze vertegenwoordiger kan niet zo
lang wachten, dat het Brits?Amerikaan-
se bloc zo goed is hem hier te laten
spreken".
De politieke commissie besloot daarop
alle verdere besprekingen over de Ko
reaanse en Chinese kwesties op te schor
ten, totdat er een rapport zou zijn ont
vangen van de commissie van drie. Met
50 tegen 5 (de Sovjet-groep) stemmen,
bij vier onthoudingen besloot de commis
sie, ondanks Sovjetrussiscbe protesten,
voor onbepaalde tijd uiteen te gaan.
Een lid van de Commissie van Drie. dal
anoniem wenste te blijven, liet zich
tegenover Reuter zeer pessimistisch uit
over de kansen, die de commissie zou
maken ten aanzien van het staken van
het vuren.
De regering van Peking heeft de com
missie langs niet-ofjiciële weg doen weten,
dat zij haar, op grond van de haar toe
bedeelde bevoegdheden, incompetent acht.
De beperkte opdracht, die door de Alge-
■nene Vergadering, aan de commissie is
rerstrekt, vormt het voornaamste, strui
kelblok.
meer willen zien dan louter een inter
nationale arbeidsbemiddeling, eisen van
de overheid het recht om de belangen
van de emigrant naar eigen inzicht te
behartigen. Ontkend wordt echter niet.
dat ook de overheid op het gebied van
de emigratie, die stilaan een nationale
zaak is geworden, een zeer belangrijke
taak heeft en een zware verantwoordelijk
heid, maar dat neemt niet weg, dat de
verantwoordelijkheid van de standsorga
nisaties in deze eveneens groot i* en
ingrijpend.
Teneinde de terreinen af te bakenen en
de bevoegdheden l>it te stippelen werd
op 16 Maart 1949 door de minister van
Sociale Zaken een interdepartementale
commissie in het leven geroepen, bestaan
de uit vertegenwoordigers van de ver
schillende belanghebbende departemen
ten en de particuliere organisaties. Na
een jaar onder leiding van de heer Schilt-
huis te hebben vergaderd, bracht zij in
Juni jl. aan de minister verslag uit., welk
rapport verleden week aan de openbaar
heid werd prijsgegeven.
Opgemerkt wordt. dat. een uniform ad
vies zou zijn uitgebracht, ware het niet,
dat in een van de laatste commissiever
gaderingen de directeur van het Rijks
arbeidsbureau een minderheidsnota had
ingediend, waarin hij op ondubbelzinnige
wijze van zijn afwijkende mening blijk
gaf
Wij nemen aan, dat het laatste woord
hierover nog niet is gezegd en dat de
Tweede Kamer dezer dagen bij de behan
deling van de begrotiqg van Soc. Zaken
haar oordeel over het strijdpunt tussen
overheid en particulier initiatief duide
lijk zal geven.
Vandaag is een brief aan de beurt van
een inzender, die ons een epistel zond
van niet minder dan zes kantjes. Uitvoe
rig behoeven wij er echter niet op .te
antwoorden, want het daarin aangesne
den probleem „de werkende vrouw" werd
reeds meermalen in ons blad besproken,
ook door ons in dit hoekje.
Het is uiteraard ondoenlijk de gehele
brief hier af te drukken; wij volstaan
derhalve met enkele conclusies van in
zender. Hij schrijft dan ojn.:
Er zijn verschillende groepen van „wer
kende vrouwen" en wel: 1) die uit nood
zaak werken om zichzelf of anderen, b.v.
ouders, te kunnen verzorgen, dus om hun
levensbehoefte te kunnen bevredigen;
2) die gaan werken uit tijdverdrijf en om
een vrij en naar omstandigheden luxe
leven te leiden.
De onder de eerste categorie vallende
personen wil Ik niet geheel bulten be
schouwing laten, omdat ook zij een con
currentie vormen voor de mannelijke
werknemers op de arbeidsmarkt. Zij zou
den zich in hoofdzaak dienen te beperken
tot de meer vrouwelijke beroepen, waarin
een tekort aan arbeidskrachten is, b.v.
hulp in de hulshouding, gezinsverzorgstcr,
verpleegster enz.
De onder de tweede categorie gerang
schikte personen dienen geheel van de
arbeidsmarkt te verdwijnen. Zij, die finan
cieel onafhankelijk zijn, ook al Jcunnen zij
niet speciaal lijk genoemd worden of noe
men zij zich niet rijk, hebben zeker niet
het recht, het brood uit de mond van een
medemens te halen om daarmede hun bui
tenlandse reis, hun bontmantel, auto of.
uitgaansavonden te bekostigen. Dat is so
ciaal gezien: diefstal.
Nog minder past dit een gehuwde vrouw.
Zij hoort thuis in de huishouding.
Tot zover dan inzender, die aan het
slot zijn betoog aldps samenvat als con
clusie:
Vrouwen in vrouwelijke beroepen.
Financieel onafhankelijker, niet In loon
dienst. maar in liefdadigheidsinstellingen,
waar genoeg werk te doen is.
Gehuwde vrouwen thuis in het gezin.
Wat zullen wij hier nog van zeggen?
Zoals gezegd, is het onderwerp niet
nieuw én in gróte trekken let wel in
grote trekken kan men het met
inzender eens zijn, speciaal dan dat de
mannen in de gelegenheid gesteld dienen
te worden om het onderhoud voor zich
zelf en de hunnen te verdienen. Daarbij
zou het ongetwijfeld ideaal zijn, wanneer
de dames zich voornamelijk getrokken
zouden voelen tot de meer vrouwelijke
beroepen.
Maar er is een grote „maar"! Hoe kan
men het gewenste bereiken? Langs wet
telijke weg? Er zijn hier waarschijnlijk
wel mogelijkheden, doch deze blijven o.i.
beperkt. Wij voor ons tenminste zien
geen weg om alles aldus te verordenen,
dat men een ideale toestand krijgt.
Men moet ook niet vergeten, dat aan
het thema „de werkende vrouw" mede
vele persoonlijke kanten zitten. Lang
niet alle meisjes werken op kantoor e.d.
geheel uit vrije wil en con amore. In
zender wees er reeds op, dat verschillen
de meisjes nu eenmaal uit noodzaak hun
werk verrichten. Nu kan men zeggen:
laten zij een vrouwelijk beroep kiezen.
Men vergete echter niet, dat allen dit
niet kunnen, alleen reeds gezien het ver
schil in bezoldiging bij de verschillende
beroepen.
Verder kunnen wij er o.i. over zwij
gen. Uit hetgeen in dit blad reeds eerder
geschreven werd, kan men weten, dat wij
zijn tegen ongewenste concurrentie door
meisjes ten opzichte van mannelijke
werknemers dat o.i. de gehuwde vrouw,
behoudens zwaarwichtige uitzonderin
gen, in het eigen huishouden behoort te
bijven en dat, waar mogelijk, wij de da
mes het liefst in de specifiek-vrouwe-
lijke beroepen zien. Doch, zoals gezegd,
het ideaal valt niet altijd te verwezen
lijken.
Tenslotte voelt inzender zich benadeeld
door een vrouwelijke arbeidskracht en
uit daarbij een klacht tegen een persoon,
wiens handelwijze hij meende anders te
mogen verwachten. Onze briefschrijver
zal het billijken, dat wij louter op zijn
verzekering en zonder nadere details ons
geen oordeel kunnen vormen over zijn
„geval". Wij zouden hem willen advise
ren, daarover een instantie aan te spre
ken, die met succes zal kunnen optreden.
En verder zij hem verzekerd, dat wij
in hem na zijn brief geen vrouwenhater
zien, zoals hij vreest.
ANALYST.
Kominform heeft W.-Europa bureau.
Volgens de correspondent van de
„Daily Telegraph" te Wenen is een bu
reau van het Kominform voor Europa,
waarvan de zetel te Berlijn is gevestigd,
opgericht, om de activiteit van de com
munisten in de kap:' listische en socia
listische landen van Europa te coördine
ren. De voornaamste taak van dit bureau
is infiltratie in vakbewegingen e.d. te
bewerkstelligen.
■V)
De „Langkoeas" van de Koninklijke
Rolterdamsche Lloyd, die Zaterdagmiddag
tc Rotterdam arriveerde, is een der eer
ste schepen geweest, die kans hebben
gezien de vliegende storm in de Golf van
Biscaye te ontvluchten. De gezagvoerder,
kapitein G. H. v. Maanen, kwam er rond
voor uit, dat hij in zijn 33-jarige zeemans
loopbaan nog nooit dergelijk noodweer
had meegemaakt.
Er stond, zo zeide hij, een angstwek
kende deining. De passagiers spraken van
fantastisch hoge golven en van een or
kaan. die zó fel was, dat als het schip
eenmaal over de rug van zo'n golf was
gekomen, het plotseling met ongekende
snelheid naar de diepte schoot, om even
later opnieuw apgeuomen te worden.
Enkele passagiers hebben de nacht zit
tend op de trap doorgebracht, zich vast
klampend aan de leuning, de zwemvesten
om. Eqn andere passagier was dermate
van streek, dat hij midden in de nacht
de hut van de hofmeester kwam binnen-
strompelen en riep: „We vergaan, we ver-
gaan!"
De „Langkoeas" moest dagen lang bij
gedraaid liggen, maar werd gelukkig be
waard voor de moeilijkheden, waarmee
andere schepen in haar nabijheid te kam
pen hadden. Zodra de elementen het
enigszins veroorloofde! gaf kapitein Van
Maanen order de reis naar Rotterdam
voort te zetten, al viel dit niet mee, want
ook nog in Het Kanaal en trouwens de
gehele reis naar Rotterdam gierden de
sneeuwstormen om het schip heen.
Afgezien van een trap. die weggeslagen
is' heeft de „Langkoeas" slechts weinig
schade opgelopen.