Lustrum-congres van de Partij
van de Arbeid
Partijbestuur rammelde met de
portefeuilles
m&ss. aea» «sa-sss
Den Doolaard werd vijftig jaar
Interview in de
Beekbergen
AUTO
„EXTER"
ROUW IN YLAARDINGEN
Slechts drie personen zagen de ramp
gebeuren
Bruiloft te Teheran
r
v__
De Zilveren
Motie
SIGARENHANDEL
Pseudo-vogelpest steekt
opnieuw de kop op
De namen der
slachtoffers
J
De zwerver verkent nieuwe gebieden
Westerling ging kwaad
uit België weg
Amer. regering wenst
openbaarheid van haar
politiek
„Schoolvoorbeeld" van
moord
Directeuren A "damsche
Ballast Mij.
afATERDAG 10 FEBRUARI 1951
PAGINA 7
^n5thATmeeznzó, STn
oyerdenk.ne; ftM.io
SIGAREN WORDEN
GOEDKOPER en BETER
„Houdt u mijn paspoort maar"
Van rechtsvervolging ontslagen
Door A. HRUSCHKA
GRATIE AAN OORLOGS
MISDADIGERS
Joodse instanties vragen
inlichtingen
JEUGDIGE INBREKERS
IN DEVENTER
Reeds acht arrestaties
Het congres van de Partij van de Arbeid werd gisteren te Rotterdam
voort«ezet. De algemene secretaris, F. Albrecht, zeide over de critiek van
de laatste weken, die z.i. zich toegespitst heeft op de persoon van de
voorzitter, dat ongetwijfeld een groot deel van het partijbestuur achter
hem staat. Ir. Vos heeft beweerd, dat de P.v.d.A. ongeschikt zon zijn als
regeringspartij, maar het kan volgens spr. niet op de weg van de partij
liggen, de poten onder de stoel van het kabinet weg te zagen.
Er is gesproken over een algemene malaise in de partij, maar die kent spr.
niet, wel ongerustheid. Maar er is, z0 riep spreker uit, wel een kleine
groep, die de anderen de malaise aanpraat. Goddank is er in de beweging
een harde kern. Vóór alles moet de belangstelling gericht worden op een
goed contact en samenwerking. Spreker wil zo'n intens contact, dat wanneer
een der eigen ministers met een wetsontwerp komt, de partij weet wat haar
te wachten staat.
voor en 1974 tegen, 16 ongeldig en 51
bianco.
Het lid van het partijbestuur Roemer,
meende te moeten constateren dat er
van een „overweldigende meerderheid"
zoals de heer Vorrink had gezegd, geen
sprake was en verklaarde zich voor het
voorstel van mr Willemse om de tekst
nader te bezien. De heer Van Dongen
uit Rotterdam sloot zich bij deze me
ning aan.
Mr Willemse diende daarop een ande
fe motie in volgens welke men het rap
port der commissie-Kranenburg inzake de
scheiding van functies zal afwachten en
ter discussie zal stellen.
Nadat enige sprekers hierover hun me
ning hadden gezegd, werd de motie met
algemene stemmen aangenomen.
Resoluties
In de middagvergadering van Vrijdag
had de verkiezing plaats van het Partij
bestuur, dat tot 23 leden werd uitgebreid.
De functionarissen voor de bezoldigde
functies werden bij enkele candidaatstgl-
ling gekozen onder wie de alg. voorzitter
j j Vorrink en de alg. secr.-penning-
meester E. F. Albrecht.
Daarna volgden inleidingen over de
economische politiek, de sociale politiek,
de buitenlandse politiek en de militaire
verdediging. Er werden te dien aanzien
resoluties voorgesteld.
Economische politiek
In de economische resolutie verklaart
het congres o.m. dat bijzondere maat
regelen zullen nodig zijn om het even
wicht tussen de productie enerzijds en de
omvang van verbruik en investeringen
anderzijds te bereiken en een aanmerke
lijk tekort op de betalingsbalans te voor
komen. Deze maatregelen kunnen omvat-
j?n.:, 0Pveering van de arbeidsproduc
tiviteit; Iy beperking van de investerin
gen; c. beperking van het gebruik; d.
intering van monetaire reserves, opne
ming van buitenlandse leningen dan wel
aantrekking van buitenlandse deelnemin
gen. Het congres is van oordeel, dat geen
van deze maatregelen op zichzelf vol
doende kan zijn om de bestaande moei
lijkheden op te lossen, zodat een combi
natie van deze maatregelen onvermijde
lijk is.
Voor zover de aangegeven middelen niet
voldoende mochten zijn, is beperking van
het verbruik onvermijdelijk. Dit zal in de
eerste plaats de beter gesitueerden moe-
ten treffen. Fiscale middelen, als de hef
fing van een hoge weeldebelasting en een
belasting op oorlogswinsten, kunnen
daartoe bijdragen. Voorts zijn prijsvoor-
Wij moeter, de moed hebben geen on
nodige tegenstellingen in da.Par*U te ma
ken ondanks de zeer levendige discussies
Vóór alles hebben wij nodlg' da' Wij als
fractie en partijbestuur achter de rege
ring IteM. omdat het ons een genoegen
is. over die regering heen te wijzen naar
verdere doeleinden. Er is, zo besloot spr..
seen reden om pessimist te zijn, wel om
?e vechten voor de beg.nselen van de
PaAan de orde kwam nu een motie, door
verschillende afdelingen ingediend, lui-
deHe0t: congres, van mening zijnde
ie) dat het tot de taak van het partijbe
stuur behoort in belangruke politieke
vraagstukken op du,deluke w1Jze naar
binnen en naar buiten het standpunt van
de nartii te formuleren,
2e) dat het partijbestuur in dit opzicht
zich in de laatste jaren te veel heeft ver
eenzelvigd met de regermgspoütiek,
3e) dat dit o.m. naar voren is gekomen
met betrekking tot de uitspraak in zake
de kwestie Nieuw-Gulnea,
spreek zich uit voor een meer zelfstan
dige partijpolitiek.
Nadat voorzitter Vorrink had ver
klaard in aanvaarding van deze motie
een votum van wantrouwen in het
partijbestuur te zullen zien, werd
omdat de stemming by handopsteken
geen overduidelijke meerderheid te
zien gaf tot schriftelijke stemming
overgegaan. Na een korte pauze wij
zigde de voorzitter in zoverre zijn hou
ding, dat hü de voorstellers de gelegen
heid wilde geven de betekenis van cie
motie nader te verklaren.
Een Amsterdamse afgevaardigde licht
te daarop de motie toe. Moete.n w j,
vroeg hij zich af, een partij zijn van a
regering of op zekere voorwaarden
regering? Zplfs met het meest inta dP
contact moeten de maatregelen
regering een compromis z>>" e" u
Daarom bestaat er behoeite aan een
eigen visie van de party. De motie is niet
bedoeld als een motie van wantrouwen
tegen het partijbestuur.
Mr H. W. Willemse onderstreepte na
mens Rotterdam, dat er geen motie van
•wantrouwen mee bedoeld is. Hij stelde,
voor, dat de voorstellers zich beraden
zullen over een tekstverandering van de
«notie
Inmiddels was de uitslag van de stem
ming reeds bekend geworden. Er waren
2882 stemmen uitgebracht, waarvan 841
schriften ter beperking van de onder
nemerswinsten noodzakelijk.
Het congres stelt tenslotte met nadruk
vast, dat er een onverbrekelijk verband
tussen het sociale en het economische be
leid bestaat. Het zo noodzakelijke beroep
op de wil tot gezamenlijke inspanning ter
opvoering van de productiviteit kan
slechts succes hebben, indien een moedig
sociaal rechtvaardig overheidsbeleid wordt
gevoerd.
Sociale politiek
In de resolutie over desocialepoli-
i e k sprak het congres zich o.a. uit voor
voortzetting van de geleide loonpolitiek,
gericht op een zo stabiel mogelijk reëel
loonpeil voor de laagst bezoldigden, met
voldoende verschil in beloning ter bevor
dering van vakbekwaamheid en arbeids
prestatie en voor handhaving van het
reële peil der bestaande sociale voor
zieningen voor de economisch zwakste
groepen bij eventuele verdere stijging van
de kosten van levensonderhoud.
Buitenlandse politiek
Aan de ontwerp-resolutie over de bui-
enlandse politiek ontlenen wij:
Hef congres stelt met diepe bezorgdheid
vast, dat de vrije wereld opnieuw be
dreigd wordt door de totalitaire agressie,
nu van het Russische imperialisme. De
verdediging van de vrije wereld is voor
de Westerse wereld de belangrijkste taak
geworden van alle nationale en inter
nationale politiek. De Partij van de Ar
beid aanvaardt deze taak met de daaraan
verbonden consequenties. Redding is al
leen mogelijk in een systeem van collec
tieve veiligheid. Iedere poging tot werke
Niluv^®d«scoop' 22,80 Muz- caus.; 23.00
Nieuws, 23.1524.00 Gram.
1 ™IIwY,El,*UM n' (29a m> 700-24,00 NCRV
145 Een 715 oehtendgymn.7.30 Gram;
8 10 SpSrt^ÏÏn e 00r (it dag; 0.00 Nieuws;
Voor rie iiii Gew muz-: 9 00 Gram.; 915
Gram - HMn ^/r"' 9,30 Familiecomp.; 1Q.05
Ge var.' mu|^^2°^e"dl™at; «.00 Gram.; 1,.15
13.15 Mandolinemuz^ 00 Nleuws'
radio; 14.35 Gram '15 oo vnnr^'' 14 00 Sch°o1'
.c?or.c,e vrouw; 15.30
ZONDAG 11 FEBRUARI.
HILVERSUM II (298 M.) 8.00 NCRV, 9.30
KRO, 17.00 IK OR, 19.00 NCRV, 19,45—24.00
KRO.
8.00 Nieuwa; 0.15 Gram.; a.30 Morgenwij
ding; 9.15 Gew. muz.; 9.30 Nieuws; 9.45
Gram.; 9.66 Hoogmis; tl.iö Gram.; 11.25
Kamerork. en solist; 12.15 Apologie; 12,35
Gram.; 12.40 Lunchconc.; 12.55 Zonnewijzer;
13.00 Nieuws; 13.20 Lunchconc.; 13.45 „Uit
het Boek der Boeken"; 14.00 Viool en piano;
14.25 Gram.; 14.30 Concertgebouworkest en
solist (15.15—15.30 sport); 16.15 Sopraan en
piano; 16.40 „Kath. Thuisfront overal"; 16.45
Gew muz 17.00 Prot. Jeugdkerkdienst; 16.15
Prot. Zangdienst, 19.00 Koor en orkest; 19.15
„Kent gij UW bijbel?"; 19.30 Nieuws; 19.45
Actual.; 19 52 Boekbespr.; 20.08 De gewone
man; 20.12 Gevar. progr.; 22.45 Avondgebed;
23.00 Nieuws; 23.1524.00 Gramozoonmuziek.
HILVERSUM I (402 M.) 8.00 VARA, ÏO.OU
VPRO. 10.30 (KOR. 12.00 AV HO, 17.oo VPRO
17.30 VARA. 20.00—24.00 AVRO.
8.00 Nieuws; 8.15 Gram.; 8.30 „De verzor-
eing van onze katten" (eaus.); 8.40 Voor mi-
vtairen; 9.15 Verzoekprogr.; 9.45 Caus 10 00
V d ieugd; 10.30 Prot. kerkdienst; 1200
Mu7iek-etalage; 12-40 V. d. Jeugd; 12.50
Gram 13-00 Nieuws; 13.20 Lichte muz.; 13.50
Even afrekenen, heren 14.00 Gram.; u 05
Boekbespr.; "/tooraaöe*'1515 T Vrouwen"
knnr- 15 00 Filmpiaatje. to.15 Gram.; 16.00
Dansmuz.V 16.30 SP°r,'.re™£ 17 00 „Gesprek
ken met luisteraars 17 20 Een kerklied"
(caus. met muziek). 173 dood van apo-
20.00 Nieuw», "f"
^ufViaandemnjn betMadisor.-myste^
RADIODISTRIBUTIE Br-: nws;
S.» VlSBT:';i.8g°ramU; 9 99 M» beiaa^
33? Ke^enf |PmusacPoenc 'd
funk. Orch.: 11.00 VI. Bi harm,orüe st.
Cecilia v. Lauwe; li.» vvl; Bj. Sram
12.00 mars en cöno., i «ram
ork. Dekser; 13.00
gèw gram.? 15.45°NWDR: verz.pr.M^o Lux.:
?rk°lei8Meldvi :B°r°- ï»lli0' Rhib0H 'P|a"°a>'
ork., 18 00 VI. ***-• -t from here; 19 oo -\ri
Br3? uw!! 19 bW* VeAdlfestival 21.30 act.; 21.45
orgel; 22.00 nws; 22.15 verï.pr.. 23.C0 nws;
23.05—24.06 dansmuziek.
RADIODISTRIBUTIE IJ" LT'.^Staniev
nws.; 8.10 verz pr.;9.00 En«,est; 9« Danny
Black (piano). 9 20 Way out^ J(| y
Levan kwartet. T0 orkU M py
Macpherson (org10.30 (2.00 NWDR (ook
Br.; gram.: 11.40 hot jazz. j Eng Lp
Keulen): Sang und W Q 0;. ons verz
S 'HiHnL,,3i? Hn0g3S0°VouBr "Mother's
20 30 Yenkins en Palm Court,9 t" 30
20.30 ïe" tt0 variety bandbox;
comm. Hyrnnsmg .2_oo en
53 M ïmrik on these tnmgs; 23.45—24.00 gram!
Maanda 12 Februari
,M I (402 m.l 7 00 24 00 AVRO.
7 15 Crarn. 00 Nieuws; 8.13
M<n gen wijding; 9 15 Gian„. 9 .13
- de vrouw. 10 3d Gram.;
11 15 Gram.. 12,33 ,,In
Cello en piano; 16 oo trHhInu-,yc
ensemble; 17.00 Vooraf Sng: V.:45 Vocaal
17.45 Regeringsuite r prof dt'T;„17'L5 °.rgf
„Facetten van de Javaanse H' B,av>nck.
Voor de kinderen: 18.15 Veraeei? U 1800
Boekbespreking; 19.00 Nieuwe" 8,45
les; 19.30 Sport: 19.40 Radiokrant' 2n nn m."®6 6
ia Een eigen karaH..." ;L 0 00 Nieuws:
10
2 5.'E e n e i g e n k arak ter*a c a u? N1 e u w s
Promenade-orkest koor en solfsteA' 201?
23.30
1.00
7 g7^ VI7- Br.GNws.
8 00 NWS 0.05 conc.. 8.00 Nws 9.08"l. g"™
Lux. Le Ménage en M»Jgue "j™
Strauss' T^OO* NWDR Amus ork. "^.30
XsSymu9lB r
14J?o'Those were the d.j» «,00 viVr om.
ork. m. tenorsolo. 16.00 Keu n Dvorékconc
16.30 VI. Br. Fernand Nemeghaire (hobo)
Kwa?tCCnoH' v°NBPe|eri^e «M Act g
Volksmuz, 22.00 Nws. 22.15 verz.pi. vu raws
23.05—24.00 Verv. verz. pr. -
RADIODISTRIBUTIE IV- Jl. oe vra,? Eat
7.15 Bonjour ie Mondei ggg^^ont en sext!
311x7 7.30 En^* U.S. rcnnstovGrz
8.00 F. Br. Nws. 8.10 O.conc. 9.00 Kunstoverz.
9.10 Gram. 10.10 Eng. L.P. NWS. 10.
Huisvr 11.00 Rob. Cleaver (org )-
ork. 12.00 V.G.O. Harmontcarecit. 12.30 jrc
Br. Ork. Logist. 13.00 Eng. L.P. Ret s
music. 13.45 BBC Schots ork. 14.45 ar
Gram. 15.00 Lux. Emiss. fem. 15.30 Kaïuna
Stedel. ork. v. Aarhus. 16.20 Eng. H-iS;P
ork. 17.00 Keulen gev. muz. 17.30 kame -
18.00 Lux. Div. 18.10 Keulen Avondmuz- 10.'-
Eng. L.P. Reg. Foort (org.). 19.00 Fr- o'-
Liefdeslied. 19.25 Jazzmuz. 19.45 Keulen ft
nenkoren zingen. 20.00 Lux. Radioparade, zu-zu
Béromünster Verz. conc. v. Mazel. 2100 Eng.
L.P. Uitwiss. var.pr. m. Italië. 22.00 Talkings
of Songs. 22.15 Gev. fanfare muz. 23.00 Nws.
23.20—24.00 Mackintosh en ork.
logstoestand met West-Duitsland zo snel
mogelijk beëindigd dient te worden en
dat West-Duitsland op voet van volkomen
gelijkheid ingeschakeld behoort te wor
den in de Europese en Atlantische samen
werking.
Aan de resolutie over de militaire ver
dediging ontlenen wij:
Het congres aanvaardt de door Neder
land aangegane verplichtingen tot ver-
Advertentie
Bedenk eens wat het kost: Luxe ringen,
luxe doos, luxe verpakking dit alles
kost geld, waar U niets voor heeft. Door
het laten vervallen van al deze luxe, ls
het mogelijk de prijzen te verlagen en
kwaliteit te verhogen. Het is „EXTER"
Sigarenhandel, die een sigaar brengt,
welke de critiek van iedere verwende
roker kan doorstaan. Geen uitschot, 2e
sortering of miskleur. Uitgesorteerd uit
de beste 30 ct. sigaren „EXTER FRESH
CORONA" 27H ct. per stuk. Kistje van
50 stuks f 13.75. Indien U 28 ct. aan post
zegels zendt, wordt U een monster toege
zonden.
Wolphaertsbocht 281, R'dam, Tel. 73151
WaarschUnlUk door roekeloosheid van
enige pluimveehouders en poeliers beeft
de pseudo-vogelpest kans gezien, na
enkele maanden in Waterland weer de
kop op te steken. Vooral in Den lip en
omgeving worden de laatste weken steeds
nieuwe gevallen geconstateerd. De Stich
ting voor de Landbouw heeft nu dezer
dagen weer maatregelen getroffen voor
de inenting van de kippen in dit district.
Sommige kippenhouders zijn na de eer
ste inenting, die enige maanden geleden
geschiedde, nogal sceptisch geworden. Ze
klaagden, dat de kippen direct na ae in
enting begonnen „uit te drogen De
Stichting verzekert echter, dat deze veJ~
magering geenszins .te wijten is aan de
door haar genomen maatregelen. Volgens
haar moet het pluimvee een of andere
ziekte onder de leden hebben gehad,
welke door de inenting sneller tot uiting
is gekomen.
AALSMEER-TEHERAN. Het zijn verse
bloemen en de K. L. M„ die
deze twee ver van elkander gelegen
oorden met elkaar verbinden. Aalsmeer
de bloemenstad, Teheran, de stad der
paleizen, zetel van de sjah der sjahs.
Mohammed Riza Pahvlevi gaat weer
tfouwen. Zoals bekend, heeft hij de
schone Fauzia, zuster "'an koning Faroek,
eigenlijk niet zo heel veel Oosters aait
haar. in de straten van het cosmcpoliti-
sche Parijs viel ze dan ook nauwelijks
op, afgezien dan van haar opvallende
elegance.
Hoe ze in Parijs kwam? Wel, met
Mohammeds lievelingszuster Sciams. Die
was er door Mohammed op uitgestuurd,
om eens te kijken, wat voor een meisje
naar haar broer teruggezonden, omdat ze Soraya wel was. Mohammed had een foto
- van haar gezien, welke hem door zijn
moeder toegestuurd was, met een niet
moeilijk te raden bedoeling.
Sciams ondernam volgens het hofbul-
letin een vacantiereis naar Europa. In
werkelijkheid ging ze naar Zwitserland,
waar Soraya, net achttien jaar oud. de
laatste lessen volgde van het pensionaat,
waar ze zich in het Frans, Engels en
hem slechts een dochter had geschonken.
De idylle, waarover ettelijke jaren ge
leden de kranten vol stonden: een mooie
prinses van de oevers van de Nijl en
een sportieve koning in het Oosten,
werd wredelijk verstoord, volgens Mo
hammedaanse zede. Boze tongen in Tehe
ran fluisterden, dat Fauzia bovendien
nogal twistziek van aard was.
In Vlaardingen heerst grote verslagen
heid onder de bevolking om de ramp, die
het brandweercorps gisteren trof, toen
vijf manschappen op tragische wijze het
Üfke6 TeXkfng'dSvaTzfl1'^artlUS
Ujke versterking daarvan zal de paruj Gfnff>diU>e overschotten van de
naar vermogen steunen.
Het congres is van mening, dat de oor-
slachtoffers zijn opgebaard in een rouw
kamer, die in de brandweerkazerne is
ingericht. Dinsdagochtend zullen de om
gekomenen van de kazerne uit, op
kosten van de gemeente begraven worden.
De wagen, waarmee het ongeluk is
gebeurd, was een zgn. bellenwagen, met
éen rolluik aan de achterzijde. Dit luik
stond open, doch de inzittenden hebben
geen kans meer gezien er uit te komen.
Er bevonden zich negen personen op
deze wagen. Zoals gemeld werden vijf
brandweerlieden gedood en drie gewond.
wezenlijklng van
tieve veiligheid en erkent de daaruit on- I r.te'£e„"on®T-'
vermijdelijk voortvloeiende verhoogde
militaire krachtsinspanning en is van oor
deel. dat speciaal voor een kleine natie
geen sprake meer kan zijn van een zelf
standige nationale krijgsmacht en dat er
dus slechts sprake kan zijn van een Ned.
bijdrage in een gemeenschappelijke strijd
macht onder een Atlantisch en Europees
commando. Het congres is verder van
oordeel, dat zo spoedig mogelijk voor de
verdediging van West-Europa een parate
macht van voldoende sterkte moet wor
den opgebouwd, waaraan door Nederland
een evenredige bijdrage moet worden ge
leverd, en spreekt als zijn mening uit, dat
hoezeer prijs moet worden gesteld op een
redelijke Ned. bijdrage op maritiem ge
bied. de Ned. inspanning in de eerste
plaats gericht moet zijn op organisatie en
versterking van leger en luchtmacht.
arbeider, die klaarblijkelijk met de
bedoeling de manschappen te helpen, op
de auto sprong. Hij wjst zich echter te
redden, voordat het voertuig te water
raakte. De „bellenwagen" trok een
brandspuit, die eveneens in het water
reed en geheel vernield werd. De in de
haven liggende sleepboot liep schade op.
Het dok, waarin een sehip lag, heeft
men laten zinken.
Naar de burgemeester van Vlaardin
gen mr Heusden heeft medegedeeld,
hebben slechts drie personen de ramp
zien gebeuren, n.l. de commandant van
de brandweer, de commissaris van politie
en de burgemeester zelf. Zij waren ter
plaatse, nadat om ongeveer half twaalf
groot alarm was gemaakt, dat het dok
van Figee in de brand stond.
Mede bevonden zich op het terrein twee
substituut-officieren van Justitie uit Rot
terdam, die ter plaatse waren in ver
band met een brand, die in de vroege
ochtenduren in de omgeving had gewoed.
Toen de burgemeester op het terrein van
de ramp kwam, was de brandweer hier
al in actie. Bij afwezigheid van de Com
missaris der Koningin heeft de waarne
mende Commissaris der Koningin in
Zuid-Holland mr E. J. Bolsius aan de bur
gemeester van Vlaardingen een telegram
van deelneming gezonden.
De namen van de verongelukte
brandweerlieden zijn:
H. Westdijk, geb. 1928, timmer
man.
P. v. Delft, geb. 1919, gehuwd
en één kind, electriciën.
P. Batenburg, geb. 1927, onge
huwd, timmerman.
M. H. Kok, geb. 1920, gehuwd,
één kind.
A. H. Maat, geb. 1923, ongehuwd,
metselaar.
Zwaar gewond werd de schilder
J P. Baars en licht gewond A.
Groeneboom, de chauffeur van de
auto en A. Vermeulen uit Rotter
dam die meegegaan was om te hel*
pen. Alle overige slachtoffers zyn
afkomstig uit Vlaardingen.
Mohammed bleek intussen geen haast duHS bekwaamde en bovendien duchtig
te maken met het zoeken naar een nieu- de SÏ>ort beoefend had, speciaal ski'ën
we gade. Hij ging naar de Verenigde en tennissen.
Staten, magr zelfs de mooiste million- j-,e ontmoeting tussen Sciams en
nairsdochters en de mondams^e Dimster- Soraya leek heel toevallig. Twee Perzi-
ren van Hollywood konden nem met sche melsjeSi die in Zwitserland als van
behagen. heeon de idvlle met zelf °P elkander aangewezen waren. Ze
Doch vorig jaarbegon de idylle met amuseerdcrl zich kostelijk en in de va-
Soraya. En dezeworden iSrt cantie gingen ze naar Parijs, om daar
een huwelijk besloten worden. Kort de modeshows te bez0eken. En onder-
voor da huwal«k?f,aJp|?[k moest worden tussen schreef Scianjs aan Mohammed
ter typhus Hst huwe jK mo de sas" lan§e brieven, waarin ze het een en an-
uitgesteld, 1let„brui°^„ lan0 verkeerde der over Soraya vertelde. Het slot was
ten afbesteld. Zes da§a Mohammed liet een O- dat" inmiddels wel op bloem-
Soraya in levensgev:lar. rijke Oosterse wijze omschreven zal zijn.
in alle moskeeën Allah omeken, aai ny .y
haar in leven mocht hodde"- pr
En Soraya werd beter. Daar0™
van de week verse bloemen uit Aais
meer naar Teheran gezonden.
Wie Soraya.. is, het meisje, door de
sjah van Perzië UdTamanten ingelegde Hij is óók dol op ski'ën en een uitste
hem op de met diamanten mg s kgnd tennisspeler, van internationale
pauwentroon te zete WAimg klasse. Soraya bekende Sciarm, dat ze
Als men haar zo ziet, zou men niet op het eerste gezicht verliefd was
vermoeden, dat ze behoort tot ae s geworden. Doch zoiets is in het Oosten
der Bahktari, die beroemd is om voor een vrouw ook niet nodig, zelfs
mooie Perzische tapijten, welke jjagr moeder een Duitse en lijkt
Bahktari-vrouwen maken. Haar vader^is egn Europe3e
Maar.... laten we het eerlijk bekennen,
we hebben geen dier brieven gelezen en
gaan af op hetgeen men in Teheran
vertelt.
Welnu, al bij de eerste persoonlijke
ontmoeting was Mohammed enthousiast.
BEEKBERGEN, 7 Februari.
De ongeschoren vagebond op de plaat aan de muur liep met grote
zorgeloze stappen fluitend over een landkaart heen; aan het knoestig einde
van de zwerversknuppel over zijn schouder droeg hij have en goed,
traditioneel in een grote zakdoek geknoopt. Alleen aan de inhoud van die
„reisvalies" zag men dat het geen gewone zwerver wasi tussen de samen
geknoopte punten van de zakdoek was namelijk het.... toetsenbord van
een typewriter zichtbaar,
A. den Doolaard in zijn „Orientexpress"-tijd.
Thans staat er voor Zijn bungalow bij Beekbergen, waar hij tussen de
dennenbossen met zijn vrouw en twee dqchtertjes tijdelijk bivakkeert, een
glanzende Amerikaanse luxe wagen en vertelt hij anecdotes uit zijn
Londense Radio-Oranjetijd (met een ondergrond van teleurstelling) en
verhalen over zijn reis met de „Nieuw Amsterdam", en naast het vagebond
karikatuur in zijn werkkamer is een halve wand bedekt met opgeprikte
technicolorfoto's van de Grand Canyon in Amerika
Overigens zou het onrechtvaardig zijn
om uit deze PK.-verhoudingen bepaalde
conclusies te trekken ten aanzien van de
geestelijke evolutie, die deze zwerver zou
hebben doorgemaakt. De auteur, die
twintig jaar geleden de bespijkerde
schoenzolen versleet op de wegen en
berghellingen van heel Europa, lijkt ons
weinig aan vitaliteit te hebben ingeboet,
ondanks het feit dat hy Woensdag vijf
tig werd.
Het zou van weinig bescheidenheid ge-
-uigen om een gulle, zeer gastvrije en
vriendelijke gastheer onmiddellijk in zijn
confrontatie met Abraham te storen met
de lastige vraag naar het saldo van 50
zwerven en trekken, maar misschien
wor, 7) zelf onopzettelijk toch een ant-
■(ïp deze vraag door ons een frag-
,dlJ z,in nieuwe roman voor te lezen,
wnnio 1 ^""gende verzoek om „nog zo'n
hnor a kanroman' heeft hij geen ge-
i?p en zijn nieuwe boek, dat
Lar vPrS,°u te helft klaar is en dit na*
2»^ in p Jnen zal- heet: „Kleine men-
?n rtr?» rf»ipgr°'e wereld". Gecomponeerd
in nuit<iianrin'ii'Speel* bet respectievelijk
in Duitsland, Frankrijk en Amerika. Tijd
het hoofd van deze machtige stam. Hij
heet Cabil Esfandiari en hij behoort tot
de machtigste edelen van den lande, tn
haar moeder is een Duitse. Doordat ze
haar opvoeding grotendeels buiten Iran
Wat Mohammed aangaat, hij zei niets,
maar liet kort daarop aankondigen, dat
hij zich met Soraya verloofd had. En.
Maandag prijken Nederlandse bloemen
haar opvoeding ;Z op dé tafels, waaraan Soraya me. haar
Het Brusselse blad „Le Soir" verhaalt
in haar middageditie van gisteren on
welke wijze Westerling België heeft ver
laten. Mevr. Westerling, geboren Yvonne
Fournier en van Franse origine, zou, de
dag voor Westerling vertrok, het pension,
waar z« en haar echtgenoot te Brussel
verbleven, hebben verlaten en naar
Nederland zijn vertrokken.
Dezelfde dag had Westerling bij het
Nederlandse consulaat te Brussel verlen
ging van zijn paspoort aangevraagd
D9
van handeling: het jaar 1940. Hoofdper
sonen?.
„Och," weert den Doolaa.rd af, „dat
is allemaal veel te ingewikkeld om uit
te leggen, maar denk niet dat de per
sonen in mijn boek een aantal typische
vertegenwoordigers van hun land zijn:
geen producten van hun eigen omgeving
en milieu, althans niet volgens historisch
materialistische normen,..."
Het middenluik uit de triptiek, waar
van hij een fragment voorlas, heeft een
Franse priester tot hoofdpersoon, die in
de „Misgion de Paris" werkzaam is en
A. den Doolaard in d-e dagen van „Oriënt
Express"
chist, van achter een barricade boven
op het dak van het fabriekscomplex
neergeschoten.
Het zou wel uiterst hachelijk zijn om
aan de hand van één fragment een oor
deel te vellen: wat ons echter frappeer
de was de verrassende en vaak zeer zui
vere visie welke deze niet-Katholieke
auteur demonstreerde betreffende een
zeer actuele Katholieke probleemstelling,
en de felle manier waarop hij partij trok
voor deze revolutionnaire, met zeer veel
liefde getekende priesterfiguur in diens
gesprek met een veel conservatiever con
frater.
Een nieuwe reportageroman? Hij haalt
de schouders op: de vagebond van wel
eer trekt onvermoeibaar verder; mis
schien fluit hij minder zorgeloos, mis
schien horen de wegen in Europa thans
alleen het hoge gieren van autobanden
en behoeven zijn schoenen geen nieuw-
Ijzerbeslag. Maar het fragment uit zijn
nieuwe roman wekt de verwachting dat
hij thans, vijftig jaar oud, een geheel
elke morgen in overall vanuit de vala nieuw en moeilijker terrein aan het ver"
kennen is: het „lijfelijke avontuur" heeft
plaats gemaakt voor her geestelijke: de
sociale deernis is gebleven, maar welke
horizon zich uiteindelijk op de Jaatste,
verlossende bergkam van het hooggeberg
te voor zijn moedig en onvermoeibaar
speurend oog ontrollen zal....?
Men kan hem alleen maar „behouden
tocht" toewensen en de reisverslagen
met meer dan gewone belangstelling te
gemoet zien.
H.
woonkazerne vlaktuij de Place Pigale
naar een tractorenfabriek gaat: zijn
parochie" bestaat uit comrhunisten, ra
dicaal socialisten en het he-dense arbei
dersproletariaat, dat nooit van God ge
hoord heeft, en volkomen ontkerstend
zijn missionarissen net zo hard nodig
heeft als de Congo-negers. Een proleta
riër-missionaris aan de draaibank.
Tenslotte wordt hij tijdens de verbit
terde stakingen van het jaar 1948 door
een van zijn eigen vrienden, een anar-
volgende dag had het klaar moeten zijn.
doch bij informatie vertelde men hem,
dat het paspoort naar Den Haag was op
gestuurd. Westerling betoogde, dat. hu del
paspoort dezelfde avond nodig had. Toen
hij tegen vijf uur weer informeerde, ver
telde de consul hem persoonlijk dat het
paspoort nog niet terug was, waarop
Westerling woedend moet hebben uitge
roepen: „Houdt u het dan maar. ik heb
het niet meer nodig".
Westerling is de avond van de 31ste
Januari om 19.30 uur uit het pension
vertrokken. Volgens de „Soir" zijn Wester
ling, een vriend en de bestuurder van de
auto naar het vliegveld van Rijsel ge
reden, waar hem een klein dubbeldekker
sportvliegtuig wachtte. Enige uren later
heeft men Bordeaux aangedaan om- ben
zine te nemen, waarna de tocht is voort
gezet.
De „Soir" eindigt zijn relaas met de zin:
„Is Westerling, getrokken door zijn ver
langen naar de Indonesische regionen en
het avontuur, op weg naar de Indische
Archipel?"
(Verschillende berichten uit Tanger mel
den evenwel, dat Westerling op het ogen
blik daar verblijf houdt).
Leiders van de Amerikaanse regerings
partij in de Senaat hebben plotseling de
beslissing genomen om de commissie-zit-
tingen waarin leden van de regering en
militaire leiders verantwoording moeten
afleggen over de Amerikaanse politiek
inzake het zenden van Amerikaanse troe
pen naai Europa in het openbaar te doen
houden. De ministers van defensie en bui
tenlandse zaken. Marshall en Acheson,
benevens de voorzitter van de commissie
van leger-stafchefs. Bradley zullen a.s.
Donderdag hun verklaringen afgeven. Het
is waarschijnlijk, dat ook Eisenhower nog
maals, thans in het openbaar, zijn visie
zal weergeven.
De beslissing werd bekend gemaakt
door senator Tom Conally, voorzitter van
de Senaatscommissie voor buitenlandse
betrekkingen, die tevoren had meegedeeld
dat de commissie haar zittingen met ge
sloten deuren zou houden. Voor deze ver
andering gaf hij geen reden op. Maar an
dere senatoren zeiden, dat de kwestie „zo
heftig in debat was geweest", dat de re
gering er zorg voor wilde dragen, dat de
argumenten voor haar politiek een zo
groot mogelijk gehoor zouden vinden, zo
wel in binnen, als buitenland.
„Indien er ooit een schoolvoorbeeld is
geweest van een moord met, voorbedachte
rade, in koelen bloede gepleegd en handig
gemaskeerd, dan is het deze", aldus
definieerde de advocaat-generaal, de
moordzaak, die gisteren in hoger beroep
voor het Haagse Gerechtshof diende.
De advocaat-generaal die meende, dat
er nieta goeds van de verdachte, de 26-
jarige tuindersknecht J. B. uit Den Haag
viel aan te wijzen, vroeg bevestiging van
de levenslange gevangenisstraf, waartod
de Haagse rechtbank R. heeft veroor
deeld.
B. heeft op 8 Juni van het vorige jaar
zijn jeugdige vrouw in-een hofje aan het
Westeinde te Den Haag door wurging van
het leven beroofd. De advocaat-generaal
was van oordeel, dat in dit geval alleen
de zwaarste straf op zijp plaat» is. aan-
vólkomen toérekeningsvatbaar
geen berouw heeft ge-
gezien B.
is verklaard en
toond.
De raadsman van B. achtte het psychia
trisch rapport in deze zaak onvolledig.
Gegevens over verd.'s karakter, tempera
ment e.d. zijn niet bekend geworden. Hij
bepleitte een grondig, uitgebreid psychia
trisch en een voorlichtingsrapport. Voor
het geval het hof daartoe geen termen
aanwezig achtte, vroeg hij B. een tijde
lijke straf op te leggen.
De adv.-generaal verklaarde ernstige
bezwaren te hebbéti tegen een nieuw
psychiatrisch pnóerzoek. „Iedere psychi
sche mug wordt opgeblazen tot een
psychiatrische olifant om de rechter te
brengen tot een lagere straf". Hij achtte
't voldoende, dat de toerekeningsvatbaar
heid van B. is vastgesteld. Het, hof zal op
23 Februari a.s. uitspraak doen.
De bijzondere strafkamer der recht
bank te Arnhem heeft heden de he<en
A. F. Vilder en C. F. Vilder beiden di
recteuren der N.V. Amsterdamsche Bal
last Mij en ir L. Doedes, voormalig di
recteur van de Holiandsche Beton Mij
ontslagen van rechtsvervolging.
Hun was, gelijk men weet, ten laste
gelegd, dat zij gedurende de oorlog voor
de vijand werkzaamheden voor militaire
doeleinden hadden uitgevoerd. De eis te
gen de Gëbr. De V. was l'.i jaar gevan
genisstraf met aftrek en tegen D. f 10 000
boete.
HTT.VERS'
7.00 N.cti"
Gram 9 00
Pop. conc 10 10 Voo
1100 „Op de uitluis Y orgel; 13.00
splonnet e I:( 50 Gram.; 14.00
Nieuws; >720 Pont^kap^ld,90 Gram.
er 14 sn Voordracht met harp;
f5%nvredrê; vrnuw; .6.05 Film- er.operette-
^SdJr^ir^Gram6"^9 Nie'jws; .8.15
ia Amusementsmuz.;
Mil. commentaar; 18-3" 1ft
19.00 Discogram: 19.30 Muz. caus., 19.45 Re-
3)
Neen. Sirndis jaren wend niemand ont
slagen en er zijn ook geen moeilijkheden
geweest. Ook ben ik er mij niet vam be
wust, iemamds vijandschap opgewekt te
hebben. Wij leven hier met iedereen in
vrede, en onze beambten en bedienden
zijn allen zeer aan ons geheoht. Ik geloof
vast en zeker, dat een vreemde op mij
heeft geschoten. Maair: wie, en waarom?
Hebt u helemaal nietis van de dader
gezien?
Neen. En ik heb verder ook niets
meer gehoord in 't kreupelhout. Overal
in het rond heerste diepe s'ilte De dader
moet nog een ogenblik roerloos op dezeif-
'e plaats zyn gebleven.
En u, mevrouw? Wat deed u, toen
de schoten gelost waren?
Ik sloop achter een boom aan de an
dere kant van de weg en toen verder zo
stil mogelijk, van boom tot bom, tot aan
de zoom van het woud. Daar begint een
haag, die tot aan het park loopt. Van die
dekking maakte ik gebruik, ofschoon het
toen bijna donker was en ik wel niets
^Ïa^uite.; Lanbouwkroniek; 20.00 Nieuws; meer te vrezen had.
- En eenmaal thuis, hebt u uw perso
neel by elkaar geroepen en het kreupel
hout laten afzoeken? 1 KreuPel"
ïiffl'iAnch er bevist zeker
van, dat zij toch niemand meer zouden
vinden. Voorts wilde ik voorkomen dat
mijn kinderen iets van de zaak te Weten
zouden komen. Roland en Veronika hou
den zóveel van my, dat het gebeurde hen
verschrikkelijk ontsteld zou hebben Bil
den zijn zij in de bloei van het leven; bei
der verloving is op handen. En ik kon
het niet van my verkrijgen hun blyde
stemming te bederven.
Ik bewonder u, mevrouwdapper
en voorzichtig als een man!
Een vluchtig rood kleurde het bleek en
trots gezicht.
Och, als weduwe leert men zoveel!
Ook dat zwijgen doorgaans beter is dan
alarm makenMaar niet voor ieder
een heb ik de zaak verzwegen. Ik ging in
de bibliotheek mijn oude vriend Kluge op
zoeken en vertelde hem alles. Hy vond
evenmin als ik een verklaring. De vol
gende morgen ging hij met mij naar het
kreupelhout en wij zochten heel scherp
naar sporen; maar de grond was zo
moerassig, dat wij er geen meer vonden
Ik moest toen oom Go'tfried plechtig be
loven, niet meer alléén het park te zul
len verlaten Die belofte heb ik gehou
den, hoewel ik moet bekennen, dat ik
thans aan de zaak niet meer zoveel be
lang hecht als in liet begin. Hoe had ik
kunnen denken, dat er zo spoedig een
verschrikkelijk vervolg zou komen!
Zij keek Hempel onrustig aan.
U gelooft dug nu ook, ging zij voort,
dat er tussen de twee gebeurtenissen ver
band bestaat, en dat Gottfried Kluge geen
zelfmoord heeft gepleegd?
Hempel knikte peinzend,
- Ja, mevrouw, antwoordde hij, wan
neer ik alles, wat u mij hebt verteld, in
aanmerking neem. moet ik dat geloven.
Hij stond op en vroeg;
Kan ik de bibliotheek en de privê-
vertrekken van de heer Kluge zien? En
zoudt u, mevrouw, zo goed willen zijn,
mij daar nauwkeurig en in zover het u
mogelijk is de toedracht der zaak te ver
tellen?
O zeker, ik breng u erheen.
III.
Drie vrij grote kamers, met schier pa
triarchale degelijkheid gestoffeerd, had
den Gottfried Kluge's appartement uitge
maakt.
Zoals wij uit het relaas van mevrouw
Von Turnwald reeds vernomen hebben,
,had de moordenaar niets meegenomen van
- de vele kostbaarheden, door de biblio
thecaris in die vertrekken bijeengebracht,
zodat kon worden aangenomen, dat de
moord niet was geblec?d uit roofzucht.
De vensters van de drie kamers, die
aan de achterzijde van 't kasteel waren
gelegen, boden uitzicht op het park. Zij
stonden open, en Silas Heimel hoog zich
eruit, om het terrein zo goed mogelijk
op te nemen.
De achtergevel van het kasteel en de
twee hoektorens waren dicht met klimop
begroeid. Het moest zeer oud zijn, want
sommige takken waren zo dik als een
arm.
Aan Kluge's vertrekken grensde de
rechter hoektoren, waarin de bibliotheek
zich bevond. Deze was een achthoekig
vertrek ter grootte van mevrouw von
Turnwald's op de eerste verdieping van
de toren gelegen zijkamer.
In het midden van de bibliotheek, bo
ven een grote eiken tafel, nog altijd met
boeken en papieren overdekt, hing een
zware, antieke lichtkroon, die later voor
electrlciteit was omgebouwd En bij de
tafel zag men een hoge gotische leuning
stoel.
Mevrouw von Turnwald wees op die
zetel en zei met ietwat bevende stem:
Daar stierf hy. We hebben alles gelaten
zoals het op dat ogenblik was.
Wanneer vond u het lijk? Onmid
dellijk?
Neen eerst in de volgende morgen.
Oom Gottfried had nog het avondmaal
met ons gebruikt; wij hadden bezoek van
een paar vreemdelingen en met die per
sonen praatte hij later nog ongeveer een
uur in de salon. Om negen uur trok hij
zich zoals gewoonlijk terug. HU zei, dat
hy nog een half uurtje in de bibliotheek
te werken hadToen Paul de voor
malige kamerknecht van mijn overleden
man, en later met de bediening van oom
Gottfried belast hem de volgende mor
gen om aoht uur op zijn kamer het ont
bijt wilde brengen, vond hij het bed on-
beslapen en onze arme vriend hier in de
bibliotheekdoodgeschoten. Hy lag
achterover in die zetel, het hoofd een
weinig terzijde gezonken; en in zyn hand
hield hy de revolver, waaruit, twee scho
ten waren gelost, die beide dodelijk wa
ren, omdat zij het hart hadden doorboord.
En niemand in geheel het huis heeft
de schoten gehoord? Wel zonderling!
Zonderling? Neen, zeer natuurlijk.
Gottfried Kluge woonde op de tweede
verdieping heel alleen; want buiten zyn
vertrekken en de bibliotheek vindt men
hier niets dan een logeerkamer, die niet
gthruikt wordt tenzij tijdens de grote
herfstjachten, wanneer het aantal gas
ten g woonlyk zeer groot is.
Maar het dienstpersoneel
Slaapt gedeeltelijk in de dakkamers
aan de voorkant van het kasteel, gedeel
telijk in enige kleine vertrekken op de
eerste verdieping en in gelijkvloers ge
legen kamers. Op dat ogenblik was nog
niemand te bed. Al de bedienden bevon
den zich in het voor hen bestemde ver
trek. dat gelijkvloers in de linkerzijkant
van het grote gebouw is gelegen. Wat ons
betreft, wij waren met onze gasten in de
salons aan de voorkant. Dus konden noch
wij, noch de bedienden de schoten horen.
Waren er veel gasten?
Neen, slechts vier: baron en ba
rones Lansberg met hun kinderen. Erich
en Lilly Ze zijn onze naaste huren
de heerlijkheid Drobny behoort hun toe
en wij hebben zeer veel omgang mol
elkaar. Biina iedere dag wisselen wij be
zoeken, om te converseren of te musi
ceren.
Heeft de kamerknecht geen con
signe 's avonds nog eens naar de heer
Kluge te gaan zien en hem bij het uit
kleden behulpzaam te zyn?
(Wordt vervolgd)
„De permanente commissie tot de al
gemene zaken van he7 Nederlandsch-
Israëlietisch kerkgenootschap" en het
„Verbond van liberaal-religieuze Joden
in Nederland", hebben een schrijven ge
richt tot de minister van Justitie, waar
in zij te kennen geven, dat zij mei grote
ontsteltenis kennis hebben genomen van
het feit, dat aan de oorlogsmisdadigers
F H. Aus der Fünten en F. Fischer gratie
is verleend. Zij zeggen niet te begrijpen
waarom aan deze misdadigers gratie is
verleend, daar toch bij hun berechting
is komen vast te staan, dat zij een be
langrijk aandeel hebben gehad in de uit
moording van meer dan honderdduizend
Nederlandse Joden welk vergrijp toch
zeker welhaast onvergelijkbaar is met
welk vergrijp ook, door de Duiters ge
durende de bezetting gepleegd.
Slechts een bevredigende commentaar
van de zijde van de regering, zo zeggen
zij, zou in staat zijn de diepe gegriefd
heid, die deze gratieverlen ng heeft te
weeggebracht, weg te nemen.
(Van onze correspondent)
De vele inbraken, welke de laatste tijd
op diverse punten in Deventer werden
gepleegd, zijn door de aanhouding van
een stel jongelui tol klaarheid gekomen.
Van stonde af aan leefde bij de politie
de gedachte, dat hier beginnelingen aan
het werk wsren geweest, een geiach.e
welke grond werd'gegeven door de aard
van.de buit. welke voornamelijk l estond
uit snoeperijen. In het begin van deze
week hield de politie vier jongens aan in
de leeftijd van 14 tot 17 jaar, terwijl zowel
Woensdag als gisteren twee jongens wer
den aangehouden. Onder deze laatste
vier gearresteerden bevond zich de 18-
jarige B„ die als leider van deze jeugdig»
inbrekers optrad.