Wat uitgevers en boekverkopers ervan zeggen m Afschaffing van de classificatie zou onrechtvaardig zijn Meenemen van eigen weggegooid geld Op een lange wachttijd moet gerekend worden huis is 8 S Opmars gaat over liet gehele front voort AUTO r 0 sksfs sa -a 5L1VS5Ï ol ffmSrSSi P Uurloon-verschil van 10 et. tussen cle hoog- en laag geclassificeerde gemeenten aanbevolen Wisselvallig weer De Zilveren T^T Waarom boekhandelaren bescheiden mensen zijn MÏj lo kbW Schacht tóch naar Brazilië? Emigratie naar Australië Korea-commissie zoekt contact met Peking Zware verliezen voor de Chinezen Twee Nederlanders in Canada verongelukt PAGINA 5 ZATERDAG 24 FEBRUARI 1951 De organisatoren van de boekenweek steken hun bedoeling om de j mensen tot lezen minder euphemistisch gezegd tot boeken kopen te brengen, niet bepaald onder stoelen of banken. Het succes vani deze naarstige propaganda blijft dan ook niet uit. Het pleegt in die week aardig druk te zijn in de boekhandel. Voor lieden als wij, die j ambtshalve het hele jaar door ongeveer evenveel boeken lezen als een normaal mens kranten, schijnt de boekenweek echter andere bedoelingen te hebben. Een sclirijversmarkt, gala-avonden en met verfijnde wreedheid over het hele land verspreide lezingen van befaamde auteurs schijnen veeleer op touw gezet om iedere begeerte naar het lezen van boeken, die bij ons in de boekenweek mocht worden gewekt, de kop in te drukken. Zekerheid? Ssrbewonderde Import-arti- stroom V3n c i ..a« "hot hoplc Cijfers Nieuwe problemen Toch optimistisch Voor hervatting van de vredesonderhandelingen \TLANTIS" MET AMBONEZEN ONDERWEG (Van onze Haagse redactie) „Het meenemen van een prefabricated huis, als men naar Australië emigreert, is weggegooid geld". Zo verklaarde de onlangs door de Regering benoemde commissaris voor de Emigratie, mr ir B. W. Haveman, op een persbijeenkomst, waar de emigratie naar Australië werd besproken. 0°\Va* BLOEMBOLLEN PAKKET Oplossing? Vervoersprobleem Mental training In kampen REGIONALE VERSCHILLEN PURGACEEN tabletten Door A. HRUSCHKA Verliezen van de vijand Wordt het boek te duur? De boekenweek 1951 in spireerde onze tekenaar tot deze fantasie die de leeslust van de jeugd meer eer aandoet dan hun eerbied voor het Rot terdamse Erasmusbeeld Als een soort prelude op de komende drukke dagen rond het boek hebben wij de trein genomen na heimelijk enige pocketbooks in de zak gestoken te heb ben (het bloed kruipt, zelts in de boe kenweek. waar het niet gaan kan) om diverse uitgevers en boekverkopers in ons land hun mening te vragen over de hui dige situatie van het boek. Psychologie ven de boekverkoper Boekverkopers teyerh« boekhandelaren een bijzonder geval. Men kan hen niet gelijkstellen met andere neringdoenden. Wanneer Iemand een tijdlang laten we zeggen potkachels ver kocht heeft, komt er een ogenblik dat de potkachel geen geheimen meer voor hem Keft- dat hij er alles van af weet Het zelfde geldt voor handelaars ln parfume rieën radio's, manufacturen, vlees enz. Steeds staat de deskundige achter de toonbank, de leekr er y°°r- In de boekhandel is dat anders. Hoe encyclopedisch de kennis van de boek verkoper ook is,_ toch rust op hem het noodlot dat hij in bepaalde details van zijn vak een beklagenswaardige leek blijft. Steeds zal hij de superioriteit van specialisten vóór de toonbank moeten er kennen, of dit nu een geleerde is, die uit een werk van 800 pagina's over het slag werk bij de Laplanders zelfs de voetnoten blijkt te kennen, of een maniak die haar fijn op de hoogte is met de schaakboeken die in 1935 achter het ijzeren gordijn van de pers kwamen. Daarom zijn boeknan delaren over het algemeen bescheid mensen. Hetgeen niet wegneemt, cmi aj opleven wanneer men hun een stelt over de commerciële kant va vak. Want daar tenminste zyn ze van hun zaak. Zijn zij werkelijk zeker van hun zaak? De conjunctuur van he, boek heeft na de oorlog reeds zoveel fluc tuaties vertoond dat men van zeker heden niet meer durft te praten. Daar was eerst de onzinnige hausse van de na-oorlogse jaren, toen een kind uitge ver of boekhandelaar kon zijn. Het regende eenvoudig nieuw verschenen uitgaven en de boekhandelaar be hoefde voor geen enkel quantum terug te schrikken daar het publiek een schier onstilbare appetijt voor boeken aan de dag legde. De terugslag kon niet uitblijven. Die terugslag kwam in 1947 en hU was raak. De schaarste in an dere goederen verdween vrij plotseling en toen werd het publiek zich weer bewust dat er nog meer dingen te Dewusi ua boeken. Textiel en een kelen leidden de aandacht van het boek af en de boekverkoper bleef met zyn grote voorraden zitten. Maar dat is al lang verleden^ tijd. De boekhandel ruimde de voorraden maar met verlies op, de uitgeverijen den voorzichtiger met nieuwe ultSayy. de boekwinkels met inkopen en rond 190" vertoonde de boekenmarkt een beeld dat, afgezien van de aanzienlijk hogere prij zen, niet veel afweek van de situatie van vóór de oorlog. Enige cijfers kunnen dit bevestigen. In 1939 bedroeg het aantal nieuw verschenen boeken 6554, in 1947 steeg het getal tot 7°80, in i948; toen de goede tijd dus al voorbij was, zelfs tot 8047. Het jaar 1949 bracht een scherpe daling tot 6743 en 1950 was met 6537 al onder het peil van 1939 gedaald, waarbij men nog bovendien moet bedenken dat ook de hoge oplage cijfers der vorige jaren ongeveer gehal veerd werden tot een normale hoogte van 2 a 3000 exemplaren. Intussen werd het boek nog steeds ge kocht. De koopkracht van het publiek mocht zeer verzwakt zijn, daartegenover stond, dat de gelederen der in boeken ge- interesseerden aanmerkelijk versterkt uit de voor bet boek zo gunstige periode 1940 tot 1947 te voorschijn traden. Ook de be volkingsaanwas was een factor, die mee hielp om het aantal boekenkopers op Peil te houden. Het is in dit verband op merkelijk, dat het kinderboek veel meer verkocht wordt dan vroeger. De gevolgen van de "»«ekei wereld situatie (en ook wel van het overal enorm toegenomen PaP'cr5® ^'t Patsen uitgevers en boekhandelaren dit jaar voor het nmuwe probleem van de met sprongen Kestegen papierprüzen. Zoals men weet is eefiuiose voor de papierfabricage on- ontbeeriyk. Op deze gronclstof nu pleegt noodzakelijke behoeften voor de ooriogs kelijk schaars. Met het gevolg dat een uitgever die een hoeveelheid papier be-1 .stelt, deze eerst ongeveer een jaar later in huis krijgt. Het heeft ons verbaasd hoe optimis tisch men in uitgeverskringen ondanks deze ernstige handicap is gebleven over de toekomst van het boek. Een gewoon mens zou zich wel driemaal beraden voor hij ertoe besloot romans uit te geven die 10 a 12 gulden gaan kositen, hij zou koude rillingen ki.bg'e" J.._ gedachte, dat de kostp'U" "gj nen stempelband thans i hpt bedraagt en dat, alleen £t omslag tot kleurige ..jasje", waarop s zich te buiten pe^g lofprjjzingen 0ver perlatieven g vierkleurendruk op zyn Produ ni de brave man tussen TTimevers zijn echter hardnekkige lie den die voor geen kleintje vervaard zijn. ne nieuwe situatie noopt hen natuurlijk H? "0„ grotere voorzichtigheid bij het 'n0van manuscripten en tot zekere Werkingen. Zo zal, naar het de direc teur van het 100-jarige uitgevershuis silthoff te Leiden voorkwam, het luxe boek (als voorbeeld noemde hij boeken over kastelen) zijn attractie voor de uit gever grotendeels verliezen. Wetenschap pelijke werken en schoolboeken, goed kope series en romans van befaamde auteurs zullen echter hun publiek wel houden. Ook al moet het dieper in de beurs tasten. En wat de ontspanningslec tuur betreft speculeert men op de toege nomen leeslust van het publiek, waar over hierboven sprake was. Dat de nieuwe situatie de kansen voor jonge auteurs om hun manuscripten te publiceren volkomen teniet zou doen, acht men overdreven. De romanprijsvraag voor debutanten, welke door de firma Sijthoff bij haar jubileum werd uitge schreven, is in dit verband leerzaam. De jury, die de 117 binnengekomen ma nuscripten te beoordelen had, moest meer dan 110 der inzenders het judicium ..onuitgeefbaar" geven. In de hausse periode zou heel wat van dit werk mis schien nog ergens genade gevonden heb ben. Dat dit nu niet gebeurt kan voor de letterkunde bezwaarlijk als een verlies beschouwd worden. Wat werkelijk van betekenis is, krijgt heus zijn kans nog wel zowel bij de uitgever als bij het publiek. Zelfs in de moeilijke tijd, die thans in de boekenwereld Voor de deur staat. P. 'O-klAaHcc. Reeds enige weken doet het gerucht de ronde, dat dr Sohacht, Hitter's minis ter van financiën, die bekend staat als een der grootste financiële expends van deze tijd, door de Braziliaanse regering zou zijn uitgenodigd haar financiële advi seur, in het bijzonder voor belastingkwes ties te worden. Deze geruchten werden door de Braziliaanse regering met klem tegengesproken. Op het ogenblik bevindt Schacht zich echter in Parijs en volgens welingelichte bron wacht hij daar op een visum voor Brazilië. Zelf zei hij tegen journalisten, dat hy „een zuiver particulier bezoek" aan ParUs bracht. Toen men hem vroeg of hij inderdaad van-plan was naar Bra zilië te gaan. antwoordde hU: ,lk Tnu graag gaan, als iemand me zou uitnodi gen". De Braziliaanse regering heeft gister avond wederom een tegenspraak gepubli ceerd. Uilsluitend verkrijgbaar bij apctheW". drogisten er» de speciaaibranche. 383 Een der belangrijkste conclusies van het rapport der^wmmc|^e Kru>t inzake de gemeente-classificatie, dat dezer dagen aan regionale Sociale Zaken werd uitgebracht, is dat totale nivellering JPdiv en daarmede mule at,chaffing van de cl,«ifioa.ie zou zijn. De commissie kwam tot deze condone na uitvoerige onderzoe kingen van de regionale verschillen in de kosten van levensonderhoud. Wel zijn de relatieve loonverscliillen tussen stad en platteland nu vei kleiner dan vroeger - vergeleken met 1939 zijn zij tot op minder dan 1/3 teruggebracht maar het was de vraag, of gelijke nominale onen voor gelijke arbeid en gelijke prestatie in alle gemeenten ook werkelijk gelijke reële lonen zijn. Een woordvoerder voor Nasrollan En- tczam, de Perzische voorzitter van de VN- commissie voor goede diensten inzake Korea, heeft medegedeeld, dat de commis sie via de Zweedse agent te Peking de regering van communistisch China gepolst heeft over een hervatting van de vredes onderhandelingen m.b.t. Korea. Er Is tot nog toe geen antwoord ont vangen. n„ afi„ntls" is Donderdagochtend met aanslaande moeders. Reeds 2 nrd geboren, terwijl nog 50 verwac Waals. Geen wonder dat d n F Papier, schaars cn duur is 8® Engels uitgever, die een aardig «?10fLdJMet een kent. sprak van „paper"-» galgenhumor, die begrijpelijk pa_ men hoort dat de prijs van sommige^ Piersoorten tienmaal hoger ligt ger. Behalve duur is het papier -ook betiek De gemeentelijke bouwverordeningen in Australië zijn onderling zeer ver schillend en bovendien heeft iedere ge meente haar eigen voorschriften omtrent sanitaire inrichtingen en aansluitingen voor gas, water en electriciteit. zodat het onmogelijk is een prefabricated huis te maken, dat aan alle te stellen eisen voldoet, verzekerde de heer Pieters, landbouw- en emigratie-attaché bij de Ned. ambassade te Melbourne. Ook als men te voren met zekerheid zou weten, waar men terecht zal komen, zodat men in Nederland een huis kan laten ver vaardigen, dat aan de plaatselijke ver ordeningen beantwoordt, is men er nog niet, omdat men meestal niet over vol doende kapitaal beschikt, om het daar neer te zetten. Voor de grond, om het huis er op te bouwen, heeft men al 200 a 400 pond sterling nodig en bovendien moet men de transportkosten betalen eri de arbeidslonen voor degenen, die het huis in elkaar zetten. De praktijk is dan ook, dat de mee genomen huizen in de havenplaatsen op geslagen blijven liggen, waarvoor dan nog opslagkosten betaald moeten wor den. Er wordt nog overleg gepleegd met de Nederlandsche Bank over een rege ling, waarbij een emigrant, wanneer hij eenmaal op een bepaalde plaats een Advertentie Qxtra goedkoop SO grootbloemige gladiolen, 60 enkele anemonen, 50 dubbele anemonen, 60 franse ranonkels, 60 „klavertjes vier' 25 dwerggladiolen, 6 koninklijke lelies, 4 rijkbloeiende dahlia s en 15 rijkbloeiende vaste planten Grati» all reclame 1 ASroiwkelk -oor kamerevllmir Alles prima kwaliteit niet goed, geld terug Toteal 300 •tuk» Volledige plentaanwijzing wordt bijgevoegd- Betaling onder rembours, por postwi«s«l of op giro 489917 Rwekery BAKKER-VAN DIJK HILLEGOM 50 TELEF. 5396 Wij verzenden ook getchenkpakketten naar het Buitenland werkkring heeft gevonden, een prefabri- cated-huis. dat aan de plaatselijke ver ordeningen voldoet uit Nederland kan laten komen. Maar op het ogenblik be staat een dergelijke regeling nog niet. Een mogelijke oplossing van het huis vestingsprobleem voor de emigranten, zy het ook een gedeelteiyke, is gelegen in het feit, dat Nederlandse bouwonderne mers thans woningen gaan bouwen in Australië. Voor een zeker percentage van deze woningen mogelyk voor 25 pet. zouden de Nederlandse emigran ten dan voorkeur kunnen krügen. Het aantal Nederlanders, dat naar Australië emigreerde, is van 95 in 1947 reeds toegenomen tot 9268 in 1950. Ge rekend wordt, dat in 1951 15 a 20.000 Nederlanders naar Australië zullen gaan. Gezien het aantal aanmeldingen van 500 per week, is te verwachten, dat het aantal in volgende jaren nog groter zal zyn. Het vervoersprobleem vormt echter een grote moeilijkheid. Op het ogen blik wachten 13.000 adspirant-emigran- ten voor wie alle benodigde documen ten reeds in orde zijn, op vervoers- gelegenheid. De regering laat twee troepentrans portschepen ombouwen tot emigran ten-schepen en misschien komt er nog een derde passagiersschip bij. welke met de .Sibajak" en de „Johan van Oldenbarneveldt" de emigranten zul len vervoeren. Bovendien worden vliegtuigen van de K.L.M. gecharterd voor het emi granten-vervoer. Intussen zullen dege nen, die zich thans aanmelden, er re kening mee moeten houden, dat zij pas tegen het einde van dit jaar of in het begin van het volgend jaar zullen kunnen vertrekken. De heer Haveman vond dit lang niet zo verschrikkelijk als de emigranten zelf. Naar zijn rnening kan de wachttijd uitermate nuttig besteed worden door de emigranten om zich op hun toekom stig verblijf in het andere land voor te bereiden. De meesten hunner toch zyn onvoldoende voorbereid. Velen kennen geen woord Engels waardoor zij een grote achterstand hebben op anderen Aan onvoldoende kennis van de Engelse taal zijn veel mislukkingen te wijten en dan wordt de schuld op de Australiërs geworpen. Er wordt thans overwogen de emigran ten op een betere wyze voor te bereiden. Dit zal moeten gebeuren in onderling overleg cn samenwerking van overheid en de organisaties. Er zullen cursussen moeten worden gegeven in een aantal centra. Dit vraagstuk is moeilijk, want het gaat er om ln een betrekkelijk korte tyd een juiste dosering te geven voor die voorbereiding. Een ander punt van voorbereiding is de „mental training". De particuliere emigratie-organisaties tonen zich geluk kig met groot verantwoordelijkheidsge voel bewust van de zeer zware taak. welke zij in dit opzicht hebben. Een grote moeilykheid is bijvoorbeeld de aanpassing. Het assimilatie-proces in een agrarisch beroep verloopt gemakke- 1 ijker dan by de overige beroepen, door dat bij niet-agrarisehe arbeidskrachten dc bindingen in het beroep geringer zijn. De huisvrouw ondervindt de moei lijkheden van taal in sterker mate dan haar echtgenoot en kinderen, omdat deze laatsten zich de Engelse taal bij arbeid of spel speienderwys eigen maken. Vele emigranten zijn geneigd te me nen, dat zij in Australië terstond al op hetzelfde sociale niveau terecht zullen komen als waarop zij zich hier te lande bevonden, cn dan snel zullen stijgen. Dat is niet juist. Men moet eerst door een put heen om daarna pas op eigen kracht te kunnen starten. Dat is een rauwe periode, maar die put is een test. Is men die te boven, oan bieden landen als Australië een mogelijkheid tot snelle sociale stijging en een goede toekomst, zo verzekerde de heer Haveman. Een van de belangrijkste punten in de tussen Nederland en Australië ge sloten emigratie-overeenkomst is, dat de Australische regering voor de emigran ten huisvesting waarborgt, zolang het eigen onderdak nog niet gevonden is. Die voorlopige huisvesting geschiedt in kampen. Dit zijn, zoals de heer Pie ters mededeelde, voormalige militaire kampen, die thans voor het verblijf van emigranten worden ingericht. De Austra lische regering houdt bij de inrichting van de gedeelten der kampen, welke voor Nederlandse emigranten bestemd zijn, zoveel mogelyk rekening met de wensen en gewoonten der Nederlanders. Kort samengevat zijn de resultaten van de onderzoekingen naar de regionale ver schillen in de kosten van levensonderhoud de volgende: 1. Steden en industriegebieden hebben (voor wat betreft de vóór 1945 gebouwde woningen) hogere huren dan het platte land; het uiterste verschil komt op o per week, d.w.z. 3.45 na de algemene huurverhoging per 1 Januari 1951. 2. Verwarming en verlichting (gas en electriciteit) zijn in het algemeen iets komens de primaire., bij hogere inko mens secundaire uitgaven overwegen, beveelt de commissie het beginsel aan van een loonaftrek die geringer is naar mate het inkomen hoger is. Dit beginsel wordt nu reeds toegepast in de richtlijnen voor loonovereenkomsten, gehanteerd door de Stichting van de Ar beid en het college van rijksbemiddelaars. Immers; een vaste absolute aftrek van la.. 9. 6 en 3ct op het uurloon naar gelang van de klasse, impliceert uiteraard een dalend percentage bij een stijging van heo loon van ongeschoolden tot geschoolden. De commissie beveelt aan een uur- loonversehil van gemiddeld 10 et tus sen de hoog- cn laag geclasseerde ge meenten in het algemeen als normaal te aanvaarden. Hoewel een indeling in drie klassen het logisch minimum is, meent dc commissie voorts, dat een in deling in 5 klassen onder de gegeven omstandigheden uit doelmatigheidsover wegingen in het algemeen de voorkeur verdient. De commissie werkt dit verder uit in een bijlage, die uiteraard slechts als sug gestie is bedoeld, omdat de commissie niet gedetailleerd in het loonbeleid wil treden. Deze suggestie houdt dan in een aftrek van de basisionen van 10, 7, 5 en 3 cent per uur resp. voor de 5e, 4e, 3e en 2e klasse en overeenkomstige bedragen voor de lagere maandsalarissen. Geleidelijk aan wordt de aftrek dan minder; voor de hogere salarissen boven de 4500,tot 0 gereduceerd. De commissie geeft tenslotte geen con crete indeling van alle gemeenten in de verschillende klassen. Wel geeft ze richt- ling. duurder op het platteland, echter niet lijnen voor een later vast te stellen inde- veel, afgezien ook van de goedkope uit wijkmogelijkheden (hout, turf). 3 Ook de druk der personele belasting is óp het platteland iets hoger, maar het verschil is uiterst miniem. 4. Evenzo is het regionale prijsverschil met betrekking tot het standaard- en voe dingsmiddelenpakket uitermate gering, soms iets goedkoper op het platteland, soms iets duurder. 5. Op grond van in het rapport uitvoerig gedocumenteerde argumenten moet z.g. „eigen productie" (het eigen tuintje en het houden van klein vee) by dit vraagstuk niet meetellen. 6. De gezinsontspanning brengt in grote steden meer kosten met zich mede. 7. De verschillende soorten van con sumptie-stimulering treden sterker in de grote steden en industriegebieden naar voren en maken daar het leven duurder 8. Ten aanzien van verkeerskosten (win kelen, ziekenhuisbezoek specialistenbe- zoek, onderwijs, ontwikkeling) is het plat teland daarentegen in het nadeel. Daar op de balans van dit alles de grote centra meer in het nadeel zijn dan het platteland, is zoals boven werd mede gedeeld de eerste belangrijke conclusie van dit rapport, dat totale nivellering van de regionale lonen en daarmede totale afschaffing van de classificatie onrecht vaardig zou zijn. Splitst men echter de kos ten van levensonderhoud in z.g. primaire en secundaire uitgaven, dan blijkt het plat teland goedkoper te zijn ten aanzien van de eerste (vnl door de lagere huren) maar duurder voor de tweede (vooral omdat daar meer verkeerskosten mede gepaard gaan). Waar nu. gelijk bekend. bU lage in- (Van onze weerkundige medewerker) De depressie, die ons deze week zoveel buien heeft bezorgd, heeft haar zetel enigszins verplaatst. Vrijdag was haar cen trum voor de Noorse kust gelegen. Een uitloper strekte zich toen over (Je Britse eilanden uit. Het is deze uitloper, die nu voor het weer in ons land van grote be tekenis wordt, aangezien dit op het eerste gezicht misschien onbetekenende ding grote hoeveelheden koude lucht in de ho ge niveaux met zich brengt en zich daar mede in de richting van ons land beweegt. Ook het gebied van hoge druk moet worden genoemd, dat zich van Groenland tot de Azoren en va Har naar Afrika uit strekt, want dit is er mc'-> dj oorzaak van dat grote hoeveelhc ~°n ---er koude lucht de Oceaan opstromen en om de genoemde uitloper van de depressie heen ook ons land zullen bereiken. Het is natuurlijk in het hoge Noorden nog volop winter, IJs land zat vanochtend nog diep in de vorst en midden op het 3000 meter hoge Groen- landse plateau werd door een Franse expe ditie deze week zelfs een temperatuur van 64 graden onder nul gemeten. Deze lucht onttrekt op haar lange reis naar ons land natuurlijk heel wat warmte aan het zee water en afgezien van wat lichte vorst 's nachts, zoals ook de afgelopen nacht is gebeurd, staat er geen winterkoude te wachten. Maar de uitloper zal er voor zor gen, dat de kans op buien ook Zondag blijft bestaan, al zullen deze door een zon netje worden afgewisseld. Advertentie Een normaal gewicht houdt nauw verband met een goede stoelgang waarborgen U 'n gezonde regelmaat De verbonden troepen zetten hun offen sief aan het centrale front op Korea, da» de vierde dag ingaat, over een breedte van 96 km. voort. Volgens een hedenmorgen te Tokio uit gegeven communiqué van generaal Mac- Arthur hebben de verbondenen Vrijdag verscheidene tegenaanvallen der commu nisten, die hun op ongeveer 1700 doden en gewonden kwamen te staan, afgeslagen. De Amerikanen, die gisteren het knoop punt Pjongtsjang veroverden, vervolgden hun opmars in Noordeiyke richting langs de hoofdweg. Ongeveer 25 km. Oostelij ker, in het gebied van Tsjongsong, maak ten Zuidkoreaanse eenheden enkele kilo meters terreinwinst, waarby lichte tegen stand werd ontmoet. Het meest actieve verzet van commu nistische zijde ondervond de Britse geme- 15) De heer was groot, slank, maar breed van schouders. Hij had een scherp be sneden, door de zon gebruind gezicht en heldere grijze ogen. Wimpers, wenkbrau wen en haar waren donkerbruin, bijna zwart. Boven het linkeroog had hU een litteken. De jongelui schenen veel met elkaar op te hebben. Tegenover elkander bedienden zij zich van een vreemde taal waarschijnlijk Spaans of Portugees doch met het bedienend personeel spra ken zij vloeiend Duits, zonder accent. Niemand had enig spoor van gejaagd heid bij hen opgemerkt. De chauffeur gaf verscheidene collega's die zich met hem in de gelagkamer be vonden, bereidwillig antwoord op hun vragen: hij noemde ook de naam van zijn meester maar die naam had men niet onthouden; hij was zo verbazend lang en L moeilijk uit te spreken! 7\\ kwamen uit Argentinië. Zyn mees te? dieTdat land in de provincie Entre Rids, een uitgestrekte plantese b«at^ was zeer riik en stond hoog aangesenreven. Zy gtegen thans naar Wenen en zouden daar misschien wel een half Jaar Hempel noteerde dit alles zorgvuldig. Vele dingen klopten met de voorstelling, die hij zich gemaakt had, andere daar entegen niet. Bijvoorbeeld de kalmte, de gerustheid, waarmede het paar dwars door Stiermar- ken reed, zonder ook maar te pogen, on- gezien verder te komen. En wel in een auto, waarvan men bijna kon zeggen, dat zij met opzet gekozen is, om de aandacht te trekken! En de reizigers hadden een der drukste hotels van Semmermg gekozen en niet geaarzeld, het gezelschap van de aanwezige gasten te zoeken. Geen spoor van gejaagdheid, geen zweem van zenuw achtige onrust. Dit alles nu was moeilijk in overeen stemming te brengen met het vermoeden, dat de elegante heer met het litteken bo- van 't linkeroog de moordenaar van Gott- freid Kluge was, juist komende van de plaats waar hij de misdaad had ^pleegd. Van de andere kant leidden verschil lende omstandigheden en bij zonderheden tot de conclusie, dat het Ulrich Von Tura- wald was geweest.... hU alleen kon als dader in aanmerking komen. Of was dat allemaal zinsbegoocheling? Was Ulrich Von Turnwald reeds lang dood? Beging niet een onbekende de moord? Hy kon verrast geweest zijn. bij zyn inbraak en uit zelfbehoud gehandeld hebben. Maar dan de poging tot moordaanslag op mevr. Von Turnwald? Silas Hempel zag zich verstrikt in een net van tegenstrijdige feiten en beschou wingen, waaruit hij geen uitweg vond. Doodmoe kwam hij, laat in de avond, op Sperber-Eclt aan. De chauffeur Mar- bler vertelde hem, dat de jonge heren reeds te bed zijn. Hijzelf moet ze om twee uur naar Murzzuschlag rijden. Hempel gebruikte haastig zijn avond maal en begaf zich onmiddellijk te bed. IX Ofschoon in diepe slaap gedompeld, schoot Hempel plotseling wakker. Hij meende buiten gerucht te hebben gehoord. Zijn kamer ziet uit op het park en is gelegen juist onder het vroegere slaap vertrek van Gottfried Kluge. Zoals ge woonlijk sliep hij ook hier met open ven sters. Nog slaapdronken vroeg Hempel zich af wat hem wel gewekt mocht hebben. De aangrenzende kamers waren onbe woond. In het kasteel scheen iedereen nog te slapen, want alles was stil. Buiten was het nog donker, de smalle maansikkel gaf bijna geen licht. In het park woonde nie mand. - Dus - wat kan het zijnf.... Daar was het weer! Een knarsend ge luid op het kiezel. Men zou zeggen: Daar loopt iemand heel zacht; maar ondanks zijn voorzichtigheid stoot hij nu en dan met iets hards tegen de grond. Hempel was helemaal wakker en met een sprong uit zijn bed. Zeer voorzichtig hield hij zich verborgen achter het gor dijn cn keek naar beneden. De met kiezel bestrooide ruimte tussen het kasteel en het park lag geheel in het donker, maar over het,pad, dat van die plek naar het eigenlijke park leidt, sche merde het flauwe licht der halve maan. En daar, op het brede pad. juist tegen over de vensters van Hempel's kamer. bewoog zich iets*t Kwam dichterbij het is - Ja, het was een man, nogal groot, slank, breed van schouders. En in geen geval een bediende van het kasteel, want hij droeg een elegante overjas, naar de laatste mode. Hij had donker haar, een reispet eneen zwart half-maskcr. Hempel kon dit alles goed waarnemen, want de man was juist uit de schaduw der bomen in een smalle lichtstrook ge treden. Die strook passeerde hij snel en dan verdween hij in een diepe en hoge schaduw van het kasteel. Sila's hart klopte onstuimig. Wie was die gemaskerde man? Wat wilde hij hier, in het hartje van de nacht?. De man uit de „zilveren" auto? Ulrich von Turnwald? Een inbreker? Terwijl deze vragen door het brein van de detective schoten, was hij reeds weggegaan van het venster en had hij een paar kledingstukken aangetrokken het strikt nodige. Hij moest natuurlijk de man volgen, in het oog houden, op het juiste ogen blik vastgrijpen.... Een omweg maken door gangen en over trappen, tijd verliezen met bet ope nen van deuren?.... Neen, zo dom was hij niet. Er was een veel kortere, een voudiger weglangs het zwaar en knoestig klimop. Die weg had ook de moordenaar van Gottfried Kluge geko zen. Hempel keek voorzichtig naait- beneden, in 't halfduister: de gemaskerde man hij droeg een ladder sloeg juist de hoektoren van 't kasteel om In min der dan twee minuten stond Hemipel zelf op het kiezel. Hij had tennisschoenen niet gummi-zolen aangetrokken, zodat zijn tred bijna onhoorbaar was. Bij de linkertoren van de achterzijde gekomen, kijkt hij om de hoek. De ge maskerde haid juist de andere toren be reikt, waar de zitkamer van mevrouw Von Turnwald zich bevond. Hij bewoog zioh met de uiterste voor zichtigheid. bleef zo dicht mogelijk tegen de muur van 't kasteel, zorgde ervoor, dat de ladder de grond niet meer raakte, hoewel de last hem blijkbaar zwaar viel. Zó sloop hij om de toren heen Hempel, o<p de nodige afstand, hem na. Naderbij sluipend, zag hij tot zijn schrik, dat de ladder werd opgericht en tegen het oipen venster der slaapkamer van mevrouw Von Tumnwald staat De gemaskerde maakt zich juist gereed om de ladder te beklimmen. 't Was dus op mevrouw Von Turnwald gemunt! Dus was zij zelfs binnen de muren van het kasteel niet meer veilig! (Wordt vervolgd) nebest-brtgade, die bij haar opmars in het bergachtige terrein vanuit hoger gele gen posities onder hevig vijandelijk vuur werd genomen. Zij slaagde er evenwei in de vy'and uit zijn posities te verdrijven. De geallieerde artillerie heeft Vrijdag avond een duel geleverd met vijf tot tien tanks der communisten in Seoel. Ten minste één tank werd vernietigd. Commu nistische eenheden in het gebied poogden de Han. 3 k.m. ten Zuid-Oosten van Seoel, over te steken. Tot dusver zijn hierover geen nadere berichten binnengekomen. Vliegtuigen der verbondenen verlichtten het gehele gebied met fakkels ten behoeve van het geallieerde spervuur. Naarmate het weer beter werd, werd de geallieerde luchtactiviteit gro ter. Bijna 900 vliegtuigen ondernamen nanvalsvluchten. Bijna duizend ge bouwen werden naar schatting ver nield of beschadigd en meer dan drie honderd man der Noordelijken gedood of gewond. Drie tanks werden vernield en één beschadigd. Volgens een Vrijdagavond door het Amerikaanse ministerie van defeneie te Washington gepubliceerde verklaring hebben dc Chinezen en Noord-Koreanen tot 20 Februari naar schatting toiaal 624.000 man in Korea verloren. De Chi nezen alleen zouden reeds 206.000 doden en gewonden hebben. Het verliescijfer der Noordkoreaanse strijdkrachten be droeg sedert 25 Juni in totaal 418 000 waaronder 136.000 krijgsgevangenen. He aantal Chinese krijgsgevangenen is genoemd. niet Twee Nederlanders, die waarschijniyk kort geleden uit Nederland zyn geëmi greerd, zyn Donderdag bij Brantford (Canada) by een botsing op een onbc- waakte overweg tussen een trein en een auto om het leven gekomen. Bet waren de 22-jarige J. Schoenmaker en de 23-jarige H. van Bruggen, beiden af komstig uit Moergestel. In 1949 kwamen zy met hun familie leden naar Canada. Johannes Schoenma ker was gehuwd met een zuster van Hen ry van Bruggen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1951 | | pagina 5