Betere subsidiëring bijzondere
universiteiten op komst
Bernard Verhoeven over
„Simon" van 't Reve
m
Tweede grote Chinese aanval
in Korea
Israël overweegt gedeeltelijke
mobilisatie
Het reizen kwam hem duur te staan
K.V.P. VRAAGT MORELE
WAARBORGEN
T0WNHAU
Bloeiende bongerds in heel
Op zwerftocht door Nederland
t land
M-m
Auto reedin Amsterdamse gracht
1
K
Taak voor de overheid
Turken verdedigen zich hardnekkig
Amerikaanse waarschuwing aan
Arabische Staten
Parijse conferentie
maakt weer '11 kansje
Prins Hans zu Lichtenstein smokkelde
horloges totdat douane wist hoe laat het was iKKSwM* ««ÏSSff «KiS
Tweede Kamer over V televisie-vraagstuk
ROOK VOORDELIG, ROOK TDWNHAIiL
Ontploffing op Frans
schip
Sportieve
zomerkleding...
een specialiteit
van ESDERS!
Schokkend
moordproces ten einde
Gewapende expeditie op
jaelit naar krankzinnige
Bestuurder verdronken
kw*r> ars. sjs
YBUDAG 18 MEI 19%
PAGINA S
Subsidie Bijzonder Hoger
Onderwijs
Novelle op ïcojnst
„Sirnonvan 'f Reve
Monumentenzorg
Repliek
R.T.C.
ROL VAN
VOLKSUNIVERSITEIT
Vergelijkt U TOWNHALL Virginia sigaretten
eens met sigaretten van een gulden per doosje.
Dan kunt U zelf uitrekenen hoeveel U spaart
door TOWNHALL te kopen.
De taak der televisie
Geen stap verder
KOST A15
SLECHTS O*#
CENT
SPORTCOLBERTS
vanaf 39.45
SPORTPANTALONS
vanaf 34.*
Zuiver wollen
SPORTCOSTUUMS
vanaf 58.65
Effen, lichtgrijs
KAMGAREN COSTUUMS
prachtige Engelse stof,
2-delig 105.*
.Prima effen
KAMGAREN COSTUUMS
in de nieuwe modetinten
f>l«uw, bruin, laupe en beige
2-delig 113.25
VSDERS' confectie
vervangt maatwerk
STATENWEG 184
Schooljongen krijgt 10 jaar
celstraf
Waarborgen
HOOGHEEMRAADSCHAP
DELFLAND
Vader dregde eigen zoontje op
JG J rtnl 1. Trr-
VGRAVENHAGE, 17 Mei 1951.
Bij de behandeling van het hoofdstuk Hoger Onderwijs hedenmiddag in
de Tweede Kamer heeft de minister van Onderwijs prof. Rutten, over de
taakverdeling tussen de universiteiten en hogescholen onderling, waarover
de afgevaardigde mag. Stokman (K.V.P.) in eerste instantie had gesproken,
gezegd, dat het werkelijk de hoogste tijd wordt de taak der universiteiten
te gaan beschouwen in haar onderling verband. Men is bij al hetgeen er
Toor de ontwikkeling der universiteiten in de laatste jaren te doen viel,
niet uitgegaan van algemene hoger onderwijsbelangen, maar dikwijls van
locale belangen. Slechts zeer sporadisch is het daarbij gekomen tot een
zekere verdeling van de erbeid; een stelselmatige arbeidsverdeling werd
veelal aan het toeval overgelaten. Deze gewenste arbeidsverdeling onder
de universiteiten onderling is een middel tot verrijking van het hoger onder
wijs. Dit zal in de toekomst als het leidend beginsel moeten worden erkend.
Enige onontbeerlijke grond vakken rul-
len buiten deze taakverdeling moeten
blijven. Het Is nu de vraag of deze orde
ning van boven af zal moeten worden
opgelegd ef door onderling overleg zal
moeten worden bereikt. De minister
toonde zich voorstander van het laatste.
Zou het op deze wijze echter niet geluk
ken, dan sou deze noodzakelijke ordening
een taak voor de overheid dienen te
worden.
Magister Stokman had, evenals d« heer
Terpstra (AR) dit had gedaan, gespro
ken over de subsidieregeling voor het
hoger bijzonder onderwijs. Deze regeling
is zo, dat voor de subsidieberekening
voor de jaren '47 tot 52 wordt uitgegaan
van het bedrag dat in 1947 gemiddeld
voor de Rijksuniversiteiten nodig is ge
weest. Sindsdien is het loon- en prijspeil
ec-hter zo aanzienlijk gewijzigd, dat de
maatstaf van 47 niet meer deugt Daar
door moet Nijmegen nu zelf voor drie ton
per jaar zorgen en als de medische facul
teit eenmaal zal zijn voltooid, zal dit be
drag op de basis van deze subsidierege
ling zelfs oplopen tot zes a zeven ton.
Van de 40 millioen, welke de oprich
ting van de nieuwe medische faculteit
zal kosten, zullen de katholieken van
Nederland 8 millioen hebben bij te
dragen. Daarom moest niet worden ge-
:wacht op de wijziging van de Hoger On
derwijswet, maar moest wat deze subsi
dies betreft daarop worden vooruitge
lopen.
Minister Kutten, voelde blijkbaar wel
iets voor deze redenering van magister
Stokman. In antwoord hierop deelde hij
mede, dat hij een novelle voorbereidde,
welke hij na het zomerreces aan de
Kamer hoopte te kunnen aanbieden. De
ze novelle zal deze moeilijkheden moeten
ondervangen, daar de minister geen wij
zigingen in het algemeen beleid van het
subsidiestelsel wenste te overwegen.
Bij het hoofdstuk kunst had, nadat de
heer Willems (PvdA) het signaal wat de
kunsthescherming betreft reeds op rood
bad gezet, de heer Verhoeven (KVP) een
Pakkend cn afgerond oordeel over de
zaak Van 't Reve, wiens novelle, na door
de jury te zijn bekroond, door de staats
secretaris van Onderwijs was gediskwa
lificeerd.
Een deel van de kunstenaars had zich
tegen deze ..stoutigheid" yan de staats
secretaris verzet, de regering zou haar
bevoegdheden hebben overschreden. De
heer Verhoeven vond deze beslissing eer
der juist en moedig. Er was hier geen
sprake van onrechtmatige inmenging,
omdat de mededingers solliciteerden naar
een grift uit de Staatskas. De regering
had bet elementaire recht om toe te zien
op de geestelijk®en zedelijke waarden.
Door aan deze prijsvraag voor een reis
beurs mee te doen, aanvaardde men ge
bondenheid- Dirigisme was de prijs voor
kunstbemoelng- Dit soort zelfmoord leidde
naar de hel en de heer Verhoeven be
oordeelde dit als een „Fin-de-siecle"-men-
talitelt. „Kunst", zo betoogde hij, „is
geen leven in het luchtledige. Deze no
velle voldeed volstrekt niet aan zedelijke
maatstaven. De jury had alleen de litte
raire kwaliteiten te beoordelen, de rege
ring had echter meer te doen".
Voorts pleitte de heer Verhoeven, even
als verleden jaar voor betere cultuur
spreiding, men moest de cultuur niet
concentreren in de metropool „randstad'
Holland. Voorts moest de Kamer meer
bevoegdheden hebben om het subsidie
budget to gebruiken. Hij had critiek op
de bezuinigingen ten aanzien van monu
mentenzorg. Het was hier een prachtige
gelegenheid om het rode potlood te ge
bruiken, monumenten schreeuwen im
mers geen moord en brand, maar deze be
zuinigingen waren korteichtig, zij waren
onverantwoord tegenover het voorge
slacht, dat deze monumenten maakte en
tegenover het nageslacht, dat ons ten
aanzien van het bewaren van deze cul
tuur zou beoordelen.
Dit is, aldus de heer Verhoeven in
zijn tintelende rede, het verloren gaan
van onvervangbare cultuurwaarden.
Laat men tenminste de crepeergeval-
len voor ondergang behoeden.
Is het in het land van Rembrandt, zo
vroeg hij, te stout gedacht deze goederen
te rekenen tot het onvervreemdbaar
volkskapitaal? Deze goederen moeten
worden opgenomen in het sanatorium
van de kapitaalsdienst. Als wij de worm
van de zelfvernietiging niet afweren, zal
deze aan ons eigen geweten kunnen gaan
knagen.
Het was de staatssecretaris mr Cals, die
hierop van repliek diende. Ten aanzien
van de kwestie „Simon" van 't Reve kon
hij de rede van Bernard Verhoeven al
leen maar toejuichen. Er waren echter
nog andere kwesties, vooral in het alge
meen de cultuur betreffende.
De verbouwing van het Rijksmuseum
zou het volgend jaar haar beslag moeten
krijgen.
Wat de orkestsuhsidies betreft, vroeg
de heer Willems of het niet tijd werd
eens een ronde-tafelconferentie te beleg
gen tussen do verschillende besturen van
orkestverenigingen in het land. Er werd
trouwens voor heel wat orkesten en cul
turele verenigingen een lans gebroken.
Voor het Rotterdams Philharmoniseh
Orkest was het overleg nog gaande.
Op de late avond werd nog met „radio
en televisie" begonnen, waarover wij
elders in dit blad een verslag geven.
F. S.
Met grote hevigheid hebben Chinese
communistische troepen in het kader vao
de tweede phase van het lente-offensief
Donderdag, kort voor middernacht, hun
tweede grote aanval ingezet. Deze werd in
dc Westelijke front-sector ten Noord
oosten van Seoel uitgevoerd. Turkse troe
pen verdedigen hier de geallieerde stel
lingen-
110 kilometer verder in Oostelijke rich
ting, ten Zuid-Oosten van Indje, vechten
Amerikaanse en Znldkoreaanse troepen
verbitterd om de bres te dichten, die hier
in hun linie Is geslagen.
De eerste frontale aanval der Chinezen
in de Westelijke frontsector wisten de
Turken, die werden gesteund door een
zwaar artillerie-vuur en gevechtswagens,
na drie kwartier van verwoede strijd af
te slaan; doch een tweede golf van Chi
nese aanvallers stormde over de lijken
der gesneuvelden, voorwaarts in 'n poging
om de Turkse stellingen te omtrekken.
Snel verbreidde het offensief zich langs
het gehele front, waarschijnlijk met het
doel zwakke plekken in de geallieerde
linies te zoeken.
Zuidkoreaanse troepen aan de Oostkust
De mededeling van de Iraakse premier,
Noerl, te Bagdad, dat Iraakse versterkin
gen naar Syrië zullen worden gezonden,
werd gevolgd door een bericht uit Tel
Aviv, dat Israël overweegt tot een ge
deeltelijke mobilisatie over te gaan.
De Israëlische minister van buitenlandse
zaken, Sjaret, heeft Donderdagavond
tegenover verslaggevers verklaard dat.
Indien de Syrië binnengekomen Iraakse
strijdkrachten daar zijn samengetrokken
j.v.m. een voorgenomen aanval op Israël,
„Israël verplicht zal zijn alle wettige
maatregelen te nemen om aan een dergc-
Iijke toestand het hoofd te bieden, waarbij
het niet langer nodig zal zijn thans gel
dende beperkingen in acht te nemen".
De V.S. hebben onmiddellijk gerea
geerd op deze nieuwe ontwikkeling in
het. Midden Oosten. De Amerikaanse
ambassadeur in Cairo heeft aan de
Egyptische minister van buitenlandse
zaken een nota overhandigd, waarin de
Amerikaanse regering haar bezorgheid
uitdrukt over de Arabische militaire
h.uiP 33 Syrië, welke de vrede en vei
ligheid in het Midden-Oosten in gevaar
kan mengen en een schending beteken!
van de wapenstilstandsbepalingen van
Rhodos.
De Arabische Liga houdt op het ogen
blik een bijeenkomst te Damascus om te
overwegen wat haar in verband met het
Syrisch-Israëlische geschil te doen staat.
trokken Donderdag voor vastberaden aan
vallen van do Noord-Koreanen terug. Uit
dit gebied wordt geen doorbraak gemeld.
Het hoofdkwartier van het achtste leger
geeft het volgende overzicht van de jongste
operaties in Korea;
Britse en Australische troepen hebben
de Noordelijke aanval ten Zuiden van
Tsjoentsjon aan het centrale front tot
staan gebracht.
Verder naar het Westen slaagden Turkse
troepen er in Chinese infanteristen, die
de linies der verbondenen ten Noorden van
Seoel trachtten binnen te dringen, terug
te slaan.
Ten Oosten en Noord-Oosten van
Tsjoentsjon hebben Amerikaanse troepen
een weinig voor de Chinese druk moeten
wijken. De Chinezen wisten hier „kleine
penetraties" tot stand te brengen, aldus
het communiqué. Alleen in het Oosten
trekken Zuidkoreaanse troepen zich terug.
De Parijse conferentie van de plaatsver
vangers der „grote vier", die Woensdag
volkomen vastgelopen leek omdat do
Westelijken zeiden aan hun drie laatste
agenda-voorstellen niets meer te hebben
toe te voegen, terwijl Gromyko van geen
toegeven wilde weten, is weer op drift
gekomen. Dc Rus heeft nl. tijdens de
zitting van gisteren cr in beginsel zijn
goedkeuring aan gehecht, dat de minis
ters van buitenlandse zaken zelf zullen
beslissen over dc plaats, die de Duitse
demilitarisatle op de eventuele agenda zal
innemen. Deze kwestie is steeds een der
voornaamste geschilpunten geweest tus
sen de Rus en de Westelijken. Het is niet
te verwachten, dat Gromyko's beslissing
spoedige algehele overeenstemming over
een agenda mogelijk maakt, doch in elk
geval betekent zü een concessie en recht
vaardigt voortzetting der conferentie.
■_-» TT T si 1 1 j haalde men ze zelfs helemaal leeg'. Zij*
nwt de gevangenen van niet prinselijke
Het was ook zo verleidelijk. Je hebt een rood, z.g. diplomatiek pas
poort omdat je een prins bent en de douane laat je overal zonder meer
door.
Wie zou dan niet zwichten voor een aanlokkelijk voorstel van een
zakenvriend, vooral als je zelf in zaken zit, omdat je van je inkomsten als
prins nu eenmaal niet leven kunt.
Werkelijk, het leek ook heel eenvou
dig:
Je neemt een paar zware koffers mec:
die intussen door een kruier gedragen
loos zijn rode paspoort toonde, werd hem
beduid, dat hij zijn bagage toch maar
eens moestlaten inspecteren. Sn uit de
koffers toverde een Duitse douanier als
worden, zodat je er weinig moeite mee een uiterst gewiekst goochelaar het ene
hebt wanneer de douane komt, laat je
eenvoudig je rode paspoort zien.
Wie zou daar niet in trappen? De reis
en alle onkosten worden betaald. Je hebt
een paar prettige weken en je krijgt een
hartelijke handdruk van de vriend, aan
wie je een vriendendienst hebt bewe
zen
Werkelijk, in deze tijd, waarin ieder1
mens op de kleintjes passen moet cn heel
lang moet rekenen en piekeren, alvorens
hij de begroting voor een reisje naar het
buitenland sluitend heeft gemaakt, is zo
iets om van te watertanden.
Zo dacht Prins Hans zu Lichtenstein er
óók over. En daarom nam hij de moeite,
op reis naar Stockholm vier zware va
liezen mee te nemen, waarin 3295 prach
tige, Zwitserse horloges zaten. Een vol
gende keer ging hij met een vriend per
auto naar Brussel, om daar op de Zon
dagsmarkt bij de Sint Gudule een paar
exotische vogeltjes te kopen. Hij ontferm-
de zich over drie koffers, vol Zwitserse
horloges, samen 76 kilo wegend.
Een andere keer voerde zijn reislust
hem weer naar het Noorden, voor een
congres van orthinologen te Stockholm.
Weer nam hij op vriendelijk verzoek een
paar zware koffers mee en eveneens op
vriendelijk verzoek overhandigde hij die
te Rotterdam aap een onbekende.
Maar in het begin van het jaar vond
de Duitse douane die uitstapjes van
prins Hans zu Lichtenstein een beetje
verdacht, al was het bekend, dat deze
graag reisde en zelfs door Abessynie ge
zworven heeft.
Toen de prins wederom uit Zwitser
land de Duits© grens overstak en achte-
horloge na het andere, tot er een stapel
van een paar duizend op tafel lag.
Prins Hans zu Lichtenstein protesteer
de. Hij was in het bezit van een diploma
tiek paspoort en dus niet verplicht ge
weest, zijn koffers open te maken en nu
Hoe Hans su Lichtenstein „opge
lucht" de gevangenis van Lörrach
verliet.
bloede gelucht werd.
Grote ontsteltenis in de onafhankelijke
staat Lichtenstein, die natuurlijk direct
in het geding gebracht werd. De daar
regerende vorst liet direct bekend maken,
zowat niets met Hans te hebben uit te
staan, behalve dan dat het een neef van
hem was en hij inderdaad in Lichtenstein
woonde.
Grote opschudding in de diplomatieke
wereld' Daar hadden die Duitse doua
niers diplomatieke bagage geopend' Zulks
volkomen in strijd met alle traditie.
Prins Hans zu Lichtenstein bleef ach
ter de tralies. En het smokkelproces tegen
hem werd in het openbaar gevoerd,
waarbij de officier van justitie de eis
stelde, dat voortaan reizigers met een
diplomatiek paspoort tevens een verkla
ring zullen moeten tonen, waarin het
doei van hun reis of missie vermeld staat.
Deze eis ging vergezeld van een pijnlijke
suggestie: het smokkelen door „diploma
ten" neemt hand over han toe..
De prinselijke smokkelaar werd ver-
j oordeeld tot een boete van 590.800 mark,
1 waartegenover een schadevergoeding
i stond van 50 mark per dag voor de an-
derhalve maand, die hij in de gevangenis
had doorgebracht, in afwachting van het
tegen hem ingeleide proces.
Dezer dagen verscheen inmiddels in de
buitenlandse pers een bericht, volgens
hetwelk hem de boete geheel is kwijt
gescholden, op grond van de overweging,
dat „de door Prins Hans zu Lichtenstein
in zijn bagage meegevoerde horloges voor
doorvoer naar andere landen (lees Ne
derland, België en Zweden) bestemd
waren en de Duitse volksrepubliek door
zijn optreden feitelijk niet benadeeld
werd. Het zou wat anders geweest zijn.
indien de horloges in Duitsland waren
gebleven.
Het is nos nietbekend, of deze kwijt
schelding hetgevolg is van een door da
smokkelende prins ingesteld hoger be
roep. Direct na zijn veroordeling werd
hem de raad gegeven, tegen het over
hem uitgesproken vonnis in verweer te
gaan. En ook toen hij, na anderhalve
maand, was vrij gelaten, wees bij een
voorstel dienaangaande af. „Het heeft nu
al genoeg gekost", zei hij. „Terwijl ik
dacht goedkoop te reizen, heeft het me
in werkelijkheid een klein vermogen ge
kost en ik voel er niets voor, het beetje
wat ik overgehouden heb, in de waag
schaal te stellen. Stel je voor. dat ik geen
succes heb en veroordeeld word tot het
betalen van de proceskosten.. En mijn
advocaat weet óok, wat rekenen is
Maar achteraf heeft zijn verdediger
tóch gelijk gekregen. Want deze voerde
juist tijdens het proces het argument
aan. waarop prins Hans zich de boete
kwijtgescholden zag, n.1., dat de Duitse
staat niet benadeeld was.
's-GRAVENHAGE, 17 Mei 1931.
In de avondvergadering van de Tweede
Kamer, welke gehouden werd onder voor
zitterschap van mr Donker, is bü hoofd
stuk VIII van de begroting van Onderwijs
het veelomstreden televisievraagstuk aan
de orde gekomen.
De heer Van Sleen (P. v. d. A.) sprak
alleen over de televisie en zeide, dat op
nieuw de vrees gewettigd was, dat de
Kamer weer voor een „fait accompli" zal
worden gesteld. De staatssecretaris was
niet bereid gevonden vooraf aan de Ka
mer een nota te doen toekomen.
Hij vroeg of het bericht juist is, dat
Philips zal beginnen met het uitzenden
van televisie-programma's via Lopik. Bo
vendien: geschiedt dit in overleg met de
regering? De regering is nog niet bereid
om subsidie te geven, maar kan zij op dat
W-\
standpunt blijven staan, als de uitzendin
gen doorgang vinden? In Amerika en En
geland bedragen de tekorten resp. 5
7 millioen. Is het verantwoord nu in deze
tijd te beginnen met deze televisiepro
gramma's. De heer Van Sleen noemde dit
een dwaasheid, een goed toestel kost 900
A 1000 gulden, bovendien verkeert men nog
slechts in het experimentele stadium.
De televisie kan de rol van een volks
universiteit gaan vervullen, als zü in ver
trouwde handen wordt gesteld. „Als ik be
zwaren heb, is dat omdat ik deze tjjd voor
het begin met televisie ongeschikt acht.
Men kan de mensen, die deze apparaten
kochten, over 2 jaar de overgangstijd
niet zonder televisie laten. Men dient dus
nu te bedenken, wat men gaat doen. Kan
men van de omroepverenigingen een uit
gave van 1.200.000 gulden eisen zonder dat
de omroepverenigingen weten, waar zij
aan toe zijn?", zo zeide de heer Van Sleen.
De heer Van de Zaal (A.R.) uitte zijn
teleurstelling over het lange uitblijven
van het advies van de Radio-raad over het
wetsontwerp inzake het radio-vraagstuk.
Wij zijn nu nog geen stap verder dan in
December 1945 ondanks alle optimisti
sche voorspellingen en toezeggingen van
de minister.
Intussen duurt het radio-onrecht voort.
Laat de minister daar spoedig een eind
aan maken.
Een andere vraag was: wat de regering
nu eigenlijk met de Wereldomroep wilde
Ter hoogte van de kust van Annam,
een 300 km ten N.O. van Saigon, heeft
zich Donderdag een ontploffing voorge
daan aan boord van het Franse marine-
vaartuig „Adour", dat dient voor het
transport van tanks.
Dertig personen kwamen om het leven
en 100 werden gewond.
Op het ogenblik van d<^ ontploffing
de „Ardour" lag toen aan de kade ge
meerd stonden 900 soldaten aan dek.
Velen werden overboord geslingerd. Di
rect na de eerste ontploffing brak brand
uit en de toegesnelde hulpploegen werk
ten te midden van ontploffende munitie.
Een Franse legerdokter, die direct aan
boord was gegaan, werd door een latere
explosie gedood.
WINKELSTAD BLIJDORP
"fhans ook;
PLEINWEG h. WOLPHAERTSBOCHT
„Winkelcentrum Wereldhaven-Zuid"
Waarom heeft men het steeds over: Bloeiende Betuwe èn Bloeiende
Beemster? Is het, omdat de jonge lente, die alle bomen doet uitlopen, die
de bollenvelden maken tot een aantrekkingskracht, van duizenden en
duizenden Nederlanders en buitenlanders, in elk mens wekken dat subtiele
gevoel van „kunst", van „schoonheid", en dat men dat in verband met
bloeiende boomgaarden (een alliteratie) met hetzelfde stijlfiguur over
brengt op de Betuwe en op de Beemster, waarmee „bloeiend" al evenzeer
een alliteratie maakt? Wij weten liet niet. Maar op speurtocht naar dc
bloesems in ons land, zagen wij ook een Bloeiende Bungei t in Zwaag (N.H.)
een frisse lente in Friesland, een lieflijke lente in Limburg en wat al niet
meer.
Onze tocht ging eerst naar Limburg,
waar wij zagen de mooiste bloesems m
het typische landschap tussen Roermond
en Slttard, perelaars voor een oude
boerdery en appelbloesem, lange rijen,
weelderig dik, op de kale, naakte grond
m de wei, met hoge staarten, met krul
staarten, hun gekste en wildste sprongen
tegen een achtergrond van bloeiende bo
men en een eenvoudige hofstee en en
kele schuren.
Van 's-Hertogonbo«fch ging de tocht
waarover men reed met tractors, de yer, "^bommel, waarmee wij
grond loshield. en de bloesem bespoot
appelbloesem ook van vele bomen, wit
afstekend op een groene grasmat, waar
op lammeren sprongen en darteldon. In
de omgeving van Roermond zagen wij
een kleine peuter, die samen met haar
vader een sinaasappel zat te eten en wij
maakten een praatje Lieske, in haar
overall bleef ons echter Wantrouwig
aankijken en of haar vader nu al aan
spoorde: kunde nie lachten tegen Mie
neer, zij keek, alsof zy zeggen wilde: wat
doet, die vreemde man hier, cr zijn Im
mers nog geen appels-
Overal waar w(i verder kwamen, van
Roermond naar Nedêrwaert, naar So
meren, naar Helmond, hoar Beek en
Donk, naar 's-Heriogenboseh: „de boer:
h\i ploegde voort- HIJ dot ons gul k(J-
ken, waar wjj maar kijken wilden, maar
of hll die bloesem op «cn nu zo wool
vond? neen, dat niet! HU zag slechts de
belofte, zü het nog eon v<jge belofte
voor een aanstaande oogst rijk of matig
of arm, men weet, het niet. De bloesem
begroet. hU als een eerste teken van
vruchtbaarheid, maar verder niet; de
vruchten moeten het doen en de afzet!
Maar wij? Wij zagen de talrijke facetten
van kleuren van licht naar donker, van
wit naar rose, maar ook van het brons-
groen van dennen. TegGn een rn&tblau-
wo lucht bloeiden de bomen. Frank en
vrij liepen wij de boomgaarden op. Af
en toe baste een waakhond. Af en toe
sloeg men ons achter dichte of openge
schoven gordijnen gade, misschien den
kend: als die mensen daar nu eenmaal
plezier in hebben, laat hen dan gaan!
Dartel sprongen de koeien* voor het eetai
in de Betuwe waren beland. Van links
naar rechts doorkruisten, wy die streek
cn de hele omgeving, niet langs de grote
autowegen, maar over de vaak smalle
djjken en door de typisch Gelderse dor
Kesteren en vele kleine dorpen die deze
hoofdplaatsen verbinden. Hoogstammen
en laagstammen stonden in bloei. Wy
zagen er appelbomen, maar ook peren-,
kersen- en pruimenbloesem. De Proef
tuin van Zaltbommel stond er al heel
goed bij en was een witte weelde van
de natuur tegen een stalen achtergrond
van twee meesterwerken van techniek,
grote bruggen voor verkeer en spoorlijn.
Maar men behoeft werkelijk niet allen
de modelboomgaarden te zien, want
hier en daar tegen een oud huisje of
rond een vertrouwde Hollandse molen
vindt men rustieke plekjes, die men in
ons overigens koude kikkerlandje niet
zou verwachten. Maar wjj moesten ver
der. Door het Sticht. In de omgeving van
Wijk bij Duurstede. En rond Wouden
berg en Bunnik. Om te belanden in de
Beemster.
De Beemster. Wij reden er door maar
zagen betrekkelijk weinig. Wel hier en
daar een boomgaard vol bloesem, zich
spiegelend in 'n wijde sloot, waarin een
schuitje lag gemeerd door het nauwe
lijks rimpelend water. Met uitzondering
echter van de Zuid Oost Beemster was er
weinig te zien. De Beemster heeft de
naam tnaar moet de daad opnieuw krij
gen. Tengevolge van de inundatie (ijdens
tic bezettingsjaren zlin vele boomgaai'
pen.
Wij bezochten Geldermalseri, Tiel, i den totaal verdronken. Het. heeft lang
geduurd aleer de grond er weer in goe-
conditie was voor f ruitteelt. En zodoende
zagen wij er wel talryke nieuwe aan
plantingen, maar van volle rijke bloesem
kon moeilük sprake zijn. Toch was de
tocht over De Rijp, Grafldijk, Oosthui-
zen en Avenhorn naar Hoorn sprookjes
achtig, want rijdentj door het vlakke land
over vaak niet brede polderdijken, be
landden wjj soms plotseling in zeldzaam
oude dorpjes, waarin een kenner van
bouwstijlen zijn hart kan ophalen, waar
in een vorser naar oude gebruiken en
gewoonten veel. misschien te veel zou
opmerken.
Van Hoorn naar Zwaag, en meer spe
ciaal naar de ZWager Bangert, een buurt
schap die volgens do Rijkst ujnbouw-
consulent te Hoorn, Dr Ir C. Rietsema,
haar naam ontleent aan „bongerd
boomgaard. En eigenlijk is die streek een
grote boomgaard met een smalle ver
keersweg er dwars doorheen. Daar was
liet een sprookje. Compacter zagen wij
elders in Nederland de bloesem rr/ l. Wij
reden 'n „bouwer" achterop, vroegen naar
de Bangert, en met een hark in zyn
hand fietste hij voor ons uit, ons wijzend
de mooiste plekjes. Op hoog- en laag
stammen een weelde van kleuren, zich
Een Franse schooljongen, die bekend had
een zeventien jaar oude klasgenoot te heb-
Dit moest geen semi-overheidsinstellir I ben. gedood, is gteteren te A
zijn, daar moest het Ned. volk achter staan. Parijs) tot 10 jaar eenzame opsluit g
Wil de regering nu ook van de televisie
een chaos maken? Een nota, zoals de heer
Van Sleen wenste, wilde dc heer Van de
Zaal niet. Hij wilde nu antwoord op al
die vragen. Niet ir Otten van Philips had
het Ned volk moeten inlichten, maar de
regering. Hij vroeg onder welke voor
waarden aan Philips toestemming was ver
leend voor 't uitzenden van televisie-pro
gramma's.
De heer Peters (K.V.P.) wees erop, dat
van de televisie enorme invloed zou uit
gaan. Daarom moet zü worden omringd
met de grootst mogelijke waarborgen voor
dc geestelijke volksgezondheid. Hier die
nen dezelfde waarborgen te worden ge
steld als bij de litm.
Overigens was hij met zijn politieke
vrienden van mening, dat het budget van
het Ned. volk hiermee te zwaar werd be
las!. Hij meende ook, dat de televisie een
laak moest zijn voor de omroepverenigin
gen. Experimentele uitzendingen kan hij
aanvaarden, maar dit mocht in genen dele
een vooruitlopen betekenen op een defini
tief bestel.
Morgen zal de staatssecretaris, mr Cats
op al deze vragen antwoorden.
F. S.
aiS
stammen een nccuc Bij de verkiezingen voor het Hoog-
aflekenend op diep zwarte grond. Aah heemraadschap Delfland zijn de volgende
personen gekozen: a Tweede district: J.
J. Roels te Honselersdijk (Hoofdinge
land). C. van Dijk. te 's-Gravcnzande
(plaatsvervanger); b. Derde district: C. S.
de Jong te Schipluiden (Hoofdingeland».
G. Moerman te Schipluiden (plaatsver
vanger); c. Zevende district! P. Grave-
land te Oversehie (Hoofdingeland), J. v.
d. Kooy te Oversehie (plaatsvervanger);
d Schiedam: mr .T, Heusdens te Vlaardln-
gen (Hoofdingeland), J. Buis te Vlaar-
dingen (plaatsvervanger); Den Haag: J.
G- W. Bolomey (Hoofdingeland).
Een Hollundse symphonie
weerskanten van de weg een sloot, waar
over talrijke oude en nieuwe bruggetjes,
de oude niet vervallen, maar van de ty
pisch oude West-Friese stijl. Daarover
heen de bloesems. Bloesem over een oud
bolenthuisje, waaronder een dribbelend
schuitje, dat, danspasjes scheen te maken
op de wieken van de wind, die het. water
rimpelde. De Zwager Bangert is als een
schilderij.
Vandaar weer verder. Over de Afsluit
dijk naar Friesland. Of daar ook een
fruitteeltcenerum is? Neen. Nog niet.
Maar het is zich aan het vormen. Reeds
worden jaarlijks op de Veiling Leeuwar
den duizenden kilo's fruit aangevoerd,
maar de schoonheid van de bloesem moet
er nog worden gezocht. Wie echter het
Friese land ook maar enigszins kent, zal
zich kunnen indenken, hoe bloesem hier
het landschap, elk erf kan sieren. De
spreekwoordelijke Friese properheid
wordt in de schoonmaaktijd als het
ware een feest, die de natuur dit eigen
volk geeft. Bloemen, als de landaard
hoogtij viert.
Na nog een kort bezoek te hebben ge
bracht. aan de kop van Groningen met
als centrum Loppersum, moesten wy onze
tocht staken. Er kwamen koude en
gure dagen Overal sloten zich de kleine
bloemkelkjes, tenzij zij reeds wafen uit
gebloeid. Maar wij wisten na deze tocht,
dat ons land in Mei een feest viert, scho
ner dan waar ter wereld ook. Wij wisten,
ook al konden wjj niet alles zien, al moes
ten wij bijvoorbeeld het rijke Zeeuwse
land laten liggen voor een volgend jaar,
dat wij, ongeacht of de oogst lonend zal
zijn, gedurende die bloesemtijd leven in
eèn land, dat elk jaar opnieuw er als
het ware naar streeft haar naam:
„overvloeiend van melk en honing" waar
te maken.
oordeeld. Zijn medeplichtige, zoon van 'n
hoofdinspecteur van politie, werd veroor
deeld tot vijf jaar cellulaire gevangen
schap.
Het proces heeft in Franrijk sterk de
aandacht getrokken.
De beide jongens, die verzot waren op
Amerikaanse gangsterfilms, zouden van
plan geweest zijn een „verzetsbeweging"
te organiseren, als het Russische leger
Frankrijk zou binnenvallen. Hun slacht
offer, was „ter dood veroordeeld", omdat
hij gezegd had te zullen vluchten als da
Russen zouden komen, zo verklaarde -te
verdediger van een der jongens. De poli
tie verklaarde echter, dat de jongens ia-
loers waren op hun kameraad, die be
weerde veel geld verdiend te hebben in
de zwarte handel.
De rechter verklaarde dat er verzach
tende omstandigheden waren en dat hij
daarom niet dc doodstraf zou uitspreken.
De ouders van de beide beklaagden
werden moreel verantwoordelijk gesteld
en veroordeeld in de kosten van het ge
ding.
D© Franse autoriteiten te Rabat, in Ma
rokko hebben Donderdag een gebied na
bij de plaats Azilal. in het Atlas-gebergte
tot „gevaarlijke zóne" verklaard. In dit
gebied opereert een krankzinnige Moor,
die in de afgelopen vijf dagen zeven per
sonen heeft doodgeschoten. Tien duizend
gewapende politiemannen en burgews .ia-
gen geholpen door een vliegtuig cn poli-
tie-hondon op de krankzinnige. Niemand
mag in de „gevaarlijke zóne" reizen zon
der een speciale pas. Heeft men die. aan
wordt men door een gewapende wacht
vergezeld Alleenwonende bewoners van
de streek zijn naar elders overgebracht.
Auto's en vrachtauto's rijden slechts in
convooien door het gebied, waarbij de
bestuurders bewapend zijn.
K. In de ziekenwagen gedragen. Het
slachtoffer was gehuwd en had drie
kinderen.
Dc heer II. uit Watergang bü Purmerend
haalde gistermiddag zelf het stoffelyk
overschot van zün verdronken zeven-
is de 28-jarige Amsterdamse bontwerker
W. H. K. met zün auto, een grijze kleme
vier persoons Hillman in het water van
de Amsterdamse Keizersgracht gereden en
hierbü om het leven gekomen.
De bontwerker, die zich haar huis wil
de begeven poogde met zün auto, die
aan de grachtkant stond geparkeerd,
tussen een boom en de valkant door te
rijden. De wagen gleed af, dook met ae
neus naar voren het water m en kantel
de iiierbij. Onmiddellijk sprongen twee
personen, de 19jarige J. de Vries, die juist
voorbij kwam en een collega van het
slachtoffer, Frits van Doorn, de wagen
na Zij slaagden er wel in een portier
te openen, doch het gelukte hun met de
bestuurder uit de, wagen te krijgen. Om
kwart voor zes had de ktaanwagen van
jarig zoontje uit het water van de Broe
kervaart. Het ventje had Woensdagmid
dag een slager overgeroeid, maar het was
niet teruggekeerd. Toen de ouders onge
rust werden over het lange uitblüven
van hun zoontje en bfl het water gingen
kijken, zagen zü dc roeiboot leeg op de
vaart drijven Onmiddellük werd met
assistentie van buren met dreggen be
gonnen, doch eerst gistermiddag hadden
deze pogingen resultaat.
