Jean Delannoy over zijn
nieuwste film
Zuinigheid is GEEN AFBRAAK
MODEPRAATJE
juni begon goed, maar.
Ons
De wraak der liefde
J. S. Fletcher
Maar wijs omgaan met z'n bezit
Het weer wordt minder
mooi
Slank zijn
SveltPills
Belgische pokken-maat
regelen opgeheven
Voor een zilveren
gulden
ZATERDAG 2 .JUNI 1951
PAGINA 4
„DIEU A BESOIN DES
HOMMES" GEEN PRO
PAGANDAFILM
Italiaanse film over het leven van
Paus Pius X in voorbereiding
C.6I9
Financiële transactie tussen twee
gemeenten
DOOR
(Wordt vervolgd),
Met zijn nieuwste film „Dleu a besoin
des hommes" (God heeft de mensen
nodig), welke binnenkort hier te lande
in vertoning komt en waaraan wij ver
leden week Zaterdag een uitvoerige be
schouwing hebben gewijd, heeft de Fran
se filmregisseur Jean Delannoy opnieuw
de aandacht op zich gevestigd.
De thans 43-jarige Jean Delannoy heeft
aan de Sorbonne te Parijs filosofie ge
studeerd, alvorens hij het meer mate
riële terrein van de filmindustrie betrad.
Eerst was hij werkzaam als acteur
dat was nog in de tijd van de stomme
film en daarna als leerling van Ernst
Lubitsch, bij wie hij als „cutter" een
harde leerschool doormaakte.
Sinds 1935 Is Delannoy filmregisseur,
maar pas met Coeteau's „L'Eternel
Retour" by gelegenheid van de pre
mière van deze flim bracht hij een be
zoek aan ons land en André Gide's
„La Symphonie Pastorale" trok hij de
aandacht van het internationale publiek.
„Het is merkwaardig te moeten con
stateren", aldus heeft Delannoy onlangs
in een persinterview verklaard, „dat de
film heen en weer wordt geslingerd fus
ten twee uitersten: óf men beklaagt zich
over haar kinderlijkheid, erger nog: haar
onbenulligheid en geestelijke armoede,
6f men schrijft haar voorbeeldige kwali
teiten toe. De film verdient nog over
dreven eerbewijs, noch onderschatting.
Een film is een werk van dramatische
kunst.Dat is alles en het is dikwijls veel".
Delannoy zelf verklaarde nadrukke
lijk, dat het niet zijn bedoeling is ge
weest, een „religieuze film" te maken,
maar een film, die zioh bezighoudt met
een „cas de religion", een religieus ge
val. „Het gaat", aldus Delannoy, „om
een thema en niet om een these. Dat dit
onderwerp degenen, die bestemd zijn om
over een dergelijk geval na te denken,
tot gevolgtrekkingen brengt, is zeer nor
maal Maar voor ieder ander treedt deze
historie niet buiten het kader van een
dramatische actie. „God heeft de men
sen nodig" is geen propagandafilm. Juist
om die redenen dwingt ztf de mensen op
recht bij zichzelf te rade te gaan over
bepaalde principes en brengt zij de toe
schouwer er toe, naar de waarheid te
speuren. Want de waarheid, die men
vindt op de bodem van zijn hart en van
zijn geweten, is kostbaarder dan die,
welke door de felste IJveraars wordt op
gelegd. Daarom hebben wij, Jean Au-
renche, Pierre Bost, (de samenstellers
van draaiboek en dialogen) en ikzelf, ons
ervan weerhouden, een religieuze film
te maken.
Mensen, die ten aanzien van „God
heeft de mensen nodig" van heiligschen-
nes spreken, houden zich wellicht stipt
aan de letter van de wet Anderen er
kennen echter in deze film een diepe
religieuze geest. „En is het niet zo al
dus Delannoy, „dat de letter doodt en
de geest levend maakt?"
Jean Delannoy besloot zijn interview
aldus: ,De film evolueert, al was het al
leen maar, omdat meer en meer kun
stenaars haar gebruiken als hun uit
drukkingsmiddel. Het publiek zelf wordt
moe van de „kolossale successen die
steeds weer worden opgediend volgens
langstelling van het publiek niet ver
liezen. De enige manier om vandaag aan
de dag een goede film te maken, is een
goed onderwerp te nemen. Aan de an
dere kant is het produceren van films
dermate kostbaar, dat wij gedoemd zijn
om altijd weer succes te hebben. Dit
laatste behoeft echter geen handicap te
zijn. Het is veeleer een extra prikkel
voor de filmkunstenaar, die zijn taak
serieus opvat".
Bij de vertoningen van de film „Dieu
a besoin des hommes" op het Festival
in Venetië en later o.a. in New York
werd aan Paul Graetz, de producent,
de vraag gesteld: „Waarom hebt u voor
een film, die een katholieke achtergrond
heeft, een regisseur en een hoofdvertol
ker gekozen, die belden protestant zijn?
„Ik ben over deze vraag", aldus luid
de het antwoord van Graetz, „hogelijk
verbaasd. Ik dacht, dat de tijd, waarin
een producent aan zijn kunstenaars vra
gen sftlt over zijn geloof, mèt Hitler was
verdwenen. Werkelijk, ik heb er geen
ogenblik aan gedacht, om naar hun ge
loofsovertuiging te informeren. Voor mij
was Delannoy, na „La Symphonie Pas
torale", de aangewezen man om deze
film te regisseren en ik koos Pièrre
Fresnay wegens zijn vertolking in de
film „Monsieur Vincent"."
Hollywood heeft één van Amerika's
radio- en televisie-maatschappijen over-'
genomen. Dit kan worden beschouwd als
de eerste grote poging van de Ameri
kaanse filmindustrie om de gezinnen,
die rustig thuisblijven, weer naar liet
pluche en de dikke tapijten van de bios
cooppaleizen te lokken.
De overeenkomst, waarmee naar
schatting een bedrag van honderd milli-
oen gulden is gemoeid, is aangegaan
door United Paramount Theatres, een
van de grootste bioscoopconcerns in de
Verenigde Staten. Dit concern is thans
eigenaar van de American Broadcasting
Company, een van de vier grote Ame
rikaanse radio-omroepen, die particu
lier bezit zijn. Deze maatschappij heeft
vijf eigen televisiestations en levert pro
gramma's aan 57 andere stations. Haar
radioprogramma's worden door bijna
300 plaatselijke stations uitgezonden.
United Paramount bezit 650 theaters
en controleerde reeds een televisiestation
in Chicago. Door gebruik te maken van
het net der American Broadcasting Com
pany, kan het concern televisie-uitzen
dingen van groot formaat in zijn thea
ters houden of zijn films rechtstreeks aan
de klanten thuis „verkopen".
Leonard Goldenson, de voorzitter van
Paramount verklaarde met betrekking
tot de thans gesloten overeenkomst:
„We zijn van plan de theater-televisie
uit te breiden. Momenteel voeren we
onderhandelingen om in de komende
herfst het aantal televisie-uitzendingen
van voetbalwedstrijden in onze theaters
uit te breiden".
„Op die manier", aldus Welles, „moet
ik tegenwoordig zien rond te scharrelen.
De laatste twee jaar werk ik aan mijn
film „Othello". Nu en dan moet ik er
er mee ophouden om als acteur in an
dere films op te treden, zodat ik weer
geld kan steken in de productie van mijn
eigen film. Ik wil doorgaan met het ma
ken van films, maar op mijn eigen ma
nier en ai het geld, dat ik verdien, gaat
daaraan heen. Als ik alleen maar op
trad in andermans films en het geld voor
mezelf hield, zou ik een rijke filmster
zijn. Maar ik moet mijn eigen spelers
betalen en bovendien mijn hotelreke
ningen. Daardoor blijft er geen cent
vooi' mezelf over. Mijn reis naar Londen
heeft geen ander doel dan geld te ver
dienen voor het laboratoriumwerk In
verband met „Othello"."
Orson Welles is in vier jaar niet in
Amerika geweest. In die jaren heeft hij
Europa rondgereisd en is hij in Noord-
Afrika, Italië en Engeland als acteur
opgetreden in films van anderen.
„Ik mis Amerika niet erg maar ik
zou graag een eigen huis, een permanen
te basis, hebben", verklaarde hi). „Als
„Othello" een succes is, ben ik binnen.
Dan zal ik wat geld voor mezelf hebben.
Daarmee ga ik me ergens vestigen en
doen wat ik graag wil".
hetzelfde recept. Wt) moeten iets nieuws
brengen, steeds weer, willen wij de be-
Pierre Fresnay in Jean Delannoy's
film: „Dieu a besoin des hommes".
Phil Reisman, de vice-president van
RKO Radio Films, die belast is met de I
distributie van films in het buitenland,
heeft aangekondigd dat RKO de dis
tributie voor de Verenigde Staten en
Canada op zich zal nemen van de be
langrijkste Europese films.
Door Ned. E. Depinet, de president
■van de RKO, is daartoe in New York een
speciale organisatie in het leven geroe
pen. In Parijs is een tweede organisatie
opgericht met het doel, contact op te
nemen met Europese producenten om de
voornaamste Europese producten voor
wereld-distributie te verwerven.
RKO is tot deze stap overgegaan als
resultaat van de ervaringen, welke de
maatschappij heeft opgedaan met de
distributie van Europese films In Eu
ropa, zoals „Anni difficili" in Frankrijk
en Scandinavië, „Domani e troppo" in
Italië en „Fietsendieven" in Duitsland.
Dit betekent, dat er thans een moge
lijkheid is geschapen om, als er in Ne
derland een film wordt gemaakt, deze
film ook in Amerika en Canada en zelfs
over de gehele wereld door RKO te
laten distribueren.
De Italiaanse „Cinelia San Marco"-
filminaatsehappij gaat een film maken
over Paus Pius X, waarin de meest dra- l Orson \v elles: „Ik ben een landloper,
matisehe momenten uit het Pontificaat
van deze grote Paus, voornamelijk het
uitbreken van de eerste wereldoorlog
die leidde tot zijn dood, in beeld zullen
worden gebracht. Het scenario voor deze
film is samengesteld door de paters
Felix A. Morlion en Laghi en verder door
Ettore M. Margadonne en Ottavio Jem-
ma naar gegevens, die door Enzo Duse
zijn verzameld. De regie van de film, die
de voorlopige titel „Uomini non guar-
dano il cielo" (De mensen zien de hemel
niet) draagt, is in handen van Umberto
Scarpelli.
OndeT leiding van Miss Marilyn Sil-
verstone zal, zoals we reeds hebben aan
gekondigd, een filmgroep van Art Film
Productions een bezoek brengen aan Ne
derland. Het staat, thans vast, dat deze
groep, die uit 6 èi 7 personen bestaat, half
Juni in ons land zal arriveren en zowel
Delft als Amsterdam tot haar werkter
rein zal kiezen.
De regisseur Jean Osar heeft de groot
ste belangstelling voor het werk van
Johannes Vermeer. Hjj is voornemens in
Delft en diverse musea opnamen in
technicolor te maken voor de samen
stelling van een „short" (een korte
film), welke zich geheel op deze schil
der concentreert.
Orson Welles (maker o.a. van „Citi
zen Kane" en „Macbeth"; acteur in
„The Third Man"), die ongeveer
200.000,— per film kan verdienen,
heeft onlangs tijdens een persconferen
tie in Londen verklaard: „Ik bezit een
voudig geen cent van mezelf en dat
kunnen jullie gerust in de krant zetten.
Ik ben een landloper, een rondzwerven
de toneelspeler. Ik trek van het ene
hotel naar het andere. Een eigen huis
heb ik al lang niet meer".
Orson Welles heeft een kort bezoek
gebracht aan Londen om geld te ver
dienen teneinde de productie van zijn
film „Othello" te kunnen betalen.
een rondzwervende toneelspeler"
Het voorlichtinngsbureau van de voe
dingsraad meldt:
Bij het woord zuinigheid denken we
meestal (niet ten onrechte) aan het ach
terwege laten van bepaalde inkopen aan
het kiezen van goedkopere waren en het
verlagen van onze eisen aangaande voe
ding. kleding, ontspanning enz,
Maar vergeten wij daarbij niet vaak
dat men ook de zuinigheid kan toetraehen
door verstandiger en voorzichtiger om
te gaan met hetgeen men al bezit?
Als voorbeeld noemen we maar de be
handeling die pannen soms moeten on
dergaan. Hoe vaak ziet men niet, dat een
pollepel of stamper op de rand van de
pan wordt afgeslagen. Voor alle pannen
is dit funest: het emaille springt bij zo'n
behandeling al gauw zelfs van de sterk
ste geëmailleerde pannen af, terwijl alu
minium pannen deuken krijgen, met ala
gevolg dat het deksel niet meer op de
pan pari. En deuken of afgesplinterde
plekken komen er ook in deksels die op
de grond vallen en in pannen, welke
ruw tegen gootsteen of afwasteil wórden
gestoten. Het peerzetten van hete pan
nen, speciaal geëmailleerde pannen voor
eleetrisch koken, op een koud aanrecht
is zeer slecht voor de panbodems. Men
plaatse ze op een treefje of plankje. Door
al deze fouten en door veelvuldig aanbran
den van de spijzen is een keuikenuitzet
jaren eerder versleten dan nodig is.
Aangebrande pannen kan men beter
even uitkoken met water en zout als
het aluminium pannen zijn, met waiter
en soda wanneer ze geëmailleerd zijn.
Dit is beter dan ze lang te schuren. De
aangebrande laag laat door het koken
gemakkelijk los,
Droogdoeken worden ook niet altijd
met voorzichtigheid gebruikt. De scher
pe kant van messen en de tanden van
vorken maken gaten, die de droogdoek
spoedig in een gootsteendoekje verande
ren. Na iedere afwas de doek even uit
spoelen verlengt ook de „levensduur" van
Uw droogdoeken; men houdt ze langer
schoon en verwijdert tevens de zeepres
ten. die het weefsel aantasten.
Sommige huisvrouwen zetten voor het
gemak altijd zoveel thee. dat er soms
een halve theepot vol overblijft. Aange
zien opgewarmde thee niet smakelijk is,
Nu de warme zomerdagen nog steeds
op zich laten wachten, is-een dun wol
len jasje haast onontbeerlijk.
Van dit mooie Prinsessemodel-jasje
is het patroon verkrijgbaar in maat
60. 70, 80, 36. 38 a 0.75.
1.30, 1.50, 1.70, 1.95, 2.25 meter: van
130 cm brede stof is er voor nodig.
De rug bestaat van boven uit drie
banen, in de taille valt een klein cein
tuurtje en valt de middelbaan daar
met een plooi onder uit.
Het voorpand is met een flinke over
slag en sluit met twee rij knopen.
De kraag kan ook hoog gesloten ge
dragen worden. Op het zijpand valt
voor garnering een klepje.
De mouw is van onderen met drie
knoopjes afgewerkt.
Hoe bestel ik mijn patroon?
Plak aan de adreszijde naast en buiten
de frankeerzegel, het verschuldigde
bedrag aan geldige postzegels, en zend
deze naar
ATELIER CROON, BEATRIJS
STRAAT 4. ROTTERDAM
Vermeld aan de andere zijde dui
delijk Uw naam, adres, woonplaats
en maat en nummer van het gewenste
model.
Plak nooit meer dan f 1.op een
kaart, wat meer geplakt wordt is
waardeloos.
Girostortingen eveneens ten name van Atelier Croon op nummer 271291
Afgehaald elke dag van 9 tot 12 en van 2 tot 5 uur. Behalve 's Zaterdags.
komt deze rest vaak in de gootsteen te
recht. Thee is echter een van onze duur
ste genotmiddelen! Zet daarom nooit
meer thee dan U zeker nodig zult hebben,
Wat extra thee voor onverwachte gasten
is vlug genoeg gezet en zij zullen de
verse drank des te meer waarderen.
Kropsla is duurder dan stoofsla en
vaak zijn de kropjes stoofsla zo fris en
gaaf, dat U de mooiste bladeren heel
goed kunt gebruiken om er een rauwe
salade van te maken.
Gooi viskoppen en -graten niet weg
en vraag ze Uw vishandelaar enbij wan
neer U schoongemaakte of gefileerde vis
koopt ook al hebt U geen kat! Hier
van kunt U nl. een smakelijk soepje
trekken, dat kan worden afgemaakt met
een scheut melk en fijngesnipperd^ pe
terselie. en gebonden met bloem. Zo'n
,-isbouillon maakt soeppakjes overbodig!
Tenslotte geven wij nog een recept
voor restverwerking van oude aardappe
len en een wat droog geworden stukje
kaas, dat eerst afgeschrapt en fijnge-
raspt wordt.
Koude, gekookte aardappelen, melk,
geraspte kaas, boter of margarine, zout
(peper, nootmuscaat).
De aardappelen met zerveel melk op
zetten dat ze tenminste voor de helft
onderstaan en zachtjes koken tot ze door
en door warm zijn. Daarna de aardappe
len fijnstampen of door een zeef wrijven.
Geraspte kaas, een klontje boter of mar
garine en naar smaak zouit (peper en
nootmuscaat) toevoegen. IDe massa op
het vuur glad roeren en goed warm laten
worden, Desgewenst de purée in een
vuurvast schoteltje overdoen, met ge-
rastpte kaas bestrooien, er hier en daar
een klontje boter of margarine op leggen
en er in een hete oven snel een korstje
op laten komen.
(Van onze weerkundige medewerker)
De Meimaand is goed geëindigd en Juni
zelfs nog beter begonnen. Vier zonnige
dagen achter elkaar hebben wij in geen
tijden gehad, zodat deze gebeurtenis niet
onvermeld mag blijven. Wel was het met
de temperatuur eerst nog maar zo-zo,
omdat de wind ongeveer Noord-Oost was
en de lucht uit het hoge Noorden via
Scandinavië naar ons land stroomde.
Daarin kwam geleidelijk verbetering,
waardoor de wind naar het Oosten draai
de en de aangevoerde lucht óns niet
meer via het koude zeewater, dat volgens
metingen op de lichtschepen momenteel
een temperatuur van 12 graden bezit, be
reikte. Gisteren kwamen zodoende tem
peraturen van 22 graden voor; het was
dus niet zomers, maar toch wel erg
lekker, vooral uit de wind.
Zoals aan alle goede dingen een einde
pleegt te komen, is dit ook met, het mooie
weer het geval. Vanmorgen begon zich
reeds een aantal dreigementen aan de
meteorologische horizon af te tekenen.
Daar is in de eerste plaats de algemene
daling van de luchtdruk in geheel West
en Noord-West Europa, hetgeen nooit
iets goeds kan beloven. Verder valt °p te
merken, dat het gebied van hoge diUK
zich een weinig naar het Westen heeft
teruggetrokken, waardoor de wind in de
Noordelijke provincies opnieuw uit het
Noorden is gaan waaien en dus weer van
zee komt. Het belangrijkste is evenwel,
dat een ondiepe depressie, die de alge
lopen dagen boven Frankrijk gelegen was,
zich in Noord-Oostelijke richting heeft
verplaatst en dus dichter in onze buurt is
komen te liggen.
Vanmorgen vroeg was de hemei in
Zuid-Limburg dan ook reeds met wolken
bedekt, terwijl in Oost-Brabant de be
wolking begon toe te nemen. Het is niet
onmogelijk, dat in de loop van de dag in
die streken 'n onweerbui tot ontwikke
ling komt, zoals reeds herhaaldelijk boven
Frankrijk is gebeurd.
Voor morgen blijft de kans op zo'n
bui bestaan, terwijl de temperatuur er
zeker niet hoger op zal worden, ai is
uitgesproken koud weer evenmin te ver
wachten. Het is jammer, dat juist voor
de Zondag de vooruitzichten minder
gunstig moeten worden geacht, maar de
indruk was vanmorgen, dat er ook nog
wel eens een zonnetje aan te pas zal
komen.
is de «veni on elke
moderne vrouw Ouizen-
den vrouwen, die een
neiging hebben tot
nwoorliivigheid. maken
In het buitenland sedert
jaren gebruik van
«Burchard»
4« krachtig «srktnd#,
il!varen MankheidsdragM*
Zuivc plantaardig er*
volkomen onschadelijk,
ook bii langdurig gebruik i
Thans ook in Holland vtrkrijghoor!
fn ApofhaVsn en DroglsTeriJe*
Oepoh ALPHAAdcmJan LuijUnelfOaMOt
De Belgische minister van Volksgezond
heid heeft Vrtjdag het besluit getekend,
waarbij de maatregelen, welke enige tijd
Beleden getroffen werden met betrekking
tot personen, die uit de Nederlandse
Provincie Noord-Brabant kwamen en met
name. die uit Tilburg afkomstig, worden
opgeheven.
De Alg. Ned. Ver. voor Vreemdelingen
verkeer (A.N.V.V.) heeft via haar buiten
landse vertegenwoordigers zoveel moge
lijk bekendheid gegeven aan het feit, dat
de maatregelen ter bestrijding der pokken
epidemie thans zijn ingetrokken. Dit is
gedaan teneinde de nadelige gevolgen
voor het tourisme uit het buitenland naar
Noord-Brabant zoveel mogelijk op te
heffen. Zo is bijvoorbeeld in België het.
bericht vla pers en radio, alsmede onder
de reisbureaux verspreid.
In alle ernst, maar met een glimlach om
de lippen, heeft burgemeester Schoemaker
van het oude stadje Groenlo zijn collega
van Deventer, mr Bloemers, te zijnen
gemeentehuize een klinkende zilveren gul
den in de handen gestopt En daarmede
werd Groenlo volgens notariële acte eige
naar van een stuk grindweg 6000 vierk.
meter in oppervlakte.
En Deventer was van een grote last af.
Precies een eeuw geleden had een ver
eniging in Deventer een weg laten aan
leggen van Deventer via Laren. Lochem
en Borculo naar Groenlo. Maar het ging
de vereniging die voor dertig Jaren was
opgericht, niet naar den vleze, weshalve
de weg en alles wat er bij hoorde (zoals
het onderhoud) overgedragen werd aan de
gemeente Deventer. Na 1880 liet Deven
ter de weg onbeheerd liggen, geen cent
meer bestedend voor het onderhoud er
van. En Groenlo geloofde het ook wel.
Vorig jaar besloot Deventer schoon
schip te maken en na een prettig han
deltje met Groenlo werd tot verkoop voor
een zilveren gulden besloten, hetgeen
thans dan geschied is. Er kwam bij deze
plecht'gheid wat symboliek te pas. Zo
kreeg het college van B. en W. van
Deventer voor elk lid een paar wollen
Grolse wanten, een der befaamde Groen-
lose producten. Met die want aan heeft
mr Bloemers zijn handtekening onder de
verkoopacte gezet. En voor die gulden is
ook de vriendschap van Groenlo gekocht,..
ROMANBIJVOEGSEL
KORTE INHOUD VAN HET VOORAF
GAANDE.
Kesteven, een „vriend" van Darrell
Tress, wordt vermoord gevonden op
Lynne Court, het landgoed van Dar
rell en diens zuster Paquita. Dr Hex-
tall en zijn vriend, de advocaat John
Smith, trachten uit te vinden wie de
moordenaar is. De advocaat vertrekt
met zijn klerk, Styler, naar de kust,
waar zij een kapitein ontmoeten, van
wie zij te weten komen dat hij door
onbekenden is aangezocht een ont
vlucht gevangene van F'ra,2®"5ï"J'a5a
naar Europa te brengen. Tickell, de
man, die van de moord op Kesteven
verdacht werd, blijkt te zijn overle
den, als het tweetal van de kust is
teruggekeerd. Juffrouw Broek, gou
vernante op Lynne Court, die met
Kesteven in relatie schijnt te hebben
gestaan, wordt eveneens dood aange
troffen.
18).
Mijn klerk en assistent, mevrouw
Renton, zei Smith haastig, terwijl hij op
Styler wees, een jong mens, dat u
volk nen vertrouwen kunt, mevrouw.
u hoeft niet bang te zijn om te spreken
omdat hij erbij is.
Mevrouw ging op de stoel zitten, die
Hextall voor haar plaatste aan het einde
van de langwerpige tafel, waaraan de
mannen gezeten waren. Zij zag er enigs-
z.ms opgewonden uit.
Ik kwam hier, zei ze- omdat iik dacht
dokter Hextall en mr Smith bij u te vin
don, mijnheer Tress en., en., kortom, ik
heb iets, dat mij hindert en ik heb goede
raad nodig. Betreffende diedie vre
selijke geschiedenis met juffrouw BTock„
weet u U hebt de laatste courant zeker
wel gezien?
Neentenminste, we hebben niets
gezien wat u behoeft te verontrusten, ant
woordde Smith, die voor alien iiet woord
voerde. Het laatste, dat wij zagen, was
meen ik de extra-middageditie. En daarin
stond niet veel.
O, maar hier is een later bericht,
riep mevrouw Renton uit. terwijl ze een
courant uit haar tas nam. Die kocht ik
een uur geleden en wat ik daarin las.
bracht me hier ik ben er heus over in
de war, want ik wil niet in die akelige
geschiedenis gernengd worden en ik zie
er In gehaald zou
niet In, waarom
worden.
Zij gaf de courant aan Smith, die dade
lijk het bericht las, dat zij aanwees:
DE MOORD IN HYDE-PARK
De laatste onderzoekingen betref
fende de dood van juffrouw Broek, de
gouvernante van Lynne Court wijzen uit,
dat het slachtoffer kamers had gehuurd
in Laburnum Terrace, een stille zijstraat
van Kensington Square. Zij was daar
twee dagen geledien gekomen. Ze had een
bezoekster gehad, die door de hospita,
juffrouw Hodgson, duidelijk beschreven
wordit- Een verklaring van gewicht inzake
het mysterie is. dat 's avonds voor de
moord, gisteravond dus,, het dienstmeisje
van juffrouw Hodgson juffrouw Brock in
een taxi zag stappen in gezelschap van een
lang persoon. Zij beschrijft de persoon als.
niet jong en met een militair voorkomen.
De politie is aan het werk en trae.it de
bezoekster, de taxichauffeur en de man,
die in juffrouw Brocks gezelschap was te
vinden.
Smith legde de courant neer en zag
mevrouw Renton aan-
Ja? vroeg hij.
Ziet u. antwoordde mevrouw Hen-
ton, ik ben de bezoekster, waarover in dat
bericht gesproken wordt. Ik bracht juf
frouw Brock in haar pension een bezoek
Ik was ermisschien een half uur. En
ik wilde u vragen: denkt u, dat de politie
mij lastig zal vallen? Denkt u- dat ze mij
zullen opsporen. Denkt u, dat ik zal moe
ten getuigen en al die narigheid meer. En
denkt u. dat het misschien het beste en
het verstandigste zou zijn, als ik regel
recht naar de politie ging en alles vertelde
wat ik weet?
Dat. antwoordde Smith, terwijl hij
zachtjes Styler aanstootte onder de tafel,
hangt geheel af van hetgeen u weet.
Ik weet nagenoeg niets, zei mevrouw
Renton. Alles was zo.... zo heel wonder
lijk.
Wat was wonderlijk? vroeg Smith.
O, allee! Juffrouw Brook., haar ge
drag.. haar., o, het was allemaal won
derlijk! herhaalde mevrouw Renton. Ik
Ibegrljip er nog niets van. Misschien kan
ik het wel uitlegger., Ik wilde een paar
dagen naar de stad. Als ik hier kóm, lo
geer ik altijd bij Claridge en de dag voor
ik kom zend ik een paar woorden naar
de couranten, een berichtje dat ik voor
zo en zo lang bij Claridge ben- Dan weten
mijn vrienden, dat ik in de stad ben en
liet spaart mij een hoop last Natuurlijk
zond ik het gewone bericht aan de bladen
toen ik de laatste maal naar de stad ging.
En ik denk dat juffrouw Broek daardoor
wist, dat ik was. Hoe dan ook. de
eerste middag, dat ik bij Claridge was,
kreeg ik een briefje van haaT, waarin zij
mij vroeg, die avond bij haar te komen.
U hebt dat briefje zeker niet be
waard, mevrouw Renton? vroeg Smith.
Mevrouw Renton deed onmiddellijk
haar tas open-
Natuurlijk heb ik het. antwoordde
zij. Hier is het.
Zij haalde een verfrommeld stukje
goedkoop blocnote-papier te voorschijn.
Smith nam het aan en alle vier bogen zij
zich er overheen. Het droeg sporen van
haastig te zijn geschreven-
Waarde mevrouw.
Ik las in de courant, dat u in het
Claridge Hotel iogeert Ik zou heel
dankbaar zijn als u mij aan boven
staand adres zoudt willen opzoeken,
vanavond cm ongeveer half negen.
Het spijt mij u te moeten lastig vallen,
maar ik weet zeker, dat u zult komen
als ik u vertel, dat ik In grote moei
lijkheden verkeer. Met vriendelijke
groeten
Sophia Brock
Dait is toch het schrift van juf
frouw Broek, nietwaar Tress? vroeg
Smith, Ken je haar schrift?
Ja dat is haar schrift, stemde Dar
rell toe.
Smith gaf het briefje terug-
Dus u ging er heen, mevrouw Ren
ton? merkte hij op.
Omdat ik die avond niets te doen
had, ging ik, antwoordde mevrouw Ren
ton Ik vond het een zonderling verzoek
en ik begreep niet, waarom ze zich spe
ciaal tot mij wendde, noch waarom juf
frouw Broek niet naar het hotel kon
komen. Maar daar ik niet vrij ben var.
nieuwsgierigheid en ik bedacht, dat juf
frouw Broek uit uw huis is weggelopen,
mijnheer Tress, om die Kestevenzaafc,
ik.... enfin ik ging. Ik dineerde vroeg
en ging onmiddellijk na het eten naar
Laburnum Terrace. En toen ik daar
kwam en juffrouw Broek zag. begreep
ik er nog minder van!
Waarom, vroeg Smith, die ieder
woord met de grootste aandacht volgde.
Wat wekte uw verbazing in 't bijzonder?
Haar manier van doen en wat ze zei,
of liever niet ze: en haar gedrag en alles,
antwoordde mevrouw Renton- -Iet scheen
alsof zij niet precies wist wat ze deed. Ze
wilde of kon me niet zeggen wat de naoei-
Ujkheden waren, waarover ze in haar brief
sprak; ze sprak verward en ging voort-
durend naar het raam en keek 05 straat...
Alsof ze iemand verwachtte, niet
waar, viel Smith haar in de rede-
Ik weet niet of ze iemand verwacht
te of niet, zei mevrouw Renton. Ik weet
alleen wat ze deed en 25 rusteloos
was en niet op haar gemak. En toen kwam
er -plotseling een telegram voor haar en.
Aha. riep Smith uit. Hij keek Hex
tall veelbetekenend aan. Ja, ging hij voort
zich tot mevrouw Renton wendend, een
telegram hé! En wat toen? Ze las het
zeker in uw bijzijn-
Ze las het en verbrandde het ook
waar ik bij was. antwoordde mevrouw
Renton. Er stond een kaars op een zij
tafeltje. Die stak zij aan en verbrandde
het telegram voor mijn ogen zodra zij het
gelezen had. En toen zei ze ik zal haar
woorden zo goed weergeven als ik ze kan
herinneren o. mevrouw Renton, ik kan
niet praten of u vanavond iets vertellen
wil u alstublieft weggaan en mag ik u
over een paar dagen komen opzoeken? En
ik zag, dat ze zo in de war was over het
een of ander, dat ik maar onmiddellijk
heenging.
Enis dat alles? vroeg Smith
terwijl hij haar aanzag.
Alles, zei mevrouw Renton haastig.
Ik -ging heen zonder to weten wat ze van
me wou. wat er aan de hand was of
of iets. En ik zag of hoorde niets van
haar tot ik een krant kocht vanmiddag
en daarin las, dat haar lijk gevonden
was. En wat zou u me nu aanraden te
dfcen, mijnheer Smith?
Smith scheen die vraag te overwegen
de anderen zagen hem zwijgend aan.
met uitzondering van Styler. dia be
daard een regel krabbelde op een stuk
papier en dat onopvallend over de tafel
maar zijn patroon schoof.
Die vraag behoeft enige overweging
mevrouw Renton. zei Smith tenslotte. En
voor ik er op antwoord, zou 11k u g-iarne
een paar dingen willen vragen. Ken-de u
juffrouw Broek goed?
Be! riep mevrouw Renton verbaasd
uit. Helemaal niet. Hoe zou ik haar ken
nen? Ik heb haar bij mijnheer Tress wel
gezien.... zo nu en dan. Eens of twee
maal ontmoette ik h-aar in de buurt van
Lynne Court of in het dorp, wanneer zij
met het broertje van mijnheer Tress
wandelde -Neen, ik kende haar verder
niet
Dus er was geen enkele reden, voor
zover u kunt nagaan, waarom zij zich
tot u zou wenden, vroeg Smith.
Geen enkele. Dat verbaasde mij zo.
En, voegde mevrouw Renton er naden
kend bij, ik was des te meer verbaasd
dat zij. toen ik haar opzocht, mij niets te
vertellen scheen te hébben- De hele ge
schiedenis vond ik buitengewoon zonder
ling en wonderlijk.
Juist, zei Smith. Hebt u dit al aan
iemand anders verteld? Er met iemand
over gesproken, wie dan ook?
Ja, antwoordde mevrouw Renton.
Ik vertélde het aan mijn broer, majoor
Esrmmdha-ugh, toen ik de volgende dag
met hem lunchte. U kent hem; u hebt
hem tenminste met mij aan het station
Lynne gezien. Herinnert u het nog; ik
bracht -hem naar het station op een dag,
dat u met dezelfde trein wegging, mr
Smith-
Ik herinner het mij heel goed een
lange, oudere heer. antwoordde Smith
nadenkend. O ja. E11 wat zei majoor Es-
mond-haugh ervan?
Niets, alleen, dat het heel zonderling
was, antwoordde mevrouw Renton. E11 dat
Is het ook. Enwat zal ik doen?
Wei. tmwoordde Smith, terwijl hij
de anderen aanzag. Ik denk dat het 't
beste is, dat u naar Scotland Yard gaat
er. daar precies vertelt, wat u ons gezegd
hebt. Enik zou dadelijk gaan. Als u
dat doet. spaart u u'elf a' de narigheid
dat er naar u wordt gezocht, dat er ge
adverteerd wordt en dat u wordt nage
gaan en wat daar aan vastzit.
■..Mevrouw Renton knikte met een zucht
van verlichting en stcn-d dadelijk op.
Ik geloof, dat u gelijk hebt, zei ze
En ik zal maar meteen gaan. Misschien
ban uw knecht een taxi voor me bestellen
mjjnheer Tress?
Smith ging mee naar beneden toen
Fowler de taxi had geroepen en liet me
vrouw Renton uit. Toen hij terugkwam
en zich weer bij de anderen voegde, had
hjj een geheimzinnige uitdrukking o-p zijn
gezicht.
Kom Tress. zei hij- Laten we voor
lopig dit kleine voorval uit _ns 'hoofd zet
ten en weer terugkeren tot onze bespre
kingen. Ik heb al een plan opgemaakt
hoe het beste te handelen cn ik wil daar
nu dadelijk ir.ee beginnen. Ik heb je ver
teld. dat je zuster volgens mij in gevaar
verkeert. Vind je het goed, dat ik zo no
dig drieduizend pond uitlegnu on
middellijk?
Dertigduizend als je wilt. antwoord
de Darrell onmiddellijk. Ik zal er een
cheque voor schrijven als je wilt
Stuur vanavond maar een cheque
voor drieduizend pond naar mijn kantoor,
zei Smith. De eerste vierentwintig uur ben
ik er niet, en Styler ook niet. We s? -reken
je morgenochtend wel. Laat intussen juf
frouw Tress niet alleen. Kom Styler, ga
mee!
Buiten trok Smith zijn klerk aan de
arm.
Styler, zei hij, ga dadelijk naar Lyn
ne en blijft vannacht in „Het Wapen van
Lynne"- Vis op d-e een of andere manier
uit of mevrouw Renton gasten had op de
avond, dat Kesteven werd vermoord en
wie het waren. Kom morgenavond om
zeven uur op kantoor. Ik ga n-aar Wey
mouth met de eerste de beste trein, om
-ka-pitein Pol'beck op te zoeken,
HOOFDSTUK XXV
Het telegram
Voor het vallen van de avond was
Smith weer in Weymouth, waar h« zijn
intrek nam in hetzelfde hotel, waar hij
en Styler twee dagen eerder bef onder
houd met kapitein Polbeck hadden Om
negen uur 's morgens had hij ontbeten;
voor tienen liep hij op de kade langs de
schepen, terwijl hij naar Polbeck en zijn
schoener uitkeek. En om kwart over tien
had hij de kleine zeeman gevonden en
zat hij rustig met hem in een kajuit,
waar men net ruimte genoeg had om zich
te bewegen.
Polbeck was brandend nieuwsgierig.
Hij begreep, toen hij het ronde gelaat
van Smith zag, dat die schijnbaar zo on
schuldige heer uit Londen hem nodig
had en verdere informaties wilde hebben.
Hij zag visioenen van voordelige trans
acties. En Smith liet hem niet lang ln
twijfel; hij ging regelrecht op zijn doel
af toen Polbeck hem in dé hut had ge
laten en de deur achter hen sloot.
„Ik kwam gisteravond laat speciaal uit
Londen om u te spreken, kapitein", begon
Smith. „Ik zou naar Portland zijn ge
men om u op te zoeken, toen ik aankwam,
als het niet zo laat was geweest. 1ru"-
wens, ik herinnerde mij, dat u voor de
eenentwintigste niet uitvaart, dus was ik
er zeker van u vanmorgen hier te vinaen
Ik zou nog graag een en ander van u
weten en u zult goed betaald worden voor
alles wat u mij kunt vertellen.
Ik wil u graag alles vertellen wat lk
weet, mijnheer, antwoordde Polbeck.
Maar, voegde hij er met een droevig
hoofdschudden bij, ik geloof dat er wei
nig of niets is, dat ik u al niet verteld
heb.
Misschien wil ik wel bet een «1 ander
weten, dat u toch
Smith Ik geloof wel. dat u van nut kunt
zijn. Weet u de naam nietv an de Engels,
man, die uit de strafkolonie m Guyana
m-'^"woordde Polbeck. Nooit
gehoord.
Hoorde u hem ook nooit noemen bij
een bijnaam bijvoorbeeld?
ji. Neen! Hij werd altya alleen maar
„de Engelsman" sen°enid-.
En kent u de naam met van de man
met wie u de onderhandelingen voerde?
Neen. Maar, riep Polbeck uit, wie
plotseling iets in de gedachte schoot: ik
ken hem wel bij een bijnaam!
Ah, prachtig, antwoordde Smith met
een zucht van verlichting. Welke bü-
naam?
Cuba Sain. antwoordde Polbeck on
middellijk. Die vent sprak altijd over
hetgeen hij in Cuba had gedaanmaar
volgens mij was de grond hem daar te
heet onder de voeten geworden
—Kende iedereen hem bij die naam?,
vroeg Smith
Ik hoorde h«m nooit bij een éndere
noemen, antwoordde Polbeck. O, hij is
in Goergetown bekend genoeg onder die
naam..,, tenminste ze kennen hem als
Cuba Sain in de bar waar ik hem ge
woonlijk ontmoette.
Uitstekend. Hoe heet die bar?, vroeg
Smith Bar, herberg, café, wat is het?
„Aykin's Bar", op de Gunfire-werf.
Een geliefd plekje van Engelse en Ame
rikaanse schippers. Ze noemen het een
bar, maar het is een soort hotel, waar je
als je wilt kunt logeren, zei Polbeck.
Uitstekend, kapitein; zo komen we
een heel eind verder, merkte Smith op.
U kunt me toch nog wat vertellen, waar
ik iets aan heb. En nu de voornaamste
vraag, die ik te stellen heb: Kent u
iemand in Georgetown een zakenman
waarop u volkomen kunt vertrouwen?
Ja mijnheer, antwoordde Polbeck
met nadruk. De agent met wie ik daar
zaken doe, is een man zo eerlijk als men
maar zelden ontmoet. Daniël Brine, in-
cn export lk ken heb al bijna twintig
jaar.
Is hij iemand, die u een vertrouwe
lijke zaak zoudt kunnen opdragen, ats u
hem een telegram zond?, vroeg Smith.
Ja mijnheer, antwoordde Polbeck,
Niemand beter dan hem Ik had vroeger
reeds gelegenheid Daniël Brine te tele
graferen. Het ging toen natuurlijk over
kleinigheden. Maar als u nooit naar dat
land getelegrafeerd hebt, moet ik u waar
schuwen dat het een kostbare liefhebbe
rij is.
Ik vrees, dat ik me om dekosten niet
kan bekommeren, merkte Smith op. Het
moet een dringend telegram worden. Als
u nu nog iets op uw schip te doen hebt.
kapitein, dan ga ik intussen het telegram
opstellen en als het in orde is gaan we
samen naar het postkantoor. Kunt u my
schrijfbenodigdheden geven?
Polbeck haalde een oude schrijfcassette
te voorschijn en schrijfpapier. Hij zei,
dat hij naar het laden ging kijken en
liet Smifh aan zijn werk. Dat was met
zo gemakkelijk als deze wel gedacht had;
het is moeilijk om iemand, die driedui
zend vierhonderd mijl weg is precies t.e
doen begrijpen wat men wil. En het ge
val was heel moeilijk. Smith w,st Soc..
genoeg, dat hij niets moest doen om de
ontsnapping te bevorderen van iemand,
die door een bevriende regering tot
dwangarbeid was veroordeeld, Het mocht
er zelfs de schijn niet van hebben, dat
hij tot zoiets medewerking zou verlenen-
Als het uitkwam, dat er aan iets derge
lijks werd gewerkt, zouden er ernstige
complicaties komen met buitenlandse
zaken en met de Franse autoriteiten. Hij
wilde niet de geheimzinnige Engelsman,
die in Cayenne werd vastgehouden hel
pen ontsnappen, maar hij wilde precies
weten, wie hij was. Cuba Sain wist dit
misschien, of wist het niet. Maar onder
ae tegenwoordige, ernstige omstandig
heden was het zeker waard om iets van
het geld van Daorrell Tress uit te geven,
ten einde te weten te komen hoeveel
Cuban Saint wist.
Smith stelde voorlopig het volgende
telegram op, dat hij zelf wel een half
dozijn keren nalas, eer hij Pölbeck riep.
