Bedrijfsleven en koopkracht
New-Yorkers gaan
eerst naar Parijs!
Klopt aan bij Levensverzekering-
Maatschappijen
De mens in het centrum van de
Italiaanse film
EEN RUK VAN ONBEGRENSDE
MOGELUKHEDEN
NIJMEGEN IN HET TEKEN VAN
DE „NOVUM
Arbeiders uit sommige
bedrijven
andere
moeten overgaan naar
Vooruitzichten Amerik. tarweoogst
Werkspoor verhoogt
dividend
Lieftinck in geldnood
Plantenhormonen
Meer culturele ont
plooiing voor Brabant
„Vlammende oevers", „De weg der hoop"
en „Het wonder"
Duitsland wenst een
breedbandwalserij
Donderdag 14 juni 1951
PAGINA
Ondanks gunstige ontwikkeling liquiditeits
positie zorgvol
Betalingsbalans
Vertrouwen in de toekomst
alifp
RADIO-KOK NAM
AFSCHEID
TWEE WEKEN E.H.B.O.
Landelijke propaganda-actie
Handel met Duitsland
LIMBURGSE SOCIALE
STUDIEWEEK
1JSCOMAN ZAG IETS
SCHITTEREN
GENIE SLOEG BRUG OVER
DE MAAS
Actie „Orion" verliep vlot
GOUDSE MARKTEN
HIJ ZAL EVENTUEEL
MINDER KRIJGEN DAN
HIJ WENSTE
Prof. de Quay over ontwikkelings
mogelijkheden van zijn gewest
TOESTAND OVER HET ALGE
MEEN NORMAAL
ONTKENNINGEN INZAKE
AMBON-AFFAIRE
GROTE PRIJS VAN DE
FRANSE FILM 1951
55
GROOTSE TENTOONSTEL
LING OP KOMST
Sands'
mmÊ
V.
Culturele manifestaties
der. dat God aan haar. nu •enwun#| wonder) van Roberta RoneümL
Investeringsproject van honderd
millioen dollar
GEWONDEN UIT KOREA
NAAR HUIS
at een halve
operatief ju*
/el ontoegon-
er pionierefl-
odzaakt, hun
leggen,
worden, dat
J geen vrees
lanse specia-
let hart in-
begin staan,
mensen aan
eer. En de
er speciale
is de specia
ls verklaar-
aartoperaties
ille is terug
zag voor de
■nogelijkheid.
e lichaam te
er een hart
eten of ver
st meer het
e betekenen,
j vast, „zul-
inboezemen. i
longontste-
ser men er
lepelijk ge-
Be» bedrijfsleven dient er rekening
mede te houden dat de vermindering
van de koopkracht op de binnenlandse
markt een meer duurzaam karakter zal
dragen. Weliswaar zijn de reacties in de
industrieën, die voor de consumenten
markt werken, thans bijzonder heftig als
gevolg van de hausse, die voortvloeide
uit het uitbreken van het gewapende
conflict in Korea, men mag er echter
niet op rekenen, dat het gedurende 1950
bestaande opnemingsvermogen van de
binnenlandse markt zich zal herstellen.
Tal van industrieën zullen derhalven 't
productieniveau slechts kunnen handha
ven. indien op de buitenlandse markt
compensatie voor de daling van de koop
kracht op dc binnenlandse markt wordt
gevonden. In een aantal gevallen zal dit
niet of nauwelijks mogelijk zijn. Een ge
leidelijke overgang van arbeiders uit deze
bedrijfstakken naar andere, waar de mo
gelijkheden ruimer zijn, zal de oplossing,
zij het een moeilijke oplossing, moeten
bieden. Deze heroriëntering is in een aan
tal gevallen onvermijdelijk, omdat anders
het contractieproces, waarover hierboven
werd gesproken, met een daling van de
productiviteit der Nederlandse volks
huishouding gepaard zou gaan, waardoor
de doeleinden van dit proces niet zouden
worden bereikt. Zo betoogt minister van
den Brink in de Memorie van Antwoord
aan de Eerste Kamer betreffende de be
groting van Economische Zaken.
Het behoeft geen betoog, zo vervolgt
hij dan o.m., dat de regering de ontwik
keling van zaken nauwkeurig en op de
voet volgt en niet zal nalaten, indien
haar dit voor het uiteindelijke resultaat
harer politiek noodzakelijk voorkomt, de
vereiste maatregelen te treffen.
De regering heeft er behoefte aan ge-
voelh, da» nauwkeurig wordt onderzocht
of de verbruik.*- en investeringsbeper
king, waartoe reeds eerder werd beslo
ten. in het licht van de huidige omstan
digheden voldoende moet worden geacht.
In dit verband heeft de minister, teza
men met zijn ambtgenoot van Sociale
Zaken dezer dagen de Sociaal Economi-
ache Raad verzocht dienaangaande nader
van advies te dienen.
De snelle vermindering van de Ame
rikaanse hulp, die voor civiele doel
einden ter beschikking komt, heeft tot
gevolg, dat de ontwikkeling der mone
taire reserves de verbetering In de
fundamentele economisehe factoren niet
weerspiegelt, zo zegt de minister.
Daarnaast heeft de neiging tot het
doen van vooruitbetalingen aan het
buitenland, hetwelk, zoals bekend, se
dert kort in het algemeen is verboden,
het deficit op de betalingsbalans sterk
in ongunstige richting doen afwijken
van de ontwikkeling der meer funda
mentele factoren. Als gevolg van dit
alles steekt de liquiditeitspositie van
de Nederlandse volkshuishouding, die
tot uitdrukking komt in de stand der
monetaire reserves, zeer ongunstig af
bij de op zichzelf gunstige ontwikke
ling der economische fundamentele
factoren.
De sterke vermindering van de liquidi
teitspositie baart ernstige zorgen. Het lijdt
geen twijfel, dat. zolang de fundamentele
factoren zich in gunstige richting blij
ven ontwikkelen, op verschillende van de
zoeven genoemde, het beeld in ongunstige
zin beïnvloedende, factoren een reactie
zal volgen.
Het proces der ruilvoetverslechtering
schijnt enigermate tot rust te zijn geko
men. Er doen zich verschijnselen voor,
De gang van zaken was ook in 1950 be
vredigend. Er was en is nog steeds veel
vraag naar de producten en de directie
is er in geslaagd, ondanks toenemende
binnen- en buitenlandse concurrentie, een
aantal opdrachten te verkrijgen, die grote
bedrijvigheid in de beide fabrieken mee
brachten, De toekomst wordt met ver
trouwen tegemoet gezien, aldus het ver
slag over 1950 van Werkspoor N.V.
De eerste Nederlandse opdracht tot
levering van een Werkspoor-Lugt-motor
is door meerdere in Nederland en het
buitenland gevolgd. De opdrachten van
de Nederlandse Spoorwegen blijven van
het grootste belang. Daarnaast zijn be
stellingen ontvangen voor de Indone
sische en de Argentijnse staatsspoor
wegen.
Van het totale bedrag der productie in
1950, incl. orderwinst, kwam ten goede
aan de werknemers der vennootschap 39
pet, voor grondstoffen, hulpstoffen enz.
bedroegen de betalingen 38 pet, de ver
schuldigde belastingen beliepen 8% pet,
in de onderneming is gebleven door mid
del van afschrijvingen en reserveringen
13 pet. Aan aandeelhouders en andere
deelgereehtigden in de winst is 1% pet
uitgekeerd.
De exploitatierekening is gr. 12.169.232
7.425.700). Hiervan wordt afgeschreven
4.010.555, aan rente betaald 126.676
het werklieden pensioenfonds extra ge
doteerd met 3,000.000, de reserve voor
diverse belangen versterkt met 3.500.000,
waarna een winst resteert van f 1.532.001
1.248.460). Voorgesteld wordt een di
vidend van 7 pet op de aandelen A (6
pet) en 40 (onv.) op de aandelen B.
(Van onze correspondent
De bekende radio-kok P. J. Kers, die
reeds sinds 1927 de Nederlandse huis
vrouwen van zijn „radio-recep.en" voor
ziet heeft van deze functie afscheid ge
nomen. Zijn laatste recept was een om
vangrijke „Wiener baklap". De radio-kok
is aangesteld als leider van het ontvangst
centrum dat de gezamenlijke Nederland
se kolenmijnen voor haar gasten in Heer
len hebben opgericht. Dit centrum zal
op 1 Juli worden geopend. Kok Kers
kreeg vooral na de oorlog vermaardheid
als radio-kok door zijn recepten, welke
de huisvrouwen leerde hoe zij van de
nogal ha; de Engelse biscuit smakelijke
gerechten konden bereiden.
Op Zaterdag 21 Juli begint de grote
landelijke propaganda-actie ten bate van
de Kath. Veremg.ng voor EHBO He-
hooldbes.uur van deze vereniging heeft de
medewerking ingeroepen van de KRO.
die een radiowedstrijd uitschrijft met
Nijmegen als centrum. Bovendien zullen
verschillende rubrieken der KRO-uitzen-
dingen aan het werk van de EHBO wor
den gewijd. Pater Wesseling CssR spreekt
erover in zijn „Dit is Leven", evenals
pater W. Loop S.M.M. in een van zijn
Lichtflitsen". De gewone man zegt er
eveneens bet zijne van.
die op een licht herstel wijzen. De mi
nister waarschuwt er echter nadrukkelijk
voor uit deze kenteringsverschijnselen
geen verder reikende conclusies te trek
ken met betrekking tot het toekomstige
verloop.
De vooruitbetalingen aan het buiten
land gedurende de afgelopen maanden
verricht, verlichten de betalingsbalans po
sitie in de nabije toekomst. De sterke
voorraad vorming bij consumenten, handel
en producenten zal niet nalaten een reac
tie tot gevolg te hebben, die zich ook in
de betalingsbalans zal manifesteren. In
een aantal bedrijfstakken, die voor de
consumentenmarkt werken, doen zich, zo
als bekend, vrij heftige depressieve ver
schijnselen voor.
De minister beoogt met dit alles
geenszins aan te tonen, dat de meest
ernstige moeilijkheden zijn overwonnen.
Het staat thans voor hem niet vast, dat,
zonder een verdergaande aanpassing
dan thans wordt beoogd, het doel, na
melijk herstel van evenwicht, kan wor
den bereikt. Hij heeft er echter op wil
len wijzen, dat de huidige situatie tai
van onzekerheden bevat.
De regering volgt de ontwikkeling van
nabij en zal niet nalaten de middelen
aan te wenden, die door de omstandig
heden worden vereist.
Wat betreft de moeilijkheden in het
handelsverkeer met Duitsland zij er op
gewezen, dat de kern van deze moeilijk
heden is gelegen in de financiële sfeer.
Het valt dan ook niet te voorzien, wan
neer de Duitse betalingspositie zozeer zal
zijn verbeterd, dat de transfer van kapi
taal weer mogelijk wordt. Zeker is het,
dat daarop in de huidige omstandigheden
niet veel kans is.
Op de vraag, of het wel juist is de
invloed van de leiding van de staats
mijnen zodanig te versterken, dat de ko
len en het kolengas, die in de toekomst
waarschijnlijk te hoog" in prijs zullen zijn,
een dominerende positie kunnen blijven
innemen in de Nederlandse energiebalans,
antwoordt de minister, dat in de Neder
landse energiebalans de kolen en het ko
lengas het laatste natuurlijk in mindere
mate een dominerende positie moeten
blijven innemen. De kolen vormen nu
eenmaal de voornaamste basis voor onze
energievoorziening. In deze voorziening
speelt het bedrijf van de Staatsmijnen,
naast de particuliere mijnbouw-maat-
schappijen, een belangrijke rol. De var
goeding, die de Nederlandse mijnen voor
haar afzet op de binnenlandse markt ver
krijgen, is beduidend lager dan de Prils
welke voor de goedkoopste te importeren
kolen moet worden betaald. De heffing,
die aan het brandstoffenegalisatiefouds
wordt betaald, maakt het mogelijk de
verkoopprijs van de geïmporteerde kolen
te verlagen.
Advertentie
In New-York werd een opinie-onderzoek
gehouden, waaruit bleek, dat er in de
eerste plaats belangstelling bestaat voor
het 2000-jarig bestaan van Parijs. Over
het algemeen bezoeken de New-Yorkers
pas daarna het Engelse Festival.
Voor het grootste deel van de Neder
landse vrouwen is deze vraag niet be
langrijk, want zij genieten volop van hun
vacantie in eigen land. Oók als het on
verhoopt een ochtend of middag regent.
De gezelligheid in eigen kring doet de
regen vergeten, terwijl moeder een heer
lijk kopje koffie of thee schenkt. Natuur
lijk van Niemeijer, want daar genieten
allen van en voor moeder is er dan nog
de waardebon op elk pakje koffie en thee
voor het prachtige „Safira"-tafelgerei!
Ook U kunt „dubbel" genieten van Uw
kopje koffie en thee. De onovertroffen
kwaliteit van Niemeijer's pittige Paars-
merk-Koffie, geurige Gala-Thee en Prin-
cess-Thee voldoet U volkomen. Bovendien
is U straks zonder enige kosten de ge
lukkige eigenares van het schitterende
„Safira"-tafelbestek!
U ontvangt de geïllustreerde geschen-
kenlijst direct franco thuis als U even
een briefkaart schrijft aan Niemeijer-
Groningen.
Indien een ongunstige ontwikkeling er
toe zou leiden, dat in de toekomst de prijs
van kolen en kolengas op onze markt te
hoog zou worden, zou dit, naar het de
minister voorkomt, bezwaarlijk zonder
meer aan de Staatsmijnen kunnen wor
den geweten. De Staatsmijnen zijn n.l.
in vergelijking met andere Westeuropese
producenten een rationeel werkend be
drijf, waarvan de kostprijs stellig de ver
gelijking met die van buitenlandse onder
nemingen kan doorstaan.
Voor de twintigste Limburgse Sociale
Studieweek, die 5, 6 en 7 Augustus in
Rolduc wordt gehouden, is als algemeen
onderwerp gekozen: „De evolutie in de
sociale boodschap der Pausen en de hui
dige toestand van de sociale verhoudin
gen".
Als lesgevers zullen optreden: pater
Jac. Jacobs M.S.C., Sittard. prof. mr J. J
M. v. d. Ven, Bilthoven, pater J. Colsen
C.M., Rumpen drs A. C. J. Rottier, Heer
len, prof. M. Goetstouwers O.P., Antwer
pen, dr A. Gerats M.S.C., Heerlen.
De sociale predicatie onder het ope
ningslof zal gehouden w orden door aal
moezenier H. Gerrits uit Venlo,
Het secretariaat van de Limburgse So
ciale Week is gevestigd te Heerlen, Sta
tionstraat 59.
Een Haagse ijscoman zag al veertien
dagen lang iets schitteren tussen de
straatstenen voor de trouwzaal aan de
Javastraat. Omdat hij invalide is en het
verkeer daar ter plaatse zeer druk, durf
de hij geen verder onderzoek in te stel
len, totdat hij Dinsdag zijn kans schoon
zag. Hij vond een met edelstenen bezet
gouden medaillon, dat hij bij de politie
heeft afgeleverd.
Om precies één minuut over tien uur
Woensdagmorgen sloegen de manuien van
de genieschool van Soesterberg de laatste
bout in de Bailey-brug, die ter lengte van
meer dan 300 M. was geslagen over de
Maas en de parellel lopende Zuid-Willems
vaart ter hoogte van SlavanteEnci. Hier
mede was het bruggenbouwwerk van vier
dagen en nachten tot een goed en stipt
einde gebracht. En om tien minuten over
tien reden de eerste colonnes militaire
voertuigen van Oost naar West over deze
militaire Maasbrug.
Het lag niet in de bedoeling snel een
brug te bouwen, maar het betrof een
oefening in de praotische hantering van
het materiaal en in het vlotte team-work.
Terwijl de bijna 200 wagons tellende
colonnes over de brug reden, cirkelde een
verkenningsvliegtuig boven het Maasdal
"oor het maken van opnamen van deze
ïïvierovergang. Door de camouflagedienst
van Soesterberg zijn later nog nevelgor-
dijnen gelegd over brug en omgeving en
ook van deze situatie zijn opnamen ge
maakt.
Terwijl de nevels nog over het water
dreven, werd alweer met de afbraak van
de brug begonnen. Want Zaterdag keren
de manschappen der genieschool van Soes
terberg en van het le regiment ponton
niers van Den Bosch naar huis terug.
De actie-Orion heeft een goed en vlot
verloop gehad, deelde majoor L. G. Dijk
stra van Soesterberg ons mede. De stem
ming onder de manschappen was opper
best.
Op de Goudse veemankit kwamen heden de
voligende noteringen tot stand: 79 slacbt-
varkens .29—2.23 per kg. slacht gewicht, 203
magere varkens 1.80—1.95 per kg., handel
traag, 877 biggen 95—46, 53 nuchtere kalve
ren 9542, handel matig, 26 lammeren 58
—62, 13 geitenJammeren geen not., handel
traag.
Op de kaasmarkt werden 317 partijen aan
gevoerd. Prijzen le kwal. met ryksmerfc
2.21—2.28, 2e kwal. 2.114—2.20, extra kwal.
tot 2.45 per kg. Handel matig.
Lieftinck heeft het voorstel gedaan
dat de levensverzekeringmaatschappijen
gedurende een periode van twee jaar,
ingaande 1 Juni j.l. 80 pet. van de voor
belegging beschikbaar komende midde
len van de levensverzekeringmaatschap
pijen ter beschikking znllen stellen van
de staat en de lagere publiekrechtelijke
lichamen.
De levensverzekeringsmaatschappijen
hebben echter geweigerd in te gaan op
een hoger bedrag dan 60 pet van de to
taal voor belegging beschikbare midde-
een prima debiteur zou krijgen en de
ander een minder goede.
Met belangstelling mag men afwachten,
wat er nu uit de bus zal komen. Het
merendeel der levensverzekeringmaat
schappijen zal in principe od. wel inzien,
dat de staat en de gemeenten aan geld
geholpen moeten worden, wil de woning
bouw en willen tal van andere werkelijk
dringend noodzakelijke werken niet vast
lopen.
Een gezamenlijk overleg met minister
Lieftinck over de omvang van de gelden,
die aan staat en lagere publiekrechtelijke
lichamen beschikbaar kunnen worden ge
steld, is dan ook zeker toe te juichen.
Daarbij kan er ook voor gezorgd worden,
dat Lieftinck niet alles in zal pikken, maar
ien geaurenae twee J®*" wpiv.ekerinss- dat ook nog het nodige voor andere
de theorieën, in het bijzonder het bedrijfs-
len gedurende twee jaar Het is echter
zeer de vraag, of de leve.
maatschappijen bereid zullen zijn op de
suggesties van Lieftinck in te iaan. Vast
staat zulks op dit ogenblik nog niet, aan
gezien er een viertal maatschappijen is,
waarvan bekend is dat zij, zoals de zaken
thans staan, niet mee zouden wensen te
doen-
Rente-eisen der geldgevers
Van de zijde der verzekeringsmaat
schappijen is bi) de bespreking met mi
nister Lieftinck de eis gesteld, dat gedu
rende de periode waarin de gelden ver
strekt zouden worden, dus de bewuste
twee Jaar, de zekerheid zou moeten be
staan, dat de door Lieftinck aangeboden
rente, zijnde 4 pet, ook zou gelden voor
de leningen, die de staat aan andere insti
tutionele beleggers, met name bedrijfs
pensioenfondsen, zou betalen.
Over de looptijd van de te vertrekken
leningen is nog niet gesproken. Evenmin
staat reeds vast aan wie de leningen
zouden moeten worden verstrekt. De
levensverzekeringmaatschappijen voelen
veel voor een vorm, waarbij op de een
of andere manier een zekere garantie
voor de gegoedheid van de lagere pu
bliekrechtelijke lichamen extra zou
worden verkregen. Dit zou kunnen ge
schieden door hetzij de staat de garantie
te laten geven, het zij door de Bank voor
Nedi. Gemeenten er tussen te schuiven.
Op de een of andere manier zou er bij
het verstrekken van leningen aan ge
meenten een soort pooling moeten plaats
vinden, daar anders de ene maatschappij
Onder de vele namen, die men al uitgedacht heeft om onze eeuw te
karakteriseren, is de Amerikaanse stellig niet de slechtste, die spreekt van
de eeuw van „research" en daarmee vooral bedoelt te wijzen op de wissel
werking van laboratorium en practijk, die inderdaad vóór onze eeuw nooit
die mate van intensiteit heeft bereikt, zoals wij die tegenwoordig kennen.
Terwijl de nieuwtjes van het laboratorium om practische toepassingen
vragen, ontmoet de practijk voortdurend problemen, die hun oplossing
slechts kunnen vinden in het methodisch onderzoek van het moderne
laboratorium.
The Journal of chemical Education
vestigde hier laatst weer eens de aan
dacht op in verband met het uitgebreide
vraagstuk van de plantenhormonen en
hun practische toepassingen. Sinds de
onderzoekingen van Boysen-Jensen, Paal
en Went leerde men de raadselachtige
auxinen kennen, die de lengtegroei van
de planten regelen. Men scheidde uit de
topjes van haverplanten een stof af, die
in het plantenlichaam verantwoordelijk
is voor de groei, doordat ze de celwan-
den plastisch maakt, waardoor deze kun
nen uitzetten en later in hun uitgerekte
leven, overblijft,
Zouden de levensverzekeringmaatschap
pijen niet tot vrijwillige overeenstemming
met Financiën komen, dan dreigt altijd
nog het gevaar van een stok achter de
deur. Men denke hierbij aan gedwongen
leningen, of bijv. een investeringsregeling
(im de geest van de voorgestelde nieuwe
Bankwet) voor de levensverzekering
maatschappijen. Uiteraard zou hiervoor
een wet noodzakelijk zijn.
(Van onze correspondent).
„Geeft Brabant naar verhouding veel
of weinig uit voor de kunst? Deze nog
niet ontkerstende provincie zal in po
sitieve zin dienen op te treden en voor
de dag moeten komen met eigen pres
taties. Er is uitbreiding te verwachten
en de krachtsinspanningen in deze rich
ting worden bijzonder aanbevolen, om
dat het hier om een grote zaak gaat".
In deze geest sprak de Commissaris
der Koningin in Noord-Brabant, prof. dr
J. de Quay, tijdens de zomerzitting van
de Provinciale Staten, welke hij Dins
dag opende.
Hij wijdde daarbij aandacht aan de op
te richten tweede Technische Hogeschool,
waarvoor de regering tenslotte Brabant
en met name Eindhoven uitkoos. Het is
eeri belangrijke beslissing waarvoor Bra
bant zeer dankbaar is, omdat dit vraag
stuk het Zuiden na aan het hart ligt.
Ged. Staten zullen bij de verdere voorbe
reiding en uitvoering der plannen gaarne
alle steun en medewerking verlenen.
Sprekend over Brabants culturele ont
wikkeling, maakte prof. De Quay een ver
gelijking t.a.v. de subsidie-bedragen,
welke door de onderscheidan provincies
voor kunst en cultuur worden uitgege
ven. De provincies Noord- en Zuid-Hol
land en Utrecht geven v.w. de gemeen
ten en de provincies zelf jaarlijks 6,5 mil-
lioen aan culturele subsidies uit, de ove
rige acht provincies met de gemeenten
één millioen. Het Kijk verleent aan deze
drie provincies 3,5 millioen terwijl de
andere gewesten tezamen millioen
ontvangen. Meer culturele spreiding ware
daarom gewenst, temeer om bepaalde ge
bieden door een hogere subsidiëring tot
verdere ontplooiing te kunnen brengen.
Brabant doet naar verhouding niet zo
veel voor de kunst. Op basis van de le
vensbeschouwing zal hierin meer positie
ve zin naar hogere prestaties moeten
worden gestreefd.
Bij deze zitting werd o.a. tot buitenge
woon lid van Ged Staten gekozen mr P.
Scheidelaar ui Tilburg. De eerstvolgende
Statenzlttlng zal Dinsdag 17 Juli plaats
hebben.
vorm gefixeerd worden. Hier is dus spra
ke van een echte hormone, d.w.z. van een
van die ingewikkelde stoffen welke plant
en dier zelf in minimale hoeveelheden
voortbrengen tot instandhouding en
harmonische ontwikkeling van hun or
ganisme.
Later ging men ook andere, niet door
de planten zelf bereide stoffen, hor,
monen noemen, als ze tenminste vol
deden aan de eis belangrijke invloed
te oefenen op de ontwikkeling van het
organisme In zijn geheel. Hier vierde
vooral de Amerikaanse wetenschap
ware triomfen. Onder de vele schrik
wekkende chemische namen, die echter
voor de vakman volkomen duidelijk de
structuur van de stof uitdrukken, noe
men we alleen het 2,4-dichlorophenoxy-
azijnzuur, verstandig afgekort tot 2,4-
D. Het ik een herbicide of plantendo-
dende stof, die onkruid doodt tussen
groenten en gras zonder deze zelf te
schaden, Een stof dus van niet gauw te
overschatten betekenis, een pendant
van het bekende insectendodende DDT,
al is ze dan ook van andere chemische
structuur. In 1950 overtrof de verkoop
van 2,4-D. die van D.D.T. waardoor
het dan ook aan de spits staat van de
agriculture chemicaliën.
Niet veel minder belangrijk blijkt het
gebruik te zijn van naphteenazijnzuur en
een aantal hiervan afgeleide producten.
Door bespuiten van bomen met deze
stoffen (deskundigen moeten uitmaken
welke men in een bepaald geval precies
moet toepassen), bereikt men, dat appe<
len niet, of In ieder geval in veel min
dere mate, afvallen voor de oogst. Ook
is het te gebruiken om het ongewenste
uitlopen van aardappelen in de winter
provisie te beletten.
Door dergelijke resultaten aangemoe
digd staat de wetenschap voor niets
meer. Op Hawaii gebruikt men planten
hormonen om de ananas sneller in bloei
te brengen en de vruchten te vergroten.
Reeds is aangetoond, dat er chemische
stoffen te maken zijn die de appelen eer
der rijp doen worden, maar voorlopig
nog met gedeeltelijk verlies van de
smaak. Voor tomaten is dit reeds gun
stiger.
We zouden een blik in de toekomst
kunnen slaan en uit de intensieve samen
werking van laboratorium en practijk
producten verwachten die de voortplan-
Door het Amerikaanse ministerie van
landbouw wordt de nieuwe Amerikaanse
tarweoogst geraamd op 368.838.750 hl.
Tezamen met het overschot van de oude
oogst zal In totaal naar raming 501.838.750
hl. beschikbaar zijn voor de binnenlandse
consumptie en export in het oogstjaar
1951/1952. Op basis van vroegere binnen
landse behoeften en de vereiste voor-
raadvorming, zal naar schatting onge
veer 122 millioen hl. voor de uitvoer be
schikbaar zijn.
Indien de ramingen van het ministerie
van landbouw juist zijn, zal de oogst,
waarmede in de zuidelijke staten reeds
onder gunstige weersomstandigheden een
begin is gemaakt voor het achtste opeen
volgende jaar de 350 millioen hl. te boven
gaan. Dit is iets minder dan het gemid
delde van de laatste tien jaar.
De oogst van de zomertarwe wordt even
wel geraamd op 122.027.500 hl. tegen
84.008.750 hl. verleden jaar.
Door het ministerie wordt erop ge
wezen, dat de toestand over het algemeen
als normaal kan worden beschouwd, dank
zü de vooruitzichten op een betere oogst
in Mei j.l.
Verder wordt gezegd dat de vooruit
zichten voor alle gewassen in de meeste
noordelijke gebieden van de Ver. Staten
gunstig tot zeer gunstig zijn en dat slechts
ten aanzien van een brede strook in het
zuiden van het land de vooruitzichten vrij
slecht tot middelmatig zijn als gevolg
van droogte, welke de groei van het ge
was sterk geremd heeft.
ting zouden bevorderen, het aantal kno^
pen zouden vermeerderen, knoppen zou
den voortbrengen op allerlei gewenst#
plantendelen, twijgvorming zouden sti
muleren, een groter aantal bloemen pro
duceren enz. We zien het onkruid ge
dood worden op tarwevelden in tuinen,
bossen en wat bijzonder belangrijk zou
zijn, ook In de waterwegen. Eenmaal be
gonnen is de „research" niet meer te
houden: ae scheikundigen die de mole
culaire structuur van de stoffen door
grond hebben, en de samenhang hiervan
met de verschillende eigenschappen van
de stoffen steeds beter leren kennen,
voelen zich uitgedaagd, de strijd aan te
binden tegen de hoge eisen die de mo
derne intensieve landbouw stelt.
En de eerste slag hebben ze op het ge
bied van plantenhormonen zonder twij
fel gewonnen!
A. S.
Van Ambonese zijde ontvingen wij ver
klaringen, dat zij met de affaire-Sweert»
in België niets uit te staan te hebben. Het
Bureau Zuid-Molukken te 's Gravenhage
verklaart, dat het nimmer Sweerts of enig
andere persoon aangezocht heeft illegale
hulpacties ter bevrijding der Republiek
der Zuid-Molukken op touw te zetten.
De algemeen gevolmachtigde van de
Republiek der Zuid-Molukken P. W. Lo-
kollo, kwam in opdracht van zijn regering
naar West-Europa om alle mogelijke hulp
te halen. In deze hulp trachtte de heer
Lokollo te voorzien door het organiseren
van verbindingen met Ambon. Derhalve
moet het bureau Zuid-Molukken onvoor
waardelijk alle berichten ten hare nadele
van de hand wijzen", aldus deze verkla
ring.
De heer Nikijuluw schrijft ons:
„Naar aanleiding van de berichten in de
pers betreffende de „duistere activiteiten"
van Ambonezen van het „bureau Zuid
Molukken" wens ik als algemeen vertegen
woordiger van de Republiek der Zuid-
Molukken uitdrukkelijk te verklaren, dat:
mdien deze activiteiten werkelijk bedre
ven zijn door genoemde personen, zij dit
gedaan hebben buiten verantwoordelijk
heid van de regering der R.M.S."
De Stichting „Helpt Ambon in Nood"
deelt ons mede:
„Teneinde misverstand te voorkomen
deelt de stichting „Helpt Ambon in Nood"
mede, dat deze stichting uiteraard met de
minste bemoeienis heeft of gehad heeft
met de ongeoorloofde activiteiten, welke
volgens persberichten door of in samen
werking met de Stichting „Door de
Eeuwen Trouw" en het bureau Zuid-
Molukken zouden zijn bedreven. „Helpt
Ambon in nood" is een charitatieve stich
ting en bedoelt niet anders dan hulp te
bieden aan Ambonezen, welke naar hare
mening daarvoor in aanmerking komen.
Van enige bijzondere politieke doelstelling
daarbij is bij „Helpt Ambon in nood"
nooit sprake geweest."
De Grote Prijs van de Franse film 1951
is toegekend aan „Journal d'un Curé de
Campagne" van Robert Bresson naar een
roman van Georges Bernanos.
55
(Van onze correspondent)
Met de opbouw van het grote tenten
park voor de van 29 Juni tot en met
9 Juli in Nijmegen te houden Novum-
tentoonstelling is dezer dagen een be
gin gemaakt. De tenten worden ge
plaatst op de terreinen aan de Burcht
straat, in het hartje van de Keizer Ka-
relstad, waarop hopelijk eens weer de
zakenpanden zullen verrijzen. Enkele
honderden stands op het gebied van
handel en industrie, luchtvaart en
scheepvaart, ambacht en nijverheid zul
len in grote tenten worden onderge-
gebracht. Talrijke grote bedrijven en
industrieën hebben stands gepacht.
De officiële opening heeft op Vrijdag
29 Juni des middags te drie uur in te
genwoordigheid van talrijke autoritei
ten plaats. Verschillende ministers heb
ben reeds toegezegd aanwezig te zullen
zijn. Op diezelfde dag wordt ook het
nieuwe woon- en winkelflat aan het
Plein 1944 geopend. Hierin zijn o.m. 16
winkels ondergebracht. Als omlijsting
van de tenten zullen fraaie gazons met
fonteinen en vijvers worden aangelegd.
De bekende Belvedère terzijde van de
afrit van de Waalbrug zal in floodlight
worden gezet en een levensgrote afbeel-
In het onlangs ver
schenen „Cinéma Italien
d'aujourd'hui" (Edizion:
d'Arte, Roma) probeert
een der auteurs, Jean
Louis Rondi, een bepaal
de ontwikkelingsgang in
het thema van de na
oorlogse Italiaanse film
te ontdekken. Daarbij
komt hij tot de volgende
conclusie: In de voor
naamste films staat steeds
de mens in het centrum
der belangstelling; eerst
was het de mens gedu
rende de oorlog en bij de
bevrijding, die Rossellini
°ns liet zien in „Rome,
°pen stad" en „Païsa",
daarna toonde Vittorio
de Sica in „Sciuscia" ons
de kinderen in de ellen-
men, die een vorige generatie
bezoekers eisten.
bioscoop-
De tegenstanders Princivalle en Orbino in
Alberto Lattuada's filmwerk „II Mulino del
Po" (Vlammende oevers).
de en demoralisatie van de eerste na-oorlogse jaren. De ontreddering na
de bevrijding werd het thema van talrijke flims: o.a. van Lattuadas „De
bandiet" (I] bandito) en „Zonder medelijden" (Senza piëta) en van de
.Tragische jacht" (Caccia tragica)
Van het genre streekfilm, als hierbo
ven omschreven, zijn op het ogenblik
twee goede voorbeelden in onze biosco
pen te zien.
In „11 Mulino del Po", die hier de veel
te sensationele titel „Vlammende oevers"
heeft gekregen, heeft Alberto Lattuada
de oevers van de Po gekozen om er een
familie-vete met sociale achtergrond te
situeren. De film speelt tegen het einde
van de vorige eeuw. toen het opkomende
socialisme vat begon te krijgen op de
arme pachters, die aan de willekeur van
de grootgrondbezitters waren overgele
verd. Tegen deze woelige achtergrond
ontwikkelt zich een tragisch liefdesver
haal tussen de boerenarbeider Orbino
Verginesi (Jacques Sernas) en Berta
Scacerni (Carla del Poggio), dochter van
een molenaar, wiens molen in de Po ligt
en door het stromende water op gang
wordt gehouden. Een conflict ontstaat,
als de boeren in staking gaan en de mo
lenaar weigert zijn bedrijf stil te leggen,
een conflict, dat leidt tot de dood van
Orbino. wiens lijk in een serie aangrij
pende slotbeelden door de rivier wordt
aangespoeld.
Op uiterst geraffineerde wijze, met
heel eenvoudige middelen heeft Lattuada
de sfeer van dit historische drama ge
tekend en van het landschap, de rivier
en haar oevers, heeft hij een bewonde
renswaardig gebruik gemaakt als mee
spelende factor in een bewogen, mense
lijke film.
Van geheel andere structuur is „II
Cammino della speranza", de film van
Pietro Germi, die in het kader van het
a.s. Holland-Festival zal worden ver
toond.
Ook nu is het landschap bepalend. De
film begint in een zwavelmijn op Sicilië,
waar de arbeiders een „sit-down'-staking
zijn begonnen om een dreigende sluiting
van de mijn te verhinderen. Maar de
mannen kunnen het in de zwavelomge-
ving niet langer dan 24 uur uithouden en
uitgeput komen ze tenslotte boven, waar
hun vrouwen en familie in angs'ige
zijn eigenzinnige, doorgroefde bevolking loosheid en van de algemene moedeloos- 1 in de eenzaamheid van de bergen een
In al deze gevallen zijn de schuldigen I om een menswaardig bestaan, ontstaat
aan te wijzen, het zijn öf de wrede be- de streekfilm, waarin het landschap,
zetters, öf de onverschillige bevrijders- meestal een onvruohtbaar, rotsachtig,
Maar als daarna na het vertrek der ge- door de zon geblakerd stuk grond, en spanning wachten. Dan begint de werk-
allieerden, Italië een eigen leven kan be
ginnen, blijkt de goedwillende mens weer
het slachtoffer van wreedheid en achte
loosheid. Hij blijft leven in een egoïsti
sche, onnadenkende wereld. De Sica ont
werpt van hem een aangrijpend beeld in
„Fietsendieven". In kleiner formaat zien
we hem terug in Camerini's „Kleine
mensen langs de grote weg" (Molti Sogni
per le strade) en Luigi Zampa's „Een
vrouw uit het volk" (Onorevole Ange
lina)- Uit dit thema, de slotphase van
een 5-jarige ontwikkelingsgang, de strijd
van de ellende, maar die tegelijk een
hoopvol beeld geeft van menselijke
geestkracht en doorzettingsvermogen.
De film is wat ordeloos van composi
tie, maar zij bevat onvergetelijke beel
den, o.a. in het begin, van de staking, die
aan het beste werk van de eerste Rus
sen doen denken.
In het bovengenoemde boek over de
Italiaanse film wordt het opeenvolgend
werk van Roberto Rossellini gezien als
tekenend voor de ontwikkelingsgang van
de na oorlogse Italiaanse film. In .Rome,
open stad". „Paisè", „Duitsland, anno
nul". „Het wonder" en „Stromboli" lig
gen. althans volgense de schrijver, alle
elementen, die de Italiaanse film tot het
document van onze tijd hebben gemaakt.
Na „Germania, anno zero", het condo
leance-bezoek aan de vijand, zoals Rondi
deze film omschrijft, is Rossellini tot de
conclusie gekomen, dat overal in Europa
slachtoffers gevonden worden van de
zelfde vijanden; het egoïsme en de liefde
loosheid. Hij ziet geen andere weg uit
een bijna noodzakelijk pessimisme, dan
de weg naar God, en die vindt hij (nog
altijd volgens de auteur Rondi) in Strom
boli (die wij hier in sterk gehavende
vorm te zien hebben gekregen) en in
„Het wonder" (H miracolo), die even
eens gedurende het Holland-Festival haar
Nederlandse première zal beleven.
Wat nu deze laatste film betreft, kun
nen wij, eerlijk gezegd, de katholieke ac
ties in Amerika tegen dit korte, poëti
sche werkje niet begrijpen. Een oude le
gende is hier in de tegenwoordige tijd
geplaatst en met zulke voldoende terug
houding en discretie behandeld, dat vol
wassen personen met levenservaring er
zonder bezwaar van kunnen kennis ne
men. Men kan bezwaren tegen de filmi
sche vormgeving hebben, maar men kan
moeilijk morele of godsdienstige bezwa
ren vinden tegen een ongewoon, maar
(primitief) vroom gegeven, dat boven
dien door een duidelijke Nederlandse in-
inleiding tot de juiste proporties wordt
teruggebracht en in de juiste sfeer ge
plaatst.
Eer- onnozele geitenhoedster, Nanni
(Anna Magnani), ontmoet op zekere dag
vrouw heeft voltrokken. De dorpsbewo
ners bespotten haar, noemen haar Maria
en vormen schijnheilig een processie om
haar te vereren. Ontzet ontvlucht zij het
dorp, brengt de winter door in een grot,
waar zij vervuilt en verwildert, en klimt,
als haar uur is gekomen, nog hoger, naar
een kleine, verlaten kapel, waar 't kind
ter wereld komt-
Een simpel verhaal, vreemd als een
oude legende en vol diepere bedoeling.
De vrees, dat Anna Magnani, aan wie
de film bovendien door Rossellini werd
opgedragen, een solonummer van haar
rol zou maken en het werkje zou „stuk
spelen", bleek niet gegrond. Hoewel zij
onafgebroken op het doek is, weet de
regisseur haar toch voortdurend tot in
termediair van zijn bedoelingen te ma
ken, ongeveer op de wijze als Dreyer
destijds de actrice Falconetti gebruikte in
zijn „Passion de Jeanne d'Arc". En ver
der spelen ook nu weer het landschap,
de „bekrompen) bevolking en een beziel
de camera mee in een in alle opzichten
ongewone film, die ondanks haar korte,
fragmentarische vorm, een belangrijke
bijdrage blijkt tot de bijzonder levende
en menselijke Italiaanse film. C. B.
een voorname rol spelen.
Zo leren wij Italië uit zijn films ken
nen, niet als het toeristenland van de
reisbureaux-affidhes, maar als een ver
zameling harde, ongenaakbare streken,
waar de strijd om het bestaan een ge
vecht op leven en dood is. Een ongewone
taak voor een film-industrie, niet alleen
om dit ontluisterend beeld van eigen
land op te hangen, maar ook om steeds
onderwerpen te kiezen, die in niets meer
lijken op de gematerialiseerde wensdro-
heid maakt een handige oplichter ge
bruik, de mannen werk en goede lonen
in Frankrijk te beloven. Hij zal de reis
en hun clandestiene emigratie verzorgen.
Er is geen andere uitweg, de mannen en
vele vrouwen storten hun laatste geld
en beginnen een hopeloze tocht dwars
door Italië, naar de Franse grens. Met
talrijke dramatische, sensationele, tragi
sche en komische intermezzi wordt het
verhaal van deze kleine volksverhuizing
verteld in een film die ons niet» «paart
- f J
ding van Marieke van Nieumeghen zal op
het talud van de historische Belvedère
worden geplaatst. Marieke van Nieume
ghen zal trouwens een grote «plaats in
nemen tijdens deze tentoonstelling, die
het bewijs moet zijn, dat Nijmegen, on
danks de enorme moeilijkheden en pro
blemen in verband met de wederop
bouw, nog steeds een levende stad is en
dat onder de burgerij belangrijke ini
tiatieven tot verwezenlijking kunnen
worden gebracht.
Op cultureel gebied zullen even
eens verschillende activiteiten plaats
hebben. De studenten zullen op
verschillende dagen hun bekende 17e-
eeuwse dansen uitvoeren alsmede een
wagenspel, een rijdend carillon zal
concerten geven en de Bruggese kant-
klossers zullen in het gemeentemu
seum voortdurend demonstraties hou
den. Voorts zal men in het gemeente
museum een bijzonder mooie expositie
kunnen bewonderen van Bruggese
kant en borduurwerk o.a. kazuifel»,
alsmede de gerestaureerde gobelins
uit het Nijmeegse raadhuis, die dan
voor het eerst aan het publiek ge
toond zullen worden.
De verbinding met het tentoonstel
lingsterrein zal o.m. worden gevormd
met een treintje, hetzelfde als tijden»
Rotterdam Ahoy gebruikt en ook zal
de ouderwetse paardentram door de
stad rijden. Het schuttersgilde Sint
Sebastiaan uit Gendt (O.B.) zal tijdens
de tentoonstelling verschillende demon
straties in vendelzwaaien en volksdan
sen verzorgen.
Ook op het gebied van amusement zal
er tijdens de Novum 1951 het nodige ge
boden worden. Talrijke populaire radio
sterren zulen optreden en verschillend»
bekende orkesten.
zwerver, die zij in haar verwarde gees
testoestand aanziet voor de H. Jozef. Zij
praat met hem. vertelt hem, hoe zij hem
altijd als heilige bewonderd heeft en
drinkt mee van de fles wijn, die hij haar
enige keren opdrir Zij valt in slaap en
de zwerver maakt gebruik van de situa
tie. Als Nanni ontwaakt, denkt zij een jnna Magnani als de zwakzinnige
verschijning gezien te hebben en als na
verloop van maanden blijkt, dat zij een J geitenhoedster in „II Miracolo (Het
kind verwacht, gelooft zij aan een won-
Ia de te Bad Ems gehouden jaarlijkse
bijeenkomst van het verbond der Du'tse
blikproducenten heeft de voorzitter nog
maals de herbouw van een breedband
walserij in West-Duitsland bepleit: de
enige breedbandwalserij te Dinslaken. la
ontmanteld. Sedertdien »ija in Duitsland
regelmatig protesten opgegaan tegen
het feit, dat Duitslands staalindustrie
hierdoor sterk gehandicapt is tegenover
de Belgische en Franse.
In België en Frankrijk zijn namelijk met
Marshall-middelen nieuwe breedband-
walserijen gebouwd. In Bad Ems werd
medegedeeld, dat Duitsland thans pogin
gen doet om een braadbandwalserij, die
in Amerika voor verzending gereed ligt
en die aanvankelijk voor Tsjechoslowakije
was bestemd, aan te kopen. Naar werd
medegedeeld werden voornamelijk van
Franse zijde nog steeds bezwaren tegen
deze aankoop gemaakt.
De inrichting der walserij tn West-
Duitsland zou in totaal honderd millioen
dollar kosten. Men "heeft aanvankelijk het
plan gekoesterd deze kosten te dekken
door een bijdrage van de zijde der blik-
verwerkende industrie. Voornamelijk de
Duitse automobielfabrieken waren sterk
geïnteresseerd. Men hoopt thans echter da
nodige middelen eventueel te kunnen ver.
j krijgen uit het speciale investeringspro
gram voor de basis-industrieën, waartoe
onlangs besloten werd.
Het Amerikaanse stoomschip „General
Mac Rae" is met een aantal Belgische en
Nederlandse oorlogsgewonden en zieken
van de respectieve detachementen Ver
enigde Naties onderweg naar Rotterdam.
Er zijn 17 Belgische en 23 Nederlandse
zieken en oorlogsgewonden aan boord. De
.General Mac Rae" wordt Vrijdagmorgen
te Rotterdam verwacht. De Belgische mi
litairen zouden dan per vliegtuig naar
Braeeel worden overgebracht
