Tsjang lieten zich door
Marshall niet dwingen
Kans op buien neemt toe
EEN GEHEIM van Gerard Walschap
Mao Tse en
r
De thee van Lao Ping was
jasmijn geparfumeerd
met
beroemde Chinese mum
VERPLEEGTARIEF HOGER
YAMIN AFGETREDEN
Vragen rondom een
hagiografie
.r
Zaterdagse
mijmeringen
Observator
'Zomerverwachtingen niet te hoog spannen
De minister over de bezwaren van de
ziekenfondsen
Vrijgelaten gevangenen weer gepakt
GOD EN ZIJN WERELD
Harry Prikker
ZATERDAG 16 JUNI 1951
PAGINA
.J
Te Washington gaan de grote heren voort, elkander vera ijlen te
doen inzake de chaos, welke sinds 1945 in China is ontstaan.
Generaal Vac Arthur heeft in een verhoorhetwelk hem werd
afgenomen door de senaatscommissie, welke een onderzoek naar hel
hem door president Truman gegeven ontslag instelt, merkwaardige
mede ze geestelijk ten nauwste ver
bonden zijn.
van generaal Marshall, thans minister van Defensie, in het genoemde
jaar naar China één der grootste blunders in de Amerikaanse
geschiedenis is geweest.
Marshall zou toen het voornemen hebben gehad, Mao Tse-toeng en
Tsjang Kai-sjek desitoods met wapengeweld tot samenwerking te
dwingen. Men geloofde toen in Washington nog, dat Tsjang Kai-sjek
zich in voldoende mate tegenover Mao Tse-toeng zou kunnen hand
haven en hield geen rekening met uiterst belangrijke binnenlandse
factoren.
TSJANG KAl SJEK
De brief.
Een goedaardige Chinees
Een onverzettelijk.
dichter
MAO TSF. TO ENG
Verplicht verzekerden
Vrijwillig verzekerden
Voorzieningen op komst
Oud èh rtieihc tn de stqd
Keizer Tsji's brief nog van kracht
mede ze geestelijk
Zeer zeker, MaoTse-toeng is een
Chinees en hij stelt China hoven
alles. En ofschoon staatssecretaris
Acheson onlangs verklaarde, in
China geen vorm van Titoïsme te
kunnen ontdekken, zeker is, dat
evenals Tsjang Kai-sjek vroeger,
thans Mao Tse-toeng vóór alles de
belangen an China in het oog houdt.
En zelfs de communist Mao Tse-toeng
kan zich hierop inspireren op illustre
i voorbeelden uit het verleden en trouwens
r r. i ii.i I op heel de Chinese geschiedenis. Hij weet,
verklaringen afgelegd. De voornaamste hiervan is wei, nat de reis dat China blijft voortbestaan, ook als er
J geen regering is, die in alle delen van het
land het heft vast in handen heeft. In
verschillende provincies is het verzet te
gen het communisme nog steeds heel
sterk en men mag aannemen, dat in
het binnenland nog honderdduizenden
eueriila-strijders rondzwerven. Maar
China en Mao Tse-toeng kunnen zich dit
v eroorj-óven.
Telkens staat er op de duur in China
de een of andere machtige figuur op, die
de stukken aan elkaar lijmt en orde brengt
in de chaos. We behoeven hiertoe niet
eèns zo ver in China's historie terug te
gaan.
Veertig jaar geleden verdween met de
val van het keizerrijk de centrale regering
van Peking. Maar wat is veertig jaar voor
China!
MaeArthur deelde mede, zélf eveneens
voor e-en poging te zijn geweest, om de
twee grote tegenstanders, tot elkander te
brengen, echter niet op de manier, waarop
Marshall probeerde, deze twee mannen te
pressen, een democratische Chinese rege
ring te vormen. Immers, Mao Tse-toeng
vas er de man niet naarom zich te laten
dwingen, terwijl de toestanden in China in
Verkelijkheid heel anders waren, dan
Marshall kon vermoeden, omdat hij tij
dens zijn korte verblijf in enkele grote
steden zich geen goede indruk van de
situatie had kunnen vormen.
Mao Tse-toeng is indertijd door de
Amerikanen per vliegtuig uit zijn
hoofdkwartier naar dat van Tsjang
Kai-sjek overgebracht, met de be
doeling, dat het tweetal desbetref
fende besprekingen zou voeren. Doch
reeds het eerste onderhoud toonde
aan. welk een afgrond de communist
en de nationalist scheidde.
In de laatste jaren heeft mer. zich er j
te Washington rekenschap van gegeven.
dat men de Chinezen nu eenmaal niet met
dezelfde maat kan meten als Amerikanen
on Europeanen en men te snel had toe
gegeven aan de gedachte, dat Mao
Tse-toeng niet slechts communist, maar
toch in de eerrste plaats Chinees was en
zich niet voor Moskou's karretje zou laten
spannen. De kracht van Mao Tse-toengs
positie en zijn bekwaamheideen nieuwe
regering op te bouwen, werden danig
onderschat. Voorts had Washington zich
door Mao Tse-toengs beminnelijke per
soonlijk om de tuin laten leiden.
Reeds tijdens de oorlog verschenen af
gezanten van Roosevelt in Mao Tse-toengs
hoofdkwartier in de diep in het binnen
land gelegen provincie Yenam. Er ze wer
den direct voor hem ingenomen dioor de
hoofsheid, waarmede hij hen ontving, door
zijn grote eruditie, door zijn gemoedelijk
heid en bijzondere kennis van zaken.
In Mao Tse-toengs hoofdkwartier speel
den de generaals genoeglijk een partijtje
tennis, tussen de conferenties door. Mao
Tse-toeng was bijna altijd door spelende
kinderen omringd. Zijn vrouw, de mooie
actrice Lao Ping uit Sjanghai, was uiterst
gastvrij en ontving de Amerikaneif vaak
m haar mooie tuin, waar ze rode peper
kweekte en de mooiste bloemen had. De
Amerikanen vergaten, dat deze actrioe een
cud en trouw communiste was, die reeds
in 1938 tot da Chinese communistische
p partij toetrad. Een Wendeü Wkkie. een
Wallace en een Hurly, stuk voor stuk min
of meer officiële afgezanten van Wash
ington, kwamen, evenals de journalisten,
die hen vergezeld hadden, vol enthou
siasme in Amerika terug.
smokkeld werd. Maar.Stalin wedde op
Mao Tse-toeng.
Dit is natuurlijk een beetje simplistische
voorstelling van wat zich in China heeft
afgespeeld. Maar tooh, het is in grote lij
nen gegaan, zoals we het hier hebben ge
schetst. En de beminnelijke Mao Tse-toeng
bleek over uitstekende generaals te be
schikken. Hij was bovendien in staat, vele
Chinezen voor zich in te nemen. In China,
het land der geleerde mandarijnen, met
zijn oeroude beschaving, staat een dichter
hoger in aanzien van een generaal.
Terwijl zijn legeraanvoerders steden en
landstreken veroverden, veroverde Mao
Tse-toeng de bewoners er van met
zijn gedichten. In het vliegtuig, waarmede
de Amerikanen hem naar Tsjang Kai-sjek
brachten, maakte hij een gedicht, getiteld
En daarvóór was liet een keizer
Tsji En-loeng, die in een regeer
periode van zestig jaren er te langen
leste in geslaagd was, zijn autoriteit
door heel China te doen gelden. Hij
deed in 1795 afstand van de troon,
omdat hij niet langer wenste te re
geren dan zijn geëerbiedigde groot
vader, Kang Hsji, een tijdgenoot van
Lodewijk XIV, de Zonnekoning, die
eveneens zestig jaar geregeerd had.
Met Yoeng Tsjeng hadden deze twee
een driemanschap van Mandsjoe-
keizers gevormd, dat in China ge
durende een tijdsbestek van 132
jaren de vrede en de autoriteit van
Peking over heel het land gehand
haafd had. Er heerste toenmaals van
Siberië tot de Himalaya een soort
„Chinese vrede".
In die dagen stond Tibet onder direct
Chinees bestuur en het is hierom, dat Mao
Tse-toeng er zijn mannetjes heengezonden
heeft, om het te bezetten.
Wait nu de grote keizer Tsji En-loeng
aangaat, deze was een groot hervormer.
Hij verdeelde o.a. veel van het groot
grondbezit onder de boeren en verzachtte
de belastingwetten ten behoeve van de
minder-kapitaalkrachtigen. Hij bevorderde
de kunst en liet in Pekings „Verboden
Stad" vele prachtige gebouwen neerzetten.
Het was deze Tsji En-lóenig, die, even
als Mao Tse-toeng thans doet, elke inmen
ging van het Westen hooghartig afwijst.
Het enige verschil is, dat Mao Tse-toeng
graag de vruchten van de Westerse voor
uitgang plukt. Tsji En-loeng moest daar
van niets hebben.
THjj schreef b.v. een brief aan koning
.Sneeuw". Het vloog hoog over besneeuw- George III van Engeland, die een gezant-
de bergen qn dwars door wolkenbergen, j schap naar Peking had gezonden, voor het
aanknopen van diplomatieke betrekkingen
en van handelsrelaties. De „Zoon des He
mels" maakte Zijne Majesteit duidelijk,
dat er van dergelijke dingen niets kon
komen, aangezien ze volkomen tegen de
tradities van zijn dynastie indruisten
„Deze grote wereld overziende", aldus Tsji
En-loeng, „heb ik slechts één doel voor
ogen: het handhaven van een volmaakt
staatsbestel en het vervullen van de plich
ten, welke op mijn schouders gelegd zijn
Ik hecht niet de minste waarde aan voor
werpen uit vreemde landen en heb ook
niet de minste behoefte aan de artikelen,
die in uw land geproduceerd worden".
Toen Tsji En-loenig deze nog steeds ver
maarde brief aan koning George III
schreef, mochten de Westerse kooplieden
en ook de Engelsen slechte te Kanton en
Macao China's bodem betreden. En de
Chinezen noemden hen minachtend: die
Zuidzee-barbaren. Tsji En-loeng wist heei
goed, wat de Engelsen in India en de
Nederlanders in Indonesië deden, waar op
de handelsrelaties een bezetting van het
land gevolgd was. Overigens, hij vond in
China, dat hij als het middelpunt van de
wereld beschouwde, wel het hoogste, wat
er op dit ondermaanse bereikt was. Van
de barbaren kon hij niets leren. Evenwel,
had hij geen idee, over welke technische
middelen deze barbaren beschikten en
heeft ook niet kunnen voorzien, in welke
mate China uiteindelijk in het grote con
flict van het Westen met het Oosten be
trokken zou worden.
Voor de Chinezen zijn figuren als
Tsji En-loeng nationale grootheden.
Ook voor Mao Tse-toeng. Deze ziet
de revolutie van 1911 tegen de
Mandsjoe-keizers en de huidige, com
munistische revolutie slechts als
onderdelen van de enorme omwente
ling, welke het Hemelse Rijk sinds de
Franse revolutie doormaakt, die op
haar beurt in Europa zulke reus
achtige Veranderingen teweeg bracht.
Er bestaat geen analogie tussen deze
twee grootse gebeurtenissen. Beide zijn
ze door geheel verschillende oorzaken
ontstaan. Doch merkwaardig genoeg drin
gen heden ten dage de beginselen, welke
door de Franse revolutie werden uitgedra
gen in China door. vermengd met de
nationalistische ideeën van het Westen,
Hierdoor wordt het snelle succes van
Mao Tse-toenig in belangrijke mate ver-
idaard. Hij heeft ongetwijfeld de Ameri
kaanse hulp aan Tsjang Kai-sjek vergele
ken met het vriendelijke aanbod van
George III, die India - onder zijn heer
schappij had gebracht.
Dit is een aspect van Tsjang Kai-sjeks
zwakheid. Het verklaart tevens, waarom
men in Washington nog steeds aarzelt,
hem openlijk te steunen en hem het mate
riaal en de financiële steun te verstrekken
voor het heroveren van het Chinese
vasteland. Terwijl ook nog geen Chinese
troepen van Formosa naar Korea zijn
gezonden, zelfs geen Japanse.
China is waarlijk een geweldig ingewik
keld probleem!
(Van'onze weerkundige medewerker)
Het is deze week op en neer gegaan
met het weer. Enkele mooie dagen wer
den afgewisseld door een paar regen
buien, die Dinsdag met vrij zware on-
weders gepaard gingen. Donderdag werd
een hoogtepunt bereikt, toen de thermo
meters tot in het centrum van het land
tot 27 graden stegen. Dit was dus de eer-
i ste zomerse dag van het seizoen; alleen
(vrij ver-
Deze Mao Tse-toeng was een
goedaardige, zeer beschaafde Chinees
waarmee men heel goed zou kunnen
samenwerken. Hij leek er echt de
man naar, om naast een houwdegen
als Tsjang Kai-sjek eindelijk orde te
brengen in de Chinese chaos, welke
nu aï sinds de val der Mandsjoes in
het begin dezer eeuw voortduurde.
Ja. de thee van Lao Ping was met
jasmijn geparfumeerd. Mao Tse-
toeng, de voormalige archivaris van
de universiteitsbiblotheek te Peking,
groot geleerde en.dichter, zou geen
vlieg kwaad doen.
Washtington wedde desondanks ten
slotte op de houwdegen Tsjang Kai-sjek,
die niet dichten kan en nog steeds geen
behoorlijk Engels heeft geleerd. Dan was
er nog Mei-lmg, Tsjang Kai-sjek's in
Amerika opgevoede echtgenote, die de
Amerikanen voor zich wist te winnen.
En omdat Mao Tse-toeng zo beminnelijk
was en zo ongevaarlijk leek, gingen
enorme hoeveelheden Amerikaans mate
riaal n'aar Tsjang Kai-sjek, wiens rege
ringsambtenaren zelfs volgens Chinese be
grippen volkomen corrupt waren, zodat er
heel wat van nooit op de slagvelden ver
scheen en zelfs naar de communisten ge-1 dan
En het gedicht begon aldus
taald):
Heel het landschap is ten Noorden
Ingesloten door duizenden kilometers' i
Sneeuw en ijs
En door tienduizenden kilometers
IJs en sneeuw.
Men moet een Chinees zijn. om zoiets te j
waarderen. Wat hiervan ook zij. al dich
tend verscheen Mao Tse-toeng in een soort
schaapsvacht, waaronder de hamer en de j
jikkel en de rode vlag verborgen zaten er.
hij ontmoette bij zijn hervormingen heel
wat minder tegenstand, dan waarop de
.Amerikanen en Tsjang Kai-sjek gerekend
oadden. En China was in zijn bezit, voor-
dat de Amerikanen er erg in hadden, of
schoon ervaren kenners van het land als i
de Amerikaanse generaal Chemiault, die i
een Chinees vliegtuigeskader onder zijn
bevel had, keer op keer gewaarschuwd
had, dat men Mao Tse-toeng onderschatte.
Deze- generaal Chennault is met een Chi
nese getrouwd. Hij verliet tenslotte China,
verontwaardigd over wat hij Washingtons
naïviteit noemde..
Een en ander werpt wel een uiterst
merkwaardig ycht op wat thaos in Azië
gebeurt. De gedachte: diie Mao Tse-toeng
is nog zo kwaad niet, heeft de Amerika
nen ten slótte Korea op de hals gehaald.
Deze dichtende politicus, wiens soldaten
tegen de vijand optrekken, zijn verzen
zingend, blijkt nu een onverzettelijk man,
waarmede niet te praten valt.
Men kan de opkomst van persoon
lijkheden als Tsjang Kai-sjek en
Mao Tse-toeng slechts hegrijpen,
wanneer men zich er rekenschap van
geeft, dat het Chinezen zijn, op-
gevoed in de traditie van een meer
drieduizendrjarig rijk, waar-
De laatste tijd hebben zich moeilijk-
beden voorgedaan ten aanzien van de
betaling van verhoogde ziekenhuista
rieven door de algemene ziekenfond
fondsen. Het Tweede Kamerlid de heer
Maenen heeft dienaangaande schrifte
lijke vragen gesteld aan de minister
van Sociale Zaken. Deze zegt in zijn
antwoord van mening te zijn dat de
verhoging van de ziekenhuistarieven
noodzakelijk is ten einde de voortzet
ting der exploitatie van deze inrichtin
gen mogelijk te maken, anderzijds
zien zich ook de aigemene Ziekenfond
sen voor grote financiële moeilijkhe
den gesteld.
In dit verband zij er op gewezen, dat
bij prijsbeschikkingen en derhalve ook
bij die, welke thans ten aanzien van de
ziekenhuistarieven, naar de minister be
kend is, binnenkort door zijn ambtge
noot van Econ. Zaken zal worden uitge
vaardigd, slechts sprake is van een ma
ximumprijs, welke de ziekenhuizen in
rekening kunnen brengen. De alg. zie
kenfondsen staat het derhalve b(j de on
derhandelingen met de betrokken inrich
tingen vrij te trachten in onderling over
leg overeenstemming omtrent de beta
ling van een lagere prijs te bereiken.
Dat hier sprake zou zijn van een door
de betrokken overheidsinstanties vastge
steld verpleegtarief is derhalve niet
juist; integendeel moet worden gespro
ken van door de overheid toelaatbaar
geachte tarieven.
De minister is van oordeel, dat, voor
zover de bezwaren van do ziekenfond
sen zich richten tegen betaling van het
voledige verpleegtarief ten behoeve van
de verplicht verzekerden, dit standpunt
onjuist is, daar het Ziekenfondsbesluit
volledige verpleging in een ziekenhuis
voor de tjjd van ten hoogste 42 dagen
per geval waarborgt. De minister gaat
er daarby van uit, dat onder het volle
dige tarief wordt verstaan het. tarief,
dat tussen algemene ziekenfondsen en
ziekenhuizen binnen het kader van de
prijsvaststelling in onderling overleg is
vastgesteld. Het is de minister niet be
kend, dat bij een of meer algemene
ziekenfondsen een ander standpunt wordt
ingenomen.
De minister is voorts van mening, dat
het niet vergoeden van het volledig ver
pleegtarief ten behoeve van de vrijwil
lig verzekerden, als gevolg waarvan de
zen naast de door hen verschuldigde
ziekenfondspremie nog een gedeelte van
de verpleegprijs te hunnen laste krijgen,
voor deze groep ernstige moeilijkheden
oplevert. Evenwel moet hierbij niet uit
het oog worden verloren, dat de alge
mene ziekenfondsen, sinds Maart j.l. de
door hen voor de vrijwillige ziekenfonds
verzekering te heffen premie zelfstan
dig bepalen, zij het onder goedkeuring
van de Ziekenfondsraad. Zfj baseren deze
premie op de door hen ten behoeve der
vrijwillige verzekering te maken kosten.
Onverwachte prijsstijgingen, zoals de on
derhavige, brengen derhalve de nood
zaak met zich mede tot premieverhoging
over te gaan. Naar het oordeel van de
minister is het zeer ongewenst, dat der
gelijke premieverhogingen veelvuldig en
korte tjjd na elkander worden inge
voerd. Aangezien de algemene zieken
fondsen krachtens hun statuten over het
algemeen gebonden zijn ook ten aanzien
van de vrijwillige verzekering volledige
verpleging in een ziekenhuis voor de
tijd van ten hoogste 42 dagen per geval
te verstrekken, acht de minister het
begrijpelijk, dat zij bezwaar maken tegen
het op korte termijn zonder voorafgaand
overleg invoeren der verhoogde tarieven
en met name tegen de terugwerkende
kracht daarvan.
Intussen is het de minister bekend,
dat de algemene ziekenfondsen er naar
streven de vrijwillig verzekerden, die
verpleging behoeven, in geen geval scha
de te doen lijden ten gevolge van de
gerezen moeilijkheden.
De minister acht het in ieder ge
val onjuist, dat verzekerden bij opne
ming in een ziekenhuis persoonlijk een
bedrag aan dit ziekenhuis zouden
moeten voldoen. Hij streeft er naar
zo spoedig mogelijk voorzieningen te
bevorderen, waardoor de huidige
moeilijkheden worden ondervangen. In
dit kader vinden thans onder leiding
van de staatsssecretaris van Sociale
Zaken (volksgezondheid) besprekingen
plaats, ten einde te pogen het nodige
overleg tussen de ziekenhuizen en de
algemene ziekenfondsen töt stand te
brengen.
De Indonesische minister van justitie, j Chaifül Saleh, die een jaar geleden in
mr. Moh. Yatnin, heeft verzocht zijn por- het gebied van Bantam werd opgepakt,
tefeuillc te mogen teruggeven. Dit ver- NieUW-Guinea
zoek is door de regering ingewilligd, zo
deelde minister-president Sukiman giste- I Inzake Nw. Guinea herinnerde dr Suki-
ren in het regeringsantwoord in tweede man er aan, dat de regering-Natsir uit-
termijn bij de behandeling van de rege
ringsverklaring mede.
Dit verzoek om ontslag is het gevolg
van de procedure betreffende de vrijla
ting van 930 politieke gevangen. Dr Suki
man zeide dat de regering tot haar spijt
moest verklaren, dat de procedure, die
gevolgd was bij de samenstelling van de
lijst persopen, die vrijgelaten konden wor
den, minder juist is gebleken, dat zij
niet aan de eisen van allen voldeed en
dat zij namen bevatte van personen vöor
wier vrijlating naar de .mening van de
regering niet voldoende grond aanwezig
is. Hij zeide voorts, dat de regering niet
heeft geaarzeld een bevel uit te vaardi
gen, dat de vrijlating .tot nadere datum
wordt uitgesteld. De vrijlatingen waren
op de datum, .waarop dit bevel was uit
gevaardigd 9 Juni reeds gedeelte
lijk ten uitvoer gebracht. Voor hen. die
reeds zijn vrijgelaten, gelden dezelfde
principes als voor hen, die nog niet zijn
vrijgelaten. In dit verband wijst Aneta
er op, dat enkele vrijgelatenen intussen
opnieuw in hechtenis zijn genomen, o.m.
ing van het standpunt, dat de onderhan
delingen slechte hervat konden worden
np basis van souvereiniteitsoverdracht aan
Indonesië. „Dit besluit voor ogen houdend,
zal de regering uitzien naar wegen om
opneming van West-Irian in het gebied
van Indonesië te bewerkstelligen, uiter
aard met volledige souvereiniteit over dit
gebied." De voorwaarden, waarover onder-
nandeld werd, op de Nw. Guinea-confe-
rentie, golden tot 27 December 1950; zij
zijn thans niet langer geldig, aldus dr Su
kiman.
Gelegenheid programma
uit te voeren
Aan het einde van de voorlezing van de
regeringsverklaring verzocht dr Sukiman,
de regering „gelegenheid te geven" het
program uit te voeren. Met 119 stemmen
voor en 30 tegen besloot het parlement
daartoe.
Voorzitter Sartono had tevoren nog op
gemerkt, dat dus niet gevraagd werd het
„vertrouwen te geven".
rAT is dat. nu met Zuster Virgilia" van Gerard
Walschap? Daar verschijnt een heiligenleven,
zo evenwichtig, rustig en uitgebalanceerd ge
schreven met zoveel gevoel voor het goddelijke mys
terie en 'voor al het menselijke daar omheen, dat men
niet anders dan zeer dankbaar kan zijn, het ffcle^ea
te hebben. En intussen meent men te weten, dat de
auteur persoonlijk, en krachtens hcQinscl de heiligheid,
die hij zo boeiend en indringend beschrijft, niet als
hoogste waarachtigheid en innigste realiteit kan waar
deren. Hij heeft zichzelf ervan gedistantieerd, en toen
is hij met geest en verbeelding er zeer echt in aan
wezig en speurt tot in de donkerste schuilhoeken der
mystieke begenadiging. De idee, welke voor de.e
heiligheid grondslag en inspiratie is, verwerpt hij,
maar rondom de eenvoudige heilige, die ons uit de
bladzijden van zijn boek iegemoel treedt, weeft hij
eerbiedig een lichlsluier van uiterste mildheid en
fijngevoelige sympathie waardoor hij zijn lezer een
heimwee weet mee te geven naar dat oprechte, pre
tentieloze eerlijke, radicale, zuivere en kinderlijke,
waart oor het menselijke hart is geschapen.
Hii acht Zuster Virgilia niet navolgenswaard. doch
toont haar ons als verpersoonlijkt object onzer diepste
hunkeringen, inzover wu met al onze complicaties,
voornemens/zwakheden, problemen en conflicten mch
zo eraag de zuiverheid en eenvoud des harten zouden
bezitten welke voor Virgilia bron van heiligheid zijn.
Kortom' wij menen te weten dat "Walschap zélf niet in
zi,n Zuster Virgilia gelooft, terwijl uit zyn boek dui
delijk genoeg blijkt, dat hij haar met liefde heef.
getekend, met een liefde die ergens in de auteur een
diep geloof veronderstelt, zonder hetwelk een derge
lijke liefde niet kan opbloeien. „,lo
Sommigen zullen bij het lezen van deze prachtige
hagiografie gedacht hebben aan de bekende stelregel,
dat niemand kan géven, wal;; hij zeU met heeft, dat
niemand het christendom zuiver .en vruchtbaar kan
prediken zonder zélf in levende overtuiging cnris>en
te zijn. dat niemand goed kan spreken of schrijven
over heiligheid als hij zelf die heiligheid niet minstens
als ideaal ziet. Gerard Walschap heeft.de al te grote
zekerheid omtrent dit soms te vlot uitgesproken en
te luchthartig geïnterpreteerde adagium danig ge
schokt. En daar staan we dan met een ontroerend en
«jfcljerrv beiligenboek in onze hand van Met-
christen die begrijpend en treffend over het wonder
van een' uitverkorene vermag te schrijven, waar voel
christelijke auteurs vaak met verder kwamen dan een
poging welke aan het wezenlijke der christelijke hei
ligheid gemakshalve voorbijging, om zich te verliezen
in weinig ter zake dienende phenomimografie.
Alle:eerst dient opgemerkt, dat Walschap in zijn
Zustei Virgilia". voorzover wij kunnen nagaan, struct
eerlijk is. Van de eerste tot en met de laatste bladzijde
houdt hij zich buiten de discussie rond de persoon en
de gedragingen der hoofdfiguur. Hij is zelf nergens
cynisch, hoe cynisch een enkel personage uit de roman
ook kan reageren; hij wordt nergens gelovig of vroom,
hoe gelovig of vroom de hoofdpersoon ook te voor
schijn komt. Hij tekent de voornaamste der tegenpartij,
Virgilia's broer Robert, noch te zwak noch te sterk af,
zodat deze Robert, met zijn argumenten tegen Virgilia s
levensbeschouwing en levenswijze, voldoende indruk
kan maken, zonder nochtans liet beeld der heiligheid
van zijn zuster te kunnen wegvagen.
Men mag deze ongelovige en zelfs atheïstische broer
Robert bij het lezen dan ook zeker niet verwaarlozen.
Zonder hem zou deze roman misschien niet eerlijk
geweest zijn. Me dunkt, dat hij hier en daar. bewust
of onbewust, optreedt en spreekt namens het geweten
van de schrijver, die daarmee omdat hij niet anders
kan zelf op de achtergrond blijvend toch voorzich
tig het betrekkelijke en dubieuze tracht aan te wijzen
van het door hemzelf ontworpen heiligenbeeld. Men
zegge dus niet, dat Walschap met het schrijven en
publiceren van dit boek een soort schijnheiligheid ge
pleegd heeft. Wil men deze roman als één geheel zien,
dan kan men o.i. rustig veronderstellen, dat dit geheel
ernstig door de auteur gemeend is. Doet hij in dit boek
dan geen keuze, b.v. tussen Virgilia en Robert? Of
plaatst hij zich soms achter de sympathieke, intelligen
te «n rondborstig» figuur van Oom Steven, die wel
gelooft maar die tegelijkertijd ook in de ongelovige
«dooft? Ik merk er niets van en neem aan, dat
Walschap in dit boek bewust geen keuze wil maken.
Blijft de vraag, hoe iemand, die niet in het ideaal
der christelijke heiligheid gelooft, dit ideaal toch zo
levend warmbloedig en uitermate aantrekkelijk in aile
concreetheid van het menselijke voor ons kan neer
zetten. Wat moeten we en wat kunnen we met °eze
vraag doen? In het midden latend of Walschap het zelf
weel mogen we toch noteren, dat wij zeker niet weten,
wat Walschap wél en wat hij niet gelooft. Hij heeft de
katholieke Kerk vaarwel gezegd, inderdaad, maar wat
nam hij mee in hart en geest? Wat is de persoonlijke
verworvenheid van zijn gemoed, nu hij daar buiten
de Kerk staat? Eén ding is zeker, het blijkt ook uit
vroegere werken van de zelfde auteur: hij heeft iang
en intens nagedacht over Jesus van Nazareth en over
alles wat door deze Heiland werd gezegd. Het mu
lichtzinnig zijn, te beweren dat Walschap niet weet,
waar het Jesus Christus en Zijn christendom om be
gonnen is. Hij wéét het en hij kan er gestalte aan
geven Hij staat er niet neutraal of onverschillig tegen
over; zijn romans bewijzen, dat hij er niet gemakkelijk
over kan zwijgen. Bovendien is hen kunstenaar: ont
vankelijk genoeg om alles wat hij weet en overwogen
heeft op zich te laten inwerken: creatief genoeg om
zijn impressies te componeren tot een waaraentig,
boeiend, ontroerend en meeslepend geheel: met vol
doende gezond verstand en respect voor zijn °udei-
werp om er niet voortdurend van een andere geaaert-
tenwereld uit ruw en onbehouwen tussendoor te
schreeuwen: met voldoende artistieke offerzin om zich
aan zijn onderwerp te onderwerpen: met een kunste
naars-intuïtie, rijk, scherp en nauwkeurig genoeg, om
te kunnen binnendringen in de uitingen en roerselen
van het, menselijk hart, ook indien deze op onbegre
pen wijze worden opgewekt door mets dan alleen
maar goddelijke genade, waarvan Thomas van Aquino,
Pater Molenaar. Emile Erens. U en ik al even weinig
begrijpen als Gerard Walschap.
Deze laatste heeft in elk geval een heel mooi boek
geschreven, waarin wij geconfronteerd worden met
een onbevangen, eenvoudig en heel zuiver mens, die
ons sommige aspeete" dm- liefde van Jesus Christus
zeer levendig in lic'nnei'ing brengt. En dat is veel
erkentelijkheid waard. S. JELSMA M.&C.
voor Zuid-Limburg was het al de tweede,
want daar had 24 Mei reeds zomerse
warmte opgeleverd. Maar die zomerse
dag van deze week moest een eenling
blijven, doordat gisteren koelere lucht,
binnendrong, hetgeen met regen gepaard
ging.
Vanmorgen was het mooie weer echter
reeds weer teruggekeerd. Het bjj de
Azoren gelegen gebied van hoge druk
heeft namelijk kans gezien zich tot hn
Europese vasteland uit te breiden, terwijl
in de hoge niveau's droge lucht werd
aangevoerd, die de bewolking snel deed
verdwijnen. Jammer genoeg is deze ver
betering geen blijvertje, want op de
oceaan begint het weer te spoken. Een
vrij actieve depressie is zich vannacht
in Oostelijke richting beginnen te ver
plaatsen en op de Britse eilanden daalden
de barometers vanmorgen dan ook reeds.
Het gevolg hiervan moet zijn, dat de kans
o.p buien toeneemt, want om de depressie
heen wordt in de hoge lagen van de
atmosfeer veel koude lucht aangevoerd,
die de atmosfeer onstabieler maakt.
Het ziet er daardoor voor de Zondag
minder mooi uit, dan zich aanvankelijk
liet aanzien en de kans op een terugkeer
van het zomerweer is door deze omstan
digheden dus kleiner geworden. Maar wie
weet. wat ons nog voor goeds te wachten
staat in de komende weken en maanden,
al mogen de verwachtingen voor de ko
mende zomer volgens berichten uit het
buitenland niet hoog gespannen zijn.
HOEWEL normaal het bouwvolume
voor villa's in de vrije sector 500 m3 be
draagt, wordt er aan de Eeuwige Laan te
Bergen een villa gebouwd met een bouw
volume van 1300 m3. De vergunning is
bovendien verleend tijdens de bouwstop.
Dit geval is onderwerp van discussie
geweest tijdens de raadsvergadering. De
heer C, Ellis (K.V.P.) verzocht de raad
te doen informeren, hoe dat allemaal mo
gelijk is. Het schijnt, dat hier iets niet
klopt,
DEZELFDE opmerking valt te maker,
over een situatie in Oost-Duitsland. „Hei
moreel van het rode leger, dat aldaar cis
bezettingstroep is gelegerd, is in ernstige
mate gedaald. Aldus constateerde de op
perste chef van de Sovjet-Russische bt-
zettingsmacht, generaal Tsjoeikov, in een
dagorder tot de onder zijn bevel staande
manschappen, Tsjoeikov eist van de com
mandanten, officieren en soldaten „de
strengst mogelijke discipline" en bedreigt
met onmiddellijke terugzending van de
schuldigen naar de Sovjet-Unie. Is dar
terugzenden dan zo ergOf is het in de
Unie toch niet zo'n paradijs als „De
Waarheid" ons wil doen geloven. Het diei-
gement heeft wel iets van straf!!
WAT STRAF is weet Anton Bruckner,
vroeger professor in de filosofie aan de
universiteit van Praag verbonden en ee.i
achterneef van de beroemde componist.
De man heeft een compensaties van 75
pond sterling gekregen voor een verwon
ding aan een zijner ogen. Hij werkt als.
poetser in een schoenfabriek te Sydney.
HEEL WAT opgewekter is een bericht
uit Japan. Onder de indruk van het zak
ken van de openbare moraal besloot üe
heer Funabiki, burgemeester van Mikasu-
kieen studie te maken van de Christe
lijke leer. Deze studie had tot gevolg, dat
de burgemeester op Kerstmis 1950 door
het H. Doopsel in de Katholieke Kerk
werd opgenomen. Door dit voorbeeld zijn
op Pinksteren van dit jaar S3 van zijn
stadgenoten, van wie 58 mannen en 33
vrouwen, gedoopt. Reeds is een nieuwe
groep van 50 Catechumenen zich aan het
voorbereiden om eerstdaags het Katho
lieke geloof te omhelzen. De missie van
Mikasuki is toevertrouwd aan de Paters
van Scheut.
AL EVEN verblijdend is een medede
ling uit Banjalore. Volgens een door de
Indiase bisschopsconferentie uitgegeven
statistiek, zijn er op het ogenblik in India
4491 Katholieke scholen met een totaal
van 843.663 leerlingen en 42 internaten
met 2191 leerlingen. Verder bezitten dc
Katholieken in India 85 ziekenhuizen, 372
z.g. „rijdende ziekenstations"10 inrich
tingen voor lepra-lijders, 302 weeshui' m
en 47 tehuizen voor ouden van dagen. Ai-
les bij elkaar weer Katholieke actie ra a
de eerste orde.
HET KRUIS van de Orde van Leopold
werd dezer dagen posthuum verleend aan
een Belgische missionaris, die onlang o')
76-jarige leeftijd na 50 jaar missiearocél
onder de lepra-lijders is gestorven. Dr
missioiMris, Pater Leon Lejeune, Mari. t
stierf in de melaatsenkolonie Malco Gat
op de Fitsji eilanden in de Grote Oceaan,
waar hij de laatste vijftien jaar van zijn
leven heeft doorgebracht.
MORGEN IS het weqr Zondag. Denk
toch om de collecte voor nieuwe kernen.
St. Petrus vermaant 't is of hij deze
week de bladen heeft gelezen om me
delijdend te zijn, barmhartig en welwil
lend, elkander zegen toewensend. St. Mat-
theus is in het Evangelie al niet minder
actueel. Hij verhaalt hoe de Christus ver
klaarde: Als uw gerechtigheid niet gro
ter is dan die van de schriftgeleerden
dan.. Nou. beminde christen? Voor de
rest een schone Zondag met een Katho
liek gelaat. Recept is bekend.
