Hoe sterk Rusland wel is...
Greep op de jeugd te Berlijn'!
ZOEK HET x?(
ART IS Aquarium
amstirdam Kinderboerder
r
Paedagogische Week te Tilburg
DE OPBOUW VAN HET LEGER
EEN
CAHICATUUR VAN HET
PROTESTANTISME
Onderwijs
vernieuwing
De camera op 'f
buitenland
in Uw
Is de belofte van halvering der school
gelden geheel tot haar recht gekomen?
EPE (Vel.) HOTEL „GUDE"
Cijfers over militaire macht
r
W G%e» 'and
MEERSSEN (Z.L.)
APELDOORN
APELDOORN
BERGEN en BERGEN AAN ZEE
DRIEBERGEN
HOOG-ELTEN
EIJSDEN (Z.Lb.)
GARDEREN
GRONSVELD Z.-l.
MOOI HILVERSUM
NUNSPEET
NUNSPEET
ROTTERDAM
SCHEVENINGEN
IEGELEN
VALKENBURG-HOUTHEM
VORDEN
HULSBERG bij Valkenburg (L.)
MAASTRICHT SCHURGERS' CARS
VORDEN
ZANDVOORT
De Jehova-Getuigen
Gesprek onmogelijk
J
De zin van de arbeid voor de vorming
VOENSDAG 22 AUGUSTUS 1951
PAGINA 5
tl,
INDUSTRIëLE PRODUCTIE
WES T-DUITS LAND
Vanaf Zondag 19 Aug:
TED HEATH
alphen a/d
Belangstelling voor
nijverheidsonderwijs
DE ZUIVERINGSACTIE IN
INDONESIË
Meer dan 1300 personen werden
gearresteerd
Het onrechtvaardige vermenigvuldigingscijfer
bleef helaas gehandhaafd
RtJk
KASTEEL „RYCKHOLT"
Het protestantisme in een
lachspiegel?
Schiet kweekschool
opleiding tekort?
Des morgens hield de Katholieke Pae-
dagogische Vereniging voorafgaande
wn ide open'nS van de Paedagogische
Week haar algemene jaarvergadering.
Na afhandeling van de huishoudelijke
aangelegenheden hield piof dr Jos J. Gie-
len een toespraak ever „De wenselijk
heid, de betekenis en het programma van
een akte of getuigschrift Paedagogiek
L. O.".
Bestuursverkiezing
De volgende bestuursleden waren des
ochtends herkozen:
Men heeft kort geleden uit de bladen
kennis kunnen nemen van een plan tot
onderwijsvernieuwing, dat minister
Rutten in een Nota openbaar maakte.
Plannen tot onderwijsherziening zijn
reeds oud. Een organisatieschema van
onderwi's dateert uit 1903 en in
1934 kwam een ontwerp van wet klaar
tot regeling van de grondslagen van het
onderwijs, welk ontwerp echter nooit
Is gepubliceerd. Maar reeds in 1910
schreef men over ons onderwijsstelsel,
dat in het geheel der betrokken wet
geving systeem ontbrak. Incidenteel
waren tengevolge van behoeften, die in
de loop der jaren voorziening hadden
geëist, de verschillende wetten en haar
wijzigingen tot stand gekomen, maar
van een volledige herziening was geen
eprake en daarbij: er was geen aanslui
ting naar een weldoordacht plan.
Zo dat gold voor het jaar 1910, dan
geldt dit in nog veel klemmender mate
voor de tijden van thans, nu overbevol
king, verlies van gebieden, waar talloos
vïlen zich voorheen een toekomst kon
den verzekeren, en de harde noodzaak
van export en dus meer industrialisa
tie problemen geworden zijn, welke
vele ouders zich met zorg doen afvra
gen: wat moet er van mijn kinderen
worden In welke richting, naar welke
toekomst zullen wij hen moeten leiden?
Er was niet alleen geen aansluiting
naar een weldoordacht plan, maar door
allerlei incidentele voorzieningen was
het onderwijs ook veel te eenzijdig ge
richt. het viel na de lagere school zo
gngeveer in twee delen uiteen, het
technisch gerichte onderwijs en een
kleinere of grotere mate van algemene
•ntwikkeling in Mulo, H.B.S. enz. en
men moest dan maar afwachten of deze
verdere ontwikkeling voor iedere leer
ling individueel zou aansluiten op de
werkkring, die zij later in de maat
schappij zouden vervuilen.
Van deze stelselloosheid is de minis
ter van Onderwijs in dit plan nu terug
gekomen met de bedoeling tot een
stelsel van onderwijs te geraken, dat
volledig is aangepast aan het maat
schappelijke leven en aan 't geestelijke
en sociale klimaat van onze huidige
samenleving
Het gehele plan is reeds in grote trek
ken in ons blad gepubliceerd; maar wil
men enige punten naar voren halen,
welke een in het oog springend voor
deel opleveren, dan zijn deze in het
door minister Rutten ontworpen systeem
niet moeilijk te vinden.
Men denke eens aan de uitbreiding
van het technische onderwijs met alge
mene ontwikkeling. De aandrang om
ontwikkeling op te doen is de laatste
tientallen jaren aanmerkelijk groter
geworden. Het eenzijdig gerichte tech
nische onderwijs gaf echter te weinig
algemene ontwikkeling om de keuze
van dit onderwijs aantrekkelijk te
maken. De ontwikkelingsfactor in dit
onderwijs speelt ook een niet onbelang
rijke psychologische rol. Het zal niet
alleen de jongelieden geschikter maken
voor een leidende functie in het tech
nische bedrijf, maar het kan er ook toe
bijdragen de technische vakken de
plaats te hergeven, welke zij in vroegere
eeuwen hadden en het element van de
laagste stand, het huidige begrip werk
man, dat 't onverdiend heeft gekregen,
hieraan te ontnemen. Ook door de
accentverlegging naar kantoorbezig
heden kreeg het technische werk on
verdiend dit stempel.
Een ander voorbeeld. De H.B.S.,
oorspronkelijk bedoeld als opleidings
school voor middelbare functies, werd
in vele opzichten een school voor voor
bereidend middelbaar onderwijs en van
een behoorlijke wisselwerking tussen
school en maatschappij kon door de
ontwikkeling der laatste jaren bij dit
onderwijs nauwelijks meer worden ge
sproken. Het gaat hier alleen nog maar
om goede examen-resultaten. In een
systeem van kern- en keuzevakken en
vooral in de individuele beoordeling
der leerlingen na het tweede leerjaar
op aanleg, kundigheid en kennis, waar
naar volgens dit plan beslist zal wor
den tussen het voortzetten der op
leiding in het derde leerjaar van de
H.B.S. dan wel in dat van de Algemene
Middelbare School, kan men alleen
maar een belangrijke vooruitgang zien
in die zin, dat èn de aanleg van de
leerling èn de aanpassing aan het maat
schappelijke leven in dit onderwijs een
grotere rol zullen gaan spelen.
Hiermede is natuurlijk niet de gehele
Nota beoordeeld. Het gaat hier om zeer
ingrijpende wijzigingen, het gaat erom
het onderwijs aan te passen aan de
structuur van onze maatschappij.
Helemaal zonder strubbelingen zal
dat niet gaan. Het veranderen van wat
gevestigd is stuit altijd op tegenstand.
Men begint het nieuwe met een theore
tische opzet, die men nog niet heeft
kunnen toetsen aan de practijk. Men
stuit daarbij op moeilijkheden, die niet
onmiddellijk zijn te ondervangen, zoals
de opleiding van de onderwijskrachten,
die men voor dit nieuwe onderwijs-'
stelsel nodig zal hebben.
Maar deze Nota wil allerminst be
tekenen, dat minister Rutten van plan
zou zijn deze veranderingen ineens door
te voeren, zo hij daartoe al de gelegen
heid zou krijgen Het feit, dat hij zijn
plannen de vorm van een nota heeft
gegeven, waarin hij spreekt van een ge
leidelijke reorganisatie van het onder
wijsstelsel, bewijst dit al duidelijk ge
noeg. De vorm van een Nota toont aan,
dat hij waarde hecht aan de menings
vorming over deze vernieuwing.
Het is goed, als de onderwijsdeskun
digen hierover eerst hun licht doen
schijnen, indien zij tenminste niet al te
star daarbij vasthouden aan wat ge
vestigd is en geen risico's durven nemen
voor de toekomst.
Er ls reeds een enkele stem over dit
nieuwe plan gehoord, een stem, die de
vrees uitsprak van een te ver doorge
voerde amerikanisering, de vrpes voor
een technische industrie-beschaving.
Wij delen deze vrees niet. Wy hebben
ons aan de vooruitgang der techniek
aan te passen, willen wij het welvaarts
peil waartoe wij gekomen zijn, be
houden. En juist het invoegen van de
algemene ontwikkeling in dit onderwijs
is een bewijs, dat men wil trachten dit
gevaar te ontlopen.
Maar de onderwijsdeskundigen mogen
o.i. niet al te zeer dralen met het geven
van hun oordeel en het voorstellen van
wijzigingen. Zonder het goede in het
bestaande onderwijs moedwillig over
boord te willen gooien mag men met
een overgang naar nieuwe vormen van
onderwijs, welke tóch al zeer geleidelijk
zal moeten geschieden, niet al te lang
Het grote jeugdfestival in de commu
nistische sector van Berlijn moge dan al
enkele zwakke zijden, bijv. in de levens
middelenvoorziening der demonstranten
vertonen: het moge waar zijn, dat tien
duizenden van de deelnemers even naar
de Westelijke zone z^jn overgewipt om
daar een glimp van de vrtfe wereld te
aanschouwen, toch moet dit feest in het
Westen ongetwijfeld bezorgdheid wek-
ken. Het is tenslotte een feit, dat een
paar millioen jonge mensen onder de
sterkste propagandistische druk worden
gezet; dat zij in hun geestelijke leegte
een ideaal krijgen toegeworpen; dat op
hun natuurlijke instincten en gewoonten
wordt gewerkt. Deze jongeren zullen
binnen enkele jaren de soldaten van het
uostfront zijn; en we weten, hoe geest
drift en bezieling een geweldige kracht
in een oorlog zijn. Natuurlijk is er ook
wel een keerzijde aan de medalje en
menen goede psychologen opgemerkt te
hebben, dat slechts een op de tien deel
nemers aan het festival overtuigde com
munisten waren: maar de negen ande
ren lopen mee, uit angst of uit sleur; en
we kennen maar al te goed de macht van
een betrekkelijk kleine, maar vastbe
raden, doelbewuste minderheid. De
jongste kwart eeuw heeft, daarvan fatale
voorbeelden gegeven.
Achter dit festival doemt dan ook de
vraag op, welke de werkelijke militaire
sterkte van het Sovjetblok, dus van
Moskou is. Daarbij speelt de kwestie,
wie door zijn potentiële hulpmiddelen de
uiteindelijke overwinnaar zal zijn, geen
rol. Want de huidige militaire supe
rioriteit van Rusland over de Westerse
democratieën ligt niet zozeer in het getal
als in paraatheid om de eerste stoot te
geven. Gelijk in de jongste wereldoorlog
met Duitsland en Japan het geval was.
Op langere termijn gaan andere factoren
als industriëel en economisch potentieel,
transportmogelijkheden enz. beslissende
elementen worden; maar bij de aanvang
der agressie geeft de momentele paraat
heid de doorslag; en die is in het Rus
sische blok, op dit ogenblik zeker groter
dan in het Westelijke.
Militaire deskundigen uit het Westen
zijn van mening, dat Rusland op het
ogenblik heeft staan: 22 divisies In Oost-
Duitsland, 2 in Oostenrijk, 4 in Hon
garije, 5 in Polen, 49 ln Roemenië, 20 op
het Centrale front in Rusland, 49 op het
Westelijke front in Rusland, 21 in de
Kaukasus, 19 in Centraal-Azië en 31 in
het Verre Oosten. (Tijdens de tweede
wereldoorlog had het maximaal 600 di
visies onder de wapenen). Deze divisies
beschikken over een 40.000 tanks; jaar
lijks kan Rusland er 15.000 bijmaken,
terwijl Amerika in 1952 een capaciteit
van 35.000 tanks per jaar zal halen. De
divisies variëren tussen 11.000 en onge
veer 13.000 man; dit laatste cijfer voor
de zelfstandige tank-divisies;
divisies zijn volkomen gemechaniseerd,
andere gebruiken voor haar verken
ningsafdelingen en artillerie nog steeds
het paard.
De Sovjet-luchtmacht, welke in de
tweede wereldoorlog een zeer onderge
schikte rol heeft gespeeld, is sinds 1945,
vooral door de hulp van Duitse technici,
op hoog peil gebracht; zij moet thans
over 6.400 van de modernste jachtvlieg
tuigen, 6.150 bommenwerpers en onge
veer 5.000 veranderde eenheden beschik
ken. De jaarlijkse productiecapaciteit
wordt geschat op 7.000 jagers, 4.000 lich
te en 1.000 zware bombardementsvlieg
tuigen en 4.000 transportvliegtuigen; die
van de Verenigde Staten (voor 1952) op
50.000 militaire machines. Waarschijnlijk
zijn een 600.000 man bij de Russische
luchtmacht ingedeeld. Een aanmerkelijk
deel dier luchtmacht is met ultra-moder
ne straalmotoren uitgerust.
Het zwakste element in de Russische
weermacht is de vloot. Voor zover be
kend beschikt zij slechts over een klein
aantal, voor een. deel nog volkomen ver
ouderde schepen 3 slagschepen, 9 of 10
kruisers en wellicht een 60 torpedoja
gers. Onlangs is zij met twee moderne
vliegtuigmoederschepen, die ieder zeistig
vliegtuigen kunnen vervoeren, versterkt.
De werkelijke kracht van de Russische
vloot wortelt in een groot aantal duik
boten: men meent een 220, waarvan er
een 140 gevechtaklaar zijn. terwijl nog
een 120 onderzeeërs in aanbouw zijn.
Deze onderwaterschepen, welke verschil
lende geheimen moeten verbergen, zou
den inderdaad een ernstige bedreiging
voor de Westerse verdediging, welke voor
een aanmerkelijk deel op transport over
zee is aanwezen, kunnen vormen. Van
Amerikaanse zijde is echter verklaard,
dat men reeds een afdoend middel bezit
om dit gevaar af te wenden.
Deze algehele, ongetwijfeld zeer gTOte
sterkte van Rusland heeft natuurlijk ook
een keerzijde. Daarvan weten we echter
weinig af om er serieuze beschouwin
gen aan te koppelen. De Russische sol
daat. die in de eerste wereldoorlog een
onberekenbaar element was, heeft in de
tweede zijn kracht getoond. In Stalingrad
was hij tegen de nazi-elitetroepen opge
wassen en in de gehele strijd heeft hij,
als hij onder goede leiding stond, ge
toond tot een uiterste inspanning en tot
een verbeten doorzetten in staat te zijn;
zijn aandeel in de eindoverwinning was
werkelijk schitterend. Maar de oorlog
wordt meer en meer een industrieel be
drijf; en in dit opzicht staat het Westen
zeker aanmerkelijk hoger dan 't Oosten.
De in Juni j.l begonnen daling van de
industriële productie in West-Duitsland,
die voornamelijk door de ontoereikende
kolenvoorziening en de achteruitgang in
de productie der staalindustrie veroor
zaak* is, heeft zich in Juli voortgezet. De
index van de totale industriële productie,
die gebaseerd is op 1936 is 100, bedroeg
volgens het ministerie van economische
zaken gemiddeld 127 per dag tegen 130
in Juni en 134 in Mei j.l. Overigens was
?e index in Juli j.l- nog ongeveer 19 pet
hoge: dan bij het uitbreken van de
Koreaanse oorlog in Juni van het vorige
jtar. Berekend per hoofd van de be
volking was de index in Juli j.l. gelijk
san het gemiddelde van het jaar 1936.
(Van onze bijzondere medewerker).
Reeds veel is er te doen geweest over
het rijden van opper- en vlagofficieren
ln dienstauto s. in <Je jongste Memorie van
Antwoord van de minister van Oorlog aan
de Tweede Kamer stond aangegeven, dat
hogere ambtenaren door hun verant
woordelijke en drukke werkzaamheden in
bepaalde gevallen van dienstauto's konden
gebruik maken.
Wij kunnen dit onderschrijven, doch
voor de hoge militaire ambtenaren i.e. de
generaals geldt naar onze mening nog een
andere factor en dat is het verplicht dra
gen van de uniform. Het is daarom juist,
dat de staatssecretaris Moorman aan de
Tweede Kamer heeft geantwoord, dat het
niet met het minimaal vereiste decorum
verenigbaar is te achten, dat opperofficie
ren in uniform zich te 's-Gravenhage
tijdens de spitsuren geregeld met andere
militairen onder de haastig dringende
menigte der gebruikers van trams en
autobussen moeten mengen of viermaal
per dag per rijwiel de afstand tussen
woonhuis en bureau moeten afleggen.
De staatssecretaris had er nog aan kun
nen toevoegen dat het staan in tram en
bus, terwijl minderen in rang daarin een
plaats hebben en de opmerkingen te moe
ten aanhoren, die ten aanzien van een
rode band worden gegeven niet bepaald
bevorderlijk zyn voor.de juiste verhoudin
gen ln het leger. Dit ondermijnt de krijgs
tucht en is in strijd met de eerbied en
gehoorzaamheid, die elke militair in en
buiten dienst aan zijn meerdere verschul
digd is.
De commissie uit de Kamer is het hier
mede met efns en verwijst naar vóór de
oorlog, Doen toen waren de toestanden
enigszins anders; trein, tram en bus waren
minder vol, het verkeer en de afstanden
waren geringer. Omstreeks 1938 kwam er
reeds een kentering en kregen de luite
nant-generaals en de divisie-commandan
ten de beschikking over een dienstauto.
Indien opperofficieren zich 's avonds bui
ten hun woning begeven voor particuliere
doeleinden, dan gaan ze in burgerkleding
en maken gebruik van de publieke ver
voermiddelen, doch Indien zij officieel of
semi-officieel uitgaan, dus in uniform,
dan moeten zij van een dienstauto kunnen
gebruik maken en niet in tram of bus
aan de lus hangen.
Het dragen van de uniform geeft rech
ten en plichten zowel van de zijde van
de drager van die uniform als van de
Staat, die de uniform voorschrijft.
Wij achten het dan ook beter niet te
spreken van decorum, daar gaat het min
der om, doch het zijn krtjgstuchtelijke
overwegingen, die het gewenst doen zijn,
dat opperofficieren (in uniform) van
dienstauto's gebruik maken.
Wij hebben er reeds meer op gewezen,
dat het met de krijgstucht niet bijster
goed gesteld is. Dezer dagen is de chef
van de Generale Staf krachtig opgetreden
tegen de wanordelijkheden in Eindhoven,
doch wat ls er geschied naar aanleiding
van de wantoestanden in 't kamp Roosen
daal bij de thans vertrokken Korea-
strijders? De meerdere die nalaat op te
treden tegen de te zijner kennis gekomen
krijgstuchtelijke vergrijpen, maakt zich
daardoor zelf aan een krijgstuchtelijk ver
grijp schuldig» De leidende autoriteiten
zullen alles moeten doen om een goede
krijgstucht in het leger te kweken en te
handhaven. Met de krijgstucht staat of
valt het leger. Daarom mogen geen maat
regelen worden getroffen, die de krijgs
tucht ondermijnen voor een bepaalde
categorie officieren, want deze maatrege
len ondermijnen tevens het gezag en daar
mede het leger.
Volgens de laatste tellingen van het
C. B. S. steeg sedert Januari 1950 het
aantal leerlingen bjj het nijverheidson
derwijs met 21.000 (bijna 9 pet.).
Deze stijgingen van het aantal leerlin
gen wordt voornamelijk veroorzaakt
door de groei van het leerlingental der
dag-ambachtsscholen tot 53.000 4000),
vaa de avondnijverheidsscholen voor jon
gens tot 59.000 4000) en van het nij
verheidsonderwijs voor meisjes tot
117 000 10.000). Het aantal M. T. S.-
leerlingen nam met 600 toe tot 8 000.
Bij het leerlingenstekel (praktische op
leiding in bedrijven) waren 22 000
3000) leerlingen ingeschreven.
Het totaal aantal arrestaties ln Indone
sië bij de zuiveringsacties van de laatste
weken loopt ver in de duizend, Indien
men niet de officiële berichten hierom
trent samenvoegt. De correspondent van
Aneta te Medan meldde Woensdag, dat
te Pematang Siantar 321 personen zijn
aangehouden. Met de ruim 500 arrestaties
in Medan, ongeveer 200 in Oost-Java, 100
in Cheribon, 25 in Tangerang, 60 in Dja
karta bij de eerste razzia en naar schat
ting ruim 100 bij de arrestaties aan de
vooravond van de 17-Augustus-viering,
komt men reeds aan een getal van 1300.
Hierbij zijn niet inbegrepen de arresta
ties in andere plaatsen zoals Semarang
«Js"rakart1f. waar het totaal aantal ar
restaties onbekend ls.
gekomen61 vnanStehifgohHvbfn,We kennis ze ze„kf zulle,n doen- omdat het
Mflol 17 h.et artlkel ln de krant i-
Augustus, waarin op de
m ii ^ezinsreductie b« de
werd gewezen. Daar
uit blykt dat Minister Lteftinck zijn toe
zegging van halvering der schoolgelden
over de gehele linie slechts ten dele
heeft gehonoreerd en wel bij het Middel
baar en Voorbereidend Hoger Onderwijs,
vooral voor de grote en relatief grote
gezinnen, omdat men daar dank zy de
gezinsreductie tot een korting komt, die
zelfs tot 65 pet gaat. Voor een gezin met
1 kind bedraagt de vermindering 30 pet
en voor een gezin met 2 schoolgaande
kinderen 52% pet.
Maar hoe zit het met de schoolgeldre
geling van het U.L.O.? Wel zal men ook
daar de gezinsreductie toepassen, maar
van tariefverlaging is hier geen sprake.
En dan te bedenken, dat het tarief van
het U.L.O. drie maal zo duur is als dat
van het L. O. Hoe zit dit nu? In de 2e
Kamer heeft Minister Rutten meege
deeld, dat er gezocht is naar een zekere
verhouding in de hoogte der schoolgelden
hij de verschillende takken van onder
wijs. Toen is er gezegd, dat het school
geld voor het U.L.O. 1,2 maal zo hoog
zou komen te liggen als voor het L. O.
Hoe kunnen we dit rijmen met de mede.
deling, dat de tarieven voor het U.L.O.
niet zullen gewijzigd worden? Het is de
gezinsreductie, die redding brengt voor
de grotere gezinnen, maar een gezin
met 1 kind ten laste, dat U.L.O. geniet,
biyrt het volle pond betalen. Zijn er 2 of
3 kinderen, die onderwijs ontvangen dan
betaalt men 75 pet en eerst bij 4 of meer
kinderen komt de halvering tot haar
recht.
De Minister voelt zelf dat de school
gelden voor het U.L.O naar verhouding
te hoog liggen. Vandaar dat hij deze wil
verlagen door aan de gemeenten het
recht te geven een vermenigvuldigings-
cllfer ln te voeren lager dan 1 en wel het
cllfer 0.8. Daardoor komen de tarieven
20 pet lager te liggen, ten minste als de iluc glute ™c„
gemeenten willen medewerken, hetgeen extra worden belast alg ze voor 3 of 4
deze 20 pet zal vergoeden.
Maar wat een omweg wordt hier ge
maakt! Waarom niet eenvoudig het te
dure tarief van het U.L.O. vlotweg ver
laagd? Of geldt ook hier: waarom zou
men het eenvoudig doen als het Ingewik
keld kan?
Wat ons ten zeerste bevreemdt is wel
het feit, dat van geen enkele vermin
dering der college-gelden aan onze
Universiteiten sprake is, Iaat staan van
halvering Toch ls er in de Kamer
meegedeeld, dat deze verlaagd zouden
worden tot 200.—. En wU men de ge
zinspolitiek. die men bij de schoolgeld
regeling doorvoert, consequent toepas
sen. dan moet ook by deze tak van on
derwijs de gezinsreductie worden aan
gebracht. Voor deze gedachte hebben
we steeds geijverd: ze vloeit voort uit
de beginselen, waarop iedere school
geldregeling moet berusten:
a. Tarief naar draagkracht.
b. By meer schoolgaande kinderen
onverschillig by welke tak van on-
derwys een behooriyke gezinsre
ductie.
We zijn nu gelukkig weer een heel
eind in de goede richting gekomen en
hebben na 6 jaar zonder oorlogstoestand
van vrede spreken we niet herstel
van oude rechten herkregen bij alle tak
ken van oncferwijs. behalve dan voor het
H O.; maar daar heeft men ook voor de
oorlog slechts matig met de belangen der
grotere, gezinnen rekening gehouden.
Zeer tot onze spijt blijven de ge
meenten vrij t.a.v. de vermenigvuldi
gingsfactor. Dat valt te betreuren. Tarief
is tarief, zo redeneren wij. Of men het
U. O. geniet in Amsterdam of Maastricht,
of wqar ook in <Jen lande, het wordt
overal door dezelfde bevoegde krachten
gegeven en wordt overal verplicht voor
geschreven. En laat men het toch eens
wtllen inzien, hoe de grote gezinnen
kinderen tegelijk op de lagere school,
3 of 4 maal gedwongen worden, die extra
belasting te betalen. Men glijdt zo ge
makkelijk over deze dingen heen, men
denkt er niet dieper over na. maar heus,
hier geschiedt onrecht.
De minister vreest bij overgaan tot af
schaffing van de vermenigvuldigingsfac
tor de autonomie <Jer gemeenten aan te
tasten. Maar wij stellen de vraagis het
juist geweest dat de Regering het recht
van invoering van een vermenigvuldi
gingsfactor aan de gemeenten heeft ver
leend? En waarom wil ze niet tot de er
kenning komen, dat het stelsel in zich
fout is? De gemeentebesturen hebben
maar al te gretig gebruik gemaakt van
de gelegenheid1, die geboden werd om
hun inkomen te vermeerderen, maar za
gen over het hoofd dat een bepaalde
groep burgers getroffen werd. n.l. die,
welke juist nu schoolgaande kinderen
heeft en niet de gehele gemeenschap, die
naar draagkracht de gelden heeft op te
brengen.
Het stelsel werkt bovendien ave
rechts. De meest kapitaalkrachtigen, zij,
die aangeslagen zijn voor 100 schoolgeld
gaan vrij uit, omdat niemand meer dan
100 schoolgeld voor het L. O. mag beta
len; maar allen, die voor 50 en minder
zijn aangeslagen, zien het schoolgeldbe
drag verdubbeld. De regering heeft deze
onbillijkheid in het leven geroepen; ze
kan ze dus ook opheffen. Dit alles heeft
met de autonomie der gemeente niets te
maken.
Al met al de nieuwe voorstellen bren
gen in ieder geval verbetering, vooral
voor de grotere gezinnen. Maar dat dan
ken ze vooral aan de gezinsreductie en
niet zozeer aan de vermindering der tarie
ven, want deze is voor het L.O. nihil, kan
voor het U.L.O. 20 pet. bedragen, doet dit
voor het Nijverheidsonderwijs en betekent
30 pet. korting op de tarieven van het
M.O. en V.H.O., maar voor het H.O. is
noch vermindering van tarieven, noch ge
zinsreductie toegestaan. De belofte van
halvering der schoolgelden over de gehele
linie is dus niet geheel en al tot haar recht
gekomen, maar de grote gezinnen mogen
in het algemeen dankbaar zijn. Het gehate
vermenigvuidigingscijfer blijven we on
voorwaardelijk afwijzen. Overigens con
stateren we met genoegen dat de schrede
terug op het pad der gezinspolitiek tijdens
de bezetting gedaan, uiteindelijk een
schrede voorwaarts is geworden.
Halfweg Maastricht
Valkenburg.
Bondspension.
W. Willems, Kruisstr. 8. Kamers vrij eind
Aug. en Sept. Telef. K 4403-505. Str. water.
Prima keuken.
Nog gezellige zit-slaap-
kamers en zit- en slaap
kamers met aparte oeil.
den en llts Jumeaux a f 6.— en f 7.— p.p. en
p.d. op le stand beschikbaar. Pension BUYS
Sophiapark 5. tegenover Kath. kerk, tel 50H3
Huize van Straalen
Bekend om z'n mooie
ligging en uitst. keuken. Besch. omgeving
Pensionprijs f 7.— p.p.
TEL. 3260 LOOLAAN 44
Het ideale oord voor rustige vaeantie in de
nazomer. V.V.V. heeft kamers beschlkb. in
hotels en pensions van alie prijsklassen.
Tevens gemeub. huizen, ook voor September.
Kosteloos inl. V.V.V. Bergen, telefoon 2124.
Geïil. gids 40 cent.
Pension 't Zonnetje
Heeft nog kamers vrt).
Pr. verz. f 5 p.d.p.p., str. w., a.d. rand v.h. bos
C. RIDDERHOF,
Jac. v. Gaesbeeklaan 28 - Tel. 8130K 3438
ELTEN, geannexeerd
Duits gebied
KDRHAOS
Geheel hersteld en nieuw ingericht Kamers
met str. k en w water Centr verwarming
Prosp. wordt op aanvraag gaarne toegezonden
Clubhotel K.N.A.C - Bondshotel ANWB
Wij staan voor U klaar Telefoon 291
DELLENWEG 'T GOEDE HOTEL
in de bossen - Ruitersport - Telef. 438
Hotel-Theater
„M O D E K N"
Wilhelminastraat 13
Tel, K 4409—298. Vlak bij lof nabij) station
Ei.isden. Exploitante WED PACHEN
Stromend water op alle kamers. Mooie
omg Prima gelegen voor trips naar Belgié
Grensovergang op 5 min Stalling voor auto's
Pension Vac. Oord
,DE WILDEKAMP"
Kamers, en 2- tot 5-pers. huisjes met of
zonder pension. Tel. 216 (K 6776).
Het ideale oord voor Uw najaarsvacantie.
Jeugdhotel voor R.K. Jongelui vanaf 17 Jaar
Pr. romantisch kasteel uit 12de eeuw. Gel. in
unieke omgev bij Maastricht en Valkenburg
Eigen tennisbaan en sportvelden Busverb
vanuit Maastricht. Prijs f 4.25 p.p p d
VRAAGT PROSPECTUS TELEF 210
PENSION
,'t HOEKJE"
Oude Loosdrechtseweg 67, Tel. 7817. 't Pen
sion met recommandatie. Pr. keuken, str. w„
bij Bos en Hei, v.a f 5.— p.d.p.p. Ook inl,
Rotterdam na 6 uur: Tel. 49453.
Pension
„DE HARMONIE"
Temidden van bos en duin.
Hier is het vaeantie. Met een zekere garantie.
d°i?r Prima keuken.
Prijs f 4.75 p.p. p.d. Kinderen reductie.
H C J J BORSBOOM. BOSHUIS WEG 4
iPost Vierhouten)
KATHOLIEK
VACANTIE-CENTKUM
„MOSTERD VEEN"
Tel. Vierhouten K 6771-203
Oudste en grootste Vacantie-centrum
re.0va1fatf1Oi7e!t»e.r,>Ongeren !JonSens mets-
Van 2i jinT tn? i r Vraagt prospectus,
vanzi Juli tot en met 28 Juli volgeboekt
Café-Restaurant
„LOMMERRIJK"
aan de Bergse plassen
Uitstekende keuken. Motorbooivaarten Groot
parkeerterrein Speciaal ingericht voor grote
gezelschappen „in Lommerrijk is alles'7
BONDSHOTEL
„ALBA"
Aardigst hoekje Gevers Deynootpleln
t.o. Kurhaus.
C.V.. modern comfort, Tel. 552656.
Het gehele jaar geopend.
TELEFOON 481
CAFE-RESTA URANT
,,'T WITTE HUIS"
Gerenommeerde keuken. Zalen voor gezel*
schappen
Het gezellige vacantiecentrum met zijn bui
tenlands karakter biedt U gevarieerde
vaeantiegenoegens. Prima hotel- en pension-
verzorging met bekend goede keuken. Vele
bezienswaardigheden en attracties. Touring,
cartrips naar Ardennen. Luxemburg, Grot v
Han, Eifei enz. Voor deze tochten is Bewijs
v. NederLschap of paspoort nodig. Alle
inlichtingen verstrekt gratis:
OFF. INFORM. KANTOOR V.V.V.,
Stationstraat 15 Valkenburg L.
PENSION SMEETS HENNEN
Valkenburjerweg B 160, Bushalte „De Valk'
Tel K 4405-231 Alle kamers stromend watet
J Dagtochten door België en Duitsland Twee
daagse reizen naar Luxemburg (f 30.—)
3-daagse naar Parijs (f 55 I Inl. en prosp.
REISBUREAU CORONA. Kon. Emmapleln
Hotel „DE KONIJNENBULT"
Tel. K 6752-212, M. Slotemaker
Het hotel waarnaar U reeds Jarenlang zocht,
gezellig interieur, rustig, bosrijke omgeving,
met prachtige wandelingen, schitterend®
wildstand van reeën en konijnen, en nu
komt het belangrijkste: en een royale le
klas verzorging van de maaitijden. Het adres
voor Uw intieme dinertje. Bespreek tijdig
voor het naseizoen. Pensionprijzen v.a. f 9.-
tot f 11.- p.p. p.d. en U zult tevreden zijii.
Hotel „DE KONIJNENBULT"
Tel. K 6752-212, M. Slotemaker
Wij verhuren nog voor Sept. en Oct. een
pracht van een bungalow voor 6 personen
met verwarming, waterleiding, butagiS,
closet, wastafels enz. enz. Midden in de
natuur. Vraagt prijsopgave.
HOTEL-PEN SlON
„BODAMER"
Hogeweg 42
Tel. K 2507—2313. Schitterend gelegen.
min. van duin en strand, warm en koud str.
water, pr. keuken. Speciale September pry zen
Het uitvoerige prospectus omtrent bet adverteren m de oovensioar.ae runnen
wordt aan H.H Adverteerders tonder enige verplichting op aanvraag gaarne toege
zonden door de Administratie van ..DE MAASBUUE' Deze rubriek verschynt verder
elke Woensdag tot en met 29 Augustus 1951.
V e n 1 o.
VAN MEEGEREN.
Tussen de grote wereldproblemen van politiek en cultuur door beweegt zich
ae propaganda van de Jehova-Getuigen. Zij hebben over deze problemen geen
eiqeu woord te sprekenzelfs ten opzichte van het communisme hoort men van
ten geen duidelijk eigen geluid. Hun propaganda heeft niets Cfoots en massaals-
zl i?f en hun kracht meer in colportage en persoonlijk contact. Maar al konden
de. volkstelling van 1947 de 2000 nog niet eens halen, men krijgt toch een
Ver„ 3 Vtf ,?e werken met tienduizenden.
bp der holieken zouden wel eens graag een kort en afdoend antwoord vernemen
zouden1 .„'Vlteit; en We rnoeten erkennen, dat dit van onze zijde ontbreekt. Hier
volledin «,e„„cr al klinkt het misschien vreemd, willen pleiten voor een zo
Heken bv u ne3cren van de Getuigen. We zouden niet wensen, dat de katho
debat 'met d°°r middel van een vlugschriftje klaar werden gemaakt voor een
stoppers willen men^en zouden geen lijstje van Bijbelteksten als mond-
negatieve houdingn We menen' dat ar verschillende redenen pleiten voor zo'n
aatdachrfieveremoeetenۏt' da\wIJ onze
ornstleer en eeJno-i concentreren op
Er bestaan o.i. in ons"1 landt!j?filstallders'
ernstige tegenspelen'v^htt® ho"
vfge protestantfsme; V°d£t*rsStvhet Pl0"
het communisme; én
het humanisme met eventueel het vrij
zinnige Protestantisme als begeleidend
tussenverschynsel. Dit zyn niet alleen de
grote tegenstanders door het aantal van
hun anniiangersenhuninternationale
contacten; zij moeten ook ernstig wor
den opgenomen, omdat zij volledige en
volwaardige systemen zyn, die over vry-
wel alle godsdienstige, zedelijke, sociale
In Rotterdam hebben de Jehova-
Getuigen door een groot driedaags
congres weer de aandacht op xich
gevestigd.
In bijgaande beschouwing vindt
de lezer uiteengezet, welke houding
men het best tegenover dit eigen
tijdse religieuze verschijnsel kan
aannemen.
en culturele problemen hun eigen en wel
gefundeerde mening hebben. En wie zich
met drie tegenstanders van een dergelijk
formaat bezig te houden heeft, kan zich
niet veroorloven zijn aandacht nog ver
der te versnipperen.
Vervolgens is er de o.i. niet te mis
kennen les van de volkstelling 1947, dat
het eigenlijke protestantse secte-wezen
op Nederland vrijwel geen vat blijkt te
hebben, hoe hevig en veelomvattend en
goed gefinancierd zijn propaganda ook
mag zijn. Wij kennen de kleine splinter
groepen van het gelovige protestantisme;
we zien b.v. de gereformeerden ln vyf
groepen verdeeld. Sociologisch gesproken
moeten zij misschien tot d« secten gere-1
kend worden; ln mentaliteit vertonen zy
wellicht de eigenaardigheden van de
kleine en bekrompen groep; maar gods
dienstig, religieus theologisch behoren
zij nog wel degelijk tot het gelovige pro
testantisme, De echte secten in religieus
opzicht, de adventisten, de mormonen en
dergelijke, krijgen hier feitelijk geen
voet aan de grond. Hierbij moeten we
natuurlijk wel opmerken, dat iedere ziel,
die het geloof verliest, een onschatbaar
verlies vormt; maar dat mag geen reden
zijn om de werkelijk ernstige gevaren
en de alleen In particuliere gevallen
dreigende bewegingen op één lijn te gaan
stellen.
Ten derde is er het feit, dat er met
de Jehova-Getuigen noch te debatteren,
noch te praten valt.
Hen echt debat (wat Iets anders Is dan
bekvechten!) is met hen niet mogeiyk.
EIgeniyk komen zy alleen „getuigen"!
z« komen niet rustig luisteren naar een
tegenargument. Zy zyn gewapend met
een aantal Bybelteksten In een zeer
merkwaardige exegese; zy kennen niet
werkelijk de H. Schrift. Met een zekere
■Uagvaardlge Bijbelkennis kan men ze
STTen' heel ®rK misschien, tot *wy-
*en brengen, zoals een protestantse
dle op de vraag: „Weet Je
dat, het einde der tyden naby Is?" ant
woordde: Jk weet alleen, dat er dan
volgens de Schrift vele dwaalleraars zul
len opstaan". Hoe verdlensteiyk dat ook
is, men kan dat nog geen debatteren
noemen.
Een gesprek, een zoeken naar een basis
van eenheid om elkander van daar uit
beter te begrijpen en dan de verschillen
|n geloof in hun juiste waarheid te zien,
»s met hen helemaal onmogeiyk. Oecu
menisch van geest en mentaliteit zijn
zy absoluut niet. Geesteiyk en theolo-
jfisch zjjn zy zeer arm. Prof, Berkouwer
bracht onlangs in „Trouw" nog eens
onder de aandacht, hoe naïef en opper
vlakkig er op hun grote, officiële samen
komst te Amsterdam door hun eigen
voormannen over de evolutie werd ge
sproken; en wie hun „Wachttoren" een»
doorkykt, vindt daar gewoonlijk een
reeks van beweringen, die in de vorige
eeuw al oer-conservatief waren. De ern
stigste problemen lossen ze op met kin-
derlyke naïveteit. Met hen is niet te
praten. Men kan hun toewijding en
vurigheid waarderen en hun anti-katho
liek fanatisme op de koop toe nemen,
maar van een gesprek moeten wU afzien.
Wij kunnen ze wel beschouwen als
een interessant verschijnsel, dat bepaal
de facetten van het protestantisme, zy
het mateloos vergroot, aan het licht kan
brengen.
Bij de kleine protestantse secten vinden
we drie verschillende groepen. We vin
den de splintergroepen van het ortho
doxe protestantisme, die zich dikwijls
om zuiver persoonlijke of historische
redenen van de grote Kerken hebben
afgescheiden. We vinden groepen met
volkomen nieuwe en dikwijls bizarre
ideeën als mormonen of christian science,
die alleen nog historisch uit het pro
testantisme stammen. En we vinden sec
ten, die een enkel authentiek protes
tants idee zo absoluut op de voorgrond
hebben geplaatst, dat al het andere op
de achtergrond raakt en onbelangrijk
wordt; hier zouden we haast spreken
van het protestantisme in een lachspie
gel. Daartoe behoren o.a. alie adventis-
tische groepen en dus ook de Jehova
getuigen. Sociologisch en psychologisch
komen deze drie groepen in vele opzich
ten overeen; in religieus gehalte ver
schillen ze sterk.
Nu vinden wy, katholieken, op het
ogenblik ook wat meer de weg terug
naar de eschatologie, naar de leer over
de voleinding. Er wordt wat meer de
nadruk op gelegd, dat wij deze aarde,
hoeveel werk wfj ook verzetten om er
een Godsrijk van te maken, toch altijd
moeten zien in het licht van hemel en
eeuwigheid; dat de genade het onder
pand ls van de eeuwige zaligheid, het
geloof de inleiding op het aanschouwen
van God, de Kerk de voorbereiding van
het hemels Jerusalem. Een dieper door
dringen in deze gedachten betekent een
beter beleven van het katholieke ge
loof.
Dan kan ook het gesprek met de pro
testanten eventueel gaan over deze
eschatologie. En dan zullen wij ook weer
vele verschillen vinden. Want de pro
testantse verwachting van de voleinding
Is toch weer anders van aard dan de
onze, o.a. omdat zjj niet geloven aan
Christus' werkelijke tegenwoordigheid
in het Heilig Sacrament en omdat zy
niet geloven aan de goddelijke stichting
van de zichtbare Kerk op aarde.
Gesprekmogelijkheden zijn er te over.
Tussen de gelovige belangstelling voor
de voleinding en het geloof aan een
spoedige, nabye, misschien te dateren
wederkomst van Christus op aarde be
staat nog een groot verschil; men kan
leven in de gedachte aan de voleinding
en to«h overtuigd zijn dat de wereld nog
wel tienduizenden jaren kan voortbe
staan. Maar de stap van het een naar het
ander wordt wel gauw gezet, vooral als
de wereldsituatie dreigend lijkt.. En dan
ontwikkeien de dingen zich in de pro
testantse sfeer geheel anders; dan ont
breken daar de vele remmen, die het
katholieke leven kent; dan vormen zich
zuiver adventistische kerkjes. En dan
ontstaan ook de Jehova-Getuigen.
Ze laten ons bepaalde aspecten van
het protestantisme beter begrypen, zoals
een carieatuur soms ophelderend werkt.
Maar er te niet mee te praten.
C. F. PAUWELS O.P.
(Van onze correspondent) j behoort to streven naar een vorming die
Gisteren opende de heer H. M. J. Ils Ererlrht «P het eeuwige goed, dan is het
«tsieren "i" ten belangrijk onderdeel vin ziin taak
Blomjous. voorzitter van het Curato- Iaarbij aan de arbeid de juiste plaats toe
rium van de B. B. Leei gangen, te te kennen, juist waar deze in onze opvat-
Tilburg de dertiende Paedagogische j fing een zo belangrijke plaats inneemt.
Er bestaat een sterke behoefte aan een
sociologische en psychologische scholing
van de leerkrachten, wier taak in de
moderne maatschappij erg verzwaard is,
aldus prof Gieien, en aan deze behoefte
zal de kweekschool ook niet na reor
ganisatie niet kunnen voldoen ener
zijds wegens gevaar voor overladen,
programma's en anderzijds wegens de
doorgaans nog onvoldoende rijpheid der
kwekelingen voor deze studie.
Ook de opleiding Paedagogiek M. O.
kan aan deze behoefte niet voldoen daar
de aard der studie haar voor het ver
eiste doel minder geschikt maakt. Op
deze gronden bepleitte spreker dan ook
het aparte bestaansrecht van een acte
of getuigschrift Paedagogiek L. O., wel
ke acte dan enerzijds wetenschappelijk
verantwoord en anderzijds vooral aange
past aan de praktijk dient te zijn.
In de middag tenslotte vond nog de
officiële opening plaats van een tentoon
stelling van leermiddelen, welke uiter
aard de belangstelling trok van de tal
rijke onderwijsmensen, die Tiburg her
bergt.
J. AartsEindhoven, voorzitter, H. J.
Osse, kring Den Haag, J. Aiessie, kring
Amsterdam en G. Dijkhuis, kring Hen
gelo.
Tot nieuwe bestuursleden werden ge
kozen frater Novadus, kring Tilburg en
L. Grootjans, kring Roermond. Als toe
gevoegd lid werd gekozen de heer H.
Soeren uit Drn Haag. Een speciaal dank
woord word gericht tot frater Ivo uit
Tilburg, die zich niet herkiesbaar stelde.
Week algemeen onderwerp: „Op
voeding en Arbeid" met een kort
woord waarin h\j o.a. wees op de nood
zaak dat heden meer dan ooit de op
voeders iets hebben mee te geven aan
de jeugd n.l. een gehardheid om sterk
te kunnen staan in de maalstroom van
het leven.
In de eerste vergadering hield prof dr
N. Devolder O.F.M., hoogleraar te Leu
ven, een voordracht over „De zin van
de arbeid voor de vorming". Spreker
stelde tegenover elkaar de Marxistische
opvatting omtrent de arbeid en de Chris
telijke opvatting dienaangaande. De ka
pitalistische maatschappij druist vol
gens Marx in tegen de menselijke
natuur, omdat het op kapitalistische leest
geschoeide arbeidsproces geen recht
doet wedervaren aan de menselijke na
tuur, die streeft naar het vry kunnen
scheppen, die vraagt de vruchten van de
arbeid te kunnen genieten en die streeft
naar verwezenlijking van de sociale eens
gezindheid. Daarom dan ook streeft het
Marxisme, behalve afschaffing van pri
vaat bezit (negatief element) ook na een
wereldomvattende organisatie van de
arbeid (positief) waarin dan het levens-
deaal vrye arbeider" - d.i. geen werk
loosheid, geen onteigening van zijn
arbeid, gepaste levensomstandigheden
etc. werkelijkheid zal worden. Daar
mee zou dan het hoogste levensideaal be
reikt worden: intelligent en vrij te arbei-
R lrU?e" broederlijke gemeenschap.
De Christelijke arbeidstheorie plaatst
daartegenover de arbeid als middel ter
bereiking van 's mensen einddoel, dat
boven de stoffelijke natuur verheven
ligt. De arbeid is zo stelt de kath. op
vatting een menselijke activiteit en is
"ericiht op een waarde die buiten en
oven de mens is gelegen, m.a.w. er
bestaat een band, een harmonische band
tussen ons levensideaal en de arbeid.
Daaraan ontleent de arbeid zijn hoogste
waarde, immers hoe hoger het menselijk
ideaal, des te hoger ook de waarde van
de arbeid.
Wanneer zo besloot spreker ons
kath. onderwijs al op de eerste plaats
