Bradley's reis naar
Of politieke of militaire
Korea
successen
Verliefdheid, van h bojaar
Almelo kreeg zijn bevrijdings
monument
Toneelstuk van Sartre op de
filmband
Aanzienlijke daling van Engelse
goud- en dollarreserves
INTENSIEF HANDELSVERKEER
TUSSEN BELGIE' EN CONGO
De camera op 't
buitenland
Projectiel tussen
oude metalen?
Geduld begint op te raken
Wijziging van boterwet
voorgesteld
Meer dan 8000
studenten te Leuven
Amerikaanse machine
aan Hongarije geleverd
Mijnbeambten over
motie M.I.R.
Minister Joekes
kostte Rusland een steunpunt in Amerika
Onthulling door Canadese ambassadeur
Rode toekijkers
werden nijdig
Loopt strijd in Indo-
China ten einde?
„Les Mains Sales" werd een boeiend, maar
oppervlakkig en gekunsteld politiedrama
Prins op 15 October
naar de V. S.
Nederlands-Duitse
graantransactie
geannuleerd
Koningin reikt in
Amersfoort vaandels uit
De nieuwe Duitse
invoertarieven
Eeuwfeest herstel
Kerkelijke Hiërarchie
Rechtstreeks controles en credietrestrictie
noodzakelijk
Wolfram
en molybdenum
Internationale distributie
Koninklijk gezin zag
televisie
V erkiezingsmanif est
der Britse liberalen
Molenwiek doodde
kleuter
Heistelling zakte in
elkaar
Bloembollenexport op
recordhoogte
DONDERDAG 4 OCTOBER 1951
PAGINA
Afbeeldingen van misleidend
karakter
Maatregel tegen Zwitserse en
Nederlandse firma
GEZAMENLIJKE MILI
TAIRE FONDSEN
COLLECTEREN
Geen verbreking van samen
werking met mijnwerkers
uit het ziekenhuis
Zij stonden teveel onder
controle
Eert prikkel
Bezoek aan Prins Aschwin
Bijna anderhalve
Vooral boter en kaas getroffen
„Tentoonstelling 1853-1953"
GROTE BELGISCHE UIT
VOER NAAR V.S. IN 1950
ACHTERUITGANG ERNSTIG,
DOCH NIET CATASTROPHAAL
Terugbetaling Amerikaanse
en Canadese leningen
Nieuwe maatregelen
Eén dode
LANDBOUWHOGESCHOOL
KRIJGT NIEUW
ARBORETUM
NEDERLANDER VOORZITTER
EUROPESE R. K. MIDDEN-
STAND
De reis van de voorzitter van de Joint
Chiefs of Staff, generaal Bradley, teza
men met de politieke adviseur van
staatssecretaris Acheson, Charles Bohlen,
naar Tokio en Korea om daar besprekin
gen met de opperbevelhebber van de
troepen van de Verenigde Naties, gene-
S raai Ridgway, te voeren en het front op
Korea te inspecteren heeft heel wat
speculaties in de internationale pers uit
gelokt. In sommige Amerikaanse krin
gen zegt men zelfs, dat generaal Ridgway
ai even „gevaarlijk" is geworden als des
tijds generaal MacArthur, en dat het
hoge bezoek bovenal ten doel had te
voorkomen, dat Ridgway zich in een
riskant avontuur zou werpen, als de
wapenstilstandsonderhandelingen met de
Noord-Koreanen en de Chinezen niet snel
tot een resultaat zouden leiden.
Het is natuurlijk mogelijk, dat ook der
gelijke gedachten tot de Bradley-Bohlen-
reis hebben doen besluiten. Het typische
daarvan is echter, dat hier de combinatie
militair-burger op zeer hoog niveau is
gekozen om een onderzoek in te stellen;
en dan ligt het enigermate voor de hand,
dat de enquête heel sterk gericht was op
de onvermijdelijke nuances en zelfs tegen
stellingen, welke steeds bestaan tussen de
opperbevelhebber te velde op een bepaald
oorlogstoneel, die op de eerste plaats de
tegenover hem staande vijand w>lf en moet
verslaan; en anderzijds het hiërarchisch
boven hem staande politieke gezag (i.e. de
Amerikaanse regering en de Verenigde
Naties), dat rekening moet houden met
de totaliteit van politieke, militaire en
diplomatieke overwegingen en mogelijk
heden. En wat volgens het politieke ge
zag kan, ligt vaak heel ver van wat vol
gens het militaire moet. Dit conflict doet
zich voortdurend voor en blijft steeds een
van de pijnlijkste zorgen van beide
partijen.
Men weet waarom het in de Koreaanse
strijd gaat. Mochten de wapenstilstands
onderhandelingen niet worden hervat of
mislukken, dan zal de oorlog weer °P
grote schaal worden aangepakt. Volgens
de uitspraak van generaal Bradley na zijn
bezoek aan het Koreaanse front, is da
strijdmacht van de Verenigde Naties in
staat om met succes een militair einde
aan de oorlog te maken. Maar deze ver
klaring is in zoverre dubbelzinnig, dat uit
het „in staat zijn tot" nog niet automa
tisch volgt, dat men het zal doen, of zelfs,
dat men bereid is het te doen. En zou
de reis Bradley-Bohlen nu juist niet
bovenal ten doel hebben ter plaatse de
risico's op militair en politiek geblej te
berekenen, in geval het grote offensief
zou worden doorgezet, met kans op uit
breiding van de vijandelijkheden.
Waar het om gaat. Is onderhand wel
duidelijk geworden. Psychologisch, met
het oog op het moreel van de troepen,
la het altijd gewaagd een toestand van
onzekerheid, zoals door het traineren van
de wapenstilstandsonderhandellngen is
ontstaan, te lang te laten voortduren. De
soldaat wil weten, wat hem te doen staat;
hij is naar Korea vrijwillig gekomen of
gezonden om aan de agressie weerstand te
bieden, om de vrije wereld tegen het
communisme te beveiligen. Hij is bereid
eventueel de strijd op Chinees grond
gebied, in Mandsjoerije te voeren: de ge-
varen z ijn voor hem niet kleiner 01
groter, of hij nu strijdt in het Koreaanse
kader of in een wereldoorlog; hij ziet
maar één doel: de overwinning. En hij
vreest dat het rekken van de nu slepen
de besprekingen dat doel slechts zal ver-
tragen.
Want het probleem, dat de wereld sinds
het ingrijpen van de Chinese „vrijwilli
gers" steeds heeft bezig gehouden, is,
welke de gevolgen zouden zijn van een
bombardement van de Chinese vliegvel
den; dat toch zou het begin moeten zijn.
Kan, als de strijd tot het Koreaanse ge
bied beperkt blijft, ooit een eindoverwin
ning verkregen worden?
Ridgway heeft dezer dagen verklaard,
dat zijn leger reeds enige tijd geleden tot
de grens tussen Noord-Korea en China
had kunnen oprukken, maar dat hij het
doelbewust in toom heeft gehouden.
Bovendien verklaarde hij toen, dat naar
zijn mening de Chinezen een luchtmacht
hadden bijeengebracht, welke bij machte
zou zijn, de strijdmachten van de Ver
enigde Naties zware verliezen toe te bren
gen. Het enige verweer daartegen zou zijn
de Chinese vliegvelden in Mandsjoerije
te bombarderen met de risico's welke
daaraan kunnen zijn verbonden. Het groot
ste daarvan is. dat dan ook Rusland
„vrijwilligers" zou zenden en wel in zo
grote mate, dat de vreselijkste wapenen
noodzakelijk zouden zijn om te behouden,
wat men heeft.
Zo is de brandende kwestie ontstaan,
waarvoor eigenlijk geen oplossing te vin
den is. De Koreaanse oorlog is een straf
gelocaliseerde oorlog; en het overgrote
deel van de mensheid wil, eist. dat het
zo blijft. Ook in Amerika wil men geen
uitbreiding. Washington heeft zich tegen
wapengeweld in Indonesië verzet, gelijk
het nu Engeland weerhouden heeft troe
pen in Abadan te landen. Op Korea zelf
moet de strijd nu eenmaal worden voort
gezet, tot het moment, dat beide partijen
het over een wapenstilstand eens worden,
Zo ig het ook mogelijk, dat in de ver
klaringen, welke de laatste tijd door de
militairen zijn afgelegd, een belangrijk
stuk propaganda schuil gaat: men wil de
Noordelijken tot meer spoed aanzetten.
Maar anderzijds is er bij de Verenigde
Naties ook een sterke innerlijke drang
aanwezig om aan het bloedige conflict
een einde te maken en het zo bitter nood
zakelijke herstelwerk te kunnen aan
vatten.
Toch heeft men de laatste dagen het
gevoel, dat het geduld van de Ameri
kaanse militairen ten einde loopt; en dat
zij niet langer van plan zijn de tijd voor
de Noordelijken te laten werken. Maar
als een groot offensief eenmaal begint,
zullen tegelijkertijd ook belangrijke be
slissingen moeten vallen.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot wijziging van enige
artikelen van de Boterwet, In de Memo
rie van Toelichting wordt er aan herin
nerd, dat de wetswijziging van 1908 ten
opzichte van de botervervalsing doeltref.
fend is geweest. Ten aanzien van andere
praktijken kan zulks echter niet wor
den gezegd. Dit betreft In het bijzonder
de pogingen, welke door sommige marga-
rinebereiders en -handelaren worden
aangewend om door allerlei misleidende
voorstellingen de scherpe scheiding wel
ke bij de wet tussen boter en margarine
is gemaakt, zoveel mogelijk te doen
wegvallen.
Hiervoor wordt gebruik gemaakt van
afbeeldingen, opschriften en benamingen,
ontleend aan het boeren, of zuivelbedrijf,
welke moeten dienen om de koper van
margarine in de waan te brengen dat hij
met boter te doen heeft. Dit geldt ook
ten aanzien van alle aanbiedingen en
aanprijzingen van de waar in adverten
ties, prijscouranten, op reclameplaten,
enz., welke dikwijls mededelingen en af
beeldingen van misleidend karakter be
vatten. Voorgesteld wordt de wet
waardoor deze praktijken onmogelijk
worden gemaakt, in werking te doen
treden met ingang van 1 Januari 1952,
om het belanghebbenden mogelijk te ma
ken zich aan de gewijzigde toestand aan
te passen.
(Van onze Brusselse correspondent)
Met de gebruikelijke godsdienstige en
profane plechtigheden en de traditionele
stoet, werd het academisch jaar 1951-'52
der Leuvense Alma Mater geopend.
In zijn inaugurale rede had de rector-
magnificus, mgr dr mag. van Wayen-
bergh het meer speciaal over de zending
van de universiteit, die bestaat in het
beoefenen der wetenschap en in het
zoeken naar de waarheid. In de universi
teit Wordt de intellectuele adel gevormd,
waartoe de leden van alle standen ge
roepen kunnen zijn, en die een overwe
gende invloed zal uitoefenen op de leiding
van de maatschappij.
De rector deelde vervolgens mede, dat
de studenten, behalve het gebruikelijke
medisch onderzoek, in het vervolg ook
een psychotechnische proef van intel
lectuele oriëntering moeten ondergaan.
Met hat ingaan van het nieuw acade
misch jaar, kwamen te Leuven verschil
lende nieuwe verwezenlijkingen tot stand,
zoals o.m. de oprichting van: een afdeling
voor bijbelse philologie; een leerstoel om
de gedachtenis aan kardinaal Mercier
levendig te houden: een hoger instituut
van de arbeid; een instituut voor afrika-
nistiek: een centrum vöor Spaanse stu
diën; een instituut voor kern-energie e.a.
Niet minder dan 8033 studenten hebben
zich voor het nieuwe jaar laten inschrij
ven, n.l. 7444 Belgen en 589 buitenlanders.
Er zijn 0884 mannelijke en 1149 vrouwe
lijke studenten.
Het Amerikaanse departement van Han
del heeft te Washington medegedeeld, dat
het bepaalde handelsprivileges van twee
maatschappijen, de Satis, A. G. uit Zurich
en de N. V. Van Uden's Transportbureau
te Rotterdam, heeft ingetrokken- Beide
maatschappijen zouden met schending van
de exportregeling Amerikaanse machine
rieën. welke oorspronkelijk een andere
bestemming hadden, hebben doorgeleverd
naar Hongarije.
Aan de Zwitserse onderneming zijn de
voorrechten ontzegd voor de duur van de
Amerikaanse exportcontröle. De Rotter
damse onderneming zal, aldus Washington,
na één jaar de voorrechten terug kunnen
krijgen als zij haar goede trouw toont
door degenen in de bedrijfsleiding, die zich
aan overtreding der Amerikaanse export
bepalingen hebben schuldig gemaakt, te
ontslaan. Dit betreft dan de directeur K.
en enkele andere employé's.
Naar wij van de fa. Van Uden verne
men, heeft deze geen enkel aandeel ge
had in de verkoop van de machinerieën
aan Hongarije. Zij is in deze affaire uit
sluitend opgetreden als expediteur voor
de fa. Satis, welke haar opdracht gaf de
door haar in Amerika gekochte en inmid
dels aan Hongarije doorverkochte mo
len naar deze kopers te verzenden.
Vermelding verdient intussen ook, dat
het hier een transactie betreft, welke
reeds dateert van December 1948
Januari 1949.
Ten behoeve van de nagelaten betrek
kingen van de in de oorlog 194045, als
mede nadien in Indonesië of Korea ge
sneuvelde Nederlandse militairen, zullen
de zes gezamenlijke militaire fondsen in
het tijdvak van 8 t.m. 21 October overal
ir den lande (in Amsterdam op Zaterdag
13 October) collecteren. De opbrengst
komt niet alleen aan de nagelaten betrek
kingen, doch bovendien in sommige ge
vallen ook ten goede aan verminkte mili
tairen, aan oud-militairen en waar nodig
aan gedemobiliseerden. Deze ondersteu
ning wordt verstrekt in aanvulling op de
pensioenen van het rijk,
Het vorig jaar hebben de zes verenigin
gen en stichtingen in totaal 650.000 gul
den als ondersteuning uitgekeerd.
Het dagelijks bestuur en het hoofdbe
stuur van de Katholieke Vereniging van
Mijnbeambten hebben inzake de motie
van de Mijn Industrie Raad tegen de Miin-
werkersbond een verklaring uitgegeven.
De kath. mijnbeambten zijn van oordeel,
dat het hoofdbestuur van de Mijnwerkers-
bond met de publicatie in „De Mijnwer
ker,, heeft getracht een oplossing te vin
den voor de gerezen moeilijkheden. Zij
zijn niettemin van oordeel, dat vorm en
Inhoud van het gewraakte artikel aanlei
ding kunnen geven tot ernstige ralsver
standen en dat als gevolg hiervan het be-
ambtencorps van staatsmijn Maurits reden
heeft sich ernstig gegriefd te voelen.
De mijnbeambten zullen aan de Mijn-
werkersbond nadere concretisering van de
grieven van de Mijnwerkersbond vragen.
Samenwerking tussen de Katholieke
Vereniging van Mijnbeambten en de Ka
tholieke Mijnwerkersbond achten de mijn
beambten echter van zo groot belang, dat
verbreking der samenwerking zelfs niet in
het geding gebracht kan worden, ze zeg
gen zij.
De minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, die enige weken gele
den een operatie heeft ondergaan, heeft
gistermorgen het ztgkenhuis verlaten.
Het zal, naar het zich laat aanzien, nog
enige weken duren, voordat hij zijn bezig
heden zal kunnen hervatten.
In Almelo werd gisteren onder grote
belangstelling en in bijzijn van talrijke
autoriteiten, o. w. de Canadese ambas
sadeur de heer P. Dupuy, een bevrij
dingsmonument onthuld dat zal herinne
ren aan de bevrijding van Almelo door
onderdelen va# het Canadese leger en
dat een symbool zal zijn van de waar
dering en dankbaarheid jegens de Ca
nadese troepen, die vochten voor de
vrijheid van ons land. Het monument is
tot sta*d gekomen door giften van de
gehele Almelose bevolking. Het is uit
gevoerd naar een ontwerp van de Alme
lose stedebouwkundige 3. G. Baljet.
Omstreeks twaalf uur schaarden tal
rijke genodigden zich bij het Marktplein
om het monumentaal en stijlvol monu
ment, dat geheel in tufsteen is opge
trokken. Op het voetstuk is een vier
Gistermiddag heeft zich in een open
opslagplaats van oude metalen op een ter
rein nabij de Hoogstraat te Eindhoven een
ontploffing voorgedaan, waardoor de on-
gehuwde S. levensgevaarlijk werd ge
wond. De man is in zorgwekkende toe
stand In het Binnengasthuis opgenomen.
Hij heeft o.a. ijzersoherven in de halsslag
ader gekregen. Een andere arbeider werd
licht gewond.
Vermoedelijk bevond zich tussen hel
ijzer een projectiel, waarop vonken te
recht zijn gekomen. De mijnopruimings-
dienst heeft vandaag een onderzoek naar
de oorzaak van de ontploffing Ingesteld.
De militaire attaché's van de Sovjet-
Unie, Polen, Tsj echoslowakije en com
munistisch China hebben gisteravond ge
weigerd langer de oefeningen van het
Zweedse leger in West-Zweden bij te wo>
nen. omdat zij „te sterk werden gecontro
leerd" De Zweedse regering had alle
militaire attaché's, die te Stockholm ge
accrediteerd zijn. uitgenodigd. Zij deed
dit tegen de zin van de «taf, die alle bui
tenlandse toeschouwers wilde weren om
dat tijdens de oefen'.ogen nieuwe wapens
beproefd zouden worden.
Natuurlijk waren er zekere voorzorgs
maatregelen genomen. De communisti
sche attaché's lieten zich deze gistermid
dag nog welgevallen, maar tegen de
avond hadden zij misschien genoeg ge
zien; in eik geval werden zij plotseling
boos en liepen weg. Het is een feit, dat
er extra op hen gelet werd, maar daar
bestond een goede leden voor. Het wan
trouwen van Zweden tegen de Oosteuro-
pese mogendheden s n.L sterker gewor
den. sinds een onderofficier van de ma
rine verleden week bekend heeft, be-
iagrijke marinegeheimen aan een assis
tent van de Sovjetrussische marine-atta
ché te hebben overhandigd.
Tien bataljons ongeveer 8000 man
der Vietminh-opstandelingen zijn het
district Thai (Noordwest-Tonkin) in
Indo-China binnengedrongen. De opmars
is door troepen van de Franse Unie tot
staan gebracht, nadat de Fransen twee
posten hadden ontruimd.
De Franse opperbevelhebber in Indo-
China, generaal Jean de Lattre de Tas-
signy, is van mening, dat een aanval als
deze slechts op enkele punten mogelijk
is en dat in groot verband gezien de
strijd in Indo-China op zijn einde loopt,
„mits er geen buitenlandse interventie
komt".
(Van onze Parijse correspondent)
Jean-Paul Sartre heeft zijn toneelstuk „Les Mains Sales" op de filmband
laten vastleggen en gezien het snobisme rond al het werk van deze pseudo-
fUosoof mag worden verwacht, dat de film een materieel succes zal worden.
De belangrijkste spelers van zijn op uitstekende wijze voor het voetlicht
gebrachte toneelstuk konden naar de studio worden ontboden, waarna de
Franse filmcamera's konden gaan draaien. Maar het is gefilmd toneel
gebleven en daarvan is de auteur onvermijdelijk het slachtoffer geworden.
maar hij zat daarbij vast aan de lengte
van de filmscènes. Tekstcoupures konden
dus niet uitblijven, waardoor de strek
king van het stuk nog méér verwaterde.
En bovendien zijn die besnoeiingen niet
voldoende geweest om langdradigheid te
vermijden.
Dit Mies zal Sartre wel tegenvallen,
maar het publiek krijgt als resultaat van
dit filmavontuur een boeiende rolprent
te zien van het genreoppervlakkig
en gekunsteld politiedrama.
„Les Mains Sales" is een werk, dat niet
zo volstrekt afgewezen behoeft te worden
als het merendeel van Sartre's oeuvre,
ook al ontbreekt hier evenmin het mor-
biede element, dat men zeer onaange
naam kan vinden, maar waaraan men
tegenwoordig helaas gewend raakt.
Al dient er dan ook ten aanzien van
deze film voorbehoud te worden gemaakt,
zij is een bezienswaardige „thriller" ge
worden, ofschoon dat wel niet de bedoe
ling van monsieur Sartre zal zijn ge
weest. Want de film is anders uitgevallen
dan het toneelstuk. Men weet uit de
voorstellingen, die van hat stuk in Neder
land zijn gegeven dat daarin het deksel
wordt opgelicht van de mand met krab
ben. die de communistische samenleving
is. Daarom werd het voor een anti-com
munistisch, dus politiek, stuk gehouden
en de communisten kwamen bij de op
voeringen in Parijs kabaal schoppen, het
geen een prachtige reclame was voor
Sartre. Hij heeft zijn stuk evenwel niet
bedoeld als een politieke satyre, doch als
een filosofische demonstratie. Een toneel
stuk leent zich daartoe uitstekend. De
voordracht heeft plaats door levende
wegens. De spelers zijn kunstenaars, die
van de gekunstelde figuren mensen van
vlees en bloed proberen te maken. De
speelkunst voegt dus aan het werk van
de auteur iets toe en dit kan gedragin
gen en verwikkelingen, die op zich on
waarschijnlijk zijn aanvaardbaar maken.
Het oog van de camera ls evenwel ijse-
lijk nuchter en legt alleen de zichtbare
realiteit op de band vast. Elke onwaar
schijnlijkheid is in zulk een geval stuitend
en men komt hier dan ook heel gemak
kelijk tot de ontdekking, hoe gekunsteld
en gemaakt „Les Mains Sales" eigenlijk
ts. Men betrapt zich er op, met spanning
de ontwikkeling te volgen van een be
dachte historie, die zich nimmer ontwik
kelt zoals menselijkerwijze kan worden
verwacht. De filosofische demonstratie,
die Sartre voor ogen stand, mist haar doel
Wat het toneel met zijn roman kon doen,
viel met de film niet te bereiken en het
resultaat werd een boeiende „thriller",
zoals Hollywood er aan de lopende band
pleegt af te leveren.
Rivers, de regisseur is er in geslaagd,
alle grofheid te vermijden. Hij heeft de
fiersonen genomen, voor wat ze werke-
ijk zijn en niet voor wat Sartre ze toe
dacht. Maar daardoor worden de onwaar
schijnlijkheden in het werk van de auteur
nog aangedikt.
Toch zal deze film in haar niet-bedoel-
de genre van „thriller" ongetwijfeld suc
ces hebben, maar niet. om haar kunst
waarde als zodanig. Dit is nu eenmaal
een euvel, dat vrijwel altijd aan het ver
filmde toneel pleegt te kleven Er moet
te veel worden gesproken. In deze film
zelf zóveel, dat het woord alle aandacht
opeist en het beeld het lot van Lot's
vrouw ondergaat.
Voor de tekst heeft Saftre zelf gezorgd,
njeter hoge vierkante zuil geplaatst, wel
ke wordt afgedekt door een fraai uit
gevoerde kroon. Aan de ene zijde van
het twee meter hoge voetstuk is een
afbeelding van de Nederlandse leeuw
aangebracht en op de andere zijde het
wapen van Almelo en het nationale sym
bool van Canada, de „maple leaf".
Voorts zijn er de namen op aange'orac-ht
van de Canadese legeronderdelen, die
Almelo hebben bevrijd. Als symbool van
de bevrijding brandde boven de zuil
een vlam.
Vóór de Canadese ambassadeur het
monument onthulde en een toespraak
hield, sprak mr I. Dufour namens het
comité de talrijke genodigden toe, onder
wie de Commissaris der Koningin in de
provincie Overijssel, ir J. B. ridder
de van der Sdhueren, de commandant
van de tweede militaire afdeling, gene-
raal-majoor C. D. Toet en vele anderen.
„ZU dit bevrUdingsmonument voor ons
en voor wie na ons komen, 'n prikkel om
niet te vertwijfelen, maar om te volharden
tot 't einde, zoals zij. die voor de bevriiditig
hun leven over hadden, volgehouden heb.
ben tot het einde", aldus mr Dufour, die,
na het monument namens het comité in
het beheer en onderhoud van de gemeente
aan de burgemeester te bel-'en over
gedragen, de Canadese ambassadeur ver
zocht het monument te onthullen.
Onder grote stilte werd deze plechtig
heid aansdhouwd, terwijl de vierhonderd
en vijftig militairen van de afdeling Gel
derland-Overijssel, bestaande uit de
manschappen van de infanterie en van
luchtmacht en marine, stram in de hou
ding stonden.
Nadat het doek van het monument
was gevallen en de heer Dupuy enige
piëteitvolle woorden had geuit, aan
vaardde burgemeester mr J. M. Rave-
sloot, het monument namens de bevol
king.
Hierna werden de Nederlandse en Ca
nadese volksliederen gespeeld door het
staf-muziekcorps van de L. S. K. te Nij
megen, waarbij de vlaggen van Neder
land en Canada werden gehesen. Di
rect hierop werden de talrijke belang
stellenden „onthaald" op een indrukwek
kend défilé door het detachement mi
litairen, dat speciaal voor deze onthul
ling naar Almelo was gekomen. Een
mars door de stad, waarvan vele dui
zenden getuigen waren, besloot de plech
tigheid.
Z.K.H, prins Bernhard zal zoals wij
reeds meldden omstreeks 15 October
aanstaande met een Amerikaans militair
toestel naar Washington vliegen. Z.K.H.
zal worden vergezeld door zijn chef staf
der Kon. Marine, kapitein ter zee G. N.
H. baron van Til en zijn adjudant, lt ter
zee eerste klasse A. F. Eibers. Na afloop
van zijn onofficieel bezoek aan Ameri
kaanse marine-instellingen zal de prins
nog een dag bij zijn onlangs met een
Franqaise gehuwde broeder prins Asch
win te New-York doorbrengen.
Een Nederlands-Duitse transitotransac
tie, betrekking hebbende op een hoeveel
heid tarwe ter waarde van rond vijf
millioen dollar, is van Duitse zijde ge
annuleerd. Volgens welingelichte bron
wordt ais reden hiervoor opgegeven, dat
de voorwaarden, die van Nederlandse
zijde gesteld zijn, te ongunstig voor de
Bondsrenubllek gebleken zijn. Binnen
kort zullen nieuwe besprekingen over
deze transactie begonnen worden.
eeuw geleden werd
een Russische bojaar
verliefd op de dochter
des burgemeesters van
het plaatsje Buena Verba
(goed gras).
Buena Yerba lag aan
de San Francisco Baai.
Het werd later overwoe
kerd door de steeds
groeiende stad San Fran
cisco. Er groeit geen goed
gras meer. De voormali.
ge grasvelden zijn er be
dekt met huizen en geas
falteerde straten.
Alléén de Russische
Heuvel herinnert nog
aan de tijd, dat de boiaar
Rezanoff aan zijn hem
door de tsaar ongedragen
zending verzaakte.
De idylle van Rezanoff
en Conchita Arguelles y
Moreaga vormt, een lie-
feliika bladzijde in de
veelbewogen geschiede,
nis van San Francisco, de
stad der aardbevingen en
van de goudkoorts, als
mede van het vredesver
drag 1951 met Japan.
Er zijn liederen op ge
maakt en verhalen op
geïnspireerd. Maar in de
historie van de Russische
expansie naar Amerika
vormt ze een zwarte
bladzijde. Terwijl nog on
geveer in onze tijd een
kortzichtige Russische
minister-president het
ogenschijnlijk ■waardelo
ze' Alaska aan de Ver
enigde Staten verkocht,
wierp de boiaar Rezanoff
het onvergelijkelijke Ca-
lifornië van zich af, om
dat de mooie ogen van
Conchita hem dierbaar
der waren.
Het moet voor de sta
len Stalin om uit z'n ve]
te springen zijn geweest,
te lezen, hoe de idylle
van de ioojaar «n de scho
ne Callfornische een eind
maakte aan imperialisti
sche strevingen, die. in
dien ze gelukt wareni
hem een grote machts
positie in de Stille Oce
aan zouden hebben ver
zekerd.
Rezanoff was raadsheer
van de toenmalige tsaar,
iemand met bijna vorste
lijke allures. Trouwens
de Rursische tsaren stam
men af van een bojaar,
die er in slaagde, alle an
dere bojaren de loef af
te steken.
Een dergelijk, in een
imponerend uniform ge
stoken heerschap, dat aan
boord van een statige
driemaster de Golden
Gate binnenzeilde, maak
te indruk op de tamelijk
in primitieve omstandig
heden levende Spanjaar
den van Buana Verba.
Het sDrak vanze'f. dat
Rezanoff door de alcalde,,
de burgemeester, in diens
wonine ontvangen werd
en gefêteerd. De goede
burgemeester was niet op
de hoogte van hetgeen
men in Sint Petersburg
over Spanje dacht: mi
zieltogende mogendheid,
waaraan men gemakke
lijk een stuk land ontfut.
selen kon. De koning van
Spanje heerste over een
groot gedeelte van wat
nu de Zuidelijke der Ver
enigde Staten zijn, als
mede over Mexico, het
welk o.a. Texas tot zijn
territoir rekende en ook
Californië, waarvan het
nu slechts het Zuidelijke
gedeelte bezit, het z.g.
Neder Californië. Dit is
doodarm, vergeleken bij
Opper Californië.
Het gezag van Spanje*!
koning was slechts een
schijngezag en Rezanoff
had een pracht van een
kans. Maar daar stond hij
opeens voor de burge
meestersdochter.
Hij werd tot over zijn
oren vergeld. En de-aan
vallige Conchita beant.
woordde de liefde van de
adellijke Rus in zijn
prachtiige uniform. Reza
noff vroeg haar ouders
nlechti? om haar hand.
Ze stelden inmiddels alg
voorwaarde voor het ja
woord. dat Rezanoff ka
tholiek zou worden en
bovendien nog de soecia-
je toestemming zou vra
gen van Koning Ferdi
nand VTI. waartoe hij
naar Madrid zou moeten
gaan.
Rezanoff accepteerde
deze voorwaarden Hij
Pet zijn mannen te Buena
Verba achter en rei "de
v>a Siberië naar Spanje.
Maar te Inkoets-k werd
hii ziek en hij stierf er.
Conchita vergat de bo
jaar niet. Ze bleef om
hem treuren en ging ten
slotte in een klooster.
Wat Rezanoff's mannen
betreft, die togen no
eigen gelegenheid naar
het vaderland terug, \y:-r
men hen en de hele ~f-
faire-Rezanoff al bijna
vergeten was.
Ze is te San Francisco*
ter gelegenheid van het
vredescongres in geuren
en kleuren optgehaald
Maandag 8 October zullen Koningin
Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard te
Amersfoort drie bataljons inspecteren
van het regiment infanterie Johan Wil
lem Friso, het regiment Limburgse Ja
gers en het regiment infanterie Oranie-
Gelderland Na deze inspectie zal H. M.
om 3 uur op het parade-terrein van de
infanterie-kazerne de nieuwe vaandels
uitreiken, welke voor deze regimenten
zijn bestemd. Vervolgens zullen de ba
taljons defileren.
Met betrekking tot de nieuwe West-
duitse invoertarrieven welke op 1 Octo
ber werden ingevoerd, heeft de West-
Duitse Bondsdag een nieuwe lijst aan
vaard van artikelen, waarvoor de oor
spronkelijk vastgestelde tarieven zullen
worden verlaagd.
De nieuwe tarieven betekenen een be
langrijke verhoging van de invoerrechten
op vele artikelen, waaronder ook boter
en kaas.
De algemene uitwerking der nieuwe
tarieven kan echter nog moeilijk wor
den beoordeeld, aangezien de lopende ta
riefbesprekingen in Genève en de nog te
voeren bilaterale onderhandelingen tussen
Duitsland en de niet bij de G. A. T. T.
aangesloten landen nog wijzigingen kun
nen veroorzaken.
Voor boter zal van 1 October af een
recht van 25 pet. worden geheven. Dit is
meer dan het dubbele van het vroeger gel
dende tarief van dertig mark per honderd
kilogram. De heffing van dertig procent
op kaas is ongeveer het drievoudige van
het vroeger geldende tarief.
Voor reuzel heeft de Bondsdag het tarief
van 22 pet. verlaagd tot 20 pet. voor ge
reinigde en van 14 tot 10 pet. voor onbe
werkte reuzel. Voor eieren heeft men het
tarief op 15 pet. gehandhaafd en slechts
voor de winterperiode een verlaging tot
5 pet. toegestaan. Voor varkensvlees is
het tarief van 21 tot 16 pet. verlaagd, voor
slachtvee van 10 tot 5 pet., voor vers spek
van 21 tot 10 pet. en voor fruitpulp in
vaten van 35 tot 15 pet.
Tc Utrecht is de oprichting verleden
van de stichting „Tentoonstelling 1853
1953", die zich ten doel stelt een onder
zoek in te stellen naar de financiële
vooruitzichten van een of enkele ten
toonstellingen in verband met de viering
van 't herstel der Kerkeiyke Hiërarchie,
waarvan het eeuwfeest in 19S3 zal plaats
hebben, de plannen voor de opzet van
de tentoonstellingen te ontwerpen en
alle oriënterende werkzaamheden op dit
gebied te verrichten.
In geval het bestuur van de stichting
„Tentoonstelling 1853-1953" een van de
uitgewerkte projecten, welke door deze
stichting zijn ontworpen, uitvoerbaar
acht, zal dit plan in overleg met de
eigenlijke stichting worden verwezen
lijkt. Als stichters zijn opgetreden de
heren H. A. ter Bos, Joh. F. Kraft, W.
J. B. Schweitzer, M. N. Janssen Frz.,
drs, M. J. Doorne, J, P. van Vonderen,
mr W. Vroom, mr J. Derks, W. A. Grol-
lenberg, J. N. Lildker en M, W. C. Nieu-
wenhuis.
In het jaarverslag van de Brusselse
Kamer van Koophandel wordt gewezen
op een herleving in verschillende econo
mische sectoren, vergezeld van een
schaarste aan en prijsstijging van de
grondstoffen, alsmede van de uitbreiding
der industriële productie (voor België
was het indexcijfer in April 1951 118%,
ten opzichte van het indexcijfer 100%
voor 1937).
Wat de Belgische handel met de Bel
gische Kongo betreft, zo zegt het verslag
verder, koopt België thans van deze
kolonie bijna de helft van hetgeen zij
uitvoert en levert België 38 pet van de
invoer van dit gebied. Het verslag voegt
er aan toe: „de tenuitvoerlegging van 'n
uitgebreid werkprogram zal grote hoe
veelheden van allerhande goederen eisen,
zodat de Belgische industrie hier een
belangrijk afzetgebied vindt";
Over de Nederlands—Belgische hanciei
zegt het verslag: in 1950 ging 22 pet van
de Belgische uitvoer naar Nederland,
vooral textiel, metalen voorwerpen, hui
dén en leder en chemische producten.
Deze evolutie veroorzaakte echter een
tekort van de Nederlandse rekening te
genover België, dat van f 253 miluoen
gulden in 1949 tot f 709 millioen gulden
in 1950 is gestegen.
Het gezamenlijk tekort van 1946 tot
1950 beloopt ongeveer 22 milliard Bel
gische francs.
Op het gebied van de buitenlandse
handel heeft de omvang van de leveran
ties aan de Ver. Staten het mogelijk ge
maakt, het Belgische dollartekort aan
merkelijk te verminderen en dit ondanks
een verhoogde invoer. Tenslotte staan
de Belgische handelsbetrekkingen met
Frankrijk, Groot-Brittannïë en Duits
land er zeer gunstig voor.
De goud- en dollarrescrves van Groot-
Brittannië zijn in het derde kwartaal van
dit jaar met 598 millioen tot 3.269
millioen dollars gedaald. Deze achteruit
gang is de grootste, die ooit in een perio
de van drie maanden in vredestijd is
voorgekomen. De grootste achteruitgang
was tot dusverre die van 321 millioen
in het tweede kwartaal van 1948. In oor
logstijd werd alleen in het derde kwar
taal van 1940 een grotere achteruitgang
geboekt, n.l. van 673 millioen.
Van officiële zijde werd verklaard, dat
de achteruitgang van de reserves in het
derde kwartaal van dit jaar ernstig, doch"
niet catastrophaal is. De landen van het
Britse Gemenebest zullen bespreken,
welke Interne en externe maatregelen
genomen moeten worden- De besprekin
gen zullen in November op ambtelijk en
in December op ministerieel niveau wor
den gehouden.
Ondanks de achteruitgang in het afge
lopen kwartaal zün de reserves nog
steeds groter dan ooit in de periode tus
sen het einde van de oorlog en 31 Dec.
1950 het geval is gewekt. Zij zijn nog
aanzienlijk groter dan even voor de de
valuatie van September 1949. toen zij
1.340 millioen bedroegen. De omvang
der overgebleven reserves maakt het
volgens een functionaris van het Engelse
ministerie van financiën mogelijk voor de
landen van het sterling gebied een con
structieve politiek te ontwerpen. Naar
men van officiële zijde opmerkte zijn de
huidige reserves niet groot genoeg voor
de totale handel tussen het sterling-ge-
bied en het dollargebied. die een waarde
heeft van circa 5 milliard per jaar ;n
beide richtingen
Het sterling-gebied had in zijn beta
lingsverkeer met de landen met harde
valuta in het derde kwartaal van dit jaar
een tekort van 638 millioen, vergeleken
met een overschot van 54 millioen in
het tweede kwartaal en een overschot
van 360 millioen in het eerste kwartaal.
Van dit tekort kon slechts 40 millioen
gedekt worden door ontvangen Marshall
hulp, die verstrekt was in 1950. In het
tweede kwartaal werd nog voor 55 mil
lioen en in het eerste kwartaal nog voor
98 millioen aan Marshall-hulp ontvan
gen. Zoals bekend werd de verstrekking
van Marshall-hulp einde 1950 gestaakt.
Een hoge ambtenaar van het Engere
ministerie van financiën wees er op,
dat Engeland niet meer over middelen
uit hoofde van Noord-Amerikaanse le
ningen of Marshall-hulp beschikt, doch
zich integendeel gesteld ziet voor de
verplichting een aanvang te maken met
de terugbetaling van de Amerikaanse
en Canadese leningen. het lopende
kwartaal op 31 December ajs.
moet de eerste terugbetaling worden
verricht. Deze bedraagt ongeveer 65
millioen, waarbij nog een interestbe
taling van circa 110 millioen komt.
De aflossing op de hoofdsom moet in
ieder geval geschieden, doch de beta
ling van de interest mag onder bepaal
de omstandigheden nagelaten worden.
Een beslissing dienaangaande worit
overgelaten aan de regering, die op 25
October gekozen zal worden.
Dezelfde ambtenaar deelde
het deficit in het lopende kwartaal zee
zeker kleiner zal zijn. Er ^rden in het
afgelopen kwartaal grote hoeveelheden
katoen en tabak in het
kocht en er werden weinig d<allaira var
diend op de verkoop van wol en cacao.
Voorts waren er met-re^matig voor-
komende grote uitgaven m Europa, Zo
heeft Engeland het gehele bedrag van
106 millioen, dat het van ae Europese
Betalings-Unie had ontvangen, weer te
rugbetaald. Enkele abnormale factoren
van het afgelopen kwartaal zullen blijven
bestaan; onder meer kost de vervanging
van de Perzische olie 300 millioen per
jaar. Óok is de invoer van Engeland en
het gehele sterlinggebied thans groter als
gevolg van de strategische voorraadvor
ming en van het herstel van de commer
ciële voorraden.
De functionaris van het ministerie van
financiën kon niet mededelen, of de gou.'l-
afvloeiing op het einde van het afgelopen
kwartaal zich in versneld tempo voort'
zette. Uit de wekelijkse cijfers aangaan
de de toeneming van de Amerikaanse
goudvoorraad, die grotendeels de tegen
hanger is van de Engelse goudafvloeiing,
valt af te leiden, dat dit wel het geval
was.
De Engelse minister van financiën,
Hugh Gaitskell, heeft verklaard er geens
zins aan te twyfelen, dat Engeland in
staat -zal zyn de huidige ongunstige ont
wikkeling van Engelands goud- en dollar-
positie tot staan te brengen en in haar
tegendeel te doen omslaan. Hi) zeide, dat
er nieuwe maatregelen vereist zullen
zün, die naar zUn mening zullen bestaan
uit rechtstreekse controles en voor zover
mogelijk credietrestrictie.
Belangrijke vergroting van de Engelse
staalvoorziening zou een aanzienlijke
bijdrage betekenen tot verbetering
van Engelands economische situatie,
zo zeide minister Gaitskell. Hij
voegde hier aan toe, dat hij op dit punt
de nadruk had gelegd bij de besprekin
gen, die hij onlangs te New York heeft
gevoerd.
De wolfram en molybdenumcomtnissie
van de Internationale Grondstoffenoon-
ferentie heeft medegedeeld, dat zij aan de
leden-regeringen een distributieplan voor
wolfram en molybdenum voor hét vierde
kalenderkwartaal, dat gisteren begonnen
is, heeft aanbevolen. Het plan zal waar
schijnlijk betrekking hebben op primaire
producten, alsmede op de ertsen en con
centraten van deze beide metalen. Zodra
de toestemming van de leden-regeringen
ls ontvangen zal een volledige msde-
deling worden gedaan.
De commissie heeft tevens aanbevolen
de bestaande prijsregelingen voor wol
fram, vastgesteld voor het derde kalender,
kwartaal te handhaven voor een kovte
periode. De commissie deelde mede, dat
inmiddels onderhandelingen worden ge-
voérd over regelingen op lange termijn
van een meer algemeen karakter.
Het Koninklijke gezin heeft Dinsdag-
avond de eerste televisie-uitzending met
v.eel belangstelling gevolgd. Men had
zich verzameld in de bibliotheek van het
Paleis Soestdijk, waar een televisie-appa
raat was opgesteld en van kwart over
acht tot het einde der uitzending heeft
men hier in gespannen aandacht naar de
toespraken geluisterd en de verrichtin
gen der acteurs gevolgd. De ontvangst
liet, niets te wensen over.
Uit Hoogezand wordt gemeld, dat daar
de ontvangst minder goed is geweest.
Over het algemeen had men dezelfde er
varing in Sappemeer en Winschoten. Te
levisie-experts wijten dit aan het feit,
dat deze plaatsen achter de Hondsrug
zijn gelegen, in tegenstelling tot Gronin
gen, waar de ontvangst goed was.
De Britse liberale hebben gisteren hun
verkiezingsmanifest uitgegeven. Hierin
wordt o.a, verklaard dat de partij het
bewapeningsprogram van de labour-
regering steiint. Zij zal voortdurende actie
voeren voor het opheffen van inter
nationale belemmeringen en acht de Raad
van Europa de verwerkelijking van een
twee eeuwen oude droom der Europese
liberalen.
De partij belooft parlementen in Schot
land en Wales voor plaatselijk zelfbestuur.
De liberale partij heeft tot nog toe 94
candidaten gesteld, tegen 478 bij de vorige
verkiezingen. Zij heeft het plan thans een
beperkt aantal candidaten te stellen.
Het 3-jarig kindje van molenaar K. te
Cuyk is Woensdagmiddag in 'n onbewaakt
ogenblik de molenberg opgeklauterd. Later
vond men het meisje in deerniswekkende
toestand terug. Het bleek, dat de kleine
door de molenwieken getroffen was. In het
ziekenhuis te Nijmegen Is xt) aan de ge
volgen overleden.
Hedenochtend is een te Vollenhove op
gerichte heistelling van een aannemers
bedrijf uit Rotterdam in elkaar gezakt.
Een derde deel van de heistelling is ge
broken. De 26-jarlge ongehuwde arbeider
A. Loosman uit Urk, werd hierbij op slag
gedood.
Naar wy van de Bond van Bloembollen-
handelaren vernemen, heeft de bloem
bollenexport uit de oogst 1951 thans reeds
de honderd millioen gulden overschreden.
Verleden jaar werd dit resultaat eerst
tegen de Kerstdagen bereikt.
Het voormalige landgoed „Belmonte" op
oe Wageningse Berg, groot 17 Ha., dat in
beheer was bij de stichting „Het Gelderseh
Landschap", wordt overgedragen aan de
Landbouwhogeschool. Deze zal op deze
plaats een nationaal arboretum stichten.
Prof. dr H. J. Venema. de directeur van
het bestaande Arboretum, dig ook de nieu
we hogeschooltuin zal beheren, wil een
gedeelte van „Belmonte" beplanten met
loofhout en het andere gedeelte bestem
men voor verzameling van in- en uit
heemse bomen.
Krachtens oude rechten van de gemeen
te Wageningen zal het nieuwe arboretum
onder nader bekend te maken voorwaar
den door de Landbouwhogeschool worden
vrijgegeven als wandelpark. Voor de ver
re toekomst bestaan er plannen tot stich
ting van een conferentieoord en een stu
dentenhuis op „Belmonte".
Daar grote stukken van het vroegere
boscomplex volkomen kaal zijn geworden,
zal het volgens het oordeel van prof. Ve
nema enkele decennia duren, voer en
aleer „Belmonte" weer het aspect heeft
van een park.
De voorzitter van de Nederlandse Kath.
Middenstandsbond, de heer J. A. Koops uit
Venlo, is tot voorzitetr benoemd van de
onlangs opgerichte Europese Katholieke»
Middenstandsbond.
i
