't Vlaamse boek in Nederland
Nuttige conferentie te Brussel
Een bedrag van f 105 millioen
in SV2jaar is niet zo fantastisch
Het zelfbeschikkingsrecht in
Indonesië
GOOD
CATCH
Fellë socialistische aanval op
Adenauer
Ook V.A.R.A. gestart met televisie
Franse auto-industrie gehandicapt
Minister Van den Brink herdacht
dr Philips
De bromfiets op verovering
Behandeling van het oliegesehii
huiten V.-raad om?
Stijn Streuvels
J- gehuldigd
Leo Prins is terecht
Het bezoek van prinses
Elisabeth aan Canada
Donderdag weer te
Pan Moen Djom
Koningsreis naar
Australië afgelast
Prijsbeleid voor
landbouwproducten
Drs Posthuma over zijn plan
Memorandum van „Door de Eeuw en Trouw
MIXTURE
Rokossofsky ontvangt
uitgebreide bevoegd
heden
Ernstige bezorgdheid bij de C.D.U.
„Thomas More" op het scherm
ln speciaal televisie-programma
Hij is zeer woest,
maar kalm!"
Londen zou bereid zijn tol concessies
WOENSDAG 10 OCTOBER 1951
PAGHfj
Resoluties
Stijn Streuvels de taal
vernieuwer
Tiet ..franse Quebec enthousiast
Schoksgewijze veranderingen niet
aanvaardbaar, zegt Stichting
voor de Landbouw'
OBLIGATIE MET FLEXIBELE
RENTE EEN NOVUM
Verdere Russificering van
Poolse leger
AARDSCHOK IN
DJAKARTA
DE FRAUDE IN DE
LEEUWARDER GEVANGENIS
Voormalige adjunct-directeur
„met verlof*
De Bussumse televisie-hond
trad op
Invasie
Geen verrassingen
K.R.O. brengt eenvoudig
programma
Mees Toxopeus nam afscheid
van het reddingswerk
Zaterdag en Zondag zün in het Brussel-
ze Paleis voor Schone Kunstec Neder
landse en Vlaamse letterkundigen samen
gekomen. Het doel van deze conferentie
was de versteviging van het contact tus
sen de Vlaamse en de Nederlandse litera
tuur. Vooral van Vlaamse zijde waren er
nogal klachten over de verwaarlozing van
de Vlaamse letteren door Noord-Neder
land.
Zo betoogde de Vlaamse schrijver Her
man Teirlinck dat er op letterkundig ge
bied een soort hoogmoed bij de Nederlan
ders bestaat, die hen ervan weerhoudt
kennis te nemen van de Vlaamse letteren.
Albert Westerlinck sprak van een Noord-
Nedeilands particularisme zich uitend in
gebrek aan belangstelling voor het Vlaam
se boek in de Nederlandse pers, een me
eting die door de jonge schrijver-criticus
Hubert Lampo werd gedeeld.
Of deze grieven geheel gegrond zijn valt
te betwijfelen. De romans van Marnix
Gijsen en Gerard Walschap bijvoorbeeld
hebben in Nederland zeker niet over
gebrek aan belangstelling te klagen.
Valeer van Kerckhove, de jeugdige win
naar van Sijthoff's romanprijsvraag, is
reeds een bekende figuur in Nederland,
Johan Daisne's beste roman zag 't licht
in een populaire serie en anderen als
André Demedts. Hugo Klaus, Raymond
Brulez genoten volop de aandacht van
de Nederlandse critici.
Er is echter ongetwijfeld nog een en
ander te verbeteren en daarvoor.is deze
conferentie ongetwijfeld van belang ge
weest. Gebleken is o.a. dat de propaganda
van Vlaamse zijde voor het Vlaamse boek
in Nederland minder Intensief is dan de
Nederlandse propaganda in België.
Tot slot van de tweedaagse bijeenkomst,
■waarbij een tentoonstelling werd geopend
van de best verzorgde Nederlandse en
Vlaamse boeken en waar bovendien Stijn
Streuvels werd gehuldigd, kwam men tot
een aantal resoluties die de mogelijkheid
tot intensievere uitwisseling openen.
Zo sprak de sectie letterkunde de wens
uit dat in de toekomst alles in het werk
zal worden gesteld om tot een intensie
vere bekendmaking van eikaars letterkun
dige productie te geraken door een onbe
lemmerde verbreiding van het boek. Door
recensies in eikaars tijdschriften en dag
bladen. door radiobcsprekingen en door
bevordering van het litteralr-wetenschap-
pelijk onderzoek der VlaamsNederland-
ze letterkunde en culturele betrekkingen.
De sectie uitgeverij en bibliotheken heeft
besloten de organisatie van het Neder
landse boek in Vlaanderen en van het
Vlaamse boek in Nederland uit te bou
wen. ,Ook zal het contact tussen boekhan
del uitgeverij in beide landen worden
verstevigd, waarbij de kortingen zullen
moeten worden aangepast.
De besluiten van de sectie radio houden
o.a. in. dat de Nederlanders het hunne
zullen doen om Vlaamse auteurs, vooral
critici In de verschillende omroepvereni-
(Van onze correspondent)
Nu de „Volendam" met de moeder en
de zes broertjes en zusjes van Leo Prins
«it Zwjjndrecht reeds een week lang
onder weg is naar Canada, is, zoals wij
gisteren met een enkel woord reeds meld
den, de knaap terecht. De jongen blijkt
onderdak te hebben gevonden bfl zijn
oom, de heer Prins te Heemstede. Zoals
reeds werd vermoed, is thans komen vast
te staan, dat Leo Prins vlak voor 't ver
trek van de boot ondergedoken is, omdat
hjj liever niet met het gezin naar Canada
wilde emigreren.
De reden, waarom Leo zich niet bij
zijn tweede vader in Canada wilde voe
gen, is van zeer persoonlijke aard. Zjjn
eigenlijke vader sneuvelde tijdens de
laatste oorlog in Indonesië, waar Leo ook
enkele jaren in een kamp heeft door
gebracht. Twee jaar na de oorlog repa
trieerde Leo's moeder naar Nederland
en hertrouwde enige tijd later met de
man, die thans zijn gezin opwacht in
Canada.
De kinderrechter van Dordrecht, mr
G. van Itallie is van deze gang van zaken
op de hoogte gesteld en Leo Prins ver
toeft thans met zijn goedvinden bij de
familie in Heemstede.
1 gingen voor de microfoon te brengen. In
dit kader stelt men 13 uitzendingen per
jaar voor, te kiezen uit een lijst van na
men. die door dc Belgische omroep aan
j de Nederlandse zal worden voorgelegd.
Deze resoluties werden voorgelezen tij
dens de academische zitting van Zondag
morgen. welke ingezet was met de huldi
ging van Stijn Streuvels, in aanwezigheid
van minister Segers, Frans van Cauwe-
iaert en Julien Kuypers. Stijn Streuvels
zelf dhe op het ogenblik absolute rust
moet houden kon de plechtigheid slechts
via de radio meemaken.
Nadat Lode Baekelmans de aanwezigen
en in het bijzonder de kinderen van Stijn
Streuvels had welkom geheten, voerde 'n
koor het zanggedicht „De Leie" van Peter
Benoit uit.
Herman Teirlinck, bracht vervolgens
hulde aan Stijn Streuvels. „Zijn werk is
uitgestorven noch verzwakt", zo zeide
hij, „en het leeft met onverminderde
kracht voort. Streuvels is een rebel, een
pionier en een kunstvemieuwer geweest
en zal in de herinnering van de komen
de geslachten blijven voortleven". Teir
linck wees er in het bijzonder op, dat
Streuvels de verdienste mag worden
aangerekend de dorre stadhuistaal, die
aan het Noord-Nederlands was ontleend
te hebben vervangen door een Neder-
Bij het bezoek dat prinses Elizabeth -n
de hertog van Edinburgh gisteren aan
Quebec brachten, waren naar schatting
honderdduizend mensen op de been. Het
enthousiasme op straat was zo groot, dat
de hoge bezoekers het niet waagden de
kap van de auto te sluiten, hoewel zij
kennelijk huiverden van de kille Wind.
De inwoners van Quebec, de meest Franse
stad van Canada, stonden drie rijen dik
iangs de route opgesteld. Op het stadhuis
begroette burgemeester, Lucien Borne,
prinses Elisabeth en haar echtgenoot in
het Engels en Frans en bood de prinses
een in goud, zilver en platina uitgevoerd
miniatuur van het stadswapen aan.
De communisten in Korea hebben giste
ren de verbindingsofficieren van de V.N.
verzocht. Donderdag te 8-U,U gens
Plaatselijke tijd te Pan Moen Dj om een
boodschap in ontvangst te nemen.
Koning George en Koningin Elisabeth
gaan het volgend jaar niet naar Australië.
In hun plaats zullen prinses Elisabeth en
de hertog van Edinburgh hef volgend jaar
Australië en Nicuw-Zeeland bezoeken,
aldus een officiële bekendmaking van
Buckingham Palace.
„Op dokters advies heeft de koning
thans zeer tot zijn spijt beslist, dat hij
Australië en Nieuw-Zeeland het volgend
jaar niet kan bezoeken, daar zijn voorge
nomen reis te spoedig zou volgen op zijn
ernstige operatie."
Dit is nu reeds de tweede maal, dat de
koning zijn officieel bezoek aan deze
dominions om medische redenen heeft
moeten afzeggen. Kort voor 's Konings
operatie was het programma van de 'reis
van Australische zijde nog gepubliceerd.
lands, waarvan men kan zeggen dat het
van de Vlaamse volksmond geplukt
werd.
Albert Westerlinck schetste Streuvels
als een veelzijdig kunstenaar, die in
prachtige volzinnen alle beroeringen van
de mens wist weer te geven, de mens, die
weliswaar vrij is dooh in het leven wordt
beheerst door metaphysische wetten. „Stijn
Streuvels heeft door deze geestelijke in
stelling even onvergankelijk geschreven
als 't leven zelf zijn geschiedenis schrijft".
Na een tussenspel van harpmuziek hield
Jozef Muls een voordracht over Streuvels,
waarin hij betoogde dat Streuvels een
nieuwe taal gebruikte. Door te putten uit
de bronnen van het gewone volksleven,
evenals Brueghel en Rubens, aldus besloot
hij, heeft ook Streuvels het Vlaamse land
schap weten te schilderen en het aldus
bekendheid gegeven in geheel Europa.
Tenslotte wees Anton van Duinkerken
in een brillante redevoering zoals hij al
leen dat kan op de grote waarde van Stijn
Streuvels voor de Nederlandse letterkun
de.
Het hoofdbestuur van de Stichting voor
de Landbouw kan zich niet verenigen met
de aangekondigde veranderingen in het
prijsbeleid in drie categorieën ten aan
zien van landbouwproducten, zoals door
minister Mansholt in de Memorie van
Toelichting bij de Landbouwbegroting 1952
is aangekondigd. De stichting meent, dat
er in de landbouwpolitiek vele elemen
ten aanwezig zijn, die onderdelen moeten
vormen van een beleid, op langere ter
mijn. De landbouw kan, als onderdeel
van het gehele economische en sociale
beleid, dat in Nederland wordt gevoerd,
aldus de stichting, niet in een uitzonde
ringspositie worden gebracht. Schoksge
wijze veranderingen zijn ook niet aan
vaardbaar. De stichting is uiteraard be
reid met de minister over een en ander
van gedachten te wisselen.
Voor een zeer groot gezelschap leden
van het departement Amsterdam der
Ned. Mij voor Nijverheid en Handel heeft
de'heer drs J. F. Posthuma, directeur van
de Herstelbank. aan een koffiemaaltijd
in „De Groote Club" te Amsterdam een
uitvoerige uiteenzetting gegeven over zijn
initiatief nieuwe middelen te gaan aan
trekken uit het Nederlandse bedrijfsleven.
(Zie ons blad van Zaterdag j.l.).
De heer Posthuma zeide zeer verheugd
te zijn over de ondervonden reactie. Deze
is beter dan hij verwacht had. Hij heeft
dan ook vertrouwen, een bedrag te zullen
loskrijgen zowel voor de bank zelf als
voor de financiering van de export.
Drs Posthuma zeide de in een der bla
den gestelde vraag te willen beantwoor
den. of dit initiatief succes kan hebben.
Hij antwoordde hierop, dat het plan niet
zo gek is als het er wellicht uitziet. Ge
zien de ruime afschrijvingen, die door de
ondernemingen verricht worden, moet het
mogelijk zijn, een bedrag van 40-60 mil-
Do stichting „Door de eeuwen trouw"
heeft zich in een memorandum tot de
politieke partijen hier te lande gericht
met betrekking tot het door de huidige
regering gevoerde Indië-beleid en het
zelfbeschikkingsrecht van .de afzonderlij
ke volken. Hierin betoogt de stichting o.m.
het volgende:
„Het bestuur van de stichting „Door de
Eeuwen Trouw" heeft de overtuiging, dat
het Indië-beleid van de Nederlandse re
gering niet alleen voor Nederland on
waardig is geweest, maar bepaaldelijk in
strijd met de door tweederde van de
volksvertegenwoordiging aanvaarde wet
op de souvereiniteitsoverdracht'en mits
dien een historische fout. van zeer grote
draagwijdte.
Krachtens artikel 1 van de wet souve
reiniteitsoverdracht immers is de nieuwe
rechtsorde, bedoeld in de Grondwet en
bepaald door de overeenkomsten der Ron-
de-Tafel-conferentie. voor Nederland bin
dend geworden, terwijl ingevolge artikel
2 de regering nog als extra verplichting
kreeg om alles te doen. teneinde het zelf
beschikkingsrecht tot gelding te doen ko
men.
De regering heeft nagelaten een officieel
beroep te doen op de Unci.
De regering heeft ook nagelaten om een
beroep te. doen op het Uniehof voor arbi
trage.
Van deze nalatige houding van de re
gering zijn in eerste instantie de Ambone
zen en andere Indonesische volkeren het
slachtoffer geworden.
Maar vervolgens is daardoor ook de ge
hele nieuwe rechtsorde op losse schroeven
gekomen, omdat zij aldus is ontaard van
rechtsorde tot een soort van machtseven
wicht tussen een brutale en een benauwde
partner. Uit deze ontaarding is de recente
wens van de regering van de R. I- om
de unie te ontbinden logischerwijze ver
klaarbaar en bij die ontbinding zal het
er om gaan of de volkeren, die een beroep
op Nederland deden en die alsnog, zoals
de R.M.S.. een hechtere band met Neder
land willen, instede daarvan definitief en
officieel aan Djogja zullen worden uitge
leverd.
Zo heeft het regeringsbeleid, dat naliet
artikel 2 van de wet Souvereiniteitsover
dracht uit te voeren, tot een impasse ge
leid waarvoor in de komende regerings
periode de ontknoping zal moeten komen.
De politieke partijen zullen daarmede dan
ook rekening moeten houden bij het op
maken van hun programma's voor deze
nieuwe periode welke voor het lot der
Zuid-Molukkers beslissend zal zijn.
De nieuwe regering zal moeten terug
keren tot een eerlijke uitvoering van de
wet Souvereiniteitsoverdracht en moeten
zorg dragen, dat binnen de nieuwe rechts
orde ook waarlijk alle partijen, dus ook
de Zuid-Molukkers, haar recht krijgen.
De politieke partijen zullen reeds op dit
moment tegenover hun kiezers büiten
twijfel kunnen stellen, dat de achterstel
ling van de R.M.S. bij de R.I. voor haar
niet aanvaardbaar is, te weten noch voor
wat betreft de uitvoering van de nieuwe
rechtsorde, noch voor wat betreft wijzi
ging van het Unieverband".
iioen bijeen te krijgen. In 1949 is afge
schreven voor 289 millioen en gereser
veerd voor bijna 890 millioen. De han
delsbanken hebben hem alle hulp toege
zegd en ook bij de werkgeversbonden ver
nam h(j een positief geluid.
Een plan om gedurende 3% jaar .105
millioen bij het bedrijfsleven te plaatsen
is werkelijk niet zo fantastisch. Hiervan
zouden 65 millioen bestemd zijn voor
exportfinanciering en 40 millioen voor
dc bank zelf.
Tijdens de levendige gedachtenwisse-
ling die hierop volgde, en waaraan ook
werd deelgenomen door burgemeester
A. J. d' Ailly, die de bijeenkomst als voor
zitter van de raad van toezicht der Her
stelbank' bijwoonde, zeide spreker nog
met betrekking tot de exportfinanciering
dat een werkcommissie gevormd dient te
worden, die de exporten moet selecteren,
die voor financiering worden aange
vraagd.
In welke vorm wil de Herstelbank het
geld hij het bedrijfsleven opnemen? zo
luidde een der vragen. Het ideaal, dat de
heer Posthuma zich hierbij heeft gesteld,
is een obligatielening door middel van
een banksvndieaat tegen een flexibele
rente, die om de 5 jaar wordt vastgesteld.
Dit is een novum, maar het is reeds fn
goede aarde gevallen bij de Nederland-
schc Handel Mfl, yje leiding van zulk
een syndicaat zou krijgen.
Voorts merkte spr. in antwoord op vra
gen nog op, dat de Herstelbank nu een
maal geen rijksbureau is en zich derhalve
niet in de eerste plaats tot de staat om
hulp zal richten. Evenmin ligt het op haar
weg, zoals een der sprekers suggereerde,
de minister van Financiën om fiscale
tegemoetkomingen vooi het bedrijfsleven
bij het beschikbaar stellen van middelen
te verzoeken.
Volgens een bericht van een correspon
dent in de Londense „Times" heeft maar
schalk Rokossofsky. voormalig comman
dant in het Rode leger en thans Pools
minister voor landsverdediging en opper
bevelhebber van het Poolse leger, uitge
breide nieuwe bevoegdheden gekregen.
Bij bijzonder regeringsdecreet ontvangt
hij de bevoegdheid om gehele bevolkings
groepen uit de grensgebieden naar an
dere gebieden over te brengen, ingeval
hij de grensgebieden tot verdedigingsge-
bied verklaart.
Bfj hetzelfde decreet zjjn alle bestaande
bestuurswetten voor deze gebieden op
geheven en is de maarschalk de enige
die beslissen zal, welke gebieden voor het
publiek zullen worden gesloten.
In aansluiting hierop is een aantal wet
ten, die de handtekening van Rokossofs
ky dragen, in de Poolse staatscourant
gepubliceerd, aldus de correspondent van
de Times. Het vervangen van Polen pp
hoge posten in het Poolse leger door
officieren van het Sovjetrussische leger
gaat inmiddels voort; meer en meer Rus
sische namen verschijnen op lijsten van
officieren, die in de legerbladen worden
afgedrukt.
Een nieuwe conferentie der Grote Vier
met dc eenheid van Duitsland als inzet
werd hedenavond geëist door de leider
der Westduitse sociaal democratische par
ty, dr Schumacher. In een rede te Ham
burg wees Schumacher de gedachte van
een Duits gesprek af zolang de door
Bonn gestelde voorwaarden niet ver
vuld zyn.
De Duitse oppositieleider beschuldig
de bondkanselier dr Adenauer ervan de
indruk te wekken, dat hij niet ernstig
bereid is de kansen op een herstel der
eenheid te peilen.
Voordien had de sociaal democratische
persdienst te Bonn reeds een krachtig
protest doen horen tegen door de kan
selier Zaterdag in Berlijn gestelde eis
van een correctie cier Oder-Neisseigrens.
Ook de SPD heeft zich zulk een correc
tie als doel gesteld, doch zij acht de ver
wikkeling van dit probleem met het hui
dige eenheidsdispuut verwarrend en on
juist. De sociaal-democratische pers
dienst heeft de mening geuit, dat dr Ade
nauer deze eis gesteld heeft om een
overeenstemming over een verkiezing
in geheel Duitsland bij voorbaat onmo
gelijk te maken.
Dr Schumacher heeft in zijn Hamburg-
se rede opnieuw een frontaanval gericht
op de politiek van de regering Adenauer
en van de Westelijke geallieerden. Zij
hadden „allergevaarlijkste illusies" ge
wekt en een vorm van Westeuropese
eenheid nagestreefd, die „een opgeven
van de Duitse eenheid" zou betekenen.
Niet alleen stond de vorm, waarin de ge
allieerden West-Duitsland bij het Westen
wilden, aansluiten, gelijk met, „Duitse
zelfverloochening", doch ook het plan-
Schuman was volkomen in strijd met de
eenheidswil van het Duitse volk. De tot
dusverre gevolgde integratiepolitiek
bracht volgens Schumacher niets anders
dan „ontbinding, verscheurdheid en uit
holling van Europa".
In politieke kringen te Bonn wordt aan
de verscherpte houding van dr Schuma
cher temeer aandacht .geschonken, daar
zij de door de uitslag der verkiezingen
in Bremen opnieuw gestegen zelfbewust
heid van, de sociaal-democratische partij
weerspiegelt.
De sociaal-demoeraten hebben de ook
na, hun vorige verkiezingssuccessen ge
stelde eis van nieuwe verkiezingen in
de gehele bondsrepubliek herhaald. Zij
zyn de overtuiging toegedaan, dat de
politiek van dr Adenauer ten aanzien
van de Westclyke geallieerden en van
de herbewapening reeds lang niet meer
door de meerderheid van het volk ge
dragen wordt. Ook ln geallieerde krin
gen in Bonn wordt daaraan over meer
en meer getwyfeld.
De halvering van de christelijk-demo-
cratisch partij in de havenstad, de klein
ste Duitse landstaat, heeft bij de leiding
der CDU ernstige zorgen gewekt. Vrij
algemeen is men er in Bonn van over
tuigd dat uit deze voor de christelijke
partij vernietigende uitslag conclusies
kunnen worden getrokken over het ge
brek aan populariteit, dat het buitenland
se beleid van dr Adenauer in toenemen
de mate ontmoet. Opgemerkt wordt, dat
de partij van Adenauer vooral aan aan
hang verliest in die gebieden, waar zij
haar stemmen uit protestantse Vringen
nrnet recruteren.
In Djakarta heeft men Dinsdagmiddag
een aardschok gevoeld die de vloer deed
trillen en de lampen slingeren. Het
epicentrum was op korte afstand, waar
schijnlijk in Zuid-Sumatra, gelegen.
Het door de centrale recherc-he inge
stelde onderzoek naar gepleegde fraude
in de bijzondere strafgevangenis te Leeu
warden is nog in volle gang. De onlangs
in arrest gestelde werkmeester van de
timmermanswerkplaats M. S. en de op
zichter bij de rijksgebouwendienst E. van
K. zijn nog niet op vrije voeten gesteld.
De voormalige adjunct-directeur van de
afdeling arbeid, wiens functie reeds door
een ander wordt waargenomen, is thans
door de minister van Justitie met verlof
gezonden. De knoeierijen schijnen verband
te houden met het op onrechtmatige wijze
afgeven van goederen, welke in de gevan
genis zijn gemaakt. Vele van deze werk
stukken zijn in beslag genomen.
De heer J. van Moorsel kwam, toen hij met zijn vrouw en tien kinderen
naar Canada was geëmigreerd eerst in loondienst op een boerderij bij
Ottawa. Een jaar later ongeveer pachtte hij een boerderij aan de
St. Laurensrivier en thans tracht hij met hard werken deze in zijn bezit te
krijgen. Hierboven: de maisoogst wotdt binnengebracht.
(Van onze correspondent)
Na de experimentele televisie-uitzen
ding door de Nederlandse Televisie Stich
ting en de eerste uitzending ran de AVRO
Is gisteravond de VARA in de Bussumse
Televisiestudio gestart met haar televisie-
uitzendingen.
Het programma werd geopend door
Willem van Capellen, die bladerde in Het
Vara-foto-album en herinneringen vertel
de aan Fé Sciarone.
Een filmpje van het Vara-familiefeest
besloot dit gedeelte.
De voorzitter van de VARA mr J. W. A.
Burger gaf hierna aan deze eerste uitzen
ding in een toespraak het officiële karak
ter.
Een experiment was de voordracht van
de declamatrice Nel Oosthout die een
fragment voordroeg uit het tweede bedryf
van „Thomas More van Henriëtte Roland
HolstVan der Schalk, waarby de bedoe
ling voorzat eens te zien of declamatie
zich ook leent voor de televisie-uitzendin
gen. De declamatie werd verduideiykt
met een inleiding van dr Garmt Stuive
ling en een filmpje over „Thomas More".
Na een korte pauze volgde een interes
sant poppenspel, speciaal geschreven voor
deze televisie-uitzending door de acteur
Willy van Hemert.
an onze Parijse correspondènt)
PARIJS, October.
De automobielindustrie, die in October haar werkjaar inzet, toont dan
haar noviteiten en van de grote salons is Parijs dan naar traditie liet eerst
aan de beurt. Nu men weer in een enigszins gewone gang van zaken raakt,
na bet oponthoud van de oorlog, wordt Parijs weer voor de auto een
voorname salon, want bet is zeer opmerkelijk, dat de grote buitenlandse
bouwers nu weer bun toonzaken in Parijs komen vestigen. Toonzaken,
maar ook agentschappen. Het schijnt, dat vele buitenlandse auto-industrieën
hier weer op de Parijse markt kunnen komen, al betaalt men voor een
ingevoerde auto nog altijd 52 pet. rechten. Dat laatste schijnt de concur
rentie niet te beletten, want de meeste producerende landen leggen niet
die zware lasten op als de Franse Staat het doet.
In een speciaal herdcnkingsprogramina,
van de Televisie-Stichting Is gisteren in
de vooravond dr A. F. Philips herdacht.
Nadat de N.T.S.-vlag op hef schermbeeld
was verschenen, werd de beeltenis van dr
Philips in een omlijsting van chrysanten
vertoond, waarna de minister van Econo
mische Zaken, prof. dr Van den Brink,
een korte herdenkingsrede uitsprak na
mens de Nederlandse regering.
Sleehts weinigen is het gelukt, aldus
prof. Van den Brink, in ons vaderland tot
stand te brengen, wat Jeze industrie-bou
wer en koopman deed. Zijn werk spreekt
tot de verbeelding van ons volk en tot de
verbeelding van de Nederlandse jeugd.
Hij heeft voortgebouwd op de beste tradi
ties van ons volk. Groot was zijn doorzet
tingsvermogen. niet alleen in tijden van
voorspoed, doch vooral ook in tijden van
tegenspoed. Het Philips-bedrijf, het werk,
dat hij maakte, neemt in ons land een
unieke plaats in.
Dr A. F. Philips is in zijn bedrijf de
arbeidende mens tegemoet getreden. Hij
voelde, zoveel als in zijn vermogen lag,
dat hij de arbeider niet alleen zijn brood
moest laten verdienen doch dat deze ook
PhUinsUkvoVeMeZzfchSe+1Uk lnoest vmdea. Dr
VniF voor 7iin n vol*e verantwoor-
Wat wij vooral met mogen vergeten is
dat de naam „Philips" in ons slan£
daarbuiten zeKs in de gehele wereld een
begrip is geworden, waarop ons volk trots
kan zijn.
Speciaal één zijde uit zyn levensloop
wilde de minister naar voren brengen, Iets
dat zeer karakteristiek kan worden ge
noemd. En de minister verhaalde dan,
hoe dr Philips in de oorlogsjaren naar het
buitenland is getrokken om het bedryf
voortgang te doen vinden, docli toen hy
terugkwam er alles op zette opdat het
een Nederlands bedrijf zou blijven. Met
Nederlandse middelen, *n ons
berooide vaderland, heeft hy de onder
neming opgebouwd, niét alleen voor ons
land, maar ook voor daar buiten. Hy was
een Nederlander, in de beste zin des
woords. Zijn ziel ruste in vrede.
Na de rede van de minister volgde een
uitzending van stemmige muziek-
Amerikaanse, Engelse en Duitse hui
zen nemen intrek langs de Champs Ely-
sées, waarschijnlijk vooral aangemoedigd
door het feit, dat Parijs nu eenmaal een
wereldcentrum is waar alles passeert
wat nog over middelen beschikt. Maar
natuurlijk is de Salon waarin de voor
naamste bouwers gezamenlijk tentoon
stellen de belangrijkste attractie geble
ven.
Deze 38ste salon is van zulk een vol
ledigheid voor de mechanische wegver-
keersmiddelen, dat de naam automobiel
salon feitelijk een te beperkt denkbeeld
geeft. Het prachtige tentoonstellingspa-
leis dat de wereldtentoonstelling van
1900 naliet, is een weergaloze toongele-
genheid, in het mooiste verkeerscentrum
van Parijs gelegen, en dat maakt dat van
het Grand-Palais in deze dagen een fees
telijk uitstralen plaats heeft dat heel
Parijs in het teken van de auto zet. He
laas, verzucht de overheid. Parijs staat
altüd in het teken van de auto, want on
danks alle vernieuwingen in de stads-
aanleg, deelt Parijs het. lot der oude we
reldsteden, dat de stad voor autogebruik
'het de dag meer ongeschikt wordt.
Maar in deze dagen,, nu al wat auto
rijdt van goed humeur is, hindert het
minder, dat op de drukke kruispunten
van Parys per dag gemiddeld 60.000
ARto's paseeren, eu op het fameuze kruis
punt; van de Champs-E»j sées, vlak by het
Grand-Palais in de dagen van de salon,
wel honderdduizend auto's toeren. Men
kan begrepen wat..dat op de spitsuren
is! Dat zulks mogelijk is, dankt men aan
de drie deugden van ile autobestuun-
der, ryi>ekwaamheid, oplettendheid en
beleefdheid.
De 98 auto-constructeurs en de 81
carrosseriebouwers beschikken in het
Grand Palais voor de auto en de acces
soires over een oppervlakte van 35.000
vierk. meter. Daar toont binnenlandse en
buitenlandse nijverheid de particuliere
wagens. De industriële zyn elders. De
Franse constructeurs zijn het talrijkst
want naast 37 Franse merken vindt men
er 20 Amerikaanse, 19 Engelse, 13 Duitse
en een tiental van andere nationaliteit.
Maar waar de salon de tentoonstelling
is geworden, voor alle mechanische be
weegkracht en tevens voor het rijwiel,
daar is een deel van de salon naar de
Porte de .Versailles, dus naar de rand der
stad, overgebracht waar de stad Parijs de
grote tentoonstellingshallen heeft ge
bouwd voor de Jaarbeurs. Dat gaf 45.000
vierk. meter plaats méér en bijna de
helft daarvan valt het rijwiel ten deel,
vooral nu de bromfiets veroveringen
maakt.
Bij wat de auto-industrie reeds heeft
bereikt, ka» men ln het Grand Palais
geen overdonderende verrassingen ver
wachten, maar de aantrekkelijkheid is
daarom niet verminderd. De uitstekende
inrichting maakt de salon tot een waar
festijn van licht en schittering.
De salon aan de Porte de Versailles
levert ongetwijfeld veelzijdiger belang
door de aanwezigheid van de industriële
wagens, de motorrijwielen, de fietsen,
dus de vervoermiddelen met welke de
grote massa wel moet omgaan. Daar is nu
de grote nieuwigheid de enorme plaats
die de bromfietsen innemen. Voor Parijs
zelf dacht men, dat de fiets wel zo lang
zamerhand had afgedaan, door de ver
keersmoeilijkheden van de straat ge
jaagd, totdat tijdens de oorlog een on
verwachte opleving plaats had. Maar de
fietsenbouw meende na 1944 wel weer op
het oude peil te zullen terugvallen. Een
ernstige crisis trad werkelijk in, de pro
ductie viel met de dag, totdat plotseling
het reddende touw werd gegrepen. Die
redding kwam van de bromfiets. Ook vóór
die tijd reden er wel fietsen met een
hulpmotortje, maar men kon niet zeg
gen dat een nieuw tijdperk was ingeluid
waarop de fietsers aan het zelf trappen
konden ontkomen en ook zij gemotori
seerd zouden worden. Ongetwijfeld bloei
de de nijverheid van het motorrijwiel
weer op, maar het algemene vervoer
middel voor de massa kon het toch niet
worden. Men kan wel zeggen, dat men
onder de druk der omstandigheden ge
zocht heeft naar een vervoermiddel dat
de voordelen had van liet motorrijwiel,
doch geen technische kennis eiste om het
te behandelen, en vooral ook door de
fiscus niet voor een motorrijwiel kon
worden gehouden (zo lang als het duurt).
En als men nu bedenkt dat de eerste
bromfietsen ongeveer in 1944 op de we
gen verschenen, en dat dit jaar de Fran
se productie naar de 300.000 zal lopen,
en vooral, als men de technische vooruit
gang ziet. dan slaat men zijn handen in
elkaar hoe in zulk een korte tijd zulk
een vooruitgang werd bereikt die ook een
grote sociale betekenis heeft.
Het is dus niet meer de auto alleen
die op de Parijse salon de grote attractie
biedt, maar motorrijwiel en vooral de
bromfiets hebben er de laatste jaren een
grote populariteit aan gegeven. De men
senstroom dreigt niet te kunnen worden
„verwerkt". Maar aan Parijs geeft dat
bijzonder opgewekt aspect.
De geluidsband was reeds enige weken
geleden opgenomen om Bert Brngman ge
legenheid te geven te kunnen repeteren
met zyn poppentheater, daar het reageren
der poppen op de stemmen der artisten
grote nauwkeurigheid vereist.
In dit poppenspel, getiteld „Twee came
raatjes" werden de stemmen der poppen
vertolkt door Hetty Blok, Ko van den
Bosch. Paul Deen, Willy van Hemert en
Philip van der Schalie, terwijl Jan Cor-
duwener de muzikale illustratie verzorg
de. Het spel gaf een humoristisch en sa
tirisch beeld van de voorbereidingen,
Welke aan de televisie-start vooraf zijn
gegaan.
Na de VARA-uitzending werd in een
gezamenlijk programma door een mede
werker van het KNMI een overzicht ge
geven van de weerstoestand in Europa en
Amerika.
De omroepster en omroeper van de
VARA voor gisteravond waren Joop Al-
lema en Evert Garretsen. De note gaie
van gisteravond was wel 't optreden van de
Bussumse televisie-hond, die de vorige
uitzendingen heeft gestoord. Het dier
werd in de studio gelaten en gaf de regis
seur Erik de Vries een poot, hetgeen de
belofte inhield dat hij de programma's
niet meer zou storen.
Hierna kreeg het beest een lekker hapje
van een der acteurs en verdween uit de
studio.
Aan deze uitzending, welke een goed
verloop had en waarvan ook de ontvangst
goed was, ging weer 'n periode van hoog
spanning vooraf, doch duidelijk kwam aan
het licht, dat men in de Bussumse televi
siestudio de plakenkoorts te boven is.
Ook voor deze eerste uitzending was
wederom Hotel De Rozenboom te Bussum
(Advertentie)
in gebruik genomen, waar een groot aan
tal genodigden^via een aantal gewone en
grootbeeldprojectie-televisie ontvangtoe
stellen de uitzending kon volgen.
Het televisieprogramma, waarmede da
KRO Dinsdagavond zal starten, heeft men
uiterst eenvoudig gehouden. Na een
openingswoord van prof. dr J. B. Kors
als voorzitter van de KRO volgt een
actuele rubriek onder de titel „Voor oog
en oor". Na een demonstratie van het
werk van de pottenbakker volgt in het
tweede gedeelte van het programma een
film over het onderwijs aan het Doofstom-
meninstituut te St. Michielsgestel,
De was doet m'n vrouw, maar ik weel het
wel: Alkahvrij betekent nietgeschikt voor
alles en nog wat. Veilig wast U indien V
speciaal alkalivri) wast. Speciaal alkalivrf
voor wol is Echfalon en speciaal alkalivrij
voor zijde is Vwalon.
Tijdens een bestuursvergadering, die
gistermiddag in Amsterdam werd gehou
den, heeft het hoofdbestuur van de Kon.
Nooa-d-en Zuidhollandse Reddingmaat
schappij officieel afscheid genomen var
schipper Mees Toxopeus, die wegens het
bereiken van de pensioengerechtigde leef
tijd de dienst heeft verlaten.
Voorzitter Queries van Ufford memo
reerde hoe Mees Toxopeus in October
1917 in dienst van de maatschappij kwam
op voorspraak van een oom, Hendrik
Toxo.peus. De laatste had van Mees ge
zegd: „hij is zeer woest, maar kalm". Jhr
Quarles van Ufford wilde de woorden
woest en kalm interpreteren als resp
vasthoudend en bedachtzaam, „want", zo
zeide hij, „als schipper heb je 34 jaar
lang steeds getoond deze eigenschappen
te bezitten en aan deze kwaliteiten heb je
in niet geringe mate je vele successen
te danken". Spreker zei nog, dat het mis
schien wel een uitzondering is. dat iemand
zo lang bij de reddingmaatschappij m
dienst is geweest in de hoogste fwictïe
Mees Toxopeus kwam namelijk bij de
maatschappij als schipper van de nieuwe
reddingboot „C. A. den Tex". Na enige
jaren staote hij over op de „Hilde" en in
1927 werd hij schiDoer van de nieuwste
aanwinst, de „Insulinde".
Naast de vele onderscheidingen, die hij
reeds bezit, ontving hij nu ook de bron
zen medaille voor langdurige dienst van
de maatschappij met bijbehorend diplo
ma. Als een persoonlijk aandenken van
het hoofdbestuur kreeg de scheidende
schipper een zilveren tabaksdoos.
En wat schipper Mees Toxopeus nu met
al de vrije tijd gaat ccen? Hij heeft zich
een zeilboot gekocht en gaat ei" in de
buurt van Grouw aaiir.ere wateren be
varen Hoe kan het anders
Reuter verneemt van gewoonlük be
trouwbare zijde te New Vork, dat de
Britse regering besloten zou hebben by
de komende behandeling van het olie
geschil in de Veiligheidsraad een „meer
verzoeningsgezinde houding" jegens Per-
zië aan te nemen. Dit zou een gevolg
zijn van de druk, welke door sommige
leden van de raad o.m. de V.S. op
de Britse regering is uitgeoefend. Zij
zouden onomwonden hebben mede
gedeeld, dat Engeland, indien het geen
grotere inschikkelijkheid aan de dag zou
leggen, het noodzakelijke minimum van
zeven stemmen om de Britse resolutie
behandeld te krijgen, niet zou kunnen
halen. De Britse regering zou daarop,
zij het zeer tegen haar zin, hebben be
sloten aan de wens van deze raadsleden
gehoor te geven.
Men krijgt de indruk, dat getracht
Wordt het geschil buiten de Veiligheids
raad om tot een oplossing te brengen.
Fatemi, de assistent van Mossadeq, ver-
klaarde gisteren, dat Perzië bereid is het
overleg met Engeland te hervatten. „Kei-
is niet nodig, dat de Ver. Naties „goede
diensten" bewijzen", zei hij. „Het enige
nodige is, dat Engeland goede wil be
toont".
Een andere aanwijzing, dat men pro-
beert..een debat over het oliegeschil te
vermijden, vormt het uitstel van de zit
ting van de Veiligheidsraad. Verwacht
werd, dat deze Donderdag zou worden
gehouden, maar zb is voor onbepaalde
tijd uitgesteld.
Het Franse kabinet heeft Dinsdagmid
dag eenstemmig besloten, Engeland vol
komen te steunen wanneer de Veilig
heidsraad de Perzische oliekwestie mocht
bespreken. Het zal dit zelfs doen als de
V.S. en Engeland van mening blijven
verschillen over de behandeling van de
kwestie.
