"s"'/" Deheed, die Uzo leukstaat; ligt klaar hij Matsou van
Engeland krijgt harde slagen
Na Perzië gaat Egypte het
proberen
Hoger welvaartspeil eist grotere
productiviteit
't Herenschoot herleeft
«™l
OP WEG met EEN MOEILIJKE
OPDRACHT
HET VONNIS over de WERELD
DE KASPOSITIE VAN HET RIJK
AANMERKELIJK VERBETERD
ABDUSIROOP
E
E
De camera op t
buitenland
fWijsheid en dwaasheidj
„Hartelijkheid" te
Pan Moen Jon
ÜW VRIENDEN DRINKEN
ORANJEBOOM BIER!
Nederlandsche Bank
toegenomen
Belgische Rijnvaart-
premies
„Rome, Assisi en 't heidense land"
Na tien jaar ballingschap keert Franciscaans
Missiecollege terug in Katwijk
■Lgiitssiii
Ned. vrijwilligers vertrokken naar Korea
GOD EN ZIJN WERELD
Missie in China ernsti 2
bedreigd
>WOENSDAG 10 OCTOBER 1951
PAGINA 5
V
MUSICI EN DE TELEVISIE
DRANKZUCHT VERDWEEN
NIET IN DIENSTTIJD
VERKEER VAN UITERMATE
GROOT BELANG
DEVIEZENBEZIT VERDER
Herziening moet redelijk
worden geacht
NIEUWE GEZANT IN
ZWITSERLAND
»eiM bondsstaat.
Zuinig gebruik van
productiemiddelen
Na de oorlog heeft een zeer belangrijk
herstel van het verkeersapparaat plaats
gevonden. Een zo zuinig mogelijk gebruik
van de productiemiddelen in deze
bedrijfstak blijft hier echter op zijn
plaats. De verkeerssector staat er op het
ogenblik gunstig voor. De prijzen, die het
verkeer aan zijn afnemers in rekening
brengt, zijn in het algemeen lager dan
in andere sectoren. Men moet echter ook
in de toekomst zien.
„Geen luxe
Snelle opbloei
Belgen moeten wachten
Vijf bisschoppen gearresteerd
Terwijl de Britse ochtendpers gisteren
van woede kokende hoofdartikelen publi
ceerde, als commentaar op de berichten
met grote opmaak over de eenzijdige op
zegging van het Brits—Egyptische verdrag
van 1936 door Egypte, hield het hoofdor
gaan van de labourpartij en vaak spreek
buis van de labourregering, de Daily
Herald", zich wel erg op de vlakte door
samenvattende berichten over het feit neei
bescheiden op een meer verscholen
plaatsje van de eerste pagina te veroe -
gen; bijna over de gehele pagina een k P
met zware zwarte letters: '>laat be. f/q
*ijn met die olie-hysterie"; en het hoofd
artikel doodgewoon aan de verkiezmgs-
campagne te wijden.
D't is het binnenlands aspect van de
harde slagen welke Engeland momenteel
te verduren 'krijgt. En ofschoon het na
tuurlijk allerminst vaststaat, dat de con
servatieven als zij na de oorlog aan het
bewind waren gebleven, de onheilen, wel
ke over de Commonwealth zijn gekomen,
hadden kunnen afwenden, staat toch wel
vast, dat wat nu in Perzië en Egypte ge
beurt, prachtig en graag gebruikt propa-
ganda-materiaal tegen het Labourbewind
Is. Daarom i« het onder de gegeven om
standigheden heel moeilijk precies te ont
dekken, wat in het hart van de Engels
man omgaat, die langzaam aan een we
reldrijk ziet ineenstorten en thans zelfs
wat men „zijn levenslijn" pleegt te noe
men, door het Egyptische nationalisme
bedreigd ziet.
De conservatieve „Daily Tel" betitelt
zijn hoofdartikelen dan ook ..Egypte volgt
de Perzische leiding" en merkt bitter op.
„Door onze positie in Perzië priis te ge
ven hebben wij automatisch onze positie
in het Midden-Oosten ondermijnd. Als wij
bereid waren om op Mossadeqs eis onze
geweldige en levensbelangrijke belangen
in Perzië gedwee weg te werpen, was dat
een uitdaging aan anderen om ons op de
zelfde wijze te behandelen. Egypte is
slechts de eerste in de rij". Psychologisch
is dit natuurlijk volkomen juist; maar een
andere vraag is, of in onze, in zo vele, ook
het morele opzicht chaotische wereld, iets
anders te verwachten was. Men spreekt
heel graag over internationaal recht, maar
de realiteit is helaas, dat alleen macht,
langs welke wegen of omwegen deze ook
tot stand komt en wordt verkregen, de
gedragslijn van de volken schijnt te be
palen. Macht, en evenzeer, misschien nog
meer angst, beheerst de wereld.
De angst voor een derde wereldoorlog
maakt de zwakke Aziatische landen sterk,
betoogden wij in onze vorige kroniek. Zo
moet men ook de verklaring van het lid
van de Perzische delegatie, Majid Mova-
ghar, te Lake Success interpreteren: „Als
de Engelsen de situatie te Abadan niet
hadden behandeld zoals zij hebben ge
daan, zou de derde wereldoorlog zeker
(certainly) zijn uitgebroken. Het zou on
vermijdelijk zijn geweest, dat. als de En
gelsen op de Zuidkust van Peraië waren
geland de Russen in het Noorden zouden
zijn opgerukt". Dat „zeker" en dat „on
vermijdelijk" zijn ongetwijfeld gechar
geerde woorden; daarmede wordt meer
beweerd dan bewezen kan worden. Men
kan hoogstens zeggen, dat de mogelijk
heid bestond, dat er groot gevaar was. En
een dergelijk dreigement, dat de enige
kracht van de Perzen was, heeft Engeland
doen zwichten.
Zal het tegenover Egypte weer zo gaan?
Nahas Pacha heeft de Britten aangezegd,
dat ze de zóne van het Suez-kanaal en de
Soedan hebben te verlaten. We staan nu
weer. schrijft de „Daily Tel." voor het
zelfde dilemma als bij de Perzische kwes
tie. „Zullen we naar de Veiligheidsraad
gaan? In elk geval, maar dan moeten wa
het niet maanden te laat doen, zoals in de
oliezaak. Echter, wat moet er gebeuren,
als de besluiten van de Raad geen enkel
doeltreffend gevolg zouden hebben. Hij
heeft al een resolutie aangenomen, waarin
een beroep op Egypte werd gedaan om de
blokkade van Haifa op te heffen, maar
zonder enig resultaat. Élke andere resolu
tie aan het adres van het intransigente
Egypte zou hoogstwaarschijnlijk, ook als
er door Rusland geen veto over wordt
uitgesproken, eenzelfde lot ondergaan.
Zullen we dan deemoedig uit de Kanaal
zone en ook uit de Soedan wegtrekken?
Zou het oorlogsdrijverij zijn te suggere
ren, dat wij er met geweld zullen blij
ven?"
Op deze vraag van voor de gehele
wereld zo geweldige betekenis geeft het
overigens hoogstaande Londense blad een
bovendien nog dubbelzinnig propaganda-
wederwoord, in zich geen antwoord: „Als
de labours aan het bewind blijven, zal het
Perzische proces in Egypte herhaald wor
den; en na Egypte in land na land, waar
de Britse invloed en belangen nog in de
wereld overleven".
Wij hadden liever gehoord, wat een
conservatieve regering zou doen. Maar de
„Daily Tel." zegt, kan en durft waar
schijnlijk niet zeggen, dat deze de wape
nen zou gebruiken. En daarmede Is Egypte
weer een nieuw wapen in de hand ge
geven.
Intussen zijn door de daad van Nahas
Pacha de Egyptische nationale sentimen
ten, welke al jaren op kookhitte staan,
nog eens fel aangewakkerd. Dat belooft
voor Engeland onverschillig of daar nu
Attlee of Churchill aan het bewind is.
weinig goeds. Dat de opzegging onver
wacht is gekomen, kan men niet zeggen
Men had haar echter eerst na 15 October,
de datum, waarop Egypte opneming in
het Noordatlantisch pact zou worden aan
geboden verwacht; en dan in een heel wat
gemitigeerder vorm. Kairo heeft echter
klaarblijkelijk het volle initiatief aan zich
willen houden; het prestige van de EgyD-
tische regering scheen het te eisen. De
kansen voor Engeland staan slecht; en de
grote politieke tactiek zal wel weer wor
den: te redden wat te redden valt. Wat in
casu betekent, dat men een voldongen feit
zal aanvaarden om Egypte buiten de
communistische invloedsfeer te houden.
De verbindingsofficieren van de Ver
enigde Naties en van de communisten zijn
vanmorgen te Pan Moen Jon bijeen
gekomen.
Na een gesprek van tien minuten, zond
?i.°. James Murray de verbindings-
ollicier der Verenigde Naties, een con-
vooi naar Kaesong om tenten en ver-
keersmateriaal der Ver. Naties te halen,
dat daar was achtergelaten.
De besprekingen van vandaag werden,
naar verluidt, gevoerd in een „atmosfeer
van hartelijkheid".
De Ned. Federatie van beroepsvereni
gingen van kunstenaars, de Ned: Toon-
kunstenaarsbond, de Ned. Kath. Bond van
musici en artisten, de Ned. Bond van
Chr. kunstenaars, de Ned. organisatie van
musici en artisten en de Alg. Ned. Bond
van kunstenaars en employe's in de kunst
en amusementsbedrijven, hebben in een
gemeenschappelijke vergadering besloten
de door de N.T.B. vastgestelde minimum
honoraria voor medewerking van musici
aan televisie-uitzendingen in beginsel over
te nemen en voorts op de kortst mogelijke
termijn minimum honoraria vast te stel
len voor overige groepen van kuunste-
naars.
Op korte termijn zal interventie van de
regering worden verzocht om de eventuele
schadelijke gevolgen van de televisie voor
de kunstenaars op te vangen.
Vier jaar gevangenisstraf met aftrek
en ontslag uit de militaire dienst eiste
gistermiddag de advocaat-fiscaal bij het
Hoge Militaire Gerechtshof te 's-Graven-
hage tegen de vertegenwoordiger G. uit
Helmond, die als oorlogsvrijwilliger m
Indonesië in September van het vorige
jaar met een revolver op twee soldaten
zou hebben geschoten.
„Poging tot doodslag" was hem ten
laste gelegd en de krijgsraad-te-velde
had bewezen verklaard, dat G. „na koel
beraad en rijp overleg met de bedoeling
een tweetal soldaten van het leven te
beroven, op korte afstand met een revol
ver op dezen had geschoten". De kogel
vloog door de voorruit van een auto en
trof geen doel. De krijgsraad had G. ver
oordeeld tot een jaar met aftrek en ont
slag uit de militaire dienst.
„Alles was gebeurd in een dronken
bui", zo vertelde G. gistermiddag ter zit
ting. vroeger, toen hij nog niet in
militaire dienst was, was hij zich gere
geld aan drank te buiten gegaan. Hij
had gehoopi, dat hij ;n de militaire dienst
van deze kwaal ai zou komen en had
daartoe ook Plechtig aan zijn superieu-
ren beloofd geen borrel meer aan te ra
ken. Toen hij na een zware diensttijd in
Djakarta oude vrienden ontmoette, was er
na het drinken van veel bier en jenever,
ruzie gekomen. G. had thuis zijn revol
ver gehaald en gewapend keerde hij
terug, met het bovengenoemde resultaat.
Het hof zal op 30 October a.s. uitspraak
doen.
De hoop van ons volk gaat nlt naar
verbetering van zijn economische om
standigheden. En wij moeten de weg
vinden, die hiertoe leidt. Op den duur
moet alle consumptie komen uit produc
tie en wie een hoger welvaartspeil wenst
te bereiken, moet zich dat veroveren
door een verhoogd peil van productivi
teit. In feite is dit de bron van alle
welvaart. De verkeerssector is daarbjj
van uitermate groot belang.
Aldus verklaarde gisteren de minister
zonder portefeuille, prof. A. H. M.
Albregts, in zijn openingswoord van de
„Productiviteitsdag", die in de sociëteit
„De Witte" te Den Haag door het Neder
landse Verkeersinsttiuut in samenwer
king met de Contactgroep Opvoering
Productiviteit was georganiseerd.
Prof. Allbregts gaf eerst in grote lijnen
aan, in welke moeilijkheden ons land is
geraakt. Daarna ^prekende over de be
langrijkheid van het verkeer, zei hij, dat
dit van diep ingrijpende betekenis is, om
dat het de afzonderlijke economische
activiteiten met elkaar verbindt. Het is
als de bloedsomloop van een organisme.
Twee punten springen in het oog op de
verkorte balans van de Ned. Bank per 8
October: de verdere verbetering van on-
ze deviezenpositie cn de aanmerkelijke
versterking der kaspositie van het Rijk.
Sinds in de weekstaat van 20 Augustus
U. het bezit aan goud en deviezen van de
Ned. Bank een nadelig.verschilvar200
millioen heeft vertoond, is de verbetering
van de netto deviezenreserve m versterk
te mate voortgegaan. Was op die datum
de totale reserve dicht bij de 1 milliard
gekomen, nadien is deze gestadig toegeno
men en deze week werd het surplus aan
verplichtingen boven vorderingen terug
gebracht tot 8.5 millioen, waarmede het
deviezenbezit tot ruim 1.186 millioen Is
opgelopen. In dit tempo voortgaande zou
het nadelige verschil spoedig kunnen zijn
verdwenen en zouden de vorderingen de
verplichtingen weer overtreffen. In de
bankstaat van de volgende week mag ver
wacht worden dat het in September be
reikte overschot in de Europese betaling3
Unie verwerkt zal zijn.
Aanmerkelijk is ditmaal de verbetering,
die de kaspositie van het Rijk vertoont.
De versterking hiervan kan uit de daarop
betrekking hebbende Posty" f ,18 miï"
lans berekend worden op circa ns mil-
lioen. Deze verbetering is ontstaan door
De vermindering van de rechts
de bank in disconto genomen scha'
papier met 73 millioen, de verdwyn ng
van de voorschotten aan het RiJK* alf J
na 10 millioen groot waren en net
derom ontstaan van een' saldo der bc.nd
kist bij de Bank ten bedrage van T
millioen.
Overigens vertoont de weekstaat Se®n
opmerkelijke mutaties. De daling van de
biljettencirculatie met circa 45 milli°en
mag, na het passeren van de ultimo, nor
maal genoemd worden en een verdere da
ling daarvan ligt in de lijn der verwach
ting, gezien het feit, dat medio September
de biijettenomloop, die thans nog juist
boven de 2.800 millioen ligt, 2.745 mil
lioen groot was.
In de bijzondere rekening is geen wijzi
ging gekomen, wel is van de andere saldi
bijna 10 millioen afgegaan. De saldi van
banken, die vorige week waren verdub-
beld. zijn in hun oude positie hersteld.
1 Oct. 8 Oct.
ACTIVA: (in 1000)
Wisselg in disconto 277.801 200.201
öchatkistpapier van de
Staat overgenomen 1.500.0C0 1.500.000
Voorschot in rek.-cour. 233.413 234.038
Voo-vchot aan het Rijk 9.G47
Gouden munt en mat. 1.176.6421.176.642
Zi'va.-en munt en mat. 18.374 18.530
Vorderingen in papier
in. buitenl. geldsoort 826.433 867.371
Buitenl, betaalmiddelen 5.277 6.030
Vorderingen in guldens
uit betalingsaccoorden 297.580 296.505
Diverse rekeningen 190.300 100.245
PASSIVA:
Bankbiljetten (oude) 46.787 46.643
Bankbiljetten (nieuwe) 2.846.829 2.802 236
jUJbrGCJ* **3^ schatkist 31979,
Rek.-crt. saldi schatkist
bijzondere rekening 1.722.261 1.722.251
Saldi banken in Nederl. 64.325 32 827
Saldi voortvloeiende uit
betalingsaccoorden 253.549 255.065
Andere saldi van nlet-
ingezetenen 114.592
Andere saldi
Saldi in buitenl. geld
Diverse rekeningen
Circulatie muntbiljetten
Ned. schatkistpap. waar
in guldens uit beta-
lingsacc. zijn belegd
138.254
114.095
129.341
725.368 723.960
359.825 362.483
138.069 138.173
82.400 84.400
De Belgische ministers van verkeers
wezen en buitenlandse handel en de K»
derlandse ministers van buite„fandSP
ken verkeer en waterstaat
sche zaken hebben gfsWen te s Gravel
hage van gedachten gewisseld raven
leiding van de recente vèrmindêrfneaa""
het aandeel van de BelaUeï,. w BB van
het totale Rflnverklerhavens ln
De ministers waren het erover eens d=.
de gerezen moeilijkheden ?n 1
schappelijk overleg dienden 8 mefn"
opgelost in de geest van de overeenkomst
van 3 April 1939. Hiervan uftgaande is
men gemeenschappelijk tot d condn,
gekomen dat een herziening van dl n
mies redelijk moet worden geacht waa£
door het aandeel van de Belgisch!'ho
in het Rijnverkeer op de v002S
percentages als vastgelegd in de
komst van 1939 gehandhaafd blijft n"
Tenslotte werd overeen gekomen d»t
indien zich wijzigingen in de omstandig
heden zouden voordoen, die een nieuwe
herziening van premies zouden vereist
zulks opnieuw in gemeenschappelijk ove?J
leg zal geschieden.
Te dien einde zullen de betrokken de
partementen om de drie maanden over
leg plegen, teneinde de situatie onder ogen
tSWat" betreft het probleem van de pre
mieregeling xjerd overeen
gekomen dat nad<er 01ader ogen zal
worden gezien bij de onderhandelingen
over het vraagstuk der waterwegen.
Besloten werd dat van Belgische zijde
de heer van Cauwelaert en van Neder
landse zijde de heer Steenberghe als on
derhandelaars over dit vraagstuk zullen
optreden.
By K. B. is mr A. W. C baron Ben-
tinck van Schoonheien, ambtenaar van
de buitenlandse dienst der Ze kIaMe, be
noemd tot Hr. Ms. buitengewoon gezant
en gevolmachtigd minister bü de Zwit-
Spr. noemde het initiatief van het Ver-
keersinstituut bijzonder gelukkig.
„Moet de verkeerssector een 'bijdrage
leveren tot verhoging van de prodüctivi-
rflnl 'd™as de "tel van de eerste inlei
ding, die gehouden werd door prof dr T
Tinbergen, directeur van het Centraal
Planbureau. Na aan de hand van enS
cijfers ons welvaartspeil met dat van
hif Tolled 46 heb,ben vergeleken, kwam
vnJ1. conclusie, dat twee factoren
van de grootste betekenis zijn:
gebrek aan kapitaal en het gebrek
aan energie. Daarom moeten wij met
beide middelen de uiterste zuinigheid in
acht nemen.
Het verkeer is in het economische le
ven als de specie bij het bouwen van een
muur. Zonder verkeer „gaat" de maat
schappij niet.
Tijdens de middagbijeenkomst kwam
drs A. M. Groot, directeur van het Insti
tuut voor Onderzoek en Voorlichting,
aan het woord. Hij vroeg zich af: „Welke
bijdrage kan de verkeerssector leveren
tot verhoging van de productiviteit?".
Daarbij ging hij uit van het standpunt
van de werknemer en maakte verschil
lende vergelijkingen met -de situatie in
de Verenigde Staten. Spr. kwam io_t een
aantal stellingen, die van belang zijn bij
de productiviteitsverhoging.
Kenmerkend voor het vervoerbedrijf
ls de gedecentraliseerde uitvoering. Het
lagere en middenpersoneel moet daar
om grotere verantwoordelijkheid, zelf
standigheid en bevoegdheid krijgen.
Een factor van primair belang is daar
bij het ontwikkelen van elementaire
kennis van werkregeling, transport
methoden en methoden van laden en
lossen. Besparing kan 0Ok worden ver-
kregen door verbetering van de outil
lage en meer vrijwillige samenwer
king tussen de verschillende onderne
mingen bij de eindpuntenbehandeling.
Voorts zou er een systematische typen-
beperking bij de keuze van de midde
len van vervoer (ook wat betreft klei
nere middelen) moeten komen.
De inleider was van mening, dat de
doelmatigheid van de taakverdeling in
de secundaire verbindingen en de eind
puntenbediening van veel grotere bete
kenis is dan die van de primaire verbin
dingen, gezien het feit, dat Nederland
slechts klein is.
Dr ir M. H. Damme, voorzitter van de
Raad van Beheer van het Verkeersinsti-
tuut,' leidde de sprekers in. De dag werd
gesloten door de directeur-generaal der
P.T.T., de heer L. Neher, in zijn kwali
teit van lid van het dagelijks bestuur
van de Contactgroep Opvoering Produc
tiviteit.
„Katwijk" heeft in Katholiek Nederland een aparte klank. Eén eeuw lang
herbergde het brave vissersdorp dat bolwerk van Jezuietische vorming,
waar men de toekomstige excellenties en hoogedelachtbaren als aan de
lopende band scheen te kunnen afleveren. In 1929 verlieten de Jezuietcn
het roemruchte, foeilelijke huis van ,,'t Herenschool De cultuur van de
Sociëteit van Jezus maakte plaats voor de Franciscaanse missie-ijver.
„Katwijk", dat was voortaan het St. Willibrordus-Missiecollege der Fran
ciscanen en in de periode van 13 jaar, voorlopig afgesloten in 1942, toen
de Duitse bezetter de Minderbroeders verdreef, was reeds een nieuwe
Katwijkse traditie opgebouwd.
Huiszoekingen by Japanse communisten.
De Japanse politie heeft Dinsdag huiszoe
king verricht bij ongeveer 800 communis
tische centra, die in hi*t gehele land waren
opgericht voor het drukken en vereprei-
den van een partijolad ter vervanging
van het in Jtvni 1950 verboden blad „Rode
vlag". Twee en twintig personen werden
gearresteerd.
Vatbaar voor vocht en tocht?
Niet nodig de hele winter te
hoestenl Neem bij de minste
klacht de snel werkende, ver
zachtende, slijmoplossende,
AKKER-S
De toekomstige missionarissen, „men-
sepvissers" naar Christus' parabel, kon
den in het vissersplaatsje goed aarden en
het strand waar de H. Willibrord landde
om zijn missiewerk in deze contreien te
beginnen bleek een vruchtbaar uitgangs
punt voor hen die eerlang in China en
Pakistan, Brazilië ot de Oost Gods woord
in de geest van de grote Astsisiër zouden
gaan prediken. En die zo de drie grote
dromen der franciscaner-recruten „Rome,
Assisi en 't heidense land", waarvan een
franciscaanse lier in het college-lied zingt,
werkelijkheid trachten te doen worden.
Met Pasen 1952 zal dat lied weer feeste
lijk door 't Herenschool dsveren. Na tien
jaar ballingschap, laatstelijk in „Waters-
levde" bij Sittard doorgebracht, zal het
Missiecollege het gerestaureerde, gemo
derniseerde en uitgebreide „Katwijk"
weer in gebruik namen.
Dat klinkt heel nuchter, maar het bete
kent voor de orde meer dan alleen maar
een verhuizing. Slechts wie zich kan
voorsteilen hoe grondig een gebouw tot
een ruïne kan worden wanneer het vijf
jaar lang dienst heeft gedaan als kazer
ne en doorgangshuis en bovendien door
een eskader vriendelijke geallieerden met
een stuk of wat bomtreffers tot op zijn
gebeente werd gekneusd, zal de vreugde
der minderbroeders hegrijpen nu het mil-
lioenenplan van de herbouwna veel be
zuinigen en cyferen bleef er altijd nog
een minimum van 1 millioen aan bouw
kosten over voltooid gaat worden.
Zover is het intussen nog niet Wie
thans op het collegcterrein rondwandelt
ziet een chaos van steigers, halfopgetrok
ken muren, vers hout, cementspecie en
bouwafval waartussen arbeiders hun
kruiwagens over wankele planken rijden.
Maar men heeft ons verteld wat het
allemaal worden moet. „Kijk" zegt de
rector pater Vennntius Wortelboer. „op
die grote cementen vloer wordt de
kapel opgetrokken, die toegankelijk zal
zijn vanaf de cour en vanaf de nieuwe
verbindingsgang" Deze gang, al voor
een groot deel voltooid, krijgt beneden
leskamers voor muziek, en boven apar
te slaapcellen voor de oudere internen.
„Naar luxe is niet gestreefd, doelmatig
heid en uiterste zuinigheid zijn voor de
architecten v. d. Ltbbe en Hermans de
leidraad geweest". Hetgeen niet weg
neemt dat hier cn daar het boog-
gangetje van de slaapcellen, de weids
heid van het trappenhuis een mooi
stuk architeetenwerk werd geleverd.
Aan de linkerflank is naast het nog
te restaureren economie-gebouw een so
bere keuken met kelder gebouwd, ge
reed om een keuken-outillage in ont
vangst te nemen die voor de diners der
aanstaande missie-predikers het beste
belooft.
Een nieuwe aula kon van de zwaar-
beknibbelde begroting niet af; een der
oude recreatiezalen is echter door de
aanbouw van een podium en door het
doorbreken van de ruimte tot een zeer
bruikbaar feestlokaal geworden.
Met een weinig fantasie kan men
zich voorstellen hoe uit nieuwbouw en
restauratie, kleine moderniseringen in
het oude perceel en, als finishing
touch, een fris verfje op het verwaar
loosde uiterlijk van 't Herenschool, 'n
imposant complex zal herrijzen, waar
over de minderbroeders geestdriftig
spreken als over het sluitstuk van de
opbouw der Franciscaner-Orde in Ne
derland.
Over de snelle opbloei van de Orde
raken de paters, die de vertegenwoordi
gers der Katholieke pers dezer dagen in
Katwijk te woord stonden, haast niet
uitgepraat. Een lawine van cijfers, jaar
tallen en plaatsnamen daalde over de
verslaggevers neer en zouden wij alles
willen weergeven, dan was zelfs de' Za
terdagkrant te klein. We beperken ons
dus tot de meest opmerkelijke totaalcij
fers die de krachtige groei markeren.
Bij de heroprichting der Nederlandse
provincie van de minderbroeders in
1853 waren er 4 kloosters, 24 parochies
en 124 paters, In 1900 was het aantal
paters verdubbeld. Op het ogenblik be
zit de provincie in Nederland 57 huizen
(waaronder 39 parochies en rectoraten)
provincie vormt, 140 Nederlandse min
derbroeders.
De activiteit der Franciscanen is zeer
veelzijdig:. Zij bestrijkt zowel de directe
zielzorg in de parochie als het aposto-
laatswerk daarbuiten en heeft in alle
streken van Nederland karakteristieKe
nederzettingen. Zo zijn Alverna en
Wychen met 3 Minderbroedershuizen
tot een centrum der Orde geworden, zo
kent men in de Mijnstreek de rusteloze
activiteit der paters Franciscanen van
uit hun talloze steunpunten in Z.-Lim-
burg, zo is het apostolaatwerk on
der andersdenkenden onafscheidelijk
verbonden aan het Friese Drachtes.
En nu zwijgen we nog van de over
het hele land verspreide 39 paro
chies, van de 8 middelbare scholen, met
het St. Franciscus-college te Rotterdam
(700 leerlingen) aan 't hoofd, over werk
van enkelingen in sociale zorg, weren
schap en kunst en over de activiteit die
wel de voornaamste van alle ishet
missiewerk.
Brazilië spant met een kolonie van
140 Nederlandse Franciscaner-paters de
kroon. Maar ook het Commissariaat St.
Thomas in het eindeloze Pakistan <59
paters. 9 (broeders), de prefectuur Suka-
bumi (37 paters. 7 broeders) en de pre
fectuur Hollandia op N.-Guinea (26
paters, 5 broeders) mogen genoemd
worden. Daarnaast zijn er nog de kleinere
missies in China, O3Ï0 en het H. Land.
Is het wonder dat de minderbroeders
juist de afbouw van hun Missie-college,
Het aantal leden bedraagt 1298, waar- waar straks nieuwe werkers in zo'n riike
onder 790 priesters. Bovendien zijn er oogst zullen worden opgeleid, beschou-
in Brazilië, het grootste der zeven mis- wen als het sluitstuk van de opbouw dei
siegebieden dat sinds 1949 een eigen Orde in Nederland?
■■Kjggfll
De nieuwbouw voor het St. Willibrorduscollege te Katwijk. Hier wordt de
grondslag gelegd voor de nieuwe Kapel.
Een driewerf hoera voor H. M. de Koningin schalde vanochtend
omstreeks tien uur door het restaurant van de Kon. Rotterdamsche Lloyd
en driemaal zwaaiden ruim zestig handen omhoog. Dit gebeurde nadat
generaal-majoor mr W. J. van Dijk, chef kabinet van de minister van
Oorlog, namens deze bewindsman het woord had gericht tot het 66-man
sterke Nederlandse detachement vrijwilligers, dat zich vanmorgen in de
Maasstad op het Amerikaanse s.s. „Gen. W. C. Langfitt" inscheepte om de
verre reis naar Korea te aanvaarden.
„Ge gaat een moeilijke taak vervullen", .transport gewonden naar Nederland
zo sprak generaal Van Dijk. „Moeilijk om teruggekeerd. Voor de tweede keer
twee redenen. Ten eerste omdat ge u scheepte ze zich nu in om onder de
daar in Korea geplaatst zult zien tegen
over een machtige vijand, die ge onder
voor u geheel vreemde weersomstandig
heden en op moeilijk terrein zult moeten
bevechten. De tweede reden, waarom uw
taak zwaar zal z!1n is, omdat ge in Korea
een naam hebt hoog te houden, de naam,
die het Nederlandse detachement der
Ver. Naties zich daar reeds heeft ver
worven".
De generaal wees er echter op, dat de
strijd alleszins nodig is en besloot met de
hoop uit te spreken, dat het detachement
er onder Gods leiding in zal slagen zijn
opdracht zo goed mogelijk te vervullen.
Buiten had zich intussen reeds de Kon.
Militaire Kapel opgesteld en niet lang na
het officiële afscheid gingen de vrijwil
ligers, die onder commando staan van de
eerste luit. F. E. de Ntjs in totaal gaan
drie officieren mee gepakt en gezakt
en onder pittige marsmuziek aan boord.
Zo ook zuster Koopmans, die als ver
pleegster de reis meemaakt. Zp was reeds
eerder in Korea geweest, doch met een
EN belangryke gebeurtenis of een groots initia
tief kan dikwijls de aandacht van mensen
vestigen op levenswaarden, die zy dreigden te
vergeten.
Hoeveel jonge mensen hebben indertijd de fuime
mogelijkheden der christelijke naastenliefde weer
ontdekt, toen de noodlijdende bevolking rond de stad
Keulen geholpen werd door de actie van de katholieke
Jeugdrpad „Een schip voor Keulen"? De enorme
bedragen, die onlangs nog de Haak-in-actie van de
N.C.R.V. voor de kankerbestrijding wist los te slaan
by luisterend Nederland, sleepten honderden mee, die
anders niet tot de daad gekomen zouden zijn. Men
kan daarbij denken aan het bekende spreekwoord:
„Woorden wekken, voorbeelden trekken".
Een grote, belangeloze en edelmoedige daad werkt
uitermate apostolisch. Ook in het Evangelie komen
wij deze y/ijsheid tegen, waar Christus Zijn Apostelen
eraan herinnert: „Hieraan zal de wereld erkennen,
dat gl) Mijn leerlingen zljt: indien gy elkander lief-
hebt". Niemand heeft dan ook beter dan Christus
begrepen, dat woorden altijd onvoldoende zijn, als
zij niet ergens gevolgd worden door het getuigenis
van de daad. Zijn eigen optreden was een openlijke
demonstratie van de harmonie, welke Hij wilde
scheppen tussen prediking en persoonlijk Initiatief.
„Als gij Mjjn woorden niet gelooft", zegt Hy, „ziet
dan naar Myn werken!" De werken, die Hy verricht,
beschouwt Hy als het kenmerk, waarmee de Vader
Hem kenbaar maakt voor de wereld, als het zegel
dat de Vader op Hem heeft gedrukt. Van Christus
kan gezegd worden, dat Hy de milddadigheid niet
enkel predikt, doch ook met niets ontziende conse
quenties ln Zyn eigen bestaan toepast, zodat de
menigte, die toeziet kan constateren: „Al weldoende
ging Hy rond; kreupelen deed Hy lopen, blinden
konden weer zien, zieken werden genezen, doden
werden ten leven gewekt en aan armen werd de Blijde
Boodschap verkondigd". Jesus was een wonder van
ontstellende en vruchtbare activiteit; het tegendeel
van een theoreticus; geen wysgeer, die zich van de
menigte distancieert en zich terugtrekt in de rustige
beslotenheid van het eigen denken, om van tyd tot tyd
de wereld te verrassen met een oorspronkeiyke idee
of een diepzinnige uitspraak; een practicus, die als
het moet de massa's weet te boeien, die niet alleen
door zyn toespraken, maar vooral door het gezag,
waarmee Hy spreekt en nog méér door het openlijk
getuigenis van *Un leven en sterven de wereld schrik
aanjaagt en de ogen opent voor overweldigende
werkeiykheden.
Als wy voor zover mogelijk de motieven en
bedoelingen van Jesus' Offer in ïyden en dood willen
achterhalen, dan mogen we daarby deze gedachte
zeker niet verwaarlozen. In het wonder der Eucharis
tie wordt men concreet en rechtstreeks met dit ïyden
en deze dood geconfronteerd. Daar ontmoet men de
stervende, de verlossende en herstellende, de zichzelf
offerende Jesus. Men ontmoet er ook de levende
mogeiykheid, om aan dit verlossende en herstellende
Offer deel te nemen in een Heilige Communie, waarin
het diepste Godmenselpk leven en de hoogste Godde-
lyke vitaliteit spqs en drank voor ons worden in een
mysterieuze maaltijd des Heren.
R is echter nog méér. Het vrywillig sterven van
de Heiland, zoals dat voor ons verborgen ligt en
aan ons geopenbaard wordt in de Eucharistie, is
tegeiykertyd een alles-samenvattend voorbeeld en een
levende apostolische daad, waaraan alle ander* apos
tolische daden haar zinrijkheid en vruchtbaarheid ont
lenen. En daarmee is dit sterven dan tevens als
daad, als duideiyke demonstratie en als openiyke en
opvallende keuze (want Jesus heeft dit sterven
gekozen) een krachtig vonnis, een luid en onmis
kenbaar oordeel, dat met goddeiyke onverbiddeiyk-
heid over de wereld wordt uitgesproken.
Ik bedoel daar het volgende mee. Over het algemeen
plegen de mensen het tegendeel te kiezen van wat
Jesus koos. De mens laat zich by zijn keuze sterk be
ïnvloeden door baatzuchtige en egoïstische motieven.
In een zeer oppervlakkige en beperkte zin van het
woord zoekt, hij zichzelf, zelfs vaak in wat hy noemt
zyn goede daden.
In het goede kan een mens uitermate klein zqn.
Bp na nooit geeft hy zichzelf geheel en al; altijd houdt
hy wel ruimte vry voor zichzelf, een mogeiykheid om
te ontsnappen aan de uiterste consequentie, een kans
om van zyn kleine goedheid voordeel op te stryken.
Als zijn rechterhand iets geeft, dan moet zyn linker
hand 't liefst onmiddeliyk weten. Belustheid op roem,
eerzucht en tjdelheid, gemakzucht, luiheid, hoogmoed
en valse bescheidenheid staan hem overal in de weg.
Wanneer doen wy tegenover God of tegenover onze
medemens eens radicaal en roekeloos afstand van
onszelf? Wanneer gaan we nu eens niet eerst zitten
rekenen en cyferen, om te zien wat er voor onszelf
overbiyft en om te overwegen of we het wel kunnen
wjigen? Wanneer zal de wereld zelfs maar begrypen
of aanvoelen, dat er dwazen kunnen zyn, bereid om
in de volstrekte zin des woords hun leven te verliezen,
opdat anderen het zouden vinden; mensen die heel de
angstvallig rekenende en zelfzuchtig cyferende wys-
heid van wat Jesus de wereld noemt zonder over
spannenheid of fanatisme, maar rustig en zeker ter-
zyde schuiven, omdat zy in een andere wysheid ge
loven? Hoe vaak zal men in gesprekken met katho
lieken en niet-katholieken nog antwoord moeten
geven op de overigens vrij theoretische vraag, hoe
de Katholieke Kerk het aandurft by een keuze tussen
het leven van de moeder en het leven van het kind,
het rechtstreeks doden van het ongeboren kind te
verbieden? Het schijnt* voor de wereld volkomen
ondenkbaar te zyn, dat iemand zich totaal opoffert
voor een ander, zonder iets voor zichzelf op te eisen;
zo ondenkbaar dat het zelfs voor een moeder bij de
aanvang en op een der hoogtepunten van haar
moederschap niet in aanmerking komt; dan nog
liever een weerloze doden.
Temidden van het egoïsme van de wereld, heeft
Jesus Christus voor altyd een teken opgericht. In
Zyn Offer, dat wy in de Eucharistie bezitten, stelt
Hy publiek een daad, die voor een waanwyze, zelf
zuchtige wereld een vernietigend vonnis is, een daad
van de zuiverste belangeloosheid en van de meest
gedurfde grootmoedigheid en onbaatzuchtigheid.
Een vernietigend vonnis; immers, door dit Offer
laat Hy, die de wereld gemaakt heeft, diezelfde
wereld eens en voor al weten, dat Hy niets, niets te
maken wil hebben met wat zij wysheid acht. Hoog
boven de wereld uit en onvergankelyk plaatst Hy het
veroordelend teken van Zyn niefs voor zichzelf ver
dienende maar alles voor de ander winnende liefde.
De dwaasheid van het kruis veroordeelt de wysheid
van de wereld. De nederige onzelfzuchtige en op-
offerende aanwezigheid Gods in de Eucharistie is een
voortdurende aanklacht tegen het naargeestig en
kleinzielig werelds bedryf, dat de grootheid ener
waarachtige liefde mist en dat niet geïnspireerd
wordt door het geloof ln de koninkiyke vryheid der
kinderen Gods, die ouders, broers en zusters, huis,
akker en vee, vissersboot, geld en rykdom, Ja zelfs
het geluk en de vervoering van diepe, intieme mense
lijke liefde kunnen verlaten, omwille van het Kontnk-
ryk Gods. s. JELSMA, M.S.C,
Nederlandse militairen in den vreemde
haar opofferend werk te doen.
Oorspronkeiyk zou ook een Belgisch
detachement Ver. Naties in Rotterdam
aan boord gaan. Er was vanochtend
echter geen Belg te zien op de Lloyd-
kade. Onze Zuiderburen, zo werd óns
verteld, hadden te laat „plaatsen be
sproken en moeten nu wachten tot
November, wanneer er weer een troe
penschip richting Korea uitvaart.
De inscheping, die o.a. nog werd by-
gewoond door kapitein T. Zandieven
namens de inspecteur-generaal van de
Kon. Landmacht Prins Bernhard en dcor
gen.-majoor J. R. H. Lagas, inspecteur
Verkeerswezen, had een vlot verloop en
was spoedig ten einde.
Zo hadden de opvarenden, die ook van
H.M. de Koningin een afseheidstelegram
hadden ontvangen, nog volop gelegenheid
om over de verschansing leunend, een
laatste blik op het Rotterdams haven-
beela te werpen.
De „Gen. W. C. Langfitt" zal op zijn
reis naar Korea nog verscheidene havens
aandoen en daar vrijwilligers-detache-
menten van andere landen opnemen.
D
In minder dan een maand heeft de
communistische regering van China vijf
bisschoppen gearresteerd, aldus K.N.P.
De bisschop van Tsingtao, mgr A. Olbert
is, met twaalf priesters, gevangen ge •■>-
men en beschuldigd van „contra-rc-volu-
tionaire activiteit". Het Legioen van Ma
ria was volgens de beschuldiging een
„fascistische organisatie", waarvan de
bisschop gebruik maakte om zijn or.dcr-
mynende vyandeiyke bedoelingen te ver-
wezeniyken.
De politie van Peking heeft ook mgr
J. Tsjang-Pi-Te van Tsjaoshien aange
houden; de aartsbisschop van Taiyucn,
mgr D. Capozzi, is uit zyn residentie"naai
de gevangenis overgebracht. Zowel mgr
J. de Vérineux, bisschop van Yingtsjow,
als de bisschop van Itsjow, mgr Ch. We
ber, zyn ieder, vergezeld van twee van
hun missionarissen, de gevangenispoort
binnengegaan.
Deze elkaar snel opvolgende arrestaties
vormen een droevig bevvy's ervoor, dat de
communisten in versneld tempo de Ka
tholieke Kerk naar de ondergang menen
te kunnen voeren. Alle parochies te Pe
king zijn overgenomen door de „Comité's
voor kerkhervorming". De buitenlands»
missionarissen, die er de zielzorg uitoe
fenden, vertoeven nu in gevangenissen
of staan onder strenge bewaking in hun
vyoningen. De communistische politie
heeft alle voorname katholieke gebou
wen bezet; de residentie van de aartsbis
schop en alle missiegebouwen in de Pei-
tang, de katholieke Universiteit Fu-Yen"
het „Collegium Sinicum", de "centrale
bureaux van de Katholieke Actie en van
het Legioen van Maria» enz. Aite in
deze inrichtingen dienstdoende prWpi'"
zowel buitenlandse ais rw-™
gevangenissen vchn'-d '—w
den priesters en
leken voor de J?
spiotmage.U^18^ Van >™P«ialiSme en
MïfarIn de Stct' Tan
Maandag i« gepubliceerd een wijziging
de Prijzenbeschikking stukadoors-
werkzaamheden 1948. In verband met
ae instelling van een bedrijfspensioen-
e bronche zyn de sluka-
üüorstarieven enigszins verhoogd-
