DE VROUW in het bedrijf
Los-vast in de onderneming
DE RIJZENDE ZON OVER
DE FOEDSJIJAMA
II Met de K.L.M. naar Tokio j|
Zuid-Afrika beschuldigt Y.N.
van „agressie"
Wederom beeldhouwtentoon-
stelling in Arnhem
HOE KOM IK AAN DAT „GELOOF"
JONGE JENEVER
VERVROEGDE AFSCHRIJVING
Geen eigen initiatief J
Gezinsvoorbereiding loopt ernstig gevaar
Papiersituatie houdt
gemoederen bezig
,Haende hoch"
Het roept zijn delegatie uit Parijs terug
Auto botste op militaire
vrachtwagen
Arbeider viel van hoge
schoorsteen
Atoom-onderzeeboot
in 1954 gereed
Maraboe vluchtte
J
Precies tien jaar na
Pearl Harbor
Ned. heruitvoer van
Braziliaanse koffie?
Grote internationale belangstelling gaf doorslag
Inzendingen van het
Vaticaan?
GOD EN ZIJN WERELD
DONDERDAG 13 DECEMBER 1951
PAGINA S
- A*\
Contactcentrum Voorlichtings-
gebied vraagt maatregelen
Nv. A. Daalmeyer - Schiedam
EUROPESE KOLENSITUATIE
Hoo kan Uw maag „graag" zijn
met angst om 't hart voor Brandend
Maagzuur
Politie met pistool bedreigd
(V
Eén dode en een zwaar
gewonde
BENOEMING BISDOM
HAARLEM
Voor bepaalde bedrijfsmiddelen
tot hoogstens 10 pet per jaar
beperkt
AANMELDING VAN
EFFECTEN
Termijn loopt ten einde
Commentaar in Rio de Janeiro
HET KON. BEZOEK AAN
AMERIKA
Radioprogramma's worden
voorbereid
Ook voor de schooljeugd
INGENIEURS ZAGEN
COLLEGA'S OP HET
T.V.-SCHERM
AL MEER DAN 10,3 MLN
INWONERS
De vrouw in het bedrijf.
Een meer irrationeel, emotioneel-inge-
stelde „grootheid" in een wereld, waarin
de mannelijke ratio en zakelijkheid de
scepter zwaait.
Een duidelijke spanningsverhouding
dus.
In de prae-adviezen, waarvan wu in
ons vorige artikel gewag maakten, mSi
name in dat over de psychologische aspec
ten van de hand van prof. dr J. Wate
rink, wordt deze polaire verhouding op
heldere wijze in het licht gesteld.
Het bedrijfsleven is er niet op aan
gelegd om aan veel vrouwen een toe
komst te geven, aldus prof. Waterink.
Het is mannelijk, of als het onzijdig is,
dan heeft het toch een mannelijke ver
schijningsvorm.
Het gevolg is, dat de vrouw zich krach
tens haar innerlijke gestelheid moeilijk
innerlijk geheel kan aanpassen aan het
bedrijf. Zij zal daartegenover een geheel
andere houding aannemen dan de man.
Haar innerlijke houding is altijd gericht
op de mogelijkheid van een toekomstig
gezin.
Door deze verhoudingsstructuur gaat
het meisje, in tegenstelling tot de jon
gen, die in het bedrijfsleven komt en hier
zijn toekomst in ziet gelegen, zich niet
gebonden voelen aan haar eigen werk in
het bedrijf en daardoor ook niet aan
haar eigen bedrijf.
Vandaar dat zii zeer gemakkelijk van
bedrijf verandert; het opzeggen van een
betrekking kost niet de minste moeite.
De arbeid in het bedrijf blijft altijd het
andere. Hij is niet een stuk van haar
binnenleven.
Al is het nu waar, dat de vrouw ge
heel andere idealen heeft dan een glo
rieuze loopbaan in het bedrijfsleven, dat
neemt niet weg, aldus prof. Waterink,
dat zeer veel meisjes, die in haar puber
teitsjaren in het bedrijfsleven worden
opgenomen, zeer weinig voorbereiding
°P het gezinsleven en het moederschap
ontvangen.
Tegen de achtergrond van deze feite
lijke toestand is het niet verwonderlijk,
dat, zeer veel vrouwen, tot zij huwden
als fabrieksmeisje werkzaam, de gave
missen om een gezin te besturen, werke
lijk huisvrouw te zijn en met een be
trekkelijk beperkt inkomen behoorlijk
rond te komen.
Ergert men zich in middenstandskrin
gen nog al eens aan de wijze, waarop in
arbeidersmilieu's met het geld wordt om
gesprongen, hier vindt men een voorna
me oorzaak van dit ergernis-wekkende
Verschijnsel aangegeven.
Hoe belangrijk een passende gezins
voorbereiding is, wordt nog eens duidelijk
tot uitdrukking gebracht in het prae-
advies van mej. M. Berden over de in
het belang van het fabrieksmeisje te ne
men sociale en paedagogische maatre
gelen, waar gewezen wordt op de rol, die
de vrouw te vervullen heeft bij het be
waren en doorgeven van onze cultuur
goederen en als consumente.
Wat haar functie als consumente be
treft, geeft de prae-adviseuze sprekende
cijfers.
In 1949 bedroeg de Nederlandse con
sumptie 13 milliard; 2 milliard werd door
de overheid, 11 milliard door de overige
verbruikers geconsumeerd.
Van deze il milliard werden, afgezien
van belastingen en huren, bijna 3 mil
liard besteed door gezinnen van land
en fabrieksarbeiders. Men kan aannemen,
aldus mej. Berden, dat hiervan 2.25 mil
liard door de handen van de arbeiders
vrouw is gegaan.
Wanbeheer van vele huisvrouwen en
verkeerde voedingsgewoonten kosten het
land millioenen deviezen.
Een passende gezinsvoorbereiding is
derhalve een zaak van groot belang.
Op langere termijn gezien beveelt de
prae-adviseuze ten deze een verbod van
fabrieksarbeid van 15-jarige meisjes aan
met gelijktijdige verlenging van de leer
plicht tot 16 jaar en karaktervormend
onderwijs gedurende die tijd. In de lijn
van het betoog van mevr. dra H. Dresen-
Coenders over de psychologie van de
jonge fabrieksarbeidster gaat, zij hierbij
uit van de stelling, dat de eerste jaren van
de puberteit voorbij moeten zijn, voordat
de jeugdige, zonder grote schade voor
eigen ontplooiing,ongeschoolde fabrieks
arbeid kan gaan verrichten.
Ter adstructie zij vermeld, dat de wen
selijkheid van leerplichtverlenging reeds
vóór de oorlog meermalen werd uitge
sproken. Ket merendeel der Verenigde
Staten heeft reeds een leerplicht tot 16
jaar. En op de 27e zitting van de Inter
nationale Arbeidsconferentie is eveneens
de noodzakelijkheid van een leerplicht
tot 16 jaar (gevolgd door „part-time"
onderwijs tot 18 jaar, waarover dadelijk)
vastgesteld in de „Resolutie betreffen
de de bescherming van kinderen en jeug
dige arbeiders" (door Nederland mede
ondertekend).
Als maatregelen van hoge urgentie, op
korte termijn dus te nemen, bepleit zij
een verbod van fabrieksarbeid voor 14-
jarigen met gelijktijdige uitbreiding van
het aantal vormingscentra en vormings
mogelijkheden, alsmede krachtige steun
aan de Mater Amabiiis- en Zonnebloem-
scholen en spoedige invoering van een
wettelijke verplichting, waarbij tot de
18 jaar vier uur per week voortgezet dag
onderwijs wordt voorgeschreven.
Ook voor jongens, die ongeschoolde fa
brieksarbeid verrichten, acht de prae-
adviseuze soortgelijke maatregelen ge
wenst, al zijn ze voor de meisjes meer
urgent.
Indien gelijktijdige invoering daarom
voor beide groepen niet mogelijk is, moet
aan de meisjes de voorrang gegeven
worden.
Moeten wij met deze urgente maatre
gelen niet wachten tot betere tijden zijn
aangebroken?
Deze vraag word met stelligheid ont
kend. Wij staan, aldus mej. Berden, in
deze tijd voor de oplossing van ernstige
problemen. De Industrialisatie speelt
daarbij een grote rol. Wanneer wij nu
ons industrieel apparaat gaan uitbreiden
zonder daarbij diep Ingrijpende maatrege
len te nemen om de jonge arbeidsters te
beschermen, plegen wij roofbouw op deze
jeugd. Voorzover de voorgestelde maat
regelen „lasten" voor 't bedrijfsleven op
leveren het onttrekken van 3 4000
veertien-jarigen en een halve dag „vrij
voor school" van 15.000 vijftien- tot
achttien-jarigen brengt natuurlijk een
vermindering van onze totale arbeidsca
paciteit met zich zijn deze lasten een
uitvloeisel van de verplichtingen, die met
het tewerkstellen van onvolgroeide jonge
mensen samengaan.
Te lang zijn deze verplichtingen ver
waarloosd. Er is daarom alle reden om in
het belang van de jeugdigen en op lan-
gere termijn ook van de industrie, thans
aan de oplossing van dit vraagstuk prio
riteit te verlenen boven andere sociale
voorzieningen, aldus het betoog van mej.
Berden,
Voor een dergelijke prioriteit is zeker
veel te zeggen. Het betreft hier een
volksbelang van niet geringe draagwijdte,
zoals uit het voorgaande duidelijk ge
bleken moge zijn.
Overheid en onderwijs, ondernemers en
arbeidersorganisaties, ouders en kerken
hebben hier in samenwerking een taak
te verrichten.
Moge het komende congres te 's-Her-
togenbosch een belangrijke bijdrage le
veren tot het naderbij brengen van de
practische oplossing van het hier gestel
de vraagstuk.
Tijdens een ledenvergadering van het
contactcentrpm op voorlichtingsgebied
werd uiting gegeven aan bezorgdheid
over de aangekondigde sterke stijging
van de papierprijzen, welke voor de
voorlichting van het Nederlandse volk
ernstige gevolgen dreigt te hebben. Te
vrezen is, aldus het standpunt der leden
van dit centrum, dat een aantal dag- en
nieuwsbladen en periodieken in ernstige
moeilijkheden zal geraken en dat vele
bladen tot drastische beperking van de
omvang zullen moeten overgaan, hoewel
de omvang thans reeds zó beperkt is, dat
zij voor een goede voorlichting onvol
doende moet worden geacht.
De vergadering besloot een krachtig
beroep te doen op de regering, opdat
deze ernstige aandacht zal schenken aan
de noodlottige papiersituatie en zal over
wegen. hoe daaraan tegemoet is te ko
men.
Advertentie.
De economische commissie voor Euro
pa der Ver. Naties heeft de Europese lan.
den, die kolen uitvoeren, verzocht hun
uitvoer in het eerste kwartaal van 1952
met 250.000 ton kolen en 150.000 ton
cokes te vergroten, opdat het voor een
bevredigende distributie noodzakelijke
minimum word bereikt.. Wegens de on
zekere aanvoerspositie van vaste brand-
j stoffen heeft de commissie nog geen dis-
tributiecijfers voor het komende kwar
taal kunnen vaststellen.
Advertentie.
Die „angst-bij-voorbaat" kunt U weg
nemen door altijd een paar Rennies bij
U te steken. Die geven dadelijk verlich
ting bij 't eerste optreden van brandend
maagzuur en zelfs de hevigste aanval
kunt U met Rennies dadelijk blussen,
'n Heerlijk middel, die Rennies. Sma
kelijk, onbetwist afdoende en... gemak
kelijk in te nemen, overal altijd
onopvallend. Neem toch een pak Ren
nies in huis. Voor Uzelf en Uw huis
genoten; ook voor de gaande en ko
mende man
Een jeugdige Duitser, aan de grens door
de marechaussees aangehouden omdat hij
niet in het bezit was van geldige papie
ren, heeft op het politiebureau te Roosen
daal twee agenten bedreigd met een
pistool.
De agenten die juist de jongeman op
wapens fouilleerden, hoorden zich plot
seling toesnauwen „Hande hoch" en op
hetzelfde moment zagen zij een pistool
TOKIO, 7 December 1951.
Bij het rijzen van de zon strekt zich onder ons de lage kust van Hondo
uit, het voornaamste van de Japanse eilanden, dicht bedekt met dorpen,
doorsneden door waterwegen en spoorbanen, overal bebouwd waar de
aarde zich daartoe ook maar enigszins leent. Doch dan, verder het land in,
tekenen zich de bergen af, en onmiddellijk aan de Oostelijke zijde blinkt
.1 lij i f J Liinvie uiige iaui itfiigt:, met witte scuuuu-
met zijn smetteloos witte kegel de beroemdste der toppen, de trots van koppen gesierde oppervlakte der zee zien,
Nippon, de Foedsji-iama, vereeuwigd door alle schilders en tekenaren van j totdat het ons, weer in het donker, ver-
dit wonderlijke eilandenrijk. Het vliegtuig cirkelt rond dit sieraad van sprelde.^'van "fonkelingen 6ttintelende
waar gulle vrienden
Perzië, rezen de onherbergzame scherp
gekante kusten van Perzië, voordat wij
"erzonken in de nacht, waarin het confuse
licht van Karatsji, als van een melkweg
onder ons, een nieuwe halte aankondigde.
Maar die eigen naoht ging het verder: de
oerwouden van Burma werden zichtbaar
in het ochtendgloren, de lage, door tal
loze rivieren doorsneden rechthoekige
akkers van Thailand lagen rond Bangkok.
En dan na een weldadige rust en
gastvrije ontvangst van de Nederlandse
kolonie in de Siamese hoofdstad rees
het vliegtuig boven de witte en op
sneeuw gelijkende wolken. Een enkele
maal, voorbij Indo-China, liet het ons de
tinkleurige korrelige, met witte schuim-
het Japanse landschap, voordat het strijkt over de moderne gebouwen van
het vliegveld om er te landen, na een tocht te hebben volbracht van
15.700 km. Hartelijke begroetingen van de leden der Nederlandse kolonie,
ietwat omslachtige formaliteiten door gewillige en beleefde Japanners, die
op zich gericht. De vreemdeling die Jtier eerst kort geleden de leiding weer van "de Amerikanen hebben over-
daarop aanstalten maakte te ontvluchten, -j i
zag zich daarin onverwachts gehinderd genomen, tn dan de eerste tocht door deze wonderlijke, uitgebreide stad,
met zijn buitenwijken van lage gewoonlijk houten gebouwtjes en zijn
binnenstad van wolkenkrabbers.
De Zuidafrikaanse regeling heeft be
sloten, haat delegatie in de Algemene
Vergadering der V.N. terug te trekken,
so lang de klacht van Zuid-Afrika tegen
het optreden van de beheerschapscom-
mlssie niet „op bevredigende wijze" is
behandeld.
De ontstemming van Zuid-Afrika heeft
de volgende achtergrond' De vroegere
Duitse kolonie Zuid-West-Afrika heeft
n-og steeds de status van mandaatsgebieJ
De Unie van Zuid-Afrika welke sinds
1920 de mandaatmogendheid is, heeft in
1947 de V.N. medegedeeld dat zij van
plan was Zuid-West-A.frika in te lijven
De Algemene Vergadering ging hier niet
mede accoord, doch wilde de bewoners
van het betrokkengebied horen. Zuid-
Afrika verzette zich hiertegen Daarna
werd door acht mogendheden in de be-
heerschapscommlssie van de huidige Al
gemene Vergadering een resolutie inge
diend, waarin Zuid-Afrika wordt ver
zocht de onderhandelingen over het be
twiste gebied met de V.N. te hervatten.
Hierover is men te Kaapstad zeer ont
stemd.
De Zuidafrikaanse premier die deze
mededeling deed. meende dat de Unie
alleen al door het bespreken van de
kwestie-Zuid-West-Afrika „smadelijk
behandeld en beledigd" was. „In strijd
met het handvest der V.N. en de proce
dureregels, is over ons hoofd heen
contact gemaakt met personen uit Zuid-
Op de autosnelweg Arnhem—Nijmegen
is onder Eist gisteren een luxe auto uit
Rotterdam, bestuurd door de directeur
van een N.V., de heer J. van E. uit
R'dam, door de gladheid geslipt en tegen
een militaire vrachtauto opgebotst. De
mede-inzittende, de heer G. K„ eveneens
uit Rotterdam, werd onmiddellijk ge
dood. De bestuurder van de luxe-auto
werd zwaar gewond naar het Sint Cani-
siusziekenhuis te Nijmegen vervoerd.
Het ongeluk ontstond, .toen Van E,
wilde remmen voor de militaire vracht
auto, die uit de mist plotseling op het
linker weggedeelte in zicht kwam. De
militaire auto kon tijdig naar rechts ach
ter een vrachtauto worden getrokken,
maar door het snelle remmen sloeg d»
luxe auto dwars over de weg.
Z. H. Exc. de bisschop van Haarlem
heeft benoemd tot kapelaan te Halfweg
de weleerw. zeergel. heer dr H. W. J.
1 Kuipers, die onlangs te Rome promo
veerde tot Doctor Utriusque Iuris.
De Wet Belastingherziening 1950 schiep
zoals bekend is, de mogelijkheid een der
de van de aanschaffings- of voortbren-
gingskosten van bedrijfsmiddelen, welke
na 31 December 1949 doch vóór 1 Januari
1953 zijn verworven, verbeterd, besteld of
aanbesteed willekeurig, mits vervroegd
af te schrijven.
Bfj het totstandkomen van de jongste
belastingherziening nu is ln het kader
van de maatregelen tot beperking van de
Investeringen aan de minister van Finan
ciën de bevoegdheid gegeven om. in over
leg met de minister van Economische
Zaken, de vervroegde afschrijvingen te
beperken tot ten hoogste 10 pet per Jaar.
De afschrijving van de volle één-derde
kan daardoor pas na een tijdsverloop van
fier jaar worden uitgevoerd.
Van de gegeven bevoegdheid ia, uit
gaande van de gedachte, dat de regeling
eenvoudig sou moeten zijn en zo weinig
mogelijk bezwaren zou moeten opleveren,
in die zin gebruik gemaakt, dat bepaalde
groepen van bedrijfsmiddelen zijn aange
wezen, waarop de temporisering van toe
passing zal zijn.
Deze groepen van bedrijfsmiddelen zijn;
gebouwde eigendommen, kantoorinventa
rissen automobielen, die niet uitsluitend
of nagenoeg uitsluitend worden gebruikt
voor beroepsvervoer over de weg andere
dan lichamelijke zaken zoals goodwill
octrooien, auteursrechten licenties e.d..
alle andere bedrijfsm'dde en voorzover
de aanschaffings- of voortbrengingskosten
niet zijn voldaan vóór 1 Januari 1953.
De temporisering van de vervroegde af
schrijving is niet van toepassing op nieuwe
fabrieksgebouwen, voor zover de stichting
leidt tot een verhoging van de productie
capaciteit. Zij is evenmin van toepassing
op bedi ijfsmiddelen die verworven, ver
beterd, besteld of aanbesteed zijn vóór het
in werking treden van de beschikking.
De desbetreffende beschikking is nu ge
publiceerd.
West-Afrika. De organisatie der V.N
heeft zich aan agressie tegenover Zuid-
Afrika schuldig gemaakt", aldus zei-
de hij.
De Zuidafrikaanse afgevaardigde, Doen-
ges, die Vrijdag Parijs zal verlaten om
in Kaapstad mondeling verslag uit te
brengen, gaf de volgende toelichting op
de stap van zijn regering: „De terug
trekking is tijdelijk en zal slechts van
toepassing zijn op de plenaire zittingen
van de Algemene Vergadering. Wij zullen
voortgaan aan het werk van de commis
sies deel te nemen, doch natuurlijk niet
aan dat van de beheerschapscommissie".
Dr Doen,ges verwacht dat hij na het
overleg met premier Malan naar Parijs
zal terugkeren met nieuwe instructies om
„de onwettige acties van de beheerschaps
commissie te bestrijden".
door een brigadier van politie, die pools
hoogte kwam nemen. Toen deze de
situatie zag grendelde hij de deur, waar
door hij was binnen gekomen, waarna de
Duitser via een andere deur trachtte te
ontkomen. Op dat ogenblik sprongen
echter de politiemannen toe en voor de
jongeman kans had zijn wapen .te gebrui
ken had met hem dit ontrukt, waarna de
man gekneveld werd.
Het heerschap is nu naar het huis van
ibewaring te Brede overgebracht. Hij
bleek afkomstig uit Wuppertal en nauwe
lijks 17 jaar oud te zijn.
Gisteren is de 49-jarige schoorsteen
bouwer J- K. uit Nieuwolda (Gronin
gen), die bezig was herstelwerkzaam
heden te verrichten aan de schoorsteen
van de wasserij van de heer K. IJobers,
in de Minkmaatstraat te Enschedé, door
nog onbekende oorzaak naar beneden
gestort. K. was beaig een stelling te bou
wen, welke zich op 45 meter hoogte, on
geveer 5 meter onder de top van de
schoorsteen, bevond. Omstreeks half 10
werd K- levenloos aangetroffen. Nie
mand heeft 't ongeluk gezien. K. was ge
huwd en vader van twee kinderen. Zijn
stoffelijk overschot is naar het R. K.
Ziekenhuis te Enschedé overgebracht.
In Washington is door de Amerikaanse
marine bekend gemaakt, dat de eerste
Amerikaanse door atoomkracht gedreven
onderzeeboot in 1954 gereed zal komen.
Verwacht wordt, dat de kiel voor de boot
in het komende voorjaar door de „Elec
tric Boat Company of Groton" uit Con
necticut zal worden gelegd. Het ontwerp
voor de atoommotor is gezamenlijk door
„Argonne National Laboratory", de com
missie voor atoomenergie en „Westing-
house Electric" ontworpen.
Volgeas niet-officiële schatting zal de
onderzeeboot, die volgens de bekendma
king van de Amerikaanse marine „Nauti
lus" zal heten, onder water een snelheid
van ruim 30 knopen kunnen halen en
daardoor in staat zijn het snelste koop
vaardijschip te achterhalen. Bovendien zal
de boot zeer lang onder water kunnen
blijven.
Bü Kon. Besluit Is bepaald, dat de ter
mijn voor na-aanmelding van effecten,
welke tot nu toe nog niet bij de afdeling
effectenregistratie van de Raad voor het
Rechtsherstel waren aangemeld, op 31
December a.s. wordt afgesloten. Effecten,
welke dan nog njet zyn aangemeld, ko
men voor waardeloosverklaring in aan
merking.
(Van cmze correspondent).
Direct na de nieuwsberichten
van 1 uur Woensdagmiddag werd
in het programma van de VARA
de aadacht gevraagd voor een ver.
dwenen maraboe uit het Noorder
Dierenpark in Emmen. Deze In-
dische vogel had gebruik ge
maakt van de gelegenheid tot
ontvluchten, die zich voor hem
maar twee maal in het jsar voor
doet n.l. hij zijn overbrenging
naar het zomer, of het winterver
blijf. Om zes uur Dinsdagavond
strekte de vogel zijn lange stel
ten en sloeg met forse vleugel
slagen aan de haal. Men ver
moedde dat het clier de eerst»
nacht van zijn herwonnen vrij
heid wel zou doorbrengen in het
grote bos ten Oosten van Emmen,
de Emmer Dennen. Tot laat in da
nacht is het bos met schijnwer
pers en lantaarn^ doorzocht, maar
alles was tevergeefs- Ook Woens
dagmorgen bleef het zoeken in het
bos vruchteloos. Ten einde raad
werd de radio in de arm geno
men, omdat men vermoedde dat
de vogel al een verre reis achter
de rug had.
Nauwelijks was het bericht om
geroepen, of drie jongens die
wandelden in.... de Emmer
Dennen zagen de vreemde vogel,
sloten hem in en vingen hem.
Toen op 7 December 1941 de toenmalige
leiders van dit land de tijd gekomen acht
ten voor hun aanval op Pearl Harbor en
\oor de verovering van de Aziatische
levensruimte, konden zij moeilijk ver
moeden, dat tien jaar later hun land bezet
gebied zou zijn. Doch nog minder moeten
zij zich in 1945, na de onvoorwaardelijke
capitulatie, hebben kunnen indenken, dat
zij dit jaar een vredesverdrag en een
afzonderlijk pact met de V.S. zoudep heb
ben gesloten, waardoor zij weer souvereine
bondgenoten zouden worden der Ameri
kanen. Opnieuw, evenals in 1854, is Japan
bereid, zich te voegen naar het Westen.
Europa zoekt op zijn beurt het verbroken
contact te hersteller. En zo is de opening
van de nieuwe K.L.M.-lijn van Amster
dam naar Tokio een symbool van inter
nationale toenadering.
Steeds driftiger wordt de vaart van het
moderne reizen. De gestroomlijnde, maar
vooral forse en door haar kracht rustige
„Utrecht" naderde Japan op een hoogte
van 5000 meter en een snelheid van ongev.
500 km. De verbeeldingrijke passagier kon
zich opgenomen waneh door een magische
kracht, gelijk aan die, waarvan de dichters
droomden toen zij in de verhalen van
„Duizend en één nacht" gewaagden van
zwevende tapijten en toen zij aan de
Spanjaard Vélez de Guevara de fantasie
ontleenden van de „Hinkende Duivel", die
beter het vliegen dan het lopen bleek te
verstaan. Nergens op deze tocht ontbrak
de stof, welke de verbeelding prikkelde.
Binnen 52 uur (de rustpozen inbegrepen)
schitterden de aaneengerijde lichten van
Frankfort, doemde des morgens de ruige
Anti-Libanon uit de duisternis, golfden de
grijsgele zandwoestijnen van Damascus tot
spreide,
Manilla, waar gulle vrienden van de
K. L. M. ons wachtten. Tenslotte, bij een
door de maan verlichte nacht, waarin
tere wolkjes de Chinese zee aan ons oog
onttrokken, de Japanse ochtendzon, het
schieten van de stralen door het onmete
lijke heelal, het schitteren van de ge
knotte top van de Foedsji-jama en het
bereiken van de verwesterde hoofdstad
van een verslagen Aziatisch rijk. In deze
vroege morgen trippelden de Japanse
kinderen, in lange broek en met korte
buisjes, de gesneden zwart-glimmende
haren rond ietwat bolle wangetjes, met
voorkeur voor rode en paarse kleuren bij
de meisjes, uit de lage houten huisjes, op
weg naar school. Een enkele maal zien
wij mannen en vrouwen in de traditio
nele kimono's, op klepperende houten
zooltjes, vaak een baby op de rug, hun
woning verlaten. In de enorme kantoor
gebouwen en ministeries van de eigenlijke
stad echter is bijna ieder Europees ge
kleed, en alleen de stof- en bacillen-
werende doekjes voor de mond, ook al
ziin zij niet talrijk, vallen op.
Tokio is ontwaakt. Het is thans 7
December 1951. Een historische datum.
Hoevelen denken er aan? De Amerikaanse
GI, wie wij vragen of deze datum hem
iets zegt, blijft ietwat verlegen het
antwoord schuldig. Steeds sneller raast
het vliegtuig door de wereld. En ook het
tempo der historie is jachtig geworden,
in het Verre Oosten wellicht meer nog
dan in Europa.
In de Braziliaanse pers zijn op een in
het oog vallende plaats berichten uit Den
Haag verschenen over de verwondering
die in Nederland is gewekt door de be
schuldiging van een Braziliaans parle
mentslid, dat Nederlandse handelaars
Braziliaanse koffie naar de Ver. Staten
hebben heruitgevoerd. Enige bladen heb
ben op deze berichten commentaar ge
leverd en zo ook het betrokken parle
mentslid. Deze heeft verklaard, dat hii
enige documenten kan overleggen om
het onderzoek, dat in Nederland zal
worden ingesteld, te vergémakkelijken.
ni. ëen knipsel uit het „Journal of Com
merce", een exemplaar van een bulletin
voor de koffiehandel en een lijst van de
data van aankomst van de schepen, die
volgens zjjn bewering de Braziliaanse
koffie, heruitgevoerd naar New York
door Nederlandse handelaars, hebben ver.
voerd.
De heer G. Sluizer, de programma
leider van de Wereldomroep, is Dinsdag
avond naar Amerika vertrokken. Zijn
reis, welke ca acht dagen zal duren, staat
in verband met het bezoek, dat H.M.
Koningin Juliana en Z.K.H. Prins Bern-
hard in April aan de V.S. zullen brengen.
Tijdens dit bezoek zullen de Amerikaanse
radiornaatschappijen op Nederland geïn
spireerde programma's uitzenden, welke
in Nederland zullen worden opgenomen
op gramofoonpiaten, waarna zij naar
Amerika zuilen worden gestuurd. De heer
Sluizer zal met diverse radiomaatschap
pijen contact opnemen en gegevens ver
zamelen omtrent de vormen, waarin men
de uitzendingen wil zien gegoten.
Groningse Zonnewijzerpoort. In een
voordracht aan de raad delen B. en W.
van Groningen thans mede dat het Rijk
bereid is gevonden de Zonnewijzerpoort
welke in de tuin van het natuurkundig
laboratorium aan de Westersingel staat,
maar in het Prinsenhof behoort, aan de
gemeente voor 1,over te dragen.
Een overplaatsing van deze poort naar
het Prinsenhof zou reeds geschieden ter
gelegenheid van het 900-jarig bestaan
van Groningen.
(Van onze correspondent)
De beeldhouwtentoonstelling, welke in 1949 in het jJhrk Sonsbeek te
Arnhem is gehouden, is in alle opzichten een succes gebleken en de orga
nisatoren maakten dan ook het vaste voornemen een dergelijke tentoonstel
ling tot een steeds wederkerend evenement te maken. Het aantal bezoe
kers had een cijfer van 104.000 bereikt»Maar ja, het jaar daarop kwam
het echèc van de „Mijlpaal" en Arnhem begon ietwat huiverig te worden
voor tentoonstellihgs-experimenten in het algemeen en voor exposities,
zij het dan ook in de onvolprezen parken Sonsbeek of Zijpendaal in het
bijzonder. Nu echter is de belangstelling uit het buitenland zo overweldi
gend gebleken uit de enthousiaste beoordelingen uit internationale krin
gen, dat Arnhem het aandurft in 1952 wederom een beeldhouwtentoon
stelling in het Park Sonsbeek te houden.
De voorbereidingen hiervoor zijn reeds
in volle gang. Men heeft contact gezocht
met België, Denemarken. Zweden, Noor
wegen. West-Duitsland, Frankrijk, Zwit
serland, Spanje, Italië, Joegoesiavië.
Tsjechoslowakije, Polen, Sovjet-Rusland,
Ver. Staten, Zuid-Afrika, Mexico, Israel.
Oostenrijk en Indonesië en de meeste
dezer landen hebben reeds op bevredi
gende, wijze gereageerd. Het Iaat ztch dus
aanzie'n, dat de beeldhouwtentoonstelling
„Sonsbeek '52" beter nog dan die van '49
een afspiegeling zal geven, van hetgeen
in al die. genoemde landen op cultureel
gebied tot stand werd gebracht.
Aanvankelijk lag het in de bedoeling
de tentoonstelling op 1 Juli 1952 te ope
nen, maar op verzoek van minister Rut
ten. is die openingsdatum vervroegd tot
1 Juni, teneinde ook de schooljeugd van
Nederland in de gelegenheid te stellen in
schoolverband deze kunstuitingen in
steen te observeren. Door deze vervroeg
de openstelling is de dv.ur van deze ten
toonstelling bepaald oi? 314 maand.
Regering helpt, mee
Dat ook onze regering het belaag van
deze tentoonstelling inziet, moge blijken
Op een goed ogenblik buigt de mens zirh over
eigen innerlijk heen en wordt er tieli van bewust,
dat hij GELOOFT. Misschien heeft hij zich voor
een moment teruggetrokken uit de haast eu de be
drijvigheid ran het dagelijkse leven; in de stilte van
een kerk of kapel, waar het aarzelende morgenlicht
binnenvalt door lioge ramen, of onder het uitzingen
van een jubelend Credo, wordt hem plotseling zeer
duidelijk, dat hij gelooft, dat hij iets bezit om ervan
tc kunnen leven.
Is dat het éérste begin en het ontstaan van het
geloof?
Neen, de aanvang ligt veel verder terug. Ik kan
niet zeggen hoever. Slechts kan ik meestanielen met
Joannes:
„In het begin was het Woord,
En het Woord was bij God,
En het Woord was God;
Het was bij God in het begin.
ALLES is door Hem ontstaan;
En zonder Hem is niets ontstaan."
Dfiêr, bfj God, en nergens anders, ligt de aanvang
van ons geloof. Niet alleen de aanvang van alles wat
wij geloven, maar ook de diepste oorsprong van het
verbazingwekkende feit. dat wij geloven. „Zonder Hem
is niets ontstaan", óók ons geioof niet. De God en
Schepper, die ons heeft gemaakt, heeft ook ons ge
loof gemaakt. Diep in de grondeloosheid van Zf1n
Licht werd dit geloof geboren. Wanneer overeenkom
stig de eeuwige plannen Gods dit waarachtige Licht,
dat alle mensen verlicht, niet in de wereld was ge
komen, dan was er voor ons van „geloven" geen
sprake geweest. Nooit zouden wij gelovige mensen
geworden zijn, als God er ons zelf niet om zou heb
ben gevraagd.
Want wat is er gebeurd? Er was een scheppende
God, Ontwerper van een groot en ongemeten
heelal. Zonnen en sterren gleden uit Zijn han
den, toen Zijn tintelende .scheppingsmacht uitstraalde
naar buiten. En daar ontstond de aarde, verloren in
mateloze ruimten, maar geestelijk middelpunt, be
woond door mensen.
Er zou een geschiedenis te schrijven zijn over de
avonture.n van deze Schepper met Zijn schepping,
met Zijn mensen. Er is een geschiedenis over geschre
ven. God hééft gesproken. Niet zuinig en spaarzaam,
maar vele malen en op velerlei wijzen, en uiteindelijk
door Ziin eigen Zoon. Van eeuwige en nooit door
menselijke speurzin te achterhalen mysteries ont
vingen wij het levende en waarachtige getuigenis»
van niemand minder dan van degene die de afstra
ling is der goddelijke glorie en de afdruk van het
goddelijke wezen.
God zelf is er dus mee begonnen. Hij sprak en de
mens kon luisteren. God sprak, en Zijn getuigenis
werd bevestigd door hen die Hem hoorden. Met
harde slagen werd Zijn boodschap in de menselijke
geschiedenis gekerfd, door begeleidende tekenen,
«onderen en kracht, door het onontkoombare ge
weld van Gods Heilige Geest.
De mens kon luisteren. En de mens kon blijven
luisteren, want God koos mensen uit, om Zijn
woorden over te nemen en ze verder te dragen
naar anderen, naar allen, tot de grenzen der aarde,
tot het einde der tijden. Sindsdien wordt de goddelijke
Boodschap ergens ter wereld, ergens in Uw nabij
heid, in steden en dorpen, in gebouwen, thuis en op
straat; verkondigd. Men kan het horen. En na het
gehoord te hebben, kan men geloven. Toen God
begon te spreken, kon de mens beginnen te gelo
ven. Wij zeggen, dat God zichzelf aan de mensen heeft
geopenbaard. Zeker, God heeft met zacht geweld
grote en geheimvolle werkelijkheden voor ons open
gebroken. om ons het hart der dingen te laten zien,
om nieuwe levensmogelijkheden, een nieuw levens
milieu en een nieuw leven voor ons voort te brengen.
Duizenden mensen hebben naar deze werkelilke
openbaring intens geluisterd. Eerst in dat luisteren
kon het geloof ontstaan. Het kon ontstaan; het was
er nog niet; zelfs na gehoord en geluisterd te heb
ben, was de mens nog niet in staat het geloof uit
eigen kracht tot stand te brengen. Nóg had hü Gods
eigen invloed nodig, zelfs nu God toch gesproken had,
om te komen tot een waarachtig geloven. God zélf
moet nog in ons binnengaan, ons steunen en ons be
zielen, ons doortrekken met Zijn licht, ons verster
ken met Zijn kracht, opdat wij naar waarheid zou
den kunnen zeggen: Ik geloof.
Hoe zouden w(i immers naar God kunnen luiste
ren en uit eigen kracht goed en juist kunnen reage
ren? Hoe zouden wij met menselijke ogen kunnen
opzien naar het goddelijke en grondeloze licht? Hoe
zouden wij kunnen gaan delen in Gods eigen kijk
op de dingen, op de mensen, op de wereld, op zich
zelf, en tot die bovenmenselijke, door goddelijk gezag
geschraagde, zekerheid kunnen komen die we „ge-
loof" noemen? Daarvoor is wél nodig, maar niet vol
doende, dat wij ons verstand en ons inzicht zuiver
richten, om Gods woord in Zijn openbaring te onde-
kennen en op te vangen. Daarvoor is ook nodig, maar
wederom onvoldoende, dat wij onze wil en ons hart
louteren en laten reinigen in zelfvergetenheid, oot
moedige, en algehele overgave. Maar boven dit alles
uit en door dit alles heen is er de onnaspeurlijke
werking van God, die eigenmachtig en souverein het
geloof schenkt als een glanzeqde gave:tgeen resul
taat van menselijke verdienste of prestatie, maar on
verdiende en altijd onbegrepen genade.
Zo is God. Men kan Hem niet ter verantwoording
roepen maar wel mag men vaststellen, dat alleen
Zjjn geest adem en leven geeft aan het geioof. Met
voorzichtige vingers om de menselijke vrijheid
niet te schaden raakt Hij de kern onzer mense
lijkheid, en ik weet niet hoe, maar alles begint te
glanzen van nieuwheid, omdat wij geloven.
Ik heb in het begin een onderscheid gemaakt tus
sen wat wij geloven en 't feit, dat wij geloven, tus
sen geloofsinhoud en geloofsdaad. Dat onderscheid
is er. Dat ik geloof en wat ik geloof is niet het
zelfde. Maar toch is er een levende eenheid. Wellicht
zien wij nu beter, dat geloven slechts mogelijk is.
wanneer wij geloven in God. De geloofsbelijdenis
spreekt over werkelijkheden, welke wij geloven, maar
die ons tegelijkertijd het geloof ook mogeliik maken.
Men hoeft er maar één woord aan te veranderen, en
in plaats van een geloofsbelijdenis, waarin wtj be
lijden wat wU geloven, wordt het een geloofsver-
Ularing, waarin wij klaar en kort pogen aan te geven,
hoe het mogelijk is, dat wij geloven
„Ik geloof door God. de Almachtige Vader, Schep
per, van hemel en aarde. Die ook mijn geloof gescha
pen heeft door Jesus Christus, Zijn enige Zoon onze
Heer. Doordat Deze immers ontvangen is van de
Heilige Geest en uit de maagd Maria werd geboren,
doordat Hij geleden heeft onder Pontius Pilatus, is
gekruisigd, gestorven en begraven, daardoor werd
mij de genade bevochten, die in mi) geloof zou wor
den. Doordat Hij, als teken van overwinning en zege
praal de derde dag ls verrezen van de doden, kon
ook ik mij aan Hem gewonnen geven, opdat Hi) mij
vóór zou gaan b(1 Zijn opstijgen naar de hemel, waar
Hij zetelt aan Gods rechterhand, vanwaar Hij ko
men zal om levenden en doden te oordelen. Ik geloof
door Ziin Heilige Geest, door de heilige katholieke
Kerk, die mij zullen bewaren voor de gemeenschap
der heiligen ln onuitputtelijke vergiffenis der zonden,
tot deelneming aan het eeuwige leven."
S. JELSMA M.S.C.
uit het feit, dat de propaganda in het
buitenland wordt gevoerd door het depar
tement van Economische Zaken in samen
werking met dat van Buitenlandse Zaken.
In tegenstelling met de voorbereidings
tijd voor de tentoonstelling in '49. beschikt
het comité, waarvan inmiddels het voor
zitterschap in handen is gelegd van de
heer J. de Goeyen uit Oosterbeek, thans
over een veel ruimere organisatietermijn.
Wat de inzendingen betreft, heeft men de
beste verwachtingen. Zo zal Antwerpen
buiten de officiële regeringsinzending
van België „De Burgers van Calais" van
Rodin naar Arnhem afzenden.
Besprekingen zjjn nog gaande over In
zendingen van Vaticaanse kunst. Of dit
resultaat zal hebben hangt af van ver
schillende factoren. Een moeilijkheid
echter is. of in verband met de plannen
om ter gelegenheid van het 100-jarig be
staan van het herstel der Hiërarchie in
1953 in het Haagse Gemeente Museum
een grote tentoonstelling te houden van
de Vaticaanse Kunst, nog gelegenheid zal
bestaan ook de tentoonstelling in Arn
hem van kunstschatten te voorzien De
organisatoren in Arnhem zijn echter met
de beste verwachtingen bezield.
In de jury hebben zitting genomen Mari
Andriessen, prof. P. Esser. B. Cozijn als
vertegenwoordiger van de Ned. Beeldhou
werskring, Niels Steenbergen, namens de
Algem. Katholieke Kunstenaars Titus
Leeser uit Ommen, John Grosman uit
Arnhem en K. Schuurman uit Den Haag.
(Van onze correspondent).
Het Kon. Instituut van Ingenieurs, af
deling electtteiteit, kwam Woensdag in
hotel „Rozenboom" te Bussum bijeen ter
behandeling van het onderwerp Televisie.
De ingenieurs jhr v. d. Wijk hoofdbe
stuurslid van de P.T.T.; jr Bouman, direc
teur van de N.V. Philips en ir Paling,
hoofd van de Philips Telecommunicatie
Industrie v.h. N.S.F. te Hilversum hiel
den inleidingen over de televisie. Na de
lunch bezochten de ingenieurs, ongeveer
honderd in getal, de Bussumse televisie
studio. waar zij niet alleen het interieur
bezichtigden, doch waar teven» het in de
morgenuren uiteengezette door middel
van een uitzending verduidelijkt werd.
Hiervoor was in de toren van de studio
een zender opgesteld, die de gebeurtenis
sen in de studio uitzond naar hotel „De
Rozenboom". De ingenieurs bezochten de
studio in drie groepen en terwijl de ene
groep in de studio verbleef konden de
andere groepen in „De Rozenboom" op
het t.v.-scherm een en ander in de studio
volgen.
Blijkens een opgave van het C. B. S.
telde ons land op 1 November van dit
jaar 10.308.018 inwoners. In de periode
JanuariOctober werden 78.695 huwelij
ken gesloten, 192.933 kinderen levend ge
boren, waarvan onwettig 2748, overleden
64.705 personen. Per duizend inwoners
per jaar werden in deze periode 9 huwe
lijken gesloten (zelfde periode vorig jaar
8.2), 22.6 kinderen levend geboren (v. j.
22.9), overleden 7.6 personen (v. j. 7.4).
Het aantal onwettig geborenen per dui
zend geborenen bedroeg in deze periode
14.3 (v. j. 14.9). het aantal beneden de
eenjarige leeftijd overleden kinderen per
duizend levendgeborenen per jaar 26.6
(v. j. 25.1), het aantal overledenen aan
t.b.c. der ademhalingsorganen per tien
duizend inwoners per jaar 1.3 (v. j. 1.4).
