DE FEESTELIJKE OUDEJAARSAVOND
BBEkT
Eerste stervelingen aanschouwen de Zuidpool
.r
„Papier Papier Papier!
ONS „SUCCES-PATROON"
K.A.B.-leden werken voor blinde kinderen
De obelisk op het St. Pietersplein
A"
Weet u wat Zwart Jan" is?
3 HOE BESTEL IK MIJN PATROON?
J
15 December 1911 9'è m
om
uur
Voor rekenmeesters
Vul eens in
De Heilige van de
week
J^TERD^S M DECEMBER IH\
DE DAGEN zo rondom de kortste dag van het jaar zijn vol belof
ten voor wat betreft de gezelligheid in huis. De korte dag, de
lange avond, de koude buiten en de behaaglijkheid binnen zijn
alle factoren, die er toe bijdragen, dat „thuis" het middelpunt is van
alles wat zich afspeelt rondom Kerstmis en „Oud en Nieuw"»
Misschien is het voor de huisvrouw wat extra druk, maar dan is het
toch een drukte, die ze graag heeft. Zeker is het voor de jonge leden
van het gezin, waarvan er stellig enkelen vacantie hebben, een tijd,
waarin ze hun knutsel vaardigheid kunnen tonen.
Tegen de feestdagen moet toch het huis in het midden van de tafel te zetten. Voorzie
dit middenstukje van een spandoekje, waarop
worden versierd? Als met Kerstmis
allen aan één tafel verzameld worden
dan moet toch die tafel een feest voor
het oog zijn? Op Kerstmorgen, na de
Nachtmis, moet ook het ontbijt wat
feestelijk zijn, want er is reden tot
blijdschap. Aan dit gedeelte van het
werk kunnen de kinderen, die vacan
tie hebben, meehelpen en ze zullen het
graag doen ook.
Voor de laatste avond van het jaar, die het gezin compleet cn
dikwijls met gasten doorbrengt, wil de huisvrouw ook nog wel
eens iets extra's hebben. De Oudhollandse tractaties zijn: olie
bollen, appelbeignets, sneeuwballen, warme wijn of punch en
groc. Ook appelbollen en saucijzebroodjes doen opgeld in deze
tijd van het jaar. Niet iedereen echter voelt zich tot deze min of
meer machtige lekkernijen aangetrokken. Menigeen had graag
iets, dat wat lichter is, op tafel gezien. Natuurlijk passen dan de
kleine snoeperijen, zoals afgebeeld, goed bij de tijd van het jaar;
een ruime hoeveelheid sandwiches, wat warme kaas- of ham
broodjes en iets goeds om er bij te drinken zal óók niet worden
versmaad. Cocosrotsjes, vruchtenkoekjes, noten, een vruchten-
pasta en wat zoute heerlijkheden zullen altijd van pas komen.
De K.A.B. heeft tot haar leden een
oproep gericht om speelgoed te vervaar
digen voor de 66 jongens van 10 tot 17
jaar, die in het Blindeninstituut te
Grave worden verpleegd.
Behalve met reparatie van beschadigd
speelgoed wil de K.A.B. frater Antoine,
die met de verzorging van de jongens
is belast, gelukkig maken met 25 vlieg-
gende Hollanders voor zijn pupillen.
De cultuurdienst van de K.A.B. ver
schaft gratis de werktekening. Het be
nodigde materiaal wordt vergoed. Met
deze actie maakt de K.A-B. waarlijk
goede propaganda voor de huisvlijt,
welke zulk een kostelijke vorm va%
vrijetijdsbesteding is.
Bovendien worden kinderen gelukki
ge dagen bezorgd. En dat juist voor de
komende Kersttijd.
'S
oor een keertje nuig er tegen de „slanke lyn" teel een» feiondigd warden. 1
CORRESPONDENTIE-ADRES:
PÜSTBUS 8, HILVERSUM
schemering
17 Dec.: Saint Briac
"Y
DE LAATSTE DAQENf
Houdt de tafe
Voor de versiering van de tafel zou dit jaar
gebruik kunnen worden gemaakt van kleine
platte dennetakjes. Zo'n klein vork-achtig takje,
plat op tafel gelegd en versierd met een paar
bloemetjes, van vergulde beukenhuisjes ge
maakt, staat heel fijn. Een klein beetje glin-
stersneeuw, gestrooid op de takjes, die hier en
daar met wat lak of dunne lijm zijn bestreken,
opdat de sneeuw zal houden, is juist die kleinig
heid, die het geheel in het licht van de lampen
zal doen schitteren.
Het hangt natuurlijk een beetje van de groot
te en van de vorm van de tafel af, hoe die
versiering moet worden uitgevoerd. Een mid
denstuk, gemaakt van een groot bord of een
oude ronde schotel, opgemaakt met mos, waar
ln het midden een hoge en dikke kaars prijkt,
ls in elk geval een goed Idee. In het middelpunt
van onze belangstelling staat immers het Licht,
dat komen gaat. De rand van mos is een ge
schikte onderlaag om er de versiering in te
prikken; mos is vochtig en stevig.
Een speurtocht in de omgeving zal vrij zeker
nog wat late rozebottels opleveren, misschien
óók nog wat gekleurde bladeren en anders doen
we het met rode bessen, waarvoor de harde en
prachtig-rode veenbessen of cranberries uit de
groentewinkel dienst kunnen doen.
Het middenstuk wordt dus versierd met klei
ne takjes, gekleurde bessen, misschien hier en
daar een klein denappeltje of een beukenoot-
hulsje. Het middenstukje moet laag blijven,
ftiaar fleui;u> zijn. Groen. wit en rood .blijven de
hoofdkleuren. Van dit middenstuk uit lopen
smalle bandjes van groen crêpe-papier, zelf ge
knipt van een rolletje crêpe. Die banden kunnen
ie tafel in vakken verdelen, rechtlijnig en vier
kant of, als de tafel rond is, in punten. Daar
waar het practisch en mooi is om de bandjes
•tevlg op het tafellaken te houden, legt men
ten klein takje groen, met de vergulde of ver
zilverde beukennoothulsje.
Deze tafelversiering kan voor een groot deel
kl dagen van te voren worden klaargemaakt;
ze is sierlijk en niet overladen. Zijn er veel
kinderen aan tafel dan is een kinderlijker ver
siering méér toepasselijk. Zy zou kunnen wor
den gemaakt van stevig rood kastpapier, van
wit of van groen papier, al naar de aard van
de gekozen figuurtjes.
Een alleraardigste verslering van een oude
jaarsavondtafel wordt gemaakt van denappels.
Ook daaraan kan men lang te voren al werken
en er een paar dagen van de kerst-vacantie
mee vullen. Zoek er een aantal ongeveer even
grote denappeltjes voor uit, liefst het soort, dat
van onderen breder is dan van boven, geen
lange, smalle dus, maar korte en brede. Als de
appeltjes niet open zijn dan doet een kort ver
blijf op de warme schoorsteenmantel wonderen.
Lijm de denappeltjes op een klein rond kar
tonnetje, zodat ze goed blijven staan. Verguld
de appeltjes en voorzie ze var. een klein kopje,-
van watten gemaakt. Maak daarvoor een rand
en stevige balletjes van een propje watten,
strijk er wat witte verf op, zodat het kopje wat
hard wordt, steek ze tijdens het beschilderen
op een houten prikkertje en zet de kopjes, om
te drogen, met houtje en aj in een grote aard
appel. Breng met zwarte verf of inkt kleine
oogjes, mond en neus aan. Lijm het kopje als
het droog is boven op de vergulde denappel.
Zet dit grappige kereltje een heel klein ijs-
mutsje op het bolletje en doe een smal lintje
bij wijze van sjaaltje om zijn hals. Zet bij ieders
bord zo'n klein kereltje en maak één grote om
staat „Welkom 1952"
De versieringen voor onze feesttafels zijn
klaar, maar daarmee ztfn we er natuurlijk niet.
Er zal ook iets goeds op die tafels moeten
verschijnen, want de tong moet gestreeld wor
den. Kerstmis valt dit jaar op Dinsdag en
Woensdag: we hebben dus de Zaterdag om
boodschappen te doen en de Maandag om voor
de beide feestdagen vooruit te koken of te
bakken.
Voor de komende feestdagen en avond
jes is een leuk cocktail rokje en blousje
voor jonge meisjes zeer practisch. Vooral
als er een paar verschillende blousjes bij
gemaakt worden, heeft de draagster steed»
weer wat anders. Het behoeft toch niet
duur te zijn, omdat er in dergelijke blous-
Jes maar heel weinig stof gaat. Het rokje
ls klokkend en heeft van voren een ruim
baantje. Uit de voornaden vallen een paar
klepjes, in de naad zijn een paar zakjes
aangebracht. De taille is met een cein
tuurtje afgewerkt.
Het patroon is verkrijgbaar in maat 38,
40, 42 en 44 50 cent
Benodigde stof 1.75 tot 2 meter van 90
c.m. breed. Het blousje is met een aan
geknipt mouwtje en een omslag er op,
welke aan de onderkant tot niets uitloopt
Van voren heeft het een overslag met
puntjes. Dit met knopen gegarneerd. De
opstaande kraag, welke er ineens aange
knipt is, wordt vanaf de schouder losge
laten en staat daar aan weerszijden met
twee puntjes omhoog.
Dit patroon is in dezelfde maten ver
krijgbaar en kost ook 0.50. Hiervoor is
1.10 tot 1.20 stof van 90 c.m. breed nodig.
Rok en blousje tezamen kost 0.85.
Cocosrotsjes: 150 g. bloem, 50 g. gemalen
cocosnoot, 50 g. margarine, 50 g. suiker, M ei,
3 lepels melk, H theelepeltje bakpoeder.
Snijd de margarine in de bloem in kleine
stukjes, voeg er alle andere ingrediënten bij eh
kneed het tot een stevig deeg. Leg hiervan
kleine, onregelmatig gevormde hoopjes op een
beboterd bakblik. Bak de rotsjes lichtbruin en
Raar in 20 minuten.
Vruchtenkoekjes: 250 g. dadels
zonder pit, 2 grote zure appelen,
citroensap en citroenschil.
Rasp de zure appelen op een
grove rasp, maar de dadels fijn,
meng dadels, appelen, wat ci
troensap en geraspte citroenschil
goed dooreen en maak de pasta
op smaak af. Ze is vrij zoet door
de dadels, daarom moet ze op
smaak worden afgemaakt, als al
les gemengd is, door er of nog
wat citroensap of wat suiker bij
te doen. Het geheel moet een ste
vige pasta worden. Van deze pas
ta maakt men ronde koekjes of
half ronde bolletjes. De halfron
de bolletjes kunnen met wat sui-
kerglazuur worden bedekt of met
week gemaakte chocolade worden
overtrokken. Door de pasta tussen
2 vellen ouwel plat te drukken en
na een ogenblikje drogen in vier
kantjes te snijden krijgt men aar
dige blokjes, die gemakelijk te
hanteren zijn.
Bij het maken van hartige hap
jes denkt iedereen natuurlijk aan
de dunne en smakelijk belegde
sandwiches, waarbij vooral smeer
kaas en paté goede diensten kun
nen bewijzen.
Ook zoute bollejtes behoren tot
de gemakkelijk zelf te bereiden
„zoutjes".
Zoute bollejtes: 250 g. zelfrij
zend bakmeel, 1 theelepel zout of
meer, 200 g. margarine, eventueel
1 eierdooier en wat karwijzaad.
Kneed het bakmeel met zout en
margarine door eikaar tot een op
zandtaartdeeg gelijkende massa.
Proef of het deeg hartig genoeg
is. Verdeel het deeg in kleine,
knikkergrote balletjes en zet ze
op een beboterd bakblik. Bestrijk
Tot slot een antiek recept voor een gekruide
drank, die de toepasselijke naam draagt van
Zwart .Tan.
314 d.l. zwart besensap of half rood en half
zwart besesnsap, 3 d.l. water, 200 g. suiker,
2 g. gemalen kruidnagelen, 4 g. gemalen noot
muskaat, 4 g. gemalen kaneel, 4 g. gemalen
piment en 114 d.l. brandewijn.
Laat in het water de kruiden gedurende 20
minuten aftrekken. Los de suiker hierin op en
voeg het bessensap toe. Zeef de vloeistof door
een dun lapje, laat ze koud worden en voeg de
brandewijn toe. Voeg als de drank niet zoet
genoeg mocht zijn wat in water opgeloste suiker
toe.
Het is deze Zwart Jan, die op onze afbeelding
ze desgewenst met eidooier met wat water {n glaasjes geschonken klaar staat om daarmee
losgeklopt en strooi er wat karwij over of een allen, die bij de jaarwisseling in onze huiskamer
beetje fijn zout. Bak ze in =fc 15 minuten gaar aanwezig zijn, toe te drinken.
:f§ piak aan de adreszijde van een briefkaart, naast en buiten de frankeerzegel
het verschuldigde bedrag aan geldige postzegels en zend deze naar
*5! ATELIER CROON, BEATRIJSSTRAAT 4, ROTTERDAM
Vermeld aan de andere zijde duidelijk uw naam, adres, woonplaats en maat
Jg en nummer van het gewenste patroon.
Plak nooit meer dan f 1— op een kaart, wat meer geplakt word, g*
waardeloos.
M Girostortingen eveneens ten name van Atelier Croon op nui^er 271ML
Afgehaald elke dag van 9 tot 12 en van 2 tot 5 uur. Behalve s Zaterdags. JWi
en lichtbruin of leg de balletjes in een 20 mi-^
nutenpan, bak ze 15 minuten op een lage vlam,
draai de balletjes met een vork om en laat ze
aan de bovenkant even kleuren.
Maar niet alvorens, volgens het goede Chris
telijke gebruik', dé' ffehelse Vader dan te hebben
gebracht voor alle Zegeningen, ons in 1951 ge
schonken. - -v
i*
(Slot)
We hebben Roald Amundsen en z'n kranige makkers de vorige keer
in de „vrieskast", genaamd „Framheim", achtergelaten. We trekken nu
met hen mee naar de Zuidelijkste goal der aarde: de Zuidpool.
Geen makkelijke tocht. Vol van ge
vaar. Onverwachte afgrondën. IJs-
apleten, gedeeltelijk vol-gesneeuwd en
daairdoor des te verraderlijker. Tempe
raturen van tientallen graden beneden
nul. En een zeer onherbergzaam ter
rein. De Zuidpool ligt nl. op een hoog.
vlakte van plm. 3000 M. hoogte, mei
al de ongemakken aan die hoogte ver
bonden. Wie denkt, dat de reis erheen
„sleetje" rijden is, is er glad naast.
Dikwijls is het stuwen en zwoegen,
uren achtereen.
De 20ste October aanvaardde Amund
sen met vier kameraads de eigenlijke
Pooltocht. Zij hadden vier sleden;
iedere slee werd getrokken door der
tien Eskimo-honden, een taai ras, dat
heel wat hebben kan. Jammer, dat
onderweg een vijf-en-twintig dieren,
noodgedwongen, moesten worden dood
geschoten. Dat wierp een schaduw
over de tocht, maar het bleek, helaas
niet te vermijden. De Eskimo-honden
hadden het toch maar mogelijk ge
maakt. dat bijv. Amundsen een bOO
km. op z'n ski's werd voortgetrokken.
De prachtige dieren hadden een beter
lot verdiend
Als bakens voor de terugweg dien
den opeen gestapelde ijsblokken. Hon
derd-vijftig van deze wegwijzers
maakten verdwalen zo goed als on
mogelijk. Hun onderlinge afstand be
droeg een tiental kilometers, die de
honden gemakkelijk in anderhalf uur
achter ztch lieten. Gemiddeld schoot
men per dag plm. 40 km. op bij een
temperatuur, die niet beneden 35 gr.
C. daalde. Voor die streken: een milde
koude. Om de drie dagen werd een
rustdag ingevoegd in dit steile,
zware berglandschap heus geen luxe.
De voeding bestond uit chocolade,
melkpoeder, beschuit, hondenvlees en
pèmmikan" (gedroogd, fijngestoten en
tot koeken geperst vlees,, meest van
bizons).
Voor het koene vijftal was slechts
één tent beschikbaar. Dat spaarde tijd
uit. Amundsen noemt het verblijf in
die beperkte ruimte: behaaglijk I Ja,
verwende kereltjes doen beter op zo'n
barre tocht niet mee te gaan. Om
lachend en juichend, bij een koude
van 27 gr. de strijd te aanvaarden met
een sneeowstormpje is nu eenmaal
ieders werk niet.
Amundsen roemt zijn makkers we
gens hun „moed en onverschrokken
heid zonder dikdoenerij of grote woor
den!". Een hoogst belangrijke prestatie
was de tocht over de „Duivelsglet-
scher" en „Des duivels dansvloer
„Tanzsaal", schrijft Amundsen, 't W .s
een hele uitgestrektheid. Bj aaland
schoot er bijna het leven bij in: hij
zakte door het ijs. Gelukkig kon hij
nog op het laatste nippertje een eind
touw van de slee grijpen.
Maar na de „dansvloer" kwam een
pracht van een sneeuw-landschap en
schoten ze flink op zelfs 40 km.
Tem begonnen
Roald Amundsen, veroveraar van
de Zuidpool
men weer tegen te werken: „Telkens,
na drie of vier passen lagen we op
■ons gezicht Maar niettegenstaande
dat kwamen we, prachtig vooruit
vertelt Amundsen.
Op ruim 88 gr. Zuiderbreedte vond
een kleine feestelijkheid plaats. Zuide
lijker was nog nooit een sterveling ge
komen. De Noorse vlag werd gehesen.
Amundsen moest zich even langs de
ogen vegen: „hoeveel moeite ik mij
ook gaf om het te laten Niemand
voelde op dit moment de smartelijke
wonden in zijn gezicht, veroorzaakt
door de sneeuwstorm; niemand lette
meer op zijn „winterhanden", pijnlijk
gezwollen. Zelfs de temperatuur werk
te mee om de feestvreugde te ver
hogen: „slechts" 18 gr. onder nul
De 10de December 1911 scheen de
zon over het verijsde landschap. Nog
.vijf dagen en dan was de Pool be
dwongen. Elf December twaalf
December dertien, veertien....! De
vijftiende brak aan 's Middags om
drie uur hielden de sleden stil gelijk
tijdig stil: het doel was bereikt. De
ZuidpoolDaar werd de Noorse vlag
gehesen. Het land gedoopt: „Koning
Haakon (hoo-kon) VII Land". Een
pijp aangestoken en een stuk vlees
van een zeehond opgediend Het top
punt der feestvreugde werd bereikt...
toen Bjaalandeen koker, gevuld
met sigaren, liet rondgaan. Voor rokers
was dit in „Sydpolens historie" wèl
een echte gebeurtenis.
Nadat een tent was opgetrokken,
waarin een brief werd achtergelaten.
voor de Engelsen, die. mogelijk,
onder Scott zouden volgen? aan
vaardt» bat ktoak* vijfUt da terug reis
(over de tragische reis van Scott een
volgende keer). Het gelukte talrijke,
vroegere sporen in de sneeuw terug te
vinden. De Zuidenwind hielp krachtig
mee. volgens Amundsen: „een zomer-
windje van 19 gr. C. onder nul De
opgerichte „wegwijzers" van sneeuw-
moppen bewezen uitnemende diensten!
Gemiddeld legden ze een. 30 km. per
dag af. Kerstmis naderde Weer ging
de sigarenkoker rend. En de ,„kok"
bereidde een feestmaal
„Op onze terugweg hadden wij bui
tengewoon veel geluk!", meldt Amund
sen in zijn werk: „Südpol" Wonder
boven wonder: de honden schenen
dagelijks aan kracht te winnen. Ze
vlogen vooruit. Alsof ze schik in het
avontuur hadden. Ook de mensen ble
ven in uitstekende conditie.
De 26e Januari, 's morgens om vier
uur, kwam het stoer-e vijftal weer in
„Framheim" terug, waar de achter
geblevenen nog lagen te slapen. Het
kestte enige moeite deze slapers aan
het verstand te brengen, da, ze niet
met spoken, maar met mensen te doen
hadden. En dat nog wel met mensen,
die de Zuidpool hadden veroverd.
Negen-en-negentig dagen had de barre
reis geduurd. Drie duizend km waren
afgelegd. „Zijn jullie aan de Pool ge
weest?" luidde, natuurlijk, de eer
ste vraag. „Vanzelf antwoordde
Amundsen. ..Anders hadden jullie ons
waarschijnlijk niet weergezien
Roald Amundsen heeft later de
Noordpool en de Noordelijke zeeën
bestudeerd. In 1926 is hij over de
Noordpool gevlogen. Hij wijdde zich
daarna uitsluitend aan zijn studie.
Toen hü vernam, dat de Italiaanse
Noord]>ool-expeditie (Nobile. per vlieg
tuig) verongelukt was, meldde h(j zich
aan om hulp te gaaat verlenen. In
Juni 1928 moet het vliegtuig, met
Amundsen aan boord, In zee zijn ge
stort. Van de inzittenden is nimmer
meer iets vernomen.
OPLOSSING
Klaas moet met 103 vermenigvuldi-
gen, doch laat de nul weg; hij krijgt
zodoende 103 13 90 X zijn ver
menigvuldigtal te weinig, of 19170.
Bedoeld getai is, bijgevolg, 19170:90
213.
Producten als 42 X 48' 53 X 57,
84 X 86 enz., geven als som der een
heden 10 te zien: 8 -f 2, 3 4- 7, 4 -f-_6.
De „tientallen" zijn gelijk: 4, 5, 8. De
uitkomst is dan: 5 X 4 en daarachter
2x8 dus: 2016; 6 X 5 en daarachter
3x7, dus: 3021; 9 X 8 en daarachter
4X6, dus: 7224. Bij 84 X 96 gaat het
kunstje niet op; 6 en 4 zijn weliswaar
10, maar de 8 en de 9 zijn geen even-
grote cijfers.
OPLOSSING
Sabel -
- cakes Holda eiber
maden
evers roven iepen
nijver
grens.
1. X
Volksstam nabij
Perzië.
2. X
Griekse i; ypsilon.
Kerkelijk leerstuk.
3. X
4. X
Een kub. meter.
5. x
Kromme lijn.
6. X
Hevige warmte.
7. X
Kortom; toe dan
maar.
8. X
Standaards voor
schilderijen.
9. X
Snaarinstrument.
10. X
Bewaarkluizen.
Op de kruisjes een woord, dat „mid
den in het schip" betekent.
„De heilige Briac? Nooit van
gehoord!" Nu. dat is ook best
te begrijpen. Voor deze Heilige,
uit Ierland afkomstig, moeten
we in Bretagne zijn. Dsar dragen
veel jongens zijn naam. En nog
ieder jaar wórden,.hém ter ere,
twee „pardons" gevierd. Met n
„pardon" bedoelen de vrome
mensen in dat oude Armórica
iets anders dan wij, het is n
plechtige processie, waaraan
aflaten zijn verbonden. Ook wor
den de kinderen aangeraakt met
de rfeliquie van Saint Briac.
Deze bevindt zich in een prach
tig schrijn, versierd met zilveren
motieven en figuren van „schild
pad".
In de bedevaartkerk te Bour-
briac zijn het vooral kinderen,
die aan vallende ziekte lijden,
welke de voorspraak van Saint
Briac komen inroepen.
De H. Briac leidde een leven
van versterving en ontbering.
Zijn gewaad was het gewaad der
armen en behoeftigen; zijn voed
sel was geringer dan het eten,
dat in die tijd 550) op de
schraalste dis voorkwam: droog
brood met water, zo nu en dan
gedoopt in een scheut landwijn.
Zijn bed was de harde grond
Saint Briac achtte zich onwaar
dig de H. Priesterwijding te ont
vangen; pas toen zijn overste
hem beval zich op die H. Wijding
voor te bereiden, schikte hij zich,
uit gehoorzaamheid.
De Bretonse monnik bezocht
de heilige plaatsen te Rome. De
Bisschop van Arles smeekte hem
in zijn bisdom te blijven. Maar
hij kon zijn geliefd Bretagne
niet vergeten. Daar is hij gestor
ven, vermoedelijk 555.
,,'n Paard, 'n paardm'n konink
rijk voor 'n paard!" moet eens de
Engelse koning Richard III hebben
uitgeroepen. De directies der dagbla
den zouden die uitroep tot de hare
kunnen maken: ,,'n Koninkrijk voor
papier!" Want papier is. op 't ogen
blik, uiterst moeilijk te koop. En wat
is de moderne tijd zonder 'n behoor
lijk dagblad? 'n Beschaafde samen
leving kan men zich, zonder dagbla
den, niet eens indenken.
De krant bestond al in de wereld
van Juliuc Caesar (60 v. Chr zij
heette toen: „Dagelijkse gebeurtems-
Het St.. Pietersplein kunnen we ons
wel voorstellen. Denk maar aan de
kolonnade van Bernini, die het als
twee uitgebreide armen omvatten.
Aan de klaterende fonteinen. En: aan
de obelisk van rood graniet, één enkel
blok steen, 'n Obelisk zouden we 'n
„gedenknaald" kunnen noemen. Op
de spits staat 'n kruis. De naar de
basiliek gekeerde zijde vertoont het
opschrift: „Christus vineit... Chris
tus overwint; Christus regeert; Chris
tus beveelt; Christus besëherme Zijn
volk tegen alle kwaad!"
Aan die obelisk, midden op het plein
is een hele geschiedenis verbonden. Te
beginnen met keizer Caligula',, Laars
je") een jongeman zonder ernst, echt
een kwajongen! Hij liet de obelisk uit
Egypte naar Rome brengen, op een
apart gebouwd schip. De naald kreeg
een plaats ter hoogte van de sacristie
van St. Pieter. Paus Sixtus V, in vele
opzichten de bouwmeester van het
nieuwe Rome (t 1590) liet de obelisk
naar het plein overbrengen. Tijdens
de werkzaamheden, met de primitie
ve hulpmiddelen van die tijd, mocht,
op straffe des doods, door niemand
worden gepraat. De zuil was al een
flink eind onderweg, de hoogte in,
toen, plotseling, de touwen meega
ven en dreigden te breken. Uit het
volk klonk nu een stem: „Water op
de touwen!" Deze krompen samen en:
het succes was verzekerd.
De man, die geroepen had. kreeg
van Paus Sixtus V het voorrecht de
palmtakken voor Palmzondag te mo
gen leveren. Deze gunst strekte zich
ook over zijn nageslacht uit naar
kat haat; tot in oom dagsn tooi
sen". En heeft bijna vier eeuwen be
staan. Op zo'n leeftijd kan zelfs „Da
Maasbode" niet bogen.
En wat 't papier betreft, dat heeft
ook al 'n hele geschiedenis achter da
rug; het moderne papier dateert uit
de pl.m. 8e eeuw. Nu er „crisis" heerst
in 't papier, houdt zich zelfs da
„Unesco" met dit vraagstuk bezig.
De oorzaken van deze „crisis" zijn
velerlei; gebieden, zoals Finland en
Duitsland, geraakten gedeeltelijk in
Russische handen en Rusland denkt
niet aan uitvoer. Zweden bezit mil-
lioenen hectaren aan bossen hout is
immers de grondstof van krantenpa
pier en het vervoer is er billijkl
Ontzaglijke vlotten zakken de rivier
af. naar Sundsvall, waar zeer veel
hout wordt verwerkt. Maar meer dan
„zeer veel" kan eenvoudig niet.
De Zweden vellen 's winters niet
meer bomen dan rij 's zomers kunnen
aanplanten. Zelfs in Zweden is do
papierprijs sedert 1950 met 40 pet ge
stegen.
Ook Engeland en Frankrijk kennen
'n papiercrisis; vooral Engelse week
bladen en kranten hebben er mur
onder te lijden Am°-ika r - a
hebben nog overvloed maar wie
kan in die landen kopen?
In Italië, waar de papierprijs sihds
vorig jaar met bijna 70 pet is geste
gen, rekent men °P regeringshulp.
Men zegt daar: .jpapier-crisis betekent:
beschavings-crlsis", en geen regering
ma? zoiets werkeloos aanzien.
Intussen heeft men elders al proeven
genomen met eucalyptus en bamboa
ais grondstoffen. Of 'i helpen aal!
