Nieuwe Schiedamsche Courant | 1951 | 19 december 1951 | pagina 2

Nieuws uit ST AD en OMTREK
Voor

De

f 3.500.000.- raken

veel stank

slagader voor de stad is nu

we

kwijt

op peil

Kunstgenieting voor iedereen

dilettanten prachtig gestart

s0e

WINTERTOURISME IN BELGIE

P

5S

Ontwikkelingsavond door

Het rioolgemaal is het hart

Gijsbert Nieuwland zei behartigenswaardige

dingen

De kustde Ardennende hoofdstad

NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT

Kassier verduisterde
12.000

13.000ste schip binnen

K

WOENSDAG 19 DECEMBER 1951

PAGINA 2

Al in gebruik

Watermassa

DE BURGEMEESTER KON
OVER DE BRUG KOMEN

Ooievaarsbrug eerste stap

SCHRIJFT IN

UIT burgerzin

Een prachtig boek van dr Gombrich

Frisse ogen

Oostende vooraan

Des winters in de Ardennen

Ook Brussel weert zich
geducht

BESTUURSRAADS
VERGADERING K. A. B.

katholieke leeszaal

SLUITING BUREAU VOOR
BEROEPSKEUZE

LAATSTE BERICHTEN

Rotterdam—Antwerpen

Redevoeringen van wethouder
Van Tilburg en burgemeester
Oud worden gepubliceerd

SLUITING MOEDERCURSUS

GESLAAGD

BURGERLIJKE STAND

DEVIEZENREGELING EN
AUTOTOERISME

PRIJZEN JAN CAMPERT-
STICHTING UITGEREIKT

NED. VRACHTENMARKT

Vo

Door een enkele druk op de knop heeft hedenmiddag om ongeveer
uur de burgemeester van Schiedam, mr J. W. Peek, de nieuwe centrale
rioolbemaling in gebruik gesteld. Na ruim vier jaar arbeid is niet alleen
het stadsbeeld achter de Broersvest grondig gewijzigd, maar heeft Schiedam
een der modernste rioolgemalen van Nederland ingeschakeld in een der
voornaamste taken in een geordend stadsleven, het kwijtraken van wat
overtollig is en werd. In niets doet dit gebouw aan zijn voorganger denken.
Het oude rioolgemaal, berekend op de kleine stad, lag verborgen tussen
de ruine en de Rijks H.B.S.; het had geen andere dan zijn min of meer
onwelriekende functie, die niettemin zeer nuttig gebleken is. Dit nieuwe
gemaal is niet alleen een bittere noodzaak, het is een stedebouwkundig
zeer fraaie noot als afsluiting van het singelcomplex in het Oosten, als
oplossing tevens van 't Marconistraat-vraagstuk, dat al sinds de voor-oorlogse
jaren op een oplossing wachtte. Schiedam moet voor dit werk danken
de directeur van Gemeente Werken, ir Aikema, die bijtijds de noden in
dit en ander opzicht gezien heeft, de adj.-directeur ir Moesker, die door
een grondige studie de gegevens kon verschaffen, aan de hand waarvan
dit gemaal tot stand kwam, de stadsarchitect de heer De Haas, die voor
het uiterlijk zorgde en met eenvoudige middelen een evenwichtige en alles-
tins aangename vormgeving bereikte, de heer Schipper, die het stedebouw-
Jtundig voortreffelijke karakter ervan met zijn plantsoen-aanleg heeft
ondersteund en B. en W., die bijtijds de credieten beschikbaar stelden.

De grote hal, icaarin de zes motoren staan opgesteld.

Het moet een grote voldoening zijn
voor alle werkers aan dit object, dat juist
in deze tijd, waarin het crediet uitermate
schaars wordt, deze ingebruikstelling kan
plaats vinden. Wat er nu verder ook nog
zou kunnen gebeuren. In ieder geval is
een der slagaders van iedere stad en een
der noodzakelijke voorwaarden voor de
geringste uitbreiding aanwezig.

Want waarom is dit -gebouw zo belang
rijk? Het oude gemaal kwam niet alleen
capaciteit te kort voor zijn beperkte taak.
het bemalen.van de oude stad en het Oos
ten, het was totaal onvoldoende om de
stadsuitbreidingen voor zijn rekening te
nemen. Reeds vóór de oorlog werd achter
het Julianapark een rioolgemaal gezet,
dat het Westen, het Frankenland, bemaal
de en het rioolwater loosde op de Water
weg. Deze oplossing had men voor ieder
van de nieuwe gemalen kunnen kiezen.
Naar mate de 1=tad groeide, had men
nieuwe gemalen kunnen plaatsen en deze
met de Maas kunnen verbinden. Niet al
leen zon deze oplossing weinig naar de
zin van het Hoogheemraadschap Delfland
zijn geweest, omdat dit toch al vecht te-
gén de verontreiniging van de polders,
maar zij was ook duurder. Het bleek
goedkoper om diverse rioolgemalen door
middel van een persleiding aan te sluiten
op het Centrale Gemaal Marconiplein.
Bovendien kan in de randstad Holland
met de enorme hoeveelheden vuil water,
die op de rivieren en boezemwaters ge
loosd worden, de tijd niet ver meer zijn.
dat tegen de verontreiniging bepalinigen
gemaakt zullen worden. Deze zullen riool
waterzuiveringsin!-tallaties noodzakelijk
maken. Wat is dan vanzelfsprekender dan
dat deze zuiveringsinstallatie tot één be
perkt kan blijven. De grond hiervoor is
nu reeds in Nieuw Mathenesse, vlak langs
de persleiding, gereserveerd. Aansluiten
is gemakkelijk.

De bemaling geschiedt reeds ongeveer
een half jaar via het centrale rioolgemaal,
want bij ieder nieuw stuk, dat aangeslo
ten kon worden, moest de taak van -,1e
vroegere bemaling worden overgenomen.
Vandaalg is echter het ogenblik gekomen
waarop alle grote aansluitingen^ tot stand
kwamen. Het is -met de onrust in de bin
nenstad voor een goed deel gedaan. Ten
minste.

Van Gedeputeerde Staten werd 'bericht
ontvangen, dat met de demping van de
Raam en de Zijlstraat en met de riolering
hiervan begonnen kan worden. Dat bete
kent dus opbreken in die contreien, al
zal wel iedereen deze onrust voor lief
reman, als het rescltaat mee overwogen
v --M. Aanbesteed moet bovendien wor
den h=t leggen van de persleiding van de
r-'-'.-nrsbrug door de Kerkrtraat over
"-oersvest door de Korte Singelstraat
r' ar het rioolgemaal. Dit is een deel van
de persleiding, welke het gemaal Nieuw
land tussen de Hermes-velden met het

centrale gemaal verbindt. In de Ooie-
vaarsbrug liegen de buizen daarvan ul.
Maar het allervoornaamste werk is van
daag afgesloten.

Reeds enkele malen beschreven wij de
werking van het Centrale gemaal. Volop
werkt ook reeds het rioolgemaal in Ke-
thel, dat alleen het huiswater verwerkt,
omdat er een aparte drainage lis voor het
regenwater, dat op de poldersloten loost,
In dit rioolgemaal Kethel zijn ervaringen
opgedaan met de -kern van de gehele in
stallatie, de commuters. Deze „vlees
molens" hakken door fijne roterende bij-
tels het grove vuil aan stukken, waardoor
de pompen van het rioolgemaal niet be
schadigd kunnen worden. Volgens de
handleiding moeten deze bijtels eens in
de paar maanden vernieuwd worden,
maar het eerste stel werkt nu reeds een
half jaar zonder mankeren. In Amerika
is men op sommige plaatsen met deze
„Commuters" zover gegaan, dat men he>
normale huisvuil via een riolering af
voert. Wij zouden de compostbereiding
noch de twee-maal-wekelijkse ratel op de

vroege ochtend niet willen missen. De er
varingen met de installatie zijn inmiddels
hier boven alle verwachtingen gegaan.

Het rioolwater, dat aan de kant van de
Korte Singelstraat binnenkomt, hetzij van
de directe riolering, hetzij van de pers
leidingen van andere gemalen, krijgt ge
legenheid de zware delen te laten bezin
ken in een voorruimte, die eens in het
halfjaar met een kolkenzuiger van de
Gemeentereiniging kan worden leeggezo
gen. Dan komt het water In de ruimte,
waar de drie commuters staan opgesteld.
Via deze commuters komt het in de ver
deelruimte, waar de t-lurven van de pom
pen in uitmonden. Er zijn zes van die
knapen. Twee van betrekkelijk geringe
capaciteit, n.l. 550 m.3 per uur bij 6. m.
opvoerhoogte, één van 1100 m.' per uur
en drie met tezamen een capaciteit van
6600 m.3.

Dit lijken niet alleen enorme hoeveel
heden, maar het zijn grote hoeveeheden,
omdat er vrijwel nergens in de stad, dan
in de havens, gelegenheid bestaat veel
water op te bergen bij hevige regenval.
Er zijn geen boezems voldoende.

Het gemaal is dan ook berekend op de
hevigste regenval Komt die. dan halveert
men zelfs de hoeveelheid water, die de
persleiding; naar de Waterweg zou moeten
verwerken door de noodpersleiding naar
de Buitenhaven in gebruik te nemen. Im
mers het zou een onoplosbaar probleem
worden buizen van het Marconiplein via
de Lange Singelstraat, de Nieuw Mathe-
r.esserstraat, de Maai-dijk en de Voor-
hsvenkade zo groot van doorsnee te ma
ken, dat zij die grote hoeveelheden ge
makkelijk zouden kunnen verwerken. 1
Meter doorsnee is toch al een hele lap.

Nu kan er 13.000 m.3 per v.ur weg-
gestouwd worden. Die vallen hoogstens
10 keer per jaar. De 'leiding naar de Bui
tenhaven is nog een decimeter breder in
diameter.

Wij hadden het al over eventualiteiten.
Dat men op alles gerekend heeft, gaat
zelfs zover, dat er een diesel-generator
staat, die in geval van nood voor de elee-
Irische pompen van resp. 25, 50 en 425
p.k. de stroom kan opwekken. Men moet
onwillekeurig aan de laatete oorlog terug
denken om te begrijpen, hoe belangrijk
dit is. Is de bouw een werk des vredes;
wij wezen er al op. hoevee! ervan In de
oorlog werd uitgedokterd. Want vóór de
oorlog was er al een plan om een nieuw
rioolgemaal te bouwen op deze vlakte,
maar meer naar de kleuterschool toe
maar de verandering van de stadsgrenzen
en de uitbreidingsmogelijkheden. welke
Schiedam kreeg, maakten een totale her
waardering en herberekening van de ge
gevens noodzakelijk.

Dank zij deze studie, in een lijvig boek
door is S. Moes'ker vastgelegd, is alles nu
zo uitgerekend, dat dit gehele gebouw
werk 'biedt aan één man. Meneer De Vla-
mimg heeft heel wat tijdig nodig om van
hc-t ene eind naar het andere te komen,
maar het is zo voor hem uitgekiend
dat hij alleen maar erop heeft toe te zien,
dat de automaten hun werk doen. Want
alles regelt zich vanzelf. Door vlotters
worden bij groeiende waterstand achter
elkaar de pompen in werking gesteld, zo
dat bij heviger regenval spoedig het werk
van de kleinen door de groten wordt
overgenomen. Zelfs het regelen van de
afsluiters, die het water naar de Buiten
heven brengen, gaat automatisch. Later
zal het rioolgemaal Nieuwland ook nog
in tijd van nood door een kortere leiding
op de Nieuwe Haven bij de Vlaardinger
Poort kunnen lozen. Maar ook daar zal
het openen der schuiven mechanisch ge
beuren.

Tot op heden heeft dit alles 3.500.000
gevraagd. De heer Dp Haas, de architect,
zal U weten te vertellen, dat het meeste
ervan in de grond' zit. Niet alleen aan
kostbare machines, maar vooral aan fun
dering en bijzondere technische construc
tief. Die constructies hebben de heer De
Haas voor moeilijkheden en mogelijk
heden geplaatst. De strenge indeling van
de onderbouw vroeg om voortzetting
hiervan in het uiterlijk. Dank zij de sa
menwerking tussen Schokbeton, die de

betonnen spanten op de millimeter nauw
keurig afleverde en Braat in Delft, die
voor de stalen ramen zorgde, kon alles
als een meccano-doa? gemonteerd wor
den.

Wat gaa> dit alles ons nu opleveren?

De lang verbeide methode om van de
stank in de Schiedamse havens af te ra
ken, omdat aanzienlijk minder huisaan
sluitingen op de havens zullen lozen. Im
mers het rioolgemaal Broersvest loosde
op de Buitenhaven. Wel blijft het gedeel
te van de stad tussen de twee havens op
deze wateren het huiswater kwijtraken,
maar veel oud zeer gaat verdwijnen,
vooral de stankverspreiders Raam, Zijl
straat en later de Noordmolenstraat en
St. Annazusterstraat.

De Schiedamse industrie is niet geheel
ongemerkt aan dit werk voorbijgegaan,
want de Fa Breve leverde de stenen front-
thuur voor de vijver. Pompen en motoren
kwamen van Stork Co in Hengelo,
waarvoor W. Smit Co, Slikkerveer, het
electrisch gedeelte leverde. Pieter Starre-
veld versierde de 'gevel met eenvoudig
beeldhouwwerk en de Fa Gellings maak
te het siersmeedwerk.

Toen deze week de eerste paal voor
de Technische school geslagen werd,
moeten velen zich hebben afgevraagd,
hoe het nu met de verbinding staat van
deze school met de stad. Immers de pont
over de Noordvest kan men niet meer
dan als een noodoplossing zien. Dat deze
kwestie al veel langer onder ogen werd
gezien, blijkt uit de eis, die Gedeputeerde
Staten stelden, toen de Gemeente het
Uitbreidingsplan Nieuwland voorlegde.
De verbindingen van dit deel met de
oude stad waren abominabel en alleen
enkele forse nieuwe oeververbindingen
konden hierin verbetering brengen. Van
daar, dat aan de goedkeuring van het
Uitbreidingsplan de eis gekoppeld werd
om een nieuwe Ooievaarsbrug te bou
wen. Een eis, die als logische conse
quentie de bouw van een nieuwe brug
over de Noordvestgracht zal moeten krij
gen, maar daarover is men in een inves-
teringsarme tijd wat stiller.

Dit klemt temeer, daar er plannen
schijnen te bestaan om te beginnen met
het nieuwe Katholieke centrum, dat
achter de Noordvestsingel geprojecteerd
schijnt te zijn.

Wat wij vandaag vieren is dus de eer
ste stap naar een verbreking va" de
kluisters van oud-Schiodam. We hebben
een grote, zware stap over de Schie ge
zet als voorbode van andere zware stap
pen, die onder de laars van de vooruit
ging de oude krotten in deze buurt zullen
vermorzelen.

Er zijn al veel huizen onder de slopers
hamer gevallen, die hier een breedte van
18 meter straat hebben vrij gemaakt, de
mond van de grote radiaalweg, welke
over Noordvest, spoorbanen en toekom
stige Rijksweg heen naar Noord Kethel
zal gaan lopen. De nieuwe brug heeft
alle herinneringen weggevaagd aan de
oude Ooievaarsbrug, al heeft zö de om
geving de dienst bewezen het markante
geveltje van het huis van de fam. v. d.
Toorn meer uit te doen komen.

Wat. by een brug als die over de Var-
kenssluis in de lucht hangt, dat zit by
deze brug in de kelder. De lange brug-
klap met het wegdek hangt practisch in
evenwicht met een stuk klap, dat inde
kelder verdwijnt. Met zo gering mogelijke
kracht kan dus dit evenwicht 'ten gun
ste van het tegenwicht verbroken wor
den en de brug gaat open. Zo simpel
als wat. De landhoof'den zijn met elkaar
verbonden, zodat de brug enigszins het
karakter heeft van een dok. In het ver
bindingsstuk zijn alle leidingen voor nu
en voor de toekomst verankerd.

Ir S. Moesker is als leider van de
afd. Waterbouw van Gemeentewerken
de man, aie voor het ontwerp verant
woordelijk is. Alle tekeningen, bestekken
en contracten werden door de dienst van
Gemeente Werken opgemaakt. De on
derbouw is van de Gebr.'s Nederveen
en de brug. zelf van Werkspoor, Am
sterdam.

Ir L. de Haas zorgde voor het uiter
lijk van de brug, van het huisje van
de landhoofden van de leuningen. De
Burgemeester kon vanmiddag over de
brug gaan, omdat de Raad met 700.000
voor deze bouw over de brug wilde ko
men.

(Advertentie)

Woningbouw-lening 1952

Wielrennen is een enige sport. Als het
geen enige sport was, hoe zou Martin
Duyzings er dan zulke heerlijke lappen
over kunnen dichten. Bordewijlc zegt wel:
Geef een schrijver een steen en hij
bouwt er een hele straat van', maar tus
sen schrijvers en journalisten gaapt een
brede kloof. Extra breed waar het be
treft het gilde van de sportjournalisten.
De schrijver leeft bij de gratie van de
„Dichtung"; de sportjournalist bij die
van de „Wahrheit". Waarmee ik nog
maals wil zeggen, dat er in de wieler
sport zeer veel moet zitten om er dien
overeenkomstig veel uit te kunnen halen.

Aanvankelijk dacht ik altijd, dat het
de liefde voor de natuur was, die het
rennersbloed op temperatuur bracht om
in vloeiende stijl achter elkaar via de
geijkte „Rondesof „Tours" wat van de
wereld te zien. Wie het filmjournaal zag
vanenkele rondes, moest deze conclusie
vislikken. Juist als het mooi werd, druk
ten diverse heren hun neus dieper op het
stuur en begonnen het onmogelijke werk
je liet grind of de steentjes van de weg
te tellen. Vandaar de bijnaam Bric
Schotte, de boekhouder. Geen moment
twijfelend aan de integriteit van dit
blad en deszelfs journalisten heb ik ver
dere naspeuringen naar hel diepere we
zen en genot van de wielersport laten
varen en heb er mij bij neergelegd, dat
het een geloof is. Het gaat mijn verstand
te boven. Ik moet hier aannemen op ge
zag van een ander. En hoe gaarne doe
ik dit. waar het zulk een gezag betreft.

Bijtijds heb ik het geloof omhelsd,
want wat ik Zondag beleefde, had pril
ontluikende overgave teniet kunnen doen.

Ik teas in de Volksbond en zag daar,
hoe ettelijke wielrenners stonden te trap
pelen om op een Sisyphus-apparaat te
gaan zitten, dat met de huiselijke naam
„Home-trainer" werd betiteld. Die Si
syphus was een oude Griek, die de goden
had vertoornd en daarom in de onder
wereld steeds een steen tegen een berg
moest wentelen, die dan bijna boven door
onzichtbare handen weer naar beneden
gegooid werd, waarna alles opnieuw be
gon. Zo ook hier. Nu was het echter
geen straf, maar een sport. Een enige
sport, naar wij geloven. Daar gingen ze
de Pedaalridders, de Renners van Schie
dam, FeijenoordApollo, De Spartaan,
de Hoekse Renners en de Swift Combi
natie. Zij spurtten op hun fietsen zonder
een steek vooruit te komen en konden
zelfs niet zien, hoe achter hen een pijl
langzaam opliep. „Zullen wij niet een
aardige landschapsfilm draaien", sugge
reerden wij aan een der bestuursleden.
Dan hebben ze tenminste de illusie niet
voor niets te rijden". Óe man hoorde ons
niet. Hij ging geheel op in de verrichtin
gen van de heren renners. Er was één
voordeel. Het publiek kon nu tenminste
niet onvenvachts oversteken.

Ik vind het heerlijk om in de wieler
sport te geloven, want dit geloof vindt
een heerlijke bekroning in de overden
king van de uitersten. Men zal iets an
ders dan dat werk van Sisyphus moeten
bedenken om deze sportgelovigen te
straffen in het hiernamaals. Hun zinloze
arbeid hebben zij al achter de rug.

Zinloos tenminste in de ogen van de
niet-gelovigen. Maar wij zijn dat geluk
kig niet meer.

LEO

Over beeldende kunst schrijven op een
geleerde manier is niet moeilijk. Het jar
gon van de kunstcritiek bevat tal van
vage uitdrukkingen die alle nauwkeurig
heid hebben verloren, en het is voor
iemand die over kunst schrijft maar al
te verleidelijk zich achter deze onbe
grijpelijke vaagheden te verschansen. Hij
zal zich dan aan het lezerspubliek wel
licht voordoen als een diep peilende
kunstkenner, maar hij zal zijn doel voor
bijschieten. Want zijn geschrijf zal de
lezers het gevoel geven dat het begrij
pen en genieten van kunst slechts aan
een bevoorrechte groep van mysterieuze
fijnproevers is voorbehouden.

Maar de kunstbeschrijver die het goed
meent met de kunst en met het publiek
zal juist moeten trachten de kloof van
misplaatst ontzag en onverschilligheid,
die de massa verwijderd houdt van de
kunstgenieting, te overbruggen. Door op
begrijpelijke wijze de schoonheid van de
kunst te beschrijven en door de remmen
de vooroordelen weg te nemen die het
grote publiek kopschuw maken voor
alle artistieke weergeving waarin de
werkelijkheid niet aanstonds herkend
wordt.

Dit nu is zelden op een meer heldere
en meer overtuigende manier gebeurd
dar dr E. H. Gombrich het doet in zijn
onvolprezen boek „The story of art", dat
dezer dagen in Nederlandse vertaling
verscheen onder de titel „Eeuwige
Schoonheid" (Uitg. W. de Haan,Utrecht).

De schrijver is een zeer knappe
kunsthistoricus, maar hij bewijst in dit
boek een nog betere paedagoog te zijn.
Zijn eerste taak was om de lezer
zijn boek is zowel voor leken op kunst
gebied als voor insiders belangwek
kend van eventuele vooroordelen te
bevrijden. Dat doet hij in een mees
terlijke inleiding, waarin hij het goed
recht van de kunstenaar, om de natuur
met eigen ogen te zien, bepleit en als
voorwaarde voor de kunstbeschouwer
stelt dat hij zich los moet maken van
conventionele voorstelling en eigen
visie, om open te staan voor hetgeen
de kunstenaar heeft willen uitdrukken.

Dan is de lezer rijp om met frisse ogen
de beeldengalerij van dr Gombrich te
zien en met vertrouwen diens commenta.
ren te volgen. Die commentaar vertoont
nergens de droge wetenschappelijkheid
van de vakman, noch de pedanterie van
de „kenner". Hij is een gemoedelijke mu-
seumgids die met zijn lezers een rond
gang maakt langs de schoonste en voor
de ontwikkelingsgang meest karakteris
tieke voortbrengselen uit de kunsthisto
rie. Ieder monument dat hij bespreekt,
is afgebeeld en bij iedere illustratie ver
telt hij dan met een schijn van willekeur
wat hij in dit werk ziet en waarom hij
het mooi vindt.

Die willekeur is inderdaad slechts
schijn. Want wie het boek doorleest, ont
dekt er een duidelijke lijn in. Vanaf de
praehistorische kunstenaars tot de mo
dernsten wijst hij de voortdurende golf
beweging aan van veranderingen en
overlevering. Telkens noteert hij de sa
menhang van een bepaald werk of een
bepaalde stijl met het verleden en de
betekenis ervan voor toekomstige kun
stenaars.

En dit alles op de toon van een docent
die zijn pupillen kent, hun moeilijkheden
en hun zwakke punten en die onderhou
dend vertellen kan omdat hij zich niet

(Van onze Brusselse correspondent)
Des winters aan de kust.

DAGBl AD VOOR SCMCDAM fR OMSJRCRtR

73ste Jaargang No. 21724.

De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn tijdelijk gevestigd in het
gebouw RK. Volksbond, Lange Haven 71,
Schiedam. Telefoon Administratie 66152.
Telefoon Redactie 87423.

Giro-nummer 9095 ten name van de N.V.
De Courant De Maasbode, Rotterdam.

ADonnetnen'spfijs
1 70 per maand

A-lvu» lentil- pi 1.1?
j 0 15 pfi ti'll m. n
In Mt'fU'

k 'imhih'rt'E mi'M ur millimeter hoogte
Bi; .'oiitu t oe.deii ageie tarieven, welke
bii ie nihnniatratits ol bij de erkende
ad/er tent e bureau* verkrijgbaar zijn.
K im tuenen (kielne advertentiën) tot 20
wuorden 50 cent. Elk woord meer 3 cent.
Maximum 80 woorden. Plaatsing uitsluitend
bij vooruitbetaling.

Alle advertentie-orders worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regelen voor
het Advertentie-wezen
Directeur: J. Kuijpers.

Hoofdredacteur; Leo J. M. Hazelzet.

Gelijk dat in veel andere landen het

§eval is, speelt ook in dé economie van
elgië liet tourisme een belangrijke rol.
Over het lopende jaar was er een omzet
van ruim drie milliard francs mede ge
moeid. Dit werd mogelijk gemaakt door
o.m. de komst van 40 pet meer touristen
uit den vreemde dan in 1950. Niet min
der interessant Is de vergelijking met
het jaar 1937, dat een zeer goed toeris
tenjaar was, en toen men nog niet eens
wist wat deviezen moeilijkheden waren!
Welnu, 1951 overtrof het cijfer van 1937
met 12 pet.

Men is dus op de goede weg. Doch
degenen die zouden denken, dat men
hier nu maar rustig het volgende zo
merseizoen afwacht, in de hoop dat het
minstens even goed zal zijn als dat van
1951, kennen de Belgen niet. Van die
toegenomen touristische reislust willen
zij thans gebruik maken om het mes
langs twee kanten te doen snijden. Zo-
mertourisme is goed en wel, zo redeneert
men hier nu, maar zomer- en tegelijker
tijd daar ook wintertourisme aan vast
koppelen, is nog veel beter! En de Belgen
zjjn aan het werk gegaan, om dit ideaal
te verwezenlijken.

De kuststeden, die tot nog toe van
enkele zomermaanden soms waren
dat, wegens slecht weer, maar weken
fhoesten „leven", willen nu ook een win
tertourisme in het leven roepen. Natuur
lijk niet om het zwemmen in Ijskoud zee
water aan te moedigen. Neen, zij willen
het, naast het aantrekken van een
cliëntele voor hun magnifieke kuurinstai-
laties, zoals het Thermenpaleis van Oost
ende, meer langs de ontwikkeling van
artistieke en culturele week-ends zoe
ken.

Het lag voor de hand, dat de koningin
der Belgische badsteden het voorbeeld
zou géven.

De Oostendenaars zijn een taal en
wilskrachtig ras. Men weet daar wat
strijden en worstelen is. Nagenoeg dui
zend jaar geleden was hun stad eerf
klein vissersdorp, dat eerst rond 1267 wat

ende over een der mooiste Casino-Kur-
zalen van Europa beschikken, waarvan
reeds volgend jaar grote gedeelten in
gebruik worden gesteld, welke dan een
der brandpunten zullen vormen van het
wintertourisme, waarvoor men nu al aan
het werk is.

Een vijfjaren plan voorziet in het op
nog groter schaal perfectionneren van
een reeds zeer moderne vissershaven,
met een vloot volgens de nieuwste be
grippen.

Men heeft daar ook de laatste hand
gelegd aan fabrieken, waar gefileerde
zeevis onder temperaturen van 40 a 45
graden C. wordt bevroren, om in keurige
verpakkingen, als waren het dozen pra
lines, in de magazijnen verkocht te wor
den. De afval, die 50 tot 60 pet van de vis
bedraagt, wordt tot meel verwerkt, voor
varkensvoeder en ander dergelijk ge
bruik. De Oostendenaren zijn zeer trots
op .deze specialiteit van hun stad, doch
de koningin der Belgische badsteden
streeft nog andere hobbies na. Zij zal ook
de huidige jachthaven aanmerkelijk uit
breiden. Verder zal een zeestadion wor
den gebouwd, waar in 1954 de wereld
kampioenschappen voor roeien zullen
plaats hebben. Ook staat het aanleggen
van een slipway voor schepen van 2Ó00
ton nog op het programma. Niet minder
dan één milliard francs werd voor het
verwezenlijken van al deze plannen uit
getrokken.

Niet meer gedurende enkele maanden
of weken, maar gedurende heel het jaar,
wil Oostende voortaan ten dienste van
het internationaal tourisme staan. Het
verleden is daar om te bewijzen, dat, als
de Oostendenaars iets willen, zij dat met
hun energieke wilskracht ook weten te
Volbrengen.

f 4.95 per kwartaal

n 40 per week

.r avw.me Rr,i„mö.ee<ite op de voorgrond trad. toen het stadsrech-
h..uB,e ten ontving uit de handen van Marga-

■e, mier „p reddctiuneie -etha, gravin van Vlaanderen.

Vijf maal heeft, in de loop der eeuwen,

de zee deze stad vernield. Vijf maal heb
ben haar inwoners ze weer opgebouwd,
steeds groter, steeds mooier. Voorts
hebben nog vier maal oorlogen en bele
geringen haar eveneens met de grond
gelijk gemaakt. In 1945 waren 5000 van
haar 9000 woningen verwoest. Ook die
rampen zjjn de Oostendenaren te boven

Wat nu het wintertourisme in de Ar
dennen betreft, dit zal hoofdzakelijk op
het natuurschoon en op de regionale
gastronomie worden afgestemd. Wie kent
niet de aangrijpende schilderachtigheid
der Ardennen in de zomer? Wie herin
nert zich niet haar majestueuze, door zon
beschenen rotsen, haar smaragdgroene
bossen, haar oude kerken en kastelen,
haar bergen en dalen?

Men kent dit alles alleen echter
maar in het zomerse gewaad. Nochtans
de Ardennen zijn in de winter, als een
voile van sneeuw haar bedekt, zo moge
lijk, nog aantrekkelijker. In dat aspect
zagen haar echter maar weinigen. Men
wil thans nu het verkeersprobleem per
trein en bus zo gemakkelijk is, ook de
winterse Ardennen propageren. Eerst de
wonderlUk-moole winterlandschappen be
zoeken, daarna, in de gezellige hotels en

gekomen."Over enige jaren zullen de irestaurants, niet zelden met rustieke
laatste littekens van de jongste oorlogs- atmosfeer, genieten van smakelijke re-
rampen ztin uitgewist. In 1953 zal Oost-lglonale spijzen, geaccompagneerd door

de delicieuze wijnen van „la douce
France".

Brussel, de hoofdstad, deed eigenlijk al
lang aan wintertourisme, vooral met
haar ontelbare manifestaties op arti
stiek gebied. Zij heeft daar echter sedert
drie jaar een nieuwe „onderneming" aan
toegevoegd, iets van sensationele aard:
de iichtfeërie en het seizoen van Brussel.
Sedert 7 December, viert de licht-orgie

hier hoogtij. Hele boulevards en plaatsen,
zijn op werkelijk toverachtige wijze ver
licht. Enorm is van nu af aan reeds de
belangstelling, die niet alleen uit Belgie
zelf, maar ook uit Nederland, Frankrijk,
Engeland, Duitsland en zelfs uit Zwit
serlanden Amerika aan de dag wordt

gelegd. Zelfs witte kornetten zagen wjj,
van kloosterzusters, die met haar pu
pillen haar ogen de kost kwamen geven.

Samen met de feërie, is ook het artis
tieke, het gastronomische en het hoofd
stedelijke aspect van het „seizoen van
Brussel" iets wat door kwaliteit en volu
me respect afdwingt. De schouwburgen,
de opera, de expositie-zalen waarborgen
hoogtepunten van kunst en cultuur.

Een expositie van oude en nieuwe
kant, samengesmolten met de meest
luxueuze tafelserviezen, is voor liefheb
bers reeds een bezoek overwaard. In alle
restaurants domineert de gastronomie!

Het grootsteedse aspect is niet min
der verbluffend. Twee staaltjes daarvan
vormden de Fantastische Nacht en het
feest ten stadhuize, waarop prinses
Josephine-Charlotte als eregaste tegen
woordig was.

Bij de Fantastische Nacht waren alle
zalen van het grote Hotel Métropole op
de Brouckèreplaats betrokken. Overal
in die zalen speelden orkesten, waren er
attracties, werd er gedanst. Drie dui
zend aanwezigen.

De receptie op het stadhuis was niet
minder grandioos. Het lag daar, met al
zijn verlichte vensters, als een sprookjes-
slot, in het midden van andere magni
fieke getuigen van het bouwkundig ver
nuft uit het verleden. Ontelbare autos
brachten de invités, de dames in avond
toiletten, de heren in rok of uniform,
waarop de schittering van vele decora
ties. Er waren de nationale gewaden uit
Chin. uit Indonesië, uit India: een Oos
terse inslag op dit westerse feest.

Voorafgegaan door de stadsstafdrager
en hellebaardiers in hun kleedlj uit de
17e eeuw verscheen de tengere prinses,
aan de zijde van de burgemeester in
ambtsgewaad, die, op zijn beurt, gevolgd
werd door zijn wethouders, eveneens in
uniform, en de gemeenteraadsleden.

Na de presentaties, schreed de prinses
met hetzelfde gevolg door de gothische
zaal, waar duizend genodigden haar
toejuichten.

Overal stonden buffelten opgesteld. Er
werden door de dames fortuinen aan ju
welen gedragen. De aanblik van dit
schouwspel was werkelijk indrukwek-
Icead.

Uiterst voldaan verlieten gisteren vele
Schiedamse muziekbeoefenaars het
Volksgebouw aan de Tuinlaan. Maar nog
meer voldaan dan zij, kon de inleider van
de ontwikkelingsavond, de heer Gijsbert
Nieuwland, zijn over het succes en de
betekenis van zijn voordracht. Een suc
ces, dat mede gedragen werd door de
leden van zijn kapel, de marinierskapel,
die lieten horen wat er met de verschil
lende houten blaasinstrumenten te berei
ken valt. Deze gehele last van tevreden
heid en dankbaarheid viel terug op de
Sectie Muziek van de Schiedamse Ge
meenschap, die door het bestuur van de
S.G. in staat werd gesteld deze avond te
organiseren.

Aanvankelijk schenen er onoverkome
lijke hindernissen te rijzen, toen bleek,
dat de piano niet de juiste stemming had,
maar in de loop van de avond heeft men
deze hindernis met behulp van een haas
tig gerequireerde pianostemmer geno
men. Intussen had de heer Lansbergen,
voorz. van de Sectie Muziek, er bij de
opening zijn vreugde over uitgesproken,
dat van de zijde van de overheid belang
stelling voor deze avonden werd getoond.
Wethouder mr M. M. v. Kinderen van
Culturele Zaken was aanwezig. Niet al
leen bij de overheid, maar ook in de krin
gen van de muzikanten zelf groeit het
begrip van de ware betekenis van bet
musiceren in een dilettantenorkest.

De heer Holl sprak nog enkele woor
den, waarin hij o.a. de heer Nieuwland
prees met de volgende woorden: „Zelden
zagen wij een Rotterdammei-, die jzo m-
natiek Schiedams kan zijn. Misschien
U wel de eerste van een hele serie

De heer Nieuwland maakte het zie
huiselijk bij zijn praatje, dat als "a" p
de ontwikkeling van de blaasins
ten vanaf de oudste tijden in vogelvlucht
overzag om nadien bij de van

de huidige harmonie- en fan far o Psen
te belanden, n.l. de dl,e

in het begin van de 17e eeuw ontstond.
Sinds die tijd is de. beoefeningvan de

dilettanten-blaasmuziek gelijk opgegaan

met de ontwikkeling van de militaire
orkesten en ook nu nog komen voorname
stimulansen voor vernieuwingen uit die

'CEén der oudste vormen is de combina
tie roertrom en fluit, die wellicht als
enige ter wereld bewaard is gebleven in
het tamboer- en pijpercorps van de Ma
riniers. Spr. zette uiteen wat het verschil
was tussen een natuur-toon en een chro
matische toon en beschreef, hoe de komst
van de ventielen de mogelijkheden ver
grootte.

In het kort beschreef hij de groei of
het ontstaan van de hobo, de klarinet en
de saxofoon. De eerste ontstond uit de
schalmei, de tweede was bedoeld als
kleine klaroen door de uitvinder Denner,
die haar in 1690 maakte, maar gelukkig
kwam er een ander geluid te voorschijn,
want trompet-achtigen waren er al vol
doende.

De saxofoon-familie is een uitvinding
van de Fransman Sax in het begin van
de vorige eeuw gedaan en sindsdien in
gevoerd in de orkesten om niet meer te
verdwijnen.

Wat de mogelijkheden van deze instru
menten waren, lieten achtereenvolgens
de heren P. Schenkel, J. Wolters en K. F.
Kokelaar met begeleiding van de heer
Dol horen. De eerste, solo-hoboïst van de
Marinierskapel, speelde een suite in oude
stijl van Emil Kronke op buitengewoon
muzikale en zeer goed voorgedragen
wijze, waarbij hij de mogelijkheden van
het instrument en de expressie-rijkdom
duidelijk deed uitkomen. De heer Dol
stond hem in zijn zware pianopartij
vooral in de vlugge delen uitstekend
terzijde. De heer Wolters. Ie klarinettist
van dezelfde kapel, speelde een duo-con-
certante voor klarinet en plano van C.

M. von Weber met zo'n speelsheid en een
verbluffend gemak, zodat de vele klari
nettisten iri de zaal zich verwonderden
en hun oren moeilijk konden geloven.

Wat de heer Dol tenslotte ifi de Saxo-
rhapsody van Eric Coates deed, was een
volledig breken met de idee, dat het in
strument voor serieuze muziek onge
schikt zou zijn. Niet alleen trad hij hier
mee in de voetstappen van de allergroot
ste, de Deen Sigurd Rascher, aan wie dit
werk werd opgedragen, maar hij het ook
duidelijk uitkomen, hoeveel schoonheid
het instrument in solo-werk ten toon kan
spreiden.

Bij dit alles zat een der aanwezigen
met bijzonder genoegen te luisteren. Dat
was de heer Dol, vader van de pianist,
die 36 jaar in de Marinierskapel speelde
en nu al weer heel wat jaartjes van zijn
pensioen geniet.

Omdat de aanwezigen wisten wat hier

geboden werd, omdat zij zelf de instru
menten en nun nukken kenden, was het
daverende, langdurige applaus er 'het be
wijs van, dat men de avond op juiste
wijze had geschat. Er komen er nog twee,
kon de heer Lansbergen aankondigen,
n.l over het klein-koper en over het
middel- en groot-koper.

Abusievelijk is op de convocatie aan de
Bestuursraad de datum verkeerd ingevuld,
h ki °Pmerkzame lezer zal begrepen
n»nben, dat. de vergadering zal plaats
vinden op Donderdag 20 December. Het
Bestuur vertrouwt op een grote opkomst.

De Kath. Openbare Leeszaal en Biblio
theek is Maandag 24 December a.s. niet
des avonds geopend, maar alleen 's mid
dags van 24 uur.

Het Katholieke Bureau voor voorlich
ting inzake beroepskeuze is van 27 Dec.
tot 31 Jan. gesloten. De voorzitter is
bereid morgen-, Donderdagavond, aan
zijn woning Liduinastraat 74a, de urgente
gevallen van advies te dienen.

opschroeft tot lyrische ontboezeming,
maar eenvoudig en eerlijk schrijft wat
zijn hart ontroerde: „Eeuwige schoon
heid" is een voortreffelijk boek, dat wij
gaarne aanbevelen.

In Duitsland is Heinrich Liitzeler 'n
soortgelijke figuur. Van zijn hand ver
schenen voor de oorlog verschillende
min of meer populaire boeken over
kunst. Een hiervan, „Führer zur
Kunst", werd onlangs herdrukt (Her
der Verlag, Freiburg). Liitzeler volgt
niet, zoals Gombrich, de lijn van de
kunsthistorie maar behandelt de ver
schillende kunstgenres afzonderlijk,
uitgaande van de techniek en gebruik
makend van het middel der vergelij
king, om de zin en de waarde van het
kunstwerk te verduidelijken. Zijn illu
stratie-materiaal is buitengewoon in
structief en bovendien zeer goed gere
produceerd. Maar de tekst bezit niet
die eenvoud welke in Gombrich's boek
zo treft. Niettemin geeft ook dit werk
zeer waardevolle inzichten in bouw
kunst, gebruikskunst, plastiek en schil
derkunst.

Een originele uitgave liet het Rotter
damse museum Boymans verschijnen.
Het rijke kunstbezit van dit museum is
thans definitief geordend en in een fraai
uitgevoerd gidsje vindt de bezoeker op
overzichtelijke wijze waar hij de kunst
schatten kan vinden. De werken worden
zaal voor zaal behandeld, wat in het al»
gemeen correspondeert met een behande.
ling van bepaalde periodes. Van iedere
kunstenaar, die vertegenwoordigd is,
werd een korte levensschets opgenomen.

Zo is ook dit boekje op zijn manier
een inzicht in de kunstgeschiedenis en.
een interessante herinnering aan het be
zoek van een onzer fraaiste musea. De
uitvoering van deze gids is, zoals men
het van museum Bovmans gewend is,
o.a. van de jaarlijkse geïllustreerde
weekkalenders, die voor 1952 gewijd is
aan het landschap.

In Augustus ontdekte men bij een
onderzoek op liet Rotterdamse kantoor
van de N.V. Geo Werhy en Co te Am
sterdam, dat er een kastekort van 5000
was. Een neuwkeurige controle bracht
aan het licht, dat er van Mei tot Augustus
16.280 was verdwenen. Verdacht van
verduistering van 12.000 stond gisteren
voor de Rotterdamse rechtbank terecht
de 29-,jarige T. de K. uit Rotterdam.

Nadat er enige getuigen waren gehoord,
was de officier van Justitie ervan over
tuigd, dat verdachte net geld had ver
duisterd en hij eiste een gevangenisstraf
van 2Va jaar.

„Het is ergerlijk, dat een dergelijke
zaak zonder enige informatie een man,
die koud uit de gevangenis was ontslagen,
als besteller, boekhouder en kassier in
dienst nam",, zo meende de raadsman.
Wat is er voor bewijs, dat hij het heeft
gedaan, vroeg pleiter zich af. Oo kanderen
kunnen het gedaan hebben. Twee mensen
hadden een sleutel van de geldkist.

„Er is nooit kascontröle gehouden en
is dat niet het summum van belachelijk
heid?", merkte de raadsman in het slot
van zijn betoog op.

Uitspraak op 28 December.

Op voorstel van mr Jacq. Dutilh ;VVD)
zullen de redevoeringen, die wethouder
Van Tilburg en burgemeester Oud heb
ben gehouden over het probleem der
waterwegen ter vermenigvuldiging uit de
Handelingen van de Rotterdamse 'gemeen
teraad worden gelicht en tóegezonden
aan de betrokken ministers, ambtenaren
en alle leden der Staten Generaal.

Kon men het vorig jaar reeds van een
na-oorlogs recordjaar spreken, toen er
in totaal 12.728 schepen de Rotterdamse
haven binnenkwamen, het jaar 1951 is
bezig een nieuw record te vestigen.
Gisteren is namelijk al 't getal van 13.000
bereikt. Het schip, dat dit nummer noteer
de was het Noorse m.s. „Black Condor",
groot 4953 b.r.t., dat. geladen met stuk
goed, van New York kwam en meerde
in de Lekhaven. Het is eigendom van de
a/s Sigurd Herlofson en Co te Oslo.

De Moedercursus, welke in de afgelo
pen weken door Zuster Pasmans is ge
geven, wordt vanavond om 7.30 gesloten
in het Wtjkgebouw van het Wit-Gele
Kruis aan de Nieuwe Haven. Er zullen
films worden vertoond.

Mejuffrouw Riet Middendorp, die de
voetverzorgingspractjjk in de inrichting
Pedicura uitoefent, is by het Maandag
avond te Rotterdam gehouden examen
voor Chiropodie, door de Medische Com
missie met lof gediplomeerd. Zij heeft
in slechts zeven weken de gehele theore
tische en practische studie volbracht, het
geen toch wel een bijzondere prestatie
mag genoemd worden; zij werd gemach
tigd zich „voetspecialiste" te noemen.

GEBOREN: Martina J. M., d. van J.
H. A. Sens en M. P. M. v. d. Goes; Rudolf
J. F., z. van A. Heilmann en R. E. Pethe;
Emmarentiana, d. van K. van Dijk en A.
M. Hengst.

OVERLEDEN: G. Aalbers, 65 j„ vr. v.
S. P. Timmermans; E. C. Xngelse, 88 j.
F. J. Schuurmans, 76 j., vr. v. P. L.
Wagemakers.

De K.N.A.C. heeft zich in verband
met de bekendmaking van de devie-
zenreisregeling voor 1952 tot de directie
van de Ned. Bank gericht met het
verzoek de toe te kennen autovergoeding
welke thans 200 bedraagt en alleen
aan de eigenaar van de auto wordt ver
schaft in overeenstemming te brengen
met de zeer sterk gestegen bedrijfskos
ten. Zij wyst er n.l. op, dat uit het ge
noemde bedrag behalve de benzine-
kosten ook die voor garage, wassen,
olieverversen, doorsmeren en andere
kleine voorzieningen welke op grote
tochten nodig zijn, moeten worden be
taald. Hiermede rekening houdende
zou men hoogstens, bij de sterk geste
gen benzineprijzen, een afstand van on
geveer 2000 km kunnen aUfSgen.

Deze situatie is aldus de K.N.A.C. in
scherpe tegenstelling tot de andere vor
men van toerisme.

Gisteren zijn m tegenwoordigheid
van de Belgische ambassadeur, de ver
tegenwoordiger van de minister van O-K.
en "W. eri. het voltallig college van B. en
W in de oude raadszaal te Den Haag
de' door de Jan Campertstichting toege
kende prijzen uitgereikt. De heer De
Ridder (.pseud. Willem Elsschot), die de
Constant. Huygensprijs 1951 ontving, was
met zijn echtgenote aanwezig, benevens
mej. Josepha Mendels, die de Vijverberg-
prijs verwierf. Hendrik de Vries, die
zich de nieuw ingestelde Essay-prijs voor
gebundelde en ongebundelde poëzie-be-
schouwingen zag toegewezen, was wegens
ziekte niet aanwezig Ook de heer en
mevrouw Lodeizen. aan wier zoon Hens
posthuum de Jan Campertprijs 1951 was
toegekend, waren door verblijf in het
buitenland verhinderd te komen.

ROTTERDAM, 18 December 1951.
11 December nam.: 300 ton arvthraciet
xmeuzen; 190 ton div. granen Mar. es;
2 X 110 ton id. Beringen. 300 ton naver
msrveer, 150 ton nars Helmond: 2 'n

21 stand hout den Haag; 2 x no ton -n
Kuinrevaart; 70 ton explosieven Dongen:
650 ton kolen Dordrecht; 60 ton erwten
Schiedam; 50 ton paardebcmen de Zaan.
Totaal 53 reizen, 6 vletreizen.

18 December voorm.: 122 ton mais den
Bosch; 3 X 200 ton stukgoed Amsterdam; 37S
ton cellulose Arnhem; 70 ton schilfers Deven
ter: 251 ton div. granen Weert: 100 ton cokes
Ouddorp; 80 ton kalk Alblasserdam; 260 en
190 ton kolen Breda; 360 ton id. Best; 835 ton
ld. Sluiskil: 300 ton suiker Amsterdam; MO
ton suiker Roosendaal.

biers

V

>(<1

1: 9 ri.