Adenauer leed nederlaag, maar
geen smadelijke
Teveel „Gründlichkeit inzake
Schuman-plan
i
PARIJS IS ZEER VOLDAAN
OVER BRITS BEZOEK
KACHELINE
Laatste begroting onder het mes
Belgische bewapeningslasten
c:,!r 7-oü9'
mee
VAN
NELLE
De
camera op t
buitenland
Internationale Organen wachten
gezaghebbende Katholieke
vertegenwoordigers
CORK
PLAIN
Eenheid in schoolgeldheffing mèt
gezinsreductie
De Baas van Bos en Duin
OUDE
GENEVER EXTRA
1" Wijnand
I. 7.75 per liter
tegen-
Op
Tinisiub-ziekenhuis
le Nijmegen werd
uitgebreid
Postzegels ongeldig
verklaard
Millioenenorders voor
defensiewerken
Chauffeur door
ligger verblind
Nauwe samenwerking op alle terrein
OVERZICHT TWEEDE KAMER
Geen federale structuur voor technisch en
algemeen vormend onderwijs
Helft voor investeringen bestemd
N
«fÖENSDAG 19 DECEMBER 19S1
PAGINA 5
Na twintig jaar Katholièke satnenwerkitig
voor Charitas
'hans een der modernste zieken-
Ongemotiveerde voorkeur
voor Polynorm?
MINDER HUTSPOT DEZE
WINTER?
Voorraden slinken aan
Langendijk
Eén militair gedood, twee
zwaar gewond
DE VERSTERKING VAN
DE WESTELIJKE
DEFENSIE
Rapport der twaalf
gepubliceerd
INTERIM-REGELING
ZIEKTEKOSTEN VOOR
AMBTENAREN
SCHEEPSARTS VAN DE
„NOORDAM" OVERLEDEN
MIST BRACHT STILTE OP
SCHIPHOL
VOOR kachel en haard
Schoolgelden
'tpl
HEROPRICHTING KATHO
LIEKE ARBEIDERS- INTER
NATIONALE
VOOR DE
FEESTDAGEN
LEES
HET
VIERDE
DEEL:
Het vierde Piggelmee-boek is voor één
gulden bij Uw kruidenier verkrijgbaar en bevat drie plaatjes-series.
Waardepunten geven recht op één serie.
Spaar de waardepunten van Van Nelle's Koffie en Thee en
zend ze aan Van Nelle, afd. Reclame, Postbus 817, Rotterdam.
Maak Jw kinderen blij met een goed en goedkoop boek
Ook de andere Piggelmee-boeken zijn nog voorradig.
In twee landen: Nederland en Frank
rijk hebben de Tweede Kamers (in Parijs
nationale vergadering betiteld) het Schu-
manplan aangenomen, in Nederland met
alleen de stemmen der communisten, in
Frankrijk met die van communisten en
Gaullisten tegen; en het lijkt hoogst
waarschijnlijk, dat ook de senatoren er
kun goedkeuring aan zullen hechten.
In hoeverre de „staatsgreep" van Spaak
•n de consultatieve vergadering van de
Raad van Europa een aantal aarzelenden
te Parijs heeft genoopt alsnog hun stem
aan de kolen- en staalpool te geven kun
nen we in het midden laten. Enthousias
ten vooj' Straatsburg menen, dat het
toch wel ietwat toneelachtige optreden
Van de Belgische staatsman minstens een
vijftig stemmen voor Schuman heeft op
geleverd. Wat hier echter van zij, zeker
's het niet vermetel te beweren, dat de
Franse aanvaarding van het Schuman-
plan niet alleen de positie van de rege-
ring-Pleven minstens voorlopig heeft ver
stevigd, maar ook in staat kan zijn om,
Zoals wij ergens lazen, de stilstaande.wa
teren van de Europese politiek ten voor
dele van wederzijds begrip en samenwer
king ook op andere gebieden dan die van
de kolen- en staalgemeenschap in bewe
ging te brengen.
Aanvankelijk lag het in het voornemen
van bondskanselier Adenauer om het plan
"°k in Bonn voor het einde van het jaar
'e doen aannemen. De bondsdag zou de
debatten daarover op 37 en December
nouden, maar deze zijn naar 9 en 10
•Januari van bet volgende jaar verdaagd,
'egen de uitdrukkelijke wil van Ade
nauer in. Deze had drie motieven voor
Min wens om de zaak met, grote spoed te
behandelen: ten eerste had hij het na
tuurlijke verlangen het Franse voorbeeld
xu spoedig mogelijk te volgen; het zou
®en aanwijzing zijn van de door hem en
Velen vurig begeerde Frans-Duitse toena
dering. Vervolgens zou hij gaarne bij zijn
"ezoek op 27 a.s. aan Parijs een bewijs
Meebrengen van de Duitse bereidheid tot
-J-Uropese samenwerking. Ten slotte wij
de hij de Verenigde Staten, waar alles
JVat de Europese integratie tegenwerkt
F et. een kwaad oog wordt gezien, demon
teren, dat Bonn in elk geval tot de
jb'ootste spoed wil en kan overgaan, als
°e Europese zaak daarmede is gediend.
Adenauer heeft zijn wil niet kunnen
doorzetten en een nederlaag geleden.
Niet, dat het Schuman-plan daarmede in
West-Duitsland van de baan is; men blijft
integendeel van opvatting, dat dit plan
geen gevaar loopt; een van de grote ar
gumenten voor uitstel was juist, dat men
de gehele zaak grondig (d.w.z. met de
overbekende Duitse grondigheid, van
Adam en Eva tot op de dag van heden)
wilde behandelen, zodat geen enkel on
verwacht risico zou kunnen optreden.
Overigens speelde partijrivaliteit nog een
rol, en bij enkelen misschien ook de hoop,
dat het sinds enkele maanden geheel ver
broken contact tussen Adenauer en Schu
macher (welke laatste meer leider van
nihilisme dan van socialisme is) zou kun
nen worden gesteld. De socialisten zou
den dan toch wel niet bereid zijn voor te
stemmen, maar hun, oppositie zou wat
minder bitter jegens de Westelijke ge
allieerden kunnen zijn, al zou zij per
soonlijk tegenover de bondskanselier even
hatelijk en helaas ongemotiveerd blijven
als te voren. Overigens is ieder er van
overtuigd, dat als Schumacher aan het
bewind kwam de hemel beware intus
sen West-Duitsland voor deze nieuwe
ramp hij de aanneming van het Schu
man-plan zou moeten doorzetten. Zón
oppositie gaat niet tegen het plan, maar
tegen Adenauer.
Deze laatste heeft ongetwijfeld een ne
derlaag geleden; maar ene, welke zijn
prestige in het eigen land weinig, bij de
Westelijke geallieerden zelfs in het ge
heel niet zal schaden. De kolen- en staal
gemeenschap zal ten slotte, zo menen alle
insiders, worden aangenomen, eenvoudig
wijl West-Duitsland zich de luxe van een
verwerping niet zou kunnen veroorloven.
Zelfs tHs het enige financiële en econo
mische nadelen op de koop toe zou moe
ten nemen, zou het toch niet de gewel
dige politieke klap, welke niet-aanvaar-
ding zou betekenen, kunnen verantwoor-
deri.
Er ligt belangrijk profijt voor West
Duitsland te wachten. Volgens goed in
gelichte kringen bestaat er een nota van
de Westelijke mogendheden van 31 Oc
tober j.l. (die nog niet is gepubliceerd),
waarin wordt toegezegd, dat na de ratifi
catie van het Schuman-plan de Roer
autoriteit zal worden ontbonden, de be
perking van de staalproductie zal wor
den opgeheven en de contróle van de
Westelijken op de zware industrie aan
merkelijk zal worden beperkt. Daarmede
zou een dergelijk grote stap op de weg
naar de volkomen gelijkberechtigdheid
van West-Duitsland met zijn overwin
naars worden gezet, dat er in de Duitse
bondsdag in elk geval, hoe dan ook, een
meerderheid moet worden gevonden.
Waar een wil is, is een weg, zeker altijd
als de noodzaak dwingt.
Er is nog een andere overweging. Wel
ke indruk zou het in de Verenigde Sta
ten maken, als het Schumanplan, dat
naar de opvatting van Washington teza
men met het plan-Pleven zo'n belangrijke
stap naar de Europese integratie vormt,
door Duitsland, juist door Duitsland, zou
worden verworpen en derhalve zeker
voorlopig van de baan zou zijn! Dit zou
ongetwijfeld in het Amerikaanse Congres
de bereidheid om de zo nodige hulp aan
Europa te verlenen, verkleinen en wei
ght zelfs geheel vernietigen. Geen enkele
Duitser zal een dergelijk risico durven
aanvaarden; het gaat er thans slechts om
een houding aan te nemen en het spec-
(akel, dat in de bondsdag losbarstte, toen
het uitstel van de behandeling bekend
werd, was een uiting van de geestesver-
warrmg, welke nog steeds in Bonn heerst..
Maar een meerderheid moet er komen
al zal deze waarschijnlijk heel schraal
zijn.
Fockmk
Vraagt uw leverancier
onze folder
huizen van ons land
(Van onze correspondent)
Belangrijke uitbreidingen, In het bö-
Jondef van dc Röntgen, en operatie-afde-
«rigen, worden vandaag in het S'. Cani-
'"'i«ziekenhuis te Nijmegen officieel in
genomen, nadat zij door prof.
Ji" W. Buynstee namens het College van
,j csenten aan de directeur, dr J. A. M.
j' E.meking, zullen zijn overgedragen,
werkzaamheden hebben ongeveer
'Orrhalf jaar in beslag genomen en nog
Jn ze niet geheel gereed, maar boven-
tdynls zijn zij thans zover gevorderd,
at tot de ingebruikneming kon worden
•"■gegaan.
b t>e voortdurende groei van het aantal
^tienten noopte tot deze uitbreidingen
j,vernieuwingen. Bovendien bestond
v°te behoefte aan een modernisering,
w t in het minst ook met het oog op de
Jiddische faculteit van de R.K. Üniver-
eit,die weliswaar voornemens is op
Vendaal een eigen academisch zieken-
k1'» te stichten, maar er zal op gerekend
Ij bjeten worden, dat het Canisius-zieken-
wH's voorshands wellicht een gedeelte zal
J,J^ten opvangen. Toch is met de uit-
0 '-''dingen en vernieuwingen stellig niet
(jJ deze aanvullende taak voor de me-
<j'Sc'he faculteit gespeculeerd. Integen-
IW' men is nie' verder gegaan dan de
j, boetten van dit ogenblik. Maar thans
V(°b ook in de eigen behoeften worden
'J°rzieii en kan worden gewedijverd met
M modernste ziekenhuizen in ons land.
\v,e operatie-afdeling kreeg twee nieu-
„operatiekamers met voorbereidings-
ton?®rs en een aantal z.g. recovery-
turners waarin pas-geopereerde
öh' n kunnen worden opgenomen,
tJoliknnfofc0 Wm de afde'ingen gaan. De
Gike uitbreiding^ondergaan |?\belanS"
hieuwe operatfekamers voof o^heff
kunde, kinderziekten en voor keel- gneus"
«n ooroperaties en voorts een nieuwe
Steriliseerkamer, onrierzoekkamers enz
e kraamafdeling werd vernieuwd en
jjugebroid met twee verloskamers, een
«"hieuwde couveuse-afdeling, badka-
i's enz.
hie
v lie Röntgenafdeling, waaraan dr ,T. Th.
tR d- Werff en dr W. A. H. M. Penn,
brfP- als röntgenoloog en radioloog ver-
Vr,nd*m zijn, is geheel vernieuwd en
ljh''nt titans een indrukwekkende afde-
v k van het enorme gebouwencomplex,
k'öjfen nam zij slechts enkele vertrek-
Vj, in beslag. De afdeling, thans tien-
ltuen vertrekken tellende, is uitgerust
d- modernste instrumenten. Een
Ik' stiekamer voor kleine ingrepen ont-
niet.
„De Katholieken van Nederland en
vele andere landen hebben er nog geen
flauw idee van hoezeer andersdenkenden,
ook Protestanten, in internationale krin
gen en speciaal In de organisaties der
Verenigde Naties op waarlijk officiële en
representatieve Katholieke vertegen
woordigers zitteu te wachten. De positie,
die wij als Katholieken in de internatio
nale wereld innemen is, zelfs vergeleken
met die van de Wereldraad van Kerken,
ondanks onze getalsterkte en ondanks
onze machtige organisaties, zeer zwak te
noemen. In het bijzonder geldt dat het
sociaal-charitatieve werk en de gezond
heidszorg".
Aldus verklaarde ons mr H. Sark, die
zojuist uit Rome is teruggekeerd van het
internationale congres dat beoogde de
samenwerking der katholieke chat-itas-
vereniglngen over de gehele wereld te
organiseren.
Mr Sark is een der vertrouwensman
nen van het Nederlandse Episcopaat in
de vele en moeilijke vraagstukken, die
zich bij de sterke uitbreiding van het
sociaal-charitatieve werk in Nederland
voordoen. Hij behoort tot het bestuur
van het Sociaal-Charitatief Centrum en
is speciaal belast met de buitenlandse
contacten. 1
Mr Sark verklaarde voorts, dat hij in
Rome zojuist heeft meegewerkt aan de
verbetering van de Internationale positie
der katholieke sociaal-charitatieve instel
lingen. „Hierin te voorzien is een van de
doelstellingen, die de zojuist opgerichte
Internationale Organisatie van Sociaal-
Charitatief Werk zal trachten te verwe
zenlijken. Vertegenwoordigers van katho
lieke organisaties op dit gebied van der
tien landen, waaronder Nederland, heb
ben te Rome een organiserend en coördi
nerend centrum opgericht met goedkeu
ring en medewerking van de Paus. Ten
einde de reeds bovengenoemde doelstel
lingen te verwezenlijken zullen te Genè-
Ve ,te,New York bureaux worden op
gericht, die voor een waardige represen
taüe zullen zorg dragen".
Reeds meer dan twintig jaar bestonden
er plannen om tot een dergelijke katho
lieke organisatie te geraken, doch eerst
gedurende de studiedagen van de Inter
nationale Chantas tijdens het H. Jaar
werd het definitief besluit genomen, dat
vonge week tot de onrichtine- leidde
Vrijdag heeft de H. Vader de deflnemers
aan de oprichtingsvergadering audiën
tie ontvangen.
Kerst- en Nieuwjaarscorrespondentie
vormen in de komende dagen een mooie
gelegenheid om eventueel postzegels op
te ruimen, welke na 1 Januari a.s. niet
meer voor frankering kunnen worden
gebruikt.
De volgende zegels zón na die datum
ongeldig:
de twee herdenkingszegels 375-jarig
bestaan Leidse Universiteit (10 en 20
cent)
de in 1950 uitgegeven 2, 5, 6, 10 en 20
cent met een toeslag ten bate van de
wederopbouw van kerken, die in oor
logstijd jn Nederland zijn verwoest;
de vijf zomerpostzegels van 1950 in
de waarden 2, 4, 5, 6, 10 en 20 ct.;
de verleden jaar uitgegeven kinderze
gels van 2. 5, 6, 10 en 20 cent.
Aan hel secretariaat, dat te Rome
wordt gevestigd, wordt tevens een inlich
tingendienst verbonden, waar binnenkort
alle en ook de meest actuele gegevens
over nationale organisaties op haar ge
bied te verkrijgen zullen zijn.
Voorlopig voor de tijd van een Jaar,
aldus deelde de heer Sark ons verder
mede, is mgr Baldelli, president van de
I auselijke Hulpacties, tot voorzitter ge
kozen. Behalve Nederland en de andere
dertien landen waren de volgende
landen vertegenwoordigd: Oostenrijk,
Denemarken, Luxemburg, Portugal,
Zwitserland en België. Ofschoon reeds
een grote stap is gezet, nu de oprichting
van de Internationale Organisatie van
Sociaal-Charitatief Werk een feit is
geworden, moet het als een groot gemis
worden beschouwd, dat b.v. noch de
Zuid-Amerikaanse landen, noch Australië
of Engeland aanwezig waren. Zo spoedig
mogelijk zal hierin verandering worden
gebracht.
Voor de bouw van militaire loodsen en
barakken moeten eerlang -de aanbestedin
gen worden gehouden.
Het Tweede-Kamerlid Vonk (V.V.D.)
vraagt nu aan de minister van Oorlog
of het juist is, dat door het ministerie
van Financiën wordt verlangd dat aan
de N.V. Polynorm tot een zeer groot be
drag van deze vele millioenen kostende
werken zal worden toegewezen, zulks in
strijd met het advies van de genie.
Voorts vraagt hij 0f het juist is, dat
genoemde N.V. de bouw slechts kan uit
voeren voor een prijs die omstreeks 30
pet hoger ligt dan waarvoor particuliere
aannemers het willen doen en of het juist
is, dat de N.V. Polynorm en de met
haar gelieerde Ontwikkelingsmaatschappij
goeddeels met rijkssteun werken via
rijksgaranties aan de Herstelbank. Zo ja
acht de minister het dan enkel ter in
standhouding van de N.V. Polynorm en
haar Ontwikkelingsmaatschappij in het
defensiebelang verantwoord nog verdere
orders aan deze naamloze vennootschap
pen te geven?
De inventarisatiecijfers van de Noord
hollandse vellingen tonen aan dat de
voorraad stapelgroenten midden Decem
ber belangrijk kleiner is dan die van het
vorige jaar. De voorraad peen en uien
is al voor een groot deel verkocht. Deze
producten noteren een goede prijs aan de
veiling.
Het resultaat van de telling aan de
twee Langendijker veilingen was als
volgt (de cijfers tussen haakjes zijn van
1950)
Veiling Broek op Langendijk (in 10.000
kilogrammen): rode kool 352 (439)gele
kool 587 (624). Deense witte kool 674
(710). uien 84 (206). peen 15 (70), bieten
7 (28).
Veiling Noordscharwoude (in 10.000 ki
logrammen): rode kool 740 (687), gele kool
332 (422), Deense witte kool 1227 (1239),
uien 96 (252) peen 20 (117) en bieten 7,5
(15,8).
De kool is van goede kwaliteit
Op de Rijksweg Amsterdam's-Her-
togenbosch heeft een Gunstig verkeers-
I ongeval plaats gehad, dat aan één mili-
I tair het leven heeft gekost. Twee andere
militairen werden zwaar gewond,
j Een colonne Commando-troepen van
Roosendaal, die onderweg was naar Wijk
bij Duurstede, reed op de rijksweg nabij
Culemborg. toen een der bestuurders
door de lichten van een tegenligger ver
blind geraakte. De gevolgen waren vrese
lijk. Drie auto's schoven op elkaar en
werden zwaar beschadigd. Drie inzitten
de militairen werden zwaar gewond en
enkele licht gewond. Zó werden naar het
Militair hospitaal te Utrecht vervoerd,
waar één inmiddels aan zón verwondin
gen is bezweken. Een meeredende mili
taire dokter en dokter Bongaerts uit
Culemborg verleende geneeskundige
hulp. Het snelverkeer op de rijksweg
werd geruime tód gestagneerd.
yeri
■lljt
Avercll Harriman, voorzitter van de
tijdelijke coördinatiecommissie van de
NATO, heeft op een persconferentie ver
klaard. dat hjj zeer verheugd is over de
vergroting van de defensieve kracht, die
de komende maanden kan worden tot
stand gebracht. Hjj zeide cr van overtuigd
te zijn, dat deze kracht in grote mate
agressie kan voorkomen.
In algemene lijnen zijn gisteren de
doelstellingen op het stuk der bewape
ning, zoals vastgesteld door de „com
missie der wijzen" gepubliceerd De bij
lagen van het betrokken rapport, waar
in dc taak van elk iand is vastgesteld,
blijven geheim. Deze bijlagen worden
aan de diverse regeringen voorgelegd,
die vóór half Januari een antwoord ge
reed moeten hebben.
Het rapport beveelt o.ro. maatregelen
aan voor gezamenlijk optreden bij het
uitbreiden van de productie en t.a.v. an
dere economische vraagstukken die uit
de verhoogde defensie-inspanning voort
vloeien.
Het is mogelijk, aldus Harriman, het
plan van actie uit te voeren zonder dat
onoverkomelijke economische moeilijk
heden ontstaan. De Europese Betalings-
ünie moet in dit verband doeltreffend
werken en de organisatie en procedure
van de NATO moeten worden verbeterd.
Alle leden van de coördinatiecommissie
hebben zich. aldus Harriman, gaarne be
reid verklaard, de defensie-inspanning te
Bij K. B. Is een interim-regeling vast
gesteld voor een tegemoetkoming over
het jaar 1951 in de kosten, verband hou
dende met ziekte, aan het burgerlek
rijkspersoneel, alsmede aan het perso
neel van Inrichtingen voor onderwijs,
voor zover dit niet verplicht verzekerd
is ingevolge het ziekenfondsenbesluit of
het besluit geneeskundige verzorging
politie 1951.
Ingevolge deze regeling zal een bedrag
van 1,8 pet. van het jaarsalaris worden
uitgekeerd tot een maximum van 50
gulden voor gehuwden en van 25 gulden
voor ongehuwden. Zij, die in de loop van
dit jaar de dienst hebben verlaten, komen
op hun daartoe vóór 1 Februari 1952 in
te dienen verzoek in aanmerking vooi
een evenredig deel van de tegemoetko
ming.
De scheepsarts van de „Noordam" van
de Holland Amerika Lijn. de 40-jarige
dr J. M. J. Vink, is Zaterdag aan boord
overleden. De „Noordam" maakte de over
tocht naar Amerika deze keer onder
slechte weersomstandigheden. Toen Zater
dag de storm haar hoogtepunt bereikt
had, vond men dr Vink dood bij zijn
schrijftafel. Vermoed wordt dat hij aan
hartverlamming is gestorven. De „Noor
dam" is met de vlag halfstok in Hoboken
aangekomen.
DOZEM
STUKS
„Vive la France!" riep een uitstekend gehumeurde Churchill gister
avond blootshoofds ondanks het kille weer door het coupéraampje
naar de Franse premier Pleven en naar minister Robert Schumantoen
de trein zich in beweging zette. Churchill en Eden keerden terug naar
de Britse hoofdstad, na een als ,,zeer succesrijkgekwalificeerd bezoek
aan dc Franse regering. De toon bij het afscheid op het perron en in het
treincompartiment was bijzonder ongedwongen en hartelijk. Churchill
nodigde Pleven en Schuman uit naar Londen te komen. „En neem Bidault
dan ook mee" voegde hij erbij. „Wij moeten voortdurend contact houden."'
Schiphol deelde gisteravond in de ma
laise van practisch alle West-Europese
luchthavens. De mist belette de landing
van de vliegtuigen na het vallen van de
duisternis en de anders zo bedrijvige
luchthaven was troosteloos en verlaten.
Londen scheen de enige luchthaven,
die niet door mist geplaagd werd. De
K.L.M.-Londen-machine keerde althans
terug naar haar vertrekhaven en ook de
machine uit Israël vloog naar Londen
door.
Op de tweede dag van hun bezoek aan
Parijs hebben de Britse staatslieden ge
luncht op het hoofdkwartier van S. H. A.
P. E., als gasten van generaal Eisenhower
Zij bleven drie uur op het hoofdkwartier.
In de morgenuren had Churchill een
langdurig onderhoud met Pleven terwijl
Eden twee uur lang met Robert Schuman
besprekingen had gevoerd. Aan het na
afloop uitgegeven communiqué ontlenen
wij het volgende:
Eisenhower staan, zullen voor oefening
en bevoorrading zo nauw mogelijk met t
Europese leger samenwerken, zodra dit tot
stand is gekomen.
2. Een permanente Britse delegatie zal
worden gevestigd bó het hoofdkwartier
van het supra-nationale gezagsorgaan dat'
door de zes bij de uitvoering van bet ver
drag—Schuman betrokken mogendheden
zal worden gesticht.
3. In het communiqué wordt voorts ge-
„Groot-Brittannië en Frankrijk zijn he'. Qroot-Brittannië en Frankrijk
er over eens dat de beste wqze om een volledige overeenstemming hebben be-
democratisch Duitsland dee1 te doen heb- 6 - -
ben aan een verdedigingsorganisatie ter
beveiliging van West-Europa, is gelegen
in het sluiten van een overeenkomst tus
sen de zes landen, wier vertegenwoordi
gers thans te Parijs beraadslagen over de
instelling van een „Europees leger", aldus
het communiqué.
1. Groot-Brittannie heeft Frankrijk
toegezegd dat het zich zoveel als slechts
mogelijk Is, zal laten betrekken b(j de
Instelling van het voorgestelde Europese
leger. De Britse strijdkrachten In Europa,
die onder het oppergezag van generaal
s-GRAVtHAGE, 18 December 1951.
Hedenmiddag om half drie kwam na afhandeling van de begroting van
Landbouw en Visserij de laatste in de rij de begroting van Onderwijs,
Kunsten en W etenschappen aan de orde. Deze avojid moest nog Econo
mische Zaken verder worden behandeld, maar als dat voorbij is dan kan
rest va" T? wee,i aa" de begroting van Onderwijs worden besteed,
waarvoor de Kamerleden twaalf uur tot hun beschikking hebben. En
dr Kortenhorst heeft dan de buit, namelijk een geheel afgedane begroting
voor Kerstmis binnen.
zal zich in 1962 voor grote ff- j namelijk uit leningen aangevuld moeten
W "iHe lasten zien: geplaatst. De kosten j worden
op fr 24,5 milliard
fr 17.8 milliard In
0t,|( herbewapening alleen reeds wor
b.,,t 1'oor dat jaar
'Sr,?8,1'"! tegenover
Sip' 'r 19,1 milliard in I960 en fr 8,8
Slj'S-N in 1949. Het bedrag van fr 24,5
>iiyaid maakt 34,5 procent uit van de
'|tA'"'<lile]enbegroUng. Het betekent per
Van de Belgische bevolking (8,6
*;«ijl°eu ®ielen) fr 2.919 en per hoofd
*k] actieve bevolking (3,4 millioen
le staat aan sociale
in 1952 naar schat-
milliard belopen tegenover
ji^i>i^'tgaven van de
Sye f ningen zullen in
müö A 'billiard dit jaar. Het evenwicht
s -'Ol 1"z.;UU,'#41J
8.9
Als gevolg van de enkele maanden ge
leden door de Belgische regering getrof
fen beslissing met betrekking tot de so
ciale verzekering, zal de staatsbydrage
in de pensioenen in 1952 stijgen tot fr 34
millioen (1951 29 millioen) die voor de
ziekte- en invaliditeitsverzekering tot
fr 842 millioen (fr 824 millioen) voor de
vrijwillige ziekteverzekering tot fr 256
millioen (fr 233 millioen) en voor de
ondersteuning van gebrekkigen en ver
minkten tot fr 515 millioen (fr 472 mil
lioen) de credieten voor de kinderbósla-
gen blijven ongewpzigd (fr 705 millioen).
Voor 1952 is op de begroting een bedrag
van fr 2.631 millioen aan werklozensteun
uitgetrokken tegenover fr 3.510 millioen
dit jaar. Men is hierbó van de gedachte
uitgegaan, dat de herbewapening een
groot gedeelte der werkloosheid zal op
heffen.
'f j ëewone begroting blijf t verzekerd
"*al de grotere fiscale inkomsten, die
thj v "oogconjunctuur worden ver-
k„,df.j0vjaai' uit het rapport over de róks-
'tfr vo0r iS^ting blókt, mag men even
'li OVp. ó952 »*et rekenen op een guns-
L- 5,3 £"ot, zoals in 1951 het geval is
w°tin^»kard) om de buitengewone 0p een vredesproductie; hun waaFdTzül
e financieren. Deze zal voor- ilen behouden,
Een lichtzóde van de hoge militaire
uitgaven is dat de helft hiervan voor in
vesteringen bestemd is, die ook wanneer
de huidige oorlogsindustrie overschakelt
In het voorlopig verslag van de Onder
wijsbegroting heeft een der leden (de
heer Van Sleen P. v. d. A.) de gedachte
geopperd en verdedigd van een federale
structuur van het technische en algemeen
vormende onderwijs, zulks op grond, dat
wij er met de scholenbouw zo moeilijk
voorzitten en daarbij de onderwijspacifi-
catie niet in het gedrang zou behoeven te
komen, daar men de confessionele rich
tingen volledige rechten zou kunnen ge
ven voor de principiële belangen, welke
zij vooropstellen.
Magister Stokman (KVP) heeft als eer
ste spreker reeds direct dit van de hand
gewezen, juist op grond van het feit, dat
dit wezenlijk in strijd zou zijn met de
pacificatie-gedachte. De ouders hebben,
zo zeide hij, het recht die vorm van on
derwijs voor hun kinderen te eisen, wel
ke zij op grond van hun beginselen nood
zakelijk achten en daarom hield hij voor-
welke-vorm-van-onderwós-dan-ook vast
aan de eigen katholieke scholen, zoals de
protestants-christelijke ouders dat ook
deden.
De heer Van Sleen mocht dit nog eens
verdedigen met de gedachte, dat de uit
breiding van dit onderwijs zo zou kun
nen geschieden, dat gemeente- en school
besturen zouden kunnen samenwerken
met een eigen principiële bevoegdheid
voor de confessionele richting, hjj mocht
zeggen, dat in vele streken de federalis
tische structuur zou moeten worden geko
zen. omdat er anders in het geheel geen
technisch of algemeen vormend onderwijs
zal komen, hó mocht zelfs een beroep
doen op de industrialisatie, welke er an
ders ongetwófeld onder zou lijden, veel
zal hem dit wei niet helpen, want ook de
heer Roosjen (AR) wees deze federalis
tische structuur naderhand af. Hij rilde
en huiverde ex zelfs van. Mgr. Stokman
knikte begijpend.
Maar mevr. Fortahier de Wit liet meer
verzoenende klanken horen Men moet
bebben- zeide zij, voor elkanders
standpunt. Alleen dan kan men geraken
lossing van de moeilijkheden.
Wat betreft die Nota over de Onderwijs
vernieuwing door de heer Van Sleen
genoemd een logisch opgebouwd onder-
wjjsstelsel, waarvoor hij de minister
dankbaar was kon men uit de mening
van de heer Tilanus daaromtrent "iet
geheel wijs worden. Hy had bezwaren,
citeerde een brochure, waarmee hij het
tenslotte toch weer niet helemaal eens
(Waarom dan zulke lange citatum1
daaruit?). Het is' toch allerminst stevig
gefundeerd, als men met critiek komt
van anderen, critiek, die men zelf niet
geheel kan onderschrijven en zo zijn
eigen mening verhult in meningen van
anderen, zodat men aan het einde de op
vatting van de spreker nog niet kent. Dan
kan men over zulk een onderwerp beter
zwijgen.
Een andere kwestie was die der
schoolgelden, eensdeels zelfs het al of
niet heffen van schoolgelden. De heer
Van Sleen wilde namlyk kosteloos onder-
wys, opdat alle kinderen met aanleg alle
studie, ook het hoger onderwós zouden
kunnen volgen. Eerder zou de gelijkheid
van ontwikkelingskansen niet voor de
volle 100 pet verzekerd zy"- De heer
Roosjen verzette zich hiertegen en ook de
minister had dit in de M. v. A. reeds
afgewezen, zodat de heer Van Sleen be
greep, dat er van zón wens voorlopig
niets zou kunnen komen. Het valt te
begrópen, dat dit is geschied op grond
van de financiële moeilijkheden, waarin
ons land verkeert. Om diezelfde reden
heeft de minister ook zyn toezegging
van halvering der schoolgelden niet
gestand kunnen doen. De heer Van Sleen
vroeg daarom voorlopig maar om uit
breiding der beurzen en renteloze voor
schotten.
De heer Peters (K.V.P.) liet deze
kwestie voorlopig in het midden, omdat
de bespreking daarvan nu volkomen
irreëel was. Of eenvoudiger gezegd: het
geld is er immers toch niet voor.
Hó bepleitte wel een degressieve re
geling in een sluitend systeem voor alle
schoolgelden. Deze degressie moest bo
vendien dubbel zyn, er moest nameló'k
rekening worden gehouden met het to
taal aantal kinderen in het gezin én met
het totale aantal schoolgaande kinde
ren. Hy verheugde zich erover dat de
minister deze suggestie reeds had aan
vaard door de toezegging zo spoedig mo
gelijk met een wetsontwerp dienaan
gaande te komen.
In het huidige systeem van scliooJ-
geldheffing was de eenheid volkomen
zoek cn in een motie vroeg hy daarom
I oen wettelyke regeling voor het ge
heel van schoolgeldheff i ogen met
gezinsreductie en één maatstaf voor
alle takken van onderwijs. In een
andere motie vroeg hy voor het L. O.
en U. L. O. geen hoger vcrmenigvuldi-
gingseijfer dan 1.
Over de toezeggingen van wetsontwer
pen van de minister was de heer Roos
jen niet zo erg tevreden. De minister
is wel geprezen om zijn activiteitsdrang,
zo zeide hó, en er is ook wel veel op
stapel gezet, maar slechts heel weinig
is van stapel gelopen. En dat kwam, om
dat er by de voorbereiding van die
wetsontwerpen te veel werd gestreefd
naar perfectionisme, dat het blókt nu
het gevaar in zich bergt van on
vruchtbaarheid. De heer Peters, zo zeide
hó heeft zich verheugd getoond, dat de
wet op het kleuteronderwós nu spoedig
zal komen, maar zo waarschuwde nu
de heer Roosjen: de minister heeft ge
zegd, dat de M. v. A. op dit wetsontwerp
nu spoedig kan worden opgesteld. De
vraag is of de minister het ook zal doen.
Landbouwbegroting is z. h. s. aan
genomen met aantekening dat de C.P.N.
wenste geacht te worden te hebben te
gengestemd. Tevoren had de heer Droe-
sen zijn motie betreffende de boerderijen-
bouw na de toezegging van de minister
ingetrokken.
De motie-Borst (C.P.N.) waarbij twee
melkprijzen werden gevraagd, resp. voor
de klei- en zandgronden, werd verwor
pen met 624 stemmen.
Vermelding verdient nog, dat by het
begin van de avondzitting, de heer Wa
genaar verlof vroeg om vragen te mo
gen stellen over het verbod van de
C. P. N. en mantelorganisaties voor de
ambtenaren.
Morgen aan het begin van de vergade
ring zal over dit verzoek worden beslist.
reikt t.a.v. alle vraagstukken der huidige
situatie, met name inzake de problemen
van Europa en het Midden- en Verre
Oosten.
In Franse diplomatieke kringen is men
zeer ingenomen met het verloop der
Paryse besprekingen en met de door
Churchill aangenomen houding. Men
hecht voo»q] waarde aan de schriftelijke
verklaring van Churchill en Eden waarin
de Britse regering zich ten volle uit
spreekt voor het instellen van een Euro
pees leger.
De Britse staatslieden hebben zich
weliswaar slechts in zeer vage bewoor
dingen uitgelaten over de vorm, waar
in Groot-Brittannië wenst samen te
werken met een Europees leger, wan
neer dit eenmaal tot stand is gekomen,
en er is op geen enkel tijdstip der be
sprekingen sprake geweest van bet op
nemen van Britse strijdkrachten in een
Eucopeeis leger, doch de steun, die
Groot-Brittannië heeft gegeven aan
liet plan-Pleven, zal de Franse politieke
leiders behulpzaam zijn bij het over
winnen van de tegenzin, die de landen
van de Benelux in de laatste tijd t.a.v.
de instelling van 'n Europees leger aan
de dag hebben gelegd, zo meent men
in deze kringen.
F-ien heeft gistermiddag op de
r-itsé ambassade een onderhoud ge
had met zijn Egyptische collega. Salaii
el 'Din Pasja. Hoewel geen officiële
m 'dedelingen zijn verstrekt, wordt uit
betrouwbare bron vernomen, dat de
Egyptenaar onwrikbaar op zijn standpunt
is blijven staan en .onvoorwaardelijke
ontruiming van de Suezkanaalzóne en
van de Soedan heeft geëist en niet van
een geallieerd Midden-Oosten-commando
wilde horen, voordat aan deze eisen
voldaan. De besprekingen zouden noch
tans in een hartelijke sfeer zijn verlopen.
Men kon niet zeggen of de twee staatslie
den elkaar binnen afzienbare tijd weer
zouden ontmoeten.
F. S.
Begin Januari zullen vertegenwoordi
gen van Katholieke Arbeidersorganisa
ties uit verscheidene Europese landen,
waaronder Nederland, bijeenkomen on
het landgoed „Drakenburgh" bij Hilver
sum, teneinde overleg te plegen over de
heroprichting van de_ Katholieke Inter
nationale van de Arbeid. De vorm, waar
in zulk een Katholieke Arbeiders Inte--
nationale zal moeten worden gegoten, is
nog in discussie. Hierbij zal echter we!
bijzonder gedacht worden aan de orga
nisatorische verhouding tot het Inter
nationaal Christelijk Vakverbond. -
Aanvankelijk lag het in de bedoeling,
te komen tot de oprichting van een Inter
nationale van Katholieke Sociale Orga
nisaties. Dit stuitte echter op zovele moe;-
lykheden, dat daarvan werd afgezien
Viggel