Vloerdijkkanaal een Europees probleem Amerikaanse productie in 1951 ~'°ter dan ooit Duitse jeugd leert Nederland kennen Nederlandse persattaché in rol van onderwijzer de jé sfsttraSfBssa? Amerikanisme, tweesnijdend zwaard voor Japan Een jaar van uitersten voor de Tilburgse industrie een multilaterale oplossing mogelijk Slechts Subsidie aan Nationaal Steunfonds £3- „p-s Ontwikkeling niet zonder schokken Nieuwjaarsrede inr K. Pv, d. Mandele Minister is het oneens wet Mig. Rekenkamet Aamoei civiele producten hetzelfde niveau op 1 ™2ïS»k p'«- transportband GERAAKTE IN BRAND Gebrek aan metaalbewerkers Gearresteerden Larense moordzaak in vrijheid „DONDERDAG 3 JANTTAKT 1952 PAGINA 1 Grote obstakels op de weg naar Benelux Stichting nieuwe Hansa mogelijk Woningbouw in Rotterdam Jiavendjfers zeer bevredigend, maar Nederlandse Rijnvaart in Duitsland DE VORMING VAN DE MILITAIR Prijsvraag van de Nat. Chr. officierenvereniging ZWITSER LICHTTE VENLOSE AANNEMERS OP j TRUMAN INGENOMEN MET NED. GESCHENK DE MEREL ZONG JAAR UIT HET «it-jaar geen belangrijk tekort SOCIALE ZEKERHEID VAN RIJNVARENDEN ANTON v. DUINKERKEN NAAR DE WEST NEDERLANDSE BOEKEN TABOE BURGEMEESTER VAN SYDNEY NAAR NEDERLAND NIEMOELLER IN MOSKOU Tulpen, molens en prinsessen RIJKSSTEUN VOOR GROTERE SCHILDER WERKEN? „PHILIPPE 1. D." VLOT Twee mogelijkheden Psychische en sociale crisis „WETENSCHAP" ACHTER HET IJZEREN GORDIJN Katholieke Rector magnificus afgezet VERDUISTERING DOOR ARCHITECT De schoenindustrie De schoenindustrie heeft een zeer on gunstig jaar achter de rug. Weliswaar kende zij in de eerste maanden van het jaar een bedrijvigheid die haar weerga in Ue geschiedenis niet vindt, doch reeds in de loop van de maand April trad een kentering in en deze heeft geleid tot een inzinking zo hevig en langdurig, dat ook daarvan nauwelijks een voorbeeld is aan MAASTRICHT KRIJGT ZIJN CARNAVAL De lederindustrie Metaalindustrie heeft vertrouwen EINDE VAN DE DUW- STAKING IN DRENTE? ••Terecht of ten onrechte krijgt men de laatste weken het gevoel, dat de donkerste wolken voor de wereld enigszins aan het wegtrekken zijn «n dat zich een zekere ontspanning aankondigt, een beweging ten goede, die zich misschien op de duur zal kunnen doorzetten tot een hetere toekomst. Toch zullen we m het nieuwe jaar nog het hoofd hebben te bieden aan tegenspoed' tegens ag en teleurstelling. ij zullen onze eigen, harde weg moeten gaan, zonder hulp en zonder steun, wakker maar baardig onze rechten verdedigend en onrecht weerstaand, gedachtig aan de wapenspreuk, die Koningin Willielmina aan onze stad na al het moedig gedragen leed, heelt geschonken: Sterker door strijd". Met deze bemoedigende en vastberaden woorden besloot mr K. P. v. d. Mandele de Nieuwjaarsrede, die hij gistermiddag, na zijn herkiezing tot voorzitter, heeft gehouden in de eerste openbare vergade ring, welke de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rotterdam in 1952 heeft gehouden. Het was een rede. die wijde perspec tieven opende niet alleen op de toekomst van eigen stad en haven van Rotterdam, niet alleen van eigen staat of gewest, maar ook en vooral op de toeikomst van de hele wereld. Na te hebben gewezen op de scheiding West-Oost en op de moeilijkheden, die de internationale toestand biedt, vervolg de de heer v. d. Mandele: „Alle „plannen", die met de beste be doelingen ontworpen' zijn. knappen het ene na het andere af. Zelfs^ het ipilan- Schuman loopt, naar het schijnt, nog al tijd gevaar om hier of daar te stranden. De pogingen om meer eenheid te brengen in de Rijnscheepvaart falen nog. En om de Benelux tenslotte toch nog te doen slagen, zal men van beide zijden wel over heel grote obstakels moeten heenstappen. Eén van die obstakels wordt, zoals be kend, gevormd door de wensen of eisen van België inzake de waterwegen, voor namelijk het Moerdijkkanaal. Het heeft ons leed gedaan, dat, terwijl onze haven en onze stad nog in puin lagen, de roep om deze nieuwe waterweg, die toch voor ons schade inoest betekenen, reeds luide en bij herhaling werd vernomen. Het heeft ons óok leed gedaan, dat, toen in Nederlandse kringen naar een tegemoet komende oplossing werd gezocht, deze bü voorbaat op zo heslist-mogelijke wijze werd afgewezen. Maar het heeft ons voor al leed gedaan, dat men de diepere draag wijdte van het vraagstuk in zijn volle omvang niet heeft kunnen bevatten. Het sseen probleem, dat op Europees niveau moet worden bezien, bestu deerd en, zo mogelijk, opgelost. En het blijkt telkens, dat wij van een oplossing In die zin nog ver, zéér ver afstaan. Evenals de Europese Betalingsunie on danks vele moeilijkheden gaat slagen, moeten ook het verkeer, de verkeers wegen en verkeersmiddelen in grote stijl multilateraal worden ibezien, wil men niet komen tot vermorsing van Europees kapitaal en energie en tot een wedijver a OWrance, die de goede verhoudingen zal dreigen te verscheuren tussen hen, die over de hele lijn vrienden behoren te zijn". Vervolgens bracht de heer v. d. Man dele de bevaarbaarmaking van de Boven- Rijn ter sprake, waarna hij voortging: „Het gaat om Rijn èn zee en wij blijven hopen op een samenkomst, te eniger tijd, van de Noordzee-havensteden, teneinde te trachten tot toenadering, misschien zelfs tot overeenstemming te komen om tot stand te brengen, wat men uit oude her inneringen wel een „Hansa" heeft willen noemen. Zou het mogeljjk zjjn schrikt niet, het is slechts een suggestie en nog geen „Plan" om in breed verband een TJnie, een Corporatie, een nieuwe Hansa te' stichten, die de regeling van het verkeer in het gehele stroomgebied van de Rijn en In de Noordzee-havens ter hand zou kunnen nemen onder initiatief en met medewerking van de Kamers van Koop handel en zonder „hoge autoriteiten"? De berichten over de onlangs gehouden 'sa menspraak van de Duitse en Nederlandse ministers van verkeer te Bremen zouden er op wijzen, dat dit geheel naar de wens van de regeringen zou kunnen zijn". Met betrekking tot de toestand in de s,tad en de haven van Rotterdam wees de bof,LV" 1' Mande,e er °P' dat de woning- Hc^^ken-eepelijk dreigt vast te lopen, vrijwiijï- Rotterdamse bedrijfsleven ping va| 7™] ^'geschreven op een le- rente Van V°ad t.len millioen tegen een doel blijtt 18 men er nag niet. Het voor de won;nalop co"1 plan om ook gelijk te makel 2^ -hedrijfssparen" mo tie gemeente include door de Kamer mèt m het leven geroet pen Stichting „Nieuw Rotterdam" hoopt er de makelaar van te zijn. Nia de Acte van Mannheim te hebben geschetst als een merkwaardig monument, meer dan welk ander verdrag ook geres pecteerd om het beginsel „De Rijn zal vrij zijn' constateerde de heer v. d. Man dele, dat de cijfers van tonnage en goe- derenoimzet over jg51 de Rotterdamse haven, zeer bevredigend zijn, indien men ze zonder meer leest. Dat zijn ze ook. Maar o'm een juiste indruk te krijgen van het werkelijk rendabele. en produc tieve havenverkeer moet men de olie import en de tankschepen uitschakelen. Als men deze correctie toepast, kom* voor het goederenvervoer het cijfer van 24 millioen ton naar voren. In 1938, met dezelfde correctie, be reikte men e entotaal van 39 millioen ton, zodat nog bij lange na niet het vóóroorlogse peil is bereikt. Sommige Noordzeehavens: Amsterdam en Ant werpen, zijn gelukkiger. Andere, zoals Hamburg, hebben met grotere moeilijk heden te kampen, moeilijkheden, waar voor Rotterdam volkomen begrip heeft. Aan het slot van de vergadering heeft de heer Van Gunsteren nog gewaar schuwd tegen de gevolgen van de over eenkomst ihet betrekking tot de Neder landse Rijnvaart in Duitsland, die is. ge sloten tijdens het bezoek, dat de minister van Verkeer en Waterstaat, begeleid door enige ambtenaren, aan de havens van Hamburg en Bremen heeft gebracht. De heer Van Gunsteren kwam tot de con clusie, dat de Nederlandse regering1 daar mee definitief de basis van de Acte van Mannheim verlaat, dat Nederland de be langen van zijn Rijnvaart vrijwillig onder Duitse controle stelt en dat Nederland zich neerlegt bij een definitieve inkrim ping van zijn Rijnvloot en de behulpzame hand biedt om de Duitse Rijnvloot in snel tempo de -plaats van de Nederlandse te doen innemen. Nadat de heer Schilthuis er op had ge wezen. dat. men de gewraakte overeen komst ook ander-s kan zien. besloot de Kamer deze aangelegenheid nader te be studeren. Het hoofdbestuur van de Nat. Chr. Of ficierenvereniging Pippelingstraat 72, Den Haag, heeft een prijsvraag uitgeschreven, waaraan zowel burgers als militairen kunnen mededingen. De prijsvraag be paalt zich tot een onderwerp, dat actueel is en waarover de laatste maanden in tal van kringen van gedachten is gewisseld. Het hoofdbestuur zou zich in dit verband gaarne oriënteren ten aanzien van de meningen, die ten opzichte van het on derwerp heersen. De prijsvraag luidt: 1. Aan welke vorming dient er naast de militair-technische vorming in engere zin in de strijdkrachten aandacht te wor den besteed, teneinde deze zo goed mo gelijk aan haar doelstelling te doen be antwoorden 2. Door wie hetzij binnen dan wel buiten de strijdkrachten en op welke wijze zou dit dienen te geschieden? De inzendingen moeten voor 1 Juni a.s. bij de voorzitter van de jury onder schuil naam zijn gedeponeerd. (Van onze correspondent.) Het einde van een fantastische oplich tingsaffaire, welke door snel ingrijpen van de Venlose politie weinig slachtoffers maakte, speelde zich Woensdag af voor de Roermondse rechtbank. De Zwitserse ingenieur J. K. wist verleden jaar een aantal aannemers te Venlo op een bij eenkomst te interesseren voor de bouw van militaire objecten, waarbij millioe- nen gemoeid zouden zijn. De Venlose aannemers hadden daar in deze tijd W€|l oren naar en de Zwitser slaagde er snel in om met een mooi verhaal van een hun ner een bedrag van zevenhonderd gulden los te krijgen. Conform de eis van de Officier van Justitie werd K. thans we gens oplichting veroordeeld tot negen maanden gevangenisstraf met aftrek van voorarrest. Naar wij vernemen, is op het depar tement van Buitenlandse Zaken een ambtsbericht binnengekomen, waaruit blijkt dat president Truman uiting heeft gegeven aan zijn grote instemming met het voornemen om ter gelegenheid van het bezoek van H. M. de Koningin aan de Verenigde Staten een geschenk in de vorm van een carillon namens Nederland aan het Amerikaanse volk aan te bieden. De heer C. Willems Jr te Eindhoven schrijft ons: In het afgelopen weekend maakte ik een trektocht in de omgeving van Eind hoven. met als doel--vogel-observaties. Iets zeldzaams mocht ik hierbij waar nemen. Gisteren nl., 31 December, vernam ik omstreeks 2 uur n.m. het gezang van een merel. Ik heb het nog niet eerder meegemaakt. Verleden jaar noteerde ik 16 Januari, dus nu ruim 14 dagen eerder, terwijl de meest normale tijd is eind Januari Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp ter vaststelling van het slot der algemene rekening van rijksontvangsten en- uitgaven, het slot der rekeningen, bedoeld in artikel 87, derde lid, en het slot der rekeningen van takken van Rijksdienst, bedoeld in ar tikel 88 der comptabiliteitswet over het dienstjaar 1945. Aan de memorie van Toelichting Is het volgende ontleend: de rekening voor het dienstjaar 1945 is door de Algemene Rekenkamer goedgekeurd, met uitzon dering van artikel 197c, hoofdstuk 7b, buitengewone dienst (subsidie aan de Stichting Nationaal Steunfonds te Am sterdam), waarvan het bedrag is vermin derd met 18.225.819 om redenen alk ver meld in de door dit college bij de reke ning gevoegde nota. Het nadelig slot van de gewone en van de buitengewone dienst bedraagt in totaal! 3.427.360.420.915 Van de rekeningen heeft het voordelig slot van het Alg- Burgerlijk Pensioen fonds in totaal bedragen 257.825.316, hp* voordelig slot van het Gemeente fonds bedroeg in totaal 12.458.865, het nadelig slot van het Landbouwcrisis fonds was in totaal: 720.978.720. Over de vaststelling van het suosi- die aan de Stichting Nationaal Steun fonds verschilt de minister van mening met. de Alg. Rekenkamer. De minister meent dat alle uitgaven tijdens en na de bezetting voor het on dergronds verzet gedaan aan het JN. o. r behoren te worden vergoed. Hiertegen over heeft het N. S. F. de verplichting op zich genomen alle geldleningen te restitueren, welke het voor zijn werk zaamheden'heeft aangegaan. Als zodanig moeten worden beschouwd de post 1 leningen) en de post G (inbraak post kantoor Rotterdam). In deze gedachten- gang wordt laatst bedoelde post mede als een „lening" beschouwd. Op grond van vorenstaande uiteen zetting komt de minister tot de slotsom, da het subsidie aan het N. S. F. moet worden bepaald op 64.076.186, welk be- drag wordt aanvaard door de Algemene Rekenkamer, vermeerderd met het saldo van de verschillen met het college zijnde 9.142.558 of totaal 73.218.744. Tenslotte moge er op worden gewe zen, dat het bezwaar van de Alg. Re kenkamer tot opneming van het ver- a-Pi Amerikaanse minister ba"- v'; Sawyer heeft medegedeeld, dat de er. Staten de nroduetie in 1^51 heb- ciT'd ai r'' n^t öngeveèr overzicht* sroter w'as dan ooit. In de economische situaOe het brut? ®en jaar zeSt SaWJer ür 127 mill? ona*e Productie in 1, nroee..t .h?,r<l heeft bedragen of hcTft van !w n in 195°- Ongeveer de kenrnJ vanT komt voor re- in de richting van hef! vorderen doel van grotere miuLoor ons gestelde tegelijkertijd onZe llt«« macht, terwijl groter werd. De behoef? cat5ac 1 bruikers werden teven.11 van de vef" schaal gedekt als jn '!S°P even grote jaar een periode Va? 1 voorafgaande aldus Sawyer. groot verbruik" Het aantal w®rkl02en germddeld 3 millioen bedr?5 ln 19?° 1951 teruggelopen tot 2 mil!!8, 3as 1!J bepaalde grondstoffen, ;r v,?fn; oewe' basismetalen, schaars gever!, ponder moesten worden toegewez?? ,n z«n en a,. tan- I,.,h, heeft zich aan civie- vvuxuen t civiele !ctei1 ontwikkeld. De aanvoer van tref, r?, .cten werd wat volume be- doch ,i' w, ?e|Me niveau gehandhaafd dan in 1950 11 lagen 6 procent hoger Prijzen. Sawv11 verband met de hogere een grotere n verklaarde, dat tevens diensten bes^?Yeeheid goederen en versterking v! i. aar werd gesteld ter het buitenlar,|n £et economische leven in was in 195r De industriële productie 1950. Procent groter dan in Procent De basis-mau<!t„... hele laar b%a werkten het ge- productie steeg „li capaciteit en de we installaties m 8SZl we ®ns naarmate nieu- men. De staalprof|bF.uik werden geno- tende verscheidene m= bereikte gedu- recordcöfers. 6 mmmden van dit jaar Sawyer verklaarde <w —jÜicrhe element in 2 et meest dy- 3w in1951 de verduhhh!ndelsuitbrei- deflnsie-uitgaven is geweest!"8 Van d® Hoewel de afleveringen van mii»ai.u goederen en de nieuwbouw in h A aJ™ van het defens.eprogramnu, S iS^Kd bedroegen, was 19ol opde eerste plaats een periode van voorbereiding op de recordproductie, die mer zal volgen, aldus deelde Sawyer mede. evende bedrag van 82.302.005 in de ra kening 1945 zich in geen enkel opzicht richt tegen de Stichting N. S. F., doch uitsluitend betreft de vraag of de rege ring met betrekking tot deze aangele genheid niet de medewerking van de begrotingswetgever had moeten ver zoeken. Gemeend wordt, dat door de tot standkoming van dit wetsontwerp aan het bezwaar van het college zal worden tegemoet gekomen. Overigens deelt de minister nog mede, dat het bestuur van het N. S. F, het welk op verzoek van zijn ambtsvoor ganger zich nu ruim zes jaar geleden met de afwikkeling van de illegaliteit heeft belast, heeft medegedeeld, dat het gaarne de nog resterende werkzaamhe den zou willen overdragen aan een stichting, waarin het Rijk de zeggen schap zal hebben, zulks in verband met het feit dat de thans nog te verrichten werkzaamheden hoofdzakelijk bestaan uit het verhaal ten gunste van het Rijk van tijdens de bezetting verleende steun uitkeringen aan overheidspersoneel en zeelieden. Bij de Tweede Kamer is een wetsont werp ingediend tot goedkeuring van het verdrag van Parijs van 27 Juli 1950 betreffende de sociale zekerheid van Rijnvarenden. De takken van verzekering, tot welke de regeling van het verdrag zich uit strekt zijn: 1 de ziekengeld- en zieken fondsverzekering; 2 de verzekering in zake uitkering bij moederschap; 3 de invaliditeitsverzekering; 4 de ouderdoms- verzekering; 5 de weduwen, en wezen verzekering; 6 de verzekering tegen on gevallen en beroepsziekten; 7 de werkloosheidsverzekering; 8 de kinder- bijslagverzekering. Anton van Duinkerken zal op 5 Maart naar de Antillen vertrekken. Hij zal een reeks van zes vbordrachten houden over „De vrouw als scheppend element in de wereld-literatuur" en een reeks van acht voordrachten over „De uitbeelding van het moderne geweten in de roman". Wel licht zal Van Duinkerken bovendien een voordracht houden over de West-Indische literatuur. Hij zal ook op Aruba en waar schijnlijk eveneens op Bonaire spieken. Deze voordrachten vinden plaats op Initia tief van de commissie tot bevordering van de wetenschap op de Nederlandse An tillen. V V oDstel zelfs vel eens een beetje politie) opstel zelfs vel eens een beetje politiek sentiment, niet zozeer van het kind alt wel van de onderwijzer. Zo lazen we m een met bloemetjes omrande brief: „WO hebben nog nooit een koningskroning be leefd. Daarom zijn wij ook zulke arme drommels, zegt onze meester BONN, Januari 1952. Soms verschijnt er een bijzondere gast in de scholen in en rond de Westduitse hoofdstad en in het gebied van de Nederrijn. Zodra hij een brok krijt neemt en de omtrekken van Nederland op het hord begint uit te tekenen, heeft hij de volle aandacht van zijn jeugdig gehoor. Hij tekent polders en windmolens en vertelt van de door de eeuwen gevoerde strijd tegen het water, maar ook van de mijnen, de havens, de landbouw. De heer J. B. Braaksma, de persen cultuurattaché van de Nederlandse ambassade te Bonnheeft een missie onder de Duitse jeugd ondernomen. Zijn werk in de scholen is daar nog slechts een klein onderdeel van. Enkele maanden geleden zijn aan de centrale leeszaal en bibliotheek ciale zaken in- Semarang' alle Nederlandse boeken onttrokken. Deze maatregel as niet van toepassing op de onaeraiaeung Tjandi van de openbare bibliotheeK. - gaande 2 Januari is thans ook aantal Nederlandse boeken u» he c cu- latie genomen. Het criterium g. t er niet meer Nederlandse boeken mogen zijn dan Engelse, Franse en Duitse* Onder meer worden alle Nederlandse kinderboeken, waar veel foelan2stel.lmg voor bestaat, uit de bibliotheek verwij derd. Gisteravond laat is bij een graanpakhuis aan de Hillegommerdijk te Hillegom een brand uitgebroken, die zich aanvankelijk veel ernstiger liet aanzien dan hij uit eindelijk bleek te zijn. Een gedeelte van tien meter van de met hout omkiste transportband, die van het pakhuis naar de Ringvaart loopt, was in vlammen ge raakt. De brandweren uit Hillegom, Hoofddorp. Heemstede en Nieuw-Vennep zijn betrokken geweest bij de blussing van het vuur, dat men om twaalf uur volkomen onder de knie had. De burgemeester van Sydney, Er- nest O'Dea, heeft medegedeeld dat hij in de loop van deze maand, op uitnodi ging van de burgemeester van Amster dam, mr A. J. d'Ailly, een bezoek aan Nederland zal brengen. Hij zal per K.L.M. reizen. Ds Martin Niemoeller is in gezel schap van zjjn dochter Ada te Moskou aangekomen, waar hij contact wil op nemen met Russische kerkelijke leiders. Hij werd op het vliegveld begroet door aartsbisschop Macari en vertegenwoordi gers van de Russische orthodoxe kerk. Het Nederlandse Informatie Bureau aan de hoofdweg tussen Bonn en Godesberg is een aantrekkingspunt geworden voor studenten en voor onderwijzend per so nee. Maar er op uit trekken, gewapend met filmtoestel en plaatwerk dat is de meest effectieve methode om de Duitse jeugd kennis en begrip bij te brengen voor het kleine buurland, waarmee de W^tduitse bondsrepubliek economisch zo nauw ver bonden is. Zo worden elke maand een paar duizend Duitse kinderen geïnteres seerd voor de geheimen, <he schuil gaan achter de Nederlandse tulpen die de bloemenwinkels vullen, achter de Neder landse bloemkolen, waerop de Duitse moe ders dol zijn en achter de Nederlandse kaas die nu vanwege de hoge ten van het Duitse menu dreigt x den geschrapt. Ook zien zlj voor de eerete keer in hun leven de Nachtwacht en een R Welke indruk dit alles J?P de scbo!i" jeugd maakt blijkt wel het best uit vele reacties, die dagelijks op het infor matieburcau binnen komen. Men heeft er nu een hele collectie, die een klein ten toonstellinkje waard zou zijn. Zij bestaai uit opstellen over Nederland, mt tekenin gen, uit borduurwerkjes, beschilderde bo den en klompen, boekomslagen, knip werkjes en zelfs ingenieuze mecano- constructies behoren tot de inzendingen De belangstelling is zo groot, dat onlangs een paar prijsjes zijn beschikbaar gesteld voor de beste inzenders. Zij werden ui i- gereikt door mevr. De Booy, de echtge note van de Nederlandse ambassadeur tijdens een voor een ambassade wel mei zeer gebruikelijke plechtigheid van een ontvangst van schoolkinderen. De vele inzendingen tonen aan, dat de tulpen, de molens en de prinsessen het Bij het departement van Wederopbouw en Volkshuisvesting is thans een regeling In een vergevorderde staat van voorbe reiding om het uitvoeren van grotere schilderwerken gedurende de winterperio de van Rijkswege te stimuleren. De regeling zou voorzien in een rijks bijdrage in de loonkosten van grotere schilderwerken en is bedoeld om de sei- zoenwerkloosheid onder de schilders te beperken. Deze bijdrage zouden niet wor den verleend voor nieuwbouw en voor rijkswerken. De werken moeten voor 31 Maart gereed zijn. De regeling geldt als proef en zou zo spoedig mogelijk nadat de minister een beslit heeft genomen, van kracht worden verklaard. Wanneer de proef slaagt, zal deze volgend jaar wor den herhaald en misschien worden uit gebreid. Eind November waren ongeveer 5000 schilders als werkloos geregistreerd Men verwacht dat dit aantal spoedig tot 6000 zal oplopen. nf SchoneWaardin" op de Schelde was gestrand is gisteravond met behulp van leven sleepboten vlot gekomen De boot fs op de rede van Vlissingen ten anker gegaan. Van een speciale correspondent) TOKIO, December 1951. Het oordeel over MaeArtliur is in Japan over liet algemeen gunstig. Men moet daaruit echter niet afleiden, dat dit het gevolg is van een strakke politieke lijn. Veeleer is het tegendeel het geval. Men kan in zijn beleid verschillende fazen onderscheiden; wat de ene groep dus in hem prijst, keurt de andere af, en omgekeerd. Hij is begonnen als een kloek hervormer: met vermindering van liet aantal pachtgronden, opheffing van het staats- sjintoisme en van de goddelijke rechten van de keizer, ontbinding van het monopolie-systeem van de Zaiboetsoe (uit vier concerns bestaande super trust) invoering van een grondwet naar gemengd Brits-Amerikaans model, vrijheid van de vakbonden, kortom met eén verregaande democratisering. In 1947 echter was het MacArthur reeds duidelijk, dat Japan een bondgenoot van de V S. zou moeten worden en hij vroeg zich af (of Washington deed dit voor hem), op welke groepen de V. S. dan het meest konden steunen. Het was daarbij niet moeilijk te ontdekken, dat de democrati sche krachten nog zwak waren en dat achter de schermen de Zaiboetsoe door middel van stromannen nog wel degelijk bestond- dat de vrouwen niet werkelijk vrij waren, al hadden zij het kiesrecht, en dat de vakbonden in communistisch vaarwater zouden kunnen komen Reeds vrij spoedig is toen de huidige koers ingeslagen, die streeft naar een com promis tussen oud en nieuw. Dit werd vergemakkelijkt door de uitslagen van de verkiezingen van Januari 1949, d.e een rechtse overwinning opleverden Grote stakingen zijn verboden. Op 3 Mei van dit jaar kondigde Ridgway aan, dat de tegen de Zaiboetsoe gerichte wet van April 1947 zou worden herzien. Over de moge lijkheid tot herbewapening^ vredesverdrag biedt, is ieder ingelicht. Er zijn nu twee mogelijkheden in de verdere ontwikkeling van Japan, welke zich waarschijnlijk geen van beide exc u- sief zullen voordoen, maar tegenstrijdige stromingen zullen doen voortbestaan. Daar is allereerst de moeilijk meer ongedaan te maken invloed van de Amerikaanse en veel meerdere mate nog van de vakbonden, die aandringen op verhoging van het levenspeil, beperking van ae arbeidstijd (die nu alleen geldt voor ae grote bedrijven), meer vacantie en sociaie zekerheid. De Amerikaanse G. I. is popu lair door zijn vriendelijkheid voor kinde ren, zijn democratische optreden tegenover het dienstpersoneel, zijn hulp bij het uit delen van de millioenen levensmiddelen pakketten in de tijd van de honger. Altija herinnert het Japanse volk zich, dat de V. S. twee milliard dollar schonken of leenden in de moeilijkste^ periode en her stel van het land mogelijk maakten. Maar de emancipatie van de vrouw, welke uit het Amerikanisme voortvloeit, de geringere dienstbaarheid, de hogere eisen welke men aan het leven stelt, ver oorzaken niet slechts crises in de families. Zij kunnen de ganse economie schokken. Wil Japan blijven leveren aan de Aziati sche arme landen, dan moet het goedkoop blijven. Het is nu al vaak te duur. Alleen modernisering van macihnes en arbeids- methoden, die veel gold en tijd eisen, zouden goedkopere productie ook bij een hoger levenspeil mogelijk maken. De groeiende bevoking en het eindigen van de Amerikaanse hup maken het evenwel noodzakelijk, het levenspeil laag te h°u" den. Schrijdt dus het Amerikanisme des ondanks voort, dan zullen de V. S. zeer grote kapitalen moeten blijven schenken of lenen. Er wordt wel Amerikaans kapi taal belegd in Japanse ondernemingen, maar op zuiver commerciële basis en het valt te vrezen, dat de V. S. niet immer Kerstmannetje zullen blijven spelen. Aldus treedt de „reactionnaire" strek king op de voorgrond; versterking van ae macht van de trusts, handhaving van de huisarbeid, afwijzen van loonsverhogingen, het remmen van de socale wetgeving. Maar hoe ver kan men daarbij gaan? Zo lang de Amerikanen met hun sociaal idealisme (dat soms wel utopisme lijkt) verantwoordelijk zijn, zal de reactie met Mkerg'ntamer meer.' Daarvoor is de be- vWtino" oen te revolutionnaire factor ge- if te veel van het oude grondig geschokt, zowel door de nederlaag als door de Westerse hervormingen. He' is dus geen wonder, dat zowel de economische- ais de arbeiderslevers uit zien naar herstel van de iiandel met China, om de afzet van industriële pro ductei en de aanvoer van grondstoffen te vergemakkelijken. De politici staan veel gereserveerder tegenover deze politiek dan de economen, omdat zij tot geen pnjs de goede verstandhouding met de V. S. in gevaar zouden willen brengen. Deze heb ben echter zelf toestemming gegeven, de door de Koreaanse oorlog onderbroken handel met het rode China te hervatten. In September verleende het geallieerde hoofdkwartier toestemming tot naar het rode China van garens, kleding, kunstzijde enz., die niet voor oorlogs doeleinden konden worden gebruikt. De Chinese havens staan echter niet open voor Japanse schepen, zodat gebruik moet worden gemaakt van „neutrale boten. Hoe minder handel mert China, hoe meer Zuid-Oost-Azië, het Midden- en zelfs he. Nabije Oosten doelwit zijn van de Japanse export. Men kan de moeilijkheden aldus samen vatten: Japan moet zijn afzetgebied en grondstoffen zoeken in de Aziatische wereld. Na de bezetting van Mandsjoerije en een deel van China verkocht het 37% procent van zijn export aan de Chinezen. Daarvoor moet het nu een vervanging zoeken elders. Maar de hervormingen en de oorlogsverliezen hebben zoveel geld gekost, dat het Ian"1 *e duur begint te worden. Invoer van kolen, cokes en ijzer uit de V. S. en Canada Is zeer kostbaar, mede door de afstand. Aan een verove ringsoorlog behoeft Japan niet meer te denken. Een accoord tussen de V. S. en China zou ontspanning geven. Blijft het uit, dan wordt handelsexpansie elders onontbeer lijk. In belde gevallen echter kan Japan zich geen Westers levenspeil veroorloven, zonder zijn eigen exportkansen dodelijk te treffen. Het Westen heeft het echter meer dan ooit met zijn „way of life" in aan raking gebracht. Het maakt een psychische en sociale crisis door, waarvan de uit komst door ni^psand jg te vooralen. meest tot de verbeelding spreken. Vrij wel alle opstellen en andere werkstuk ken zeggen het met bloemen. Er zijn zelfs gedichten bij zoals het volgende: „Ueberall ist Weltbekannt Holland, das schoene Blumenland. Rote, gruene, gel'be Bleuten Gut verpackt in grossen Tueten Schickt mann da in alle Welt, Dorthin wo mann sie hat bestellt". Maar de kinderen hebben blijkbaar ook wel geleerd, dat het niet alles poëzie is wat zo schoon bloeit en dat iedere bloem een product van naarstig wenk is. Zo spreekt een der opstellen over de vele zweetdruppels die aan elke bloem kleven, wanneer zij „met het vliegtuig tot voor de bloemenwinkels worden gebracht". Molens, polders en kanalen treft men in allerlei uitvoering. Het systeem der ontwatering heeft zeker grote indruk op de jeugdige luisteraars gemaakt. Meer dan de klomp en de Volendamse broek, ofschoon ook deze beide natuurlijk niet ontbreken, is de windmolen hier tot Nederlands nationale symbool gepromo veerd. Bijna geen opstel ook, dat niet spreekt over de Koningin en de Prinsessen. De kinderen hebben op de film de Konink lijke familie in haar dagelijkse leven gezien en zij verwonderen zich er tel kens over, dat echte prinsessen zoveel echter en eenvoudiger zijn dan die uit hun sprookjesboeken. Soms verraadt een De communistische regering van Polen heeft de rector-magnificus van de Katho lieke Universiteit van Lublin, pater dr Slomkowski. gedwongen zijn ambt neer te leggen. Zijn opvolger, 'pater dr No- wicki, werd door de redering niet aan- vaardl Alles wijst er op. dat, nu de finan ciële maatregelen tegen de laatste vrije universiteit achter het IJzeren Goiaiju niet hebben geholpen, de regering een andere weg heeft ingeslagen om haar klein te krijgen. De universiteit van Lublin heeft zware zorgen om het hoofc boven water te houden, daar de regering reeds sedert geruime tijd geen enkele subsidie verleent. Zij steunt echter op de doodarme Poolse bevolking, die er tol dusver in geslaagd is zoveel op te bren gen, dat 96 pet van de uitgaven konden worden gedekt. De resterende 4 pet wor den verkregen uit de collegegelden van de 3000 studenten. Ofschoon de diploma's van de universiteit nog wel worden erkend, hebben de afgestudeerden de grootste moeite om in1 hun communis- tisch geregeerde land passend werk te vinden. De procureur-generaal bij het Haagse gerechtshof vroeg gisteren in de zaak te. gen de architect J. P. bevestiging van he' vonnis van de Rotterdamse rechtbank waarbij hij wegens verduistering tot 2 jaar gevangenisstraf met aftrek werd veroordeeld. Voor de bouw van een bun galow in Wassenaar had P. een bedrag van ƒ15.000 vooruit ontvangen van de toenmalige eigenaar en dit geld zou hij ten eigen bate hebben aangewend. De procureur-generaal achtte verduiste ring bewezen en vroeg bevestiging van het vonnis. Het hof zal over 14 dagen in deze zaaik uitspraak doen. In het district der Tilburgse 'K. v. K. is sinds het tweede kwartaal 1951 zowel in de textiel- als in de schoen- en ieder- sector een gevoelige terugslag te bespeu ren. Daarnaast had ook het winkelbedrijf met grotere moeilijkheden met b^^|" king tot het afzetvraagstuk te kampen, aldus de heer H. Mannaerts voorzatter van de Kamer van Koophandel te Tilburg in zijn Nieuwjaarsrede. Als voornaamste oorzaken noemde sip enerzijds de algemene verzadiging van de inhaalvraag der na-oorlogse jaren en «e verminderde koopkracht van het publiek, nog verzwaard door de prijsstijging der 1 goederen. Anderzijds zijn de consequen ties van de regeringspolitiek met betreK- king tot een vermindering der nationale besteding reeds voelbaar. Voor de wolindustrie leverde het jaar 1951 tal van problemen op. Terwijl de af zet en in verband daarmede ook de pro ductie van de wolindustrie in de eerste maanden van 1951 nog op een zeer hoog niveau lag en zelfs groter was dan net gemiddelde van het topjaar 1949. trad na de inzinking van de wolprijzen in begin April een complete koperstaking in. De aflevering van wollen weefsels daalde in twee maanden tijd met ruim 30 pet. In de maanden Januari tot en met sep tember 1951 werd voor een waarde van 144 millioen geëxporteerd, tegenover ca. 137 millioen in 1950. Zeer ongunstig werd de export beïnvloed door de West- Duitse importstop. Een nieuwe bepencte import regeling met West-Duitsland kwam tof stand. Gezien de betere resultaten van de laatste maanden mag worden aangeno men voor wat betreft de export naar ge noemd land, dat in 1951 het cijfer van 1950 is overtroffen. Met betrekking tot de vooruitzichten van de wolindustrie voor het komende jaar merkte spr. op dat de concurrentie- mogeUjkhcid voldoende is om de «'xP°rt nog verder op te voeren. Veel zal daarbij waarin export nog afhangen van de mate naar West-Duitsland in de nieuwe han delsovereenkomst mogelijk wordt ge maakt. Hoewei het komende jaar met enig vertrouwen kan worden tegemoet gezien, moet een terugkeer tot het hoge Proda®; tieniveau, dat eind 1950 en begin 1951 werd bereikt, wel zeer onwaarschijnlijk worden geacht. te wijzen. Deze situatie had zeer ernstige gevolgen voor de werkgelegenheid in de schoen industrie. Aan het einde van Augustus stonden in het gebied van het gewestelijk arbeidsbureau Tilburg niet minder dan 3200 schoen fabrieksarbeiders geheel of ge- Naar wij vernemen zijn de twee gear resteerden in de Larense moordzaak door de officier van Justitie in vrijheid ge steld. Het zjjn de oud-brigadier van poli tie te Laren, de heer F. en de Naardense veearts, de heer ter B. Zoals bekend waren beiden, gearresteerd in verband met de ontdekking van twee lij ken in een kuil in een tuin van een landhuis aan de Rijksweg te Laren. De invrijheidstelling is niet geschied, aldus vernemen wij van bevoegde zijde, omoai de twee verdachten niet schuldig zouden zijn. Er zijn echter geen termen om de termijn van inhechtenisstelling te ver lengen. De twee personen worden met verdacht bij de moord betrokken te zijn doch men veronderstelt dat zij een rol hebben gespeeld bij een poging de nala tenschap van de beide vermoorden in de wacht te slepen. De Maastrichtse carnavalsvereniging „De Tempeleers" heeft gisteravond beslo ten de organisatie van de Carnavalsfees ten met kracht door te zetten. De daad werkelijke financiële steun, via het comi- té-Godfroy ontvangen, is zo groot geble ken, dat de Tempeleers inderdaad op nun besluit van de vorige week zijn terug- i gekomen. deeltelijk op wachtgeld. Het blijvend ge brek aan werkgelegenheid, ook in de laat ste maanden van 1951, noopte verschillen de fabrieken allengs ertoe een deel var hun personeel te ontslaan. Onder we: zeer moeilijke omstandigheden gaat de schoenindustrie het jaar 1952 in. De export van schoenen vertoonde ir. de loop van het jaar eenzelfde curve als de binnenlandse afzet. In de eerste maan den van het jaar bewogen de export cijfers zich op een ongekend hoog niveau, doch later Hepen deze sterk terug, zonder nochtans te dalen beneden het gemiddel de niveau van 1950. De waarde van de exporf bereikte over de eerste 9 maanden van 1951 een bedrag van ruim 30 mil lioen. De exportmogelijkheden blijver, evenwel vrij beperkt. De exportmogelijkheden blijven even wel vrij beperkt. Zowel in de zoolleer- als in de over- leerindustrie was in de eerste maander. sprake van hoogconjunctuur en winstge vende zaken met van af Mei een zo sterk krimpende vraag, dat van een ongekende afzetcrisis kon worden gesproken. Niet alleen de afzet in het binnenland stag neerde, maar ook de export, welke voor deze industrie van even groot, zo niet groter belang is. Een en ander was oor zaak, dat de werkgelegenheid in de over- leerfabrieken sterk verminderde en dat verschillende bedrijven genoodzaakt wa ren een deel van hun personeel op wacht geld te stellen. Gezien de sterke vermin dering van voorraden bij de lederverwer- kende industrie wordt ook hier verwacht, dat dè omstandigheden zich in 1952 in meer gunstige zin zullen ontwikkelen. De vooruitzichten voor de voeringieerindus- trie achtte spr. voorshands, als gevolg van verschillende factoren weinig roos kleurig. Productie en aflevering in de metaal industrie waren in het afgelopen jaar over het algemeen bevredigend. Er bestaat in het district Tilburg nog steeds een groot gebrek aan geschoolde en behoor lijk geoefende arbeiders. De oprichting van een school voor uitgebreid technisch onderwijs, waarover thpns besprekingen gaande zijn, zou hierin aanmerkelijk ver betering kunnen brengen. Het jaar 1952 wordt met vertrouwen tegemoet gezien, temeer als door verdere vrijmaking van het handelsverkeer en door opheffing van vele betalingsmoeilijkheden met het bui tenland de exportverhoging kan worden bevorderd. De confectie-industrie had met uit zondering van de bedrijven, welke zich specialiseren ln kinderkleding met een ge weldige terugslag te kampen. In de loop van het jaar werden grote aantallen werknemers (neemsters) ontslagen, terwijl de werktijden mtn of meer werden ver kort. De sigarenindustrie gaf een teruggang in de productie te zien, hetgeen vooral zijn oorzaak vindt in de teruggang der consumptie. Resumerende verklaarde de heer Man naerts dat in het algemeen het verloop in 1951 niet is geweest, wat men er van gehoopt had. (Van onze correspondent) Het ziet er naar uit, dat de staking on der de 400 Duw-arbeiders van het Man- tingerveld en het Orvelterveld in Drente spoedig zal eindigen. De minister heeft besloten de 3o arbei ders die voor Zaterdag jl. een verkla ring'hebben ingeleverd, dat zij wederom aan het werk willen gaan. Maandag a.s. weer in dienst te nemen. Op enkelen na hebben de overige arbeiders deze week een soortgelijke verklaring getekend en naar de DUW-inspectie te Assen ge stuurd. Aangenomen mag worden, dat ook zij weer aan het werk kunnen gaan. De hervatting van het werk zal echter alleen kunnen geschieden op de oude voorwaarden. Dit betekent, dat de eis van de arbeiders om intrekking van het be sluit de werkdag met veertig minuten te verlengen, niet zal worden ingewilligd. De moeilijkheden zullen dus waarschijn lijk nog wel niet van de baan zijn. De staking staat onder invloed van de EVC, doch ook vele leden van de bona fide vakorganisaties hebben zich laten verleiden het werk neer te leggen. Het gebrek in de gezinnen is onderwijl zeer groot geworden, daar de staker» geen vu,. kering krijgen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1952 | | pagina 3