Nieuws uit STAD en OMTREK
HOUTMAN
KREUGER
ACHTHOEK- PUZZLE
Bioscopen deze week
PATER WILLEMS KREEG EEN
PRACHT FEESTAVOND
Z.-Afrika gunstig voor kapitaal
export
Hartziekten (23 pet) enkanker (21 pet)
voornaamste doodsoorzaken
SOLEX
BROERSVEST 6
OUDE
TERK
H. K. W. vierde feest
Vacantiebesteding van
de kinderen
BEKENDEN
OVERHEMDEN
Dienst met ferry-
schepen op Engeland
Industrialisatie neemt snel toe
U wilt sparenmaar kunt niet weg?
Laat onze bode Uw spaargeld dan lialen!
AFHAAL DIENS T van de
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Vier millioen voor
studiesteun
Lening type Tilburg
De bosbranden in
Australië
Door schillenwagen
gedood
Communisten willen
niet terug
Schip gezonken tijdens
sneeuwstorm
Planter werd in de rug
geschoten
Frans ambassadeur aan
de Saar
Saterdag 26 januari 1952
pagina 2
f DE JEUGD TOONDE
BIJZONDERE KANTEN
TELEVISIE
ZIEKENVERVOER PER
VRACHTAUTO
MENSLIEVEND HULPBETOON
ERNSTIGE VECHTPARTIJ
ENDE BESTE
FABLO KERKO ETERNA
Tel. 68206
INBRAAK
DAMCLUB SCHIEDAM
BURGERLIJKE STAND
NED. VRACHTENMARKT
CACAO-MARKT BLIJFT VAST
Vertraagde consumptie-afzet
DE HAVEN VAN ROTTERDAM
AAN DE RECHTERKANT
GEBREKKIGE UITRUSTING
WETENSWAARDIGHEDEN
OVER HAAGSE BEVOLKING
SPAARBANK ANNO 1820 SCHIEDAM
Hoofdkantoor: Lange Haven 80
MEDISCHE ZONDAGSDIENST
Voor UW GENOEGEN en WERK
UNIQUE
Hoffmanns Vertellingen
(Passage)
De Jantjes (Monopole)
Katholieken toegenomen
Goedkope kolen en erts
„Import control
9000 studenten met studiebeurs
of voorschot
De Regering grijpt in
Zesjarig jongentje viel van de hok
SUBSIDIE NED. OPERA
Alleen maar „blijk van
belangstelling"
IN VLIET GEREDEN
GEEN AFDELINGSVOETBAL
Er kon geen mens meer by in de grote
Zaal van Irene. Zoveel waren er, die met
en voor pater Aino Willems O.P. het
koperen priesterfeest wilden vieren. Dank
zij de grote tekstschrijvers-talenten van
pater Strijbos en de medewerking van ve
len is het een avond geworden, waaraan
de jubilaris nog lang met genoegen zal
terugdenken en hij zal achteraf blij ge
weest zijn, dat hij dit, ondanks aanvan
kelijke reserve, heeft kunnen beleven.
Des te groter moet zijn plezier geweest
zijn nu een zeer goed verzorgde prestatie
van de Singelparochie getoond kon wor
den aan zjjn ouders, die naar Schiedam
waren gekomen om dit mee te maken.
Bovendien waren er pastoor L. D. Oor
sprong en zjjn confraters alsmede de le
den van het Kerkbestuur en het Groeps-
comité.
Pater Strijbos opende met een kort
woord de avond, waarna de jubilaris on
der oorverdovend lawaai de zaal betrad.
Onmiddellijk begon hierna het grote spel
van de jeugd. In een Proloog werd dui
delijk gemaakt welk een verschrikkelijke
toestand de pater wel aantrof, toen htj
hier in Schiedam arriveerde. Van de
kleinste tot de grootste vroeg deze jeugd
om leiding en het was een Brigadier van
de Verkeerspolitie, die alie noden onder
woorden bracht. Dank zij de ordenende
krachten van een fiets en een brevier kon
er orde in de chaos gebracht worden.
Vervolgens kwamen alle onderdelen van
het jeugdwerk naar voren. De K.A.-vrou-
welijk Jeugdwerk, die uit de school klapte
aan de hand van z.g. oude foto's. De bal
letgroep, die een aardig Tyrolerdansje
Het zien. Bijzonder geestig was de dialoog
van de jongens uit de zesde klas, waarbij
enkele vondsten in de tekst opvielen, die
menig revueschrijver de vingers zou doen
aflikken. De waarde van de Verloofden
cursus en van die voor 18-jarigen werd
zeer plastisch uitgebeeld en wat men op
de M. O. leert kwam met verve over het
voetlicht. De Gidsen en Kabouters lieten
iets van hun werk zien, waarna door
Advertentie
SINGEL
114—116
meisjes van het Gilde aan pater Willems
de Willemsorde werd uitgereikt voor
„Moed, beleid en trouw".
In de pauze ging de feestlimo'nade rond
en maakten velen van de gelegenheid ge
bruik om pater Willems alsnog geluk te
wensen. De stemming was perfect en de
pianist, die uitstekend had begeleid, kreeg
nu de kans zich in soli te laten horen.
Men ging zelfs met zijn allen nog even
naar de speeltuin toe.
Na de pauze kwam de Torenzaal aan de
beurt met vijf variaties op een onsterfe
lijk gedicht: „Jantje zag eens pruimen
hangen". Omlijst door enkele Franse lied
jes deed dit programma de deur van de
gezellige avond toe. De feesteling zelf
dankte hartelijk voor het hem gebodene.
Hij had er nog meer moed door gekregen
om te" vertrouwen in de mogelijkheid en
de werkzaamheid van de jeugd.
Gisteravond gaf de Ned. Kath. Bond
van Administratief-, Verkopend- en Ver-
zekeringspersoneel „St Franciscus van
Assisië", kortweg H.KAV. genoemd, een
feestavond voor leden en genodigden in
de R.K. Volksbond. Het programma open
de wat rommelig, maar gaandeweg werd
de stemming steeds beter en daarin han
den de verschillende artisten een groot
aandeel. Het Notenkrakers Cabaret le
verde, vooral In de liedjes, heel goed
werk. Het driemanschap dat deze liedjes
bracht, bewees er mee, dat het er hele
maal van afhangt, wie een bepaald lied
zingt. De teksten hadden Soms niets om
het lijf, maar door de schwung, waarmee
een en ander voor de toeschouwers werd
gebracht, leefde de hele zaal mee. Ook In
de schetsen werd goed werk gedemon
streerd. The Melodia Hawaiians brachten,
de Zuidzee-sfeer in de zaal, niet in het
minst door de entourage van hun num
mer, die erg luchtig en tropisch aandeed
op deze koude Januari-avond.
Kees Macquelin deed de mensen in de
zaal gapen van verbazing met z'n welis
waar oude, maar toch nog steeds onop
losbare goocheltrucs.
Na de pauze sprak de heer De Ries,
bondsbestuurder uit Amsterdam, over de
noodzaak van een sterke organisatie van
kantoor- en winkelpersoneel.
Spreker memoreerde, dat speciaal de
jongeren twijfelen aan het nut en de
noodzaak van de vakorganisatie. Als be
wijs voor het tegendeel van deze opvat
ting herinnerde hij aan de nieuwe Win
kelsluitingswet, welke dezer dagen door
de Tweede Kamer is aangenomen en
waarbij het mogelijk wordt, het verko
pend personeel op bepaalde dagen zelfs
tot tien uur te laten werken. Onze Bond
is hiertegen gekant, aldus de heer De
Ries, maar willen wij uw belangen kun
nen verdedigen, dan moeten alle werk
nemers achter ons staan door hun lid
maatschap. Slechts een representatieve
bond kan iets voor de werknemers be
reiken.
Spr. richtte zich in hoofdzaak tot de
jongeren, die opvallend slecht georgani
seerd zijn, maar op deze avond het groot
ste deel van de zaal vulden. Misschien
zouden de ouderen, speciaal de ouders,
hier misschien een handje bij kunnen
helpen, door hun zoons en dochters aan
te sporen, zich te organiseren.
Het is nog maar goed twee jaar gele- j
den dat de Nederlandse Bisschoppen ais i
De Schiiedia-mse Gemeenschap heeft
momenteel een enquête onder verschei
dene onderwijskrachten lopen met als
doel een inzicht te krijgen in de op
vattingen, die bij hen heersen over de
vaoantiebesfedinig van de jeugd in Schie
dam. In de afgelopen jaren is gebleken,
dat het Vacantie-comité weliswaar veel
voor de jeugd wist te organiseren, maar
dat er toch nog veel wensen waren. Men.
weet, dat men niet alleen zal moeten
komen tot grotere afwisseling in datgene
wat voor <Je jeugd gedaan wordt, maar
dat dit werk ook moet worden uitge
breid. Voor men zich op nieuwe wegen
gaat wagen, wil men een juist inzicht
krijgen in de wijze, waarop tot nu toe
de vacantiebesteding van de Schiedamsc
schooljeugd plaats vond.
Zo wordt er op het enquêteformulier
gevraagd in te vullen, hoe groot de klas
van de desbetreffende onderwijzer is;
hoeveel kinderen er tijdens de vacantie
de stad uit waren en in welke week.
De duur Van de vacantie wordt gevraagd
en de hoeveelheid thuisblijvers.
Vervolgens komt de vraag aan de orde
hoeveel kinderen deelnamen aan de
voorstellingen, welke in de Vacantieweek
waren georganiseerd en welke voorstel
lingen het meest in de smaak vielen.
Tenslotte wil men van de leerkrachten
zelfs eens weten wat zij denken van de
z.g. Vacantieschool. waar de kinderen
gedurende de vacantie op basis van
vrijwilligheid worden beziggehouden.
Van de uitkomst van deze enquête
hangt zeer veel af. Een zo zuiver moge
lijk beeld is gewenst. Men hoopt dan
ook op de medewerking van alle be
trokkenen.
Op Donderdag 10 Januari reed op de
Schiedamse weg in Kethel een motorrij
der tegen een stilstaande vrachtauto op.
Hjj had ogenschijnlijk geen verwondingen,
maar klaagde wel over buikpijn. Men is
toen zo onverstandig geweest de man per
vrachtauto naar het ziekenhuis te bren
gen. Hier bleek, dat een rib in zijn lever
was gedrongen. Niet genoeg kan het ver
voer van slachtoffers door verkeersonge
lukken met vrachtauto's worden afgera
den. Roep deskundige hulp in. Vooral het
vervoer per vrachtauto kan levensgevaar
inhouden.
Door het Carnegie Heldenfonds te
's-Gravenhage is aan Gsrrit van der Most,
wonende Raam 25/6 alhier, voor de red
ding van een kleuter uit de Raamgracht op
27 September 1951, een polshorloge met
inscriptie toegekend.
Op 25 Januari jl. is dit horloge ten stad-
huize door de burgemeester aan de moe
dige redder uitgereikt.
Gisteravond vonden enkele agenten
voor het café van de R. in het Broersveld
een man, die hevig bloedde. Een der agen
ten nam hem mee naar de post Buiten
havenweg vanwaar htj door de G.G. en
G.D. naar de Dr Noletstichting kon wor
den overgebracht. De politië stelde een
onderzoek in en hieruit bleek het volgen
de verloop. U, de man, die buiten lag, was
om ongeveer 8 uur in het café van de R.
gekomen en had ruzie gekregen met S. P.
de V, De V. had hem daarop met een
bierglas in het gezicht geslagen. U. was
naar bulten gegaan, maar na een kwar
tier teruggekeerd, waarbij hjj met een
stoel door de zaak smeet tegen een kell-
ner op. Met behulp van twee andere aan
wezigen verwijderde de kellner U. uit het
café, waarna zij hem bulten nog eens be
hoorlijk toetakelden. De kellner de B. gaf
U. enkele trappen in het gelaat. U. maak
te het vanmorgen redelijk wel. Hij had
een rustige nacht gehad, na bijna voort
durend buiten bewustzijn te zijn geweest.
Zowel de V. als de B. zijn gearresteerd
en tegen hen is een onderzoek gaande.
Advertentie.
SI
12.50 16.90 11.90 14.90 15.75 17.95
ZIE ONZE ETALAGES
In de nacht van Donderdag op Vrijdag
is. ingebroken in de koperslagerij van M.
aan de Nieuwe Haven. De daders wisten
zich door in-klimming toegang te verschaf
fen tot het pand via een tuimelraam in de
poort naast het pand. In het kantoor werd
een geldkist met 800,gevonden en
meegenomen. Er wordt een onderzoek
ingesteld.
De uitslagen van de bordenwedstrijden
luiden:
M, v. Noordennen—L. Schuitman 20
P. VlugC. de Vormer 20
A. v. d. MoerT. Visser 20
L. Levering—J. Onink 1—1
M. CotéW. Verhaal 11
J. v. Tilborg—A. Struik 1—1
B. v. d. HulP. v. Noordennen 02
GEBOREN: Johannes, z. v. C.
A. J.
z. v
Nater en H. G. de Boer; Wiihelmina, d.
v. J. E. Laven en M. Mouthaan.
ROTTERDAM, 25 Januari 1952.
24 Januari nam.: 81 ton dlv. granen Does
burg;, 200 ton papier Amsterdam: 280 ton
kunstmest Leeuwarden; 212 ton gerst
Lochem; 150 ton tarwe Utrecht; 194 ton cel
lulose Wageningen: 20 en 17 stand, hout
zaandam: 17 stand hout Helmond; 325 ton
looiextract Dongen. Totaal 48 retzen 11 vlet-
reizen.
25 Januari voorm.: 600 ton kolen Middel
burg; 150 ton id. Lisse; 150 ton id. Waddinx-
veen; 300 ton id. Leidsendam; 2 X 200 ton
ld. Zierikzee; 2 X. 126 ton id ZUpe; 2 X 125
ton id. Doodewaa.rd; 126 ton dlv. granen
Deventer; 149 ton id. Mappel; JOO. ton haver
Delft; 173 ton schilfers Maarsseri; 220 ton
stukgoed Amsterdam; 400 ton suiker Breda.
In de periode van 19 t/m 25 Januari
bleef de cacaomarkt, met uitzondering van
een enigszins flauwere stemming op 28
dezer, zeer vast, aldus een mededeling
van de fa. C. W. M. Heslenfeld.
De handel beleefde een herhaling van
de vorige week en sloot, als gevolg van
buitenlandse aankopen, beduidende trans
acties af in Accra en goede soorten Franse
cacao's welker noteringen nog steeds op
liepen. De Nederlandse industrie toonde
zich nog weinig gretig en ging slechts in
enkele gevallen aarzelend tot aankopen
over. Inmiddels komen nu ook uit Ame
rika berichten, die wijzen op een ver
traagde consumptie-afzet, zodat de prijs
stijging der grondstoffen voor de cacao-
industrie wel op een ongelegen moment
komt.
Ofschoon het nog steeds moeilijk is om
een juist inzicht te krijgen over beschik
bare voorraden, resteert er volgens Lon-
dense handelskringen van de voornaam
ste eacao-oogst van. de Goudkust van het
lopende seizoen nog een onverkochte
voorraad van slechts 50.000 k 60.000 long
ton.v
Bahia kwam in de markt met zijn
nieuwe oogst voor Juni/Juli verscheping.
Door de „Continental Lines" te Lon
den zal een dienst met Rotterdam wor
den geopend met z.g- ferry-schepen (zee
waardige veerschepen). Dit zijn omge
bouwde landingsschepen, die aan de
voorsteven een kiep hebben, zodat auto's
in en uit kunnen rijden. Er wordt aan
een plan gewerkt om in Nederland gela
den vrachtauto's (opleggers) naar En
geland over te zetten met deze sche
pen. De opleggers zouden dan in Enge
land door trucks van de boten worden
gehaald. Hierdoor ontstaat de mogelijk
heid van snelle aflevering van goede
ren (tuinbouwproducten uit het West-
land?!), aangezien het in- en uitladen
van schepen dan zou vervallen.
Aan de Merwehaven te Rotterdam
wordt sedert December gewerkt aan het
bouwen van een speciale steiger op het
terrein van de Gem. Handelsinrichtin-
gen. In Augustus zal deze gereed zijn.
Reeds enkele jaren geleden heeft men
aan deze nieuwe vervoersmogelijkheden
gedacht en in de Waalhaven is destijds
reeds een proef genomen. De plannen
ontmoetten toen echter onoverkomelijke
bezwaren.
Naar wij voorts vernemen ligt het
vooralsnog niet in de bedoeling een ge
regelde dienst te openen, doch zal het
„ferry-transport" tot incidentele gevallen
beperkt blijven. Een groot voordeel van
deze vervoersmogelijkheid is nog, dat
beschadiging van goederen tijdens het
transport aanzienlijk kan worden terug
gebracht. De „Continental Lines" exploi
teert reeds een dienst met veerschepen
op Oostende.
Of van het begin af aan ook Neder
landse veerboten in de vaart zullen wor
den gebracht, staat nog te bezien. Een
ferry-schip kost 20 a 25 millioen gulden.
Volgens.mededeling van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Rotter
dam, zijn in de week van 13 tot en met
19 Januari in de haven van Rotterdam
aangekomen 256 zeeschepen met een in
houd van 1.315.907 netto M3 (2.83 M3
1 reg. ton), tegen 222 schepen met
1.028.287 netto M3 in de overeenkomstige
periode van vorig jaar. Nu dus 34 sche
pen meer met 287.620 netto M3.
„Zuid-Afrika zou een der gunstigste
Investeringsgebieden voor Nederlands
kapitaal kunnen zijn. Voorwaarde daartoe
is echter, dat wij ons nietuitsluitend ten
doel stellen een sluitende betalingsbalans,
maar 'n positieve betalingsbalans". Tot deze
uitspraak kwam prof. dr ir J. Goudriaan,
oud-directeur van de Ned. Spoorwegen,
thans hoogleraar aan de universiteit van
Pretoria.
Hij sprak Vrijdagmorgen voor een' groot
gezelschap zakenlieden, leden van de Ned.
De aandacht van de automobilisten wordt
erop gevestigd, dat het verkeerszuiltje bij
het Rode Hek aan de rechterkant van de
Rotterdamse Dijik, komende van Schiedam,
niet langer aan beide richtingen gepas
seerd mag worden, maar alleen rechts.
Gisterenavond is de Gem. Reiniging om
8.15 gewaarschuwd voor gladheid. Om vijf
voor 10 rukte de eerste wagen uit. Dit
is een gevolg van het feit, dat het zand
met de hand geladen moet worden. Het
lijkt ons nauwelijks de juiste weg.
Het tijdschrift ,,'8-Gravenhage", uitge
geven door het bureau voor Statistiek en
Voorlichting der gemeente Den Haag,
wijdt enige beschouwingen aan geboorte
en sterfte onder de Haagse bevolking in
de laatste jaren. Ten aanzien van het
verloop der Haagse bevolking in het al
gemeen wordt daarin gezegd, dat het
groei-tempo, dat in de eerste jaren na de
oorlog zo buitengewoon snel was. ener
zijds door de terugkeer der geëvacueerden,
anderzijds door de enorme na-oorlogse
geboorten, sinds 1948 veel kalmer is ge-
Advertentie
hun dringende wens te kennen gaven,
dat een iéder in de hem passende vak
organisatie zou toetreden.
Na de toespraak van de heer De Ries
namen de Notenkrakers het programma
weer over. The Ballroom Aces speelden
het bal, dat deze, goed geslaagde, avond
besloot.
J. v. Buren, Buys Ballotsingel 7276,
tel 69661: A. Q. C. Klomp, Jul. v. Stolberg
laan 3, tel. 69952; A. Hoogendijk, Tuin laan
74, tel. 68785, Apotheek F. H. Backer, St
Liduinastraat 58.
Advertentie.
BURG. KNAPPERTLAAN S
DAOBIAO VOOR SCHICDAM IN OMSTRIK IN
74ste Jaargang No. 21754
De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn tijdelijk gevestigd in het
gebouw R.K. Volksbond. Lange Haven 71.
Schiedam. Telefoon Administratie 66152.
Telefoon Redactie 67423.
Giro-nummer 9095 ten name van de N.V.
De Courant De Maasbode, Rotterdam.
Abonnementsprijs 5.85 per kwartaal,
ƒ2.— per maand, ƒ0.47 per week.
Advertentie-prijs op gewone kolombreedte
0.15 per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
Vn nmb-eedte f 0.30 per millimeter hoogte.
1 /elder 'ngere tarieven, welke
-trs* of bij de erkende
eaux verkrijgbaar zijn.
j. ien (kleine advertentiëntot 20
woorden 50 cent. Elk woord meer 3 cent.
Maximum 60 woorden Plaatsing uitsluitend
bi) vooruitbetaling.
Alle advertentie-orders v <rden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig do Regelen voor
het Advertentie-wezen
Directeur: J. Kuijpers.
Hoofdredacteur; Leo J. M. Hazel zet.
Het is een van de wonderlijke ontwik
kelingen van 'het duo Powell en Press-
burger. dat het in staat bleek het on
werkelijke van een rechtszaak ,.Op leven
en dood" de kracht van een werkelijk
heidsillusie te geven, terwijl zij
nadien noch in hun „Rode Pimper
nel", noch in „Gejaard in de dood" bij
een vrij reëel gegeven die werkelijk
heidsillusie vermochten te wekken. Men
vraagt zich af, of zij niet veel te veel
overtuigd zijn van de oneindige 'hoeveel
heid mogelijkheden van de camera, zon
der daarbij te bedenken, dat deze veel
heid van mogelijkheden juist, dwingt tot
een beperkt gebruik ervan. Wij lazen er
gens. dat beiden in deze film nu en dan
gebruik hebben gemaakt van de film als
uitdrukkingsmiddel, maar wij vragen ons
af, of 2ij zich bij hun films niet veel te
veel op het standpunt van de exoressle-
mogelijkheden stellen zonder zich een
moment af te vragen, hoe het met de
ontvangende kant van huil expressie, nl.
het publiek, .gesteld is.
Om eens een voorbeeld te geven van
deze overdadigheid in het gebruik van
de middelen. De dansers in de hoofd
rollen zijn allen na-gesynchroniseerd me;
een prachtige stem. Dit levert niet alleen
een kitsch ig effect op voor de toeschou
wer. maar het belet 'hem ongestoord van
de zang te genieten, omdat hij zich te
zeer bewust blijft van het feit, dat de
gebrachte dansen, hoe lichtvoetig ook,
een zo zware inspanning vergen, dat er
niet nog eens een kolossale coloratuur
op kan overschieten. Deze bastaardvorm
van prima-ballerina en prima donna is
niet alleen hinderlijk hij belemmert de
ontplooiing van ons genot in de dans of
in de zang.
Men kan niet ontkennen, dat de toch
altijd wel bizarre verhalen van Hoffmann
niet alle daaraan verbonden sfeer heb
ben meegekregen
Het verhaal van Olympia, de pop, die
Hoffmann als levend voor de gekleurde
bril wordt gezet, geeft Moira Shearer ge
legenheid haar bijzondere talenten als
ballerina te tonen en zij brengt hiervoor
juist het nogal Brits frigiede mee. dat
dit Jan Klaassensoe' vraagt. Heel anders
is het met Ludmiila Tcherina, die van de
tweede vertelling over Giullietta in Ve
netië tezamen met Rsbert Helpmann als
Dapertutto een zo Gallische zwoele scène
maakt, dat men om deze episode meer
voorbehoud zou wensen dan de 18-jaar-
keuring dei" K.F.C. In het laatste verhaal
hebben de filmers hun kans tot het op
dienen van een behoorlijke brok quasi-
spiritisme ampel gebruikt.
Wie zich over wil geven aan deze re
gistratie van balletten en opera-fragmen
ten, die zal geen spijt van een bezoek
aan de film hebben. Met nadruk zeggen
wij registratie. omdat het gebruik
van de camera tot he,t bespelen der in
stellingen en der gevoelens van de toe
schouwers t. o. v. het gebeuren vrijwel
niet is toegepast. Waar men ca
mera-routine van close-up, van zwer
ven of van meegaan ziet, is dit gebruik
meestal door niets verantwoord dan door
de noodzaak om de starre camera ook
eens iets te laten doen. Wij voor ons hou-
den het. na het zien van deze film. erop.
dat noch Powell noch Pressbunger in het
maken van ballet-films ook maar de
evenknie zijn van Gene Kelly, die ons
het vorig jaar met een stukken betere
film over een veel (gezonder onderwerp
een stukken gezondere sfeer bracht.
Naar zijn nieuwe werk „Een Amerikaan
in Parijs" op muziek van George Gersh
win. zien wij na dit stoffige en decadente
plaatjesboek verlangd uit.
Wat de technische zij'de van het geval
betreft: de nasynchronisatie. waarover
wij reeds spraken, is hinderlijk nadruk
kelijk t. o. v. de afstand van de camera
tot het Ibeeld iets was belangrijk is
ir; verband met de werkelijkheidsillusie.
De choreografie van Frederick Ashton
'kon zich baseren op volmaakte ballet-
kunst.
Een hele week lang krijgt men de kans
om weer eens te zien. hoe Nederland zijn
bijdrage heeft geleverd tot de geschiedenis
van de film, zoals die op de zwarte blad
zijden vermeld staat. Dit stuk volksromam-
tiek is zo grof van op- en aanzet, dat
niemand eraan behoeft te twijfelen uit
welke studio zij kwam.
De geschiedenis van de drie matrozen,
die na het afzwaaien allen hun moeilijk-
bedien vinden, is leugenachtig, va:ls senti
menteel en nsdrukkelUk. Maar er zijn héle
volksstammen, die dit waarderen.
worden. De groei-snelheid is van 1946 op
1949 tot een achtste teruggelopen. In 1950
was de aanwas opnieuw vrij groot, uit
sluitend veroorzaakt door de migratie.
Het geboorte-overschot daalt sinde 1946
heel geleidelijk. Dit is een gevolg van
het langzaam afnemend geboortecijfer,
dat na zijn stijging tot boven 30 per 1000
inwoners in 1946 daalde tot 23 in 1948 en
in 3950 voor het eerst weer iets beneden
20 kwam, waartegenover de sterfte sinds
1947 niet veel wijziging vertoont, maar
zich op hetzelfde lage niveau (rónd 7.5
per 1000 inwoners) handhaaft.
Het aantal huwelijken bedraagt nu ruim
8 per 1000 inwoners per jaar. Ook het
aantal echtscheidingen is tot een vast
niveau genaderd, nl. ruim 2 per 1000
inwoners. Dit cijfer wordt echter sterk
beïnvloed door het feit, Jat daarin be
grepen zijn de echtscheidingen van alle
in het buitenland gehuwde Nederlanders,
ongeacht of dit Hagenaars zijn of niet.
Deze worden namelijk alie in de registers
van de Burgerlijke Stand van Den Haag
ingeschreven. Die gevallen blijken rond
40 pet van het totaal uit te maken.
Ongeveer de helft der geboorten ge
schiedt in een kliniek. De verhouding tus
sen enkel- en meervoudige geboorte is
vrij constant, tegenover 1000 enkelvoudige
zijn er jaarlijks 12. a 13 meervoudige ge
boorten. De cijfers duiden er derhalve op.
dat de kans op een tweeling iets meer
dan 1 op 100 bedraagt-
Jaarlijks zijn rond een derde der kinde
ren, die ter wereld komen, eerstgebore
nen. Het aantal tweede kinderen is njet
veel kleiner en bedraagt ruim een kwart
van het totaal. Voor de volgende kinderen
loopt het aantal snel terug; het aantal
vijfde kinderen vormt ruim 5 pet en het
aantal tiende en volgende kinderen
slechts 1 pet van hét totaal. Een derde
of volgende kind komt veelvuldiger voor
bij de kerkelijke dan bij de niet-kerkelijke
Hagenaars. Bij de Gereformeerden is
gezinsvermeerdering na het tweede kind
veel frequenter dan bij de Hervormden,
terwijl de Katholieken de kroon spannen
wat betreft het aantal vijfde en volgende
kinderen.
Eind 1950 blijkt het aantal Katholieke
en Gereformeerde Hagenaars sinds begin
1948 iets te zijn toegenomen; dat van
Hervormden en nict-kerkeltjken ig naar
verhouding verminderd. Uit de cijfers om
trent de doop der geborenen komt o.a.
naar voren, dat ajarlijks rond een kwart
der kinderen niet wordt gedoopt. Jaar
lijks komt ongeveer een kwart der niet
gedoopte,n voort uit z.g. gemengde huwe
lijken en bijna driekwart uit huwelijken
van niet kerkelijke ouders.
Uit de gegevens omtrent de leeftijds
opbouw komt o.a. nöar voren, dat de
stadsbevolking ook in de laatste jaren ge
leidelijk veroudert. De gemiddelde leeftijd
vertoont in verband hiermede een ge
leidelijke stijging; was dezo in 1948 32.4
jaar. in 1930 bedroeg ze 32.6 jaar.
Bij een indeling der sterfgevallen naar
de diverse oorzaken blijkt, dat als voor
naamste oorzaak van overlijden moeten
worden genoemd de hartziekten: ruim 20
pet der sterfgevallen is daaraan te wijten.
Gezien de hoge leeftijd der hieraan over
ledenen bijna 90 pet er van is boven
de 60 moeten deze ziekten veelal al3
ouderdomsverschljnsel worden beschouwd.
Hetzelfde geldt voor de sterfgevallen
door hersenaandoeningen, welke even
eens een omvangrijke groep vormen. De
voornaamste zes doodsoorzaken, die
tezamen bijna tweederde der gehele sterf
te voor hun rekening namen, zijn: hart
ziekten (23.6 pet der totale sterfte), kan
ker en andere nieuwvormingen (21.3 pet),
hersenaandoeningen (13.6 pet.), ouderdom
(2.5 pet), longontsteking (2.5 pet.) en
tuberculose (1.9 pet).
De betekenis van de tuberculose als
doodsoorzaak blijkt nog geregeld kleiner
te worden. Een niet onbelangrijk deel der
overledenen sterft een gewelddadige dood.
nl. jaarlijks enig» honderden of ongeveer
5 pet van het totaal.
Mij voor Nijverheid en Handel, aan een,,
koffiemaaltijd in Krasnapolsky te Amster
dam, over het onderwerp „De industriële
ontwikkeling der Unie van Zuid-Afrika".
Aan deze uitspraak verbond spr. de wéns,
dat Nederland, welks bedrijfsleven door
een zeer oude traditie met Zuid-Afrika is
verbonden, niet alleen arbeid, maar ééns
ook kapitaal derwaarts zal gaan uitvoeren.
De Nederlandse sector in het economische
leven van de Unie Is nog zeer klein, maar
er bevindt zich daar een aantal firma's, die
in een gering aantal jaren zich reeds een
grote positie hebben .weten te veroveren.
Opmerkelijk in het economische leven
van Zuid-Afrika, aldus prof. Goudriaan, is
de steeds kleiner w.ordende afhankelijk
heid van de goudmijnen. Bedroeg het per
centage van de goudmijnen in. het natio
nale inkomen vroeger 20 pet, tegenwoordig
is dit nog: slechts 3 0 pet. De landbouw Is
gezakt van 25 pet tot 14 pet. Daarentegen
is de industrie gegroeid en thans sterker
geworden dan landbouw en goudmijnen
samen. Begonnen als een agrarisch land,
wordt Zuid-Afrika in toenemende mate
geïndustrialiseerd.
Twee factoren hebben deze ontwikke
ling gestimuleerd:
1. De rijkdom en goedkoopte van sten
kool.
2. De rijkdom en goedkoopte van ijzer
en staal.
De brandstof ligt bijna aan de opper
vlakte, zodat de techniek der ontginning
niet vergeleken kan worden met die in
West-Europa en Engeland.
De rijkdom aam ijzererts (men spreekt
van een berg van ijzer) heeft de stoot ge
geven tot de oprichting van een belang
rijke staalindustrie, waaraan Nederlan
ders hebben meegewerkt. In tegenstelling
tot de kolenmijnen, die alle- particulier
bezit zijn, is de stichting van de „ijzer en
staal korporasie" gèschiéd met steun vah
de overheid, en heeft de staat daarin een
grote zeggenschap. Pogingen om deze
industrie als een particuliere onderneming
te lanceren, zijn destijds mislukt.
Het gunstige milieu heeft bcgedragen
tol een goede ontwikkeling van het Zuld-
afrikaanse hoogoven- en staalliedrlif. Dit
produceert thans jaarlijks 600.000 ton
vvalsproducten en wil de productie begin
volgend jaar tot 1 millioen ton opvoeren.
Do overvloed en goedkoopte van steen
kool en- ijzererts, die voorwaarden zijn
voor een bloeiend ijzer- en staalbedrijf ook
op lange termijn, zijn oorzaak 'van de lag-
kostprijs van het staal, waarvan de Unie
in sterke mate profiteert.
De Unie is er ook in geslaagd een enorm
groot electriciteitsnet op te bouwen. In
het centrale gebied (Johannesburg) is de
prijs van electrische stroom zeer laag en
zal ze ook veel lager blijven dan in de
kustves'tigingen. Als gevolg daarvan wor
den de industrie-bedrijven automatisch
naar het centrale complex getrokken. Op
het zeer dun bevolkte platteland zal da
elektrificatie, naar men verwacht, voor
lopig weinig vorderingen maken.
Prof. Goudriaan merkte op, dat de
industrie van de Unie verdeeld kan wor
den in een deel dat onder Afrikaanse en
een deel dat onder Engelse invloed staat.
Onder Afrikaanse invloed staat de sec
tor der overheidsbedrijven. De Engelsen
bezitten merendeels de goudmijnen, de
suikerindustrie, schoen- en lederfabricage,
de machinebouw en de electrotechmek.
Zuid-Afrika heeft preferentiële rechten
voor Britse goederen, maar de werkelijke
belemmering voor de invoer is de „import
control", die eind 1948 is uitgevaardigd ter
bescherming van de betalingsbalans. Deze
wordt op zeer radicale wijze gehanteerd.
Wat de arbeidsvoorwaarden betreft, de
loonstandaard voor de blanke werklieden
is ongeveer het dubbele van arbeiders in
Nederland of Engeland. Het loon van de
naturellen is aanzienlijk kleiner dan dat
der blanken (lagere arbeidsproductiviteit).
13 geneesmiddel. 17 betrekking.
21 liefhebber, 28 groente, 210 re
publiek, 39 bestanddeel, 315 zonne
klaar, 46 levenslucht. 54 Joods pro
feet, 5—11 wild dier, 614 spijslijst,
1012 werelddeel, 10—22 lichaamsdeel.
1119 Oostzeehaven, 1315 schouder
bedekking', 14—-20 bond, 1523 vruchten,
16—22 gelijkenis, 1723 vastleggen, 18
24 beslag, 1921 lied, 2120 diploma,
22—24 stad in Zwitserland, 2423 te
berde brengen.
De gevraagde woorden bestaan uit d§
volgende lettergrepen: a a a a
a a ak an an as
bar bel car del dem dent
die dor e e e e e
em .ga ge go ka ke 1» 1*
let lo ma ma man
me me me ment nie no
nu op pa pau pe per
ra ra re re ren ren rl
r; ri te ten teur tie to
u ver vi.
Oplossingen kunnen ingezonden wor
den tot Donderdagmiddag. Over de
Fuzzle-rubriek kan niet worden gecor
respondeerd.
De oplossing van de kruiswoord-puzzle
van verleden week is
Horizontaal: 1. soda; 5. Ier; 7. staf; 11.
Sedan; 13. enter; 16. as; 18. kei; 20. bon;
21. de: 22. dadel; 24. bal; 26. koers; 28.
ton; 29. teler; 31. ree; 32. kam; 33. drei
nen; 35. duo; 37. en; 38. goor;
39. Tlel; 41. n.n.; 42. Eros; 44. stel; 46.
etter; 47. oom; 48. elite; 49 snel; 51. slip;
52 eb; 54. separatie; 57. ba; 58. nop; 60.
ren; 61. bel; 62. tam; 64. genot; 66. kar;
67. negerin; 69. donatie; 72. are; 73, pla
teel; 74. eng.
Verticaal2. os; 3. deken; 4. adel; 5.
in; 6. re; 7. stok; 8. tenor; 9. ar; 10. rad;
12. ai; 14. n.b.; 15. bes; 17. satan; 19.
Bali; 21. dreun; 23. dom; 24. beer; 25.-
Lent; 27. eed; 29. tros; 30. reis; 32. ke
gelen; 33. dooreen; 34. netelig; 36. on
geval; 38. grens; 40. lelie; 42. ets; 43.
toeren; 45. lip; 50. Lp.; 51. s.t.; 53. boter;
55 arena; 56. anode; 57. berin; 59. page;
61. bate; 63. me; 64. gil; 65. toe; 66. ka,
67. na; 68. R.P.; 70. n.l.; 71. eg-
De prijs viel ten deel aan; P. J. v. d.
Klundert, Vlaardingerdijk 2a, Schiedam-
Voor het komende studiejaar is op de
begroting van het Ministerie van O. K.
en W. een bedrag van ruim 4.000.000 be
schikbaar gesteld voor beurzen en rente
loze voorschotten aan studerenden. Dege
nen, die voor een dergelijke subsidie in
aanmerking willen komen, dienen zich
vóór 1 Februari a.s. btf het Ministerie
van O. K. en W. aan te meiden.
Voor het lopende jaar werd 3.675.120
toegekend aan in totaal 9135 studerenden.
Het Hoger Onderwijs kreeg het meren
deel van dit bedrag, nl. 2.272.475 (voor
schot) en 117.200 (beurzen). De groot
ste bedrag aan beurzen werd uitgekeerd
voor de onderwijzersopleiding nl. 398.465,
Voorts werd 153.377 uitgekeerd aan
beurzen voor het lager- en uitgebreid la
ger Nijverheidsonderwijs en ruim 450.000
aan renteloze voorschotten voor stude
renden bij het V. H. M. O. en bij Middel
baar Technische Scholen.
De ministers van Binnenlandse Zaken
en van Financiën hebben in een brief
aan de colleges Van Gedeputeerde Sta
ten geschreven, dat de regering over
wegend bezwaar zou maken tegen ver-
1 Kenrteentelijke leningen Van het
j type, zoals de gemeente Tllbur* onlangs
heeft uitgegeven.
De lening Tilburg is een 30-jarige 4
pet fixe obligatielening. De gemeente
heeft niet de bevoegdheid tot tussenijri.se
aflossing, terwill de geldgever elk jaar
in de gelegenheid wordt gesteld zijn
stukken ter aflossing aan te bieden. De
ministers hebben in hun brief gewezen
op de consequenties, welke een dus
danige lening voor een gemeente kan
hebben. De gemeente verspeelt daar
mede de kans, binnen 30 jaren tot een
reële consolidatie te komen.
De'emissie van de lening der gemeen
te Tilburg heeft reeds plaats gehad.
Daarom lijkt het niet waarschijnlijk, dat
de regering in dit geval nog zal ingrij
pen Z(j wenst echter niet, dat dit type
verder ingang zou vinden, aldus het
A. N. P-
Volgens berichten, die vandaag uit de
verwoeste gebieden in het district River ma
van Nieuw-Zuid-Wales zijn binnengeko
men, zijn tenminste 80.000 sohM>en en 1000
stuks ander vee omgekomen- verder zijn
een half millioen acre weiland en vele
woningen verwoest. Negen plaatsen wor
den door vijf grote branden bedreigd.
Duizenden boeren, militairen, politie
mannen en inwoners ztin dag en nacht in
de weer om het vuur te stuiten.
Het plaatsje walwa aan de rivier de
Murray in de Australische staat Victo
ria is door bosbranden van telefoon-
en telegraafverbindingen met de buiten
wereld afgesneden. Walwa heeft een tin-
industrie. Het laatste bericht uit Walwa
meldde, dat zeven personen ernstige
brandwonden hebben opgelopen. Per
auto en Per vliegtuig wordt bloedplasma
aangevoerd.
Tot dusver zijn 5 mensen om het leven
gekomen tengevolge van de verwoesten
de branden in het afgelopen etmaal in
de staten Victoria en Nieuw-Zuid-Wales.
In vele stadjes heeft de politie aan
vluchtelingen dekens, voedsel, kleren en
nachtlogies verstrekt.
Op de hoek van de Carnlsselaan en de
Utenhagestraat in Rotterdam-Zuid heeft
gistermiddag een dodelijk ongeval plaats
gehad, waarvan de 6-jarige Adriaan D
de B. uit de Verboomstraat het slacht
offer is geworden.
Het ventje zat op de bok van een achil-
lenwagen. De voerman daarvan moest
plotseling uithalen om een aanrijding te
voorkomen met een vrachtauto, die op
zijn beurt schielijk moest remmen voor
een loslopend hondje.
De jongen viel van de bok en kwam voor
het linkervoorwiel van de wagen terecht,
dat over zijn borst ging.
Kardinaal Speliman. Aartsbisschop van
New York heeft te New York ver
klaard da» 72 pet. van de 150.000 com
munistische krijgsgevangenen in Zuid-
Korea te kennen heeft gegeven niet te
rug te willen en liever voor het Westen
te willen vechten. (Kardinaal Speliman
is enkele dagen geleder,- teruggekeerd
vain een reis van 32 da-gen in het bui
tenland, o.a. Korea).
(Van onze correspondent)
In hun advies aan de Statenleden heb
ben Ged. Staten van Noord-Holland voor
gesteld afwijzend te beschikken op het
verzoek van het be9tuu.r van de Stichting
„Nederlandse Opera" te Amsterdam om
verhoging van het haar bij besluit van
6 Juli 1948 toegekende subsidie. De Neder
landse Opera had Ged. Staten verzocht een
verhoging van het provinciale subsidie van
25,000 tot 40.000 in overweging te willen
nemen. Ged. Staten beschouwen het sub
sidie van ƒ25.000 als een „blijk van be
langstelling", maar omdat de Nederlandse
Opera van andere provincies in het gehee!
geen subsidie geniet, menen Ged. Staten
met dit blijk van belangstelling te kun
nen volstaan, temeer daar de financiële
situatie van de Stichting nog zeer on
zeker is. 1
Gisteravond is tijdens een sneeuw
storm het Belgische schip „Elgo", 17
kilometer ten Zuiden van het. Zwolse
licht In het IJsselmeer gezonken. Het
schip, dat 203 ton meet, was op weg
van Antwerpen, waar het thuis hoort,
naar de Noord-Oostpolder met een la
ding stenen. De belde-opvarenden, schip
per E. van de Eynde uit Antwerpen en
J. Deurloo uit Zirrikzee. konden door
het Antwerpse schip „Tessy dat even
eens met stenen op weg -was naar de
N.O.P. gered worden. Het ongeluk ge
schiedde voor de monding van het Ketel-
diep.
ne 45-jari*e planter G. W. I. W„ eerste
geëmployeerde van de N.V. Thee Onder-
m mime „Gedeh" is, naar de Java-bode
vernam, Donderdag In het TJIandjurse op
lafhartige wijze door vier schoten in de
rug vermoord. Het slachtoffer bevond zich
in dc tuinen der onderneming voor bc-
spuiting van Het theeblad toen hij van
achteren werd beschoten. De vier kogels
troffen hem in de rug, waardoor hij on
middellijk werd gedood.
De Franse regering heeft Gilbert Gran*
val, thans hoge commissaris van Frankrijk
te Saarbrücken, tot ambassade-ur bij da
regering van het Saargebied benoemd.
In Maart 1950 hebben de regeringen van
Frankrijk en het Saargebied een overeen
komst gesloten, waarin o.m. was bepaald,
dat het Franse hoge commissariaat te Saar
brücken in een ambassade zou worden
omgezet.
Gisteravond reed de groothandelaar in
groenten, de heer A. E. J. G. ie Leidschen-
ciam per fiets langs de Vlietwcg. Op on
verklaarbare wijze is de lieer G. daarbij in
de Vliet terecht gekomen. De spoedig te
hulp gesnelde brugwachter mocht er niet
in slagen de drenkeling op het droge te
brengen. G. laat een vrouw en vier kin-de-
t-en achter.
Alle voetbalwedstrijden, welke voor
lieden en morgen waren vastgesteld
door de afdeling Rotterdam van de
Ü.N.V.B. (de voormalige Rotterdamse
Voetbalbond), z(jn wegens de gesteld
heid der terreinen afgelast.