K.V.P. STEMMEN UIT OVERTUIGING
Overleg met groep-Steenberghe
is nuttig geweest
Goi
c
Een massaproces tegen
ijnen
„Achter een gevel van
Indonesië en zijn verdediging
ül
NG<
lDAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Eerst beginselendan
practijk naar vermogen
ookinde POLITIEK
v..
De roofoverval te
Valkenswaard
HET HEENGAAN DER GROEP-
STEENBERGHE
K o of overval op
meisje
LAGEN
Vrijdag 29 Jebrtiari 1952
v
Innerlijke kracht niet breken door
roekeloze critiek
A ÏÏS?"in b«f. JgSSSSÈ
Bi
m
Andriessen: ontlinding een juist besluit
Terreur binnen communistische partij
van Tjsechoslowakije
W aar wij voor
bidden
Aartsbisschop van Parijs hekelt „schotjes-
leven" van Katholieken
Koningin spreekt tot
Amerikaans congres
Archipel streeft naar volledige volksdefensie
WEERBERICHT
mm
in
'pp;
■N
NÉ
ii
Hit:
dubbeltjes
ïa - een paar
SHs
GEEN HUIS ZONDER TEKENING
De weerverwachting, geldig tot Zaterdagavond
luidt:
Half tot zwaar bewolkt met aanvankelijk hier
en daar enige lichte regen en nevel of mist;
later overwegend droog. Matige tot vrij krach
tige Westelijke tot Noord-Westelijke wind.
Weinig verandering in temperatuur.
Zaterdag 1 Maart: Zon op 7.26 uur, onder 18.20
uur. Maan op 8.49 uur, onder 0.18 uur.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
(Van onze speciale verslaggever)
UTRECHT, Vrijdag.
T> ARTIJVOORZITTER Andriessen lieeft de partijraadsvergadering der
1 K. V. P. heden geopend met een rede die - hoe zou het anders.
in overwegende mate gewijd was aan de komende verkiezingen, uc
betekenis dezer verkiezingen onderstreepte de heer Andnessen met i
herinnering te brengen, hetgeen Z. H. de Paus enige maanden geleden
verklaarde, n.l. dat de grote geestelijke strijd van nu op politiek terrein
wordt u^evoehten And manife8teert zich
geestelijke str j 0ost„Wcgt. Zij ig ook aanwezig in
levens-
De grote
niet alleen in de controverse
verschillende landen.
De verschillende, en op essentiele punten vaak
beschouwingen staan daarbij midden in de branding. Het gaat daarbj
vele en velerlei vraagstukken, waarvan echter de meeste terug te br g
zijn tot de vraag omtrent het doel van de Schepping en sm
eindbestemming. Daarmede hangen samen problemen van de terh g
van mens en gemeenschap; van Staat en Gemeenschap; van G
p i „an eigendom en eigendomsrecht; van cultuur eu
Gemeenschap; van ei e« grechtv{lardigheid en nog zoveel meer.
wijs, van sociale zekerliem e „,.lggtukken ondergaan de
Welnu: Vele van deze uiterst gewichtige vraa
au de
samen. Men moe/deze werkelijkheid niet ontkennen of verdoezelen
i ,i Jp nolitiek; hangen, voor wat de richting betreft, waarin
invloed van de ponne»., r a,Qatkundia beleid
oplossingen worden nagestreefd met een bepaald staatkundig
r _F_ «rortphik-hpiH niPT Atifkrptifipn
Als dit zo is, dan volgt daaruit, dat ook
voor de binnenlandse verhoudingen
s Pausen woord waarheid bevat en dat
wij dientengevolge onze houding, ook als
katholieke Nederlanders, daarnaar heb
ber. te bepalen. Dan zullen wij met aRe
krachten moeten pogen die geestehjke
strijd zo juist mogelijk te voeren «ede
dclor in 's lands vergaderzalen de eigen,
d i de katholieke opvatting, te doen op
klinken en te zorgen, dat onze invloed zo
groot mogelijk is.
Daarvoor is, gegeven de Nederlandse
verhoudingen, de enige oplossing dat de
katholieke Nederlanders de K.V.P. dc
grootst mogelijke steun bieden.
Stemmen op de K. fP. niet
uit sleur, maar uit overtuiging
ln Meiwand hiermede kwam de heer
Andriessen te spreken over de innerlijke
verhoudingen in de party Op dit punt
heef' het partijbestuur de laatste jaren
er systematisch naar gestreefd de partij
te maken tot meer dan een verkiezings
apparaat. door het geven van politieke
vorming en scholing. Alle pogingen ter
ske waren er. zijn erop gericht het poli.
tiekebewustzijn van ons katho.iéke
volksdeel zo hoog mogelijk op te voeren.
nit is aldus de partijvoorzitter, een
een partij immers is in belan0rijke mat
afhankelijk van het antwoord op d.
vraag in welke mate zij met overt"l2"ïf
door haar aanhangers gedragen word
Het stemmen op candidaten van de parti]
mag geen sleur, geen automatisme wor
den maar moet opwellen uit de over
tuiging dat hierdoor 's lands belang en
cigfn "zaak op de beste wijze worden ge-
d"'l?5 iaatste jaar is Het partHbestuur
commissies geformeerd, die representatief
te achten ziin voor bepaalde maatscnap
pelijke groeperingen. nartiibestuur
Op deze wijze meent het partijoes uur
de Partij meer en beter m ons^a^olitiék
volksdeel te verankeren en de pon
der partij binnen het raam van
semene welzijn, zo evenwichtig mogelijk
te doen zijn.
De partij wil aldus een echte volks-
bar'ij zijn, d.w.z een partij waarin n i
een of ander deel of groep van het ka
tholieke volksdeel overheerst, maar
H'aarin naar een harmonieuze en even-
v'"htige belangenbehartiging, met in
achtneming der verdelende rechtvaardig
heid. de concrete omstandigheden en de
;'c4<ie|e behoeften, in alle ernst wordt ge
streefd.
Het is mede op grond van het juls®-
stcewde. dat de partij plaaf-s biedt voor
fl'e katholieke Nederlanders en er der
hal
verschillen op zich zeif een groot goed
ziin. Wij moeten de weelde van een staat
kundige eenhdid, zoals wij die in ons
goede vaderland kennen, ook kunnen en
willen dragen.
Wij moeten het gevaar durven onder
kennen. dat een al te luid en te veelvul
dig hameren op het aambeeld van de al
dan niet terecht aanwezige ^meningsver
schillen, de offerzin ondermijnt, de over
tuiging verzwakt, de onverschilligheid in
de hand werkt, het niveau van de party
n0ar beneden haalt, haar invloed doet
verminderen en dus aan de innerlijke
kracht van de partij afbreuk doet. Dit
alles voltrekt zich langzaam, is meer
malen niet eens direct waar te nemen
totdat op een gegeven moment de feiten
bloot liggen. Dan is het echter niet zei
den te laat. met al de gevo'gen van dien
Wat het overleg tussen het dagelijks
bestuur der K.V-P. en de groep-Steen-
nerghe betreft, dit heeft, zo vervolgde
de partijvoorzitter, de intense belangstel
ling gehad van velen zowel in de partij
als daarbuiten.
De aanleiding tot dit overleg is be
kend. Het was de felle critiek van prof
Duynstee ap het door de partij (fractie)
gevoerde beleid en de daaruit met hem
gevolgde polemiek in De Maasbode.
Groep-Steenberghe verlangde
geen conservatieve koers
Het overleg is in goede sfeer
gevoerd. Van weerszijden is ge
poogd begrip voor eikaars standpunter,
op te brengen, terwijl de wil voorzat om,
met behoud van de structuur en het ka
rakter van de partij, de juiste synthese te
vinden.
Van de zjjd© van de groep-Steenberghe
was het niet de bedoeling slechts critiek
te leveren op het gevoerde beleid. Men
was ernstig bezorgd over hetgeen in de
partij aan critiek leefde. Met nadruk ver
klaarde de heer Steenberghe. als woord
voerder van de groep, dat men zijn groep
zeker niet moest zien als een conserva
tieve groep.
Het varen door de party van een con
servatieve koers werd dan ook niet ver
langd, waarbij ik opmerk, dat het party-
bestuur een dergeiyke koers niet zou
hebben geaccepteerd,
In de resolutie van de partyraad van
f2 December 1945, alsmede in de herder
lijke brieven en de Pauseiyke Encyclie
ken ligt de onaangevochten koers besloten,
welke de party bü haar staatkundig be
leid zal gaan. Er is dus terzake voor nie
mand reden tot ongerustheid.
Resultaten van het overleg
daaraan deelneemt. Ik heb deze vraag
ontkennend beantwoord. Op dat stand
punt staat het Partijbestuur voor zover
miJ bekend, niet. Hiermede is uiteraard
geen antwoord gegeven op de vraag hoe
voor de komende tijd de Regeringscom-
oinatie er zal uitzien. Daarvan is niets te
zeggen, omdat dit van tal van omstandig
heden afhangt. De Partijraad kan dit niet
beoordelen en heeft dit niet te beoorde
len. Dat is de taak van de Katholieke
I weede-Kamerfractip en van ha&r alleen.
De bedoeling met het adviescollege is
geen andere dan het stelsel van deskundi
ge voorlichting aan <je fractie uit te bou-
De uitbreiding van het dagelijks bestuur
tot een meer representatief college is m.i.
een eis van doelmatigheid Daaraan vol
doet het dagelijks bestuur thans niet
tenslotte zijn aan de orde geweest een
aantal punten van practische politiek,
waaronder enkele van principiële aard.
Voor de punten zelf mag ik wel naar het
communique verwijzen. Door de groep
zijn deze en nog andere! punten geformu
leerd en daarna doorgezonden aan de Ver-
kiezingsprogramcommissie.
Rondom deze punten is aanvankelijk
natuurlijk van gedachten gewisseld en
daarbij was wel eens meningsverschil aan-
wezig. Doch zeker niet altijd. Erkend kan
rustig worden, dat er tal van zaken zijn.
die feitelijk anders zouden moeten zijn en
er blijven tal Van desiderata. Wel echter
rijst de vraag 0f on in hoeverre het be
leid van de katholieke fractie daaraan
tevens debet is.
T.a.v. de nivelleringsgeest, welke niet
moet worden ontkend, heeft de fractie
stelling genomen, waarbij natuurlijk niet
mag worden vergeten dat. wanneer men
erkent, dat de ntr-ooriogse loon- en sala-
risverhoudingen te schrille tegenstellin
gen te zien gaven een dichter bij elkaar
brengen daarvan, een nivellerende ten
dens heeft. De verhoudingen zijn echter
opnieuw scheef getrokken en daarin moet
verbetering worden aangebracht.
voor wat de collectivistische tendenzen
betreft men onderscheide hier wel tus
sen coheetieve regelingen en collectivisti
sche regelingen. Partij en fractie, hebben
daarbij te waken voor een aantasting van
de Persoonlijkheid eii net beleid was
°a?i°P s'eeds gericht. De zelfwerkzaam-
Ten aanzien van de resultaten van 'het. be.vorderen was en is het doel wat
gevoerde overleg geeft het communiquéq ul' de jongste behandeling van het wets-
de nodige inlichtingen ontwerp 0p de reorganisatie van de
Voor wat de samenwerking van de verzekering nog eens weer is ge-
Partij met andere partijen betreft, is uit bleken,
net overleg een advies geboren, dat voor
zichzelf spreekt Vaststaat, dat de groep
aan de verantwoordelijkheid van de frac
tie met wenst te raken. Men heeft mij
gevraagd, aldus de partijvoorzitter, of het
juist is dat het Partijbestuur op bet
standpunt staat, dat het land niet te
regeren zou zijn zonder dat de P. v d. A
Men bedenke echter, dat wjj ons bevin
den in een tussenfase, nl- de overgang
van een semi-jjidiviaua]igtisclie naar een
organische maatschappij-structuur. Al
naarmate deze laatste meer gestalte krijgt
de P.B.O. zaï daaraan moeten mede
werken zullen dc verhoudingen zich
wyzigen.
j!
mi?
»i
Politieke eenheid zij
hoogste goed
Tenslotte besteedde de heer Andriessen
nog enige aandacht aan het concept-ver
kiezingsprogram. dat morgen in behande
ling komt Het is een harmonieus en even
wichtig program, waarin is bijeengebracht,
wat de partij de komende 4 jaar wil, aldus
de heer Andriessen.
De principiële lijn is er ook thans dui
delijk in te onderkennen.
Het gaat thans niet meer om vleugels,
hetzij rechter of linker. Het concept-pro
gram is het program van de partij; van
de partij als een eenheid, die zich als een
heid zal inzetten om het zo goed mogelijk
te verwezenlijken.
In het licht van de komende gebeurte
nissen zij die eenheid ons hoogste goed.
waarvan wij de volle waarde pas zouden
beseffen, als wij haar niet meer zouden
bezitten, zo bond de partijvoorzitter zijn
toehoorders op het hart.
De recherche is er hl geslaagd de ver
moedelijke dader op te sporen van de
overval op de 72-jarige K., koopman in
lompen en oude metalen, die jongstleden
Zaterdagavond omstreeks tien uur ie
Valkenswaard ernstig mishandeld en be
roofd werd van enkele duizenden gul
dens.
De vermoedeiyke dader, H. L. van B-
uit Eindhoven, heeft nog geen bekentenis
afgelegd. De 39-jarige mcj. A. de B„ die
K. goed kende en Van B. de nodige in
lichtingen heeft verstrek», waarvoor zü
een aandeel in de buit zou krijgen, heeft
echter verklaard, dat Van B. de overval
heeft gepleegd. Mej. A. de B. en Van B.
worden Zaterdag voor dc officier van
Jüstiiie te Den Bosch geleid.
Tijdens een pauze in de besprekingen te Panmoendjon vierde admiraal1.
C. Turner Joy zijn 57ste verjaardag. De leider van de wapcnstilstands-
delegatie der V. N. werd bij deze gelegenheid verrast met een taart. De
D( omvangrijke werkzaamheden omhnn 'ig"n Pn de bouw van het nieuwe station te Leiden vorderen
gestadig, get mühoenenplan omvat fcet omhoog brengen van de spoorbaan, waardoor zes doorbraken
hét verkeer zullen worden geschapen om een onhounhC i - i, tl
..„„u -,v„ /:„i,"ouoi,are verkeerssituatie te verbeteren. <>p de foto, welke
een overzicht geeft van het nieuwe station in wording en rechts midden de reeds
opgehoogde spoorbaan voor het tremver^keer inde rlchtlng Rotterdam Achter stlltionSgebouw de verkcers
let sPoor komen te liggen.
-O geen vrees behoeft te bestaan voor In de rede waarmede Voorzitter AndneSseiu van de vergadering
pen be'eid. waarbi' rechtmatige belangen opende van de Partijraad der K.Vneeu mj ook gesproken over het
Van welke groeperingen ook zouden wor-;(esJuJt van de Groep-Steenberghe om zich te ontbinden. Hij' noemde het
u achter gesteld. ^,,en besluit, dat na liet gepleegde overleg en het verschenen communiqué
Meningsverschillen en critiek jujgt m0et worden aangemerkt." Spr. ging dan volgenderwijs in op
het communiqué, waarin de groep van een en ander mededeling deed.
In dit licht beschouwd en met inacht
neming van hetgeen mijnerzijds in deze
openingsrede over het concept-verkie-
zinsprogram is opgemerkt meen ik dat
het door de groep bedoelde beleid zijn
concrete en overigens aanvaardbare in
houd heeft gekregen
In Tsjechoslowakije verwacht men in de zeer nabije toekomst een
inassa-proces tegen 165 Slowaakse katholieke geestelijken. Dr V. Stefan
Krajcovic, voorzitter van liet Nationaal Comité voor de bevrijding van
Slowakije, heeft uit Slowakije hierover gegevens ontvangen en aarzelt niet
deze als vaststaande te publiceren. Een eerste groep van 35 vooraanstaande
priesters zal worden berecht op beschuldiging van „hoogverraad en
subversieve acties tegen de Staal". Een groep van" 130 priesters zal later
voor de balie moeten verschijnen. Al deze 165 priesters staan reeds enige
tijd onder arrest.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat dit j een aaneengesloten ketting zullen wor-
massaproces verband houdt met de den voortgezet. De verklaringen van Ko-
stroom van arrestaties, die nu al bijna priva schijnen ook de val van generaal
een jaar de Tsjeghoslawaken beangstigt.
Op alle terreinen en niet in het minst in
de communistische partij zelf wordt naar
Purshaska te hebben veroorzaakt.
Het massaproces tegen de katholieke
geestelijken kan een onderdeel zijn van
het schijnt in hoofdzaak door president deze golf van arrestaties en processen
Gottwald en zjjn schoonzoon, minister
president Zapatock.v, grondig gezuiverd.
Een van de jongste en meest besproken
arrestaties na die van Slansky, jarenlang
secretaris-generaal van de communisti
sche partij, is de gevangenneming van
Ladislas Kopriva, lid van het Centraal
Comité van de communistische partij en
sinds het voorjaar 1951 minister voor Na
tionale Veiligheid. Slansky zou belasten
de verklaringen hebben afgelegd over
Kopriva, die in hoofdzaak verantwoorde
lijk is voor de uitvoering van de arres
tatie van Slansky. De tactiek van de lei
dende politieke autoriteiten schijnt nu te
zijn om bezwarende verklaringen aan de
arrestanten te ontlokken, waardoor voor
aanstaande personen uit regering of par
tij in opspraak komen. Men moet er dan
ook mee rekenen, dat de arrestaties in
die Tsjechoslowakije onder voortdurende
dreiging houdt. Echter kunnen zij ook
een afleidingsmanoeuvre betekenen, die
tot doel heeft de aandacht af te wenden
van de beroeringen binnen de communis
tische .partij.
Dé voornaamste beklaagde in de eerste
groep van de 165 geestelijken is voor
zeker mgr Jozef Tomanocy, vicaris-gene
raal van het bisdom Spis, die feitelijk
het hoofd is van het bisdom sinds de bis
schop, mgr Jan Vojtasak, vorig jaar tot
24 jaar gevangenisstraf werd veroor
deeld. Volgens betrouwbare gegevens
werd mgr Tomanocv kort na de veroor
deling van zjjn bisschop gearresteerd,
omdat hij onmiddellijk een krachtig af
wijzende houding zou hebben aangeno
men tegen de schismatieke beweging,
de z.g. Katholieke Actie.
Het was te verwachten, dat de heer
-mdriessen in dit verband te spreken
*ivam over de deining, die al enige tijd
,e gemoederen in het katholieke volks-
e®l beroert.
v De partij, aldus de heer Andriessen,
bin
een gezonde critiek niet ontberen,
er moet we' worden gewaakt tegen
wekken van
eren of
de indruk als zou het
aandikken van menings-
ti!?,6 buurtschap -Paaslo bij Steenwijk
'u-i. 6l'U», rtJ 1.a/ihi: lid
^"^enavbMd
kwart over acht
meisje Geertje W. uit de
b,,urGchap. die op
ge-
a,, haar fiets
keerde, door twee jonge
wj! 4,, vastgegrepen en beroofd. Een
don "Verlaten gaf haar een klap,
Ijq het meisje van de fiets viel.
Vre r onderzocht intussen haar tas.
zic.)1"in,, 2tiva,kje van haar reistas ont-
hev,, te},, hij de portemonnaie. waarin
vo- tr maar enkele dubbeltjes
de In de tas had het meisje
v6t-se. Papiergeld, maar dat hebben
li, 6t k. 111 de haast niet opgemerkt.
Dieio,-
de te van was dlie avond terugge-
kwam ^östa611 bezoek aan haar verloof-
aan gedacht de politie
r*ï! het^Hiaule. Volkomen overstuur
fe v s- daardoor heeft men er
fshs
^§6ving afkomstig zijn.
Ui'
n°g st'g^kirej^11. Hierdoor zijn kostbare
'beid,
gegaan. Intussen wordt
de daders gezocht. De
uit e re„ "en droegen waarsehijn-
ife n^6tliassen. Men gelooft, dat
In het communiqué wordt o.m. uitge
sproken dat kennisneming van verschil
lende reacties niet nagelaten heeft bij de
groep teleurstelling te wekken. Ik ben
geneigd te veronderstellen, dat de Groep-
Steenberghe hiermede niet heeft willen
zeggen, dat deze teleurstelling slechts aan
één zijde aanwezig is. Overigens behoeft
het „iet zó sterk te verwonderen, dat be
sprekingen als hier gevoerd meer dan de
gewone belangstelling hebben. Politiek
pleegt nu eenmaal ook de gemoederen
van de Nederlanders te beroeren.
Intussen behoeft dit naar mijn mening
geen afbreuk te doen aan het effect vax.
het gevoerde overleg.
Dit effect zou pas wezenlijk veranderen
wanneer deze Partijraadsvergadering on
verhoopt haar goedkeuring aan de in het
communiqué en ook in het concept-ver
kiezingsprogram belichaamde resultaten
zou onthouden. Het is immers slechts in
laatste instantie de Partij en zij alleen
welke bij monde van haar hoogste orgaan
een beslissend en maatgevend oordeel uit
spreekt.
Wanneer de Groep-Steenberghe ver
klaart, dat uitvoering naar geest eh in
houd, door fractie en partij van de in het
gezamenlijke communiqué belichaamde
overeenstemming de beste waarborg zal
zijn voor de eendrachtige bevordering van
het algemeen welzijn in katholieke zin.
dan kan ik dit onderschrijven. De bedoel
de overeenstemming is immers door net
dagelijks bestuur en het partijbestuur
aanvaard. Wanneer ook gij daar
aan uw goedkeuring niet onthoudt,
dan is van de "eendrachtige bevordering
van hetalgemeen welzijn in katholieke
zin sprake en zijn er noch voor de partij
noch voor de fractie beletselen voor het
voeren van een christelijk vooruitstreven
de politiek.
Aan het slot van het communiqué ver
klaart de Groep-Steenberghe dat een her"
ziening van het tot nu toe gevoerde hp"
leid. naar het inzicht van de groep uit
die overeenstemming voortvloeit Het
hier bedoelde beleid wordt derhalve te
ruggevoerd tot de in het overleg verkre
gen overeenstemming. De inhoud van een
dergelijk herzien beleid kan dus uitslui
tend uit dat overlég worden gekend om
dat uitingen van individuele leden van de
groep partij noch fractie regarderen
Welnu: wensen ten aanzien van een
aantal punten van practische politiek
door de Groep-Steenberghe geformuleerd
zijn naar de verkiezmgsprogramcommis-
sie ter verdere behandeling doorgezon
den Hët concept-verkiezingsprogram met
zijn amendementen en prae-adviezen li<n
ter behandeling vóór u.
Kennisneming, met name van de be
knopte samenvatting van het ontwerp-
program, en een beleid van fractie en par.
Ïh dat de uitvoering der daarin vervatte
punten naar geest en inhoud wil verwe
zenlijken, deed de Groep verklaren, dat
zii een dergeiyk beleid gaarne en actief
zal stennen, waaraan toegevoegd, dat zulk
een beleid ook de actieve steun van alle
katholieke Nederlanders verdient.
In Maart wordt gevraagd te
bidden voor het behoud van
het Geloof in Latijns-Amerika.
In Zijn Vastenbrief, die als titel draagt „Eenheid der Kerk", heeft de
Aartsbisschop van Parijs nadrukkelijk zijn teleurstelling uitgesproken
over: „het ingedijkte leven en de onverstoorbare onverschilligheid der
Katholieken, die hun gemeenschappelijk geloof ieder op eigen gelegen
heid b eleven's
De aartsbisschop betreurt het, dat in
Frankrijk „een onverbeterlijk individua
lisme de vrijheid van denken en spreken
snel misvormt tot sectarisme".
Met deze Vastenbrief van mgr Feltin
wordt de traditie der laatste jaren voort
gezet, dat de Vastenbrieven van de aarts
bisschop van Parijs een gebeurtenis zijn
in het leven van de Kerk in Frankrijk.
Na het beroemde document „Opbloei of
verval van de Kerk van wijlen Kardi
naal Suhard en diens andere Vastenbrief
over „De zin van God heeft mgr Feltin
vorig jaar zijn Vastenbrief geschreven
over „De zin van de Kerk". Hierop is de
brief van dit- jaar over „Eenheid der
Kerk" een logische voortzetting.
In deze brief hekelt de aartsbisschop
de kleinzielige verdeeldheid van de ka
tholieken, welke schuil gaat achter de
schijnbare eenheid van collectief geloven
„Dagelijks bieden wij aan onze ongelo
vige broeders het schouwspel van onze
onderlinge verdeeldheid, waaraan het
begrip liefde vreemd is. Ook op inter
nationaal terrein doet zich bij de Kerk
eenzelfde verschijnsel voor. De katholie
ken in de verschillende landen, beperken
zich uitsluitend tot zich zelf. Vandaar dat
de Kerk in het ene land de Kerk in
andere landen niet kent, hetgeen leidt tot
onderling wantrouwen en viiandigheid,
bedekte critiek of ielle banbliksems",
Onderlinge twisten zetten katholie
ken tegen 'elkaar op, terwijl ieder van
hen meent deze onenigheid te kunnen
rechtvaardigen door het geloof. Aan wel
ke zijde zij ook staan, zi] geven hoog op
van hun trouw aan de Kerk, maar dit
neemt niet weg, dat men zich hij iedere
gelegenheid weer verdeeld toont. Wat
vooral het horizontale karakter: wij allen
moeten solidair willen zijn met onze
broeders".
„Zolang ieder van de katholieken zich
hiertoe niet een - geestelijke krachtsin
spanning van zijn ziel heeft getroost", zo
besluit de aartsbisschop, „zal de eens
gezindheid slechts gevel of lapmiddel zijn,
doch geen werkelijke eenheid".
Gisteren heeft het Amerikaanse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken te Wash
ington bekend gemaakt, dat volgens de
voorlopige plannen Koningin Juliana op
3 April, dus daags na haar aankomst in
Washington, een verenigde vergadering
van het Huis van Afgevaardigden en de
aan de eenheid varp de Kerk ontbreekt isSenaat zal toespreken.
In de Memorie van Antwoord betref
fende de begroting van defensie voor
1950—1951 zegt de Indonesische regering,
dat haar uiteindelijk doel is te komen tot
een vorm van defensie, gebaseerd op de
totale volksdefensie.
Met betrekking tot de landmacht wordt
o.a. opgemerkt, dat er thans meer disci
pline heerst. - -
Wat de kwestie betreft van de bui
tenlandse instructeurs, overweegt de re-
gcring naast leden van de Nederlandse
militaire missie ook instructeurs uit
andara landen te laten komen.
De reden, waarom nog niet kan wor
den overgegaan tot vergroting van de
tonnage van de vloot, ligt in het ge
brek aan geschoold personeel. De marine
bestaat uit 84 grote en kleine schepen,
waaronder een torpedobootjager en vier
korvetten. Het ligt in de bedoeling in
verband met de geografische gesteldheid
van Indonesië, bij de opbouw van de
vloot over te gaan tot het creëren van
een z.g. ..Mosquitofleet", bestaande uit
snelle, kleine doch zwaar bewapende
schepen.
Graaf de Mun, een van de sympa-
tlekste katholieke "voormannen in da
sociale beweging hield in 1888 een
redevoering in de Franse Kamer, waarin
hij o.a. opmerkte:
Wanneer een grote sociale wet behan
deld wordt, gaat het om de veiligheid,
dér kin-deren, van het land, de eer, de
naam, de toekomst, de grootheid van het
huiselijk leven, de waardigheid van de
gezinnen. Ik bezweer u, u te vereni
gen op dit gebied voor de ogen van
het volk, dat ons gadeslaat.
Dat was ln 1888. Maar heeft deze oproep
iets van zijn actualiteit verloren
Paus Leo XIII schreef in Zijn „Rerum
Novarum" o.-a. ten aanzien van de taak
der individuen:
De voornaamste plaats nemen ln de
werkliedenverenigingen, gewijzigd over
eenkomstig dè behoefte van de tijd.
Het is voorts een uitspraak van de H.
Schrift: Het is beter, dat twee tezamen
zijn, dan dat iemand alleen is. Wee de
eenzame, want als hij valt, heeft hij
niemand, die hem opricht. Tengevolge
van de bestaande toestand hebben de
christelijke arbeiders een van beide te
kiezen: of wtel zich aansluiten bij die
verenigingen, waarvan men gevaar voor
de godsdienst moet vrezen of wel eigen
verenigingen onder elkander stichten.
Zeer te prijzen zijn velen onder de- on
zen, die goed doorzi#n wat de tijd van
hen vordert en daarom onderzoeken en
beproeven hoe zij de arbeiders met ge
paste middelen kunnen opheffen.
De encycliek dateert van 1891. Doch
heeft deze Zendbrief iets van zijn actuali
teit verloren
C. J. Kuiper schreef een brochure on
der de titel: „De katholieke vakbeweging
in Nederland". Hij verklaarde daarin o.a.:
Onze R. K. Vakbeweging streeft aller
eerst naar meer rechtvaardige arbeids
verhoudingen, doch op de basis van de
door God gegeven zedewetten. Met de
algemene toepassing der C.A.O. is na
tuurlijk door de katholieke vakbeweging
het laatste woord niet gesproken. Wel
is de rechtstoestand der arbeiders
vergeleken bij 25 jaar terug zeer be
langrijk verbeterd, doch verzekerd is
hij nog lang niet. Er wordt ook gespro
ken over een einddoel. Nooit kan enige
maatschappijvorm als einddoel worden
verheven. Ook thans niet de reconstruc
tie der maatschappij door publiekrech
telijke beroepsstanden. Ons hoogste doel
zal altijd zijn en blijven: een zodanige
invloed uitoefenen, dat Christus' leer
en Gods geboden in de maatschappelijke
verhoudingen zo goed mogelijk worden
nagestreefd. Het gemeenschapsbelang
kan op den duur alleen worden gediend
door de volle beleving van de beginse
len van het warme sociale christendom.
Deze brochure kwam in 1920 uit. Echter
voor de derde maal: Heeft de inhoud iets
van zijn actualiteit verloren
In de beginselverklaring van het R. K.
Werkliedenverbond staat o.a.:
De historische opzet en ontwikke
lingsgang volgend, zal het R. K.
Werkliedenverbond er naar blijven stre
ven om de stoffelijke welvaart en de
geestelijke verheffing van de arbeiders
stand te bevorderen en hem een vol
waardige positie in de maatschappelijke
ordening te verzekeren. De katholieke
arbeidersbeweging is er van overtuigd
dat een maatschappelijke orde moet
worden nagestreefd, waarbij de arbei
dende mens weer de ereplaats inneemt,
die hem van Godswege is toegewezen en
dat hiertoe noodzakelijk is een grondige
hervorming van het bedrijfsleven.
Deze beginselverklaring werd vastge
steld in een bijeenkomst op 26 Januar.
'1925. Voor de vierde maal: Heeft deze ver
klaring iets van haar actualiteit verloren?
Richtlijnen zijn reeds jaren geleden uit
stekend aangegeven. Men kent ze even
wel in onvoldoende mate. Anders zou men
zich wel wachten met groot kabaal stre
vingen aan de orde te stellen in de waan
van geweldige sociale vondsten.
Onze bouwkundig-tekenaar-briefschrij-
ver merkte op: „De organisaties hebben
40 a 50 jaar geleden goed werk gedaar..
Alle lof daarvoor. Toen hadden ze alle
recht van bestaan".
Dat recht van bestaan hebben de sociale
organisaties nóg. Pausen en bisschoppen
getuigen zulks herhaaldelijk; ook na HH5.
't Is alleen jammer, dat duizenden dat
nóg niet inzien en de contributie liever
in de zak houden, omdat ze zogenaamd
geen philanthropische neigingen hebben of
zijn teleurgesteld.
Onze tekenaar beweert: Gelukkig sta
ik buiten vastgestelde lonen. We blijven
buiten de waarde van die bewering. Nor
maal wordt gewerkt via contractlonen
met de nieuwe mogelijkheid van presta
tie-toeslag.
Wat de tekenaar ontvangt is de
vrucht van de georganiseerden van 25
jaar en langer geleden. De georganiseer
den van vandaag moeten zorgen voor nog
betere verhoudingen ten gunste van de
generatie, die achter hen komt.
Er is op het ogenblik verschil in lonen
en salarissen. Juist in de groeperingen,
die 't zwakste staan in haar rechtspositie
worden de meeste elementen gevonden als
onze bouwkundig tekenaar voorgeeft te
zijn. Geen offervaardigheid, alleen jam
meren.
Het gaat er om de wereld óm te keren
in christelijke zin, op godsdienstig terrein,
maar ook op maatschappelijk gebied. Lid
maatschap van een congregatie is voor dit
werk niet voldoende. Tegenover de ves
ting der liberale mentaliteit, de socialisti
sche en communistische machten moei
ook een katholiek heir worden gevormd.
In dit leger nemen de katholieke stands-
en vakorganisaties een belangrijke plaats
in. Een eenling bereikt niets, wordt om
ver gelopen, verzwolgen. Eendracht moe,
hier macht maken. Hoe sterker en kloeker
de katholieke gelederen, des te sneller een
gezonde maatschappij.
Al-dit katholieke werk kost echter gels.
kost ook tijd. Want een zwaar belaste
wereld moet worden hervormd. Die her*
vorming komt er niet met kankeren o.
grote schreeuwen.
DAT HEEFT DE ERVARING GELEERD
VAN TAAIE VOLHOUDERS, die al mid
den in de strijd stonden, toen onze bouw:
kundig tekenaar nog in de luren lag. Hij
moet echter niet de zaak omdraaien en
proberen d i e werkers met een paar vol
zinnen in de luren te leggen.
Men kan alleen bouwen aan de hand
van een tekening behalve dan misschien
varkenskotten. Hoe fraaier de katholiene
tekening, des te schoner het maatschap
pij-gebouw
Dat er slappe uitvoerders zijn, knoeiers
zelfs, doet aén het beginsel niets af. Alle
mensen Zijn geen eerste klassers. Begrip
voor moeilijkheden bestaat bij velen niet.
Tot zover vandaag. Over broodprijs,
werkloosheid en noodzakelijkheid ook \-an
politieke organisatie, naar wij hopen, a.s.
Maandag.
HENK VAN DER MAZE.
