„Als je maar up to date bent"
Sophokles' „Antigone" bij A.T.G.
deken j. h. niekel geheim
kamerheer
Extra-subsidie voor Rott. Philh.
Orkest voorgesteld
Kleinere wereld-tinproductie
Februari
Scherpschutters gevraagd
L
lK
H'
A
Laatste ronde „Lastenausgleich" in
Westduitse parlement
O
ALBERT MOL:
Zaligverklaring van
Pater L. J. Dehon
Int. Gewapend Beton
ri K? ?2^)een^SeS
verbeterde franse
positie in e.b.u.
buitenlanders
overeenkomst
111
och wetenswaardig
DINSDAG 6 MEI 1952
PAGINA 5
KARAKTERROLLEN
BOEIENDE TONEELAVOND
Snuift keren8"0"11 dividetld
NIEUW MEISJESLYCEUM
TE EINDHOVEN
GRONINGEN LEENT VOOR
WONINGBOUW
SOVJETREGERING geeft
staatslening uit
BRITSE ZAKENLIEDEN
BRACHTEN BEZOEK AAN
CHINA
SCHEEPVAARTBEWEGING
NIEUWE WATERWEG
AMERIK. DIVIDENDEN
HULDIGÏNG a. R. SMIT
PER SEIZOEN ZAL f 75.000
MEER nodig ZIJN
VERZET TEGEN VRIJ.
STELLING VOOR
RUBBERPRODUCENTEN VER
LANGEN INTERNATIONALE
VERBRUIK EVENEENS
TERUGGELOPEN
AMERIK, MATERIAALAAN
KOPEN IN EUROPA
SCHERPTEDIEPTE
(Van onze foto-medewerker).
(Van onze redacteur)
DE parodie zit Albert Mol
in het bloed. Men be
hoeft hem maar een
maal in Wim Sonneveld's
program bezig te zien, de
dolle dansroes van Spaanse
festivalgasten parodiërend
of met dwaas-snelle, abrupte
beweginkjes in het nerveus
flikkerend licht van een
schijnwerper de stomme
film imiterend, om in deze
slanke, lenige figuur de
geboren komische danser te
ontdekken.
Tooh heeft het een hele
tjjd geduurd eer Albert Mol
zijn genre gevonden had.
„Ik ben eerst mislukt", zegt
hij tijdens een gesprek op
zijn kamer, waarbij op de
achtergrond de gramofoon,
Franse -chansons kweelt.
„Mijn poging om op de
toneelschool te komen,
strandde op het oordeel
„geen talent" en ook bij de
dansschool van Lily Green
werd ik bij gebrek aan ta
lent afgewezen".
En dat voor een jonge-
tnan die op kostschool niets
liever deed dan de bewegin
gen en tics van zijn leraren
parodiëren „stiekum, na
tuurlijk" en die bij de
schoolvoorstellingen in het
zelf gebouwde openlucht
theatertje, dat met zijn kui
len en heuvels meer aan een
militair oefenterrein deed
denken en dat oud-leerlin
gen van St. Louis in Amers
foort zich nog zullen herin
neren, haantje de voorste
was.
GRIMAS BIJ DE
GRAMOFOON
„Toen ben ik enige jaren
bij Paul Huf in huis ge
weest. Op een goede dag
stond ik daar bij de gramo
foon wat rare grimassen ie
maken, zo maar wat dans
pasjes. Mevrouw Huf zag
het en zij vond het zo aar
dig, dat ze meende dat ik
danser moest worden. Ik ben
toen een jaar in de leer ge
weest bij Igor Schwezzof.
heb wat gefigureerd bij Van
Dalsum (o.a. in „Het mira
kel") en in 1937, toen ik 20
Jaar was, ging ik naar Parus
om verder te studeren".
De jonge Albert Mol
heeft daar drie jaar ge9"J"
deerd en is er ook in bai'^
ten opgetreden,
alleen in ernstige, meest
klassieke balletten, waarvan
ik me nu bijvoorbeeld
PRIMO BALLERINO
ET eerste seizoen na de
oorlog maakte hij deel
uit van Cor Ruys'
Kurhauscabaret en in Wim
Sonneveld's program „Tin
geltangel" oogstte hij met
zijn „stomme film" dave
rend succes. Daarna is het
succes en het zwerven be
gonnen. Mol vertelt over
zün opmerkelijke carrière
zonder veel ophef. Hij houdt
eigenlijk helemaal niet van
praten over zijn kunst.
Maar als hij eenmaal over
zijn buitenlandse jaren
spreekt, komen de herinne
ringen los; dan worden de
foto-albums erbij gehaald en
de grote reclame-affiches;
van „Carmen" in Florence
1948 „Primo BnUerino:
Alberto Mol" staat er
van zijn optreden in Zurich
met de beste Zwitserse ca
baretière Voli Geiler en een
voor een normaal mens
onleesbaar affiche voor een
voorstelling waarin hij met
het Zweedse Culbergballet
in Praag danste.
In wat voor genre hebt
u daar gewerkt?
Altijd karakterrollen.
Zo heb ik bij het Zweeds
Danstheater d'Artagnan uit
„De drie musketiers" ge
danst, en in Italië by de
Maz/.lo Musicale te Florence
in l'JJO de oude koopman in
„Chout" van Prokofieff. In
Parijs heb ik het vorig jaar
gefilmd bij Ludwig Berger.
Liefst zes verschillende ka
rakters in de film „Balle
rina", waaraan ook Yvonne
Georgi meewerkte.
Bent u in het buiten
land ook in cabaret-pro
gramma's opgetreden?
Heel veel. In Zwitser
land begon het met „De
stomme film", samen met
Voii Geiler in het Cabaret
Federal. „Stomme film" heb
ik ook gedanst of door
anderen laten dansen in
Zweden, Duitsland, Noorwe
gen, Engeland en zelfs in
Praag, waar het op zijn
Slavisch geschiedde met
lange haarden. Eenmaal
heb ik „Stomme film" inge
studeerd voortwintig
personen. U begrijpt wat
een spektakelstuk dat ge
worden Is. In Zwitserland
lieb ik ook solo-dansavonden
gegeven.
LBERT Mol haalt zijn
knipselboek er weer bij
en iaat ons een critiek
uit een groot Zwitsers blad
lezen. Dn zeer geestdriftige
criticus noemde Albert Mol
„de Danny Kaye van het
cabaret" en had vooral lof
voor de balletparodie „This
night the ballet" waarover
hij schreef in bewoordingen,
die ons eenvoudig cioen
watertanden.
Dat moest u 't Neder-
„Prince Igor"
'herinner".
Zijn eerste komische karak
terrol heeft hij te danken
aan Yvonne n, dab
is het meteen 1940 en komt
de oorlog voorlopig een eind
tnaken aan de pret.
landse publiek ook eens
laten zien.
Het volgend seizoen
hoop ik dat te doen. Bjj het
nieuwe Rotterdamse gezel
schap van Richard Flink en
Kees Brusse, „De Rotter
damse Comedie", zal ik een
dansmatinée geven, waarbij
„This night the ballet" ook
op het program staat.
Zo zijn we aangeland aan
het hoofdstuk toekomst
plannen.
DE SPEELTUIN
Zoals u weet, ben ik
sinds November 1951 weer
terug bij Wim Sonneveld.
ik ben daar blij om. De
geest in het ensemble is
enig en Sonneveld zelf is
niet alleen een zeer knap
cabaretier, maar ook een
plezierig mens en een regis
seur die veel uit je haalt en
hard met je werkt. Die
combinatie komt nu niet be
paald zo heel veel voor en
daarom heb ik helemaal
geen split van mijn terug
keer.
Nu ben ik bezig met
enkele dingen voor de tour
nee van Wim Kan's ensemble
naar de West". Veel zegt
Albert Mol er niet over,
maar als wij samen met
hem in de taxi stappen die
hem naar de repetitie
brengt, steekt hij een parti
tuur van „De speeltuin" bij
zich. „Daar maken we een
persiflage op", knikt hij.
Natuurlijk hebben we met
Albert Mol ook over de
eabaretkunst en balletpro-
blemen gepraat. „Maar zet
u alstublieft niets in de
krant zoals „Albert Mol be
weert dit of dat". Weet, u
al die theoretische beschou
wingen zyn heel aardig op
Papier, maar Ik vind altijd
het belangrijkste wat de
kunstenaar doet, niet wat
"U zegt dat gedaan moet
worden.
.Theoretiseren? Ik geloof
niet aan een plotseling vin
oen van een nieuwe vorm
van cabaretkunst. Dat gaat
vanzelf, als je maar zorgt,
dat je in je tijd blijft en dat
je veel ziet en hoort. Wat
.ie ziet op de tram, op straat
of ia het theater, wat je
leest in een boek, alles kan
aanleiding worden voor een
cabaretnummer. Als je maar
up to date bent".
Wij geloven dat Albert
Mol het ons niet kwalijk
neemt dat wij hem althans
dit laten beweren. Want
deze uitlating is zo typerend
voor de eenvoud van zijn
Persoon en van zijn kunst,
dat wij haar in dit vluch
tige portret van onze beste
komische danser niet wilden
missen
In het aartsbisdom Mechelen begint
ongeveer 15 Mei het informatieve proces
van de zaligver^iarirlg van pater Leo
Joannes Dehon, stichter van de Congrega
tie der Priesters v. h. H. Hart.
Pater Dehon is ook in Nederland, waar
zyn Congregatie een bloeiende provincie
heeft, geen onbekende en de duizenden,
die reeds baden voor de zaligverklaring
van deze grote vernieuwer op godsdien
stig en maatschappelijk gebied, zullen met
vreugde van dit bericht kennis nemen.
iivk: stierf in Brussel, 12 Augus-
io?o U j' nadat hij zijn Congregatie vanaf
1878 had geleid. Tot nog toe kwamen zeer
vele gebedsverhoringen bij het nationaal
centrum (het Apostolaat van eerherstel,
Buitenwalevest 4, Dordrecht) binnen. Het
is met te verwonderen, dat zovelen spre
ken over verhoringen in de maatschappe-
kilin (bet vinden van betrekking,
S,.1''1 werkloosheid, herstel van de
riprrn^' etc-)- daar pater Dehon een
?s gewee™.annen Van de S0Ciale bewe?inK
„Antigone" van Sophocles neemt een
uitzonderlijke plaats in de tragische
literatuur in. De vrouw die hierin de
hoofdrol speelt, stelt een daad die lijn
recht indruist tegen het weréldlijk ge
zag Zij neemt het lot in eigen hand en
zij gaat ten onder, niet door de straf
fende daad van de tyran die Z1J tartte,
maar door zelfmoord.
De strijdvraag is: hoe kwam deze
vrouw tot deze daad en waarom heeft
Sophocles haar als titeldraagster van
één van zijn tragedies gekozen?
De vorige eeuw heeft Antigone tot een
martelares willen verheffen, die slechts
het doen van haar plicht voor ogen stond
Met deze opvatting, waarbij helaas ook
de vertaler van deze tragedie en compo
nist van de begeleidende muziek Bertus
van Lier zich heeft aangesloten, wordt
het tragische in de klassieke zin van het
•woord uit de tragedie gelicht en wordt
de daad die Antigone stelt door zichzelf
het leven te benemen, een rituele zelf
moord of een daad van een hopeloze
vrouw, die niet de kracht heeft het lot
the aanvaarden dat zij zelf heeft ges uwd
in een bepaalde richting.
Goethe heeft getracht van Antigone
een martelares te maken, die slechts
haar plicht deed. Maar Antigone, telg
uit het vervloekte geslacht van Oidipus,
is van nature incestueus. Zij heeft haar
broeder lief boven alles en daarom blijf'
zij onverschillig voor de woorden van
haar verloofde Haemon. Zij torst de
schuldeloze schuld en moet er aan ten
onder gaan, omdat Moira de draad spint,
die geen sterveling vermag te verbreken-
Zij heeft schuld orfldat zij een daad heeft
gesteld waarop de doodstraf stond; maar
zij is „schuldeloos" in zoverre zij stamt
uit het incestueuse geslacht van Oidipus.
Zij heeft hubris gepleegd om tegen de
wil van het wereldlijke gezag in te han
delen, maar zij kon dit doen, omdat zij
een vrouw was, die uitstak boven haar
omgeving.
Dit wordt meesterlijk door Sophocles
aangegeven. De tragedie begint n.l. met
een gesprek tussen Antigone en haar
zuster Ismene, waaruit blijkt, dat Is-
menè besloten is om zich neer te leggen
bij de wil an Creon.
tn de eerste Stasimon van deze trage
die wordt een machtig loflied op de
grootsheid en de macht van de mens op
genomen. Juist door deze woorden ver
schijnt Antigone in een tragisch licht.
De gemaal-symmetrische bouw van de
tragedie ls niet tot uiting gekomen in
de voorstelling, welke onder regie stond
van A. Defresne. Ofschoon Antigone de
titelrol heeft, verdwijnt zij reeds in de
vierde Episode voorgoed van het toneel,
terwijl Kneon tot het einde in het 6tuk
blijft domineren. Het verlengstuk ech
ter van de rol van Antigone zijn da
blinde ziener Teiresias en de Bode. Het
merkwaardige feit doet zich nu voor,
dat aan deze drie door Sophocles pre
cies evenveel verzen zijn toebedeeld als
aan Kreon, terwijl de andere rollen, hel
koor van de grijsaards incluis, ook een
even groot aantal verzen hebben, zodat
hier dus een evenwichtige bouw van de
tragedie doelbewust is vastgelegd,
In het goedkope decor met dé vele
trappen en treden, die zigzag waren
neergezet, was uiterlijk geen symmetrie
te bespeuren en de opstelling van de
twee reien was allerminst geëigend om
evenwicht in dit rommelige geheel te
brengen. De reien reciteerden rhythmisch
en maakten arm- en handbewegingen, die
storend werkten. De stemmen vanJohan
Schmitz en Paul Huf waren echter uit
stekend.
De Kreon van Albert van Dalsum
domineerde niet altijd door dictie maar
soms door opdringerige mimiek en vreem
de stemnuanecringcn. Soms was hl) monu
mentaal maar in zijn smart was de
waardigheid geheel in snikken gesmoord.
De Antigone van Caro van Eyck was uit
stekend; goed van dictie, goed van gebaar
zeer goed zelfs en overtuigend. De
lllingen" door Louis van Gasteren
(Teiresias) en Jo Sternheim (Bode) vielen
hierbi) geheel weg, zodat het evenwicht
ten opzichte van Kreon niet werd bereikt.
Hetzelfde geldt voor het complex van de
overige rollen met inbegrip van de Zelen
Zp bleken ook niet die functie te kunnen
opbrengen, welke nodig was om dat even
wicht te verkrijgen. Annie de Lange was
als Ismene nogal academisch in haar ge
baren. Ben Groenier was te vertrouwelijk
als de wachter én Robert de Vries te
jongensachtig als Haimoon. Het gewaad
dat deze laatste droeg, was daarenboven
nogal vreemd. Mary Smitshuysen was
meer een Lady Macbeth in haar ver
schijning dan een droeve koningin.
Toch heeft de tragedie, de meest mense
lijke uil het oeuvre van Sophocles, ge
hoefd De vertaling van Bertus van Lier
was 'niet zo dichterlijkaLd^van
S 6v?n dezfkfassTeke trabis een
daad die het aanschouwen, zelfs met een
tekortkoming, verdient.
Pe 5'^- Internationale Gewapend Bc
ton-Bouw Mij behaalde over 1951 een
saldo exploitatierekening en diverse
baten van f 1.236-610 (1.037.206) De
bruto winst beloont f 1.243-774
OO05672). Na aftrek van o m afschrij
vingen voor f 274.031 (102 397) en res.
nT(^W,a?SbelasW voor f 190 000
eindTl35 oomnostnaar res- bijz' doel;
He6t Ook°voorbmk5ja£r is Érnstig ge
weest. (jok voor 1952 kan op een vol
doende bezetting worden gerekend- Deel
genomen werdin de N.v Midden-Ne
derland, welke my. tezamen met een aan
tal andere Ned.A^neming^ij *™*etd
opgericht ter uitvoering van defensiewer
ken. Belangryke opdrachten werden ont-
vangen, welke evenwel nog niet gereed
zijn gekomen-
De bouw van de stuwdam en de hvdro-
electrische centrale m de Victoria-Niil
vordert gestaag. Van de Societe Beige de
Betons en de Societe Nord France werd
geen dividend ontvangen. te werd
Binnen weinige dagen zal worden be
gonnen met het heien van 165 zware be
tonnen palen in de drassige grond van dé
Dommelvallei langs de Van Maerlantstraat
te Eindhoven. Daarmee zal dan een be
gin zijn gemaakt met de bouw van het
eigen gebouw yan het St. Catharinaly-
cèum voor meisjes, dat tot op heden is
ondergebracht in het St. Joriscollege in de
Elzent. In September van het volgende
jaar hoopt men de nieuwe school, een
Schepping van het architectenbureau De
Jongh en Tach te Utrecht en Nix te Rot
terdam, te betrekken.
Dan zal een einde komen aan de tegen
woordige noodtoestand, want in het St.
•ioriscollege, dat slechts voor dertig klas
sen een behoorlijke outillage bezit, zijn op
het ogenblik 44 klassen ondergebracht.
Be Groningse raad was tegen gister
avond in spoedeisende vergadering bijeen-
k"°fPen voor het aangaan van een lening
teiwi 3/4 millioen tegen 4% pet rente, aan-
ODtio door een bankconsortium met
worde„°ur eenzelfde bedrag. Deze som zal
n besteed voor de woningbouw.
io^t„ Sov-'etregering heeft een 20-jarige
h f v3n 30.000 millioen roebels uitge-
tionale cc °°r de ontwikkeling van de na-
radio M.n*kn°mie van de U.S.S.R., aldus
den aa^?P 1)6 °Pbrengst zal o.a. wor-
electriscbo fnd v00r de bouw van hydro-
p„ r> krachtstations aan de Wolga
rfp br en voor de voltooiing van
Rusban^ van een kanalenstelsel in Zuid-
J*n de inschrijvers zullen pre-
kinsfen ^a„nsen van de halfJaarlijkse trek-
kingen van een staatsloterij. De overige
inschrijvers krijgen aflossing a pari.
IaVtW*inseIichte züde wordt vemo-
™rm„la„i"fanklV"k °7er de maa"d April
h.a^LPp cen betalingsovfcrschot ten
Turnnps/ft1 ongeveer 1 millioen in de
S IL iilings Unie hecft ftehad. In
t^koït van s 0aj,kr('k "°s een bctalings-
fn Fehrlisr-* e 29.500.000. terwijl het tekort
in Fcbruan i28.90o.ooo bedroeg.
iTtnn,=iiVerbetering in Frankrijks beta-
irbp In, u3 resultaat van de drasti-
riik- ik!eï-eperki,lgen' waartoe Frank-
d Sëleden is overgegaan, en
doet gelden. lnvloed zich thans ten volle
De deken van Rotterdam, de HoogEerw. Heer J. H. jXiekel is, naar
wij vernemen, door Z.H. de Paus benoemd tot gelieim-kamerheer.
Deze heuglijke mededeling is mgr
Niekel tijdens het kapittel, dat gisteren
te Haarlem werd gehouden, meegedeeld.
En deze tijding werd door Z. H. Exc. de
Bisschop van Haarlem, mgr J. P. Huibers,
pas teruggekeerd van zijn bezoek iri
Rome aan de H. Vader, persoonlijk aan
de hoogste kerkelijke autoriteit in het
omvangrijke en zware dekenaat Rotter
dam overgebracht.
Het is een dubbele vreugde, dat deze
hoge benoeming tot geheim-kamerheer
gekomen is zo kort na de benoeming van
mgr Niekel tot officier in de Orde van
Oranje-Nassau, bij gelegenheid van de
verjaardag van H. M. de Koningin.
Zo heeft mgr J. H. Niekel binnen een
week zowel van kerkelijke als van
wereldlijke zijde cen zeer verdiende
onderscheiding ontvangen, onderschei
dingen, waarover de katholieken van
Rotterdam zich zeker zullen verheugen
en die een duidelijk teken zijn van de
hoge waardering, die van deze zijden
bestaat voor het vele werk. dat deken
Niekel verricht, niet alleen voor het
geestelijk welzijn van de aan hem toe
vertrouwde katholieken, maar ook voor
zijn arbeid op maatschappelijk gebied.
Toen wij ons gisteren, onmiddellijk
nadat deze eervolle benoeming bekend
was geworden, naar de pastorie aan de
Van Vollenhovenstraat spoedden om mgr
Niekel te complimenteren, moesten we
even geduld oefenen. Deken Niekel zat
alweer in de spreekkamer in druk ge
sprek met een parochiaan. En toen hij
ons. welwillend en goed geluimd als
altijd, even te woord wilde staan, bleek
ons dadelijk, dat wij op zijn tijd slechts
heel weinig beslag mochten leggen. Want
hij stond als het ware te popelen om
weer te verdwijnen: op visitatie. Het
dekenale werk riep hem onmiddellijk en
dringend na zijn pastorale taak, terwijl
een groot deel van de dag gevuld was
geweest met het als kanunnik bijwonen
van de vergadering van het kapittel in
Haarlem: zijn taak in het groter geheel
van het bisdom.
Deze zestigjarige bezit nog een benij
denswaardige vitaliteit, een jeugdige
voortvarendheid, die alles weet te ver
zetten en we hebben het al reeds meer
gezegd, maar het kan geen kwaad dit
te herhalen de krantenman, die ook
nogal eens vergaderingen en bijeenkom
sten pleegt bij te wonen van allerlei aard,
staat er dikwijls versteld van deken
Niekel altijd maar weer aan te treffen
daar, waar gehuldigd moet worden, de
katholieke gemeenschap van Rotterdam
moet worden vertegenwoordigd, maar
ook daar, waar een leerzaam en soms
een vermanend woord gesproken moet
worden, ongeacht dan het vele, dat het
zuiver geestelijk terrein raakt.
Sinds 1943 vertoeft deken Niekel, recht
uit de studiesfeer van het Warmondse
Philosophicum, waarvan hij directeur
was, in de rumoerige omgeving van een
havenstad en zakencentrum als Rotter
dam; een stad, die hij leerde kennen,
toen ze als het ware zieltoogde onder de
noodlottige slagen, die de oorlog haar
had toegebracht. Reeds toen ontdekte
Rotterdam hem als een hulp en toe
verlaat in die moeilijke oorlogsdagen en
heel veel is er daar geconfereerd en nood
gelenigd in die kamer in het klooster
van de Zusters Dominicanessen aan de
Walenburgerweg, waar mgr Niekel in
1943 zijn intrek nam.
Want hij ondervond, onmiddellijk bij
zijn benoeming, reeds de gevolgen van
het bombardement van Mei 1940: hij was
een deken zonder kerk en zonder paro
chie, daar de dekenale kerk in de Hout
tuin met de grond was gelijkgemaakt,
tegelijk met practisch het hele gebied
van de parochie.
Sinds 1947 is deken Niekel echter pas
toor van de parochie O. L. Vrouw Onbe
vlekt Ontvangen-H. Ignatius, toeft de
Paters Jezüieten zich uit het parochiële
werk terugtrokken in Rotterdam.
De wederopbouw van de kerken in zijn
dekenaat, dat is een van de grootste én
zwaarste zorgen, die deze deken, thans
geheim-kamerheer geworden, kent.
Vijf Britse zakenlieden zijn naar Mos
kou teruggekeerd na in China verdere on
derhandelingen te hebben gevoerd over
het BritsChinese handelsprogramma
t.w.v. 10 millioen, dat werd opgesteld
op de onlangs te Moskou gehouden econo
mische conferentie. De zakenlieden heb
ben verklaard, dat de betrokken Britse
firma's op 15 Mei vertegenwoordigers zul
len zenden naar Berlijn voor een bijeen
komst met het hoofd van het invoer-uit-
voeragentschap der Chinese regering. Zij
verklaarden van Chinese zijde de verze
kering te hebben verkregen, dat wanneer
het in Moskou overeengekomen program
ma is uitgevoerd weer „een ander pro
gramma wacht".
Gedurende de afgelopen week zijn in de
Nieuwe Waterweg aangekomen 332» schepen
met een inhoud van 515.205 netto register
ton tegen 287 schepen met 471.583 netto
register ton in de overeenkomstige week
van 1951.
Hiervan waren bestemd voor Rotterdam
met inbegrip van Pernis en Vondelingen
plaat 257. Schiedam 9, Vlaardingen 23, Hoek
van Holland 14. Maassluis 5. Dordrecht 20.
Zwijndrecht 1, overige havens 3.
Schepen Netto reg tons
1952 5.685 9.623.670
1951 4.870 7.781.214
JNu -f 815 1.842.455
Hierbij is 1 bunkerboot inbegrepen.
Distillers Corp-Seagrams heeft een re
gelmatig kwartaaldividend van 0.30 ge
declareerd.
International Niekel heeft een regelma
tig kwartaaldividend van 0.50 gedecla
reerd.
General Motors heeft een regelmatig
kwartaaldividend van 1.00 gedeclareerd.
verjaardag"1®^'11? van zijn zeventigste
ter en nul, de he« A. R. Smit, oprich-
enigTe vlr® direpteur van de N;V. Vee
niétT nn£srnaatschappi.ien
Ver-
Utrecht cïL'^wngsmaatschappijen te
zochte r'eceptfè v.Uidens een drukbe"
soneel van b?nJLehuldiSd door het per"
wijl ook onder.;™-/» buitendienst ter
buiten het bedfbf d?ne Persu0»eb Ya»
ling lieten biykcn hun bela»gstel-
Vorige week w-,
mr. C. J. A. de Ra„i( burgemeester jhr
reeds te zynen huize knde heer ,mit
dat H. M. de Konit, komen meedelen,
noemd tot ridder in Sf orr,hem haA be'
je Nassau en gistermiddag
T W. Schneider namenf f,„ïee" mv dr
Commissarissen de daarbfi Cnj?ge van
versierselen aangeboden. behorende
Vprder hebben het wonra
heer A Smit. directeuf°rdaf Vberd de
kantoor in Amsterdam; rte heer J RuL"
ders, voorzitter van de Personeélsver
eniging en de heer J yiUg adjunct-
directeur van de Alg. Verz. Sociëteit
die allen hun gelukwensen vergezeld
deden gaan van geschenken. s eld
Tv,t de velen, die kwamen compiimpn
In hoeverre de mog uit te voeren de- teren behoorden talrijke personen uit
fensiewerken en de door de Staat te ge-verzekeringskringen en de bankwereld
""j "3~ zeke-
iging
Zoals bekend is, garanderen het Rijk
en de gemeente- Rotterdam elk 50 pet.
van de salariSsen Van de orkestleden
van het Rotterdamsch Philiharmonasch.
Orkest, terwijl zij bovendien bijdragen
verlenen in de op deze salarissen val
lende sociale lasten. De berekening van
deze subsidies geschiedt op basis van
de beschikking van het College van
Rijksbemiddelaars van 22 December
1947, waarbij de salarissen voor de le
den van de door de overheid gesubsi
dieerde orkesten zijo vastgesteld. In
deze beschikking- zijn de diverse orkes
ten naar gelang van de grootte van de
bezetting ingedeeld in enkele salaris-
proepen. De daardoor In de salariëring
van de musici ontstane verschillen zijn
i kdien vergroot, doordat, met goedkeu
ring van het College van Rijksbemidde-
laar.s -het Concertgebouworkest en het
Residentie-orkest aanmerkelijk hogere
salarisnormen hebben vastgesteld.
Door de verschillen in de salariëring
verlaten talentvolle musici het Rott.
Philharmoniscb Orkest voor beter be
taalde functies elders; in deze ver
schillen moet mede de oorzaak wor
den gezocht, dat in vacatures moeilijk
kan worden voorzien. Om de salaris
sen tot een redelijk peil op té vOèren,
zal per seizoen een bedrag van rond
f 75.000 meer dan thans nodig zijn.
De begroting van het orkèst laat geen
ruimte dit bedrag op te vangen. Niet
temin is het noodzakelijk op korte
termijn maatregelen te 'treffen ten
einde het verloop onder de musici,
waarmede het orkest thans heeft te
kampen, te stuiten. Daarom achten B.
en W het verantwoord voor één sêi-
zoep, t.w. 1952-'53, een extra-subsidie
te verlenen van 75.000 .waardoor 't
orkest in staat zal zijn de salarissen,
gerekend met ingang van 1 Septem
ber 1952, te verhogen, aldus delen zij
aan de raad mee.
Op deze wijze zou het Rotterdamse
orkest, althans voor het komende sei
zoen salaris-voorwaarden kunnen bie
den, welke niet te ongunstig afsteken
Ifgen die van andere grote orkesten.
Het streven dient er evnwl op gericht
Ie zijm deze min óf meer voorlopige op
lossing van de gerezen moeilijkheden te
vsivangen door een definitieve regeling,
waarbij de verschillen in salariëring
van de 1-edén van de Nederlandse orkes
ten in het belang van de stabiliteit van
het orkestwezen tot de -juiste verhou-
ven opdrachten een compensatie zullen I vertegenwoordigers van de Verzek
vormen voor de algemene teruggane van Hneskamer de K. K- Arisenverenigir
het bedrijfsleven is nog nlet |ndi?é^êtêllingen.
Het West-Duitse parlement js het laat
ste stadium van de behandeling van het
wetsontwerp betreffende de Lastenaus-,
gleieh begonnen Het betreft eGn ont
werp van wet dat voorziet m de overhe
veling van middelen van de bezitters
naar de niet-bezitters waarmee uiteinde
lijk een bedrag van 60.OOO millioen mark
gemoeid z&l zijn.
Volgens een parlementslid, behorende
tot de partli der Christen-Democraten
van dr Adenauer, bestaat er in het W -
Duitse parlement krachtig verzet tegen
de instemming van Bondskanselier Ade
nauer met het standpunt der Westelijke
geallieerden, dat buitenlanders geduren
de de eerste zes jaar vrijgesteld zullen
zijn van de vermogensheffingen en bij.
zondere belastingen, Waarin de voorge
stelde wet tot lastenegalisatie voorziet
De lastenegalisatie, die nog door het
parlement moet worden goedgekeurd
heelt, zoals bekend, ten doel te komen
tot een herverdeling van vermogen door
middel van heffingen en belastingen,
waarvan de opbrengst ten g°ede zal ko
men aan vluchtelingen, gebomibardeer-
den en hen, die als gevolg van. de geld-
hervorming in 1948 ernstige verliezen
hebben geleden.
Naar hetzelfde parlementslid mede
deelde heeft Adenauer leden van het
parlement de verzekering gegeven, dat
hij niet definitief met het standpunt der
geallieerden instemt. Waarschijnlijk zal
de Bondskanselier met steun van een ge
deelte van het parlement een nieuw
voorstel doen, namelijk om buitenlan
ders en buitenlandse ondernemingen al
leen een vermindering van de voorge
nomen vermogensheffing met 10 pet. toe
te staan.
Deze vermogensheffing is de zwaarste
van de verschillende heffingen en belas
tingen, waarin de voorgenomen lasten
egalisatie voorziet.
Het is de bedoeling, dat de lasten
egalisatie geacht wordt op 10 Januari
1949 is werking te zijn getreden. Een on
derneming wordt als buitenlands be
schouwd, wanneer zij voor 85 pet. eigen
dom van buitenlanders is.
De Canadese delegatie bij de Maandag
te Ottawa geopende bijeenkomst van de
Internationale Rubber Studiegroep meent
te weten, dat de delegaties der voornaam
ste rubberproducefende landen, d.w.z. de
landen van Zuid-Oost-Azië, zich zullen
uitspreken ten gunste van een internatio
nale rubberovereenkomst naar het voor
beeld van de bestaande internationale
tarwe-overeenkomst. De overeenkomst ZOU
ten doei hebben de prijs van natuurrub
ber te stabiliseren.
Naar voorts verluidt zouden de Aziati
sche landen op de conferentie voorname
lijk willen trachten hun belangen die zij
bedreigd achten door de Noordamerikaan-
se industrie van synthetische rubber te
beschermen. Men gelooft echter, dat stap
pen in die richting weinig kans op slagen
nebben, daar het vrijwel zeker is, dat zij
zullen stuiten op ernstig verzet van de
zijde der Ver. Staten.
Volgens de in het Statistisch Bulletin
van de Internationale Tin Studiegroep
over April gepubliceerde gegevens heeft
de wereldproductie van tin in concentra
ten in Februari JI. 11.700 long ton be
dragen tegen 13.100 ton in Januari. Deze
daling was een gevolg van de scherpe
vermindering van de Boliviaanse uitvoer
in Februari tot 1.467 ton, het laagste
cijfer sedert Januari 1950.
De wereldvoorraden bedroegen eind
Januari 99.800 ton tegen 101.500 ton per
einde December 1951 en 118.200 ton per
einde 1950. De Amerikaanse voorraden
per eind Januari waren gedaald tot het
zeer lage niveau van 26.672 ton. De voor
raden in Engeland en Malakka bedroegen
eind Januari resp. 13.400 ton en 8.100 ton
en eind Februari 13.700 ton en 8.500 ton.
Het wereldverbruik van tinmetaal
wordt voor Februari geraamd op 11.200
ton tegen 11.800 ton in Januari. Het Ame
rikaanse verbruik bedroeg in Januari
4.879 ton, voor Februari wordt het ge
raamd op 4.600 ton. Het Engelse verbruik
bedroeg in Januari 2.287 ton en in Febr.
1.993 ton.
De prijzen op de Londense metaalbeurs
bedroegen in de periode van 1 tot 18 April
gemiddeld 962 per ton voor iocotin
973 in Maart) en 965 per ton voor
J .termijntin 974 in Maart). De Ameri-
"H" V k en daarvan kaanse verkoopprijs voor tin bleef on-
25.000 op de begroting voor het jaar j veranderd op 121.50 S-cts per 1b.
Voor de eerste 2 maanden van 1952
dingen worden teruggebracht. B. en W.
stellen voor daartoe in overleg te tre
den met de gemeenten Amsterdam en
's-Gravenhage teneinde gezamenlijk de
legering te bewegen deze aangelegen
heid opnieuw te regelen. Mocht blijken,
dat dit denkbeeld niet of althans niet
op korte termijn kan worden verwe
zenlijkt, dan ware er in elk geval bil
het ryk op aan te dringen van de thans
toe te kennen verhogingen 50 pet. voor
zijn rekening te nemen.
Op grond hiervain geven B. en W aan
de raad in overweging te besluiten
voor de verhoging van de salarissen
van de musici van het Rotterdamsch
Philharmoniseh Orkest over 't seizoen
1952-1953 een extra-subsidie van 75.000
gulden toe te kennen en da.
1952.
werd het volgende overzicht gegeven:
waarvan in
1»51
Eerste t
mnd. 1952
equivalent
jaarniveau
Wereld-
mijnprod.
164.500
24.900
149.400
Malakka
57.167
9.169
55.014
Bolivia
33.130
4.420
26.520
Indonesië
30.986
4.286
25.716
Wereld-
metaalprod.
164.000
25.500
153.000
waarvan in
Malakka
65.914
9.427
56.562
Ver. Staten
30.921
3.602
21.612
Engeland
26.103*
4.918
29.508
Nederland
20.977
3.880»)
23.230
Wereldverbr.
14Ö.000
23.000
138.000
waarvan in de
Ver. Staten
60.811
9.479*)
56.874
Engeland
23.892
4.280
25.680
Raming.
Te Parijs is een Amerikaanse m.ssie
aangekomen voor het aankopen van grote
staalgiêtstukken in Europa ten behoeve
van de bouw van straalvliegtuigen voor
de Amerikaanse luchtmacht. Uit een voor
lopig onderzoek is gebleken, dat een aan
tal gieterijen in Frankrijk en Duitsland
in staat is het verlangde type gietstukken
te leveren.
rijkinderen van de twintigste eeuw, zijn er
maar wét trots op dat de techniek het in onze
dagen zo geweldig ver heeft geschopt, ook al
hebben wij persoonlijk aan die vooruitgang wellicht
bitter weinig meegeholpen. Wij maken ons bijvoor
beeld. vrolijk over het klassieke beeld van de foto
graaf diecompleet met hoge hoed, vadermoorder,
snor en wandelstok, een bakbeest van 'n houten
camera langs 's heren wegen sjouwde. Vóór elke
opname placht deze zonderling verstoppertje te spe
len onder een zwarte insteldoek. Waarom eigenlijk f
Er zijn thans genoeg amateurs die niet eens meer
weten waarvoor dat gegoochel met het zwarte doek
diende.
Welnu, de antiekecamera werkte niet met rol-
films maar met lichtgevoelige glasplaten, liefst op
groot formaat. Vóór 'de opname zette dé fotograaf
m plaats van die lichtgevoelige plaat een matglazen
ruit in het toestel. Doordat hij zelf in het donker
gehuld was 'dank zij het zwarte doek zag hij,
bij geopende lens, het motief dat hij wilde vereeuwi
gen als een lichtend bioscoopbeeld, op die glasruit
afgebeeld. Enhij kon er zijn camera prima
scherp op instellen. Dan sloot hij de lensopening
weer, verving de glasruit het matglas) door de
lichtgevoelige plaat en belichtte. Een omslachtige,
ouderwetse methode, maar ze was bedrijfstseker.
Deden Waarom ze ook heden tén dage dóór vakfoto
grafen en volwassenamateurs voor serieus werk
nóg steeds wordt toegepast.
De moderne ca-
merafabrikant
heeft matglas en
insteldoek overbo
dig gemaakt. Hij
monteerde aan ons
toestel cen kijk-
glaasje, de z.g.
zoeker, die ons
precies iaat
zien Welk stukje
van het heelal onze lens bestrijkt. Achter „precies''
plaatsten u>e een ernstig vraagteken. Want de meeste
zoekers zyn. ronduit gezegd, leugenaars'. Ze geven
véél meer scherp weer, dan er in werkelijkheid scherp
op de film komt. In die zoekers kan men immers met
geen mogelijkheid zien op welk punt de lens precies
i.s ingesteld. Slechts de reflexcamera van het type
RolleiKine-Exacta e.a. heeft het principe van de
ouderwetsematglasinstelling gehandhaafd. Daar
naast zyn er dan nog de kostbare apparaten met een
gekoppelde afstandsmeter, welke het óók mogelijk
maakt op cen bepaald punt ragscherp tn te stellen.
Do werkers met gewone zoekers schieten zo'n
beetje in het wilde weg. Ze zyn geen scherpschutters,
zoals de man met matglas en 'insteldoek.
De box, is in dit opzicht nog het handigst: zij is
niet kieskeurig en beeldt zonder meer dlles scherp af
wat haar voor de lens komt. Hoogstens moet de
gebruiker nog instellen op „ver' of
Cv
'nle,n- hydrografische conferentie. Tot
voorzitter van de zesde conferentie van
hydrografische bureau, welke
°p, Y Apf'l te Monaco werd geopend, is
het hoofd van de Nederlandse
van A kt s,chout/V nacht Th. K. baron
hvdrnt b|Ck' r. Ch6f V^» de dienst d«-
hydrografie. Deze conferentie, waar 49
vertegenwoordigd, zal waar
schijnlijk tot eind deze week of begin
volgende week duren.
Pontveer gestremd. Als gevolg van
werkzaamheden aan het Pannerdense
kanaal is het pontveer over de Rijn
tussen Doornenburg en Pannerden naar
Elten tot nader order voor alle rijver-
keer gestremd. Alleen voetgangers mo
torrijwielen en fietsen kunnen' tot
s avonds 22.00 uur worden overgezet.
Schematische voorstelling van de scherptediepte bij
verschillend diafragma. Naarmate het diafragma
kléiner wordt, neemt de scherptezöne toe, echter
meer échter dan vóór het instelpunt. Groter dia
fragma-getal is kleinere lensopening.
de zóne welke scherp ivordt weergegeven. In feite is
alléén het vlak waarop men instelt volmaakt scherp
Die scherpte neemt geleidelijk af. zo ge-lei-de-lijk,
dat er vóór en achter het instelpunt nog een portie
bruikbare scherpte is. zelfs bij volle lensopening.
De scherptediepte is echter groter Achter het punt
dSJ camera is ingesteld dan vóór liet instel
punt. Vergelijk bijgaand schema,
Hoe gróót die scherptezöne werkelijk is, dat kun
nen wy alleen uitmaken aan de hand van proefop-
wamew. Daaraan hoeft u echter noch tijd noch 'geld
S H aUs u ren scherptediepte-tabel raad
pleegt. Soms is zo n tabel op de camera aangebracht
en u vindt ze altijd opgenomen in de gebruiksaanwij-
t 1 toestel. Neem se altijd mee in uw camera-
rast Op bepaalde typen (dure) camera's kan men de
scherptediepte direct aflezen op een instelling, b.v.
by de Leica.
„dichtbij", wat
Vs?nLn ÏÏZStJSP. is te noemen De anderen F) E regeling van de scherpte hebben we self in de
?°°rf*.moeüVke vraag: hoe ver is het voor- JJ hand door gebruik van het diafragma.
iterp van de letis verwijderd en hoe ver reikt het
gebied, dat voldoende scherp op de film wordt afge
tekend.De meeste opnamen sneuvelen immers door
foutieve scherpstelling (óf door verkeerde belichting;
deze laatste kan in vele gevallen nog gecorrigeerd
worden bij ontwikkelen, afdrukken 'of vergróten).
Een onscherp negatief is reddeloos verloren, geen
macht ter wereld kan er nog een scherpe fotó uit
produceren.
Vele amateurs leven in de veronderstelling dat
scherptediepte vroeger zei men: dieptescherpte
slechts een kwestie is van een dure lens. Toegegeven
dat een hoogwaardig objectief een beeld levert van
betere kwaliteit (welke overigens eerst by vergroting
van het negatief aan de dag komtmoeten wij er de
nadruk op leggen dat de juiste scherpte van een foto
veel meer een zaak is van 1) nauwkeurig instellen
van. de voorwerpsafstand, S) gebruik van het juiste
diafragma en de brandpuntsafstand van de camera.
In de practyk dienen wij op de eerste plaats de
afstand van het motief te meten of althans zo nauw
keurig mogelijk te schatten, tenminste als er geen
afstandsmeter op het toestel gemonteerd is en wij
niet op het mat.alas bij reflexcamera's kunnen
scherpstellen. Het meten van de afstand behoort
des te iuister te geschieden naargelang zich het ding.
dat wij op de korrel nemen, dichter bij de lens be
vindt. Hoe kleiner die afstand is, des ie geringer is
gebruik van het diafragma, een
inrichting om de lensopening binnen bepaalde
grenzen te regelen. De scherptediepte neemt toe
naarmate wy het diafragma kleiner maken, maw
de lensopening minder groot maken. Hierbij gebeu
ren er altijd twee dingen. 1) irjj krijgen een grotere
scherpte-in-de-dicpte èn 2) een langere belichtings
tijd omdat er nu helaas ook minder licht door net
venstertje van ons toestel op de film va.lt. Op de
genoemde scherpte-tabel leunt u heel nauwkeurig
aflezen binnen hoeveel meters of centimeters de lens
by een willekeurig diafragma scherp tekent. II'ij
herhalen daarom, dat zo'n tabel, behalve voor box-
cameras en toestellen met scherptedicptcring, cen
onmisbaar hulpmiddel is.
Tenslotte hangt de scherptezöne ook nog samen
met de brandpuntsafstand. Hoe groter deze laatste
is, des te geringer is de scherptediepte. Reden waar
om wij niet zo maar de eerste de beste scherptetabel
kunnen raadplegen maar alleen die, welke speciaal
geldt voor de brandpuntsafstand welke, op de lens-
vatting van ónze camera is gegraveerd.
Het spijt ons, geachte lezeres) dat wij wegens
gebrek aan plaatsruimte eerst de volgende week
kunnen vertellen, hoe uw foto's een maximum aan
scherpte kunnen hebben zónder overbodig lichtver-
lies van de lens. dank zij een oordeelkundig gebruik
van het diafragma. Elke amateur kan een scherp-
schutter-met-dc-camera worden.
