GEEN NIEUWE SCHOENEN VOOR
SOEZOEKI SAN
Japan in zware zorgen na pas
herwonnen souvereiniteit
Voor overvloedige oogst zijn
offers noodzakelijk
NOG ONRUST OP KOJE
Het epos van de Vlaming op zee
I)
e
„grote" oorlogsmisdadigers
life
Zaterdagse
mijmeringen
Boeiende roman over koop.
vaarders en kapers
Droog
maar
weer
koel
^norme economische moeilijkheden
kwellen verslagen wereldrijk
ima
ST. LAURENS BOEKHANDEL
ZATERDAG 24 MEI 1952
PAGINA S
Rn ook hier ligt het Kremlin op de loer
Op 7 Mei 1945 eindigde de oorlog in Europa. En rondom Japan
v,el de eenzaamheid. Het bezat op de gehele aarde geen enkele
bondgenoot meer. Alle grote staten waren bijn vijanden. Japan had
i*1 zijn overmoed alle mogendheden tegen zich in het harnas gejaagd,
ton zijn verraderlijke aanval op Pearl Harbor en zijn opmars naar hel
Zuiden. Het had China, de Verenigde Staten, Engeland, Nederlands-
Indië, Frankrijk, Australië aangevallen, met als dekking in de rug
slechts het dubbelzinnige neutraliteitsverdrag met de Sovjet-Unie.
Deze zou Japan, nu het in het nauw gedreven was, in die rug
attaqueren! Eind Juni was de langdurige slag om het eiland Okinawa
ten einde. Het ligt slechts zeshonderd kilometer van het Japanse
ei andenrijk verwijderd. De laatste, grote hinderpaal tvas door de
mcrikanen veroverd, na een bloedige strijd. Japan lag voor een
invasie open!
De atoombom valt
Maar op 6 Augustus startte een
speciaal vliegtuig van liet eiland
1 inian. De piloot, kolonel Tibbette,
bad als doelwit drie steden op
gekregen: Hirosjima, Kokura en
Nagasaki. Naar welke stad hij zij11
koers zou richten, hing van de weers
omstandigheden af. En hij oerste
naar Hirosjima. Om J8.15
van een hoogte van
Herhaling van
Normandië
In Manjjj trof generaal MacArthur
e v oorbereidingen voor de bezetting
v an Japan. De eerste landing was op
November 1945 vastgesteld, op de
^"idelijkste der grote Japanse eilan-
den, de tweede, die de beslissende
tnoest zijn, in de baai van Tokio,
yier maanden later. Een leger van
In totaal een millioen man zou over
de Japanse bodem uitzwermen. Over
beel de wereld waren drie en een
half millioen mensen direct of in
direct bij de landingsvoorbereidingen
betrokken. Japan zou een herhaling
van Sicilië en Normandië worden.
Zeven jaar later.
Problemen
Soezoeki San de dupe
Daarom meedoen aan Indische Missieweek
Tekort van ruim 800 millioen
dollar
jf"-
Ook de Westerse dans deed zijn intrede in Japan. Hier leert een Amerikaans
soldaat Hirohito's zoon de eerste passen.
Observator
Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden
bezuinigt nog meer op hulp
program voor het buitenland
Dodd en Colson
gedegradeerd
Klachten over gevangenis-regiem
Het eeuwige avontuur
Verwantschap
Een vrouw zit voor
250.000 bezoekers
Bergingssystemen
De Paus spreekt
En morgen?
Harry Prikker,
geen benzine meer zou zijn zouden ze roet
zweefvliegtuigen op de vijand losgaan-..
In grote transporten was het Derde
Amerikaanse leger reeds van Europa
naar het Verre Oosten onderweg, om de
invasietroepen met geharde veteranen te
versterken- In San Francisco werden de
Plannen uitgewerkt voor de aanleg van
een enorme, kunstmatige haven, bestemd
voor de landing in de baai van Tokio.
De onderdelen zouden over de Stille
Oceaan eerst naar Okinawa gevoerd wor
den. En de Amerikaanse luchtvloot was
JaPan te bombarderen- Bij
grotere vestingen
Eersit was hetlooo mede-
4(UY> tor, -f- spoedig Werd het
ton, die over de een of andere Ja
panse stad werden uitgestort In begin
Juli verschenen voor de eerste maal twee
duizend vliegtuigen tegelijk boven Japan-
Het gebied van Groot Tokio, waarin bij
na negen millioen mensen woonden,
brandde voor driekwart uit- De grote
steden Kobe en Yokohama zijn voor de
helft uitgebrand, Osaka is voor een derde
verwoest. De Amerikanen begonnen, door
middel van vlugschriften vooraf de ste
den te waarschuwen waaraan ze een be
zoek zouden brengen. Van de 23 steden,
die zulk een waarschuwing ontvingen,
worden er in verloop van enkele dagen
ten onder handen" genomen-
Mananon eiland Tinian van de
voor pp,, aden voorbereidingen plaats
Niemand onderneming.
iets heei hu het luiste, maar er zou
traliteitsverrtr°nders gebeuren! Het neu-
over enkM f met Sovjet-Rusland zou
rolden p weken aflopen- Door Sibene
Kremlin emd®loze roepentremen. Het
Verre n TSterkte zijn legermacht in t
c Gosjen tot een millioen man. De
etrussische ambassadeur Jacob Ma-
'k. thans welbekend, werd steeds terug
houdender en liet zich niet meer zien-
Japan bracht zelf eveneens een groot
leger bijeen, om de invasie te keren. Acht
duizend Kamikazen, ofwel zelfmoordpi
loten werden in reserve gehouden ter
verdediging van heit moederland. Als er
9000
meter de
eerste atoombom uit. 43 Seconden
later ontplofte die op ongeveer
500 meter boven de stad. Het vlieg
tuig was reeds 18 kilometer verder.
Op 8 Augustus verklaarde Sovjet-Rus-
land aan Japan de oorlog. De volgende
dag trok een sovjet-leger Mandsjderije
binnen. Janpang laatste bastion, waar 't
900.000 man sterke beroemde Kwantoeng-
leger stond- En op dezelfde dag werd
Nagasaki dioor een atoombom geteisterd.
De bom ontplofte niet in de lucht, maar
in de haven-
Op 10 Augustus meldde de Japanse
radio, dat de regering bereid was, de
vijandelijkheden te staken- Direct daarop
volgden vredesaanbiedingen via de Ja
panse gezant te Bern aan Washington en
via die te Stockholm aan Engeland. Drie
dagen, later aanvaardde Japan de door de
geallieerden gestelde voorwaarden- Gene
raal MacArthur werd tot onderhandelaar
benoemd en op 19 Augustus wierpen ge
allieerde slagschepen het anker uit in de
baai van Tokio na een vertraging van
twee dagen, tengevolge van een taifoen-
Een gemotoriseerde Amerikaanse divisie
landde uit de lucht. Admiraal Tojo pro
beerde zelfmoord te plegen- Hij was de
man van Pari Harbor. Voor de eerste
maal sinds duizend jaar betraden vreem
de troepen Japanse bodem. Bij de gemo
toriseerde divisie bevond zich MacArthur-
De Mikado spreekt
Keizer Hirohito was wederom met zijn
'ministerraad bijeen. De minister van
oorlog kwam met een nieuw verdeai-
giingsplan aan. Hij wer^ voortzetting
van de oorlog- Maar Hirohito wist, dat
Japan geslagen was „Ik Hirahito wens
vrede en tevens, dat al mijn ministe
het met me eens zijn". De munster van
oorlog, Anami, pieegdeharato"^
dere ministers weenden. Hirohito was
vastbesloten- Het zou vrede zijn....
Het is wederom Hirohito, die in Mei
van dit jaar een belangrijk besluit neemt.
De Verenigde Staten willen met Japan
een vredesverdag sluiten. Hij treedt voor
het front van zijn volk en waarschuwt
dit: bega niet opnieuw de fouten van
het verleden, veirfoei het totalitairisme,
wees vredelievend. Hirohito, die door de
Amerikanen op zijn troon werd gelaten,
ontkende, het voornemen te hebben, af
te treden- Hij zou voortgaan, zijn volk
op de weg naar vrede te leiden, liet ten
slotte een duidelijke waarschuwing to
gen het communisme horen.
Hirohito vertegenwoordigt 't officiële Ja
pan, zoals dit door de Amerikaanse bezet,
tors geformeerd is- De nieuwe Japanse
regering is uiteraard samengesteld, even
als trouwens de leden van het parlement
dit zijn, uit personen, die met de bezet
ters wilden samenwerken. Het valt te
begrijpen,, dat er in Japan evenals in.
menig overwonnen land, nog heel wat
lieden zijn, die menen, dat de overgave
to vroeg geschiedde en Japan zich nooit
onvoorwaardelijk had moeten overgeven.
Ze hebben er vooral bezwaar tegen, dat
Hirohito er in de eerste plaats op uitge
weest is, zijn troon to bewaren- Nu was
dit gezien de positie, welke de Tenno of
Mikado in het land van de Rijzende Zon
inneemt, een volkomen verantwoorde
politiek. Immers, in de ogen van de .mas
sa van het Japanse volk staat en valt Ja
pan met de Mikado. Daartegen voeren
de tegenstanders van de huidige situatie
aan dat Hirohito in geen geval zijn z-g.
goddelijke waardigheid had mogen Prijs
geven, juist met het oog op de traditie
die deze 126ste Japanse keizer uit dezelf
de dynastie rechtstreeks van de goden
doeit afstammen.
Dit zijn uiteraard interne kwesties,
maar ze vormen voor grote groepen
brandende problemen. En de recente
onlusten hebben duidelijk bewezen,
hoe sterk de afkeer van de nieuwe
toestand is en in welke mate de
vijandigheid tegen het Westen nog
vat heeft op de gemoederen, in brede
lagen der bevolking. Hierbij komt,
dat Japan nog steeds in grote econo
mische moeilijkheden verkeert, al
doet liet zich hier en daar op de
wereldmarkt reeds gelden. -{In de
Verenigde Staten is reeds een cam
pagne tegen Japans kinderspeelgoed
ontketend, hetwelk er hijzonder
goedkoop wordt ingevoerd)
De onafhankelijkheidsverklaring werd
met een gematigd enthousiasme begroet.
Een krant in Tokio moest opmerken, dat
well zelden in de geschiedenis een volk
he't herwinnen van zijn onafhankelijk
heid meit zo weinig enthousiasme heeft
begroet. Maarde Japanners hadden
al sinds maanden en maanden gehoord,
dait er speciaal jn economisch opzicht
uiterst moeilijke tijden voor hen lagen
en de periode der bezetting in menig op
zicht een 'bevoorrechte was geweest. De
Japanners beginnen steeds meer te be
seffen, dat, om heit heel eenvoudig vol
gens hun eigen woorden uit te drukken,
ionafhankelijkheid geen grotere portie
rijst betekent.
Nederlandsede^tiea,^»ene
De taak
In de week vóór Pinksteren wordt
voor de l6de maal de Indische Missie-
tins t/«?uaen- Pauselijke Internun-
schriiven ?iarta beveelt in onderstaand
de»» -lgemene Katholieke
dringend aan.
van de Heilig vld£e^~S
hH ^Tete Mng hleTt fs
Uiteraard op de eerste plaats geestelijk
cn apostolisch van aard.
In een land van ongeveer 70 millioen
inwoner®, waar de Katholieken sledhts
een minderheid vormen, ligt „0g aeen
enorm terrein op ontginmmg te wach
ten. Opdat de oogst overvloedig Weze,
is die genade van God nodig, moeten,
echter ook offers worden gebracht.
Van ganser harte ze'£»en ./Kf??0*1»
die deelnemen aan de Indische Missie
week en wij van onze kant zullen onze
gebeden en onze offers verenigen met
de hunne.
Katholiek Nederland heeft veel ge
daan, zeker, maar er blijft toch nog veel
te doen. Het werk der opleiding van een
■eigen inlandse geestelijkheid is in volle
gang en op intellectueel terrein is een
geweldige krachtsinspanning nodig; de
hulp van Katholiek Nederland is daar
bij onmisbaar. Dit jiaar 1952 moet geen
jaar wezen van plannen alleen, maar een
jaar, waarin plannen tot werkelijkheid
worden.
w-g. f G. DE JONGHE D'ARDOYE
eik-1 aartsbisschop van Mistia Pau
selijk Internuntius in Indonesië.
Japan is nu weer onafhankelijk, maar
arm, armer dan ooit te voren. Soezoeki
San zoals de Japanse ,,nian in the street"
wel eens wordt genoemd, beseft dit vol
komen. Hij draagt nog steeds versleten
kleren, ofsohoon de toestand over het
algemeen iet® beter is dan in 1945, maar
hij moet voor een nieuw costuum nog
steeds een volle maand werken en voor
een paar schoenen een halve maand. Dit
geldt zowel voor de arbeiders als voor
de werkende middenstand. De werkloos
heid is in Japan bestreden, door het
werk, dat altijd door één man gedaan
werd, aan twee toe te wijzen, waarmede
het probleem natuurlijk niet opgelost
werd-
Amerika heeft Japan direct na de
overgave financieel gesteund, teneinde 'n
algemene crisis te voorkomen. In 1945
stelde het twee milliard dollar beschik
baar. Nadien plaatste het er grote mili
taire orders, in het bijzonder nadat de
oorlog in Korea was uitgebroken. Deze
bedroegen tot voor kort 30 millioen dol
lar per maand. Sinds er in Ko<rea onder
handeld wordt en er geen strijd op grote
schaal plaats vindt zijn deze orders vrij
wel tot nihil teruggebracht.
Er is thans een tekort op de handels
balans van meer dan 800 millioen dollar
en de export heeft, ondanks enkele suc
cessen, niet aan de verwachtingen vol
daan. Japan kan niet meer naar China,
Mandsjoerije, Korea, Formosa en andere
markten in Azië exporteren, zijn han
delsvloot bestaat vrijwel niet meer- De
export in Azië vertegenwoordigde vóór
de oorlog de helft van de totale export
van het land. Ook thans nog is Japan
voor rijn export hoofdzakelijk op Azië
aangewezen- Het verscheept naar Hong
kong, Pakistan en India, maar dit brengt
weer valuta-moeilijkheden mede, aan
gezien deze landen in ponden betalen,
terwijl Japan, aangezien het tot de Ame
rikaanse invloedssfeer behoort, in de eer
ste plaats met dollars moet werken- De
Verenigde Staten zullen het binnen af
zienbare grondstoffen op crediet moeten
gaan leveren en in hoeverre dit mogelijk
zal rijn, is een open vraag. De mogelijk
heid, om aan Japan to leveren is ondanks
de recente economische conferentie te
Moskou niet groot- Er dreigt, mede in
verband met het feit, dat Japan zijn te
veel aan mensen niet meer kan spuien,
een gevaarlijke verlaging van de toch
al lage levensstandaard en dit zou, naar
in Japan openlijk wordt vastgesteld het
land in communistische richting Sturen-
Nu Japan in politiek opzicht met het
Westen op gelijke voet is gebracht, wacht
het probleem van de economische ge
lijkberechtigdheid, dat heel wat minder
gemakkelijk zal kunnen worden opge
lost. De reeds in moeilijkheden verkeren
de Engelse textielindustrie doet Enge
land al kopschuw worden voor een Ja
panse concurrentie, die vóór de oorlog
reeds een ernstige bedreiging voor het
levenspeil van de Engelse textielarbei
ders vormde.
Het is ongetwijfeld een feit dat Japan
zich na 1945 economisch in menig op
zicht op opmerkelijke wijze heeft weten
te herstellen- Hierover zijn Amerikaanse
beoordelaars het volkomen eens. Dit
snelle herstel was zelfs oorzaak van 'n
'terugslag. 'Wegeng gebrek -aan grond
stoffen, die Japan in het buitenland moet
kopen, maar niet betalen kan, heeft men
het produotietompo in de textielindu
strie, in de chemische en in de staal-
indukrie moeten verlangzamen. De Ja
panse textielindustrie zou in Pakistan
'cn India ruwe katoen kunnen Wopen,
maar de gekochte katoen is twintig pro
cent duurder dan de Amerikaan». Voorts
moest Japan de levering van 109A00 ton
staal aan Engeland annuleren. Dit zijn
slechts enkele voorbeelden van de moei
lijkheden, waarmede het land te kampen
heeft.
Het Kremlin maakt
opeens kans
Van deze moeilijkheden probeert
het Kremlin een dankbaar gebruik
te maken. En liet lieeft de Japanse
communistische partij opdracht ge
geven, zich op nationalistische grond
slag te stellen. De Japanse Stalin,
Nosaka, is reeds twee jaar geleden
met vier andere kopstukken der
Japanse communisten naar Peking
moeten vluchten, maar leidt vandaar
uit de propaganda van de partij.
Deze telde in 1949 ongeveer honderd-
duizend ingeschreven leden en wist
bij de verkiezingen 3 millioen stem
men op zich te verenigen, waardoor
er 27 communistische afgevaardigden
in het nieuwe parlement kwamen.
Vele Koreanen zijn thans in Japan
als communistische propagandisten
werkzaam. Ze ageren tegen de
Amerikanen, terwijl aan de andere
kant het Kremlin de Japanse kapita
listen probeert te winnen, door hun
goedkope grondstoffen aan te bieden,
o.a. kolen van Saclialin, die driemaal
minder kosten dan de Amerikaanse.
Het heeft weer vele krijgsgevangenen
teruggestuurd en belooft Japan
koeien met gouden horens.
Het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden heeft Vrijdag besloten het bedrag
van de Amerikaanse hulp aan het buiten
land op 6.162.600.000 dollar vast te stel
len. Het desbetreffende wetsontwerp is
met 245 tegen 110 stemmen aangenomen.
De democraten, die de partijpolitiek vol
gen, waren niet in staat de actie van
een'coalitie van republikeinen en Zuide
lijke democraten, die gisteren op het
laatste ogenblik een verdere verlaging
gingen doorzetten, te beletten.
Thans moet de senaat nog over het
bedrag beslissen.
De nieuwe bezuinigingen betreffen niet
de voor Europa bestemde gelden. Men
heeft 10 pet. bezuinigd op de militaire
hulp voor Formosa, Indo-China, Thai
land en de Philippijnen, en het „punt 4"-
program voor o.m. Indonesië, India en
Pakistan gehalveerd.
De Amerikaanse brigade-generaals
Dodd en Colson, die betrokken waren hu
het krijgsgevangenenoproer op 't eiland
Koje, zijn gedegradeerd en teruggezet
tot de rang van overste. Het Amerltaan-
se leger heeft hiervan gisteren officieel
mededeling gedaan aan de senaatscom
missie voor de strijdkrachten.
Generaal Dodd, die door de krijgsge
vangenen als gijzelaar werd vastgeno -
den, heeft volgens de legermededel
gemis aan gezond oordeel getoond, a
de gewoonte te vestigen om met ae ge
vangenen te confereren aan de P°°
hun barakkenomheining, in 1P.laat® J
de vertegenwoordigers der brug g
genen onder bewaking naar zu
kwartier te laten brengen. n
Het gevangennemen van generaal Dodd
was duidelijk het resultaat, vaneen te-
voren beraamd plan, aldus
verregaande tegemoetkomendheid van
generaal Colson, de opvoiger van Dodd
aan de eisen der krijgsgevangenen ten
einde Dodd vrij te krijgen, werden later
door de rode onderhandelaars te Pan
Moen Dj on tegenover de V.N. uitgebuit.
Brigade-generaal Paul Yount, comman
dant van de legerbasis Poesan, waaronder
het eiland Koje ressorteert, heeft een
reprimande gekregen.
Nog steeds schijnen de opstandige
communistische krijgsgevangenen in
Korea niet volkomen onder bedwang
gebracht te zijn. De ongeregeldheden
blijken, volgens nadere gegevens, ont
staan te 'zijn in de grote ziekenafdeling
van het gevangenenkamp. Om de op
standelingen te bedwingen, werd op 12
Mei de voedselvoorziening stopgezet,
maar de aanwezige levensmiddelen-
voorraden stelden de rebellen in staat,
het nog een hele tijd uit te houden.
In zes afdelingen van het kamp is
men thans de toestand volkomen mees
ster. In de overige drie is het wel rustig,
maar hangen nog de rode vlaggen uit.
Drieduizend gezonde gevangenen zijn
naar Koje overgebracht; ae andere 5000
gevangenen aldaar zijn hoofdzakelijk
gewonden en lijden aan tuberculose.
Gevangenen hebben in de ziekenafde
ling waardevolle instrumenten voor het
vervaardigen van kunstledematen ver
nield.
Jverwinnaar en overwonnene. MacArthur ontnam Japans keizer zijn
„goddelijk" aureool.
het teven van de „geote" oorloge-
uadigers in de gevangenis te Sjtandau,
Zij ,riarne over de strenge tucht, waaraan
liit t,aar onderworpen zijn, meldt Reuter
Berlijn de volgende bijzonderheden:
aldur von Schirach, de vroegere jeugd-
•eider
Spee:
onder het nazi-regiem, en Albert
Ond0r' ex-minister voor de bewapening
pb ,?1 Bitier, doen de was voor hun mede
gevangenen.
lnDdehper Hans Rechenberg, die dikwijls
gelafg gevangenis te Spandau wordt toe-
t 7'iinu a?n de Pers inlichtingen om-
bevindingen aldaar. Hij deed 'n
be
oep
betere beh journalisten om voor een
misdadiger^n-deling der »Srote' oorlogs-
De gevanae" die Inrichting te pleiten,
ken één boek"60 moSen om de twee we-
brief per Persoon lezen en één
Om de twe» schrijven en ontvangen.
roaanden mogen ze bezoek
ontvangen, dat niet langer dan een kwar
tier mag duren. De gevangene, zowel als
de bezoeker(ster), moeten tijdens het be
zoek hun handen op tafel houden, mogen
zelfs elkaar geen hand geven, noch elkaar
op andere wijze beroeren (blijkbaar om het
overreiken van verboden voorwerpen te
voorkomen men denke aan het te Neu
renberg aan Goering in handen gespeelde
vergift.)
De gevangenen mogen niet met elkaar,
noch met hun bewakers praten. Kleine
overtredingen worden met rookverbod ge
straft, of met het weghalen uit de cel van
de betrokkene van elk gerief, behalve een
stoel. De cellen zijn dag en nacht verlicht
en de bewakers moeten 's nachts om de
10 minuten de gevangenen met behulp van
een zaklantaarn controleren.
De gevangenen worden volkomen on
kundig gelaten van elk nieuws in de bui
tenwereld.
Wie zich door het „hou zee" in de titel van de Nederlandse vertaling
van „Flatnand des vagues" laai weerhouden dit hoek te lezen, berooft
zichzelf van het genot van een frisse en boeiende roman. Het hoek, dat
van de hand is van de Frans-schrijvende Belg Jan van Dorp, heeft een
geweldig succes geoogst begrijpelijk en terecht! Het is vertaald in het
Engels, Duits en Spaans en kort geleden verscheen de —voortreffelijke
Nederlandse bewerking. Maar dat de uitgevers (De Vlijt JN.V., Antwerpen-
Amsterdam) het 't ons zo onsympathieke „hou zee" helmen meegegeven,
valt zeer te betreuren. Menige Noord-Nederlander, die deze roep nog in
de oren heeft en direct aan marcherende nazi-naapers denkt, zal zich
door de titel laten afschrikken, vrezen wij.
Ten onrechte. Het „Vlaming hou zee' is
een historische roep, die niets te maken
heeft met enigerlei politieke instelling. Hij
werd al gebruikt in de zeventiende eeuw
de glorietijd van de zeevaart, niet alleen
voor de Nederlanders behoorden de Schel
de, maar ook voor die ten Zuiden ervan.
Oostende was een nijvere havenstad, waar
rijke lading af en aan voeren. Dat de be
ruchte Duinkerker kapers de komende en
gaande schepen duchtig in 't oog hielden,
was te begrijpen. Vlak bij huis was hier
flinke buit te halen, tenminste.... als
de Vlaamse koopvaarders de kapers nie»
met zeemanskunst en leeuwenmoed van
zcih af wisten te schudden!
Het verhaal opent met zulk een strijd
op leven en dood. We schrijven 20 Maart
1076 een donkere dag voor de Oosten-
denaars. Van de kade af slaan zij met in
gehouden adem de strijd gade. De Duin
kerkers zijn verreweg in de meerderheid,
maar de Vlamingen geven zich niet direct
gewonnen. In de eerste twee hoofdstuk
ken tekent zich al af wie de hoofdpersoon
van het lijvige boek is: dé kleine Rinus
de Boer, een jongen in wie de roepstem
van de zee onbedwingbaar is.
Naar Indië
Natuurlijk zijn de Oostendenaars, die
veel van de kapers te lijden hebben,
zelf ook niet afkerig van een goede buit
en Rinus maakt de ij?rde leerschool
van de kaperij door' Maar verre lan
den doen van zie'1 spreken, landen met
ongekende rijkdommen en ook in het
hart van de avontuurlijke en op winst
beluste VIamin£en begint iets als een
vreemde onrust te ontvlammen.
Deze onrust wordt nog aangevuurd
door enkele Joodse kooplieden, die naar
Oostende komen om er een schip voor
de Indic-vaart uit te lusten. Zij willen
Rinus de Boer die al naam heeft ge
maakt als een bekwaam zeeman, mee-
hebben, doch hij weigert. Zijn vader,
aangemoedigd door ritn trotse echtge
note, slaagt er in zeit voor Rinus een
schip te bemachtigen er. de onder
nemende jonge zeeman vertrekt op
eigen houtje, met een eigen bemanning.
Dan volgen de vele .avonturen in het
verre Indië. De koloniale machten, die
elkaar de rijke winst met gunnen, zien
de Vlamingen met lede ogen komen en
zij zettén de inlanders tegen hen op.
De broers van Rinus komen hierbij om
het leven maar hij zelf slaagt er tel
kens in té ontkomen. Harde jaren zijn
het, waarin De Boer en z'n mannen
tonen wat zij waard zijn.
Dat hij „kolonisator geworden is,
maakt hen» automatisch tot de vijand
van de Engelsen en Fransen en op aee
moet hij duchtig voor hen uitkijken.
Tenslotte loopt hij toeh in de val en
wordt hij opgepikt en naar Engeland
«ebracht. Maar zijn oude vader is de
kaperspractijken nog niet vergeten en
hij is het, die op avontuurlijke wijze
Rinus weet te bevrijden.
„Vlaming hou zee' 'is kloek opgebouwd
en met kleur en verve verteld. In de eer
ste plaats verhaalt het 't eeuwige avontuur
van mensen op zeede zee, die genade
loos wreed kan zjjn, maar van wie kerels
als Rinus de Boer toch moeten houden, al
wordt hun nog zoveel door het woedende
water ontnomen. Voortdurend dreigt er
gevaar: de elementeh kunnen plotseling
losbreken en zjj kunnen de golven opjagen
tot huizenhoge baren, waar het scheepje
weerloos door wordt opgenomen; elk
ogenblik kunnen er kapers of vijandelijke
schepen aan de kim opdoemen.
Deze Vlamingen zijn zeevaarders van
het goede ras en de schrijver vertelt hun
vele avonturen boeiend en levendig. Hij
heeft oog voor details, die de loop van
het verhaal echter niet vertragen.
Behalve de geestdriftige beschrijving
van de verbondenheid tussen de mensen
en de zee, maakt de historische achtei-
grond van het verhaal het boek zeer in
teressant. Dit geldt niet alleen voor de
machten, die, door allerlei internationale
omstandigheden, invloed op de zeevaart
deden gelden, maar ook voor het varens-
bedriif zelf. In deze dagen van de zen
vaart, toen de kapiteins nog maar weinig
technische hulpmiddelen tot hun beschik
king hadden en de navigatie behalve op
kennis ook op ingeboren intuïtie aan
kwam, was elke grote reis al een avontuur
op zichzelf. Jan van Dorp heeft zich ter
dege over de technische kanten van de
zeilvaart laten voorlichten en voorzover
wij het konden nagaan, zijn z'n beschrij
vingen en benamingen juist.
wij Ïn het Noorden zijn van huis uit
liefhebbers van zeeverhalen. Dat ook de
Vlamingen hun „glorie" op het gebied van
de zeevaart kennen, zal echter nog niet
iedereen weten. Daarom hopen wjj dat
dit boeiende boek in Nederland de belang
stelling zal ondervinden, welke het ver
dient. Om meer dan <£n reden zal het er
toe bijdragen, ons nog meer verwant te
voelen aan onze Zuiderburen.
Het is trouwens merkwaardig, dat dit
boek oorspronkelijk in het Frans geschre
ven werd, want de schrijver weet de
Vlaamse sfeer en karaktertrekken heel
zuiver te schilderen, zonder dat hij zijn
toevlucht moet nemen tot het scheppen
van „typen" of het gebruiken van dialect.
Zijn naam is er trouwens borg voor, dat
hij dit alles niet „van horen zeggen" heeft.
Zoals gezegd is de vertaling goed ver
zorgd. Te betreuren blijft de ongelukkige
titel; maar wie de moed heeft hierover
heen te stappen, zal zich beloond zien met
een kleurrijk en spannend avonturenboek
van de goede soort.
(Advertentie)
Dit boeiende boek is direct
uit voorraad leverbaar
(478 blz. gebonden f 10.50)
ROTTERDAM - WITTE DE WITHSTR. 77
TEL. 25967 - GIRO 34565
Het K.N.M.I. deelt mede:
In de luchtdrukverdeling boven West-
Europa komt maar weinig verandering.
Wel is het hogedrukgebied boven Scan
dinavië, dat in het begin van de week
het binnenstromen van koude lucht be
werkstelligde, verdwenen, maar er is een
ander hogedrukgebied voor in de plaats
gekomen.. Het centrum ervan lag van
morgen ten Westen van Ierland. Om dit
gebied heen stroomt nu tamelijk voch
tige lucht, die via de Noordzee ons land
bereikt. In deze lucht komt veel bewol
king voor, tengevolge waarvan de tem
peratuur aan de lage kant blijft.
Boven het Zuiden van Noorwegen is
gisteravond een kleine storing ontstaan,
die o.a. in Oslo onweer veroorzaakte.
Dc storing trekt via Denemarken naar
het Zuiden en zal ons land nauwelijks
beroeren. Wel neemt in verband met
deze ontwikkeling de Noordenwind tijde
lijk in kracht toe. We mogen echter ver
wachten, dat morgen overdag de sto
ring zal zijn gepasseerd, waarna de wind
wear zwakker wordt. Wat de kans op
regen betreft, deze is ook morgen klein.
IN HAAR bescheiden woning in het
Frauenbundhaus te Berlijn, waar de
portretten van haar vermoorde echt-
genoot en van haar priesterzoon het ver
leden en het heden vertegenwoordigen,
werkt mevr. Klausener, de eerste presi
dente van de Duitse Katholiekendag,
mede aan de voorbereidingen van de
75ste nationale manifestatie van het ge
loof en het vertrouwen in de toekomst
van alle Duitse Katholieken.
Gedeeltelijk wegens de rol, welke sjj
in de Katholieke wereld van Duitsland
heeft gespeeld en nog speelt, voor een
ander deel als posthuum eerbewijs aan
haar echtgenoot, die eveneens een der
prominente Katholieken van zijn tijd
was, is haar de ere-functie van presi
dente van de 75ste Duitse Katholieken
dag opgedragen. Daarmede zal deze
nationale bijeenkomst van Duitse Ka
tholieken, voor het eerst in haar geschie
denis worden voorgezeten door een
vrouw.
Een verdiende hulde. Maar zij heeft
een niet gemakkelijke taak,
TENEINDE de kloof tussen Oost cn
West niet te vergroten, wordt het pro
gramma voor de helft in geallieerd Ber
lijn en voor de andere helft in Sovjet-
Berlijn uitgevoerd. De Russische bezet
ters hebben beloofd de Katholieke Oost-
Duitsers geen haarbreed in de weg te
leggen, wanneer zij aan de Katholieken
dag in Berlijn willen deelnemen. Zelfs
mogen zij zonder de gebruikelijke pas
sen de zönegrens overschrijden. Men ver-
ivacht uit Oost-Duitsland, waar onge
veer 2,2 millioen Katholieken leven, de
massale opkomst van ruim 120.000 deel
nemers. Uit West-Duitsland zijn tot op
lieden 60.000 opgaven van deelneming
binnengekomen. Voeg daarbij nog een
70.000 Katholieken uit de vier sectoren
van Berlijn zelf, dan beloopt het ge
raamde aantal ongeveer 250.000. Boven
dien zullen de meeste Westeuropese lan
den delegaties zenden.
Als nu de Russen hun woord maar
houden.
HET GROOTSTE probleem is natuur
lijk: waar al deze mensen te bergen? De
oplossing heeft men gevondeit in drie
grote Berlijnse stadions, het Olympia-
stadion en de Waid-Bühne"die resp.
200.000 en 30.000 mensen kunnen bevat
ten, in Wesf-Berlijn, benevens het Wal-
ter-Ulbricht-stadion en de Werner See-
lenbinderhal met een capaciteit van
80.000 in Oost-Berlijn; slechts voor de
communie-uitreiking na de gemeen
schappelijke pontificale H. Mis in het
Olympia-stadion heeft men nog geen op
lossing gevonden.
Welk een manifestatie!
OP DONDERDAGAVOND volgt de
algemene opening van de grote mani
festatie van het geloof der Duitse Ka
tholieken. Op Zaterdagavond wordt in
't Oostberlijnse Walter-Ulbricht-stadion
een bidstonde gehouden, wadraan alle
Duitse Katholieken kunnen deelnemen.
Op hetzelfde uur wordt namelijk in alle
kerken en kapellen van West- en Oost-
Duitsland gebeden voor dezelfde inten
tie, n.l. voor de vrede en voor een goede
uitslag van de Duitse Katholiekendag.
Dp de sluitingsdag zal Z. H. de Paus
waarschijnlijk per radio een spe
ciale boodschap tot de Katholieken van
Duitsland richten. Dezelfde dag zal de
Pauselijke nuntius te Berlijn, m gr Aloy-
sius Münch, in het Olympia-stadion een
pontificale H. Mis celebreren. In het
W alter-Ulbricht-stadion, juist gelegen
tussen twee gevangenissen, Plötzensee
en Tegel, waar de meeste slachtoffers
van het naziregime gevangen geweest
en gestorven zijn, wordt op de voorlaat
ste dag een grote herdenking van deze
gevallenen gehouden.
Dit alles zal geschieden tussen 19 en
26 Augustus.
MORGEN is het hier weer Zondag.
Laten we onder de indruk van het hier
voor gelezens toch blijven offeren voor
nieuwe kerken in ons nog vrije land,
Laten we na ons offer op dc collecte
schaal waakzaam, blijven in het bidden
en elkaar een duurzame liefde toedra
gen. Want volgens St. Petrus in het
epistel, de liefde bedekt een menigte
zonden. Het evangelie over een zekere
ergernis is het beluisteren waard, nu er
nog al met gordijnen wordt gewerkt.
Voor de rest een heerlijke Zondag zon
der gelaat van een geërgerde. Zal wel
een kunst zijn voor velen.