Nieuws uit STAD en OMTREK
De Statistiek-Schiedammer gaat
6,61 maal per jaar naar bioscoop
SPORTNIEUWS uit Schiedam
((offers
GEENE
LAATSTE BERICHTEN
PARIJSE POLITIEMACHT
BEZET RODE BUREAUX
Binnen de beperkte levensvisie
een meester
SOLEX
Aan concerten geven wij f 30.000.-
minder uit dan in 1942
®ver de <^am
W. A. VERWAYEN
HOUTMAN
MUZIEK
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
OL1DE
TERK
ZATERDAG 31 MEI 1952
PAGINA
BOUCLé KARPET
79.50
Toneel staat er niet gunstig voor
Armzalig
U ivilt sparen maar kunt niet weg?
Laat onze bode dan Uw spaargeld ophalen
SPAARBANK ANNO 1820 SCHIEDAM
Hoofdkantoor: Lange Haven 80
Publicatie Willem II-
Hermes-D.V.S.
NIET PARKEREN
FILMAVOND VOOR LEDEN
VROUWENGILDE
VREEMDELINGENVERKEER
MEDISCHE PINKSTERDIENST
Ju bile iiiii-
handbaltournooi
SPORTDAG VOOR
KAJOTTERS
UIT HET S. V.V.-KAMP
EINDELIJK CRICKET IN
IN SCHIEDAM
DAMCLUB SCHIEDAM
flOTTe*RW<JgL
INENTING
YERKEERSEXAMEN
Omvangrijke huiszoekingen
TENTOONSTELLING MARIUS
RICHTERS
Hoofdredacteur: Leo J. M. HazeSzet.
Voor UW GENOEGEN en WERK
UNIQUE
R. K. S. V. „EXCELSIOR"
OPSTELLING H.D.V.S.
hlU"boïiVvarfTI=!ne-teaeratte der
Prinses Marijke krijgt
eerste onderwijs
OPHALEN STRAATVUIL
TOCHT NAAR PHILIPS
BURGERLIJKE STAND
VAN RIJDENDE TRAM
GESTAPT
Advertentie
WIJ ETALEREN
Hoogstraat 184-186 - Telefoon 67581
(Eigen berichtgeving)
Daar de Raad vorige week Vrijdag heeft toegestemd in de verlaging
van de vermakelijkheidsbelasting voor bioscopen, is het interessant na te
gaan, hoe de Schiedammer door de jaren heen zijn weg naar theater,
concertzaal, sportveld en toneel heeft gevonden.
Is er eni«e reden geweest om de vermakelijkheidsbelasting op bioscopen
alleen te. verlagen, zullen sommigen zieh afvragen, die de cijfers zien.
Anderen zal het verwonderen, dat in de Raad over dit onderwerp geen
woord is gezegd.
Voor niet ingewijden zij nog eens herhaald, dat krachtens een bijzondere
verordening, die vrijwel een unicum is in Nederland, een groot aantal
voorstellingen, die een „kunstzinnig" karakter dragen en gegeven worden
door een „cultuurheoefenend lichaam", vrij zijn van B. O. V. (Belasting op
Vermakelijkheden)
De begrippen ..kunstzinnig" en „cultuurheoefenend" zijn natuurlijk vrij
willekeurig en worden in verhand met de prilheid van ons „culturele
leven" ruim gehanteerd.
Om een vergelijking door de jaren
heen te kunnen maken van de ontwik
keling, die Schiedam heeft doorgemaakt
op het gebied van het vermaak, zullen
wij als vergelijkingsjaar nemen 1938; dat
kan gelden als een rustig en gemiddeld
voor-oorlogs jaar. Sinds dat jaar is het
bioscoopbezoek enorm toegenomen. De
statistiek-Schiedammer, waaronder dus
ook babies en kleuters gerekend moeten
worden ging per jaar in 1950 nog geen
vier maal naar Passage of Monopole. In
1951 zat hij daar ruim zes en half maal
per jaar; een stijging dus met ruim 70"/i.
1951 was allerminst een topjaar, want het
wees nog steeds op een na de bevrijdings-
roes dalende belangstelling van de mensen
voor bioscoopbezoek. In dit opzicht ver
schilde het wezenlijk van 1938, toen juist
het bezoek sterk begon te stijgen.
Vele mensen beweren in de oorlog niet
naar de film geweest te zijn. Of het waar
is.... Waren er dan zoveel bezetters in
Schiedam, dat in 1943 de gemiddelde be
zoekfrequentie plotseling opliep tot 9 per
jaar?
In 1946 kwam het hoogtepunt voor de
theater-exploitanten. Meer dan 14'i maal
per jaar bezocht de Schiedammer een
bioscoop en hij moest er per jaar 12.30
voor uitgeven. De gemiddelde toegangs
prijs had hij scherp zien verdubbelen van
41 eent op 83.
Het begin van de daling kwam in 1947.
Dezer dagen belde Janus de Veth me
op, de concierge van de Volkshond. Je
moet eens komen kjjken hierboven,
zegt hij. Denkend aan de koffie van
Janus en aan de goei tips, ben ik maar-
direct naar de Lange Haven gestapt. „In
de bovenzaal", zegt Janus zonder meer.
Wat ik daar boven gezien heb. Onge
lofelijk. Niet, dat er een heel grote
meneer, een ingenieur, met rails en
stationnetjs aan het spelen was. Dat
komt tegenwoordig onder de meest
kapitaalkrachtige lieden voor. Daar
vertelde hij nog staaltjes van. Nee,
de uitgebreidheid van dit emplacement.
Ik schat, dat er toch gauw een 70—80
meter rails lag. „Half O" heet die maat
geloof ik. De naam van de ingenieur
is me ofttschoten. Wat ik nog wel weet,
is dat hij 85 uur nodig heeft om de hele
zaak op te zetten. Dan heeft hij de
rails en 28 wissels gelegd, dan zijn de
bovenleidingen aangebracht, dan loopt
de trein over bruggen en viaducten en
dan ligt alles klaar om de bezoekers te
ontvangen. Het is nu de 12e keer, dat
het emplacement opgesteld wordt. Als
de Vatento, de vaktentoonstelling van
de K.A.B. is afgelopen, kost het nog
eens 35 uur om het hele geval weer af
te breken. En dan komt eigenlijk het
moeilijkste werk, n.l. het opbergen van
al dat materiaal op de vliering van 'le
woning in Schiebroek door een gat van
40 x 40. Je moet er toch maar plezier
in hebben.
Ik vraag me af, of Iemand dat nou
helemaal alleen voor zijn plezier ook
zou kunnen doen? Want de ingenieur
heeft er wel pret in, maar hij doet het
toch allemaal voor een goed doel, n.l.
voor de Stichting „Het vierde Prin
senkind". Met zijn treintjes heeft hij
al het geld bij elkaar verdiend om 51
kinderen naar buiten te sturen; kinde
ren van mensen, die in de oorlog wer
den gefusilleerd of in de gevangenis
stierven als verzetsstrijders.
Toen ik er was, zaten er nog „maar"
20 werkuren in stel U voor, dat de
man het met een 48-urige werkweek
moest doen dus konden de treintjes
nog niet rijden. Maar hij heeft me be
loofd, dat ik volgende week een mid
dagje mag komen meespelen, staande bij
de knop voor de wissels. Want dat is'
het leuke. Hij behoort niet tot die men
sen. die alleen achter het directie
apparaat staan. Nee. hij laat rustig
zijn hele dienstregeling in de soep lo
pen, als de bezoekers maar pret hebben.
Als Ir den Hollander hoorde wat hij er
voor eisen op nahoudt, zouden de haren
de directeur van N. S. te berge rijzen:
„Je kunt minstens een kwartier de
gekste dingen uithalen zonder een on
geluk te krijgen".
Van al die draadjes en de verschil
lende stroomsterkten heb ik geen ver
stand, maar let eens op als ik achter de
knop sta. Dan zal zelfs rn ene er Lam
pen, de stationschef van Schiedam ja^
foers worden op zoveel inzicht. Maar het
is zjjn eigen schuld. Hij heeft er als
voorzitter van het Feestcorrnte voor de
viering van het 60 jarig K.A.B.-bestaan
mede voor gezorgd, dat dit spul naar
Schiedam kwam.
DAMWACHTER.
Hij ging nog 11 maal en gaf 8.76 uit,
in 1948 kwam hij geen 9 maal per jaar
meer in de bios en besteedde er 7.54.
Sinds eervorig jaar is geen belangrijke
wijizging meer ingetreden. De jaarfre
quentie was toen 6.66, gevolgd door 6.61
het vorig jaar.
Het gemiddeld bestede bedrag aan
bioscoop vermaak was in 1933 1.58 en
bedroeg het vorig jaar 5.40. Ais men
het cijfer van 1938 verdubbelt in verband
met de verdubbelde gemiddelde toegangs
prijs, dan wordt toch nog bijna 2.25 per
jaar meer uitgegeven per Schiedammer.
Omgeslagen over de gehele bevolking be
tekent dit een stijging aan uitgaven voor
bioscoopbezoek van 130.000. vergeleken
met naar verhoudingsgewijs dezelfde om
standigheden als in 1938, daar immers de
algemene prijsstijging in de berekening Is
begrepen.
De daling van de vermakelijkheids
belasting, welke onlangs werd goedge
keurd, heeft geen daling van de prijzen
der plaatsen ten gevolg gehad. In tegen
deel, deze zijn in prijs verhoogd.
Het exploitatie-voordeel, dat uit ver
laging van afdracht aan de gemeente
en verhoging van inkomsten door be
zoekers dus als het ware dubbel voort
spruit, is geheel voor het Tuschinsky-
concern.
De vraag is, of deze positie dezelfde
zou zijn geweest, als de monopolie-toe
stand. die dit concern met de enige
bruikbare zaal met groot toneel in
Schiedam inneemt, zou doorbroken zijn
door de bouw van een Cultureel Cen
trum-, een consequentie, die wjj vier
jaar geleden in ons blad al naar voren
brachten als een der bijkomende rede
nen om tot de bouw van een zodanig
centrum te komen.
het beeld wel iets gunstiger, omdat de cij
fers van de concerten tijdens de Vacantie-
week 1951 in deze statistiek niet verwerkt
zijn. Dat gebeurde wel in 1950. Toen ging
hij eens per jaar en betaalde daar 20 cent
voor. 1949 was blijkbaar een aardig con
certjaar, omdat men toen gemiddeld 36
cent per bezoek besteedde. 0.13 Schiedam
mers gingen toen per jaar naar een con
cert.
Al deze cijfers komen erop neer, dat onder
relatief gelijke omstandigheden de Schie
dammers met elkaar in 1951 25.000.
minder uitgaven voor concerten dan in
1942. Men kan dit allesbehalve hoopvol
noemen en de schrik wordt des te groter
als men bedenkt, dat over 1953, ten gevol
ge van het gebruik van de Grote Kerk.
dit cijfer nog wel ongunstiger zal worden.
Sport favoriet
De belangstelling voor de sport is meer
dan tweemaal zo groot dan in 1938, onge
acht de bevolkingsgroei. In dat vóór-oor-
logse jaar ging de statistiek-Schiedammer
ruim eenmaal per paar naar een voetbal
wedstrijd deze loc'n maken het hoofd
bestanddeel der belaste vermakelijkheden
in de sector sport uit in 1940 zakte het
bezoek tot nog geen 2'3e keer per jaar,
maar onmiddellijk na de oorlog begon de
sterke stijging. In 1946 bijna tweemaal per
jaar en in 1951 vijfmaal in de twee jaar.
Gaf hij voor de oorlog gemiddeld 28 cent
voor een plaats; in 1951 betaalde hij voor
zijn sportgenoegens 1.28 per jaar, het
geen neerkomt op een stijging t.a.v. de
verdubbelde vóór-oörlogse som met 72 ct.
Heel Schiedam geeft per jaar een
halve ton meer uit aan sport dan onder
relatief dezelfde omstandigheden voor
de oorlog.
Opmerkenswaard is, dat de overige ver-
maken een veel constantere lijn vertonen.
Dit wordt bevestigd door de geringe ke
ren, dat in de agenda van de redactie een
bijzondere feestavond te vermelden valt.
Voor de oorlog in 1938 bezocht de Schie
dammer gemiddeld bijna 3 maal per jaar
een andere dan de reeds opgesomde ver
makelijkheden. In 1939 al werd hij hok-
vaster, waarschijnlijk voor de radio en de
toespraken. Hij ging toen al geen ander
halve keer per jaar meer dansen, naar een
café, waar muziek gemaakt werd of. iets
dergelijks.
In 1945 en 1946 werd hij driest. Vier
maal per jaar schoof hij over de dansvloer
of zijn stoel onder een muziek-omlijst
tafeltje.
Wat een verschil met de oorlogsjaren,
toen hij in 1943 en 1944 nog geen cent per
jaar uitgaf voor andere dan in vorige ca
tegorieën vermelde vermakelijkheden.
In 1949 was Schiedam op weg een dode
stad te worden. Nauwelijks eenmaal per
jaar ging men nog uit.
Dat dit cijfer momenteel weer in sta
gende lijn zich beweegt Is zeker ook te
danken aan het werk van de Schiedamse
Gemeenschap. In 1950 2.35 maal per jaar,
in 1951 (niet inbegrepen de cijfers van de
Vacanticweek; wel die van de Kermis)
2.41 maal per jaar. Is het niet opvallend
en pleit het niet voor de spreiding van
het vermaak, dat het bestede bedrag, ver
geleken bij voor de oorlog practisch gelijk
is gebleven, nl. naar kleinere draagkracht
1.27 in 1951 en 63 cent in het half zo
dure 1838
Als deze cijfers Iets aantonen, dan is
het toch wel de noodzaak om nog krach
tiger dan ooit het openbare leven van
Schiedam aan te pakken, want als de Va-
cantieweek er niet was geweest, had men
reden te over gehad om te zeggem „Hier
gebeurt immers nooit Iets".
De statistieken bewijzen het nut van de
Schiedamse Gemeenschap. Als de voorte
kenen niet bedriegen zullen zij naar gun
stiger toekomstbeeld gaan.
Aavertemi».
Geeft U op voor de Afliaaldienst van de
Een schamele vertoning bij deze bedra
gen vergeleken geeft immers juist het
toneel te zien. De statistiek-Schiedammer
doet er vier jaar over om éénmaal naar
een toneelstuk te gaan. Hij is er daarbij
slechter aan toe dan voor de oorlog, toen
hij er drie jaar over deed. Hij geeft dan
ook gemiddeld minder uit dan toen, nl. 42
cent per iaar, terwijl het vóór-oorlogse
bedrag, na vertweevoudlging 56 cent zou
bedragen.
Een wezenlijke stijging van belangstel
ling voor het beroepstoneel is ten gevolge
van het werk van de beide kunstkringen
ontstaan. Als niettemin de Schiedammers
gezamenlijk per jaar zelfs bij een ge
stegen bevolking met ruim 110.000 zielen
10.000.— minder aan toneel uitgeven,
dan betekent dit, dat het amateur-toneel
een zeer kwalijke vermindering van be
langstelling te doorstaarj heeft gekregen.
Dit kan niet liggen aan de duurte van de
voorstellingen, want 1.55 nu, mag gerust
gelijk gesteld worden met de 0.78 van
1938.
Met de concerten is het nog droeviger
gesteld. Was het gemiddeld besteed bedrag
hiervoor in 1942 nog 28 cent vóór-oor
logse gegevens zijn onvolledig en onbruik
baar het vorig jaar gaf de Schiedam
mer gemiddeld maar 8 cent per jaar uit
voor de bevrediging van zijn behoefte
aan behoorlijke muziek.
Hij deed er 9 jaar over om eens naar SINQBL
een concert te gaan. Waarschijnlijk ligt j 114-H6
Nu er maar een 1500 Schiedammers
naar Tilburg kunnen gaan om er de
wedstrijd tegen Willem II te zien
men betaalt er voor een zitplaats
,f 3.50, voor een staanplaats 1.50, dus
nooit meer mopperen wil ons blad
ook de thuisblijven in de gelegen
heid stellen van doelpunt tot doel
punt (de optimisten) het verloop te
volgen.
Daarom zal op Tweede Pinksterdag
in de etalage van ons bureau Dam 18
een verloop van de wedstrijd wor
den gepubliceerd. In die zin, dat wij
onmiddellijk telefonisch contact heb
ben met Tilburg, wanneer daar door
een van beide partijen een doelpunt
gemaakt zou zijn, terwijl b\j een blanke
stand om het kwartier het algemene
beeld bekend zal worden gemaakt.
Tweede Pinksterdag staan wij dus
klaar voor alle belangstellenden, die
voor half 5 willen weten, hoe Iaat het
is. Men wordt verzocht het nummer 66152
tijdens de wedstrijd niet op te bellen om
storing te voorkomen.'
Morgenmiddag passeren de renners
van de Ronde van Nederland onze stad.
Het publiek wordt dringend verzocht
op de B.K.laan, de Nieuwe Haven, de
Gerrit Verboonstraat en de Rotterdam-
sedijk niet te parkeren en te zorgen,
dat geen loslopende honden gevaar voor
de deelnemers opleveren.
Advertentie.
Dinsdag 3 .Tuni a.s. zal voor de leden
van het Gilde Van de Kath. Vrouwen
Beweging een fi'mmiddag met lezing
verzorgd worden door de Nederlandse
Kunstzijde Fabrieken. Getoond zal wor
den liet vervaardigen van rayon, onder
welke naam kunstzijde de laatste ja
ren beter bekend is. Voor alle leden is
er toegang. Aanvhnjf halt' 3 in gebouw
Irene. (Het gister/n geplaatste bericht
komt hiermee te hervallen).
In een gisteravond gehouden consti
tuerende vergadering heeft het Bestuur
van de Sectie Vreemdelingenverkeer der
Schiedamse Gemeenschap de navolgende
samenstelling verkregen:
Voorzitter; G. W, van Bergen Walraven
(Kamer v. Kooph.j; vice-voorzitter: mr
H. A. M. Roelants. (Dept. Nijverheid en
Handel); secretaris: M- Witkamp (Veren.
Distill.); leden: N. J. Bouvet (A.N.W.B.);
G. B, F. v. d. Broek (Horeca); W. Hagers
(Plaats. Pers); G. J- W. Nijkamp (Mid-
denst.); ir B. Wilton (Groot-bedrijf); p. A.
de Wolff (Schied. Gem. uit welke laatst
genoemden een penningmeester alsnog be
noemd zal worden. Verder hebben ambts
halve daarin zitting: P- Groenendaal (adm.
S.G.) en A. H. van Riel (leider Schied
bureau Lissone—Lindeman).
Het ontwerpen, uitgeven en verspreiden
van geschikt en aantrekkelijk propaganda
materiaal wordt nu met bekwame spoed
ter hand genomen.
L. B. E. van Hoogenhuyze, Nass.au-
laan 59. Tel. 68067, A. L. J. Kunze Sin
gel 70, Tel. 67760. J- J. C, de Maeyer,
Burg. Knappert!. 30, Tel. 68163, W. T P.
Nijenhuis, Burg. Knappertlaan 154, Tel.
69880, Apotheek Rembrandt, Rembrandt-
laan 5.
Onze katholieke handballers verdienen
Tweede Pinksterdag meer dan gewone
belangstelling- Na de kerkelijke viering
van het 1ste lustrum, geleid door de
geestelijk adviseur pater Roghmans wordt
het feest Maandag a.s. voortgezet met 'n
miomsteir-tournooi van niet minder dan
18 wedstrijden tussen de dames- en he
ren-elftallen van Activitas-Advendo, Ex
celsior (Rijswijk) en onze jubilerende
stadgenoten.
UVG introduceerde in 194? de katho
lieke handbalsport in het district Rotter
dam. Gedurende twee jaar moesten bij
f&"ek aan tegenstanders door onder
linge- en vriendschappelijke wedstrijden
tegen neutrale verenigingen de eerste
moeilijkheden overwonnen worden.
In 1949 werd het pionierswerk van onze
stadgenoten beloond door oprichting van
verschillende katholieke verenigingen in
de omgeving- In datzelfde jaar kwam de
nationale adviseur pastoor Th- v- d- Uugt
naar Schiedam om op het terrein van
UVG de katholieke Rotterdamse Hand
balkring op te richten- Daar de heren-
elïtallen van UVG nog te sterk werden
geacht voor de nieuwe competitie werd
toegestaan dat zij voorlopig bleven deel
nemen aan de competitie van de Neder
landse Handbalbond. In 1951 bewezen de
Groen-Witten de juistheid van dit be
sluit door op overtuigende wijze het af-
delingskampioenschap te behalen. Dat
vele katholieke meisjes het sportveld op
Zondagmiddag verkiezen boven de dans
zaal bewijst vooral het steeds groeiende
ledental hetgeen ook voor een niet ge
ring deel kan worden toegeschreven aan
de vakkundige en prettige training van
de heer G. Sommerdijk-
Voor wie met de handbalsport wil ken
nis maken is er Tweede Pinksterdag een
Unieke gelegenheid- Vanaf 2 uur tot en
met 5 uur zullen op het terrein aan de
Oude dijk om beurten vier dames- en
vier herenelftallen in een halve competi
tie om de fraaie lustrum kampen.
Op 24 Augustus a.s. organiseert de af
deling Waalwijk van de K.A.J. een sport-
dag waarbij o.a. de afdelingen Tilburg,
Boxtel en Schiedam zijn uitgenodigd. Van
deze sportdag maken o.a. voetbal- en
handbalwedstrijden deel uit en we ver
wachten daarom dat talrijke Schiedamse
Kajotters er aan willen deelnemen. Ie
dere Kajotter kan meegaan, ofwel om
als toeschouwer bij de wedstrijden op te
treden ofwel om er actief aan deel 1e
nemen. De reis zal gaan per bus en ieder
die meegaat zal voor zich zelf de reis
moeten betalen. We schatten de kosten
op ongeveer 3.50—4, maar om zoveel
mogelijk de mogelijkheid te bieden om
mee te gaan, stellen wij ons een spaar
systeem voor waarmee natuurlijk zo
spoedig mogelijk begonnen moet worden,
zodat we ruimschoots op tijd het be
nodigde geld bij elkaar zullen hebben.
Het lijkt ons makkelijker als ieder elke
week 25 cent van te voren betaalt, want
als je ineens 4 neer moet leggen komt
de klap misschien een beetje te hard aan.
Teneinde deze zaak te kunnen bespreken
vragen we alle Schiedamse Kajotters
Zaterdagavond 31 Mei om 8 uur naar het
Kajottershuis aan de Nieuwe Haven te
komen. Onze drumband gaat geheel naar
Waalwijk en zal, samen met de Waal-
wijkse drumband, een mars door de stad
maken. J<4.
Buiten 'deze sportdag hebben wij dit
jaar weer onze eigen voetbalcompetitie.
We hebben daartoe de beschikking ge
kregen over het terrein Laan ons Ge
noegen voor de volgende Woensdagen:
4, 18 en 25 Juni. Wie hieraan wil deel-
nemen, kan zich a.s- Zaterdag bij onder,
getekende opgeven.
C. F. M. MAPDOOR
K.A.J. NW. Haven.
S.V.V. heeft er voor gezorgd, dat voet-
ballievend Schiedam op 2e Pinksterdag
zijn hart aan het bruine monster op kan
halen.
Men heeft gezorgd, dat een oude rivaal
van de Rood-Groenen nl. „Fortuna" uit
Vlaardingen op bezoek komt en tevens is
deze gelegenheid aangegrepen om de
nieuwelingen uit de S.V.V.-stal aan de
Rood-Groene-aanhang voor te stellen. Het
S.V.V.-elftal ziet er dan als volgt uit:
Kouwen; Steenbergen, Corveleyn; C. v.
Schijndel, J. v. Sehijndel, J. v. Meerwijk;
Gouka, Dries, Köneman, Kolmeyer, v.
Geel.
Voorts zullen de bezoekers regelmatig
op de hoogte gehouden worden van de
stand bij de wedstrijd Willem 2—Hermes-
D.V.S. De wedstrijd van S.V.V. vangt aan
om half drie.
Het is dan eindelijk zo ver, dat de Schie
damse cricket-liefhebbers weer hun spel
kunnen gaan aanschouwen. Hoewel het
cricket-seizoen met de drie door Hermes-
D.V.S. gespeelde wedstrijden reeds aar
dig gevorderd is, was er van cricket in
onze stad door de terreinmoeilijkheden
van Hermes-D.V.S. (en Excelsior) nog geen
sprake. Nu speelt dan Hermes op eerste
Pinksterdag de eerste match op. het oude
vertrouwde veld aan de Damlaan, dat in
anderhalve week weer zijn snelle meta
morphose van voetbal- tot cricketveld
heeft ondergaan. Het terrein verkeert voor
deze eerste wedstrijd in een ongekend
goede conditie, dank zij de vele zorgen,
dóór de heren Baris en v. d. Pol eraan
Advertentie.
besteed. Onze stadgenoten ontmoeten dan
morgen het oude Rotterdamse V.OV-i
waarin o.a. de bekende bowler Arie Te1
weil medespeelt, die vorige Zondag tegwi
Kampong in „dodelijke" vorm verkeerd
en 6 wickets nam voor Slechts 7 runs. OP
dit ogenblik Is het Hermes-elftal voor
1 deze match nog niet volledig gekozen,
daar nog altijd de mogelijkheid bestaat,
dat Stolk en Melief zullen medespelen-
De 9 reeds aangewezen spelers zijn:
Keuzenkamp, J. Scheffer, C. Tettelaar,
A. v. d. Ende, A. Scheepmaker, A. Keu-
zenkamp, J. van Noortwijk, J. v. d. Schoor
en H. van Meurs. De match begint morgen
om 12 uur precies.
HONKBAL
Op 2e Pinksterdag 's morgens om 10
uur zal op een van de bijvelden van
S.V.V. de honkbalwedstrijd S.V.V.-
Storks uit den Haag gespeeld worden-
Dit negental is zeer sterk, omdat ver
scheidene spelers ervan vroeger in de
eerste klas van de honkbalcompetitie
uitkwamen.
De uitslagen van de bordenwedstrli-
den gespeeld door do leden van de
damclub Schiedam, luiden:
J. P. v. d. WateringA. Verberk 20,
C. de Vormer—J. C. Onink 02, C. A-
Habermehl—A. Struik 0—2, J. Westei"
veld—W. Verhaal 0—2, M. v. Noorden
nenJ. de Wilde 02, C. de Vormer--
T. Visser 2, P. v. NoordennenA. v.
d. Moer 02 M. VoorwaldW. Pranger
0—2.
Op Dinsdag, 3 Juni 1952 's middags van
2 tot 3 uur bestaat gelegenheid tot kos
teloze inenting tegen pokken in het ge
bouw van de G.G. en G.D. Tuinlaan 08-
Trouwboekjes der ouders of geboortebe
wijzen der kinderen medebrengen.
In verband met het door ons in het num
mer van 15 Mei geplaa^te stuk, deelt de
heer De Lange, hoofd van de O. Nassau-
school ons mee, dat hij de door onze
redacteur openbaar gemaakte suggesties
in verband met de heer Rozendaal terug
neemt, daar ze van leder bewij3 ontbloot
zijn en bovendien berustten op verkeerde
inlichtingen.
Telefonisch van onze Parijse correspondent)
Hedenmorgen harl plotseling in Parijs een ontzaglijke ontplooiing van
de politiemacht plaats. Alle commissarissen, inspecteurs van de judiciaire
en van de gewone politie waren opgeroepen en alle gehouwen en localiteiten
van de communistische partij werden omsingeld. Wij hadden gelegenheid
de overval op het hoofdgebouw der communistische partij waar te nemen-
De Pinksterdagen zijn niet de dagen
DAGBLAD VOOB SCHIEDAM IN OMSIBBKIB
74ste Jaargang No. 21860
De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn gevestigd op de Dam no 18,
Schiedam, Telefoon 66152.
Giro-nummer 590.943.
Abonnementsprijs 5.85 per kwartaal,
ƒ2.— per maand, 0.47 per week.
Advertentie-prijs op gewone Kolombreedte
0.15 per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 0.30 per millimeter hoogte.
Bij contract gelden lagere tarieven, welke
bij de administratie of bij de erkende
advertentie-bureaux verkrijgbaar zijn.
Kampioenen (kleine advertentiën) tot 20
v;oorden 50 cent. Elk woord meer 3 cent.
Maximum 60 woorden Plaatsing uitsluitend
bij vooruitbetaling
Alle advertentie-orders worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regelen voor
het Advertentie-wezen
Directeur: J. Kuijpers.
bij uitnemendheid om een Museum te
bezoeken- Als wij U niettemin aanraden
een dezer dagen eens te gaan kijken in
het Stedelijk Museum dan zit daar toch
wel een heel specifiek Schiedamse kant
aan-
U kunt daar nl. kennis maken met de
kunstenaars-persoonlijkheid, die aan de
Grote Kerk de ramen in het koor gaf;
ramen, die Zaterdag j-1. aan de kerk zijn
overgedragen. Weliswaar zijt gij, lezers,
geen regelmatige bezoekers van de Grote
Kerk maar- dit stedelijk cultuurmonu
ment heeft door deze ramen een bijzon
der karakter gekregen. Ter gelegenheid
van de overdracht van het eerste raam
hebben wij reeds uitvoerig over dit raam
geschreven. Nu het twee ramen ernaast
heeft gekregen, begint zich iets meer van
de totale conceptie te openbaren. Vooral
de strakheid valt nog eens bijzonder op.
In tegenstelling tot ramen, zoals wij die
kennen, is niet getracht naar de uitbeel
ding van een episode of gebeurtenis,
waarin de uitgebeelde bekend is. De fi
guren staan decoratief in het lood; heb
ben een eigen zeggingskracht door hou
ding en gelaatsuitdrukking, tjie beiden
wijzen op een bijna norse religiositeit-
Nu drie ramen geplaatst zijn, gaat men
wat de kleurwerking betreft, toch vra
gen naar de innerlijke binding en het
rhythme in de kleur- Dat het blauw zulk
een overwegende plaats inneemt in de
totaal-indruk lijkt ons behalve kenmer
kend voor een zekere opzettelijke reser
ve rood ware te bloed-warm ook
getuigend van compositorische kwalitei
ten, die eerder door het lood dan door
de kleur tot stand moeten komen. De
lijn mag decoratief gezien bepalend zijn;
voor het glas lijkt ons het rhythme van
de kleur wel zo wezenlijk en in dit op
zicht verraadt zich n o m. de muurschil
der in glas en niet de glazenier „pur
sang"
Advertentie)
uitbeelding geheel weggedrukt en onduide
lijk wordt door het Spej Van strepen, een
poging tot turbulentie, die meer opzet
bleef dan uitdrukking werd. Het ver
moeden, dat men krijgt bij het zien van
glazen wordt versterkt op de tentoonstel,
lng- Marius Richters heeft een sterk ge
voel voor wat hij met de lijn kan doen.
Op hem werkt vooral het ruimte-gevoel
sterk. Voor geen doek kan men komen
te staan of het ls opengegooid. Zeer op
vallend is dit in een tekening als ..Spoor
wegenemplacement", waarin de vaart
vastgelegd is, waarmee de lijnen naar alle
richtingen schieten. Men lette eens op,
hoe de lijnen niet jn de horizon tezamen
komen, zoals men zou vermoeden, maar
hoe zij. eenmaal vóór de tekening teza
men geweest, blijven wijken naar alle
richtingen. Dit verhoogt natuurlijk zeer
sterk het ruimtelijk effect. Een klein
plekje achter een boerderij wordt een
element dat des te meer weidsheid bijzet,
aan de luchten die erover welven. Een
tekening als de Maasbruggen vertoont
ditzelfde impressionabele karakter, dat
zelfs op een zekere engtevrees wijst- Men
kan niet geloven, dat al dat veTkeer op
de voorgrond in staat zal zijn ongeluk
loos de betrekkelijk enge trechter van de
brug in te gaan.
Dat Richters door zijn ontwerp gegre
pen wordt, is wel duidelijk als men de
tegenstelling ziet tussen een schilderij
van de architect J. J- P- Oud en Jaantje
Onmiddellijk legde de zwaarheid, de glad.
heid van de stof aan de schilder de
dwang tot een gladde schildering op. Hier
zit een krachtig mens, maar ook een
mens van grote uiterlijke verfijning- Of
verfijning is eigenlijk het woord niet.
Hier is een eenheid bereikt tussen het
karakter van de uitgebeelde mens keu
rig, fors en erudiet en van uitbeelding-
Dan „Jaantje dat vermummeld weg
gedoken is achter de zware vegen van
rimpels; iemand, die uit rimpels bestaat.
Uit rimpels en twee blauwe steek-oogjes.
Richters Bijbelse instelling is ook voor
BURG. KNAPPERTLAAN f
Op Maandag 2e Pinksterdag zal er in de
Havenkerk om 7.30 uur een H. Mis worden
opgedragen, waaronder algemene H. Com
munie van de leden, ter intentie van de
overleden leden van de vereniging.
Veteranen-tournooi
Op de 2e Pinksterdag zal er op het Ex-
celsiorterrein in het Volkspark een Vete-
ranen-tournooi worden gehouden om de
„Duivensteyn Cup".
Deelnemende verenigingen zijn: „Aeo
lus", St. Lodewijk, „De Duiven" en „Ex
celsior" de verenigingen Leonidas en
Spartaan kunnen dit jaar niet deelnemen.
Het programma luidt als volgt: 12 uur: A.
Excelsior—Aeolus; 1.30 uur: B. St. Lode-
wijk—De Duiven; 3 uur: Winnaar A.
Winnaar B.
De winnaar van dit tournooi, zal op een
nog nader te bepalen datum in de finale
uitkomen tegen de huidige bekerhouder
Spartaan uit Rotterdam.
De Excelsior-ruïne bestaat uit: D. Hand
stede (d), P. v. Harmeien, G. v. d. Lin~
den (achter), G. Ruts, J. Vollebergt en
Th. Prein (midden), W. Peters, J- v. Darn'
J. Kloos, J. Slobbe en J. Gokke (voor).
De opstelling van het elftal
mes-DVS in de wedstrijd tegf" is a(s
II te Tilburg op 2e Pinksterdag is ais
V°doel: Van Diest; achter: Burger en
.whnlt- „-udden- Schenk, FCWIUI. v a«
Het plein van de Carrefour Chateau
Dun werd afgezet, alle café's werden
gesloten. Slechts een nauwe doorgang,
door agenten gevormd, werd vrijgehou
den, om het verkeer door te laten. Het
hoofdgebouw heeft dag en nacht een
communistische wacht voor de dour.
Deze werd door agenten in burger
overmeesterd eri weldra kon men door
de geblindeerde deur in het gebouw
gaan. Een twaalftal personen werden,
eruit verwijderd, doch zij móchten de
kring van politie, een kring van twee
honderd politiemannen, niet verlaten.
De politie, die met alle mogelijkheden
rekening had gehouden, had zelfs lad
derwagens meegebracht voor het geval
men aan de ingang op verzet zou stui
ten. Het gebouw heeft zeven verdiepin-
Wat er precies gebeurd is, is natuur
lijk nog niet bekend. Slechts weet men,
dat de huiszoekingen nog voort duren.
Een en ander trekt uiteraard grote
aandacht, maar het publiek wordt P
eerbiedige afstand gehouden en in
omringende straten is het verboden sur
te staart. hoofdgebouw
Dezelfde actie als in net wrj.
kwuriieT vanhde .fvredes^artisanen'^en
in dat van de communistische sport
bond Men verneemt dat ook' m de grote
provincieplaatsen hetzelfde geschiedt.
Het publiek vond het zeer merkwaar-
(jiv dat emge tijd na het binnengaan
van de politiemacht uit één der schoor
stenen rook Kwam, Men vermoedde, dat
jje communisten op de bovenverdieping
nog probeerden bepaalde archieven te
verbranden.
Ondanks het feit dat de politie de
pers niet bij het gebouw van het Cen
traal Bureau van de communistische
Alle ramen van het gebouw waren trou
wens met stalen luiken gesloten.
Even na negen uur besloot de politie
binnen te gaan en werd de gasbrigad"
naar voren geroepen. Precies om 9.15'
uur konden de deuren worden gefor
ceerd. Men vond in het gebouw wel de'
geiUk personen. Onder leiding van G»r'
dra, lid van tie raad van de Seine oud'
kamerlid en heofdbest^ra^r "weid"'
werd in verschillende verdiepingen tri
onderzoek Ingesteld. Tegen half elf wer
den talrijke pakketten met dossiers ui1
het gebouw gedragen. De operatie duurt
nog vóórt.
Inmiddels hadden wij enkele der voor
naamste communistische bureaux afge
reden. Bij de communistische organisa
tie der intellectuelen en kunstenaars-
oie de z,g. culturele actie voeren en ver
momd is onder de naam „Instituut van
de Franse gedachte" en waarvan hfc
gebouw tegenover de tuin van 't Elysée
ligt, heeft de politie zich gemakkelijk
toegang kunnen verschaffen, evenals in
het gebouw van de „Strijders voor de
vrede". Moeilijker was echter het bin
nendringen in het gebouw van de com
munistische federatie van het Seine-;
departement in de rue Lafayette, waai
men de deuren gesloten hield. Deze kon
den echter om half negen door de slo
tenmaker van de politie worden ge
opedn.
Mej. W. H. Lint veld uit Amsterdam1
Is benoemd om voorbereidend L. O.
geven aan prinses Marijke met enkC'
andere kinderen uit de omgeving i'1,
een klasje in het paleis Soestdijk. Mel'
Lintveld is candidate in de letteren g
wijsbegeerte. Zij is in het bezit van
handenarbc"1'
partij toelaat en de journalisten op een lagere akten voor piano en
dertig meter afstand van het gebouw terwijl zij tevens is opgeleid voor
houdt, zag men oen half uur later do akte van onderwijzeres L. O.
leden van de gasbrigade van de politie j
lock v.
Er is dus vooral
«uitenen, voor. mm .- Ja Hejjst.er.
Lex Janse, Cock v. d. 1 u i''laneriike „.p
Er is dus vooral een belangrijke wU-
ziging in de voorhoede.
„Verloren Zoon" tonen indringen in de
tekst bijna letterlijk. Zijn bespotting
daarentegen is een caricaturale satyre op
deze tijd, waarin hij compositorisch het
filmische kunstje uithaalt 0m zijn figu
ren vanuit verschillende gezichtshoeken
bekeken, tezamen op een schilderij te
zetten. De Christus-figuur neemt hij
practisch van bovenuit gezien; de motor
rijder en zijn op het schilderij gezet zelf
portret is als vanuit kikkersperspectief
getekend. Alles bijeen levert dit een
eigenaardig spel op, dat er op wijst, hoe
Richters tracht zijn onderwerp op ge
heel eigen wijze met een poging tot de
grootst mogelijke expressie te benaderen-
Hierin ligt een vreemde paradox, omdat
zijn uiterlijke expressiviteit waarschijn
lijk minder ruig zou behoeven te zijn als
de innerlijke doorleving van zijn onder
werpen vooral deze religieuze veel-
zijdiger en daardoor wat minder rigou
reus in een zeer beperkte richting, be
hoefde te zijn- Het is binnen deze beper
king, die door overtuiging en door le
vensomstandigheden bepaald zijn da
Marius Richters zich een meester toon
Het is binnen deze beperking, dat wij,
die vooral deze religieuze kunst bezien,
maar ook een ons te eng voelen om in universeler zin
volkomen bevredigd te worden door dit
Is het om deze reden, dat de schilder
zelf zich ruimtelijk uitleeft in landschaps
doeken, die de wereld overhuiven?
Opvallend is dit o-a. in het gebruik van het beoordelen van do glazen merkwaar-
het lood in het linker raam, waar de»dig. Zijn gouaches ,,Arnie Lazaius en
In verband met de Pinksterdagen zal
het huisvuil, op plaatsen waar dit anders
's Maandags wordt opgehaald nu worden
opgehaald op Donderdag, 5 Juni a.s.
Als compesatie voor de overuren,
die het kantoor-personeel ter vaststel
ling van het ja.arverfi?;g gemaakt heeft
en ter stimulering van het personeel
der verkooporganisatie is gisteren de
staf van Rijnbende per touringcar een
bezoek wezen biengèn aan de Philips-
fabrieken in Eindhoven. Men bezocht
er de lopende band van de radio- en
telévisletoestelfabricage en zag de vol
automatische gloeilampen-machines aan
pet werk. Na de middagpauze kwam
het interessantste deel van de tocht, n.l.
een bezoek aan de E.L.A, (electro-
acoustische) studio, aan bod. Hier zag
men niet alleen (je omgeving, waar tal
van de Nederlandse orkesten voor de
gramofoonrndustrie worden opgenomen,
maar men was er getuige van de de
monstratie van enkele snufjes op ex
perimenteel gebied met het stereofo-
nisch geluid. De dag werd besloten in
Moorwljk, een buitengoed, dat gelegen
in de bossen bij Boxtel rust aan intimi
teit paart. Des te aardiger was deze
plaats, omdat 'men te gast was bij de
oud-directeur de heer van Moorsel,
die dit buiten momenteel exploiteert.
GEBOREN: Klijs z. v. K. de Vries en
E. J. van Mourik; Martinus z. v. G. van
Loenen en N. Rissema; Andries J., z. v.
A. J. Frenks en W. A. Koevermans;
Johanna A., d. v. J. van Manon en D.
de Pater; Johannes G., z. v. J. A. Ha
verkamp en J. P- C. van Hoof, Pie-
ter z v J. Koster en G. P. Bos; Jan
P. 'z. v. J. P. van Munster en M. Ger
P°OVERLEDEN: W. Mak 74j.;G. Ver
boom 75 j.; D. J. Schriek, 73 j.; G. Wil
son 64 j.; levenloos kind van J. J, Brök-
ling.
het gebouw binnentreden en enkele
minuten later vernamen wu, dat een
Stoep communisten zich in het gebouw
barricadeerde. De communisten schij
nen de eledrische leidingen te hebben
doorgesneden, zodat de politie met zak
lantaarns in de geblindeerde kamers
haar weg moet zoeken.
Zoals men weet werd het gebouw van
de communistische partij tijdensi de
oorlog door de Duitse Sicherhen-spolnxl
bewoond, die in de kelders en n0i;_
gebouw zelf tal van installaties van P
tleel karakter aanlegde poliUe
heeft thans naar men zegt, zeer
moeite om zich van het gebo
NaTSbezeTie, heeft men nooit ge
weten, of de commu^steö genoemde in
stallaties van de Duitse politie hebben
vernield of niet.
Onze Parijse correspondent meldde
bü het ter perse gaan van deze editie
nog nader: j
Tot de overvallen op de voornaam
ste communistische paitijbureaux was
besloten nadat men had kunnen vast
stellen dat Duclos bij de ronde van
Woensdagavond inderdaad een inspectie
ronde" maakt© en dat dus uitvoering was
egeven aan de opdrachten, waarmede
Gilloux uit Moskou en Praag was terug
gekomen, om een actieplan uit te voeren,
waarbij 'de hoofdleiders bij alle acti-es
zouden moeten tegenwoordig zijn.
In de loop van de nacht had het kader
van de politie zijn instructies 'reeds ont
vangen De commissarissen en inspec
teurs waren hedenochtend om kwart over
zeven uitgereden, om zich op te houden
in de nabijheid der plaatsen, waar huis
zoeking moest plaatsvinden. Precies te a
uur verspreidde zich de grote politie
macht over Parijs. Auto's met in her
geheel vierhonderd agenten verschenen
even later rondom het hoofdgebouw van
de communisten. Tweehonderd werüen
gebruikt om het gebouw te omsinge
tweehonderd voor de afsluiting van
aangrenzende straten. De personen,
wij een kwartier later aangehouden
gen bleken achteraf niet uit het ge
verwijderd. Het waren ongeruste
bijgangers wier papieren ond!^11^qti<;cue
genomen werden. De
wacht voor het gebouw had bewee 0
sleutels te bezitten en dat er niemand in
het gebouw was. Daarom besloot men te
wachten tot de komst van het personeel.
Gisterenmiddag om tien minuten 0^='
drie is de 84-jarige heer J. H. N uit Dfl
Haag op de Lijnbaan aldaar uit een ru
dende wagen van lijn 10 gestapt. De
geraakte onder de bijwagen en was op
slap nood.
Met gebruikmaking van de volgend®
gegevens een spreekwoord le vinden'
dat uit 37 letters bestaat;
31-22-3-37-18 schade;
16-2-13-28-5-3-12-29 deel van het jaar'
24-7-10-30-23-15-27-11-36 deel va^
Frankrijk;
6-20-26-25-9-14 barmhartigheid;
34-20-32-4-6-1-35-11-19 buigzaamheid'
33-3-23-9-6-35-21-7-7-3 medeburger;
22-28-10-3-3-25-17-19 hersens.
Oplossingen kunhen worden ingezoh'
den tot Donderdagmiddag. Over
puzzle-rubriek kan geen briefwisselin='
worden gevoerd.
De oplossing van de kruiswoordpuzz'1;
van verleden week is: HORIZONTAAL'
1 kolen, 5 Malaga, 9 kr, 11 aren, 12 df:
13 al, 14 mulo, 16 at, 17 pols, 19 te, 'A
rem, 22 in, 24 ressort, 26 ma, 27 ore, K
pof, 31 emmers, 34 was, 35 mep, 37 ai,
speler. 40 Parijs, 42 ze 43 tegel, 45 U"
46 Leens, 48 genade 50 re, 51 met, 52 ka1);
53 parade, 56 dra, 58 rif, 59 op, 61 d»g
der, 64 os, 65 top, 67 mm, 68 emir, 69 D J
70 trom, 72 Ee, 74 as, 75 goed, 77 O-T-,
eerlijk, 79 kerry.
VERTICAAL: 1 Ka, 2 Oran, 3 Let. 4 «n
5 molen, 6 la, 7 altoos 8 a-m., 9 klem
roman. 12 dor, 15 Ur, 18 s-8„ 20 eri
ideaal, 23 present, 25 sparen, 27 om
Erp, 30 hert, 32 mi, 33 set, 34 wegen
materie, 36 pij, "39 legaal. 41 steeds,
zeep, 44 lap, 47 em, 49 dar, 50 RD
kramer, 54 af, 55 motto, 56 dam, 57
mak, 60 port, 62 de, 63 ris, 64 obei
Po, 69 oor, 71 me, 73 el, 75 ge, 76 dij
De prijs viel ten deel aan
E. Hengst, Broersvest 159. Sciiieda'
