Mf&'-iyBï- Pam ir romantische herinnering aan het oude zeemansleven Den Haag Bloemenzee tATEROA VODROOTÏG Vigilie van Pinksteren 1568: ABBELTO/Y VI OUD L HET GRABBELTONNETJE van C/Mf kind Viermastbark bezocht de Rotter damse haven r RH ISmmMMÊÊÊm betaal da opleiding 7 I. •- Van ferme jongens en stoere knapen Een groots schip! Kitty Knappert tot bloemenkoningin uit verkoren Letterraadsel Wie liet weet ZATERDAG 31 MEI 1952 PAGINA 6 »,•.-: v v .-. 5? Keurig onderhouden Reuze verrassing uiteÉ;: „Egmondt las onder iveeghe den eenen vijf tighs ten Psalm, en klam alzoo de trappen van 't schaavot op." HOOFT. al had elke ruimer denkende rechter clementie getoond. 1. X 2. X 3. X 4. X 5-, X 6.. X 7. X 8. X 9, X 10, X CORRESPONDENT IE-ADR /s POSTBUS 8, HILVERSUM „- (V-l'-v, •'*.•ƒ-•', ';-"!^i v^i -,':r»rA/'4v >>r J V- '\.\f \'v. -v; p V, ,\- ?f* i M j&J§jK&,*Wk, fi y-t - V/'f'-'-'ï,-'-y; ';.V: Belgis. 484 en *4 M. 484 M. 82.03 Gmroepork.; 13.00 Nvvs.; 13.15 Verzoek- progr.; 14.30 Gram.: 15.00 Groot Symphonie- ortc. en solist: 16.00 Gram.; 16.30 Dansmuz. 17 00 Nws.' 17.10 Dansmuz.; 19.00 Godsdien- tige ultz.; HUB Nws.: 20.10 Gram.; 20 45 Grrna.; 21.00 Omroepork.; £'2.oo Nws.; 22.10 Gram.; 22.50 Nws.; 23.00 Dansmuz.; N lauws. 23.® Tn de grijze, nevelige verte worden boven de duizenden schitteringen van de door een klare ochtendzon beschenen rustige, kalm voorlstromende rivier vier masten zichtbaar tussen de bomen, palen en gebouwen op de groene oevers van de Nieuwe Waterweg, ,,'t Is hem", zegt iemand op de voorbij Maassluis varende Spidoboot en liet stilzwijgende commentaar van de anderen, die al of niet gewapend met een verrekijker, naar de horizon turen, vormt een instemming op die mededeling. Inderdaad, de viermaster- bark „Pamir", waarnaar werd uitgekeken, is op komst. Langzaam naderen beide schepen elkaar. Het trotse zeilschip wordt meer en meer zichtbaar en dichtbij gekomen kan men de mensen aan boord onderscheiden. Dan draait de Spidoboot een korte bocht en vaart langszij, ecu lijn wordt uitgeworpen, is in een oogwenk vastgemaakt en even later klautert men aan boord van de viermaster. Gram.; 18.00 Symphonie-ork., koren en solisten; 19.30 Gram.; 19.58 Idem; 20.13 Lichte muz.: 21.20 Paascantate; 23.35 Kamenauz.; 23.35 Gram.; 23.45—24.00 NWS. 324 M. 12.00 Radiojourn.; 12.30 Weerber.; Gram.: 13.00 Nws.; 13.15 Zangrecital Voor de soldaten; 14.00 Gram., 16.00 Orkest comc 16.50 Gram.; 17.00 en 17.15 Idem, 17-45 Sportuitsl.: 17.50 Gram.; 18.00 Viool en plano; 18.30 Godsdienstig halfuur; IMO NWS.; 19.30 Gevar. progr.; 21.00 Symphonle-ork.22.0» Nws; 22.15 Verzoekprogr.; 23.00 Nws —24.00 Gram. 12.94 13.30 23.04 Na de sprong van de railing op het dek van het schip kijkt gc omhdbg ondergaat onmiddellijk de grootse indruk, welke de masten met raas en staand en liggend want op u maken. Vijftig meter torent de vlag met het woord .Pamir" aan de voormast boven u uit! Enkele fikse jonge knapen met reeds door tveer en wind getaande gezichten zijn behulpzaam geweest bij het veilig aan boord belanden en een lachende, joviale kapitein Paul Greiff heet zijn gasten welkom. Als landrot kijkt ge wat onwennig rond en verwondert u over de tiental len trossen touw, die links en rechts aan even zovelen houten pinnen, zoals men dieze voorwerpen als leek al gauw noemt, zijn bevestigd. En het ver baast u niets te horen, dat er op hel schip ongeveer 22 kilometer draad nodig is voor de bevestiging en bediening van de takelage. Men ontkomt eenvoudig niet aan de machtige indruk, welke de 47 jaar oude viermastbark met zijn 18 raas maakt. Voor de langzaam voorbijglijdende oevers hebt ge geen blik over en eerst later ontdekt ge, dat daar het bekende silhouet van fabrieksgebouwen met er bovenuit stekende schoorstenen is zicht baar geworden. Ge hebt voorlopig al leen maar ogen voor het schip en zijn bemanning en als een jonge zeeman met een ringbaardje u passeert, vergeet ge deze eeuw en waant u ln een andere tijd. Een leven van stavast moet het zijn aan boord van zo'n schip en men kan zich voorstellen, dat vele Duitsers inwendig gejuicht hebben, toen zij vorig jaar ver namen. dat het schip voor de sloper be houden bleef en weer in de vaart zou komen. Dat moet voor menige zeeman, die zich de tijd nog kan herinneren, dat een zeilschip een even normaal ding was als nu straaljagers en atoomenergie, een prettige tijding zijn geweest. Aan boord van zo'n schip krijgt men onwillekeurig de bij nuchtere beschou wing misschien wrat vreemd lijkende neiging luid te gaan zingen van „Ferme jongens, stoere knapen". Die lopen er overigens genoeg aan dek, terwijl an deren hoog in het want bezig zijn met kleine reparaties en weer anderen het 'schip oppoetsen, dat het weer glimt en blinkt. Want dat valt u ook meteen op. Zo ge gedacht mocht hebben, dat zo'n zeil schip wel vreselijk romantisch is, doch alle comfort mist en er nogal vuil uit ziet. komt ge aan boord v«n de „Pamir" bedrogen uit. Wat het eerste betreft moet leder weldenkend mens natuurlijk toege ven, dat ge de drijvende luxe-hotels als „Nieuw Amsterdam" en „Willem Ruys" niet moet vergelijken met een zeilschip al zult ge verbaasd staan van de in richting van de „Pamir" doch wat de reinheid aangaat, het ziet er alles even 'pjl keurig en onderhouden uit. Daaraan kan men zien, dat de 44 cadetten, die aan boord hun opleiding krijgen, eens tevige training doormaken. Na een „bewogen leven", waarin de „Pamir" en haar zusterschip de „Passat" (gebouwd in 1905) behoorden tot de met de erenaam van „Flying P-Liners" ge kroonde vloot van de Duitse rederij Laiesz en later eigendom werden van de Finse reder Eriksson, werden de schepen vorig jaar bestemd voor de sloper. De reder Heinz Schliewen in Hamburg wist echter een betere bestemming voor de vaartuigen en kocht de barken om hen tot .,vracht-zeil-schoolschepen" te laten ombouwen. In Januari van dit jaar kwam de „Pamir" klaar en nadat het schip was gezegend door kardinaal Frings werd gestart voor de eerste reis met een bemanning van ongeveer vijftig koppen en 44 cadetten. Op de uitreis trof men zwaar weer. Zo worstelde men zich door de storm, waarin de „Flying En terprise" is gebleven. Het schip liep daarbij nog schroefschade op, vermoede lijk tengevolge van het raken van een hoeveelheid deklast, die door een ander schip was afgeworpen tijdens het slechte weer. Nu is de „Pamir" op terugtocht van de eerste reis. In Brazilië heeft men een glo rieuze tijd' gehad, zo vertelt de gemoede lijke kapitein Greiff. ,,Ganz gewaltig" was de ontvangst in Rio de Janeiro, waar de mensen eenvou digweg in rijen gingen staan om zich aan te melden voor het huisvesten van een of meer cadetten tijdens het weekend. Van Rio ging de reis naar de haven Victoria in Brazilië en daar werd ijzererts gela den. Met deze (3900 ton metende) la ding aanvaardde men de terugtocht naar Europa. In de Waalhaven te Rotterdam, waar de „Pamir" gisteren arriveerde wordt het erts thans gelost, waarbij de N.V. „Neerlandia" als agent voor de la dingontvangers funtjeert, terwijl de N.V. Slavenburg en Huyser N.V. als vertegen woordiger van de rederij optreedt. Waarheen de steven zal worden gericht na het bezoek aan de Maasstad staat nog niet vast. Wellicht krijgt men in Rotter dam een nieuwe lading en vaart men als de aangroei, welke het schip in de tro pische wateren heeft gekregen, is verwij derd. weer naar een nu nog onbekende plaats van bestemming, wellicht ook keert het schip terug naar Hamburg, vanwaar het is uitgevaren. De cadetten zijn in ieder geval vele ervaringen rijker geworden tijdens deze reis en zij zullen zich al echt zeelieden voelen. Dat zij het een en ander hebben geleerd, wordt wel bewezen door het feit, dat men kans ziet de zeilen, die in totaal een oppervlakte van 4600 m2 heb ben, in een half uur te bergen. En 18 min. daarna kan men weer met volle zeilen varen! Waarbij dan nog moet worden vermeld, dat voor het uitvoeren van oen grote manoeuvre 240 taliën moeten wor den bediend Hoezeer de toekomstige zeelieden, onder wie zich vijf Engelsen en een Italiaan bevinden, het op prijs stellen met de viermastbark te kunnen varen, blijkt ook wel hieruit, dat zij wat bang zijn het schip binnenkort te moeten verlaten. Ondanks of misschien juist door hun jeugd ondergaan zij de in druk van de schoonheid en de roman tiek van het oude zeemansleven, waar van een landrot als uw verslaggever tijdens een kortstondig bezoek met volle teugen genoot, in zijn geheugen de herinnering bewarend aan een prachtig schip, in zijn hart een lichte wrok koesterend tegen het lot, dat hem een reis aan boord niet toebedacht... De stichting „Den Haag Bloemenzee" hoopt dit jaar met de van 4 tot en met 9 Augustus te houden Bloemenweek haai doe', nog beter te bereiken dan het vorig jaar, toen het Haagse bloemen- fecst reeds al# een succes kon worden beschouwd. De opzet van de Bloemen week is de aandacht van binnen- en bui tenland te vestigen op Den Haag als blocmcncentrum, gelegen temidden van de snüoloemenveilingen Honselersdijk, Berkel en Rodenrijs, Aalsmeer en Rijns- burg; vervolgens om Den Haag te tonen als stad, die haar gasten weet te ont vangen, en tenslotte aan eigen stadgeno ten enige prettige en feestelijke dagen te bezorgen. Het charmante gebaar, dat het vorig jaar zo menig bezoeker van Den Haag bijzonder heeft ingenomen, de aanbie ding van een anjer bij aankomst in de Residentie, zal men ook dit jaar weer kunnen bewonderen. Aan dit gebaar zal zelfs nog breder allure worden gegeven. Aan eenieder, die te Roosendaal, Zeven aar of Hoek van Holland ons land bin nenkomt, zal als welkomstgroet een nier worden aangeboden, waaraan een kaartje is bevestigd met de uitnodiging om „Den Haag Bloemen-zee" te bezoe ken Op Maandag 4 Augustus zal de feeste lijke intocht van de Bloemenkoningin ditmaal in de persoon van de 22-jarige Haagse actrice Kitty Knappert die op 't ogenblik aan het Vrije Toneel van Cor Ruvs verbonden is plaats vinden. De koninklijke stoet, die van de Boslaan vertrekt, zal er bijzonder kleurig en fleurig uitzien. De Bloemenkoningin za! op een podium voor het stadhuis dooi de burgemeester officieel worden ont vangen. Dinsdag 5 Augustus houdt de Bloe menkoningin receptie op het plein vóór het gebouw van de Hoge Raad. De haar dan aangeboden bloemen zullen aan de patiënten in de Haagse ziekenhuizen worden gebracht. Die dag wordt ook een bloemen-estafette gehouden van de bloe menveiling Berkel-Rodenrijs naar het openluchttheater in het Zuiderpark. Woensdag 6 en Donderdag 7 Augustus worden ruiterfeesten gehouden in het Westbrockpark, waarna Donderdagavond een bloemenvuurwerk wordt afgestoken op het Scheveningse strand. Vrijdag 8 Augustus is het de bloemen dag voor de kinderen met corso's en muziekmarsen door de stad en het leggen van een groot bloemenmozaïek. Zaterdag 9 Augustus wordt het feest besloten met een rallye voor motor rijwielen bromfietsen en scooters en ecu groot bloemencorso door de stad. aanvangende op het Lange Voorhout en eindigend op de Scheveningse Boulevard. Aan de stadsversiering zal dit jaar bij zondere aandacht worden besteed, zowel door de gemeente als door het bedrijfs leven. ,,'t Was voor mij een reuzen verras sing. dac ik voor „Bloem en Zee" tot koningin werd uitgeroepen. Ik had er geen. ilauw idee van, dat men iemand -ochV, zo vertelde ons de Haagse Bloe menkoningin Kitty Knappert stralend. ..Het vorige jaar was ik niet in Den Haag en heb dus niets van de bloemenfeesten gezien". „Hoe gaat u uw rol spelen?" „Tja, dat wordt mijn eerste grote rol a 1' improviste, gewoon, gezellig, vrolijk en blij met al die bloemen. Niet zoals een echte koningin natuurlijk, maar als een Bloemenkoningin, een fleurige mas kerade". „Wat mijn lievelingsbloemen zijn? Ik ben dol op alles wat bloem is, maar ik houd .het meeste van veldboeketten. Mijn eerste proef als bloemenkoningin r.e:b jk ai doorstaan. Dat was een bezoek aan de bloemenveiling in. Naaldwijk en aan o'e kassen. Daar werden de eerste officiële foto's gemaakt tussen een schat van beeldige bloemen", aldus Kitty Knappert. Veertigjarig jubileum De heer J. Mienstra zal op 3 Juni a.s. 40 jaar in dienst zijn, thans als chef tekenkamer van de N.V. Fabriek van Stoom- en andere werktuigen, Hk. Jon ker Zoon, Bickersplein 1 alhier. Hij zal die dag uitvoerig worden gehuldigd Lijn 9 en 11 weer „normaar' Met ingang van Zaterdag 31 Mei a.s. zullen de tramlijnen 9 en 11 haar nor male route over de Hortusbrug herne men. MAANDAG 2 JUNI <2e Pinksterdag! HILVERSUM I (402 m.) 8.00 KRO, 9.30—24.00 NCRV SJO<|Nieu<ngJ Gram. 8.25 HOOGMIS. 9.30 Nieuws. 9.45 Pinksterliederen. l°-00 Geref. keikdienst. 11.30 Gewjjde muziek. 12.00 Militaire Kapel. 12.33 Orgelconcert.12.59 Xlokgelu 13.00 Nieuws. 13.15 Strijkkwartet. 13.40 Gram. Kamerko™' 14.45 De Jonge Kerk hijeen. 15.30 Gram. 15.45 Toogdag. 16.30 Gram. H5.'4o Kamerkoo 17.10 Gram. 17.30 Voor de jeugd. 17.45 Regeringsuite prof. dr J. H. Bavmck. Het Christendom als cultuur-element". 18.00 Nieuws. 18.15 Gram. 18.2590 in mannen in grijs, groen en blauw". 18.30 Sport. 19.30 Gram. 20.00 Nieuws. 20.10 Kerkkoor 20.40 Voordracht. 21.10 Kamerorkest. 21.40 „Nederland isuit, ^la beeld) 22.10 Lichte muziek. 22.40 Gram. 22.45 Avondoverdenkmg. 23.00 Nieuws. ""15 Pinkslerdienst voor de Hongaren. 23.4524.00 Gram. _n HILVERSUM II (298 m.) - 8 00 AVRO, 10.00 VPRO, 12.00-24.00 AVRO 8 00 Nieuws 8.15 Gram. 8.45 Idem. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Gram. 9.35 lachte muziek 10 00 Voor de kinderen 10.30 Pinksterdienst. 11.30 „De jeugd op weg 12™Gevar muziek.12.33 In 't spionnetje 12 38 Gram 13-00 Nieuws.13.20 Lichte muziek 14 00 Wat gaat. er om in de wereld? (caus.) 14.20 Gram. en de Ronde von Nederiand' 14 30 Voordracht met harp. 14.45 Kamerorkest. 15.30 Orgel. la.4o G^-arn 17 00 Sportrevue 17 30 Rhythmische muziek. 17.45 Voor de padvinders. ?8 00 Nieuws 1815 Militair commentaar. 18.25 Dansmuziek en Ronde van Neder ig 00 Muzikale caus 19 15 Populair concert. 20.00 Nieuws. 20.05 „Die Bajadère" Weiitte).^105 Tetefoon voorPUy (hoorspel). 22.05 Surinaamse volksmuziek. 22.20 Omroepork. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Gram. Dansmuz.; 94.00 Nws.; 0.10—-1.00 ZONDAG 1 JUNI (le Pinksterdag) HILVERSUM I (402 m.) 8.00 NCRV, 9.30 KRO, 17.00 IKOR, 19.00 NCRV, 19.45—24.00 KRO. 8.00 Nieuws. 8.15 Gewijde muziek. 8.30 Morgenwijding. 9.15 Orgelconcert. 9.30 Nieuws. 9.45 Gram. 9.55 Plechtige HOOGMIS. 11.30 Gram. 11.40 Radio Philh. Sextet. 12.15 Apologie. 12.35 Gram. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en Katholiek nieuws. 13.10 Lunchconcert. 13.35 „Uit het Boek der Boeken". 13.50 Kamerorkest. 14.20 Boekbespreking. 14.35 Koorzang. 14.50 Gram. 15.35 Pianorecital. 16.10 Kath. Thuisfront Overal! 16.15 Gram. 16.30 Vespers. 17.00 Ned. Herv. Kerk dienst 1815 Voor de jeugd. 19.00 Gram. 19.15 „Het gebed des Heren", (caus.) 19 30 Nieuws en sportuitslagen. 19.45 „DON GIOVANNI", opera (ca 21.00-21.30 Intern Euch Congres te Barcelona). 22.45 Avondgebed en Liturgische kalender. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Gram. HILVERSUM II. (298 m.) 8.00 VARA, 10.00 VPRO, 10.30 IKOR, 12.00 AVRO', 17.00 VPRO, 17.30 VARA, 20.00—24.00 AVRO. 8.00 Nieuws. 8.18 Gram. 8.35 „Wat er groeit en bloeit", (caus.) 8.45 Volksliederen. 9.00 Vacantietips. 9.10 Gram. 9.45 Caus. 10.00 Voor de kinderen. 10.30 Prot. Kerkdienst. 12.00 Beiaardconcert. 12.15 Jeugdensemble. 12.30 „Even afrekenen, Heren". 12.40 Gram. 13.00 Nieuws. 13.10 Gevar. amateurprogr. 14.00 Boekbespreking. 14.20 Kamerorkest en solist. 15.30 Filmpraatje. 15.45 Dansmuziek. 16.30 Sportrevue. 17.00 Caus. 17.20 Caus. 17.30 Intern, muziekconcours Culemborg. 17.55 „Monus de man van de maan", (hoorspel voor de jeugd). 18.15 Nieuws. 18.30 Gram. 19.00 Metropole orkest en klein theater koor. 19.30 Radiolympus. 20.00 Nieuws. 20.05 Amusementsmuziek. 21.05 Cabaret. 21.45 Gram. 22.30 Strijkorkest. 23.00 Nieuws. 23.15 Weekoverzicht. 23.2524.00 Gram. muz.23.30 Dansmuz. Frankrilk. Nat. Prorr. 347 en 24* M. 12.00 Henri de Fer et Le Roi des Grenouil- les", sproo-kje 12.40 Gram.; 13.00 Nws.13-20 ,Dle lustige Witwe". operette; 15.03 Hoorsp.; 16.33 Lichte muz.; 17.33 Hoorsp.; 18.30 Amerik uitz.; 19.01 Gram.; 19.30 Nws.; 19.58 Gram.: 20.02 Nat. ork.; 21.52 Gram.; 23.20 Idem; 23.45 —24.00 Nws. België. 484 en 324 M. 12.08* omroepork.; 13.oo Nws.; 13.10, 14.00, 15.00 en 16.30 Gram.: 17.00 Nws.; 17.10 Dans muz.- 18.00 GTam.; 19.00 Pianorecital; 19.20 Gram.; 19.45 Nws.: 20.30 Gram.; 21.05 Omroep ork.; 22.00 Nws.; 22.10 Gram.; 22.50 Nws.; 23.00 Gram.; 23.55 Nws. Engeland. BBC Home Service. 330 M. 12.00 Lichte muz.; 12.25 Gevar. progr.; 12.55 Weerber.; 13.00 Nws.: 13.10 Gevar. progr.; 13.55 Cricketuitsl.; 14.00 Di^t^ewer actuele «rrnatMf 14 4S Grain.". 15.15 Schots ork., 16.15 Hmfrsp.met muz-Voor de kinderen; 17 >55 weerber 18 00 Ndws.; 18.15 Sport, 18.30 Caus.; 19~00 orkestconc.: 19.45 Gevar oroffr 20.4d Amerikaans commen™ taar; 21.00 Nws.: 21.15 Hoorsp.; 22.30 Piano recital; 23.00 Nws.: 23.03 Schaken. Engeland. BBC Light Progr. 1500 en 247 M. 12.00 Lichte muz.; 12.30 Dansmuz.; 13.00 Sport; 13.33 Sportteer.; 13.45 Voor de kleuters; 14.00 Lichte muz.; 14-25 Sport; 14.35, 14.50 15.05 Idem; 15.10 S. S. A. F. A. Display; 15.25 115040, 1-5.45 Sport; 15.65 S. S. A. F. A. Display en Sport; 16-10 S-port; 16.18 Diamond Jubilee Club Outing; 16.45, 16.58. 17.05 en 17 15 Sport; 17.30 Verzoekprogr.; 18.00 Sport: 18 35 Orgels-p.: 19.00 Nws. en radiojourn.; 19.25 Sport; 19.30 Gevar. progr.) 20.00 Hoorsp.; 20.30 Hooi/p.; 21.00 Gevar. progr.; 22.00 Nws.; 22 15 Amusementsmuz.; 23.00 voordr.; 23.15 Lichte muz.; 23.58-24.00 Nws. Nordwestdeutscher Rundfunk. 309 M. -12.00 Amusementsmuz.; 13.00 Nws.; 13.20 Omroepork., koor en solisten; 14.00 Kinder koren; 15.00 Verzoekprogr.; 17.30 Dansmuz.; 19 00 Nws.- 19.30 „Grafin Mariza", operette; 21.30 Dansmuz.; 21-45 Nws.; 22.15 Amusements- DINSDAG 3 JUNI UTT vttrcttm I (402 m 7.0024.00 KRO. 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.4o Morgengebed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 9.00 VoOr de huis vrouw. 9.35 Gram. 9.40 „Lichtbaken", (caus.) 10.00 Voor de kleuters. 10.1 n Dram. 324 M. 12.00 Gram.; 12.30 Weerber.; 12.34 Voor de landbouwers; 12.42 Gram.; 13.00 Nws.; 13.15 Gram.; 13.30 Voor de soldaten; 14.00 Orkestconc*; 14.30 Gram.; IS.-OO Zang en piano; 13.40 Gram.: 16.00 Koorzang; 16.20 Gram.; 16.40 Koorzang 17.00 Gram.; 17.10 Gevar. muz.; 18.00 Franse les; 18.15 Gram.; 18.25 Financiële kroniek: 18.30 Gram.; 19.00 Nws.; 10.40 Dansmuz.; 19.50 Voordr.; 20.00 Nws.; 10.40 Dansmuz.; vuuiul., Instrument, ensemble: (In de pauze: gram.). 21.45 Gram.; 22.00 Nws; 22.15 Amusements muz.; 23.00 Nws.; 33.05—24.00 GTam. ïSTGevar muziek. 11.00 Voor de vrouw. 11.30 Gram. 12.00 Angelus. 12.03 Gram. 12:53 De Ronde van Nederland 13.00 Nieuws en Katholiek nieuws l3.20 Actual 13 25 Amusementsmuziek. 14.00 Gevar. programma. 14.5o Gram. 15.30 „Ben je zestig?". 16.00 SekenME.30^ffi^enloL TOkbewegbig^in'Indonesif" Ronde ^van Nederland. 20.00 Nieuws. 20.08 De gewone man M.Radio-Philh Orkest 2115 Actual. 21.25 Mozartvleugel-recital. 21.50 De Kadiodokter. zz.uu ar ei piano. (Intermezzo: Gram.). 22.35 Gram. 22.45 Avondgebed en liturgische kalender. 23HILVERSUM3II5"^:298°m.)a— 7.00 AVRO, 7.50 VPRO, 8.00—24.00 AVRO. 7 00 Nieuws 7A5 Ochtendgymn. 7.30 Gram. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8 15 Gram. 845 Idem 9Ó0 Morgenwijding. 9.15 Gram. 9.25 Voor de huisvrouw. 9.30 Gram. 1(1 50 Voor'de kleuters. 11.00 Voor de zieken. 11.30 Orgelconcert. 12.00 Gevar. muziek. 12 33 Voor het platteland. 12.40 Pianoduo. 13.00 Nieuws. 13^0 Metropole orkest 14.00 Voor de vrouw. 14.30 Gram. 14.40 Orgel en viool. 15.00 Gr&m Amerikaanse Buren. 16 00 Gevar. muziek. 16.30'Voordej ^^zteic 1800 Nteuws'. 17.15 Tenor, hobo, Engelse hoorn en piano. 17.45 Rhythmische'muziêk. 18.15 Orkestconcert. 18.45 Militaire causerie. 18.55 Piano.19.101 „Pangwous^arie 19.15 Koorzang. 19.45 Verkiezingstoespraak. 20.00 Nieuws. -O.Oo Ucnte muze 91 O'5» Ik weet ik weet, wat. U niet. weet". 21.20 Dansmuziek. 22.00 ,,Dlt IS UW land» Uwvóik'y klankbeeld). 22.20 Musette-orkest 22.45 ^en^ramM. eo.co iNieUws. 23.15 New York calling. 23.20 Jazzmuziek. 23.50—24.00 Gram. Engeland. BBC Home Service. 330 M. tmuz.; 21.46 Nws.: 22.45 Lichte muz.; 24.00 12 00 Zigeun-erork.12.80 Voor de arbcl" - Nws.; O.o^l.-M Dan.rnuz. M ders; 12.55 Weerber.; 13.00 NWS.M3.W Gram^ Fran Ork'es'tcon<..; js oo Nw«.; 13.43 Pianorecital; 14-00 Nws.; 14.0o Clave- Zó is liet leven aan boord van de „Pamir". De cadetten, die op dit Duitse schip dat gisteren met een lading ijzererts in de Rotterdamse haven is gearriveerd) hun opleiding voor de koopvaardij krijgen, leren de zee kennen, als in de goede oude tijd. En zoals op de joto is te zien betekent dat hard werken! Engeland. BBC Home Service. 7,30 M. 12,10 Critieken; 12.55 Weerteer.; 13.00 Nws.: 13.10 „Country Questions": 13.40 Gram.; 14.00 Wenken voor de tuin: 14.30 Orkestconc.; 15.00 Symphonie-ork. en solist: 15.50 Boek-bespr.; 16.OS Symphonie-ork.: 17.00 Voor de kin-de ren; 17.55 Weerber.; 18.00 Nws.; 18.15 Caus.; 18.n Opera-ork.: 19.10 Vogelgezang; 19.30 Avondmaaldienst:20.25 Liefdadigheidsorp.; 20.30 Hoorsp.: 21.00 Nws.; 91-15 „The Rebel Maid", muzieksp.; 22.00 Klankb.; 22.30 Piano recital; 22.512 Epiloog; 23.0-023.103 Nws. Engeland. BBC Light Progr. 1500 en 247 M. 12.00 Verzoekprogr.; 13.00 Amusementsmuz.; 13.30 Lichte muz.; 13.45 Gevar. progr.; 14.30 Interviews en gram.; 15.30 Voor de vrouw; 16.00 Gevar. progr.; 16.30 Filmprogr.; 17.30 Gram.; 18.00 Hoorsp, met muz.; 18.30 Gevar. progr.; 19.00 Nws. en radio-jourp.; 19.30 Amu sementsmuz.; 20.30 Godsdienstig progr.; 21.00 Gevar. progr.; 22.00 Nws.; 22.15 Pianoduo; 22.30 Muz. caus.; 22.45 Orgelsp.; 23.15 Muz. en voordr.; 2-3.56—24.00 Nws. Nordwestdeutscher Rundfunk. 309 M. 12.00 Omroepork. en solisten; 13.00 Nws.; 13.20 Amusementsmuz.; 14.00 Kamermuz. 15.15 Lichte muz.; 16.00 Dansmuz.16.00 Sym phonie-ork. en solisten; 18.40 Pianorecital; 19.00 Nws.; 20.1)0 Symphonie-ork. en solist; 21.45 Nws.; 22.15 Dansmuz.; 24.00 Nws.; 0.10 Symphonie-ork.; 1.002.00 Dansmuz. Frankrijk. Nat. Progr. 347 en 249 M. 12.00 Gram.; 13.00 Nws.; 13.20 Hoorsp.; 15.30 „Les Cloches de Corn-evUle", opera; 17.1a 18.13 19.30 21.15 -13.55 Cricketuitsl.: 14.00 Oikestconc Vespers; 15.45 S-trijkork. en solist; 17.00 Voor de kinderen; 17.53 Weerber.; 18.00 Nws.; Sport; 18.20 Gram.; 19.00 Gevar. progr., Koorzang; 20.15 Klankb.; 21.00 Nws., Wereldbeschouwing21.30 Gevar- unArdi Voordr.; 22.15 Cello en piano; 22.4a Voordi., 23.00 Nws.; 23.03 Schaken. Engeland. BBC Light Progr- 1500 en 247 M. 12 00 Snort; 12.15 Amusementsmuz.; 12.45 Schots ork.; 13.45 Voor de kleuters; 14.00 Voor de vrouw; 15.00 Muz. caus.; 13.30 Voor de soldaten; 15.45 Accordeonork.lO-la -V"! nale's dagboek"; 16.30 Amusementsmuz.; Variété oA en solist; 18.00 Pianosp.: ij-l» Sport; 1S..75 Gram.; 18.45 Hoorsp 19.00 en radiojourn.; 19.25 Cricketuitsl ^„ar. 7Gpkoroür.20.15 Muzieksp.: 21, o* pregn; 2Ï.30 Reportage; Nws M.l Dansmuz.; 23.00 Voordr.; 23.15 Amusements- muz.; 23.56'24.00 Nws. Nordwestdeuscher Rundfunk. 309 M. 12.00 Amusementsmuz.: Oeivar muz 14 15 idem. 15.00 Strijitork., 16 50 Pianosb 1610 itab muz.; 17.00 Nws.; Lichte muzJ h>.0« Nws, 20.30 Gevar. cimbelrecital; 18.30 Amerik. uitz, 19.00 Orkestconc.; 19.58 Gram, 20.02 2,2.05 Pianorecital; 23.07 Gram, 23.45—24.00 Nieuws. België. 484 tn 324 M. i*405*"Gram.13.00 Ndws, 13.10. 14.30, 15.oo en 16.00 Gram.; 17.00 Nws, 17.15 Lichte muz, 18.30 Gram, 19.00 en 19.25 Idem; 19.45 Nws.; 20.00 Groot Symphonie-ork, 28-30 Gram, 22.50 Nieuws. 324 M. 11.45 Gram, 12-30 Weerber, 12.34 Gram, 12.50 Koersen; 12.55 Gram, 13.00 Nws, 13.15 Gram.- 14 00 Schoolradio; 15.30 Gram, 16-la Idem- '17 00 Nws.; 17.10 Gram.; 17.15 Voor de kleuters; 17.30 U. N. O.-uitz, 17.40 Gram, 17.50 Boe-kbespr, 18.00 Tenor en piano. 18.30 Voor de soldaten ;19.00 Nws.; 19.40 Gra"v- 19.50 Caus, 20.00 Hoorsp, 21.45 Gram JU» Nws.; 22.15 Jazzcommentaar; 22.45 Gram.. "exper *N 1 ^televisie-programma y j van de AVRO. 20-15—21-45: IJsrevuc. In de felle strijd lussen Spanje en Frankrijk, behaalden de Spanjaar den een schitterende overwinning bij Saint Quentin (1557). De Franse hoofdstad werd van nabij bedreigd. Een groot aandeel in dit wapenfeit had Lamoraal, graaf van Egmond. Bijna 'n jaar later stelde Lamo raal, graaf van Egmond, een Franse legerafdeling bij Grevelingen bui ten gevecht en behaalde er een roemrijke overwinning. Men zei: „Egmond heeft Frankrijk tweemaal doen sidderen". „De held van Grevelingen", Stad houder van Vlaanderen en Artois, bestreed later de strenge maatrege len van Philips II, de Spaanse ko ning. Hij ging zelfs naar Spanje om de vorst milder te stemmen jegens deze gewesten. Hij vond, dat de ..bloedige plakkaten" verzacht moesten worden. Met Oranje en roorne verliet hij een hoge verga dering als teken van protest. In 1356 gebeurde er iets verschrik kelijks. Woestelingen, opgestookt om zich te verzetten tegen de „roomse afgoderij" en hun „slechte vorst Philips" plunderden honder den kerken, vernietigden kostbare kunststukken, omhingen zich met stolen en kazuifels, braken taber nakels open en haalden de beelden omver (Beeldenstorm). Koeriers brachten het slechte nieuws aan Philips over; de reis van» Brussel naar Madrid duurde toen drie weken. Philips zei: „dit is erger, dan dat men mijn vader had mishandeld". Hij zag nu de kans schoon om met één slag de onbeperkte macht te vestigen. Aan het hóófd van tienduizend der beste soldaten van Europa, vergezeld van gfote aanvoerders als Romero, Mon- dragon e.a. trok „de: ijzeren her tog" Alva Brussel binnen. De Prins van Oranje nam de wijk naar Duitsland, naar zijn bezittin gen. Hij. gaf Egmond de raad zich uit de voeten te maken eer Alva zou toeslaan. Egmond zag dat alle maal niet zo somber in. Bovendien liep hij dan gevaar zijn goederen te verliezen. „Adieu, Prince sans ter- re"! moet hi.i, bij het afscheid, tot Oranje gezegd hebben: „Vaarwel, Prins zonder land"! Waarop Oranje antwoordde: „Adieu, comte sans téte"! Vaarwel, graaf zonder hoofd"! De 9e September 1567 ontving Egmond een gunstbewijs van Alva: hij werd uitgenodigd om deel te nemen aan een vergadering, een feestmaaltijd, aangericht door de zoon van de IJzeren Hertog, ler- nando. Met zijn vriend Hoorne ging Egmond er heen. Onverhoeds kwam Don Fernando de zaal binnen, ver gezeld van soldaten. Liep op Eg mond toe en sprak; „Graaf Egmond, de Hertog, op 's koning bevel, heeft mij gelast u gevangen te nemen". Eiste Egmond's degen en nam die in beslag. „Van deze degen heb ik mij enkele malen met goed gevolg bediend!" weerlegde Egmond. „Ik heb hem nooit anders getrok ken dan om mijn koning en mijn vaderland te verdedigen". Met Hoorne, werd hij overge bracht naar Gent, naar het Gra vensteen. Het Gravensteen was de oude burcht der Graven van Vlaan deren; niemand minder dan Jacoba van Beieren had er gevangen ge zeten! „De voornaamste personages, bij wie men het best de oorzaken der woelingen kon nagaan, met één slag te vatten" het was al enige tijd de bedoeling van Alva geweest. De arrestatie van twee zulke voorname edelen, Vliesridders-nog wel, de hoogste orde, bracht alge mene ontsteltenis te weeg. Ieder een begreep, dat het menens werd. Duizenden maakten, dat ze weg kwamen. Vooral, toen nog bekend raakte, hoe streng Egmond en Hoorne werden behandeld. Geen brieven, geen bezoek, geen onder linge gesprekken ze waren levend begraven in sombere ver trekken! Het duurde niet lang, of beide graven moesten voor de „recht bank" verschijnen. Dit was vol strekt niet in de haak. Vliesridders mochten, onder omstandigheden, critiek uitoefenen op hun Vorst. Bovendien, wie de kleine, gouden ramsvacht, hangend aan gulden ke ten, droeg, werd uitsluitend berecht door souverein en ordebroeders! Noch souverein, noch ordebroeders, „helsche duvel, die tot Brussel sijt", Alva, overhand toe: „Uwen naem ende faem sij vermaledijt!" Op standen en invallen dreigden aan alle kanten. Onder de toenemende spanning besloot men het proces van Egmond te verhaasten, 'n In drukwekkende straf-oefening zou de schrik er, misschien, inbrengen. De graaf werd naar Brussel ge voerd. Natuurlijk onder behoor lijke geleide! Drieduizend soldaten moesten verhinderen, dat de gelief de en populaire edelman onderweg zou worden bevrijd. Te Brussel werd hij in het „Broodhuis" ge bracht. het plaatselijk paleis. De vierde Juni ondertekende Alva het doodvonnis; volgens 'n ge schiedschrijver deed dit hem leed tot in de ziel. Maar waarom wei gerde hij dan niet? In de nacht van de vierde op de vijfde Juni van dat rampzalige jaar waren de heren Juan (choe-ón) de Vargas en Luis del Rio, die de gra ven verhoorden. Don Juan de Var gas was zelf niet brandschoon; hij had verscheidene misdaden op zijn geweten. En Luis del Rio miste een, zeker voor 'n rechter, zeer gewich tig iets: karakter! Vergeefs probeerde Esmond's ge malin een goed woord voor haar man te doen bij Philips. Zij beriep zich op haar elf kinderen; op de vriendschap, die Don Carlos, Phi lips' vader, de graaf had betoond. Maar zij sprak aan dovemans oor. Niet minder dan negentig min i meer strafbare „feiten" kreeg fcg- mond op zijn kap geschoven. „Mon seigneur d'Egmond" wees ze als verzinsels, laster, of onjuistheden af! Zelfs Alva scheen de comedie wel wat al te ver te gaan? Hij be oordeelde de gravin als een heilige vrouw, die nacht aan nacht met haar kinderen het huis verliet om te bidder, voor haar ongelukkige man. Intussen nam de wrok tegen de 1568, werd Egmond uit zijn slaap gewekt. Monseigneur Martinus Rit- hove, de geleerde en verstorven prelaat van Yperen, was door Alva ontboden om hem op een smade lijke dood voor te bereiden. Ver geefs wierp de Bisschop zich voor de voeten van de IJzeren Hertog. „Ik heb U niet ontboden om tegen het vonnis in te gaan" klonk het nors. „Maar om het voor de ver oordeelden draaglijk te maken"! Van mildheid dus geen sprake.... niettegenstaande de H. Paus, Pius V, juist op mildheid inzake deze gewesten had aangedrongen. Toen monseigneur van Yperen Egmond aankondigde, dat hem nog slechts luttele uren scheidden van het schavot, toonde de graaf een grote zelfbeheersing. „Ik dacht niet, dat ik de Koning zo zwaar had be ledigd" zeide hij. „Moge de dood een boetedoening zijn voor mijn zonden en mocht mijn vrouw en haar kroost mijn bezittingen behou den"! (Later kregen de kinderen het verbeurdverklaarde terug). Aan Philips XI schreef hij, dat hem steeds de beste bedoelingen hadden geleid, en dat hij zich, gereed te sterven, in Gods grenzenloze barmhartig heid aanbeval. Sprak zijn biecht, woonde een H. Mis bij en ontving de H. Communie. Het was elf uur in de morgen, de vijfde Juni 1568, Vigilie van Pink steren, toen Juliaan Romero hij was later - bij de uitmoording van Naarden en het beleg van Haar lem kwam zeggen, dat het tijd was. De held van Saint Quentin cn Grevelingen ging „ten broodthuize uit zonder banden" vermeldt Hooft. „Hij was gekleedt in eenen tabbart van rood damast, een zwart mantelken daar over, en dat met goud geboort. Op 't hooft had hij een hoedt van zwart armozijn (zijde), den Bisschop aan zijn zijde". Het schavot zag er werkelijk keurig uit. Honderden piekeniers hielden de wacht, met opgeheven pieken. „De Geweldighe van 't hof (opziener der gevangenis) zat daar voor, te paarde, met zijn roode roede in der handt". Onderweg las Egmond de 51e psalm, het „Miserere": „Erbarm U mijner naar Uw genade, O God. Reinig mij van mijn zonde. Was mij schoon, en ik zal blanker zijn dan sneeuw"! Op het schavot aangekomen, „deed de Graaf eenen keer oft twee over en weder" schrijft Hooft. Heeft toen het verleden nog een maal voor zijn geestesoog gestaan? Zag hij zichzelf terug, als Vlies ridder, bij de afstand van Karei V (1555)? In de lange, slepende mantel van rood'fluweel en met goud ge zoomd? Dacht hij aan de tijd, toen hij aan het Spaanse Hof vertoefde. Aan de Koning? Mogelijk herinner de hij zich die andere psalm, psalm 146: „Stelt geen vertrouwen op Prinsen, op mensen, die niet hel pen kunnen"! De Bisschop reikte hem van een altaartje het zilveren kruis en ver leende hem zijn zegen. Een Frans werk (E. v. Damme) beweert, dat de kerkvorst de veroordeelde het H. Oliesel toediende. Ons komt dit hoogst onwaarschijnlijk voor. Hooft stelt dit niet. Een veroordeelde is een stervende, maar geen zieke die gaat sterven. Een hoogleraar aan een Grootseminarie schreef ons. dat v. Damme zich moet vergissen. „De Graaf knielde, wenkte den Bisschop dat hij weeke en, roepen de, met gevouwen handen: Heere in Uwe handen beveel ik mijnen geest, vlijdde zich tot den slagh. Die van den scharprechter (beul) gegeeven werd en hem niet bet (even erg) door den hals, dan den omstanderen in 't hart sneed. De Fransche gezant liet zich hooren, dat hij daar 't hoofd zagh vallen, 't' welk tot Iweemaalen toe, hee' Vrankrijk had doen beeven! De droefheit was onuitspreekelijck: en 't jammerde er al, tot Spaansche soldaaten toe, dien aa traanen uit de ooghen sprongen Een prince van groter machten. Den grave van Egmond, Als een schaep gi"» slachten, Daer wasser die ure, en stond. Men sach er eenen en treuren So menige man en wt)f Te Brussel binnen der mueren. Al om dit wrcct bedrijf. Na Egmond werd Hoorne ont hoofd. Ook zijn laatste woorden waren: „Heer, in Uwe handen be veel ik mijn geest". Tot vier uur in de middag stonden de hoofden, op staken, ten toon gesteld. Daar na werden de lichamen gekist. Pinksterzondag vond in de hoofd kerk, de Sainte Gudule, de ultvaart plaats der beide Seigneurs Velen kusten de kisten. Ontelbaren barst ten in tranen uit. Vr^w bieef ter plaatse dood. Hooft besluit zijn beschrijving met deze tragische zin: Zijn weduwe bleef zitten, met drie zonnen, en acht dochters •n (Geschiedschrijver van onze tijd zegt: „Beschouwd uit het oogpunt van de koning, werd hij terecht ver oordeeld, al had elk ruimer den kend rechter voor hem clementie (goedertierenheid) getoond". De Duitse dichter Goethe (qeu-te) Het Italiaanse stadje Atri behoor de tot het koninkrijk van koning Johannes. Hij was een echte vader voor alle mensen. Hij maakte geen verschil tussen rijk of arm, jong oud. Wie vond, dat hij niet eerlij behandeld werd. mocht z0.mtannin2 paleis binnenstappen om de S te spreken. Geen wonder, dat de gegeven hadden! GOtfhet marktplein van Atri hing een klok tussen twee palen. Wie een klacht had, mocht aan het klok- ketouw trekken. Dan kwam de bur gemeester toelopen om te horen ^,at er was? Kon de burgemeester niet helpen, dan ging de klager naar het paleis. ■s Avonds was het wel eens te donker om het klokketouw te vin den. 'n Handige burger bond er toen een bos hooi aan! Dat hielp! Op ze kere dag begon te klok te luiden. „Iemand is slecht behandeld; ik ga dadelijk kijken" "j, de burge meester. Die „iemand was niet „iemand". Het was een arm, mager, uitge mergeld paard. De botten schenen heeft een „Egmont" geschreven, die met de geschiedkundige Egmond maar 'n heel klein beetje te maken heeft. Beethoven's „Egmont- ouverture" waarborgt de naam van de ongelukkige Graaf de onsterfe lijkheid. door zijn vale ve*- bij zakte door zijn benen heen. De stakker stond aan het hooi te rukken! En bracht, zodoende, de klok in beweging. „V/ie laat een oud paard zo maar rondlopen?" vroeg de burge meester aan de nieuwsgierige men sen. „Het is het vroegere strijdros van ridder Giacomo, burgemeester! Meer dan eens heeft hij de ridder het leven gered, en hem uit het gevecht gedragen. Nu het dier niet meer kan, geeft hij het geen eten meer"! De ridder werd geroepen. De bur gemeester gaf hem een verschrik kelijk standje. „Voortaan moet je met het paard om de veertien dagen hier komen" beval hij. „En ais het trouwe beestje er niet beter uit gaat zien, krijg je met mij te doen"! De mensen juichten. De weinig ridderlijke edelman droop be schaamd af. Op de tien kruisjes komt de naam van een Russisch eiland. 1. Latijnse aanduiding voor stik stof. 2. Nederlandse geschiedschrijver. 3. Dorp onder de rook van Gin- neken. 4. Dezullen het uitbrengen. 5. Groente- en bloemzaden. 6. Lijn die tussen zekere punten bijv. bij tenten gespannen wordt. 7. Centrum voor theologieen watersport. 8. Dik touw, meestal bestaande uit drie ineengedraaide stren gen. 9. Berkachtige loofboom, dikwijls aan de waterkant. 10. Indien er achter staat: 1, be doelt Lloydsregister een schip der eerste klasse. (Oplossing volgend» keer). MAG Z'N VINGER OPSTEKEN 1. Waar heeft een paard zijn „elleboog"? 2. Hoe oud is 'n paard ongeveer, als men het „aftands" noemt? 3. Wat noemt men bij een paard: telgang? 4. 'n Adder is vergiftig. Welke Nederlandse slangen zijn niet vergiftig? 5. Komt bij witte dovenetel dief stal voor? Wie is de dief? 6. Wie maakt bij de groene kikker die hemelse muziek, het man netje, of het vrouwtje? Of allebei? 7. Straks vliegen de meikevers. Hoe oud is 'n volwassen kever? 8. Meikevers. Wie gaan het eerst dood, de mannetjes, of de vrouwtjes? 9. Hoeveel eitjes legt het vrouw tje van de stekelbaars onge veer? 10. Welke draad in het web is voor de kruisspin de moeilijkste" Waarom?

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1952 | | pagina 6