Huurbelasting onder de loupe
een
yooR
w*
s
Nieuwe werkgelegenheid voor
twintigduizend arbeiders?
BARTOK'S BLAUWBAARD
Klein Hollywood voor
amateurs
Film over de strijd tegen de
tubererdose
Huiseigenaren hebben 164,2 pet. van
de huur van 1940 nodig
pQplfLAltf&
TELEURSTELLENDE SITUATIE
IN INDONESIË
Ongekend
voordelige
aanbieding in
SFORTCOLBERTSI
Persberichten
J
Den Haag krijgt tweede
„V redespaleis"
J
DE KLERKeZN
VMJDAG 20 JUNI 1952
PAG INE 8
D«n nog geen enkele
bevoordeling
Wat de huiseigenaar
nodig heeft
80x190 67.50
90*190 79.50
120x190 9 5.-V,
Onteigening
langs
achterdeur
Verlamming particulier
initiatief ten aanzien
van woningbouw
Landdrost H. Dassen
UITVOER NAAR DUITSLAND
Vooral in metaalindustrie kan ploegen-
stelsel uitgebreid ivorden
Niet dichter bij verwerkelijking
van idealen
Unie en Aieuw-Guinea
Arbeidsaangelegenheden
Financiële moeilijkheden
Ten aanzien van de financiële moeilijk
heden wijst de regering zeer beslist af in-
Regering kreeg vertrouwen
Ook in textielindustrie
uitbreiding mogelijk
Van het Holland-Festival
Quasi-mystiek als van een J ijk verb raiulings-
plechtigheid
SPORTCOLBERTS
29.75 3975 47.7®
SPORTPANTALONS
29.75
STATENWEG 184
WINKELSTAD - BLIJDORP
PLEINWEG hoek Wolphaerttbocht
Instrumentale eigenaardig
heden
Pr hts opent Film- cn Foto'-tentoonstelling iAf
Amsterdam
met commentaar
Het mooiste examen cadeau
Een Prisma dameshorloge 55.-
PRISMA
Herwonnen Levenskrachtvan
Kees Strooband
Voor scholieren
Dodelijk ongeval op
vliegbasis
Soldaat reed met scooter tegen
benzineauto
O, die stemdwang
O, dominee Zandt
Nog erger
Gehandhaafd
Harry Prikker
Truman nog steeds
afkerig van de Taft-
Hartleywet
de
In een demonstratieve vergadering van
Nederlandsche Bond van Huis- en
Ptondeigenaren, welke heden in Den
uaag werd gehouden, werd door twee
8Prekers het probleem der huren behan-
delcl. Drs A. W. Hermse, bond-ssecretans.
Meld een redevoering waarin hij in het
Mizonder de huurbelasting behandelde,
«ij behandelde het vraagstuk uitsluitend
}'anuit een economisch-sociale gezichts
hoek, en betrok daarin mede de. door
onderscheidene regeringen sinds ma
«eeds mede in haar beleid betrokken zg.
•■Verdelende rechtvaardigheid".
Het voornemen van de minister van
Wederopbouw en Volkshuisvesting om Dl.
huidige huren met 25 pet. te vei ho
gen en daarvan vervolgens 2.*, gedeelte
'h de vorm ener huurbelasting af te
fornen, zou er practised op neerkomen,
dat aan de exploitaties ruwweg geschat
Verder circa 9.58 pet. ten goede zou ko
lden. hetgeen, rekening houdend met de
'en behoeve van de gestegen onderheuds-
®ïi andere lasten (met uitzondering van
de gestegen overheidslasten) krachtens
?e Huurwet verleende compensatie van
10 Pet. in totaal ca. 19.Ü8 pet. verhoging
"P hasis van de huurprijs Mei 1940 zou
betekenen.
Hiermede zou, als algemeen gemid-
5e!?e ftcnome". n°S niet eens de huur-
liUing, welke in de j»ren 1930 mede als
gevolg ,]c in die periode gevoerde
•■aanpassingspolitiek" intrad, zijn geëli
mineerd.
He minister wenst toe te kennen: de
huurprijs van Mei 1940 100 pet., de ver-
(Advertentie)
PROPAGANDA.WEEK
VOOR HET MODERNE BED!
Als speciale attractie:
de REFORM.MATRAS, de
matras met de perfecte stalen
binnenvering, de prima afdek
king van gestepte vezelplaat
en zuivere watten, overtrokken
met prima damasttijk,
thans voor onderstaande
populaire prijzen
REFORM - SPECIAAL
met 15 jaar garantie op de
binnenvering.
Kapokkussen
9.75 p. stuk
Gedurende deze propaganda-
week tevens onderstaande 3
bijzondere aanbiedingen.
DIVANBEDDEN
Sleemodel, met versterkte ge
zondheidsmatras,
1 persoons 32.50
De oplossing voor
klcinbehuisdcn
Inschuifbare
DUBBELE DIVANBEDDEN
met gezondheidsmatras van
bijzondere kwaliteit NU 79.50
TUIMELBEDDEN
het moderne opklapbed, dat
overal is op te stellen en niet
aan grond en muur vastge
schroefd behoeft te worden.
Uitgerust met fijngeweven
prima gezondheidsmatras,
1 persoons 44.90
2 persoons 58.90
hoging krachtens de Huurwet 15 pet dc
beoogde netto-huurverhoging na aftrek
van huurbelasting 9,58 pet., of totaal
124 58 pet. De particuliere huiseigenaren
hebben nodig en claimen 164,20 pet.
De samenstelling hiervan is als volgt:
huurprijs Mei 1940 100 pet.; extra beno
digd voor buitenonderhoudswerk 23,50
pet.: verhoogde overheidslasten (I'S van
15 pet. Huurwet) 5 pet.; ondernemers
risico (analoog aan de calculatie van de
nieuwbouw F.W. '43) 7,5 pet.; rente op
heffing V.A.B. 4,7 pet.; verhoogde rente
op eigen kapitaalsinvestering 3,75 pet.:
verhoogde hypotheekrente 8,75 pet.; ver
hoging vgn administratie- en beheers
kosten 1 pet.; binnenonderhoudswerk
P.M.; verhoogde afschrijving reproductie-
waarde naar dubbele van de kostprijs
1936 tot 1940 10 pet.
Het verschil tussen hetgeen volgens
deze 164.20 pet. benodigd is cn dat wat
de minister meent dat voldoende zal zjin,
bedraagt 39,62 pet. van dc huur van Mei
l!M9. Pit betekent, dat indien de heoogdc
huurverhoging van 25 pet. op dc huur
prijs van vandaag, overeenkomend met
een percentage van 28,75 van de huur
van Mei 1940, zonder huurverhoging van
kracht zou worden, de particuliere
huiseigenaren nochtans 20,45 pet. zouden
tekort komen. Ook deze uitkomst is nog
gefiatteerd, daar voor binnenonderhouds
werk niets is uitgetrokken, hetgeen
onjuist is.
De voornemens van de minister komen
er dan ook op neer, dat van een werke
lijke compensatie voor gestegen exploi
tatielasten, zomede van het mogelijk ma
ken van een redelijk ..rendement"
althans indien men dit tn bedrijfs-econo-
misehe zin wil zien geen sprake is.
Er kan dus ook geen sprake zijn van
het voorkomen van het verder verval
van. het gebouwd onroerend goed. Want in
feite zou een verwerkelijking van des
ministers ideeën betekenen, dat dc crisis
omstandigheden, waarin de exploitatie
van wonlngejl in de jaren 1980 verkeerde,
bestendigd blijven.
In feite leidt een in te voeren huur
belasting er toe, dat het eigen vermogen
van de particuliere huiseigenaren gelei
delijk stelselmatig aan dezen wordt ont
trokken.
Elye huurbelasting. W'elke vorm
en onder welke benaming dan ook kan,
zolang het huurbedrag niet voldoende
is om daaruit alle economische nood
zakelijke uitgaven te bestrijden en
reserveringen te bewerkstelligen, niet
anders worden gezien dan een indirecte
vermogensheffing Het is onteigening
langs een achterdeur.'
Een huurverhoging annex huurbelas
ting, ook indien deze laatste door de
fiscus zelf bij de huurders zou worden
geïnd, heeft het effect, dat datgene,
wat de eigenaar toekomt en benodigd
is voor de instandhouding van zijn
eigendommen en zich zelL voor het
volle bedrag van de belasiing toevloeit
naar de nieuwbouw. Het effect van elke
huurbelasting, ook als deze bij de huur
ders zou worden geïnd, is immers, dat
aan de verhuurder wordt belet die prijs
te maken, welke de economische tegen
waarde vormt van de verleende woon
dienst. Economisch gezien dient deze
belasting clan ook volstrekt te worden
verworpen.
Behalve dat wij bezig zijn met het
potverteren van een zeer belangrijk
deel van ons volksvermogen, zien wij
in het bouwvak een grote werkloosheid
optreden. Uitvoerig ging spr. hierop in.
Dringend achterstands-onderhoudswerk
zou in een werkgelegenheid voor
1.700.000 man-weken voorzien. Maat
regelen als de premie-regeling tot ver
betering van woningen, de subsidie
regeling voor schilderwerk zijn lap
middelen. Vanuit het gezichtspunt van
tie werkgelegenheid gezien is 'n huur
belasting dan ook eveneens volstrekt
verwerpelijk.
Het sociale aspect
Echter ook sociaal gezien kan de
conclusie moeilijk anders dan afwijzend
zijn. Met betrekking tot de huiseigena
ren reeds daarom, omdat deze door de
eenzijdige- en onevenredig zware druk,
waaronder zij reeds jaren zuchten,
sociaal in het verleden in de meest
ernstige mate zijn benadeeld en in de
toekomst op dezelfde wijze en in een
zelfde graad worden benadeeld. Met
betrekking tot de huurders, omdat de
betaalde huur als basis voor de huur
belasting in tal van gevallen als
criterium voor de draagkracht ondeug
delijk is, bijv. bij de grote gezinnen.
In werkelijkheid is een_ huurbelas
ting, aldus spr.. een poging om een
tekort met een nieuw te creëren tekort
te dekken. Inzake de exploitatie van
gebouwde onroerende goederen is er
geen sprake geweest var, het maken
van zelfs maar schijnwinsten" en bij
een optrekken van het huurpeil tot 145
150 pot, zoals de minister van Weder
opbouw beoogt, echter mot qitsluiting
van elke vorm van afroming, kan van
bevoordeling van de groep particuliere
huizenbezitters geen sprake zijn.
Met een huurverhoging zonder af
roming zou een begin gemaakt worden
met het verschaffen van recht ook aan
de Nederlandse huizenbezitters.
De heer S. J. Mook, voorzitter van de
Ned. Bond van Huis- en Grondeigena
ren hield een inleiding over volks
huisvesting en huurbeleid". Volgen,
hem is de bestrijding van de woning
nood zowel naar de zijde van de meu -
bouw als naar de zijde van de insian
houding in eerste aanleg een
vraagstuk. Hij wees 0 Vtussen lë
schillen bij de nieuwbouw tussen ae
particuliere- en woningwetwoningen
als sevola van verschil m subsidiering
oor een sluitende exploitatie jan
wonfngbouw door particulieren op basis
van de premie-regeling 1950 moeten
huren worden bedongen, welke meer
dan het dubbele van die van 1940 be
dragen. Deze huren komen dan 3.5U
per week hoger te liggen dan de huren
van volkomen gelijke woningwetwonin
gen en daar de minister van Weder
opbouw en Volkshuisvesting van oor
deel is, dat. de huren van woningwet
woningen thans wel hun maximum
hebben bereikt, ligt het voor de hand,
dat dergelijke huurverschillen moeten
voeren tot een verlamming van het
particulier initiatief op het gebied van
de volkshuisvesting en meer speciaal
voor zover het betreft woningbouw
voor de verhuur.
Een dergelijke verlamming is wel
heel ernstig te achten, want:
1. Worden daardoor woningprodu
centen uitgeschakeld, die In het ver
leden blijk hebben gegeven specialisten
op het gebied van de woningbouw te
zijn;
2. Worden op deze wijze de nor
male kanalen verstopt, waardoor in het
verleden honderden en nog eens hon
derden mlllioenen naar dc sector van dc
volkshuisvesting stroomden ln de vorm
van hypothecaire leningen en risico
dragend particulier kapitaal.
Een gevolg daarvan is weer, dat de
woningwetbouw in groter omvang moet
worden bevorderd en belangrijke grotere
investeringen met daaraan verbonden
risico's van de overheid vergt dan in
verband met doel en strekking van de
woningwet in overeenstemming is te
aCSprn'stelde vast, dat bet huurbeleid
naar alle zijden als onbevredigend moe
worden gekwalificeerd; dat het moest
voeren tot een grote mate van wan
trouwen omtrent de venter strekkende
bedoelingen van dit beleid en boven
dien nog een miskenning inhoudt van
de betekenis, die de particuliere huis
eigenaren en bouwondernemers voor
onze volkshuisvesting in het verleden
hebben gehad.
(Eigen bericht)
De heer H. Dassen, die onlangs be
noemd is tot burgemeester van Schaes-
berg, zal zijn functie als landdrost van
Tuddern blijven waarnemen en geregeld
in het drostambt zitting houden.
De Westduitse autoriteiten hebben een
bedrag van 13.45 millioen D.M. beschik
baar gesteld voor invoer uit Nederland,
waarvan 12,6 millioen D.M. voor kaas,
350.000 D.M. voor melkproducten, 400.000
D.M. voor vlas cn vlasgarens en 100.000
D.M. voor houtwaren.
Indien de plocgonarbeid met vijftig
procent zou worden uitgebreid, zou net
wellicht mogelijk zijn, om voor twintig
duizend arbeiders nieuwe werkgelegen
heid te verkrijgen. In dat geval zouden er
in totaal bijna 110.000 Industrie-arbeiders
ln een ploegensysteem opgenomen zijn,
tegenover momenteel 70.000 arbeiders.
Deze mogelijkheid tot werkverruiming
wordt geopperd in een rapport, dat de
Arbeidsinspectie aan de minister van So
ciale Zaken heeft, uitgebracht. In de con
clusies van dit rapport wordt o.m. ver-
WALENBURGERWEG 141
TEL. 82940
BEIJERLANDSELAAN 72-78
TEL. 73002-71802
grijpende operatieve maatregelen, die
zouden bestaan uit drastische verminde
ring van het chariale verkeer, het mani
puleren met koersen, het herwaarderen
van de munteenheid en in het economi
sche veld massa-ontslag van arbeids
krachten-
Zij is van oordeel, dat gezien de hui
dige toestand van het land, redding moet
worden gezocht in het stimuleren van de
economische activiteit. Echter alleen als
de ganse gemeenschap actief meewerut
om de juiste sfeer te scheppen om het
productieproces zich zo ongestoord mo
gelijk te laten ontwikkelen, zal het deel
Een onderzoek naar de stand van
zaken van de laatste jaren kan met an-
ders dan een teleurstellend beeld ge
ven aldus begint de Donderdag in net
Indonesische parlement voorgelezen re-
geringsverklaring, die antwooid
op de veelal critische vragen van lon"
tallen parlementsleden bij de beschou
wingen in tweede termijn. De {WSte
jaren hebben ons niet dichter dij de
verwerkelijking van idealen inzake na
tionale economie, volkswelvaart, demo
cratisch bestuur, regionale autonomie
en dergelijke gebracht. De stemmen van
hen, die radicale stappen vragen, zijn
toegenomen, maar de regering zal in I bereikbaar zijn. De regering herinnert
vele gevallen met aan de gekoesterde I rnet nadruk de arbeiders aan de op hen
verwachtingen kunnen voldoen
Veel kan gedaan worden, aldus het ant-
woord, indien de aandacht geconcentreerd
wordt op bepaalde kwesties en de rege
ring heeft, door een beeld van de toestand
te geven, willen aantonen, dat moge
lijkheden voor het uitvoeren van idealis
tische herzieningen beperkt zijn.
Er moet rekening worden gehouden met
de beperkte vermogens onder meer ten
aanzien van de deskundigheid van het
personeel.
Na deze algemene inleiding van het 22
pagina's omvattende regermgsantwoord
ging premier Wilopo in op de vragen om
verduidelijking der details van haar ant-
woord in eerste termijn-
in de paragraaf over buitenlandse za
ken wordt o.a opgemerkt, dat de oarle-
mentsleden, die aandringen op terugtrek
king uit de Unie, schijnen te denken, dat.
Nederland opheffing van de Unie nimmer
zal goedkeuren. De tot dusver gevoerde
discussies hebben echter de indruk gege
ven, dat ook de Nederlandeis de Unie, die
slechts in naam bestaat, zinloos achten.
De kwestie-Nieuw-Guinea isgeen een
voudige zaak, te meer niet, indien wij ]n
gedachte houden, dat sornNif,r Parle-
mentsleden hebben gezegd, dat West-Irian
een internationale aangelegenheid is. Bo
vendien moeten wij de macht hebben er
voor te vechten. Vandaar dat de binnen
landse activiteiten bepalend zijn voor de
bundeling van krachten, aldus het ant
woord.
Inzake de arbeidsaangelegenheden zegt
de regering in te stemmen met de mening,
dat het onder de huidige omstandigheden
van het grootste belang is, dat nauwe be
trekkingen worden aangeknoopt tussen
het ministerie van arbeid en dat van eco
nomische zaken-
De loonpolitiek bijvoorbeeld is niet
slechts te bepalen door factoren van de
behoeften der arbeiders- Loonsverho
ging heeft een verhoging van de geld
circulatie tot gevolg Voorts betekenen
de sociale voorzieningen, zoals huisves-
ting, pensioenen en verzekeringen, ver
hoogde uitgaven, die niet alle aan de
bedrijven kunnen worden opgelegd zon
der rekening te houden met hun draag
kracht, daar dan het gevaar ontstaat,
dat de zwakke (meestal Indonesische)
bedrijven tot sluiten gedwongen zou
den worden, hetgeen tot massa-ontsla
gen zou leiden.
rustende verantwoordelijkheid en richt
een duidelijke waarschuwing tot hen, dat
het recht- tot staking niet eenzijdig mag
worden gebruikt en niet mag worden be
schouwd uit een gezichtspunt van eigen
belang van een bepaalde groep en daar
door los komt staan van het algemene
belang- De economische opbouw, die de
regering"nastreeft, biedt de belangen van
de arbeiders de beste garanties, nu en in
de toekomst".
Inde avondvergadering, die tot kwart
vóór elven duurde, heeft het parlement
na langdurig debat besloten de regeling
gelegenheid te geven, het regeiingspro-
gramma uit te voeren.
klaard: „Van werkgeverszijde wordt het
belang van invoering van ploegenstelsels
ingezien, In de gevallen waarin zij dit
nodig of gewenst achtten en de bezwaren
konden worden opgevangen, zijn de
werkgevers reeds tot arbeid in ploegen
overgegaan. Uitbreiding van ploegenar-
beid door het geven van bepaalde sti
mulansen (hulp van overheidswege b«
het zoeken van nieuwe afzetmogelijkhe
den, goede voorlichting e.d.) kan zeker
mogelijk worden geacht De wil om mede
werking te verlenen bij de uitbreiding
van ploegenstelsels is bij de werkgevers
aanwezig.
Uitgaande van de praemisse dat vooi
een verhoogde productie gepaard met
kostprijsverlaging voldoende afzetmoge
lijkheden voornamelijk op de buitenland
se markten aanwezig zijn, is dus uitbrei
ding van do ploegenstelsels en daardoor
opneming van een bepaald aantal arbei
ders in het. productieproces in zekere ma
te mogelijk te achten.
Ruim tien procent van de industrie
arbeiders is in ploegenstelsels werkzaam.
Dit percentage laat zeker een bepaalde
verhoging toe. In de textielindustrie wer
ken op een totaal van ruim 100.000 werk
nemers ongeveer 20.000 in ploegen. In de
metaalnijverheid liggen deze cijfers op
circa 270.000 en 19.000. Beide industrieën
kunnen als kapitaal-intensief worden be
schouwd, hetgeen de mogelijkheid van
kostprijsverlaging bii productieverhoging
in zich sluit.. Vooral de metaalindustrie
leent zich voor uitbreiding van ploegen-
werk. Het huidige percentage bedraagt
6.9 procent. Uitbreiding tot b.v. 15 pro
eent zou in de metaalindustrie reeds uit
breiding van de werkgelegenheid voor
rond 11.000 arbeiders betekenen, voor
zover althans de uitbreiding geheel in de
sfeer van overgang van één 'ploeg op
twee ploegen ligt. Voor de textielindustrie
en andere bedrijfstakken zijn ongetwij
feld ook nog mogelijkheden aanwezig.
-
Zo heeft clan ook Bartok's Blauwbaardmuziek in onze muziekgaarde
kaar intree gedaan.Veel verfrissing heeft zij er niet gebracht. De
prachtigste gewassen die sinds liet begin van het opnieuw ontwaken der
Avondlatidse muziek door Debussy, Ravel, Strawinsky, Schönberg en Stiauss
zijn gekweekt, hebben weliswaar hun geur over Bart oh s Muze verspreid
en vooral zijn orhestkleur beïnvloed, maar zoals in hel lugubere verhaal
van de burcht tan Blauwbaard zelf, is alles zo met bloedvlekken besmet
dat ieder leven tot ondergang, tot tragische verzinking in het niet,
gedoemd is.
Wat zich muzikaal in Bartoks par-1 het sprookje zich los kunnen makca
tituur als opera opgezet afspeelt j van het donkere mysterie dal deze
verdraagt geen concer.podium en even-' volkslegende omgeeft, maar gelijk d»
min de concert-vorm waarin we het Hongaarse dichter zich met de Blauw-
nu ten gehore kregen. Nergens komt baard-tragiek vereenzelvigd, evenals
deze compositie tot zelfstandigheid; on- Pijper dit eenmaal deed met zijn^ Ha-
ophoudelijk is zij illustratief, scènisch lewijn. Ondergedompeld in een Scho-
bedoeld en wel zo ingrijpend dat we de j penhauers pessiomisme gelijk Pijper
hele Blauwbaard-muziek eerder fil- heeft Barlok in deze. periode van z n
van zuiver wollen stof. Ruime keuze
uit een groot aantal zeer aparte
dessins.
Zeer speciale aanbieding
van zuiver kamgaren.
Bovenstaande aanbieding biedt U
de gelegenheid om voor zeer
lage prijs een Sportcombinatie
aan te schaffen, welke uitmunt door
onberispelijke pasvorm
aparte moderne coupe
degelijke afwerking
kwaliteit zoals U alleen bij
ESDERS vindt
„Winkelcentrum Wereldhaven Zuid"
misch dan symphonisch zouden willen
noemen.
Daar zijn om concreet te zijn lang
gerekte passages waarin men feitelijk
niets anders hoort dan een kort, onge
varieerd motief in de celli en contra
bassen. In de sector trompetten en flui
ten ieder met een 4e blazer nog ver
sterkt is het nog erger. Daar wordt
zó lang één en hetzelfde accoord vast
gehouden. dat. waren er met vier i.p.v.
de gebruikelijke drie geweest, de mu
ziek zou gestopt hebben bij gebrek aan
adem! Bedoelde Bartok misschien een
langgerekt orgelaccoord?,
Hij roept in ieder geval het orgel
te hulp hü de mzet vau een koraal
dat aan de quasi-mystiek van een
lijkverbrandingsplechtigheid herin
nert Wijl de Kurzaal geen orgel meer
riik'is had men uit de Philips-studio
te Baant een Hammond-orgel laten
aanrukken om het koraal door de
koperblazers overigens perfect ge
speeld meer imponerend te
doen klinken.
Een ander effect en deze parti
tuur zit vol instrumentale eigenaar-
dieheden is het gehruik van de
windmachine. R- Strauss ging in z'n
Alpensymphome Bartok reeds voor.
Maar de practische moeilijkheid om
een windmachine op tijd haar effect
te doen krijgen, had dirigent Dorati
die dit geheel met een bewonde
renswaardige kennis v an zaken en
'n fabelachtige geheugenkennis leid
de een gramofoonplaat doen ver
vaardigen, die zonder op toeren te be
hoeven te komen, direct net gewenste
effect van huilende en gierende wind
tewees wist t6 brengen.
In een voordracht had Dorati het
werk gekenschetst als een derde myste
rie; een derde cantate en een derde
°PDit'is juist het noodlot dezer muziek
van een concertpodium af klinkend, dat
ze de indruk wekt zich op randgebieden
te bewegen, die zelfstanoige muzikale
ontplooiing beletten.
Eerder schijnt men hier te doen te
hebben met een jselfbespiegelende zie-
lestrijd, die vlucht ln een heilloos
mysterie en duistere symbolen. Nergens
heeft de componist van dc Blauwbaard-
legende zich tot strikt muzikale compo
nenten beperkt zoals Strawinsky b.v.
in de „Helledans van koning Kastchci
(..Oiseau de feu"). Nergens heeftTnj
met kinderlijke ontvankelijkheid voor
(Van onze Amsterdamse redactie).
Iedere amateur-filmer cn -fotograaf
kan van 28 Juni tot 6 Juli in liet in
middels weer drooggelegde R-A.I—
bouw in Amsterdam beschikken over
een studio. Gevels van oude huisjes-
een slotpoort, een windmolen, oases,
zeestrand cn Romeinse zuilen staan daar
voor hen ter beschikking en wie on
der een speciale hoek wil „schieten*',
kan op een studio-brug klimmen. Deze
foto- en filmstudio staat op de tentoon
stelling ,-Film en Foto", die Vrijdag
middag 27 Juni door Prins Bcrnhard zal
■worden geopend in het bijzijn van 14
excellenties onder wie de ministers
van O., K. cn W. en Sociale Zaken
rectorcs magnifici, hoogleraren en di
recties van binnen- en buitenlandse in
dustrieën, die op deze expositie het
scheppende arbeid (1911) waarschijn
lijk z'n grootste conflict gestreden.
Intussen alle hulde aan Dorati en het
Residentie Orkest die aan deze muziek
alle kracht hebben geschonken die ze
maar op een concertpodium kan op
brengen.
Ook de beide solistenpartijen door
Martha Lipton en Otokar Kraus wer
den ondanks een gemis aan melodische
contouren en een daarvoor in de plaats
tredende „parlando-rubato" of Schon-
bergiaanse „Sprechstimme", goed ver
tolkt wat de laatste betreft en met een
prachtige dramatische bewogenheid
door de eerste.
Verklarte Nacht" van Schönberg
sloot zich uitstekend bij Blauwbaard
aan in zoverre aan diens uitzichtloos
pessimisme een schaduw vooiurt gewor
pen wordt.
Hoe argeloos stond hier het vierde
Brandenburgse Concert van Bach aan
het begin van de avond tegenover; een
muziek die alleen maar geschreven
schijnt om ons vreugde te bereiden.
MARIUS MONNIKENDAM
(Advertentie)
Sportief en sierlijk
In opdracht van de lï. K. Vereniging tot bestrijding van de tuberculose
en van bet Sanatorium Berg en Bosch te Biltlioven, beide instellingen van
de K. A. B., heeft Kees Strooband onder de titel „Herwonnen Levens
kracht" een film van ongeveer een uur gemaakt over de strijd, die in de
laatste lialve eeuw gevoerd is tegen de tuberculose.
De film begint met een historisch
overzicht van de verschillende voor
bereidende onderzoekingen op dit ge
bied en eindigt met een overzicht van
de geneeskundige behandelingen in een
speciaal geval: een besmette metaal
arbeider. wat aanleiding geeft tot een
kort gedramatiseerd filmfragment.
Daartussen in krijgen wij het een en
ander te z'en van de moderne bestrij-
dingsmethoden van deze gevreesde
ziekte en van de preventieve maatrege
len, als schoolonderzoek en massale door
lichting, die op het ogenblik op grote
schaal worden toegepast om het ergste
te voorkomen.
Het grootste bezwaar tegen de op
bouw van de film is wel haar geringe
eenheid en de rommelige en fragmen
tarische eindindruk die hiervan het ge
volg is. De te behandelen stof, is on
getwijfeld omvangrijk en moeilijk voor
een groot publiek te populariseren, maar
volgende
overgang
An ere
vneral wel. omdat bij
een logische gedachtegang
Koch van
meestal" oiVbreekt. Het h^che be-
tiin mpt ppn nogal onbeheerste xluucil
koch van Johan Fiolet moet vrij abrup
plaats maken voor een college, in deze
tiid "ehouden voor de zusters van net
sanatorium En het gedramafsperde slot
met een uitvoerige introductie van een
a-hpiriersgezin, waarvan de vader (op
Kerstmis) besmet blijkt te zijn, had bij
voorbeeld ais raamvertelling ecp goede
functie kunnen verrichten, maar komt
nu als een soort onverwacht toegiftje op
een overigens onpersoonlijk gehouden
film.
Al deze bezwaren verhinderen inmid
dels nie' dat de film „Herwonnen Le
venskracht" zich plezierig laat aan
kijken. Zij is bijzonder fraai van foto
grafie en door een voortdurend actieve
camera houdt zij de aandacht wel vast.
Van een goedkope verheerlijking, van
wat de K. A. B. op het gebied der tuber-
culose-bestrijding tot stand heeft ge
bracht, is gelukkig gqen sprake en in de
tekening van het Katholieke gezin op
het einde der film, met Ank van der
Moer als <|n zorgzame moeder en Johan
Schmitz als een bedrukte vader,, heeft
niet de behoefte voorgezeten om de ge
lovigheid van het gezin al te duidelijk
te adverteren.
Met de goede krachten die hier en
daar achter het filmwerk merkbaar zijn
Pros Dekeukeleire en Henk Hazelaar
achter de camera en Lien d'Oliveyra, die
de montage verzorgde, zou ongetwijfeld
een betere film te maken zijn geweest,
pyikje van fotografische instrumenten
e.<L tonen. u
Een dertigtal firma's is vertegenwoor
digd op deze internationale manifesta
tie van fotografie en aanverwante tak
ken zoals cinematografie, röntgenologie,
reprografie en documentreproductie. Een
electronenmicroscoop zal in werking te
zien zijn, terwijl aan de wetenschappe
lijke toepassingen van de fotografie in
«ene'eskundé, bacteriologie, physica en
chemie een ruime plaats is toebedeeld.
In een theater zullen lezingen, voor
drachten ep filmvoorstellingen worden
-ehoucen. Zaterdagavond van 7 tot 10
uur is dit theater alleen voor medici ge
opend en op 5 Juli. de medisch-biologi-
sche dag, voor medici en genodigden.
Maar de wetenschappelijk*- afdeling
van de expositie bevat ook een popu
laire afdeling, die speciaal voor scholie
ren interessant is en voor diegenen, die
zijn natuurkundelessen weer eens wat
wil ophalen. Lichtbreking, kleurschif
ting en beeldvorming door lenzen wor
den daar bevattelijk behandeld en ge
demonstreerd.
De internationale „Focus Foto Salon",
die tot nu toe in „Arti et Amicitiae" op
1 ei Spui in Amsterdam werd gehouden,
15 nü f"!1 een onderdeel van de „Film
en Foto -tentoonstelling geworden- De
amateurfotografen-verenigingen hebben
dc beste producten ingezonden en er
zijn fraaie prijzen te behalen.
De beste foto's van het jaar zijn ge
kozen en hangen op de expositie. Er
ziin twee eerste prijzen toegekend en
wel aan de heren Lapré te Heemstede
en E. van Schagen te Amsterdam, In
totaal zijn er 80 prijswinnaars-
B(j een verkeersongeval op cle vlieg
basis Gilze-Iïijen raakte de 20-jarige
soldaat W. F. de Man uit Breda op dus
danige wijze gewond, dat hij later in
een ziekenhuis te Breda is overleden.
Soldaat de Man reed met een seooter
op het vliegveld. Door onbekende oorzaak
is hij nabij epn hangar tegen een ben-
zine-auto gebotst.
„NIETTEGENSTAANDE de Kamerle
den der S.G.P. alles in het werk gesteld
hebben om de stemdwang afgeschaft te
krijgen en ds Zandt daartoe destijds zelfs
een motie indiende, bestaat deze gehate
dwang nog steeds". Aldus meldt het ver
kiezingspamflet van de Staatkundig Ge
reformeerde Partij. Het manifest ver
volgt dan: Dat die stemdwang er nog is,
is vooral te danken aan de R. K. Kamer
leden, die er alles op gezet hebben om
die dwang te handhaven. Men bedenke,
dat de stemmen van duizenden nonnen
en kloosterlingen alleen al voor de R. K.
meer dan één Kamerzetel opleveren lot
versterking van Rome's geweldige macht.
Laat ie .fijn zijn. Eigenlijk zijn die non
nen en kloosterlingen natuurlijk geen
Nederlandse staatsburgeressen en staats
burgers. Allons, Zand over die „non"-sens.
DE GEMEENTERAAD van München
heeft besloten ter nagedachtenis van dc
grote kardinaal de bekende Promenade-
strasse te veranderen in kardinaal Faul-
haberstrasse-
Hoe bestaat het. De invloed van de
K.V.P. reikt ver. Of zou het een normale
hulde zijn tegenover een grote figuur?
DE NIEUWE Acta Apostolicae Sedis
zullen de documenten bevatten, welke be
trekking hebben op het officiële proces
tot zaligverklaring van pater Miguel Pro
S.J. Reeds op 28 September 1935 werd in
Mexico een begin gemaakt met Eet pro
ces, dat nu officieel te Rome wordt ge
voerd.
Weer een heilige in de toekomst. Waar
moet dat toch naar toe?
on dit gebied van de gedramatiseerde
documentaire bestaan zo veel geslaagde
proeven van overzichtelijke en instruc
tieve films, dat wij ook in dit geval
hadden mogen hopen op een geslaagder
resultaat.
Een eerste vereiste hiertoe was wel
geweest een met groter zorg gecompo
neerd scenario, waarbij rekening waa|als maar het uitgangspunt, het scenario,
gehouden met een der wetten van demet meer overleg en beter inzicht tot
film, n.l- met die der con inuiteit. Zoals s^an(j was gekomen.
de film nu loopt hapert zij bij iedere
overgang van het ene fragment naar 't
C. B.
NA ZEER bewogen debatten heeft het
parlement van Brazilië met 187 tegen 46
stemmen het voorstel verworpen om de
„omverbreekbaarheid van het huwelijk
uit de grondwet te schrappen. Reeds ge
ruime tijd geleden hadden, gelijk gemeld,
een -aantal afgevaardigden voorstellen ge
daan om ook in Brazilië de echtscheiding
te doen erkennen, welke grondwettelijk
niet was toegestaan. Felle tegenstand te
gen dit voorstel was van de Braziliaanse
bisschoppen gekomen, die in hun grote
brief van September 1951 daartegen stel
ling hebben genomen.
Dat wil natuurlijk nog niet zeggen, dat
het nu met de huweiijken in orde is.
Daarvoor is meer nodig.
Op zijn wekelijkse persconferentie ver
klaarde president Truman gisteren, dat
hij nog geen beslissing had genomen in
zake het al dan niet toepassen van de
Taft-Hartleywet in de sinds 2 Juni du
rende staking in de staalindustrie, zoals
hem door de senaat is aangeraden.
Deze kwestie is nog in overweging,
aldus de president, die ook gisteren zijn
afkeer om tot toepassing over te gaan
niet verborgen hield. Hij herhaalde zijn
opvatting, dat het onbillijk is de wet, die
een staking voor een afkoelperiode van
80 dagen kan verbieden, toe te passen,
nu de arbeiders meer dan 80 dagen vrij
willig de staking hebben uitgesteld.
De president achtte het mogelijk, dat
de arbeiders in de gegeven omstandig
heden aan een stakingsverbod volgens de
Taft-Hartleywet geen gehoor zouden ge
ven en gewoon van het werk weg zouden
blijxen. Een overnemen van de staal
industrie door de regering leek. Truman
nog steeds de beste oplossing. Hij zeide
voorts, dat de president niet tot toepas
sing van deze wet kon worden gedwon
gen.
Den Haag krijgt binnenkort de beschikking over e&n Ureede Vredes
paleisHe't Mutual security agency" (M.S.A.) heeft dit symbool van
de vrede namelijk als blijvende herinnering aan het Marshall plan ter
beschikking gesteld van „Mndurodam" het 18,000 vierkante meter grote
miniatuurstad je aan de rand van de Schevehwgse bosjes, dat op 2 Juli
a.s. haar poorten sal openen.
Het nieuwe „Vredespaleis", dat evenals de andere gebouwen in de
Nederlandse stad Madurodam en de daarbij behorende omgeving
natuurgetrouw en op een vijf en twintigste van de ware grootte is nage
bootst, zal worden voorzien van een plaquette met inscriptie.
