Carmelitessen
vieren
eeuwfeest
vijfde
Heldinnen in vol
komen overgave
D.H.COORSJ
Eerste propaan-lichtgasfabriek
Ex-tuberculosepatiënten op zoek
naar passende werkkring
Wordt 1954 een Heilig Jaar? 1
Bondsraad zet Adenauer de
voet dwars
Geen spe! van asfaltmensen
geo
pend
St. Bernulplius en
de K.A.B.
TCieA ineen,
steek
-Zaterdagse
mijmeringen
V J
Burgemeestersvrouw kon niet koken...
Centrale commissie voor nazorg dient
maatregelen te treffen
Gevangenen-opstand
in Brazilië
Venezuela breekt met
Praag
Ook CDU-leden tegen de regering
JAN NA A YKENS
Nieuwe turf strooisel-
fabriek uitgebrand
.Harry Priktol
ZATERDAG 21 JTJNI 1952
PAGINE 3
VIJF EEUWEN
AFZONDERING
WAAROM HELPT MEN ONS
NIET?
Dagindeling
etalage bouw
winkelbetimmeringen
verbouwingen
voorhaven (oMel 34971-39012
Sterke vrouiVen
Verscheidene bewakers gedood
ROME:
Glansrijke
herdenkingen
Er
DE
UITHUIZEN HEEFT
PRIMEUR
Ook in Snol gen
IJsland wordt warm
Nogmaals de leek
Nog steeds geen 100 pet
Sportivaanzin
En morgen?
Biddende helpsters in het licht
(Foto's Jeanny, Heerlen)
Vermoedelijk waren er ook in 1452 velen, die het niet begrepen. In dat
jaar kreeg een zustercommunauteit in liet toenmalig Nederlandse Geldern
namelijk toestemming om zich „Carmelitessen" te noemen, trok de eerste
„Carmel" een hoge afwerende muur rondom een centrum van gebed en
beschouwing.
De Orde der Carmelieten was toen al eeuwen oud, maar de nood der
tijden had de Paters uit liun beschouwend „isolement" gehaald en lien
midden in een tijd vol gistende problemen geworpen, actief. En juist toen
de opkomst der steden aller krachten eiste, sloeg een kloosterdeur schijn
baar hermetisch dicht voor allerlei acute noden, traliede men nog de
locgang tot een ongestoorde eenzaamheid. Waren er geen zieken te ver
zorgen? Was er niet een ontstellend tekort aan actieve mensen in de
wordende wereld van die dagen? Uit' de Carmels scheen geen antwoord
te komen. Alleen klonk dagelijks te middernacht de slem van een kleine
kloosterklok.
Dit is een vijfde eeuwfeest zonder
statistieken:
Geen getallen omtrent ziekenverple
ging, geen duizenden „afgeleverde" leer
lingen of tienduizenden weldoende huis
bezoekengeen indrukwekkende lijst
van sociale acties, geen namen, geen
titels, geen eeuwfeestcomilé's.
Een merkwaardig stil eeuwfeest, in
het geheel niet spectaculair. Voor deze
20e eeuw, die in zo hoge mate aan
energie-neurose lijdt, een zeer merk
waardig eeuwfeest.
Zijn deze slotzusters, die zich hebben
teruggetrokken op een bijna onbereik
baar hoge berg eigenlijk geen „luxe",
nu laag in de vlakte de toestand steeds
kritieker wordt, en men overal handen
te kort komt. Nu het daar krioelt van
nerveuze mensen, die elkaar met. acties
bijna ondersteboven lopen, en men uit
hun midden soms iemand omhoog ziet
staren naar de onaanraakbare, schijn
baar onverschillige rust daarboven:
„Waarom helpt men ons niet, wij zijn
hier met té weinigen „er is zoveel te
doen
Maar de bergbewoners komen niet, zij
geven geen manifesten uit, zij spieken
niet met. de mensen van de vlakte.
Alleen luidt elke nacht om twaalf uur
het klokje: de zusters staan op om te
bidden.
Eenzaam wel de Eenzame
Geen enkel meisje, dat zichzelf daar
„levend ging begraven" om zich aan
verantwoordelijkheden 'te onttrekken,
heeft het achter de tralies nog uitge
houden: angst of teleurstelling zijn nooit
en nergens verward met roeping, en ze
ker niet in Carmelitessènkloosters, waar
alleen de levensblijen, de positieve, ge
zonde en normale mensen dit harde
eenzame leven van totale ontheciiting
kunnen dragen.
Elke postulante wordt tegenwoordig
vóór ze onherroepelijk afscheid neemt
van de wereld physisch en psychisch
gekeurd (het psychiatrisch onderzoek
duurt 3 uur), maar gezonde, evenwich
tige meisjes blijken volkomen opgewas
sen tegen de grote opofferingen die deze
kloosterlijke staat nu eenmaal mee
brengt. Er zijn veel roepingen.
Zorgeloos - maar niet zonder dagen
van strijd! in volledige overgave aan
God, doorstraald van de onafgebroken
Mariale intimiteit met God, geheel voor
Hem opengesteld, krijgt haar leven het
bijna tijdloze rhythme van meditatie en
inwendig gebed, van koorzang en aan
bidding.
Zij zijn eenzaam met de Eenzame zü
zon de zuivere getuigen van God zij
hebben zich laten leegbranden van al
het aaidse in een heroische roekeloos-
iiGid van volkomen overgave.
Men hoort niets over haar: wanneer
zij intreden valt de absolute stilte
'Zelden of nooit zullen ze nog 'het
klooster verlaten (alleen om te stem
men of bij een noodzakelijke opname in
'n ziekenhuis), zelden of nooit worden
ze verplaatst.
zeven uur per. dag staan ze in
net koor, houden meditatie, bidden ze
m de eenzaamheid van haar cel
Wanneer om 12 uur 's nachts 't klokje
luidt staan ze op, kunnen eerst na de
Metten en Lauden en een meditatie weer
haar onderbroken nachtrust (hieraan
went niemand, volgens haar zeggen)
voortzetten tot 5 uur.
Na nieuwe meditatie, na de Primen
en Tertsen wonen ze om 7 uur de H.
Mis bü, gaan na een kort ontbijt (in
stilzwijgen) aan het werk. Om 10.30
worden de laatste der „Kleine Uurtjes"
gebeden, wijdt men zich aan speciale
devoties, houdt men ook de noveneS
voor allerlei noden (bijnadagelijks
vindt men in de brievenbus van 't Car-
melitessenklooster te Heerlen, recht te
genover het ziekenhuis, b.v. briefjes met
intenties). Na het daarop volgende mid-
uagmaal (eveneens in stilte, en tussen
•september en Pasen zeer sober van-
Ad verten tie)
wege de Vasten) is er een uur recreatie,
gevolgd door geestelijke lezing en ves
pers.
Daarna gaat iedereen weer aan het
werk (huishoudelijk werk, vervaardi
ging- en onderhoud van paramenten,
hostiebakkerij, overschrijven van hand
schriften, studie etc.) waarna om 5 uur
de Completen volgen met het Lof, het
rozenhoedje en het gewetenonderzoek.
Na het avondeten heeft men weer een
uur recreatie, daarna avondgebed
Om 8 uur is de dag der zusters ten
einde, keren zij terug naar haar sobere
cel, waarin een kaartje haar vermanend
vraagt: „Zusterwaarom zijt gij hier
gekomen?".
Een harde strozak bedekt het houten
bed.
Dit is de dagorde der Carmelitessen.
Mensen, wier vertrouwen, wier blijheid
zo sterk contrasteert met de angstpsy
chose der 20e eeuw. „Sterke vrouwen
met een mannelijke ziel", zoals de H.
Teresia van Avila haar noemde, v. ier
rustige overgave niets heeft van de
psychische druk, welke velen in de we
reld tot een soort krampachtige acti
viteit opjaagt.
Zusters, die alle zorgen van de wereld
helpen dragen, misschien vruchtbaar
der „werk" doen dan velen, die zich af
vragen waarom zij de berg niet afdalen
om hen, de mensen in de vlakte, te hel
pen.
Vijfhonderd jaren achter do tralies
Jaar na jaar, maand na maand, dag
voor dag klinkt in Heerlen en Boxmeer,
in Zenderen, Vilvoorde, in Jaboticabal
(Brazilië) en in Schlüszelau het mid
dernachtelijk klokje voor het koorge
bed, bidt men in een verwarde, luid
ruchtige wereld op 42 plaatsen temid
den van een rimpeloze stilte het koor
gebed, opent daarmee een nieuwe rijke
dag, overvol Actie
Dit is de z.g. „Tweede Orde"
der „Geschoeide Carmelitessen".
die
De problemen, die zich voordoen,
wanneer een pas genezen tubercu
losepatiënt weer aan de slag wil
gaan. zijn niet zozeer gelegen iu «le
moeilijkheden 0111 werk te krijgen,
maar doen zich veeleer voor bij het
verschaffen van een passende werk
kring. De lange duur der ziekte noopt
de ex-patiënt namelijk dikwijls ander
werk te aanvaarden dan hij voor zijn
ziekte verrichtte en sonis ook is het
gewenst, dat hij in dienst treedt l>ij
een andere werkgever.
De gezamenlijke studiecommissie voor
de nazorg van de Vereniging tot be
hartiging der belangen van t.b.-patiënten
in Nederland en van de Stichting van
de Arbeid, die in een rapport tot bo
venstaande conclusie komt, acht het
noodzakelijk, dat voor de besbndering
van de nazorgproblemen en het 'tref
fen van maatregelen een centrale
commissie uit vertegenwoordigers van
de daarbij betrokken instanties wordt in
gesteld.
Een kleine minderheid (1013 pet) der
recent genezen tuberculosepatiënten
maakte een wachttijd door van langer
dan drie maanden. Een iets groter per-
Ongeveer 350 „zware" misdadigers, die
gevangen zitten op het Braziliaanse
eiland Anchieta. ongeveer 250 kilometer
ten Zuiden van Rio de Janeiro, zijn in op
stand gekomen. Naar gemeld wordt, heb
ben zij zich van schepen meester ge
maakt en bedreigen zij thans de tegen
over het eiland gelegen stad Ubatuba.
Vliegtuigen patrouilleren boven het ge
bied, waar de ontsnapten zich bevinden.
De autoriteiten van de staat Sao Paulo
hebben de toestand ernstig genoemd.
Er zijn troepen naar Ubatuba gezonden
ter bescherming van de stad. De gevan
genen hebben verscheidene bewakers ge
dood. zich van hun wapens meester ge
maakt en zijn overgestoken naar het
vasteland.
centage (19 pet) gaf aan, meer of min
der grote moeilijkheden te hebben bi j het
zoeken naar werk. Een zeer gering
percentage (45 pet) slaagde niet.
De pas genezen tuberculosepatiënt
verkeert wat zijn plaatsingsmogelijkheid
betreft waarschijnlijk niet in een duide.
lijk ongunstiger situatie dan de overige
minder valide arbeidskrachten. De
plaatsingsmogelijkheid der minder vali
den in het algemeen is echter zeer veel
geringer dan die der validen. Dit laat
ste feit vooral wijst op de grote waar
schijnlijkheid van een zeer ongunstige
invloed op de plaatsingsmogelijkheid van
deze groep van arbeidskrachten bij da
lende economische conjunctuur.
Uit de gegevens blijkt verder, dat een
belangrijk deel der herstelde patiënten,
n.l. circa 35 pet, na herstel werk aan
vaarde bij een andere werkgever,
terwijl circa 30 pet ander werk kreeg
dan het vroegere.
In ons nummer van Donderdag publi
ceerden wij een en ander uit het jaarver
slag van de R.K. Bond van Technici ,.St.
Bernulphus". Deze publicatie, welke
overigens niet woordelijk de tekst van .het
jaarverslag weergaf, blijkt onbedoeld aan
leiding te hebben gegeven tot misverstand.
Wij hechten er daarom aan erop te wij
zen, dat hetgeen in het jaarverslag jver de
verhouding van de bond tot de K.A.B.
wordt gezegd, moet worden gezien in het
licht van het verleden. Sedertdien is im
mers een compromis tot stand gekomen en
heeft een bisschoppelijke commissie deze
materie in -öndefzoek; Van de zijde van
„St. Bernulphus" maakt meh er ons dan
ook op attent, dat men uit hetgeen wij
weergaven geenszins ook maar de minste
conclusie trekken mag ten aanzien van de
verhoudingen van het ogenblik. Dat dit
blijkbaar wel is geschied, betreuren wij
zeer.
Advertentie
Ha, 'n StrandI Dat zal me helpen
om de moeilijkheden te overwin-
nen, want er is geen sigaret, die je
zo n prettig, rustig gevoel geeftl
VIRGINIA
C I G A R E T TE S
Het ministerie van buitenlandse zaken
van Venezuela heeft officieel meege
deeld. dat Venezuela de diplomatieke be.
trekkingen met Tsj-echo Slowakije heeft
verbroken Het besluit is genomen naar
aanleiding van de houding van de Tsje-
choslowaakse gezant, die door de Sovjet-
Unie geuite beschuldigingen over slechte
behandeling van haar vertegenwoordi
gers in Venezuela ondersteund heeft. De
diplomatieke breuk werd een feit, nadat
de Sovjet-Unie een Venezolaans protest
over de houding van de Sovjet-diploma
ten van de hand had gewezen.
(Van onze correspondent)
ROME, Vrijdag.
KORT geleden meldde de „Osser-
vatore Romano" in een kort
bericht, dat 't zaligverklarings
proces van de Dienaar Gods Paus
Pius IX, „door tal van omstandig
heden onverdiend vertraagd", op
nieuw is geopend. Dit bericht heeft
in brede kring een zekere verwach
ting gewekt. Immers Pius IX is de
Paus van het eerste Maria-dogma.
Hij proclameerde tijdens een onver
getelijke plechtigheid op 8 Decem
ber 1854 de Onbevlekte Ontvangenis
van de Moeder Gods.
En nu is het bepaald geen geheim
in Rome, dat de kerkelijke over
heden al van het H. Jaar 1950 af
met zijn triomfaal hoogtepunt: dc
afkondiging van het dogma van
Maria's lichamelijke ten Hemel
opneming van plan waren, om het
naderende eerste eeuwfeest van het
„dogma van Pius IX" op luisterrijke
wijze te vieren. Een voornemen
overigens, dat rechtstreeks van de
H. Vader persoonlijk afkomstig is.
Een ander feit, dat
in datzelfde jaar zal
worden gevierd, is
de plechtige conse
cratie van de aarts
basiliek Sint Paulus
buiten de Muren.
Daags na de dogma
afkondiging in Sint
Pieter, dus 9 De-
cember 1854. begaf
Paus Pius IX, opnieuw vergezeld
van het grootste aantal bisschoppen
en prelaten, dat Rome zich herinne
ren kon, zich naar het graf van Sint
Paulus om de eindelijik gereedgeko
men grandioze basiliek te consacre
ren. Deze basiliek heeft een geheel
eigen betekenis. Toegewijd aan de
.Leraar der Volkeren", is zij inder
daad een symbool van datgene, wat
alle christenen ter aarde verbindt.
In de nacht van 15 op 16 Juli 1823
werd door een noodlottige oorzaak
de oude, eerbiedwaardige basiliek
van Sint Paulus volkomen door
brand verwoest. De oude Paus. Pius
VII lag te sterven en men heeft hem
deze catastrofe niet meer durven
vertellen. Maar in de gehele chris
telijke wereld verwekte het bericht
van deze ramp een zodanige reactie,
dat geholpen door bijdragen en
giften uit letterlijk alle beschaafde
landen onmiddellijk met de
wederopbouw kon worden begon
nen. Al in 1840 kon Paus Gregorius
XVI het gereedgekomen midden
schip inwijden, terwijl Pius IX in
1854 de gehele basiliek consacreerde.
Misschien wel nooit in de geschiede-
nis hebben vorsten en volkeren zo
eensgezind samengewerkt, als aan dit
verbazingwekkende monument van
de Apostel: de tsaar van Rusland
schonk de beide malachiet-altaren,
de onderkoning van Egypte zond de
kostbare albast-zuilen. Zwitserland
zorgde voor de 80 enorme monoly-
then van graniet.
DEZE beide eeuwfeesten ter her
denking van twee feiten
(dogma-verklaring en basiliek
consecratie) die zo levendig de
herinnering aan Pius IX oproepen,
zijn voldoende om van het naderen
de jaar 1954 een zeer bijzonder jaar
te maken. Aan de ene kant een
Maria-jaar bij uitstek; aan de
andere kant een jaar, dat alle chris
telijke kerken nader tot elkaar zal
kunnen brengen in de persoon van
de Apostel Paulus, die door allen
zonder uitzondering zo hoog wordt
vereerd..
En nu het proces van de zalig
verklaring van Paus Pius IX is her
vat, ligt de veronderstelling voor de
hand, dat de Kerk hoopt en ver
wacht, dat dit pro-
ces tijdig zal kunnen
worden besloten, op
dat deze Paus nog
binnen het kader
van de voorgenomen
plechtigheden tot de
eer der altaren zal
worden verheven.
Maar, gezien het
karakter van deze
gebeurtenissen, die in betekenis
en strekking ver uitgaan boven
de sfeer van „plaatselijke" plechtig
heden in Rome, (voorzover althans
dergelijke plechtigheden „plaatse
lijk" mogen heten), is thans een
nieuwe verwachting gegroeid, die
bij geruchte reeds wordt verspreid.
Het eeuwfeest van een Maria-
dogma raakt de gehele Kerk. Het
geen evenzeer geldt voor de zalig
verklaring van een Paus. En voegt
men hier dan nog de plechtige her
denking aan toe van een spontaan
en eensgezind „gebaar" van alle
christenen tezamen waarvan de
basiliek van Sint Paulus buiten de
Muren het kostbare sym/bool is
dan (aldus zegt men hier) beschikt
de Paus toch wel over voldoende
motieven om het komende jaar 1954
tot „bijzonder H. Jaar" te proclame
ren.
Officieel staat er natuurlijk nog
niets vast. Maar Rome is nu eenmaal
de stad van verwachtingen en van
geruchten. Wij maken er dan ook
melding van met dat voorbehoud,
dat de bekende reserve van het Va-
tieaan als vanzelf met zich mee
brengt.
Dc verwachte obstructie van de Bondsraad tegen Adenauer s toeleg om tot
een snelle ratificatie van de Europese verdragen te geraken is vandaag
officieel ingezet. Het college der vertegenwoordigers van de negen Duitse
landen heeft zich zonder discussie en met algemene stemmen schrap gezet
tegen Adenauer's poging om de verdragen aan het veto-recht der landen te
onttrekken.
Kanselier Adenauer en staatssecretaris Hallstein, de beide voornaamste
architecten van dc verdragen, zaten zwijgend en somher te luisteren. Zij
verweerden zich niet. Vergeefs had dc kanselier in dc voorgaande dagen in
de commissies van de Bondsraad gepleit. De commissies hadden zelfs
geweigerd, de gevolmachtigde voor de veiligheid, Theodor Blank, tot hun
zitting toe te laten.
(Van onze redacteur)
in
(Van onze correspondent)
Er is in deze tijd voortdurend een» ver
nieuwing en verjonging gaande in de gas-
voorziening in ons land- Uithuizen slaat
daarbij vooraan, want deze gemeente wall- propaan-lichtgas gebruikt" werd "ên
heeft de primeuj; voor Nederland; van del deze methode heeft hij in Nederland ge
zen op de deplorabele toestand waarin
het gasbedrijf in Uithuizen er na de be
vrijding voorstond. Algehele vernieuwing
zou een enoim kapitaal hebben gevraagd
en aansluiting bij een naburige gasfabriek
bleek te veel bezwaren op te leveren. De
heer van Iperen heeft toen een studiereis
gemaakt naar het Franse plaatsje Nangis,
propaan-liehigas-distributie ter vervan
ging van kolengas. De nieuwe gasfabriek
is gisteren met enig officieel vertoon of
ficieel in gebruik gesteld. Reeds thans kan
geconstateerd worden dat het nieuwe gas
volle tevredenheid geniet. De omschake
ling geschiedde dan ook zonder enig?
stoornissen. Alle gasverbruikers hadden
nieuwe gaseomforen gekregen en die dag
kon normaal gekookt worden.... behalve
citior de vrouw van de burgemeester,
want in alle drukte was vergeten juist
aan h'&ar gastoestel een slang te bevesti
gen
De directeur van het Gasbedrijf, de heer
B. B. van Iperen heeft in een rede gewe-
introduceérd. Volgens de directeur van
deze gasfabriek is er thans, geen gemeente
in het gehele land, waar het gas mooier
brandt dan in JJithuizen- Twee liter melk
kookt er in zeven minuten.Het propaan
wordt geleverd door de Shell en wordt via
een buizennet van een tank nabij het sta
tion, naar een tank op het terrein va.n de
gasfabriek gepompt. Vandaar gaat het
gas naar de ruim 900 afnemers.
Het nieuwe gas heeft een calorische
waarde die een tweevoud is van kolengas.
Ook de prijs van het gas is derhalve, ho
ger gesteld, hoewel het naar ons verze
kerd werd, en voor de fabriek en voor
de verbruikers grote voordelen biedt.
spelen wat kinderen
in het plantsoen voor
de oude toren. Voor
het overige koestert het
kerkplein van Hilvarenbeek
zich in een rust zoals slechts
een Brabants kerkplein op
een werkdag die kent. Over
een maand zal dat anders
zijn. Dan gonst Hilvaren
beek van de feestdrukte der
Groot Kempische Cultuur-
dagen, die zich in de vijf
jaar van hun bestaan ont
wikkeld hebben tot een
.juichende manifestatie van
Brabantse gemeensehapscul-
tuur. Letterkundigen en
muzikanten, volksdansers en
vendelzwaaiers werken er
aan mee. De burgemeester
in eigen persoon bespeelt 't
carillon en de schoolmeester
schrijft en regisseert het
openluchtspel dat 's avonds
rond dc kerktoren door
„Beekse" amateurs wordt
opgevoerd.
Die schoolmeester heet
Jan Naaykens, en men be
hoeft niet lang naar zijn
adres te vragen. Iedere
Hilvarenbeker zal u niet n
zekere trots zijn woning aan
de Esbeekseweg wijzen.
Wanneer wü daar even
later met Brabantse gast
vrijheid meteen aan het
middagmaal genodigd wor
den, waar de jeugd, met die
vreemde meneer uit Rotter
dam erbij, opmerkelijk rus
tig is, duurt het niet lang
of we zitten midden in een
toneelpraatje.
Stijging in kwaliteit
,Ja, acteren zit de
Brabanders in het bloed",
zegt Naaykens. „Wij tellen
hier 'de amateurtoneelgroe
pen bij honderden. En wat
zo aardig is: er valt een
stijging in dc kwaliteit van
het repertoire waar te ne
men. Het is nog niet zo lang
geleden dat de keuze zich
beperkte tot brallende rhe
tor iek en onwaarachtig sen
timent -- dan Naaykens
richt zich in zijn volle
lengte op om zijn woorden
met een staaltje van dit
van - dik - hout - zaagt - men
planken-toneel te illustre
ren maar wat ziet men
nu spelen f Calderon, Gol-
doni. Molière niet Tar
tuffe" natuurlijk) blijspelen
van Shakespeare óf een
Iers stuk als „De held van
het Westen".
„Al die stukken komen
in één opzicht overeen: zij
hebben iets echts, iets bloed-
warms, iets volksaardigs
(om dit lelijke maar duide
lijke woord weer eens te
gebruiken). Daarom spreken
ze het. Brabantse volk aan.
Dat ligt hun, zij kunnen er
zichzelf in blijven met een
kleine metamorfose".
Experiment
Wij merken op dat hier
dan ook wel de limiet zal
liggen van wat met ama
teurs van het platteland te
bereiken valt.
„Wat dat betreft heb ik
eens een interessante proef
genomen zegt Naaykens.
Als regisseur van de 'groot
ste van de GHilvaren-
beekse toneelgroepen heb ik
nnjn acteurs eens voorge
steld een voorstelling van
„King Lear" door het A.T.G.
te bezoeken. „Niets voor
ons" mompelden de bakker,
de schoenmaker, de boeren,
- „Oisterwjjk is ermee
begonnen" zegt hij, „voor de
vorige wereldoorlog, toen ik
nog niet geboren was. Thans
zijn er vooral in Midden- en
Oost-Brabant overal zomer
spelen: Boxtel, Someren,
Asten, Drunen, Goirle, Hees-
wijk
En op de meeste van
die plaatsen speelt men
stukken van Jan Naaykens
nietwaar?
Nu, dat is wel wat
overdreven. Maar in het
vorig seizoen liepen er vier
premières van mij: „Galg
der glorie", „De storm
maakt ons sterk", „Rei-
naart komt terug" en „Tjjl
Uilenspiegel".
arbeiders en fabrieksmeisjes
die in „Maet hout staet"
spelen. „Da's voor geleerde
mensen".
„Enfin, wc zijn er heen
gegaan en ze waren er een-
voudig kapot van. Dat zulke
enorme spanningen door to
neelspel uitgebeeld kunnen
worden".
Vier premières
ONS eigenlijke onder
werp is intussen nog
niet ter sprake geko
men. We wenden nu het
gesprek naar de openlucht
spelen, waarin Naaykens
zulke opmerkelijke succes
sen heeft bereikt,
Wie die slakken gezien of
gelezen heeft begrijpt, waar
om zr zo'» sneers hebben.
Ze zijn volop levend, ver
weven met. Brabants histo
rie of vol ongezouten humor,
cn vooral van een dynamiek
waarbij de handeling voort-
buitelt van gebeurtenis
naar gebeurtenis.
„Hebt. U als jongen al
aanvechtingen gehad om
voor het toneel te schrij
ven?" vragen wij.
Verdraaiddat is
goed"
„Neen, wel heb ik altijd
toneel gespeeld sinds ik in
1937 van de kweekschool
kwam. Met schrijven ben ik
pas na de oorlog begonnen.
Mijn debuut waseen
spreekkoor dat ik samen met
Anton Eykens schreef voor
een gevallenenherdenking.
Daarna zijn de opdrachten
gevolgd met de regelmaat
van de klok; „Torenspel"
(1947) „De vier seizoenen"
(1948) „Zout der aarde"
(1949) en de vier genoemde
stukken waarvan „De storm
maakt ons sterk", thans
„Zon in de nacht" geheten,
hij de Kempische dagen zal
worden opgevoerd.
„Want opdrachten heb ik
nodig. Ik kan het best schrij
ven als ik gebonden ben.
Overigens liad ik niet veel
vertrouwen in mil" eigen
schrijverij totdat ik eens de
vertoning van „T" Uilen
spiegel" zag en bij mezelf
dacht- Verdraaiddat is
goed". Kijkik geloof dat je
(1c "beste prestaties lei ert ols
je pretentieloos schrijft. Niet
'zo van „nu ga ik eens een
meesterwerk maken JVant
dan mislukt-'tvoegt hij er
in onvervalst Brabants aan
toe.
„Daarom voel ik liet oolc
als ren gevaar dat ik be
roemd'dreig tc worden".
Wij vragen Naaykens wat
hij zelf als karakteristiek
van zijn stukken ziet.
Met ronde zelfbewustheid,
die niets heeft van stotende
opschepperij spreekt hij van
de dynamiek die de toeschou
wer geen moment rust Iaat.
kracht van mijn werk
ligt geloof ik hierin dat het
sterk aansiuit bij de eigen
Brabantse aard. Het zü"
geen stukken over asfalt
mensen. Ik schreef bij wijze
van spreken de Hilvarenbe-
kers hun rol op het lijf. Ver
der tracht ik het spel aan te
passen aan de grote ruimte,
met veel beweging, actie,
dans. Maar het is geen actie
om de aclie. Een dans of
een bewegingsgroep moet
een integrerend bestanddeel
zijn in het gegeven".
Naaykens kijkt op zijn hor
loge. Drie minuten voor
twee. De Hilvarenbeekse
schooljeugd wacht op haar
meester. Even later fietst hij
ons met. een vrolijk „Ik haal
het nog net" voorbij in de
lichting van de school waar
hij de kleine Brabandertjes
kennis gaat bijbrengen. En,
hoe kan het anders, liefde
voor het toneel.
De regering heeft geen ander commen
taar gegeven, dan: Afwachten, hoe de zaak
nu verder loopt. De Bondsraad heeft zijn
mening samengevat in een resolutie,
waarin hij: 1- protesteerde tegen het feit,
dat hij inzake de loop der onderhandelin
gen over de verdragen nooit is ingelicht;
2. zeide, dat hij nog geen tijd had gehad
zijn standpunt over de inhoud der verdra
gen te bepalen; 3. het voornemen te ken
nen gaf zulks ook niet te doen voordat het
staatsgerechtshof te Karlsruhe had uit
gemaakt of de verdragen met de grond-
wet stroken; en 4. met klem vaststelde,
dat hij zijn veto-recht over de verdragen
wil erkend zien.
De laatste opvatting van de raad is wel
belangrijkste. De landen zijn daardoor
openipk in conflict gekomen met dc rege
ring. Ook leden van de C.D.U. hebben zich
,n ?n reven om de federale rechten
der landen te verdedigen, ronduit tegen
hun partgchef gesteld.
De zitting was slechts de formele be
vestiging yan het reeds bij voorbaat vast-
SAAe standP"nt van de raad. Het nu
hot ®ne conflict zal uiteindelijk wel door
=iooht 5Sgerechtshof moeten worden be-
- Kent het hof de raad het veto-
afhn da.n zal het lot der verdragen
rtroo zi)n van de beslissing van een
f aa> waarin <*r Adenauer niet met
erheid over een meerderheid beschikt,
in vL U'' Parlement zelf blijft het
middels bezwaren regenen. Niet slechts
°ver het tempo der ratificatie, doch ook
,.Yer de. inhoud der verdragen zelf. De
yluchtelingenpartij heeft nu de socialis
tische partij gevolgd door bij voorbaat
revisie-eisen aan te melden voor het ge
val de verdragen van kracht zullen wor
den.
Wat het tijdschema van dr Adenauer
betreft: Donderdag zal de Bondsdag defi
nitief beslissen of hij zijn vacantie zal
uitstellen om de ratificatie nog in Augus
tus mogelijk te maken. De „raad der oud
sten" van het parlement heeft zulks reeds
tweemaal geweigerd. Adenauer houdt
echter taai vol, ook al hebben zijn eigen
partijgenoten, nl. de Beierse vleugel der
C.D.U. hem in dezen in de steek gelaten
De nieuwe turfstrooiseltabriek in het
Fochteloër veen bij Oosferwnlde in
Z.O -Friesland is gisteren door onbè-
kende oorzaak m vlammen opgegaan
Het vuur vond gretig voedsel, aange
zien de fabriek grotendeels uit hout is
opgetrokken. Door deze brand is een
belangrijke industrie, die vee) beloof
de voor Oosterwolde en omgeving ver
loren gegaan.
Het gebouw kwam verleden herfst
pas gereed en was uitgerust met de
nieuwste machines. De fabriek had we
gens gebrek aan orders een tijd lang
stil gestaan, doch was Donderdagmor
gen juist weer begonnen te draaien
Door de brand is een veertigtal arbei
ders gedeeltelijk zonder werk gekomen
aangezien het niet meer mogelijk is de
tuf tot pakken tc persen. De fabriek
was eigendom van de N.V. Noord-
Nederl. turfstrooiselfabriek te Assen
Verzekering dekt de schade.
A A werden 80 000 kg. stro en
450 pakken turfstrooisel een prooi der
vlammen, toen in een opslagplaats in
bwolgen (Noord-Limburg) waarschijn
lijk tengevolge van een storing in de
dieselmotor, waarmee een der stropers
werd aangedreven, een hevige brand
uitbrak. De Meerlose brandweer wist
net gebouw grotendeels te redden.
DE WEINIGE katholieken onder de
bevolking van IJsland herdenken in de
laatste week van Juni de bloedige onder
drukking van de katholieke Kerk op het
eiland, die vier eeuwen geleden het ka
tholicisme volledig uitroeide. De H. Va
der richtte naar aanleiding van deze her
denking een eigenhandige brief aan dc
Apostolisch Vicaris van Reykjavik, mgr
Gunnarson, waarin Hg Zijn hoge waar
dering uitspreekt voor de geloofsijver
vadc IJslandse katholieken èn de na
gedachtenis eert van dc verdienstelijke
laatste katholieke bisschop op IJslandse
bodem, mgr Arason, die op 7 November
E)50 op bevel van de Deense koning
Chnstiaan III de marteldood stierf. Van
de 140.000 inwoners van het eiland zijn
er 468 katholiek, met 7 priesters en 6
kerkgebouwen. De Apostolisch Vicaris
is een zoon van het eiland en werd dooi
de Paus als bijzondere attentie jegens
het grootse katholieke verleden van IJs
land tot titulair-bisscliop van het vroe
gere IJslandse bisdom Holar benoemd.
Een Gideon-groep, maar een bevolking
met pit.
AN 11 tot 25 Augustus organiseert
de Newman Association te Parijs-een
zomerschool met als algemeen thema:
De leek in de hedendaagse samenleving.
De bijeenkomst begint met een plechtige
hoogmis waaronder predikatie door drs
in. Zwartkruis, leraar aan het Semina
rieHageveld te Heemstede.
Het programma vremeldt verder inlei
dingen van de bekende theoloog pater
Yves Con gar O.P., Douglas Hyde, van
een prtcstcr-arbeider, van de internatio
nale unie van gezinszorgorganisaties etc.
Gesproken wordt over dc moderne ge
loofsbeleving, het apostolaat in de uni
versitaire uereld en bij de afgestudeer
den, het apostolaat in de beroepen, de
verwerkelijking van het apostolaat in
parochie en gezin. Apostel zijn zonder
te vragen: Heer wie zal de grootste ziin
tn Uw Rijk. eenvoudig maar apostel zijn
overal.
DE BRITSE regering heeft besloten,
dat de titels der katholieke bisschoppen
niet door haar worden erkend en dat zij
als onwettig moeten worden beschouwd.
De minister van Binnenlandse Zaken. Sir
David Maxwell Fyfe, legde deze verkla
ring af naar aanleiding van een voorstel,
gedaan door een katholiek parlementslid
uit Noord-Ierland. om de desbetreffende
wet van 1870 te herroeven.
Sir David betuigde zijn spijt niet op
dit voorstel te kunnen ingaan, omdat het
wellicht controversenzou kunnen op
roepen cn sectarische gevoelens zou kun
nen opwekken, die vu zoveel geringer
ziin dan vrocaer. Wel. wel, wat een
bezorgdheid. Naar éne kant!
De minister voegde er aan toe. drt
„voor de katholieken onderling er in de
practijk geen bezwaar bestaat de titels
wel te gebruiken".
IN FLORENCE, de geboortestad van
Gina Bartdli, is ren vartij opgericht
welke zijn naam draagt. Op de leden-
kaarten van deze Bartali-partij '<t een,
eedsformule afgedrukt van de volrende
inhoud: ,.tk zweer bij dg overwinningen
van Bartali. dat ik alle disnuss'es met
Piet-leden van de Bartali-nartij. en in
het bijzonder met dc aanhangers i-an
Coop zal vermijden. Ik zieren verder,
dat ik mijn geloof aan Bartali n'mwer
ontrouw zal worden en nimmer zal over.
Innen naar liet kamn an de Conpianen".
Als ddt niet helpt, helpt er niets. Het is
OVeriaens anders u-el erg, dat men tot
dergelijke dwaasheden kan komen.
MORGEN is liet alweer Zondag cn bo
vendien oataafdag van het feest, ran het.
H. Hart Doe nog eens gord en gedenk
een beet ie vlot dr collecteschaal voor de
nieuwe kerken. Ge hebt dan ook reden
om op verzoek van St Petrus in het,
Epistel al uw zorgen op de Heer te wer
pen. Alles komt dan in orde. Het Evan
gelie brennt de parabel van de éne zon
daar en dr negen en negentig recht
vaardigen. Wat een vreugde in de hemel.
Help daartoe een handje mee. En voor
de rest ook een vreugde-Zondag met een
gelaat, niet van een verloren schaap,
maar van een die door de kracht van zijn
geloof de duivel weet te weerstaan.
